TAKGER, 31 Juli. Uit 'Casablanca komen onrustbarende berichten. Gisteren zijn daar stammen de stad binnengedrongen, die den heiligen oorlog uitriepen en Europeanen vermoordden.
Gedood zijn: 5 Franschen, 2 Italianen en één Spanjaard. Er werden ook winkels door de inlanders geplunderd. Vele Europeanen konden vluchten door omkoopen van soldaten die in de haven en elders wacht hielden.
TA2.GER. 31 Juli. Het was gistermiddag Öat de Europeanen te Casablanca werden verïaoord. Do inlanders verklaarden dat binnen vijf dagen de stammen uit den omtrek d© stad zouden binnentrekken en de Franschen die aaj_ de haven werkten zouden vermoorden.
Daarna vielen zij de Europeanen aan met stokken en messen. De dooden werden verbrand.
Eerst 's avonds om halfnegen konden verscheidene Europeanen vluchten. De Fransche consul bleef op zijn post. TAHGER, 31 Juli. Uit Casablanca wordt bericht, dat een aantal inlanders, die op de markt waren gekomen onder voorwendsel van konen te willen verkoopen, om 12 uur bij do haven samenkwamen. Zij scholden dc inlandsche wachters uit, mishandelden hen en sloegen hen dood. Do Europeesche arbeiders -Tropen naar de wapenen; maai zij werden overrompeld en vermoord. Do Israëlieten sloten hunne winkels en vluchtten naar een Haiitsch schip. Ook de secretaris van het Spaansche consulaat is vertrokken.
De kapitein va.n het schip verklaart, dat de Tas ja alleen verantwoordelijk is voor • bet gebeurde.
PARIJ'S. 31 Jnli. F*__ kort telegram van bet Fransche ge_a_itschap te Tangcr bevestigt de moorden te Casablanca. Op liet Ministerie van Marine verklaart men dat het oorlogsschip „Galilee" hedenavond uit Tanger naar Casablanca moest vertrekken.
PARIJ'S, 1 Aug. (Havas). De berichten omtrent onlusten te Casablanca schijnen te worden bevestigd. Maar het is mogelijk dat het daaromtrent medegedeelde ze*T overdreven is. Niettemin heeft de Begeering, om op alles voorbereid te zijn, terstond de noodige maatregelen genomen om hulp te verleenen aan de vreemdelingen te Casabla,iica, indieai dat noodig is.
* TAI.GER, 1 Aug. De Fransche consul is, zoodra hij op de hoogte was van het gebeurde, naaj. den Pasja gegaan, om hem soldaten te vragen, tan einde cte dooden te gaan halen. De Pasja antwoordde, dat hij geen patronen bad; maar op aandringen van den consul gaf bij een militair geleide mee aan Dr. Merle en v-jrscheidene andere Franschen, die de stad .verlieten.
Bq het zien van zes dooden, die op elkander lageto, konden de Fiansoben hunne verontwaardiging niet bedwingen en de soldaten dreigden ben daarop met de wapenen. De, Franschen gingen toen op de vlucht, door een fvolksmenigte achtervolgd, maar zij konden ontkomen.
De consul liet de Franschen bijeenkomen in het consulaat en hij verzocht Merle naar Tanger te gaan om te verzoeken, dat men ten spoedigste de „Galilee" naar Casablanca zou izenden. Merle ging scheep op een Duitsch «chip. Aan boord vernam hij berichten volgens welke het aantal dooden. 8 bedraagt, iwaaronder 5 Franschen. De slachtoffers werden verminkt. D*e „Galilee" is gisteravond 7 uur vertrokken.
PAE,U3; 1 Aug. De bladen dringen éénsteinmig aan op een spoedig en indrukwekkend onderdrukken van de onlusten.
SAINT-DIÉ, 31 Juli. Te Raon I'Etape zgn pc schoenfabrikanten en hunne werkstakende ri>e_ders tot ©en schikking gekomen, waar- T-v_-t staking geëindigd is. LONDEN. 31 Juli. In het Lagerhuis heeft cc onder-Minister "Robertson, in den loop eener ¦algemeene verklaring omtrent het programma van de te bouwen schepen, verklaard": „lk •.l&nietS omtrent de oorlogsschepen, omdat v i-_janS niet anders kaa zeggen dan wat ik veneden jaar en bij het begin der zitting m™ gezegd." Bobertson voegde er bij, dat er drie sche- P»n staan op de begrooting en dat de kiel van ¦"et cterde schip zal worden gelegd als er niet op. de Haagsche Conferentie iets gebeurt, wat reden geeft om niet met den bouw te beginnen BRUSSEL, 31 Juli. In de Kamer heeft de 'JWinister van Spoorwegen omtrent de met gesloten overeenkomst betreffende et veranderen van den loop van eenige groote sneltreinen verklaard, dat de Regeering een ov-1"* £verw-*gt, om de lijn naar het Zuiden ™ iong«ren te laten loopen en vervolgens «ver (_oron a. d. Maas. Het voorname doel is, to "wl. en Herbesthal door de kortste lijn maan I 1 * Het ontwerp werd met algea-a 3-.»-. mmen aangenomen. HWIWEffiruNDE, 1 Aug. Keizer Wilhelm ISJim_ aangekomen. 20 onn \dl Juli- Heden is in 40 fabrieken met dei-s v ers het weTk gestaakt- Do arbci" V. . _ •*_ no{? wilden werken werden door sta_£/. TeenSe:iaagd. «t .ï-.,. amverk'eer is gestaalct wegens de werkstaKmg aan het electrische station. De trams T..T -v°or sonaten bewaakt, on e. mi!ltaire macht en de politie-patrouilles tow .ija verstei'ktvat* pl Juli- Het tramverkeer is herrr-ivrS ls 1U de stad betrekkelijk rustig. Mo,^TIANTINoI>EI'. 31 Juli. D© Walfvan van 9- bencht> dat van een Grieksche bende man _¦ .?*'". die te Caaa Gastorba optrad, 14 ln ctaA en "^ {.'""vangen genomen zijn. 40 mL 'peu Kastra-tz en Louchnaitza zijn -W*__am^Jaa ****¦ beu^ -WdPiod en, 9 gevangen SEOEL, 1 Aug. Het bevel tot ontbinden van de Koreaansehe troepen is heden uitgevaardigd. (Zie verder Laatste Berichten Buitenland.)
"Tweede Blad. TELEGRAMMEN. (REUTER's AGENTSCHAP). Onlusten in Marokko.". "Het nieuws van den dag : kleine courant". Amsterdam, 1907/08/02 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 26-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164270:mpeg21:p005
"Van het groot aantal buitenlandsche journalisten, gedurende de eerste dagen der Conferentie hier aanwezig, zijn nog slechts enkelen over, die geregeld hun bladen op de hoogte houden vaa hetgeen er in de Ridderzaal door de gedelegeerden gebesoigneerd wordt. Bij mijn weten zijn het er hoogstens 5, behalve dan de persmannen, die voor de groote nieuwsagentschappen werken. Zegge vijf groote dagbladen dus, die -oorspronkelijke- bijdragen ontvangen. Wel ecu bewijs, dat de belangstelling in de werkzaam lieden der Conferentie over de geheele wereld sterk aau het verminderen is. Nu is het echter eigenaardig op te merken dat naarmate de beland-telling vau het wereldpubliek voor het conferentie-werk vermindert de heeren gedelegeerden ioslippiger worden. Ze zijn lang niet meer zoo gesloten als in de eerste dagen. Alleen is het te betreuren, dat nu de verhouding met de pers beter wordt, de mededeelingen ook zooveel aau gewicht verloren hebben. De meesten kunnen niet op de vragen, door nieuwsgierige persmannen gedaan, antwoorden om de eenvoudige reden, dat| zij zelf den loop der discussiën in do verschillende commissies niet volgen en ook niet kunnen volgen. Een dezer dagen was ik bij een gedelegeerde, vertegenwoordiger van een groote mogendheid, iemand, die werkelijk op zijn gebied een autoriteit is, maar die zich op ecu vraag excuseerde mot het antwoord dat hij niet geheel au fait was, omdat hij niet alles volgde wat er in de 11 commissies werd behandeld. In het geheel waren er bij zijn weten 1-12 -voorstellen, ingekomen, maar sedert waren er nog meerdere projecten aanhangig gemaakt. Hij had echter den tel maar opgegeven. Bij wiizc van curiositeit vertelde hij mij nog, dat een zij üer collega's zich een wereldkaart had aangeschaft en daarop met spelden, waaraan vlaggetjes waren gehecht, de verschillende voorstellen had «genationaliseerd». Zoodoende verkreeg hij ge. makkelijk een overzicht van den stand vau zaken. Men denke echter niet, dat deze toestand dë heeren aangenaam is. Integendeel, er heerscht algemeene ontevredenheid eu voornamelijk over dc manier, waarop ailos war. onvoorbereid wordt ingediend, maar dadelijk naar het comité d'examen wordt verzonden.
Vooral de Heer Bourgeois moet daar een handje van hebben. Deze president heeft zijn 28 mannetjes zoo in bedwang, dat hij met deze oommissie precies doet wat hem goed dunkt. Niemand is tegen hem opgewassen en dat laat hij den heeren geducht voelen. Tegen zijn welsprekendheid leggen ze het allen af, en ontegenzeggelijk is dit overwicht in de eerste plaats toe te schrijven aan zijn meesterschap over de Fransche taal. In het debat komt dit vooral uit: dan moeten de anderen zoeken naar hun woorden terwijl hij in zijn eigen taal kan spreken. Ook in het bijleggen van «twisten» — mijn zegsman plaatste zich niet geheel op een practisch standpunt — is hij een onovertroffer meester Toen de Martens en liuy Barbosa het laatst geweldig aan den stok kregen, was hij de man die den Rus en den Braziliaan definitief met een aardig woordje wist te verzoenen. En dat no" wel een twist, die hem niets aanging 1 Het was met 111 ziju commissie gepasseerd. Hij is dan ook de algemeene verzoener, de père «0..- der Conferentie.
Deze ro ligt overigens geheel in de gedragslijn, hem door het Fransche gouvernement voorgeschreven. Frankrijk moest, zoo luidden de instructies van Clémenceau, op de Vredesconferentie «verzoenend» optreden. Ik geloof dat men met beter den geest waaronder deze conferentie samenkwam en waarvan wij nu allen de negatieve resultaten langzamerhand duidelijk beginnen gewaar te worden, kan typeeren dau door!;e herinneren aan deze instructies. «Verzoenend optreden» het wachtwoord als men ter Vredesconferentie opgaat! — Het doet onwillekeurig denken aan een kerkganger, wien men de vermaning medegeeft: pas op, dat je niet dronken wordt en als er dronken menschen mochten zijn, behandel ze dan zacht en liefderijk ; zie den vrede te herstellen !
De Fransche delegatie ter conferentie zal aan de Trésor der republiek ongeveer een hall milhoen franken kosten, maar daartegenover slaat, dat Frankrijk dan ook een eerste, zoo met de eerste viool ter Conferentie speelt. Die winst — daarover zijn de heeren het allen fens, —'s daarmede niet duur gekocht, want bi] deze Vredesconferentie komt het niet, zooals in 1809, aan op resultaten ten bate van het idee der arbitrage, van de vredesgedachte te behalen dan wel op diplomatieke successen. En die lauweren heeft Frankrijk tot dusverre overvloedig verkregen.
Veel meer dan b. v. Engeland. Hoort hoe men algemeen over het optreden van Engeland ter Conlerentie denkt en nergens zal men u zeggen, dat de rol, door Engeland gespeeld, een overwegende is. Ik laat nu daar de onverkwikkelijke onaangenaamheden, welke tusschen Sir Edward Fry, den eersten Engelschen gedelegeerde, eu de journalisten van zijn land zijn voorgevallen. Dat heeft Sir Fry natuurlijk geen persroem bezorgd. Maar ook in de kringen der gedelegeerden loopt men niet weg met de gedragslijn, door Engeland gevolgd. Dat geen der groote Mogendheden iets van belang door de Conferentie tot stand, wenschte te zien komen, wisten allen. Zelfs voor nog de Conferentie 15 Juni jl. bijeenkwam. Maar dat dan telkens bij het weinige, dat nog bereikt kon worden, het steeds Engeland moest zijn dat een spaak in het wiel stak, dat wordt voornamenlijk toegeschreven èn aan de slechte redactie der Engelsche voorstellen, èn aan de besluiteloosheid en onkunde van den Engelschen gedelegeerde. _In de terminologie heet de conferentie een séance de discours — er worden ook séances zonder discours gehouden — welnu, in die séances de discours moet Sir Fry niet een schit-
J_ie het N. v. d. V. van 24 Juli* terend figuur maken, Hij moet zeer slecht spieken, een hombel Fransch, en bovendien zeer slecht op de hoogte zijn. Daarbij moet hij een politiek van verbergen verdedigen; al te gader moeilijke zaken, die de talenten van een krachtige persoonlijkheid vereischen. Mijn zegsman van wien ik zoo even sprak, kou met enthusiasme vertellen van de fraaie manier, waarop b.v. Bourgeois een onderwerp naar het comité d'examen kon verwijzen. Men moet werkelijk vakman, diplomaat zijn om over »de manier waarop» in geestdrift te geraken. Over Sir Fry was hij echter slecht te spreken; die had daar in het geheel geen slag van. Hoe het dan ook met de ontwapeningsvoorstellen zal alloopen, door Engeland iv te dienen, over het resultaat van dezen stap wa 3 hij en zijn ook anderen zeer pessimistisch gestemd. Dat kon den «oorlog» nog wel eens brengen in de Vredesconferentie. Morgen, Donderdag, komt het Engelsche en Duitsche voorstel betreffende het permanente Prijsgerecht in behandeling. Ten slotte nog een geiucht, dat hier circuleert aangaande de in de laatste dagen zoo dikwijls in de Duitsciie en de Fransche pers besproken proefvaarten met de bestuurbare luchtschepen. «Men» beweert, dat die proefnemingen nu in eens in Frankrijk en Duitschland met zulk een kracht ter hand genomen zijn om de quaestie van het werpen met dynamiet-bommen _ als anderszins uit deze luchtschepen, welke bij de Conferentie aanhangig is, op de lange baan te kunnen schuiven. Dit zou zonder twijfel .hoogere diplomatie» zijn; maar toch zal het verbod wel door de Coi._er.ot_e aaugenomen worden. Alleen zullen Duitschland en Frankrijk wel schitterende reserves maken. Mij werd gezegd: de quaestie is naar het comité d' examen, maar komt er met groote reserves uit. H.t zijn dan ook moeilijke problemen, welke niet op te lossen zijn, vooral als men zich op het standpunt van den Heer Bourgeois stelt, n.l. dat de Conferentie de oorlogvoerenden in abstracto moet beschouwen. Die mijnheer Bourgeois is inderdaad een man, beschikkende over een kostelijke dosis ironie; iemand als het ware voor deze Vredesconferentie geboren.
"Van en over de Vredesconferentie. (Van onzen particulieren Berichtgever). Den Haag, 31 Juli. VIII. *)". "Het nieuws van den dag : kleine courant". Amsterdam, 1907/08/02 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 26-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164270:mpeg21:p005
Mon schrijft aan de „Java-Bode" uit Koeta- L'adja: Da gouverneur va.n Atjeh heeft het loffelijk idee in bot jaar 1908, in de maand Januari of Februari] te Koeta-Raiija een tentoonstellingsjnarmarkt ta doen houden, met hot dood do cultures in. het gewest op hooger peil te brengen. Aan dezo jaarmarkt zal tevens een veetentoonstelling en een van nijverheid en kunstnijverheid verbonden worden. Voor laatstgenoemde tentoonstelling worden ook inzendingen verwacht uit de gewesten Xapanoeli en !.umatra's AVestkust. Het is to hopen, dat hot streven,, den Atjeher met do bloeiende takken van nijverheid on kunst uit andere streken te doen kennismaken, rijkelijk beloond wordo door merkbare verbetering van eigen nijverheid of door het ontstaan van nieuwe industrie.
Reeds heeft zich een commissie gevormd met den assistent-resident J. H. Morbeck als president, en J. H. Gcerling als secretaris; voorts lezen wij de namen: G. I. J. Caapem, A. G. H. Meyjes, F. R. Speltie, Dr. J. A. v, d, Linde, Toeankoe Mahmoet, T. Panglima Polem en de luitenant-Chinees Liong Moek On.
Don inzenders wordt alias zoo gemakkelijk mogelijk gemaakt, o. a kosteloos afstaan van de aangevraagde plaatsruimte, vrij vervoer van goederen, verder hebben zij, die gedurende do tentoonstelling aldaar wenschen te werken, recht op vrije reiskosten.
De overdracht van het bevel over bet Nederlandsch eskader in deze gewesten heeft "hedenochtend plaat-s gehad, schrijft de „Java-Bode" van 1 Juli. De kapitein ter 'zee J- 'v. d. Bosch, die naar Nederland terugkeert, heeft het commando overgedragen aan den kapitein ter zee F. C. E. L. Koster. Te jialftien werden door de vier te Tandjong Priok aanwezige oorlogsschepen de gebruikelijke saluutschoten gelost, hetgeen de toevallig te Tandjong Priok aanwezige Chineezen aanvankelijk in den waan scheen te brengen, dat de lang verwachte en met veel ophef aangekondigde oorlogsschepen van den Ohineezeu Keizer in aantocht waren. Het blijkt echter hoe langer hoe meer, dat men hier met een praatje te doen heeft gehad. Deovergavevanhetlegercommando. — De „Java-Bode" van 2 Juli schrijft: Hedenochtend te 10 uren waren alle afdee>lingschefs bijeen, om getuigen te ïijn van de overgave vau het leger-commando door den luitenant-generaal Jhr. J. C. van der Wijck aan den nieuwen titularis, luitenant-generaal M. B. Rost van Tonningen. Generaal Van der Wyck deed in zijn toespraak uitkomen, dat allen aanwezigen bekeud was tot welke maatregelen de omstandigheden hem gedurende den tijd van zijn commando wèl in staat gesteld hadden en wat hem, in verband met de tijdsomstandigheden onmogelijk was gebleken om te volvoeren. Voor de medewerking en de toewijding dsr afdeelingsohels dankte hij, waarna hij het commando overdroeg aan den nieuwen chef, Gene_aal Kost vam Tonningen.
De nieuwe legercomma_nda.nt releveerde in zijn antwoord in een drietal punten, hetgeen door zijn thans scheidenden ambtsvoorganger was verricht. In do eerste plaats was aan hein te danken dat thans meerdere aandacht "werd ge.chon. en aan de meerdaagse h e oef e: ingen dor infanterie, waarvan een buitengewone marschvaardigheid en Ausdauer bij de troepen het gevolg moesten zijn. Ten tweede was Generaal Van der Wyck de man geweest, die de voorstellen had gedaan tot positieverbetering van de minderen en ten derde was het aan hemt te danken, zoo de werkwijze aan het Departement van Oorlog was verbeterd en had hij de zelfstandigheid der chefs van wapens en dienste,n hoog weten te houden, zoo noodig voor de belangen van den dienst en van; een goeden gang van zaken. Spreker hoopte, dat do scheidende commandant in zijn verdere leven steeds een aangename herinnering mecht bewaren aan dea tijd, door hem in deze gewesten en bij het Nederlandsch-Indisch leger doorgebracht. Hot tijdperk van Generaal Rost van Tonningen, dio met geen enkel woord zinspeelde op hetgeen hij zich tot programma had' gesteld, i,s hiermede aangebroken. Donderdpe 4 Jhiti zal Generaal Van der Wyck va.n het station Kemajoran vertrekken.
Voor ceremonieel ca officieel uitgeleide werd door he_a bedankt.
Candi daa--Indisch e ambtenare n« — Da „Java-Bodc" schrijft: Volgens artikel 4 der nieuwe regeling van benoembaarheid tot en uitzending uit Nederland van personeel voor betrekkingen bij het binnenlandsch bestuur en sommige bureaubcir.kkingen in Xede rlandsch-Indië wordt jaarlijks door don Ministor van Koloniën en den gouverneur-generaal in onderling overleg vastgesteld hoeveel personen zullen aangewezen worden als bestemd voor den Indischen administratieven dienst.
Na gepleegd overleg is dat aantal voor het loopeinde jaar vastgesteld op 63 personen, van wie 42 uit .Nederland en 21 uit Nederlandsch- Indië in aanmerking komen. Zoozeer doet het gel. rek aan ambtenaren zich gevoelen, dat door den gouverneur-generaal was voorgesteld niet minder dan 84 (56 in Nederland en 28 hier to lande) candidaat-ambtenaren aaa te wijzen, aan welk voorstel de Minister geen gevolg meende te moeten geven, onder meer uit overweging, dat hij twijfelde of dat groot aantal geschikt geoordeelde jongelieden zich wel beschikbaar zou stellen.
Die twijfel lijkt ons niet alleen gerechtvaardigd, maar wij meenen als zeker te mogen aannemen, dat evenmin in dit jaar 63 per; zich zullen aanmelden, die in verband met hunne opvoeding, karaktereigenschappen onz. i te worden van het reeds lang don eerenaam „keurkorps" verloren hebbend gilde der bestuursambtenaren.
Nood gedwongen zullen tal van elementen in het korps worden opgenomen, die daaruit verwijderd moesten blijven, want, wij herhalen hetgeen wij reeds meermalen schreven, zoohing de moedeloosheid, dio bij de tegenwoordige controleurs, van wie sommigen reeds meer dan 20 dienstjaren tellen, niet is weggenomen en in het algemeen do vooruitzichten, bij het bestuur niot beduidend verbeterd zullen zijn, zullen alle pogingen om de besten onder dc daarvoor iv aanmerking komende personen tot toetreding tot het binnenlandsch bestuur te bewegen onvermijdelijk moeten falen.
Dei „Loc." meldt:
Nu het antwoord van den directeur van onderwijs, eeredienst en nijverheid op het verzoek d^r Semarang. «He schoolcommissie, om aldaar een (nieuwe gou\ierne__je-it-__chool op te richten, hoofdzakelijk bestemd voor de kinderen van Chineezen in goeden doen, ongunstig heeft geluid, is van particuliere zijde het plan opgevat aldaar een particuliere onderwijsinrichting in het leven te roepen, die hooger genoemd doel zal nastreven. Daar de. deelneming voldoende is gebleken, zou de school den len Juli rn&ti 40 (Chineesche) leerlingen worden geopend. Da school wordt ingerieiit op ruim 100 leerlingen, en men wil ook trachten, kinderen van Europeesche ouders er op te krijgen.
Het „Soer. Hbl." schrijft: Zooals men weet, is men sinds een ijselijk langen tijd bezig een terrein te zoeken voor een marine-kazerne in/ het hoog- of bergland. Na een eindeloos zoeken en speuren, waarover wij vroeger al eens bericht hebben, hee_t men' eindelijk een plek gevonden te Malang. Daar is thans, naar wij vernemen, een plan ontworpen om (oen gebouw op te trekken voor 80 onderofficieren en minderen van de marine; tevens zullen kamers worden ingericht voor 4 officieren en evenveel machinisten. De nieuwe kararne zal verrijzen nabij het kampement van hot ..9e bataljon. Afdoend lijkt de maatregel niet. De equipage van een te Soerabaja aa.nkomend oorlogsschip zal slechts in kleine groepen naar Malang kunnem worden gedirigeerd.
Het staartje van de Karengtengah-zaak. — men uit Soekaboemi van den 27en Juni aan de „Pr. Bode" seint, is op voorstel van den president van ien Jandraad en den patih aldaar telegraphisch aan den resident der Preanger I.egentschappen voorgesteld den wedono van Karangtengah te schorsen wegens gebleken knoeierijen. Indien noodig, zal hiertoe de tusschenkomst van den gouverneur-generaal worden ingeroepen. Dit staat in verband met het onderzoek, dat sinds eenige dagen te Soekaboemi plaats heeft, in zake het relletje te Karangtengah, in heti begin van dit jaar.
Naar men zich herinneren zal, liet Bapah Rachmaix, eerzaam ingezetene uit de dessa Kiaparen, district Tjiheulang, zich als radja Plaboehan uitro-pen en werd een omverwerping van het gezag beoogd.
Al aanstonds werd geloofd, dat hier meer achter stak, mst name dat onrechtmatige handelingen van een of meer inlandsche hoofden de aanleidende oorzaak waren der beweging., Dat mon hierin juist geraden heeft, blijka thans.
Zijdecultuur in he t Kedirische. —I
Naar het „Soer. Hbl." verneemt, heeft zich in het Toeloeng Agoengsche een kapitaalkrachtige Chinees (singkeh) gevestigd, die bezig is op ingehuurde tegalans den Chineeschen moerbeiboom aan te planten en die uit Hongkong nog steeds geregelden aanvoer krijgt vaa bibit voor nieuwe struiken.
De bedoeling is natuurlijk, met die blar deren zijderupsen te voeren. De singkeh heeft uit China een groote hoeveelheid poppen meegebracht, die eerstdaags in vlinders zullen veranderen, terwijl ook reeds oen groot aantral ruisen Xoorloopig met
hét blad vaji den inheemschen moerbeaieboom worden gevoed. De Chinees betaalt nu nog f 3.50 per pikol nat blad; natuurlijk doet hij alle mogelijke moeite om zijn eigen aanplant zoo spoedig mogelijk in den grond te krijgen en doet zelfs pogingen om grond in erfpacht te bemachtigen. Tot nog too schijnt dit, naar men ons mededeelde, echter niet best te lukken, maar de man, die zich op deze yoor Oost- Java nieuw, cultuur geworpen beeft, schijnt zich niet gemakkelijk te laten ontmoedigen en zal stellig niets onbeproefd laten om te slagen.
De grond is uitstekend voor de cultuur van eten Chineeschen moerbeiboom, zegt hij, waarom zou ik hier niet even goed zijde kunnen maken als in China zelf?
Wij' zullen afwachten. Gegeven de lange tijd, welken de bekende Bantamsche zijdefabrikant er over gedaan heeft, voordat hij daar tot een winstgevend bedrijf kwam — een man, die ook toegerust met grondige kennis uit China kwam —; gegeven de vele decepties, die deze heeft ondervonden, alvorens hij een in dit klimaat gedijende zijderups had gefokt — wenschen wij den Toeloengagoengsohen beginner een taai geduld en hetzelfde succes »ls zijn landgenoot in Bantam toa.
Men deelt aan „Mataram" mede, dat üe Merapi in de laatste dagen wederom een verhoogde werking vertoont. De duidelijk zichtbare krater met zijn sombere roodverlichte rookwolken en gloeiende lava_.troora.en geeft een even prachtig ais nngstwekkend schouwspel te zieru
Uit een particulier schrijven vertoeemt de „_.. Soer. Ct.", dat de ambtenaar voor Chineesche zaken te Semarang, de Heer Henri Borel, na door den advocaat-generaal bij het hooggerechtshof, Mr. A. J. A. Kollitw_., in zake de tegen hem aoor den assistentresident L. K. Priester ingebracht© klachten te zijn gehoord, thans bij 'L. Ex. den gouverneur-generaal op audiëntie is gegaan. Dit zou in verband staan met de klachten die — omgekeerd — door den Heer Borel tegen den Heer Priester zijn ingediend.
Hier in Indië, waar 't ambtenaar sfcorps vrijwel geregeld door elkaar geschud wordt als een spel omberkaarten, mag 't zeker wed als een zeldzaamheid vermeld worden, wanneer een landsdienaar een kwarteeuw achtereen aan 't algemeene „chassez-croisez" ontsnapt en 25 jaar lang op dezelfde standplaats jgehandhaafd blijft.
Zulk een geval zal zich binnenkort te Semarang voordoen, meldt de „Locomotief". Den s©n Augustus a. s. zal de Heer R. A. Schoonhoven, hoofd van de le school B. aldaar, den dag herdenken, waarop hij vóór 25 jaren te Seruarang de betrekking aanvaardde van onderwijzer 3e klasse aan de Bodjongschool, toentertijd da le school B.
Door den assistent-resident voor de politie te Semarang, den Heer L. R. Priester, zal een voorstel worden ingediend aan de Eegeering tot afschaffing van de schutterij. Dl. contributie der schutterplichtigen — zegt de „N. Soer. Crt." — zal dan gedeeltelijk dienen ter versterking van politie.
Dö off. van gezondheid le kl. J. Volleïna, te Malang, beeft wegens ongeschiktheid voor alle militaire diensten eervol ontslag gevraagd. — Da kapt. der inf. J. van Hasselt beeft wegens ziekte een jaar verlof naar Europa gevraagd.
— De militaire apotheker le klasse G. A. Bar te Batavia heeft wegens ziekte twee jaren verlof naar Europa gevraagd.
GEVIEL DEPARTEMENT. Benoemd : tot commies op het residentiekantoor te Bondowoso ( Besoeki), J. tl. Castens, laatst, id. te Magelang (Kedoe). Gesteld: met intrekking van de besluiten, waarbij Mr. F. H. Poser is belast als griffier van den raad van justitie te Makasser, en dat. waarbij als waarn. f;riffier van den raad van justitie te Padang is belast Ir. Dr. H. E. Klein; ter beschikking, resp. van de presidenten van den raad van justitie te Makasser en Padang Mr. F. H. Porer en"Mr. Dr. H. E. Klein; met aanstelling tot burgerlijk ambtenaar, ter besch'. Van den voorzitter van den landraad te Buitenzorcj Mr. F. van den Bosch; tijdelijk ter besch. van den directeur van 0., E. en N. bij het mijnwezen, Ch. A. .H. Engel, laatst, opz. lste kl.; tijdelijk ter beschik,king van den directeur van B. B. de gewezen controleur op de buiten bezittingen P. S. J. Eman ; — (tijdelijk, ter besch. van hoofdinspecteur der spoorwegdiensten en van het stoomwezen, cbef van den dienst der Staatsspoorwegen op Java, als ingenieur 2de kl. bij den aanleg van Staatsspoorwegen, de ambt. op non-activiteit E. J. van Zujjlen. Bepaald: dat de voorzitter van de landraden te Padang Mr. J. Spruijt is benoemd tot lid van den raad van justitie te Padang. Ontheven: met ingang van den datum, waarop de herbenoemde secretaris van het gouvernement Jhr. Mr. A. C. D. de Graefi", zijne fuutiën zal aanvaarden, eervol van de tijd. waarn. de referendaris ter alg. secretarie O. A. Uhlenbeck
Bij het mijnwezen: Overgeplaatst: van Pangkal Pinang naar Batavia op het hoofdbureau van het Mijnwezen, de tijd. waarn. ing. 3e kl. H. Cool.
Toegevoegd: aan den chef van het mijnwezen, de trjd. ambtenaar ter beschikking, Ch. A. F. Engel laatst opziener lste kl. Bij den post- en telegraafdienst: Benoemd: tot commies lste kl. W. A. N. Goedhart en G. C. Broekhuyzen. Belast: als waarn. commies der lste kl. H. Th. van Overvest en 11. van Laar.
Ingetrokken: op verzoek, het aan L. A. A. von Bannissebt, laatst commies 2de kl., wegens langd. dienst voor 1 jaar verleend verlof naar Europa! wordende hij tevens benoemd tot commies 2e kl. Benoemd: tot cbef van het kantoor te Tasikmalaja de commies der lste kl. C. Kimfte Semarang ", tot id. id. te Bondowoso, de id. id. G. C. W F. Fikeuscher, te Soerabaja; tot id. id. te Poer wodadi, de id. 2e kl. G. E. D. Heidigers, te Soerabajatot id. id. te Moearadjawa. deid.3ekl. A. P. Zelders te Soerabaja. '
Overgeplaatst: van Soekaboemi naar Madioen, de kautoorchet 2e kl. H. H. Jansens ; van Madioen naar Soekaboemi, de id. id. J. T. Huppe; vao Moearadjawa naar Sidoardjo, de commies 4e kl. G. S. van I_oetsveld; van Medan naar Semarang, de kantoorchef 3e kl. H. Swilden; van Sitoebondo naar Semarang, de commies 3e kl. W. van der Men. Ontheven: eervol van het beheer van het kantoor te Sidoardjo en overgeplaatst naar Soerabaja de com. le kl. O. W. Graaf von Ranzow; eervol vau id. id. te Poerwodadi en overgeplaatst naar Semarang de com. 2e kl. U. Th. van Overvest.
Bij het onderwijs: Benoemd: tot onderwijzer le klasse en geplaatst aan de le school te Madioen als hoofd D. Koumans, van verlof uit Europa terug; tot onderwijzeres 2e kl. en geplaatst aan de meisjesschool te Malang als le onderwijzeres Mej. A. van Slee, van verlof uit Europa terug.
Belast: met de waarn. van tgd. leeraar in de mod. talen brj de H. B. S. te Soerabaja de leeraar aan het stedelijk gymnasium te Doetinchem (Nederland) met verlof in Indië N. M. Th. vau Bakergem ; voor den duur van het a.an den leeraar in de Nederlandsohe taal aan de H. B. S. te Soerabaja K. H. Oorporaal, wegens langd. dienst verleend eenjarig verlof naar Europa 'als waarn. de onderwijzer 3e kl. P.A. van der Bilt.
Overgeplaatst: van de 2e sohool te Ataboina naar de scbool te Gorontalo als le onderwijzer de id. 2e kl. J. B. Ku-ius ; van de school te Gorontalo naar de 2e school te Amboina als 3e id. de id. id. G. J. van l.ijsinge; van de opgeheven sohool te i.andjarnegara naar de 2e school te Semarang als leid. de id. id. A. li. W. Loep ; van de school te Weleri naar de le school te Meester Cornelis ais leid. de id. id. W. A. Bazendrjk; van de 3e sohool naar de 5e school aldaar de tijd. hulponderwijzeres Mej. M. L. Meiss; van de 5e school te Soerabaja naar de 3e school aldaar de hulponderwijzeres Mej. O. M. H. VViller; met ingang van 3 Juli 1907 van de opgeheven schooi te Bandje-negara naar de 2e sohool te Ambarawa de hulponderwijzeres Mej. VV. B. A. Bousqutt; van de sch. te Toeban naar de le scbool B te Soerabaja de onderwijzer 3e kl. J. M. B. Bookelman ; van de school te Kertosoco naar de 2e scbool te Ambarawa ais le onderwijzer de id. 2e kl. J. G. den Exter van den Brink; met ingang van 6 Juii 1907 van de sch. te Djombang naar de 3e school te Soerabaja als hoold de onderwijzer le ki. W. Puister; van de sohool te Saparoea naar die te Djombang als boofd de onderwijzer le kl. K. M. Hage; van de school te Gorontalo naar de school te Saparoea als hootd de onderw. le kl. 11. H. L. van Bakel; van de le school te Madioen naar de le sohool te Bandoeng als hoofd ac onderwijzer le kl. F. van Geeleii.
Werkzaam gesteld: tijdelijk als hulponderwijzeres en geplaai-t aan de sohool te Toeban Mei. P. VV. J. van Mens.
Bij de -urgeravonds-hool te Soerabaja: Ontslagen: eervol, in verband met zgn éénjarig verlof naar Europa, wegens langd. dienst, als leeraar in de Nederlandsohe taal, K. il. 'Uorporaal. Belast: als waarn. leeraar in de Nederlandsohe taal, P. J. Eijbers, leeraar in id. bij de H. B. S. aldaar.
Ontslagen: op verzoek, eervol uit 's lands dienst, de kierk bij het post- en telegraafkautoor te Medan J. Ch. VV etters; op verzoek, wegens volbrachten diensttijd, eervol uit id., de klerk op het residentiekantoor te Cheribon, J. A. W. Winter; op verzoek, wegens ziekte, eervol uit zijne betrekking, de tijd. alg. ontvanger-veudumeester te Patjitan, K. E. Wilkens; op verzoek, eervol uit 's lands dienst, de opziener 2e kl. bij het mijnwezen, H. I. J. Naumann. DEPARTEMIiNT VAN OORLOG. Hersteld: in activiteit en geplaatst in Atjeh, de le luit. op nonact. A. H. Bennewitz.
Overgeplaatst: bij het 3e depotbat., de le luit. adjudant bij het 18e, J. J. de Kroes; bq he* 20e, de le luit. van Borneo geëvacueerd naar Soerabaja, L. J. Dufour; brj het reebterhalf löe de onderluit. bij het garn.-bat. van Celebes, Menado en Timor, L. Farber; bij het garn'.-bat. van Celebes, Menado en Timor, de onderluit. bij het reohterhalf ioe, W. C. den Boer; van Semarang bij den topographischen dienst, de le luit. der inf. A. J. P.J. Vogel, blijvende bij de opleidingsbrigade te Salatïga, waarbij hij is gedetacheerd; b,j het le bat., de kapt. bij het garn.-bat. van Palembang. te Telokkajoepoetih, J. Spoel ; bij het garn.-bat. van Palembang, de kapt. bij het le, L. E', de Kroon; van Padang naar l-jambi, als afd.-intendant belast met den verplegingsdienst, de le hüt.-kwartierm. J. G. Smit; van Djambi naar Batavia, als beheerder van het garnizoenskleedinosmagazijn, de kapt.-kw. H. K. A. Hamakers; bij tiet 2e depot-bat., de 2e luit. van Amboina geëvacueerd naar Soerabaja, B. E. van Genderen Stort; bij den generalen staf, de kapt. der inf. J. van der Weyden. DEPARTEMENT VAN MARINE. Overgeplaatst: van do Ve Ruyter naar de Herlog Hendrik, de adelborst le kl. A. O. Canter Cremers; van de Tromp naar de Koningin Wilhelmina, de id. id. H. A. Crommelin.
Gedetacheerd: op een der stoomschepen van den dienst der bebakening en kustverhchting, de 2e machinist C. Saijera. Benoemd: tot 3en machinist A. C. Overgaauw; tot Jen stuurman W. P. Bijleveld ; tot 2en machinist C. Saijers, beiden van buitenlandsch verlof terug. Bij het Marine-etablissement te Soerabaja: Tijdelijk belast: als waarn. baas-bank werker, tevens draaier, de onderbaas-bankwerker J. A. Hoffman ; van onderbaas-bankwerker, tevens draaier, VV. Elderenbosch.
Ontslagen: op verzoek, wegens ziekte, eervol uit zijne betrekking, "de le stuurman bij de gouvernem.-marine L. A. van Meis.
"NED. OOST-INDIË. Atjeh. Batavia, 3 Juli. Ned. Mail.". "Het nieuws van den dag : kleine courant". Amsterdam, 1907/08/02 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 26-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164270:mpeg21:p005