Neto Xork, 29 Augustus.
Terwyl de beide staatkundige partyen den *trÜd voortzet tea, worden de tijden boe langer no* slechter, een verschyasel dat by iedere presidentsverkiezing is waar te nemen. Eigen- Jö' kan een land, welks President om da vier jaar gekozen wordt, slechts twee opeenvolgende jaren van rust ca voorspoed hebbeo. Het eerste jaar na de verkiezing moat het zich herstellen van de verwarring, waarin dië geheui tenis het gebracht heeft; dan vol •
gen twee rr.in of meer kalme jaren en in het vierde beginnen de zaken vast en zeker weder in de war te loopeo, mat het oog op de volgende verkiezing. Zooals het nu is, was bet echter iv lang niet. Groote firma's, die jaren lang bestaan en steeds een eerste plaats ingenomen hebben in de wereld der zaken gaan, de een vóór, de ander na, failliet; er is niets te verdienen, niet noemenswaardig {en minste; ieder houdt het weinige dat hij beeft of krygt vast, met het oog op de komst
van nog slechter tyden. Het laafse hu.s dat 2Üd betalingen gestaakt heeft, is Hilton Hughes & Co., een der oudste en groot-te magazijnen van manufacturen te New*Y >rk, dat een geheel blok van Broadway beslaat. De zaak werd drieênzeveotig jaar geleden
gesticht door Alexander T. Stewart dié haar "pwerkte van een klein winkeltje tot eea "sagazyn, waarin in het beste jaar, 1874, Toor twaalf millioen dollars waarde aaa goe» ■«eren verkocht werd.
De stichter werder miltionnairin en bouwde *ich op de vijfde avenue een marmeren paleis, waar thans de Maohattanclub gevestigd ts. Hy nam er op het laatst van zija leven zyn intrek, doch was er, volgens zijn eigen 'erklaring, nooit zoo gelukkig als in het eenvoudige huis, waar hy bet grootste gedeelte zijns levens gesleten had. Na zijn dood werd Jjju lyk gestolen en met veel moeite naar Canada vervoerd, vanwaar de roovers aan de weduwe schreven dat zy tegen uitbetaling v»a een groote som gelds, haar overleden echtgenoot terug kon krygen. Natuurlyk verwachtten de dieven het geld per ommegaande te ontvangen, maar n^et wat.de practische weduwe werkelijk deed. Zij schreef «Un namelijk terug dat zij het lijk mochten behouden, daar zij niet van plan was de gevraagde son te betalen, hn a iWae oen zeer verstandige wijze van neM-b -60 als ieder zo° déed'zouden dergeiyiie misdaden niet zoo dikwijls voorkomen. •n P 94isde omzet van Kitton> Hugfaes •« u»., voortdurend verminderd, hoewel uiterst langzaam. De opkomst der vele magazijnen, hooger* op in Het schryven waarin Mc. Kinley zijn can» didatuur aanneemt, is den 27en Augustus door alle bladen opgenomen en zal waar? schyolyk den 31ea Augustus gevolgd worden door dat van Garrett A Hobart, den candidaat voor vice«President. Oeze briel, waarin Mc. Kinley zeer duidelijk de zienswyze zyner party uiteenzet en uitlegt, waar» in eigenlijk het gevaar van vry zilver ligt, heeft hem de bewondering en aanhankelijk* heid van al zijn partyen ooien en zeer velen van de andere partij ca ook van onzijdig gebied verzekerd- De vrouwen bejjvereo zich e^ea» eens, stammen voor Mc Kinl?y te winnen en, rekenend, dat het hemd nader is dao da rok. beginnen velen mst de familieleden van haar meiden eo kameniers, haar leveranciers enz te bekeerandoor plast» tische uileggingen en voorbeelden, die gewoonlijk doel treffen. De meeste lieden dier klasse redeneereo aldus.* ellbndiger dan nu kan het niet, laten wij het maar eens met vrij zilver beproeven. Waarneer hun echter uitgelegd wordt dat, terwijl zij du eea zeker aaatal dollars moeten hetsieo, als zij geld naar familiebetrekkingen in the old country zenden, zij met vry zilver het dubbel aaatal dollars moeten zenden, omdat het buitenland geen gedepreciêerden dollar erkertt, dm trekken zy heel gauw bij en zyn met hart ca ziel voor Mc. Kinley. Bryio's rondreis door den staat New-York is byna ten einde, maar hy wordt nergens met veel enthousiasme verwelkomd. Het publiek heeft in den laatsten tijd veel te gevoelige lessen gekregen om den boy orator, zijn bijnaam, nog met even gunstige oogen aan te zien als vroeger. Reeds nu is al het goud en zijn al de goud cenif caten uit deo omloop en zy zullen er natuurlijk uit blyven tot üüc. Kinley gekozen is. In zeker stadje in dea staat New-York werden gaspype > gelegd, aan welken arbeid de Standard Oil Compary vyttig man had gezet gedurende de zomermaanden. Die lieden Waren allen voor vry zilver en staken huo meening niet onder stoelen of binken. Eenige hunner uitingen kwamen den werkgevers ter oore, cc dezen besloten dea werklieden een les in Bryanüme te geven. Zij staakten het. werk aan de gaspijpen en ontsloegen alle werklieden, verklarend, dat zij hun uitgaven wildea beperken en vooralsaog geea geld uitgeven, dat weggegooid zou zijn, indien de nieuwe politiek ingevoerd werd.
Li Huog Chang, de groote Cüinees, is eindelijk te New-yark aangekomen en met de noodige feestelijkheden en veel vertoon ingehaald. De bewoners van Mott Street, het New-Yorksche Ghineozen-kwartier, heb»? ben verbazende voorbereidingen gemaakt voor den dag, waarop bun groote land-» genoot hen zal bezoeken. Allen beroemen z ch er op, familie van hem te zyn. Vuurwerk van de luidruchtigste soort, lampions en een diner van hoaderdsijftig gerechten zuilen den dag kenmerken. Wanneer Li Hung Chang Generaal Grant's graf gaat bezoeken, zullen twee honderd Chineezen hem ia rytai^en volgen. Da hooge bezoeker logesrt op S'aatskosten in het beste hotel en is vergez *ld van ne» gentien bedienden, negentien volgelingen, een tolk, zijn aangenomen zoon en zyo neef. Tot dusver is de Amerikaansche reporter er nog niet erg in geslaagd,'deo Chinees veel bijzonderheden omtrent zichzelf te ontlokken, in» tegendeel, deze laatste wist de bordjes te verhangen en van een viouwelyke reporter alles te weten te komen, wat by wi de weten, tot zelfs haar leeftyd toe, zonder eenige inlichtingen omtrent zyn eigen leven te geven De winkeliers in de straten, die door Li» Hung Chang's hooge tegenwoordigheid zouden vereerd worden, hebben allen Chineesche uitstallingen: dat verbeelden zij zich ten minste, la waarheid echter hebbea zy nie s daa Japansch goed iv hun winke kasten, wat den Chinees wel wat vreemd zat zyn voor* gekomen. Het meest dwaze figuur maakte een koopman die, reclame willende maken voor zyn zaak, verlof vroeg dea hoogen gast waaiers aan te bieden. Het verlof werd ge. geven en de man ging ter audiëntie. Inplaats echter van Chineesche waaiers aan te bieden gaf hij Japansche uit den tijd van den oorlog, waarop de Chineezen in vernederende houdingen afgebeeld waren. Het, behoeft niet gezegd te worden dat de ongelukkige koopman veel sneller het huis uit was dan by er in kwam. Een niet minder gewichtige gebeurtenis voor New Vork is het huwelyk van een der rijkste meisjes van Amerika, Gertrude Van Der B.li met een niet minder met aardsche goe deren gezegenden jongen mac, Henry Payne Whitney, De vaders van beiden zijn «spoorweg minnen*, wier belan^ea voortduread mei elkander in s'rijl wirea. Dit huwelijk is du< de allerbeste schikking, daar Henry Payne Whitney naderhand het beheer over njns vaders zaken en foortuin krijgt en gedeeltelijk ook over die van Cornedus Van Der Bilt. Het huwelyk was een quaestie van niil'ioeoen en de nieuwsbladen wyzen er met 'rots op, dat hier geen sprake is van gekochte titels ca vervallen Europeesche kasteelan, maar van een Amerifeaaosch bruidspair gezegend met Amerikaansch geld, dat in he land zal blyven met Amerikaansche kas* taelen, die ia orde zijn, van kelder tot zolder. Het fortuin der bruid bedraagt de kleinigheid van vyfentwintig millioea do'lirs, terwyl de zes bruidsmeisjes te run e o eeaeozestig millioen dollars vertegenwoordigen; bijna de helft hiervan behoort aan de zuster der bruid, wier fortuia dertig milhoen dol» lars bediaagt. Het programma der huwelijks plechtigheid is natuurlijk op vorstelijke s-chaal ingericht en de bruidsgescbeoken, waarvan Mejuffrouw Van Der Bilt reeds het grootste gedeelte een paar dagen vóór het huwelyk ontvangen had, vertegenwoordigen een heele som. Toch valt zelfs op het huwelijk van deze schijnbaar zoo door de fortuin gezegende menschen kinderea een donkere schaduw. Cornelius Van Der Bilt, de oudste broeder der bruid, huwde tegen den wil zycs vaders een vrouw, verscheidene ja* ca ouder dan hij. Da oude Van Der Bilt trok zicb de stijfhoofdigheid van den jongen man ióó aan, dat hy door cm beroerte getrofleu werd. Den zoon werd het hu's ontzegd, maar toch ontving hij een uit oodiging voor het huwelyk, ter/ijl zija vrouw totaal gfignoreerd werd. Naluuiujk kwam hij niet; men wil dat deze behandeling bet gevolg is van dan toastand vao den ouderen Van Dar Bilt die zóó zorgelijk is, dat men hem het huwelijk van zijn zoon nog niet heett durven mededeelen.
Een stad in Michigan, Ontonagon, werd deze week geheel door brand verwoest. Deze ontstond in de moerasseD, welke de stad omring?, ■.>. Er is volstrekt niets van overgee bleven, eo de bewoners hadden geen dak ort onder te slapen.
Zoodra de telegraphische verbinding hersteld was, seinde de mayor naar Green B.y om tenten en voedsel voor vyftieo duizend menschen. De lichte moerasbranden wordeo niet als gevaarlijk beschouwd ca dus ook aiet tegengegaan, doch dezen keer begon een stormwind uit het Zuiden op te zetten die de vlammen in een bewaarplaats van timmerhout dreef waardoor tea slotte de ge: heele stad in lichteiaak geraakte. Natuuilijk waren de waterpijpen van het brandweer* ■y .teem niet in orde toen menze noodig had, zooals dat in Amerika wel meer voorkomt en men kon dus niet veel doen om den brand tegea te gaan. Gelukkig warea de meesten der inwoners verzekerd tegea brandschade, de Diamond Match Gjmpaoy verloor eeo fabriek ter waarde van meer dan ééa miMi? oea dollars waarvoor zij de helft van det bedrag terugkry :t. Het afbranden van eea geheele stad is eea knak voor de brandverz-t--kering maatschapp ij en, die er ook dezen keer slecht zijn afgekomen.
De Jtlantie Monthly publiceerde onlangs een artikel waarin de op nies van verscheidene der beste onderwijzers werden gegeven omtrent de keuze van schoolboeken in de openbare scholen van Amerika. Het is verbaze. d, hoeveel verdorvenheid ook in dit departement heerscht eo hoe weinig vry de schoolopzieners en hoofden van scholen zijn in het kiezen van ecdoo boeken, al een om de verdienste en geen andere reden. Ia kle>> nere steden en dorpea danken zij dikwijls bun aanüeil ng aan de bemo»,iï _g van één of meer groote Uitgevers die zóó manoeuvreeren dat zy het lot van hun beschermelingen m handen nebbeu Natuurlijk zya dezen verplicht de door die firma u tgegeven boeken aan te be» velen, indien hua eenige verschillende series ter inzage gezonden worden. In de groote steden heerschen dezalfle knoeierijen, en de agenten der uitgevers zijn steeds dmk aan het werk om in dit opzicht hun firma te bevoordeelen. Het gebruiken van een zekere serie boeken voor ecu gegeven aantal jaren, is een goudmijn voor den uitgever en een ryke buit voor dea agent, die zyn percenten krygt. Van zulke toevalligheden uli bet vallen van een werkelyk goed boek io de handen van een zekere firma, wordt de opooediogdei Amerikaansche joigd afhankelijk gemaakt! Dit is het jaargetyde waarin ieder, die met mogelijkheid de stad kan verlaten, zich daarbui'en bevindt, en van alle plaatsen is de zeekust het allermeest in trek; vao he -trand kan men mieilij'i spreken, daar stelt men zich iets anders van voor dan hier ii deze buurt geboden wordt. En by de zeekust behooren de bad»costuums, dia een soort stoffeering zijn van de smalle streep zand, welke hier voor strand dienst doet. De meeste van die Iraaie, elegante pak|ss zya even geschikt om er made te water te gaan, ah een wandeitoilet, eo zij doen dan ook alleen dienst om vertooning te mikea en er deo halven dag in rond ta ioop^n. Het allernieuwste in dit genre werd verleden week te Atlantic Ci« inge* veerd en onmiddel yk door verscheidene jon«-> ge meisjes nagemaakt. Het costuum bestond uit een gekleed heereocostuunj. rok, wit overhemd met diamant* g knoopjes en z fart dasje. Eea geplooid rokje ca z. g. •bloomers" reikten tot aan de knieën, terwyl zwarte kousen en zwarte sandalen met witte kruisbanden hei co-luum voltooiden. De rechterkous werd opgehouden door een kouseband met juweelen gesp, terwijl juweelen ringen en oorsnoppen eea schitterend gebeej vormden. Dit meisje is vaa eea der eerste families in het Zuiden, geen dimetje uit een calé-coacert of zoo iets, gelyk men, oppervlakkig oordeelend, vermoeden zou. Maar de Amerikaansche meisjes hebben veel vryheid en maken daar een zeer ruim gebruik, soms ook Wel misbruik van.
Johanna.
"Brief uit Amerika. Door een Medewerkster van De Locomotief.". "De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009
"De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009
VII. 20.) In den schouwburg werd Carmen, ge- Beven, en de kleine Gravin Selbotten die deze •Para nog nooit gezien had, vroeg aan Maria *|a Gaza vergunning om met haar mede te |*aD, wyl Graaf Selbotten zijd vrouw niet *on vergezellen. Hy moest een voordracht over krygswe* bywonen. Stassingk hoorde het 3?ö dag tevoren, toen zy elkander by de Jjtadstedts aantroffan en hij beloofde aan **^ia De Caza zacht ook te zullen komen. k«J0en e a Cm'8 in den schouwburgkwamen, was het a1 laat en zj z»ten nauwelijks in hua lojeofde ouwure begon. Maria keek dadelyk rond of zij Stassingk ook zag en zjj ontdekte hem weldra tegenover hen, terwyl hy zyn tooneelkyker op haar gericht hield. Als toevallig richtte zjj haar kper ook op hem en beiden glimlachten. »Wien ziet ge daar, Maria?" vroeg dc kleine Gravin zacht.
»Graaf Stassingk 1" antwoordde Maria Da Caza onverschillig, maar het scheen haar toe dat heur vriendin haar plotseling goed aankeek. De muziek speelde en de gordjjn ging op Carmen trad op en zoog haar bed:
L'amour est enlant de Bohème. Qui n' a jamais, connu de loi.
Terwyl dit lied gezongen werd, zochten en vonden de oogen van Stassingk en Maria Da Caza elkander weder.
Zij had deze opera zeker een dozyn keeren gezien, en altijd bad zy deze passage aangehoord zonder de beteekenis der woorden te begrypen. De muziek had haar byna verveeld en op den tekst had zij niet gelet Nu klonk het haar evenwel in de ooren of zii eerst in dat oogenblik de beteekenis begreep Ia de volgende tooneelen klonk haar steeds dit »vraagt niet naar rechten, wet of macht" ii de ooren alsof het voor haar een bpoc» dere bedoeling bad.
Toen het scherm nedergelaten was, zei Mynheer Da Caza die achter de beide dames zat:
«Wat ligt er een verbazende hartstocht in deze muziek, niet waar Mevrouw ?" en hij geeuwde daarby in stilte. De deur van de loge werd geopend en Graaf Stassingk verscheen. Hy drukte even de hand van Mynheer Da Caza die zija plaats aan hem overliet, om naar den foyer te gaan. De kleine Selbotten lachte er om: >Wa< verveelt uw arme man zich verschrikkelykl" »Hjj had eigenlijk met Hendrich uit w.Uen gaan vandaag," vertelde Stassingk. Maria Da Caza die ér niets van wH, zei verachtelijk: «Waarom is hy niet gegaan? Graaf Stassingk had ons wel hier kuonen breagen. U verveelt zich toch niet bij goede muziek? Ea zjj trok haar schouders minachtend op.
De jonge diplomaat had zwijgend de plaats van Mjjnheer Da Caza ingenomen, toen Maria nog eens herhaalde: »Graat Stassingk had ons naar de opera kunnen brengen." Toen zei Gravin Selbotten. «Misschien is het toch beter als uw man". . maar zjj ging niet voort en sprak over wat anders .. »z;e, ginds zitten de Chamers..." Tezeltder tyd groette Stassingk aan den linker kant en Maria Da Caza die naar de Charriers zocht, volgde haastig de richting «aa zjjn groet en zag, twee loges verder dan de hare, de Ortenburgs met de Prinses en nog een jong meisje. Dit gaf haar een onaangenaam gevoel en zjj dacht daar nog over loen de tweede acte begonnen was en Stassingk weder op zija pkats tegenover baar zat. Daarenboven hoorde zij overa! I tusschen de muziek door het liei van Cir men, het weerklonk in haar oor, het gonsde mede in het lied van d*n Toreador en zy hoorde maar altjjd, altjjd dat: Qui n' a jamais, jamais connu de loi. Zij gevoelde er zich door verheven en gesterkt, alsof dit vers de billijkheid van haar liefde erkende en er verlof toe gaf- Zij w.st dat haar man achter haar zat, wyl zyn adem soms in baar bals kwam ala bjj zich voorover boog teneinde beter te kunnen zien, en hierdoor werd zij aan zyo tegenwoordigheid herinnerd. Zij zou hem anders in den roes van haar geluk vergeten hebben. Zjj beschouwde de woorden van het bewuste lied als een soort «an verontschuldiging voor haar hartstocht. Zjj kon niet anders.
Het moest zoo gebeuren. Het was toch doelloos, zelfs onmogelyk geweest zich er tegen te verzetten.
Het was eenmaat haar noodlot en de liefde duldde geen ketens. Dit gaf haar steun en vastheid en zij was er van overtuigd dat eu alias langzaam maar zonder ophouden zyn gang moest gaai; hoe, dat wist zy niet, dat zou van zelf wei komen.
ln de volgende pauze nam Mjjnheer Da Caza afscheid, terwyl hij zyn veron'schulc digingen maakte tegenover de kleine Gravin. Hjj had zyn plicht vervuld om de dames te vergezellen, en daar zij kennissen gevonden hadden, kon hjj haar wel verlaten.
Maria Da Caza ging met Gravin Selbot'en naar den foyer. Het was haar onversch II g waar haar man heenging, maar zjj wilde Stassingk ontmoeten.
Zjj zag hem staan bjj de familie Charrier waar hjj zich bezig hield met de jonge dames. De Professor, die een studie over 003--tuums gehaakt had en veel had af te dingen op het toilet van Carmen, legde dadeiiih beslag op bein en vroeg hem, met het oog op zijn kennis van de Spanjaarden: »Wat bevalt u niet in de regie, Heer Graaf?" Graaf Stassingk die het cog druk bad met da Dames Charrier, wachtte een oogenb'jk en zei toen: »Dat Carmen een trouwring draagt I" Allan lachten, zelfs een paar voornjj /angertdie het antwoord boorden. De zingetes die de rol van Ctrmeo vervulde, bad werkejjt haar gouden trouwring aangehouden — m»• schien wel omdat deze zich ntet gemak» kelyk van haar vinger bet schuiven, «Waarom zou Gar meo geen trouwring mogen dragen?" vroeg nu da kleine S-.botten,, en Stassingk keek by zyo abt woord «van naar Maria Da Caza: «Oüd'it zjj dan gebonden zou zyn!" Toen sei Maria Da Caza haastig met een flikkering in haar zwarte oogen: «Maar zg zingt toch: L'amour est enfant de Bohème; Qui n' a jamais connu de (oi.
Hy keek haar ernstig aan en zet: «Mevrouw, u beeft gelyk I" Het scheen Maria Da G za toe dat haar kleine vriendin can st»p acnteruit deed...
(Wordt vervolgd,)
"FEUILLETON. Maria Da Caza. Naar het Duitsch, bewerkt voor De Locomotief.". "De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009
Na de opening der zitting» van den 12en dezer wordt Ida Made Djelan'ik, dezeifde getuige die eergisteren reeds gehoord was, voorgeroepen. Hij verklaart op last van den Vorst van Lombok, verschansingen gemaakt te hebben na den overval te Tjakra Negara en de Radja zou voor het opwerpen van borstweringen aanwijzingen van Maligan ontvangen hebbea. Getuige beeft niet zelf gezien dat beklaagde een stuk op onze troepen afgescho ten heeft, maar hij heeft hooren zeggen dal Maligan met kanonnen op onze troepen gevuurd had. Getuige heeft ook Maligan hooren spreken over de wijze hoe de overval geschieden moest; hy ried aan om het bivak te bekruipen ca daa aan het moorden te gaan. Getuige doet verder eenige mededeelingen over den Vorst van Lombok en over de door dezen met zijn hoo dm gehouden ver» gaderingen. Getuige zegt eindelijk dat, aangezien het reeds zoo lang geleden is, hy reeds veel verbeten is, waarop dd President opmerkt dat getuige's verklaringen niet overeenkomen met diens vroeger gedane mededeelingen en dat ean zware straf bedreigd is tegen het afleggen van onware of tegenstrijdige verklaringen. Getuij/e zegt daarop dat zyn vroegere verklaring dan wel de ware zijn zal; hy voegt er bij, te welen dat Maligan den Vorst van Lombok het betalen van oorlogs» kosten afgeraden heeft. In den nacht van den overval was beklaagde in de poeri; ge tuige heeft aan dien overval niet mede gedaan, want hy is \óór dien tyd naar buis gegaan. Beklaagde z?gt dat getuige onwaarheid spreekt en houdt vol dat hy in den nacht van den overval niet te Tjakra Negara geweest is.
Alsnu staat voor getuige Ida K'toet Gel gel, die verklaart beklaagde te kennen en hem een week vóór den overval het eerst gezien te hebben in de poeri te Mataram, in gezelschap van Anak Gedé Djelantik. Vier dagen voor den overval heelt getuige Maligan ook ia de poeri aldaar gezien, waar vergadering gehouden en waarin het nieuwe cootract met het Nederlandsch-Indische Gouvbrnement besproken werd. De oude Vorst heeft toen gezegd dat, aangezien bij wegens zjjn hoogen ouderdom moeilijk een beslissing nemen kon, hij die aan zyn kinderen overliet en hij aan hun besluit zyn goedkeuring hechten zou Daarop heeft Maligan de aanneming van het contract ontraden; getuige hennnert zich dit zeer goed.
Getuige is niet bjj den overval geweest, want bjj lag tehuis te slapen en op het schieten werd hij door zijn zoon wakker gemaakt. Hy heeft toen Goesli Djelantik met dja volgelingen zien aftrekken in de richting van Mondok. Den volgenden morgen was getu;ge in de poeri en toen zei de Vorst hem dat er oorlog was. Maligan bevond zich toen ook daar.
Getuige zegt dat hy de door onze troepen achtergelaten stukken gezien, doch dat hy geen verstand van kanonnen he^ft; het is hem niet bekend of Maligan al dan niet op onze troepen vuurde, maar wel beeft hy gehooid dat beklaagde aanwijzingen gedaan heeft bij het aanleggea van versperringen e» borstweringen; verder weet by niets vaa Maligan. : Beklaagde tooat zich verontwaardigd over de verklaringen vaa dezen getuige; by eo zyn raadsman doen daarna een paar vragen aan getuige, warop deze de noodige antwoorden geeft en waarna de zittirg verdaagd wordl tot den volgenden ochtend te half negen.
"Zaak-Maligan. Door den Verslaggever van De Locomotief.". "De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009
Onder de concurrenten op de Chineesche markt neemt de Belgische gezant in zyo jongste verslag Engeland, Duitschland, Frankryk, de Vereenigde Staten en Rostand Vooral de handel der drie eerstgenoemde landen op China ontwikkelt zicb sterk- Beland overigens heeft volstrekt niet alleen mei politieke bedoelingen de haad gelegd op Cnina. Het hoopt voor zya handel enny oerheld nieuwe krachten te putten in het verre Oostenen in de laatste jaren heeft het groote vorderingen gemaakt, al staat het nog altyd ver achter by zyo groote meded ngers. Voor ieder nijverheid- of handelsvolk is bet van belang te weten, boe deze groote natiêa party trekken van de bres die Japan geschoten heeft in den Chineeschen muur.
Rusland heelt, op voorbeeld van Duitschland, zija codsulairen dienst ia China in de laatste jtren zeer verbeterd. Te Shanghai, te Chefoo heeft het consuls gevestigd; het consulaat le Tientsin zal waarschynlyk een consuaas-generaal worden. Sinds lang is het te Hankow door een handelsagent vertegenwoordigd Die vei tegen woordigers zyn meest allen goede sinologe ï, die een byzonder dere voorbereideode studie hebben doorgemaakt en desnoods ook als politieke agenten kunnen optreden, daar zij rechtstreeks on* der het Ministerie van Buitenlandsche Zaken staan. Reeds meer dan een eeuw lang bestaat tusschen Petersburg, Moscow en Peking, Tientsin, een uitstekend ingerichte postdienst, en kort geleden heeft de Russische Regeering te Shanghai een Russisch- Camee sche Bank opgericht, met een ambtenaar van het Departement van Financ ëa aan het hoofd en met een agentschap te'Tientsin. Frankiyk is ook eenigermate betrokken bij deze inrichting.
De rijkdom aan delfstoffen van Rusland wordt snel ontgonnen en, evenmin als Peter de Groote er van terugschrikte, in den vreemde les te nemen tot bevordering van zyo handel, is Rusland thans bevreesd raad te gaan vragen voor de ontwikkeling zijner nijverheid, aan verre tanden. Eerder dan men deukt zal Rus!and,in zake.de bewerking van delfstoffen, den landen van het Westen een ernstige mededinging aandoen. Met zenuwach tige haast wordt voortgewerkt aan den trans Siberischen spoorweg, die voor de thans zich vertooneode beweging een nieuwe drijfkracht zal zyn. Dat Rusland de Chineesche markt als zeer belangiyk beschouwt, blykt uit de aanstaanda zendiag van een aantal afgevaardigden voor de belangrijkste Russische takken van fabrieksnijverheid. Deze zullen moeten beslissen aangaande het stichten van handelsagentschappen en onderzoeken, welke Russische producten het best kunnen worden ingevoerd. Dit is een zuiver particuliere oudere neming van enkele industrieelen, doch ook het Ministerie van Financiën heeft verleden j ïar een officieele delegatie gezonden, die het tand doorreisd heeft, en die zich volgens den Belgischen consul zeker niet alleen met geldquaesties heeft bezig gehouden. Dit alles geeft te denken.
Welk een vlucht de handel van de Ver eenigde Staten en van Duitschland op China genomen heeft, is bekend. De jjngste voorbeelden van, bedry vigheid zyn het stichten van Duitsche concessies te Hankow en Tientsin en de oprichtir g van een dagblad onder toezicht van het Pruisische Ministerie van Handel om reclame te maken voor Duitsche produc ten. Vooralsnog schynt dit blad alleen bestemd voor Japan, maar het zal vermoedelijk ook tot China warden uitgebreid.
Engeland bezit no? steeds het hatdeisoverwicht m het Verre Ojs'en eo zal dit oog lang behouden, ondanks alle al e*nstaat>de of vereeniede pogingen om iwt te onttroont-n.
Frankrijk neelt vooral in de laatste jaren met g«d gevolg getracht zya handel op dit deel der wereld uit te breiden, ao van den arbeid der commissie, die verleden jiar uit Lyon naar de ryke Zuidelijke en Weaie.yk* provinciën van het Hemelsche ■ yk ep on» derzoak sa uitgegaan, worden goede re»uluten verwacht.
Handelshuizen, credieiinsteli'ngeu, scholen» ziekeohuzeo, ciubs, hotel», adverteeren deze landen evenzeer als bun uit honderden schepen bestaande violen en huo zending» genootschappen. Engeland en Duitschland hebben bovendien hua digblideo Dit alles werkt samen om aan bet Chinee» sche volk, hoe vol eigecwaan het moge zyo, een hoogen duck te geven van de kracht en de grootheid dezer landen. De meesten z n bovendien, door hun kolon én, Cbin&'s naaste buren en oefenen eeo invloed op de regeering, die soms zeer groot is.
Nederland echter bescüikt evenmin als België over deze middelen. Veel van wat de BeUiscbe gezant over zyn land zegt, geldt hehasl ook voor het onz».
ïZijn vlag," schryft de Heer Louirijer, >is in Ctiina volstrekt onbekend. Zilts ondor de maodaryoen en hooge Chineesche ambtenaren, die doorga m voor de meest ontwikkel-*» den en verlichten, zyn er bijster weinu, die zich, ondanks de moeite welke ik daarvoor deed, een juist denkbeeld vormen van de beteekenis voor den han el en de ry verheid van oes land en de het niet verwarren met Frankrijk, Engeland of Dvi schland, van welke zy, nog uiet lang geleien, alleen w*» ten, dat zy oorlogscbeppen bezitten, die nit en dan de havensteden komen beachie en« In de taaiste jaren »yn die be.npen natuurlyk een gsxios gewyzigd, maar toch 11 jft in deze richting nog byna «Hm te dccii."
"De Chineesche Markt.". "De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009
Een groot aantal geleerden van alle na« tien doen een voorstel dat io de weten-* schappelijke wereld zeker gr juten by val zal vinden. •
Het is n. 1. sedert jaren gebleken dat vaa tyd tot tyd lichte, vooi bet gevoel nietwaar* neembare aardbevingen plaats hebben, die alleen door zeer gevoelt-e instrumenten (weU ke in de oproeping beknopt wordeo beschreven) wjrden aangetoond. Zij strekken zich uit over du zee den kilometers, zonder aan intensiteit te «ei liezen en komen evenzeer voor in landen, welke overigens bevrijd tyn van aardbevingen *>1« in streken waai deze veelvuldig zya; en bjj die, in Europa ge-ia» ne waarnemingen bleek* bet bo ei.dieo dat deze storingen z ch voordeden zonder dat in het werelddeel zelf eenige merkbire aard* beving had phats gehad Mea is ta in den .aalsten tyd tot bet beslu t gekomen dat ër verband bestaat tusschen de hi r bedoelde storingen eo da groo e aardbev rg*n in an* dere gedeelten der wereld ca dat da snelh-ud der voortplanting van laatstgenoemde bewe« gingen der aardkorst verbazend groot moet zijn. Ziehier een paar voorbeed-*o: de hevige aardbeving te Tokio, op 17 April 1880 werd 13 minu en later waargenomen te Pots» dam, d. i; op 9000 kil >meter ats'.ands; die van 22 Maart 1894, welker oorsprong omstreeks 1000 kilometer ten N. O. vao Tok>o lag, op dea bodem van den Grooten Oceaan, bereikte da sterrenwachten vaa Charkof en N.kol jeff iaZ. Rusland, op 790) kilometers vin den oorsprong, slechts 1\ minuut I.ter dan 'okio, en werd na nog 2 minuten waargenomen te Rome, dat 1600 kilometer verder ligt. In laatstgenoemde stad w*rd de groote aardbeving in Argentina, op 17 Oetober 1895, slechts 17 minuten Uter waargenomen dan op de sterrenwacht ta Santiago de Ch'les hoewel de afstand 11 500 k |onetersbedrae.tFr en 1 a 2 mouten later bemerkte men haar te Charkof. De aardbewegingen doen i'<*h veelal voor als lange, vlakke golven, die 40 tet 80 kilometers' lengte hebben en slecht enkele centimeters hoogte; de voortplantingssnelheid dier golven bedraagt gemiddeld 2,8 kilometers per seconde en zy heeft dan plaats largs de aardoppervlakte en in het algemeen over zeer groote afstanden. Maar er zjjn ook grootere snelheden geconstateerd, van 10 kilometers per seconde en men is van meeciog dat deze zich voortplanten midden dor de aaide heen en dat die groote snelbeden te verklaren zouden zyn door aan te nem-n dat op groote. e diepten in de aarde ds ilastische bewegingen veel sneller voortgeplant worden dan aan de oppervlakte. Men gevoelt welkeen groote beteekenis dat alles neeft nit een wetenschappelijk oogpunt; w nt, daar er kenteekenen syn, welke er op vtyzen dat de snelheid der voortplanting verandert met de diepte» die de beweging bereikt, zoo geven de waarnemingen een m-ddel aan de band, om langs indirecten weg iuchtingen te verkrygen betreffende den toestand van het inwendige der aarde dat wel altyd voor rechtstreeksche waarnemingen ontoegankelijk zal blyven. Voor da wet ensch-p sou dat een zaak zyn van het allerhoogste gewicht, want tot dusver syr. de meeningen en Iheoriero daaromtren' zeer u>t«*-oloopend geweest en waren zjj dikwjjls onderling in tegetsptaak, naarmate van bet standpunt waarop men zich geplaatst had. Het plan dor voorstellers is nu: de instelling van een oternationaal net van aardbevingsstat ors, welker taak het zou zyn, de van de „.oote centra van aardbevingen uit* gaande bewegingen, op de aardoppervlakte en door de aaide heen,stelselmatig waar te netten. Van Japan uitgaande souden 10 stations zoodanig moeten worden uitgekozen dat zy naar de sphaerische a'standen gerekend, zooveel mogelyk geljjkmatjg verdeeld zyo over een halven cirkel, die het uitgangspunt (Tokio) verbiedt met zyn antipodacpunt. De volgene de plaatsen, waar zich sterrenwachten (voor de nauwkeurige tjjdbepahngen) bevinden, zonden daarvoor in aanmerking komen.
1* Shanghay. 2* Hongkong. 3. Caleutta. 4. Sydney. 5 F ome. 6 Tacubaya (Mexico.) 7. Port Natal. 8 Kaapstad. 9. Santiago de Chile. 10 Rio de Janeiro.
"Wy verwijzen, voor verdere bijzonderheden, naar de oproeping, die o. a. voorkomt in Pet. mtt. 1896, H. VII, p. 165, maar vestigen nog de aandacht er op dat de commissie zich ïot geleerden en belangstellenden van alle natiën richt, vooral in de landen bniten Europa (wy denken daarby aan Nederlandsch Oost- en West-Indië), met verzoek om medewerking, ook voor seismologische waarnemingen in het algemeen. Zy is tevens overtuigd van de wenschelykheid om alle berichten nit de geheele wereld op te nemen in een publicatie van internationalen aard, die in Duitschland sal uitkomen, in den vorm van afzonderlijke, niet op bepaalde tyden vert-chijnet.de, afleveringen by Prof. Gerland's Bei trage zur Oeophysik. Tot dusver was bet een groot beswaar dat mededeelingen ome trent aardbevingen in allerlei tijdschriften en dagbladen over de geheele wereld verspreid waren Mogen de voorstellen der commissie spoedig met goeden uitslag bekroond worden.
"Een Internationaal Systeem van Aardbevingsstations.". "De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad". Semarang, 1896/10/14 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010294431:mpeg21:p009