iVe«rg^a«l>orln.g va-n Dondeirdn» 15 ilnnd, i Oeopend te MS. : iVoerrittorl mr. D. Poe*. r-- I>nur<«l»U«l»g«n. Aan de orde zijn de volgende wetsontwerpen: t. Wijziging en verhooging en aanvulling' en vorhóóging van de hoofdstukken lI—V. VA. VL V«B, iVUI—X, KA en XI der Staatsbegrootiug, vaa de be- vnn levensmiddelen aan hiervoor in aanmerking ko» mende ambtenaren en beambten.)
2. Wijziging' en verhooging vun het lste hoofdstuk der begroeting vau uitgaven van h'«2derlan«isch»lndi«. '.oor 1919 (Duuitcbijtilag). ' 3. Wijziging ou verhooging vau het zevende hoofd«tuk B «ler Staatebcgiooting voor 1919 (Duurtcbijslag op pensioen e» wachtgeld). 4. Verhooging vau het Vide hoofdstuk der Staats» begrooting voor 1919 (Duuitcbljslag Weduwcnpcnsioe» ne» zeemacht).
Bij de algemeeno beraadslaging over do weteont» worpen 320 en 851 zijn teven» aan de orde: de niotiku van ordo vnn den heef De Zeeuw es., betrefsciido verhooging vau t»en_>ioeucn eu wachtgelden; van den heer W ij k c s., betiof fcudo de iicnsioe» 'nen van weduwen eu weezen van militairen vmi land» eu zeemacht en van den heer Van liappar «1 es», betreffende verhooging van dó pensioenen van do of» ficieren van zee- en landmacht, gepensionneerd vóór 1 April 1911 en van do pensioenen van de militairen van zee» «u landmacht en van het wapen der mare» ehausseo beneden den rang van officier, gepension» necid vóór 8 Mei 1918.
Tevens zijn aan do orde de wetsontwerpen tot het varkenen van een extra-termijn duurtcbijslag ¦ over 1018.
Do algemeene beschouwingen weiden geopend. De heer -l. TEE LAAN (S. D. A. I^.) zegt, dat do voorgestelde bijslag moet worden bezien onder het oogpunt van het algemeene • loonvraagstuk. De bc» geerte onder de arbeiders om te komen tot een hooger peil van wolvaart is thans zeer sterk. Do laatste maanden heeft een groote inachtsvoiiinng plaats ge» had onder «lo werknemers in hot particuliere bedrijf en in het openbare. Spr. wijst op do grooto toonbewegingen, do stakingen enz. Hot loon voor de arbeiders in het vrije bedrijf iv een eerste klasse standplaats varieert thans van / 1400—/ 1800. In November sloeg do eiseh van loonsvci hooging allerwego in, o. a. in het zeer gezaghebbend orgaan de N- B. Ot. Eu in «leze linmer. Spr. herinnert aan de uitlating van den heer Droes elhuvs, die stijging der loonen met 30 pet. zeer gemotiveerd achtte en aan de toezegging van den iiiinister-president ' van een duurtcbijslag ovor 1919. De wijze waarop de minister van financiën echter dit vraagstuk heeft aangepakt, hoeft niet aan do vérwach» tingen beantwoóid. Ilecds op 12 December zag spr. zich genoodzaakt hiertegen front te maken en een motie iv te dienen Om loousverhooging over do geheele lijn en ecu bijslag wegens duurte.
Spr. verandert, do motie zoodanig, dat zij thans to» gelijk in. behandeling kan worden genomen. Zij luidt thans: Do Kamer, vnn oordeel dat do salarissen van 1 januari 1919 grondslag dienen to vormen voor het verleenen van duurtcbijslag aan het personeel, van oordcel veider, dat dezo grondslag dient te bedragen voor het gehuwd personeel ten minsto / 300 en voor het ongehuwd personeel ten minste / 225, gaat over tot de orde van don dag.. Deze motio komt dadelijk in behandeling. Spr. betoogt vervolgens, dat in het salarisbesluit 1 loonschaal voorkomt met een maximum van ƒ 700, 1 met f 800, 1 met f 1000. 1 met f 1100, 5 met f 1200, 3 met f 1300 en 2 met f 1400 als maximum.
Deze salarissen zijn ten minsto f 800 te laag. Tó Itotterdam gaat hot loon van een vakman tot f 81 per week. Hét personeel in Rijksdienst is thans overgelevérd aan woekerprnktijkeii. Oorspronkelijk wilde de regeering. alleen kinderbijslag geven, thans wordt ook een hoofdbijslag gegeven tot 50 pet. der salarissen van I'Januari 1918. Dit is een steunregeling. Deze is echter voor het personeel niet te aanvaarden. Do mi» nister van financiën poseert hier als de oppeidiaken van Nederland. Dat standpunt is niet houdbaar. Men wil zich met ecu schijnbeweging van de zaak afnia» ken. Duurtcbijslag is loonsverhooging, zij hét van tijdelijken aai»l, geen gunst, maar een recht. Door terug te gaan lot 1 januari 1918 beging do minister dè.fout dat hij den duurtcbijslag over 1917 niet in rekening bracht. Maar bovendien is do commissie-S tof k tot stand gekomen als vrucht vau de groeiende macht der organisaties. Deze heeft belangrijke verbeteringen in do loonen gebracht, \f - Do regeering echter hoeft! (laaraan maling en plaatst zich op het standpunt van vóór 1918. Daartegen is de geheele ambtenaarswereld in verzet gekomen en oen. grooto meerderheid der leden dezer Kamer. Toch gaat de rogoering rustig in haar lijn voort. Ze verhoogt het minimum alweer en laat verder Mes bij het Oude. Aan het wezen der zaak? wordt niets veranderd. Spr. geeft ltoaavan een aantal voorbeelden. Dezo regeling schept ongelijkheden, welke niot to aanvaarden zijn. De man. the door studie en inspanning vooruit is gegaan zal zelfs minder inkomen kunnen hebben dan zijn kamerand, die, niet gestudeerd heeft» al» deze regeling y«¥^t mgevoerd. Do geheele groep leeraren luidde!» baar Onderwijs wordt uitgesloten van de hun toogè» kendo duurtebAslagen als dit stelsel wórdt aanvaard. De kosten van dezo regeling zullen volgens de regee» ring 25 milßoen gulden beloopen. Maar als men aan elk dér 76,000 ambtenaren / 200 bijslag geeft» houdt men nog 2% millioen ovor. Do logoering kan dus best van stelsel veranderen en ten ministo f 800 op allo salarissen leggen. Daarnaast -011- .--O.*- nog li_md«nckijslagen geven. Spr. wijst nog op do ta_l<)ozo moties en a«lnessen van allerlei ambtonarenoiigaiusattos tegen deze ontwerpen. Zelfs de neul»ale orgiwisaties aanvaarden het stelsel van / 200 ca. / 223,. Ook do B.K. ambtenaren plaatsen zich vol» lodilx Op het plan dat spr. heeft ontwikkeld, baat do vi»»lérn»g aan de ldgomeeno wenschen tegemoet kómen. Spr. «vraagt ten slotte: hoé staat het mot het tijde» lijk personeel? Hbo staat hét met het crisispersoneel? Hoe staat het met do anlbtenaren die liuisl»>lsting en Meclang genieten? Volgens de M. v. A. komen dozen mét in ««nnnocking^ Dit^ gaat niet aan. Is do regeering niet ven oordeel dat in geen -geval het ontvangen voennlhot van / 100 en ƒ, 75 zal behoeven to worden <^e»ngge»g«vei_7
Do hoor «sis?E»«'K '(.««t) acht het een gewichtig «tel^nn,; dat de «geering verder een stlren» haalt «or het werk der Staatscommissie-S tor k. In t algemeen geeft het voorstel der regeering aanleiding tot «Olidel-lnge vorliondlngen. Sommige ambtenaren «naton nu over 1919 minder totaal inkomen genieten dan indien zij niet waren bevorderd. Bij dezo regeling speelt de toevallige datum waarop men werd «ovor» derd een grooto rol. Voort» zullen do bijzondere ón» «tomrijzers weinig of geen bijslag ontvangen» in togenstoNang «et de openbare Wie jarenllnug mot eén klein salaris moesten tobben, als 't postpewoneel» zullen weinig of in t geheel niet prof-toeren. Uen komt met deze regeling in allerlei moeilijkheden. IntusyMhen. «ij ligt thans voor ons en men kan or niet aan deilben «rezen beg«»ot>ngspost to verwerpen. Zij bevat ook veel goeds. De regeling van den kinder» bijslag is vooral -iF«x,ri»ffélijk. Ook de wijziging inzake do «tandplnati!» ia een belangrijke verbetering. Hlaar do regeering kon nog meer vorhetoringen aaalbroKgen». Spr. geeft in overweging den hoofdbijslag voor gehuwden ton minsto ƒ 200 to «loon bedragen of 'f NO voor ongehuwden. Dit is een bescheiden wenseh; spr. hoopt «ion ook dat dit billijk verlangen dóór «ie regeering! niet zal worden afgewezen. Nooda is. hiervan «esp. X 100 en ƒ 75 als voorschot genoten. Do regeering geve nu nogmaals dat bedrag. Spoedige veriiotering der to lage loonen is echter eiseh. Spoedig worde een nieuwo salarisregeling ontworpen. Do heer DHMfikVE VAN TWIST (A.H.) spreekt over de pointio waarin do officieren' en-onderofficieren zullen komen hij aanneming Tan dit wetsontwerp. Deze komen in veel grooter moeilijkheden dan de burgerambtenaren- Het io niet mogelijk een regeling to ontwiltrpen, gelijkelijk geldende voor militairen eu huilMnnmAenaren. Dit moet leiden tot willekeur en onbillijkheden. Steun van regeeringswogo aan gehuwde onderofficieren is dringend noodig. In vele gezin» nen van dezo personen is thans onmogelijk huis te houden. Do venstrekking van levensmiddelen in natura is met 1 Juni opgehouden; maar de nieuwe salarislogeling voor deze lieden is nog nlet in werking getreden. Spr» hééft «én onderbond gehad met het bestuur der Nat, Ohr. Onitorofficierenvereeniging» dat hom met voorbeelden heeft aangetoond, dat de onderofficieren door deze regeling in inkomsten zullen achtoroitgaan. OH. gaat een adjudant-onderofficier / t»2HO a / 70 terug. Aan do militairen moet daarom «en bijslag worden gegeven. Over «to finaneieele ge» Vlngea «lna»van kan spr. niet oordcelen, maar de minister dien* stellig een bepaald minimum in de wet op te nemen» opdat althans niemand achteruitga, Maar afgescheiden daarvan dienen de jaarwedden der onderoffioieren verhoogd.
Een motie is aangenomen, waarin zulks onverv/ij ld werd gevorderd. Hoe staat het hiermede nuT Spr. betreurt den revolutionairen toon in het orgaan der Ondorofficierenvereeniging ?Ons Belang", maar hij. weet, dat het gros der onderofficieren zoo niet ,/iciikt, koopt dan ook, dat dit de regeering niet «-H WtH»llHu«ton, iete N»Ol hl» te doen.
regeering, dat de dsturtebijslag moet rijn een steun, dio don belanghebbende iv staat stelt, zij het ook op zuinige wijze, ongeveer deuzelfden levensstandaard to blijven voeren. Muur ook Izij betreurt, dat de re» geering daarbij uitging van het 0,1 1 Januari 1913 genoten salaris 014. niet van hot thans gcuotvne, waarep thans do levensstandaard steunt. Men had ook bij den bijslag het stelsel der commissie-Stork moe» ten volgen. Verscheidene personen! dio ecu klein inkomen hebben, zullen thans geen bijslag «mivan» gen, omdat men steunt op do stelselloo/o saliirisregellng vnu 1918. Do ambtenaar, dio iv 1918 een bij» zondere bevordering heeft gehad, loopt gevaar geen bijslag te krijgen; daarentegen krijgt do ambtenaar, die is achtcruitgezct, wel verhooging. l.en laudmeter vau het kadaster, «lic op 1 Januari 1918 / 2350 genoot en 1 kind heeft, kreeg op 1 Januari 1919 / 3400. Zoo iemand krijgt geen bijslag, ofschoon hij jarenlang een t«z laag salaris heeft genoten. Daarentegen krijgt ecu technisch ambtenaar van «ton 'waterstaat dio in 1918 / 2800 genoot eu thnu« ook / 3460 een. bijslag vnu / 890. Ecu derde ambtenaar die in 1918 f 3100 genoot en in 1919 / 3320 kreeg, zal thans / 800 bijslag krijgen ! Spr. zegt. echter niei. dat deze regeling niet'moet norden aanvaard, als niot van systeem wordt veranderd, want deze regeling biedt ook vooldcelen. Maar de regeering neme enkele groolo onbillijkheden weg door aütsnog oen mlninium-bijslag in de wet op te nemen, nl. / 200 voor de gehuwden van alle categorieën «en / 150 voor dó. ongehuwden. De heer VA3I IlEltl.STE'.ll (V. D.) toost het stelsel van den minister, dat zich aansluit aan de slechte oude regeling, even aan do praktijk. Do ambtenaren worden hierdoor teruggeplaatst in de positie van voor Sterk. Spr. gaat de gevolgen der regeling na 'voor do leeraren middelbaar onderwijs. Ver» scheidenen hunner zullen niets krijgen. Spr. iuecnt.dat i dit gemakkelijk is te verholpen «loor liet maximum, tot-ƒ 1500 to vernoegen. ' Ook do verpleegsters zullen niets krijgen omdat zij vroeger zoo weinig verdien» den. Is het echter wol.juist, dat do regeering salarisgrenzen heeft gesteld voor de hoogere ambtenaren? Voor sommigen is het teven pok veel moeilijker ge» worden. Het vreemde in 's ministers stelsel is dat hij heclemaal het stelsel der commissie-Sterk omverwerpt; De heer Tbr Daan geeft in zijn motie échter i geen ander» beter stelsel) aan, tenzij hij bedoelt dat ied/zr tori minste /800 resp. /225 bijslag zal krijgen op ziju salaris. Maar ook dat is geen regeling, waaraan men houvast hoeft.' In elk geval, ieder ambtenaar • zal wat moeden hebben. Do nieten móeten verdwijnen uit '«ministers loterij. - De heer SXOEOIi. HEXEEMAUS (0.-H.) brengt dé regeering hulde voor «le indiening ven dit-" wetsontwerp. llij deelt dy'meening dat de anitenarento>laris» een op het oogenblik te laag zijn. Daaraan kan altoen worden tegemoetgekomen op dit oogenblik door een duurutobijslag. Want do toestanden zijn thans, wat do prijzen aangaat» niet te beóordeelen. Niemand kan «zeggen, wat do prijzen in do naaste toekomst zullen zijn. Do ixigeering heeft lui gekozen- een gemengd steleel van bijslag. Dit acht spr. juist gezien. Zéker lóidt het hiep en «laar tot ongelijkheden en oneUcnhcdob. Maar men kan geen enkel stelsel van bijslag ontworpen «lot daartoe, niet leidt. Dit hot stelsol-Tor liaan zouden nog ve risvl^rhollgingl ontvangen. Do stokers twoedo klasse hébben ook geen nalamsverhóoging gekregen- De inarinien» lo klasse zijn hechts / IXV per iwoek vooruit, gegaan. Tóch eijn'zJj-fdaardoor o«llii^l»uti«zMoWg geworden' aan 't woduweii-. en we«3zen_ohd«. De heer VM-» (V. D, W.) oh«torstount het gesprokene door de hoeren Duymaer vnta. tllvvwnt en! HNgénlho-ltn. Dé militairen toch komen door deze regeling. in ' ongunstige t verhoucftogii ¦ voon»«»aelNk door de lage salarissen welke zij voor 1 Januari 1918 haiilden. De.officieren erf onderofficieren] lijden' thans eenvoudig gebrek. De loonen voor de onderofficieren staan op f 17 a f 18 per week. De •thans voorgestelde dunrtobij«»ag past niet óp de toestonden in het leven. De toepassing «al op een geheel andere wijze moeten «siHioden. ffpr. komt óp tegen den aftrek van do «vórilerhigs>vorh«x>ging van het salaris sinds 1918 en bepleit vergoeding aan do ongehuwde nrfti^h»n, dio kost en inwoning genieten, van vemohUl«n . De hoer DE MEDv7,(S. D. X. IP.) wijst erop, dat de ambtenaren die door vlijt en meerdere tennis zijn. vooruitgegaan» tengevolge van «léze regeling weder achteruitgaan; voorte w^rt hij op de onhlUijke gevolgen' van «leze regeling, voor ambtenaren, na Januari 1918. aangesteld en op dé «lMstandigheld dyt weduwnaars onbilllijk worden!hehandl>ld als zQ niet denzelfden bijslag krtzgen aln gehuwden. Do heer "IUN AAvVSTEM (O. P^ geeft toeval, het aanb^elnn* verdient in deze büzonUbre omstandigheden de amlitenaren met een IdAlag lllj té springen. Een liohaam als liet j»»l««.er» la vil uit>i.«Zk on-, «g«»,hi«t «oen zoo ingewikkelde materie a» de amhto» narensoterissen to regelen. Dat kan allhenl geschieden door het raAmsMeem. Maar in elk geval dient ieder inkomen toereikend to zijn. De loonregeüng vóór de ambtenaren nu is in hooge mate onvoldoende té noemen. Sinds jaren wordt daaraan onophoudelijk gepaiitet en geknoeid, «onder «lat een ««enigszins be» vredigende • regeling tot ««tand komt, in 1904» 1906, 1910, 1913, 1918 en 191». En nu is de salaris«>Ni_nissle alweer aan het werk voor de lier_aeninlg van het be»M_nngHb»»l>nt, dat niemand bevredigd neeft» Het is buitoiigl»woon «_i^nn.g>, dilirgelijke regelingen te maken» wnardoor tijd en arbeid noodeloos weiden venchiild. DZermede Menllundicaa^z^ebroken!.las^^ gepeuter valt te «mstateeren bij d«H dnin^ohijslaF tnésHen 1916 «n 1919. Daardoor wordt ontzaglyke adtiW^lrativvo rompslomp' v»mtiscll»» te»»Zjl toon de anwtenaren totaal onltovre«ligd blijven. Do anbeiders in dienst van den staat worden tot speelbal gemaakt van deze bureaucratische «vijze van doen. Ongepast acht spr. het dat de verhooMng vande satari«ein» mlt«»o-S»tork bij dezen duurtobiMag nu weder wordt afgetrokken. De regeering stolt zich op het standpunt der ver» onderde Manoh«»terHlhool dat do duurte een gevolg is van de simaarscnto en «loor loonsVerhoogKig niet wordt weggenomen. Zij wil dus de ambtenaren én arbeiders neerdrukken ten bate van militarisme en imperialisme.. Afschaffing van de vloot zou de financiert voldoende v««terkenl. Dan kan het rijk behoorlijke salarissen -liticoaren. Thans worden do ambtenaren gedwongen, bijverdiensten te. zoeken. De ontreddering van de post en telegrafie is de schuld vau deze regeering. Ook keurt spr. af dat de verhooging van' salaris uithoofde van promotie op den dnnriehil» slag wordt gekort. Ds regeering beweert dat administratieve morilükheden zich verzetten tegen een andere wijze van handelen. Dit acht spr. een verzinsel, uitgevonden pour lo bésoin do la eause. Dezo regeling is in hooge mate nadeelig voor do prestatie { der ambtenaren. En hieruit worden weder wapenen gesmeed door do tegenstanders van sooialisatio. De heer VAN EAPPAIID (V. D.) wijst erop dat toen de herziening der am» teualcnwcrohl, maar wat heeft die vreugde kort ge» duurd 1 (Gelach.) Dit — zoomedo do toi»oggiiij; van een kinderbijslag voor 1919 — to gebeuld vóór November 1913.
Do heer tor I.aan zong den 10l van verschillende adressen, dip do regeering hebben bereikt.. Hij vond de uitdrukkingen: „om den lulu gelold zijn door do regoeriug', „eischen van dc regeering" o. d. mooi. Do rvgcoring krijgt daardoor het gevoel: ' ik doe dit nlet onder pressie! (Beweging bij do sociaal» democraten.) De hooren zouden het iMSSch.cn wel onder presslo doen. Maar spreker acht dit nlet don gocdeu weg. Volgens den heer Ter Laan vsns heel do ambtonnHrsworold tegen «ht voorstel. Moor dan weet d«»e niét wat daarin staat. Het zal toch voor vele amhtenarcn voórdeelsger zijn dan het stelsel- Tor Daa n. VerschiMcno ambtenaren -hebben dan ook oen heel . anderen toon tegen spr. aangeslagen, toen de»o hun duidelijk had gemaakt, dat het veel mooier was dan ln oen • aantal moties of kranijca stond. l3ccn Het voorstel der regeering ver» doelt 25 millioen, dat van den heer Ter I.aan 22). mlllloon onder do ambtenaren (Maar de hooldziaiv is: wolk voorstel zal billijker werken? Daartoe dient gevraagd: wat was het cltcct van het werk der salluiscommissie-Stork? Dat werk is ook nlet volmaakt geweest. Xlet óón «iategorlo is tevreden mei' do plaats die zij heelt gekregen. Als die salarlosring niet voldoet, aan de eischen der rechtvaardil-heid wórdt door ecu duurtcbijslag, dip zich daar» bU. aaiishiit. de onrochtvaardigheld verscherpt Het voorstel ter Daan is zeer oppervlakkig en zeer autolnalisoh geregeld. Het «ou niet mogelijk zijn, thans zónder meer l 300 a l 225. aan allen te geven. Dan zou uit allerlei kringen een storm van verentwdardiging ojigNan. Spr. moet do Kamer dus zeer ernstig ontraden dlt voorstel aan te nemen. . Do twoedo vraag is: Is hét juist zich aan to stuiten blj het salaris vnn 1 januari 1918? Spr. acht liet neg steeds onbetwistbaar juist, dat s^risvcrhooging is to beschouwen als steun, in deze duro tljds» «>nZtandigliedcn. Dozo bijslag nu ls een tcgcmoelko». ming wogens duurte van lirvcnsmlddelen. Vooral dlo ambtenaren leden onder den druk dier tijden, die in : 1918 nlet gop-otltoerd hadden van de commis-' sle-Stórk. (Bn nu -is het juist tlians de bedoelln»' aan do duurte van dlo tijden tegemoet to komen II» stelsel»tor Daan had de ambtenaren nl«^l gebaat. Do ambtenaren, dlo in 1918 iels zijn vooruitgegaan, hobben iets gemakkelijker gestaan tegenover don nood dcs tljds. Hot beste was» het gold zóó te verdeelen, dat 'het meeste werd gegeven daar. waar do rióod het hoogst was. Do rogeerlug achtte dit het meest recht» vaardige on gelooft dit nog. De rogoering heeft dus, geen aaliloldlng gevonden» principieel van standpunt te veranderen.
Dn regeering wil Van haar sterke poslllo blj deze, - ontwerpen geen misbruik «laken en non hier gemaakte opmerkingen tegemoet', kómen. Van het voorschot van l 100 aan gehuwden en f 75 aan ongehuwden- wensclit do .rog/nering, hoe ook de berekening uitvalt, geen teruggaaf. De regeering, is bereid ecu tweodl» voorschot ta betalen van gelijk bedrag, zonder dat eontgo . le» ruggaaf zal behoeven te geschieden. Dat wordt dus 1-200 voorl gehuwden, f 180 Voor ongehuwden» «.ét het oog «tot-top zal spr. geen verhooging vooralellen van den b«»oounglspost!, daar reeds ult do f 25 tqülloen' blijkt, dat het gemiddeld bedrag toch boven de 1-200 Ugt. ¦ . •'. Wat de'opnrerkingen betreft van den heer H tig? en-' h'o'ltz. aan de door dezen genoemde personen :- zal een dnurtebljizlag worden toegekend van ten minste tso,^in overleg met don minister van marine Crisispersoneel, aangesteld vóór 1 Januari 1918/ zal vallen onder dezen duurtebljalag. And«« kan het ten hoogste f 200 krijgen. Veduwiiaars met e«m gezin zullen als gehuwden worden bespuwd. De vraag van den hoer Düvmaer van Twist, óf de salaris» v»hoozriiiig voor nMndreN onverwijld zal worden ingsvo«ndVzal spr. aan zijn ambtgenoot van oorlog overbrengen. • Do hoer TER LAAN repliceert Allo centralcn van ambtenaM» hebben zich tegen 'snilnislers stelsel verklaard. Overigens is «ie minister thans met een groote toenadering gekomen, waarin «pr. zich zeer verheugt, omdat hij dit voor/hét personeel een groote verbetoring vindt, maar «pr. acht dit niét voldoende, in ver» band met den loonslandaard in het particulier bedrijf. Spr. wijzigt zijn motie in dien zin dat de eerste all» nea vervalt «n deze fians luidt; de Kamer van oordeel «at de duurteliljslag Voor het gehuwd personeel ln 1 's^ljks dienst en daarmede gelijkgestelde personen ten minste f 200 en voor het ongehuwd personeel tem mulste f 225 behoort te bedragen, gaat over tot de orde -van den «lag. ¦ . _ Do h«k>_» van BERIISTI2«IN vraagt of het vooraohot nu ook zal worden gegeven aan personen dis volgens 4e regeling niets tomen krijgen. Blijven ds grenzen gehimiNaa» of valleN deze omver? . De heer VAN RAVESTVLIN hecht absoluut geen wneudo aan de z.g. «ncessie van 'de regeftrittg. Dit Hs, «ozlen den stand der «leirissen, nlet meer dan een «os. spa. vertrouwt • dat de ontevredenheid U»door juist za) worden bevorderd. Da I-»NISTER dupliceert. Di, r«^«!Oring kan dernotie-Ter Laan niet aauvaarden. acht dlo ook volmaakt overbodig. Alleen die porsonon zullen geen 1 800 kriigen «Ito uit anderen hoofde reeds zoo belangrijk zijn voonlMzznaan. went hot minimum is l HOO. Hot i« niet de b«riöMn^«l woningwet en tot onteigening voor het aanleggen var «en park door de gemeente Amstordam enz, alsmede tor bestrijding van werkloosheid, de heeren Heemskerk, Arte, van der Voort van Zijp, Smeenk en Schaper.
"Staten-Generaal. TWEEDE KAMER.". "Nieuwe Rotterdamsche Courant". Rotterdam, 1919/06/06 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010036752:mpeg21:p006
"Nieuwe Rotterdamsche Courant". Rotterdam, 1919/06/06 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010036752:mpeg21:p006
Do manister van lan'llxmw' heeft, naar M««»^l<»«»
"Wetsontwerp tot goedkeuing van onderhandschen verkoop van domeingrond onder". "Nieuwe Rotterdamsche Courant". Rotterdam, 1919/06/06 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010036752:mpeg21:p006
Op vragen van den heer Tor Hall betreffende den on zindeliliilken toe st-aNd der in omloop «ijnde jtoilHvArbon»-luidt» het ant^o«3rd-van d«» ndnisto» franHEmanctözM ' -*-•---•- - ••-•• ••¦¦•-¦ r f ' --s^^,.. In verband met de klachten over den ohrindelljken toestand, waarin do in omloop zij.nde zilvérbons zou» den verkeer on, heeft do ondergeteekende zich tot zijn ambtgenoot Vnn arbeid gewond met het verzoek hel advies van den Oentroleu Gezondheidsraad iv te win non. Iv zijn vies deelt do raad mede, dat do mogelijkheid, dut door ziivorboiis ziektekiemen van ¦ dc. -cencu mensch op den andoren worden overgebracht niet is to ontkennen; «lat dergelijke overbrenging echter evengoed door allerlei andere voorworpen van «la» gclijksch gebruik, als b.v. papieren, geld van hoogere waarde, boeken, kleeren, eetwaren enz. kan plaat*) hebben. • De ervaring der latere jaren heeft echter, volgen* het advies, geleerd, dat men aan de overbrenging va» besmettelijke ziekten door voorworpen niet al teveel beteekenis moet hechten. Dó rol. wolk» do zllverbons iv dit opzicht kunnen spelen, wordt niet bepaald dóór den tijd der circulatie on dus ook niot door den graad vnn Vuilheid. Zoowel schoone als vuile bons kunnen do dragon» van ziektekiemen ziju. Spoediger onttrekken aan de circulatie zal dus, naar het oordeel van den raad, weinig invloed óp deu omvang van hot gevaar voor de volksgezondheid hebben. Hetzelfde geldt voor verbetering Van do «jualiteit Van het papjer. In verband met het ovenstaand adviesh en met do omstandigheid dat do circulatie Tan zilverbona gelei» delijk afneemt, nu het zilvergeld door het publiek niet langer in die mate aan het verkeer wordt onttrokken, meent de ondergoteekende «lat vóór hot nemen van bijzondere maatregelen geon aanleiding bestaat. Dat do zooeven bedoelde vermindering niet zonder belang is, moge hieantib blijken, dat het in omloop zijnd bedrag is gedaald van / 70.300.000 op 9 November 1918 tot ƒ 54.400.000 op 31 Mei 1919. Zooals wel vanzelf spreekt, kan van de zijde van het publiek eensdeels door een zorgvuldig 'omgaan mot do nog in omloop zijnde bons, welker,, vuilheid toch voor een groot deel haar oorzaak viijdt in de wijze waaróp ze worden gebruikt, anderdeels door zioh te onthouden van hot Oppotten van zilvergold, veel worden gedaan om aan de geuite klachten to gemoet te komen. Intusschen zal do ondergetekende het noodige ver» richten, opdat de. verplichting om voor den omloop niet geschikte zilverbona in to trokken, opnieuw met? nadruk ónder de aandacht van de betrokken ambtenaren wonlo gebracht. Ook zal hij, indien alsnog de aanmaak van zilverbons noodig mocht blijken, zich omtrent dé hoedanigheid en de bewerking van het voor dien aanmaak to bezigen papier zooveel mogelijk doen voor» lichten. Op vragen van den heer Wijk betref de lier» ziening der militaire pensioenwetten luidt het antwoord van den minister van oorlog: . De commissie, wier instelling dagtéekent van 3 December 1917» is gaandeweg tot de overtuiging gekomen, dat het nixidzakelijk ie de militaire pensioenwetten principieel to herzien, . waardoor haar werkzaamheden oen gro^teren omvang.hebben verkregen «lan aanvankelijk verwacht werd. .Ook moest zij— ter voorkoming van l»elangrüke afwijkingen op het print van . algemeene pènsioen.vetgoving —- herhaaldelijk overleg plegen met de stantsmuunissie voor dé herziening der burgerlijke pensioenwet. Naar het zich laat aanzien, zal do oonmdssie in «len loop der maand Juli met haar arbeid gereed zijn. • Er is geen bezwaar togen, om nopens het. rapport der commissie vooraf bet gevoelen van belanghébbende vakbonden in to -.vinnen. Echter zal dit natuurlijk wederom leiden , tot vertraging. . - , Ten blijke, dat met de moeilijke omstandigheden, .welke Meraard ook voor véle gepeiMohneérden uit de dure tijden voortvloeien, door de regeering is reke» hing gehouden, heeft zij getracht door toekenning van dilurtebijslagcn op de kleine pensioenen zooveel mogelijk in den nood te voorzien.
"Schriftelijk beantwoorde vragen.". "Nieuwe Rotterdamsche Courant". Rotterdam, 1919/06/06 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010036752:mpeg21:p006
Do heer VAN DEN BEL» vervolgt zijn rede: . OpimiwarlnM in alle dingen meet regel zijn, niet Meen voor de Europeanen!, maar ook voor onzo bruine broedezs, - De minister sta^t , voor «ton gróoie ent zware taak, die hij snel zal moeten vervullen^ Sinds November hoeft de Sarekat-l«.am een l-ernk^ • van ontevredenheid over one bestuur gekregen^ al heeft men niet ongemat to wezen over «ton aard der S. L Deze ia niet vijandig, maar in dé wijliilging van haar karakter riet spreker een bewijs temeer van de a«mtorlijkheid der Indische staatsinrichting. En ouderwe-schheid mag thans niet hét karakter onzer «laden zijn» Spreker wHst op Britoim»In«ll
Spreker vraagt, waarom in ln«U« nooit een proef -is genomen met een toiidl^wkolonie voor gestraften voor meerdere jaren. Wat de volksge«o-idhe»» betreft, de vooruitgang van het Inikiseho volk kan niet bever» derd als het niet gerond U. De rieken «ijn to lang verwaarloosd. Er «ijn in InöU noodig: meer artsen, meer voll^lzeeMtes»» moer «toltolldmizenl Op het oogen» VÉk U er in kuub op elke 3lUl/ll» inwoners één arts! Op h^entooh geUéd dient krachtig ingegrepen to worden, _»oato dé altij^N»»s»»ge he» T^lem KampcNfe-w'fee ook uitstekend aantoont. Er moeten preventieve maatregelen genomen wolden) De gelegenheid om «teken, dio gebeten zijn door dolli honden, to behandelen, dient verruimd ie worden. Het instituut-P aatour «to Batavia kan niet in de behoef» ton voorzien; in «to laatste tien jaren «ijn 1740 personen gebote» dooHölolto honden, alleen op -laval tagmmMMmaa^aam*a\mwmm*la^^AW
- te wen«ehen laten, .Toch' «ijn ér gestihiklo offioiO' . reu genoeg, die de leiding kunnen nemen, terwijl lle "inlandsche «mnémera «oor goed werk blijken té kunnen verrichten, Ik» dienst is nóg altijd teveel geschoeid op ' een bilreauoratisohen en niilitairen leest. Do oentrali.» sat/e. waarop roods Vanaf M wordt Aangedrongen, is nog niet tot stand gekomen. Hét opnemen geschiedt «tHeUoos. De topografische dienst dient geheel go» titeld te-werden onder civiele leiding.' Wat do volksbewegingen betreft» sluit spreker zich aan lui den heer Van don D er g, ten aanzien van de . «3unimveweging. De bannelingen «lier beweging dienen 'thans terug te keeren.Hm verbanning moet ephou» d>m. De groote verdienste Van den Vólksraad ia juist» dat hij itUe grieven, groote en kleine, eensnaar voren hoela gebracht. We moesten 'weten,' welke klachten de bevolking had over ons bestuur. De Vólksraad heeft in dei» korten tijd ven zijn bestaan sterk aan inVloed ge» wonnen, hij heeft de hnreaneratio «zen duw gegeven, do geheimzinnigheid verscheurd eu ambtenaren geleerd, niet meer laag neer te zien op de inlanders. Dó ambtenaren -sullen voortaan weten, dat «ij voor elke daad in het openhaal rekening en Verantw«rding moeten af» loggen. Do eerste schrede op den weg naar «ellstan^ dlghóld is gezet. Dó ingestelde commissie «al ons loeren hoe we verder moeten" gaan. Algemeen rechtstreekseh k,«lreeht voor Indië ia waanzin. Do verantwoordelijkheid tjer depariementehoofilen wordt meer omlijnd. De g.-g, zal «lichter komen staan bij de h«ntoei» «ler departementen en verder van den Laad van Indis. Do oflioieelo gegevens omtrent den geetzt der bevolking eu omtrent de toestanden hebben géén waarde. Wanneer' de Vólksraad nu het en«i.u».te»reeht heeft, «ouden dan voel im«.aiid«m niet kunnen wórden voorkomen? De n i»»tér «egH dat dit recht alleen dan zuiver parlemenfaire instellingen kan wordvn vérle«mll. «aar hij de kenners van staatsrecht heelt spreker die stelling niet gevonden. Vu va «egt» dat het reoht van interpellatie eu Van enquête nauw met elkaar verbonden •mm. Waar óp het oogenblik de Volksruadleden wel kunnen interpelleéren, dus Vragen «teilen, en daaron antwó«?rd, kunhen erlangen, moet de minmter als con? «eynentie daarvan dien leden ook het reoht van enquête gevii, volgens de wet geregeld. Veel onrecht, thans door ambtenaren gepleegd, «on daardoor worden voorkomen. Do soheepvaal'tnmatsehappijen Vragen Voorts durciid.veél te kooge soheepsvraohtén. lérwM zij reeds zulke hoogo dividenden uitkeoren. De Vollsraad is «laaitegen reeds met succes opgekomen, zooals «ijn op- ] treden ook m andere opzichten succesvol is geweest. Vertrouwen schept Vertrouwen, en de regeering moot naast den, inlander gaan staan om hem re kunnen be» grijpen ep te .waardeere». Maar spreker moet opkomen tegen . hét nssimilatie-streven der laatste Jaren. Beschaving Vim Oost en West hebben een geheel eigen karakter. I.N de IVesterseho beschaving is to diep ge«oukén om er ook maar een deel van óver to planten naar het.(toston. Associatie, uiiifivutie. assimilatie én verwestelijking vormen geen grondslag voor een bl«^«iidón oo«^er_lóhon staat! heer DtJ yrAAI» .tUMJFIJT (a. r.) wonsoht zich te spenen aan een oordeel óver het optreden van den zVolksruad. Alleen wil hij den weiisch uitsproken, dat do regeering, mede door. de werkzaamheid vah den Vólksraad, het licht «al ontvangen, waarop zij hoont ¦ en *a*™oor «ij den toestand «al kunnen verbeteren. Ds Vólksraad behoeft niet uitgebreid te worden, hij heelt reeds genoeg te doen. Het streven is diön raad toe té kennen een karakter, dat hij niet heeft. Dó Volks-, raad,» geen parlement en ook geen voorparlement. «spreker is een wurm voorstander van meer «ellstan» digdeid Voor IndiS^ maar dié ontwikkeling zoekt hij niet door het toekennen van meer bevoegdheid aan deu Vólksraad, wel door het tot stand brengen van vertegenwoordigende lichamen vun onderaf op» 'logen hot ' recht van enyuüló moet spreker zich dus verletten, liet is «ui parlemónlairo bevoegdheid, En tusseheu dat recht, hét stellen van enkele vragen is «en groot verschil, «et recht vnn enuuslo knn.indordmid alleen ""ld'»"'toegekend non, pl>rlementaire instKuto». Bp^. simt «l«Hi aan.bij dun 10l aan den 'g.-g- die het bewind geveld heeft ih «eer moeilijkè'dage». dMjs-us«o in den Vólksraad over inkrimping, "s** liet LUiker-areual betreft, kwamen deze verkeer°e ; elementen daarin op den voorrond, dat men meende door die inkrimping het.kapitaal te kunnen treffen, Men «preekt, telkens ervan, dat de suiker» industrie «ioh «ou verrijken ten koste van do inllanó>«Me bbvolking. Deze bésohuldiglNg is reeds door. Aderen . weerlegd.,maar niet vóldoendo, want do rijkdom, waarin dó industrieelen op Java leven. ™°i*-j bovol«ng doencelooved. dat de beschnldi» ging Juist ia.. Spreker wijst op.een goed-geschreven brochure! van den hoógleeraar aan de Ilandelshoo» gesHool Xiels.tra, dié Voorstelt; om een deel van dó belastingen, dlo óp do euikerluduslrié «ijh gelegd, in verschillenden vorm, te storten inde desa-kassen. ten bate van do bevolking, dle'in de industrie heeft medegewerkt. Spreker .vraagt de regeering, of er in 0 deze geachte iets bruikbaars is. . Do neer. Van Kol heeft gevraagd, waarom men voor. ve»«elnllende buitengewone uitgaven niet heeft geleend in plaats Van «e uit de gewone middelen te betalen. Maar ware dat gedaan, dan «ou slechts de schuld van Indis vermeerderd «ijnl Spreker, onderschrijft ten Volle, dat ér op hot veld dor vélksge» «oudheid vruchtbare arbeid to verrichten is, speciaal «i!r te vinden dein' Baad te piirlemènt-irlséenzn!. Wilson heeft gezegd» dat «selfgovernment eannot be giveis",' dat «elf«gooring i» een «aak Van karakter»ron1 van karakter. Door deze stelling laat spreker zich ook beheersohen. Die beslissende macht mag alleen gege- Ven worden waar de Verantwoordelijkheid gedragen kan weiden. En wanneer den huldigen Vólksraad yeslissende bevoegdheid «onder hoogero instantie werd gegeven, «ou dut lelden tot ollgarohi. Daarom kan spr. ook meti het reoht Van enquête aan den Volks» raad geVen» omdat dat reoht allee» gehanteerd mag worden door oen oóllegil», dat veranvwoord«^ijlih«iilk«aad «ljn echter nithiisldlngen van bevoegdheid mogelijk en noodig, al «telt spr. riek' niet voo«, dat «e «eer belangrijk zijn. Zoo hoeft snr. er geen be» «waar tegen, «mt de mogelijkheid geschapen wordt om verordeningen tot «stand te vronen door samenwerking tnesohen G.-G. en Volksi-aad, mits de veilighe-dsklep b«zh«M«ten hlijve, dat, mdi«» ov«»«zén«teniming niet wordt bereik^ hier te lande de zaak door maat» regel van bestuur of wet wordH beslist, Wat do sa« menstelling van den. Naad betreft, hierin «ouden ook veranderingen lmnnen, worden «i7Lpr, «erkent de -^eeringsmededeelingen in Novemher niet voonaf té hébben gezien. Maar hij is het me» den G.-G. over deze hoofdzaak, het allee b«zhoeraohe»-de punt, eens» dat het responaihle govornment thans niet nio^slijk ia. Bpr» heeft juist de mi-, nuut ontvangen van de hoodisehap, wannmede de be» grooting voor 1290 aan den Vólksraad is >>«>ége«on« den, en waarin «ie GA}, wijst op de noo«llmkelnkhei
>?ci«n spr. dezer dage» voor het standbeeld van Go on in Hoorn, stond, heeft! hij «ioh «le perioden der Indisohé geschiedenis langs den geest zien gaan. Da teak, die wij thans hebben te vervullen!, is een go heel andere dan die van Geen, die taak is niet lichter, is fijner, is moeilijker. Wanneer we iets van die goede .courage van Go en hebben^ dan rullen we «ha courage kunnen besteden voor de intellécweele en politieke verheffing van het Indische volk, dan «uilen we de viinzlliillsn daarvan kunnen plukken» en dan zullen* we «ien» dat in de plaats van den kunstmafigen band, dien Go en met geweld wiet te leggen» «al «an gekomen de nateiirlij»e band van sa3llHoorighenl> die als alle natuurlijke banden veel kraohtiger «al «ijn, (Applaus.) . • / r De algemeene bil«h«^wingen worden gesloten. ' De wetsxlntworpen worden «. h. n aangenonmni. Idorgen 11 uur voorlketting. _^^__ •
"EERSTE KAMER. Vergsdering van Dondardag 5 Juni. (vervolg.) Indische begrooting.". "Nieuwe Rotterdamsche Courant". Rotterdam, 1919/06/06 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010036752:mpeg21:p006