De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Het volgende overzicht van den politieken toestand ia Europa is outleend atm de Europeesche bladen, tot 4 Octobsr loopende. In den nacht van 80 Sept. op 1 October, klokslag twaalven, hebbeu de bewoners vau Eiz .s-Lotharinqen, die hunne penaten nog niet naar elders hadden overgebracht, opge■'ou-leu Frunschen te wezeD, en zijn zy defimtitf Duitscliers geworden. Alleen voor hen, die deugdelijke bewyzen kunden bybrengr.n, dat zg in de oumog«lykbeid zijn geweest, binnen deu gestelden termijn- voor de Fransche uttionaliteit te opteeren en definitief met have en goed over de grenzen te trekken, zal, volgeus de Correspondance Universelle, een kort uitstel worden toege .taan. De Univers meent echter aan de juistheid van dat bericht te moeten twijfelen. Vooral in de laatste dagen was het verhuizen naar Frankrijk nog sterk toegenomen, daar velen, wegens huu materieele belangen het laatste oogenblik hadden moeten Afwachten. Bij bouderden en duizenden werden in der naast nog do reisbundeltjes gepakt, en vooral des Zondags, den 29eiu, wemelde het aan de spoorwegstations van uittrekkende Franschen; zelfs lieden, die de Ei arische tani niet machtig Waren, omdat, zy dicht mby de Duitsche grenzen gewoond hebbende, alleen Duitsch hadden geleerd, trokken bij menigte naar het geliefde Frankrijk om aau het juk des overweldigers te ontsnappen. Uit Bischweiler alleen zyu op ecu bevolking van £212 zreleu 2000 personen uitgeweken; d*-» stad ziet er dan ook als uitgestorven uit: acht molens *_n gesloten, uit gebrek aau werk. De Times scbat het Rezamenlijke getal der uitgewekeaen vau het nieuwe Ruksland op minstens een derde der oorspronkelijke bevolking; zoodat er van de 3,500,000 Elzas-Lotharingers nauweljk» een m'lliocn is overgebleven. De Fransche ambtenaren zün bjjua allen verdwenen; van de 200 zyn er slechts 5 meer.

Overigens is het feit van den dag de redevoering van Gambetta te Grenoble. Daarin toch heeft hy plotse"ug zijn tactiek van gematigdheid te prediken losgelaten, en meer dan ooit het radicalisme in zyn volle consequentie ▼erheerlykt. Opmerking verdient vooral, wat hy van het algemeen stemrecht zegt. Daarvan moeten, volgens hem, »lle pretendenten en leiders der verschillende auti-radica»en of anti-republikeinsche partyen worden uitgesloten; «elfs schijnt hy er Thiers van te willen uitzonderen. Maar, Waar blijft dan wel het algemeen stemrecht? Even als gedurende den oorlog de Franschen uit de Eagelsche bladen moesten vernemen, wat er in Frankryk °P het oorlogstooneel voorviel, heeft nu de Heer Thiers net eerst kennis gekregen van den inhoud der rede van *Jtt-U-___n UUWA ..'«_. v-. , -» . - — •-„

Londensch blad den hoofdinhoul dier rede vier en twintig uren vroeger dan de Parijsche groote bladen mededeelde.

Gambetta is plotseling in zjjn welsprekendheid gestuit door een aaudoeuing in de keel, die hem het spreken belet. Hy zal nu genoodzaakt zjjn den triumftocht in het Zuiden to stakeu, tot groote tevredenheid van Thiers, die thans door de natuur geholpen wordt. Indien de Heer Th'.ers zich al te ongerust maakt over de ontvangst vau Gambetta te Grenoble, dan zal d* herinneriug aan 't verleden dier stad in staat zijn die oniust te matigen. Mocht Thiers, na verloop van ecuigen tyd die stad bezoeken, dan kan hy byna zeker zjjn vau een niet minder hartelijk welkom. Grenoble outving het eerst Napoleon toen hjj uit Elba teiugkwam, later was de ontvangst van Napoleon lil niet miuder hartelyk, en nergens scheen mm meer met hem ingenomen; heden komt Gambetta en wordt toegejuicht, morgen valt een ander hetzelfde te beurt.

Da Minister voor Onderwys, de Heer Jules Simon, beeft een circulaire uitgevaardigd, waarin bjj beweert dat de doode talen in veel korter tijd dan tegenwoordig kunnen aangeleerd worden, indien men een betere methode volgt. Uaaidoor zouden de leerlingen in staat zijn de leveude talen er bij te leeren. Het beginsel vau den Heer Simon is, dat de eerste geleerd wordeu om te lezen, de laitsteu om te worden gesproken, daarom wilde hjj het stelsel, om Latynsche verzen te laten maken, afschaffen, 't Is voldoende, als de leerliugen de beste Latynsche schiijvers leeren lezen.

; De leden der vergadering te Versailles zullen misschien weldra weder het geuoegeu hebben, Victor llugo iv huu middeu te zien; per telegraaf is hem namelijk de candidatuur voor Algiers aangeboden.

Het verbaal van About over zyne ondervindingen in de gevaugenis te Straatsburg is eindelijk compleet, 't Bewijst opuieuw, dat About een aardige verteller is, zonder mner. De Jr\ rtnanente Commissie der Nationale Vergadering van Frankrijk heeft weder eene zitting gehouden, waarin het, bijkeus voorloopige berichten, vrij leveudig is toegegaan. De leden der rechterzijde vroegen namelijk aan de lic gei ring om opheldering aangaande de npublikeiusche adressen, welke door verschillende Algemeene of Dtpartemeutale Raden tot den President der Republiek gericht zijn geworden. Daar het den Depart.mentalen Raden niet geoorloofd is, zich met de algemeene biuuenlaiidsche politiek te bemoeien, meenden zy, dat de Rrgeering deze adressen, als strijdig met de wet, had moeten afwijzen; de aanwezige ministers en leden der linkerzijde hielden het tegendeel staande, aangezien bedoelde adressen voorbedachtelyk steeds na sluiting der zitting waren opgesteld, zoodat dniiraan alle officieel karakter ontnomen was. Dat is dus weder dezelfde historie, als ten vorigen j_re pliiats had: de leden van den Depart, mentalen Raad ondei teekenen een adres qua leden van dien Raad, maar na sluitiug der citting, zoodat niet de Raad, sis collectief lichaam, handelt. Zoo wordt de wet ontdoken, en toch het doel bereikt !

Tusschen de Fransche en Italiaansche regeeringen wordt, behalve over andere geschilpunten, ook gecorrespondeerd over e-U som van een half millioen francs, welke Frank ryk wegens den afstand van Nizza nog moet schuldig zijn, docll waartegen het nu zyn voorschotten wil in rekeuing brengen, dia het gedaan heeft tot oudersteuuing d«r door Italië opgeheven godsdienstige corporaticn. Italië wil echter van die tegeurekeniug niets weten, daar Frankrijk deze gelden op eigen gezag heeft voorgeechoten .

In Engeland is men ze°r tevreden over den loop, dien de onderhandelingen met Frankrijk nemen in zake van het handelstractaat. "Geen ander land heeft by Frankrijks handel zooveel belnng als E.igelatid. Van de 11 millioen tonnelasten, die de hareiibewegiug in Frankrijk ten vorigen jare uitmaakte, waren ruim 4 millioen onder Engelsche vlag. Frankrijks aandeel bedroeg 4 millioen en de overige 3 millioen waren over de verschillende staten verdeeld. Alzoo meer dau een d*rle deel der scheepvaart op Frankrijk is in Engelsche hauden.

Bijzonder braaf en m-itig is de Engelsche natie nog niet, maar zy doet haar bcsi om hit te wordeu. De wetteu eu rechters zorg.u er voor; zoo werd te Stocktou een kastelein tot geldboete veroordeeld, omdat hij hal toegestaan, dat op ziju biljart pot g»speeld werd om geld (de zoogenaamde misej. Of de zondaar al beweerde dat iry dau zyu bi jmtkamer moest s uiten en dat de meeste biljatthouders in Engeland in deuzelfden toestand verkeerden, dit kon de rechters niet bewegen: de wet verbood het spelen om geld; als 't maar onder den naam wedden had kunnen doorgaan, nl w*s 't dau ook om belangryne ■sommen, dan was de zaak uog zoo eig niet, maar spelen om geld, neen 't ging niet. Iv de nieuwe wet om den verkoop van drank te bemoeielyken, wordt o. a. aan de locale besturen overgelaten, hoe laat de sluiting der herbergen moet plaats hebben. Iv het groote Londeu zyu nu verschillende besturen en ook verchilleude ureu van sluiting vastgesteld, eu 't gebeurde, dat een herberg in Ilighgate op eene hoek gele gen, voorzien van twee deuren, met de eeue deur iv de Parochie van St. Paueras uitkwam, waar de sluiting om 11 uur is bepaald, en met de andere in een Parochie waar de herberg tot 12 uur open mocht blijven. De eigenaar opteerde voor de vryg-evigste uitlegging der wet en hield de herberg open tot 12 uur. Deswege aangeklaagd is hy in da kosten veroordeeld, met bepaling, dat hy voortaan de eene helft van zijn huis om 11 uur moet sluiten; de audere helft mug tot 12 uur geopend blijven.

Het zoogenaamde vredes-congres te Idgano heeft den oorlog verklaard aan alle mogelijke Keizers, Koningen.. Hertogen, euz. Wrj moeten komen tot een ïvpub; k-suische federatie, de naam is at vastgesteld: wy tuilsn de Vereenigde Staten van Europa worden. Gelukkig voor de wereld willen de vre_em_nucn van Lugano niet afnyken van de wet. Wjj hebben dus nog den tyd.

De drirjarige diensttijd, dien de Oostenbijksche Minister van Oorlog wil invoeren, onderviudt veel tegenstaud bij de delegatie uit den Kyksdag, en hoe geziud men over 't algemeen is, om bet ministerie te steunen, hoeveel coukunnen besluiten, ook in deze den "Minister lyu nu 'w> geven. Ook de bladen van verschillende richting bestrjjdeu het plan. „De 3 761,500 fl, die men voorgeeft, dat deze uijiiging jaarljjks aan het land zou kosteu", zegt de iV. Fr. Pr., „zou misschien, met inspanning van alle krachten, ' auuen worden opgebracht, maar niet met vier, mei met twintig millioen jaarljjksche meerdere uitgaaf, is de dr.ejarige diensttijd iutevoeren. De manscnapp-n, die langer dan nu dienen, zullen behoeven voediug, kleeding. wapening en kazerneering, en door het leger in vredestijd te brengen op 251978 man, is feitelijk 10 millioen meer noodig. Door de invoering van den dri*jarigen diensttijd zru dit getal echter met 34,444 moeten vermeerderd worden en door den Miuister zijn zin te geven, verbindt zich de de'eiatie werkelijk om nog 25 millioen aan het reeds tot 116 millioen opgevoerde budget van oorlog toe te voegen." — Wat nood, eea kleine verhooging op de coupon-belasting eu de zaak is gevonden I

Gt.iyk de Berlijnsche oflioieuse bladen eenige dagen achtereen voorspelden, bevat de hotddeuüche Allgemeine Zeitung ten sclirjjven van den munster van Eeredienst, dd. 25 dezer, aau den bisschop vau EimeUnd, waarin, ouder aauvoering vau de daartoe geleid hebbende motieven, wordt aangekoud^d, dat de Begeering de betaling der van staatswege ten behoeve van den bisschop verstrekte gelden tot nader order zal staken. Da minister erkent voorts, dat de laatste brief des bisschops aan den Keizer zich door een tegemoetkomeuden toon heeft onderscheiden ; „maar", zegt hjj, „de Regeering kou het niet verantwoorden aau een bisschop, die opjulyk de onvoorwaardelijke gehoorzaamheid aan de wetten weigert, nog lauger staatsgelden toetekenneu."

Intusschen zijn ook de Protestanten, die te Osnabrück den jaarlykscheu „Protestant_ndag" zullen openen, alles behalve tevreden, liet Evaiigeliseli-Luthe.rsch Consistorie van Hannover heeft hun nameiyk, in stryd met het plaatselijk kerkbestuur, het gebruik der Protestantsche kerken vau Osiinbiück ontzegd. Da heeren van den „dag" ziiteu uu niet weinig in verlegenheid, want by hun jaarlyksche vergadering behoort toch ook steeds een godsdienstoefening, en waar moet die nu gehouden worden? In huu nood hebben zij zich gewend tot den Miuister van Eeredienst, maar deze heeft verklaard, dat hij niet in de bevoegdheid van het Consistorie kon treden. Daarop hebben reclamanten zich tot deu oppersten bisschop der Evangelische Kerk, d. i. tot den Keizer-Koning zelven, gewend. Totuogtoe is het antwoord van dezen niet bekend.

Alweder een nieuwe keizersbijeeukomst! üe Koning en de Koningin van Snksen zullen deo 21u November e. k. hunne gouden bruiloft vieren, en daarbij zullen, naar bepaald verzekerd wordt, de keizers Wilhelm en Frans Jozef tegenwoordig zyn. Reeds worden groote toebercidseleu gemaakt voor de zeldzame plechtigheid. De woniiigsnood doet zich in byna alle steden in het buitenland gevotlon. In Keulen is dezer dagen, naar aanleiding van een voordracht vsn Dr. Stolp, besloten, tot het oprichten van ecu maatsohappij naar de volgende beginselen. Meu stelt zich ten dorlom allerlei woouhuizen iv ver schillende deelen der stad aantekoopen en die huizen zoo noodig te verbouwen. De huurprijs zal zoodanig geregeld worden, dat de geldschieters 5 pCt. outvaiig**n, 1 pCt. voor amortisatie kan worden afg'.zouderd, en l'*_a 2 pCt. voor iep ,iatie- en besiuurskost*-n; betaalt de huurder geregeld de huur, dan kau deze hem niet worden opgezegd, noch worden verhoogd, terwyl de bewoner daarentegen vrij is de huur optezeggen wanneer hij verkiest. Hjj mag ZÜQ 'uur overdragen aan leden zijner familie, maar niet aan treemden; deze geniet dan de voordcelen van de schulldelginp, waardoor natuurlijk de huurprijs geleidelijk vermndert tot die eindelyk zich tot de reparatie-kosten bep.elt.

De Heer Greeley heeft den moed nog niet opgegeven, zijn tegenstander voor het Presidentschap te slaau, en tot welke inspanning hij iv staat is, blijkt uit het feit, dat liÜ in de laaiste 10 dagen 3 000 mylm per spoorweg heeft i-fgelegd en iv dien tyd 200 toespraken heeft gehouden. Hij meent in Pensylvauie, Ohio en ludiana overwonnen te hebben.

D

Londen 29 Ocloier. De Kamer van koophandel te Parijs heeft teu vourdeel, van, de Messageries Mantimes beslist in de actie van laatstgenoemde tegen de Suez-kauaal maatschappij. De oogst in Californie is de grootste die ooit aldaar heeft plaats gehad. De steenkolen worden goedkooper. Londen 81 October, De voorwaarden van het Fransch- Erigelsch handelstractaat van 1860 zyn gehandhaafd met byvoeging van rechte», die gelijk staan met de belasting door de Franschen van de grondstoffen geheven. Differentiëele rechten zyn afgeschaft. Engeland heeft vrijstelling van belasting gekregen wat aangaat wijn, kolen en andere in- en uitvoer artikelen. Frankryk mag met toestemming van Engeland de rechten na zes maanden verhoogcn. Het tractaat is vaa kracht tot den afloop van dat met aeeien ge.uieieu ais uo __»• «i. u_£_.....6"" "ir..-.; " """ *a"-'* Londen 2 November. Baxter, secretaris van de schatkist, heeft ontkend dat de stemmiugdoor omkooping heeft plaats gehad, en zeide dat het onmogelijk was den stemgerechtigden te beletten, om te verklaren hoe zjj gestemd hadden. Luitensnt Cameron vergezelt Sir Bartle Frere om wetenschappelijke onderzoekingen te doen. Londen 24 October. De Cardiff Sieam Coal Owners Association heeft den prijs der steenkolen met zes shillings per ton verlaagd. De Eerwaarde George Badger zal Sir Bartle Frere naar Zanzibar vergezellen; zij zullen in het begin vau .tfeveinber Engeland Verlaten. De Hertog van Argyll werkt krachtig ssmen met den Graaf van Granville, om den slavenhandel in Oost-Afnca te onderdrukken. Londen 26 October. De Times bespreekt de samenkomst tusschen Lord Nortnbrook en.den gezant van den Khiwa, en weidt uit over de voordcelen aau een vrienschappeljke betrekking met Rusland verbonden Euslaud is ecu macht die bestemd is de beschaver te zyn van Middeu-Azië. De Times twijfelt geenszins, of zulk een staatkuude zal door Rusland gewenscht worden. Londen 19 October. l)r. Kirk heeft een vriend.chappelijken brief van dr. Livingstone outvaugen, waarin hem wordt gezegd dat hjj onschuldig is aan het veikeerd btheer der voor L. btstemde ondersteuning. Londen 21 Oct. Sedert September is er in de vooruitzichten van den oogst in America geen verandering gekomen. 22 Oct. Volgens een depêche van Livingstone bezocht by den le Juli het Victoria —meer, en hoopte hy over scht maanden Uj'ji ta bereiken. Parijs 22 Oct. De republikeinen hebben by de verkiezingen de overwinniug bohaald. Forcade, Laroquette en Scbueider zyn niet gekozen. De Deareymain Colliery, Barnsly, 4000 ton steenkolen per week opleverende, is in brand geraakt. Meïbourne 22 October. Het Nieuwe Mailcontract is aangenomen. Ouderskuuing voor de mail en telegraafljju is aangevra-wgd.

Vrydag 15 „ Volle Maan. Zaterdag 23 „ Laatste kwartier.

Engelsche Mail. ViS, Batavia, Muntok, Riouw ik Singapore. In de maand November „ Ben en 22en. „ „ „ December „ 6en en 2üen. Pransche Mail. Via Batavia en Singapore. „ „ „ November „ 3eu en 17en. „ „ ■ December „ len, 15en en 29en. Hu ma tra's Westkust. Den 14en en lKeu van elke maand. Borueo's Westkust en Billitoo. Den len van elke maand. ltamljarinassin en Bawean. Den 24en van elke maand.

Het uur van sluiting is steeds des avonds te 7 ure Intusschen wordt aan belanghebbenden vrygelaten, ook op andere dagen hunne brieven aan het postkantoor, te doen bezorgen. De doorzending van hier heeft steeds plaats per eerst vertrek kende post. Sa__akaj.g, den 1 Januari 1872. De Postmeest r, H. A. K.LERK-8.

B November W. Core» de Vries v. Batav. n. Soerabaia via. Sam. 5 » Vice President Prins van Soerabaia vaar Batavia vi» _alliai aug . 7 » Koningin der Nederlanden van Batavia na.r Siirgxiw.mg via Hiliituu en Puutiauak 8 « Gouverneur Generaal Mijer vau Soerabaia naar Macas ar. lo . Baron Sloet van de Beele van Batavia naar Soerabaia via Kustplaatsen en -Samar.ug. 10 » Minister Frausen van de Pu te v n Soeraliaia vaar Batavia via Samarang ca Kustplaatsen. 10 n Koningiu Sophia van Batavia naar Padang via Teiok- Betoug, Benkoelen ca terug via Beukueleu, Kugiuo ne Teluk-lietuug. *0 • Minister van Staat Rochu.sen van Suerabai» naar Bali-Boeleleng via Pasoeroea», Pn.bolii j.o, Bezo ki, BaDJuewaugie en terug. I*> » Baron Bentink van Batavia naar Samarang, Soerabaia en de Molukken. 15 » W. Cores de Vries van Soerabaia naar Batavia via Samarung. 15 . Minister Fransen van de Putte van Batavia naar na. gapore via Muntok en Kiouw. « Batavia vaa Batavia naar Tjilatjap via Anjer eu -.e ug. 20 • Singapore vaa Batavia naar Soerabaia via Kustplaat. sen ca Samarang. 20 > Baron S'oet van de Beele van Soerabaia aaar Batavia via Samarang en KuslpUai.eu. 21 • Baron Bentinck van Soerabaia naar de Molukken. 23 • Gouverneur Generaal Mijer v. Samaraou n. Singapore. 28 „ Koningin der Nederlanden v. Batavia naar P.leniliai.g Muntok. 25 • W. Cores ds Vries van Batavia naar Soerabaia vi» Samarang 25 • William Mackiuuoo vaa Soerabaia naar B tav ia via Samarang. 25 • Koningin Sophia van Batavia naar Padang via Kroe, EuL'auo ca Benkoelen, en terug via Benkoelen en Kroe .28 > Minister van Staat Rochussen vaa Soerabaia naar Bundjermasio via Baweau. 29 • Baron Sloet van de Beele van Batavia naar Hiu*por. via Muntok ca Kiouw. 30 ■ Minister Fransen vaa de Putte vaa Batavia aaar Soerabaia via Kustplaatsen eu Samarang. 30 • Singapore vaa Soerabaia naar Batavia via Samarang. ca KustplaaUsa.

Van Samarang naar Kedong-Djattie I Van Djoejacarta naar Soeraoart» Soeracarta en Djocjacarta. | KedouK-Djaltie en SainaraujO IGemeiivde-Tremeu I I iüe Treiuea » i 4 I « | 7 ' STATIONS. ' 1 I ■> | i I » v ml v m I u m I n m | |v m |. n, I _, ni |,im ' Samarang vertr. i S.Stll IJ4 .Djocja v«rtr. 7.30, Ui i ',il All»s-Toewa , door I.S« |K Ussan „ j 7.5.1 lm.i ,1* i-roemboeug , 8.4» j Il ißraiybanan „ 8,8 mi ,16 Tangoeug , 9. 98 18 srowol. . 816 1'» V Kpd Dia.t la*"lk 9.1 b 981 Klatteu. |*"lnk j »-»''' *• 1 Ked-JJjatt lVKtr j.j» »41 Ivertr bia+ln is •. » p»das . 948 866 rjepper. ai* >*. • Telawa , 9IS Sl9 Uelaugoe »,1 'L*4 *+' Serang » door; S 4<' l'oerwodadi» <_ iv 11,•*.»,»» r „ laauk. 'o.i» SU 7. »»«]».' -*1 Goeudih venr ;,os_|.._* ,°"> 794 >M Lawang „,j [tl. S| 4SI Kalle Osso. . 744 IS."?" Saltm . ,11.11.4 64 Salem .8.7 ■ — K_JieOs_». . I |11.56i6 19 Uwang . „J 3 11--____>. »"■*■■ U 681 6.51>l Q l„.u_ *ju I.S; Sol° |v_rtr. 7.8 U H. 8 ,lk <>«»uni_ |^ ***J- Poerwodadie . 7.8 V It Uj 8 4 -..rang , ,s. aY Uelango. . 8.11840 38. lelawa . .lv IS' Tjepper . 8.1» 19 68 8.41 Pauas , »J| 16» m.»_.» I»»ttk* B*3* ' 8 "'.__.ni.i_P'"11' »" *' Kistten |vertr ,s. i u tS «a.-l>jau |vertl „, Srowot . 8.6* 197: tlr* tangoeug . IM I. »»; Pramkknaa , 9.8 1.88 4.81 iroemboeug . »*■ »•*» KalaMKü . ,9 1» 1.49 44« vllas-loewa . - « *■ lljocja aank. i 9.88 «JS ! 16-1 *-e*u-_,iig a-Uk 11 11 * Van Hriagin naar Kedoeag-Djattie. | Van Kedueug-Djattie naar rtn._;ia I Gemout de . 1 S._.eu.«-trem STATIONS _i2li__ v m I I » "*

anaiia vertr I B.S- . .ou.i.j.vv. .cm . ,v.— ■ ,oj-d.l__u . I 8,8 6 l__ipc_ran . I 10 SI fen.pn.-r.u » I M .ojodalem » I I" ♦» S.d.-Iljatt. «Mik | 910 I im.giD a-u_.| 11.7 I De tijd is de telegraaftijd van Samarang. De treinen 1, t, 3, 6, 7 en 8 meer speciaal voor goederenvervoer bestemd lijnde soo kannen de tijden van aankomst eu vertrek eenigszins verschillen. De treinen 1 en 6 honden ts DJENKILON en GEDANG4Nh.It. Op alle stations en halten tijn verkrijgbaar officieele gidsen sn tabellen van den loop der treinen tegen betaling rcspaclivelgk. vaa *0 en ].ücenten par stak.

Soekabaia, 12 November. Ecu der beide gevangenen wier outvluclitiug uit de gevangenis alhier, wy eeltig n tyd g.leden meldden, heeft gemeend zich wel weder on.icr de bewoners dezer plaats te kunnen ophouden, zonder liet oog der politie te moeten vreezen en nam zyn intrek by de kohkiu eener in de Gatottau woonachtige familie. v«u welke vrouw hy zeide de echtgenoot te wezeu. Ou-trcnt de veiligheid van zyn verblijf had by zich echter vergist, daar het waakzame oog vau deu schout Kok hem spoedig had ontdekt en deze zich met zyu gewonen yver re_ds gister middag omstretks 12 uur, bygest._au door ecu oppasser, in de üatottan vertoonde Om Wougso te arresteereu. Door den heer des huizes op het erf toegelaten, werd d >or den handhaver der openbare orde, de mau in qiueetio spoedig gevonden, wegg-scbolen ouder de baié-balé der beminde kok kin. Gesommeerd zich oreitegereu, kroop hy uit zyn schuilplaats, doch trok, terwyl hy zich ophief, een kris te voorschijn, waarmede hy den oppa-ser aauvici, di« echter het wapen greep en zoo stevig in zijn vuist kiemde dat het in een dubbele boent stond, waardoor de bi f schadeloos was gemaakt maar de oppasser toch geaucht aan de hand verwond werd. Wougso werd ouder veel tegenspartelen gebonden en in de gevangenis opgesloten. Omstreeks acht uur in den avond, wilde de schout, die de kokkin had ondervraagd over den duur van Woogso's verblijf te harent en over de schuilplaats van Wongso's makker, hem naar aanleiding van de antwoorden der vrouw nog ondervragen en kwam daartoe in het hok, dat tot opsluiting diende, maar zag zich in zijn plan teleur gesteld. Wougso, die om zes uur door de gevangeniswacht nog in leven gezien was, had zich aan zijn hoofddoek verhangen en was reeds koud toen zyn zelfmoord werd ontdekt.

Diefstal. Per Stoomschip Conrad is uit Nederland voor een te dezer stede gevestigde firma een kistje met goudwerken te Batavia aangebracht, dat verder per stoomboot vau de Ned. Ind. stoomvaartmaatecbap. herwaarts is vervoerd en bij aankomst alhier in entrepot opgeslagen. Bij inklaring wekte de geringe zwaarte van het kistje reeds terstond argwaan, waarom de opening in het deponeerpakhuis plaats had in tegenwoordigheid van een paar getuigen, waaronder ook een employé van de maatschappy, by' welke gelegenheid bleek dat uit de onderzijde der kist een plank was losgebroken, daarna in het blik een opening gemaakt door e.u stuk wegtesnyden, door welke de doosjes die het goudwerk bevatten, waren gestolen. Blijkens een opmerking van een der aanwezigen was weinig dagen te voren een dergelyk kistje op geljjke wyze bestolen ook hier per booten vau de N. I. stoomvt. maats*, aangebracht. Aan boord dier booten schijnt een bende dieveupak te zitten, die noodzakelyk moet worden uitgeroeid. (Soer. Hblad.) Litteeatuue. De Leidsche Ct. meldt, dat het derde deel ter perse gaat van een nieuwen roman van mevrouw E. van Calcar, waarin verscheiden opvoedkundige vragen van den dag zullen woiden opgelost, eu grove gebrekeu in het tegenwoordige stelsel van opvoeding zullen worden aaugetoond en bestreden. De beroemde schrijver David Strauss legt de laatste hand aan ecu werk over het oude en het nieuwe geloof. Onder den titel „The Dickens Dictionary" heeft de firma Osgood and Comp. te Boston een boek uitgegeven, dat een gewenscht byvoegsel is voor al de uitgaven van de werken des gevierden schryvers. Het bevat korte biografische aanteekeuiugen over al de personen (meer dan 15U0) welke in Dickens romans voorkomen; deze aanteekeningen worden meestal gestaafd door des schrijvers eigen omschrijving van zyn helden en heldinnen. Talrijke houtsneden zyn in den tekst aangebracht. The American Manufaclurer geeft omtrent de waterkracht in een Staat van Noord-America de volgende statistieke gegevens: De gezamenlijke oppervlakte van dsn Staat Marne is ongeveer 77,600 vierkaute kilometers waarvan de groote maagdelijke wouden van het noorden twee derden innemen. Deze bosschen bestaan voor een groot gedeelte uit zware pijnboomen. Deze Staat telt achttienhonderd mertn, waarvan de oppervlakte bedraagt ongeveei 7000 vierkante kilometers. Bijua al deze meien zijn de bron van rivieren, die in zee uitioopen. De hoogte, waarop deze rivieren ontspringen, geeft aan haar water een aanzienlijke kracht. Het meer Rangely ligt 450 e'.len, en de meren Umbugog en Mooaebead op 300 el boven den zeespiegel. De bodem van den Staat veihtft zich gemiddeld tot een hoogte van 180 ellen. Men schat de waterkracht van den Staat op de kr-cht van vier millioen paarden of vier en dertig millioen mentchen, die het geheele jaar door dag en nacht werken. Als men in het oog houdt, dat ieder mensch noodwendig dagelijks rust b.hoeft, is de waterkracht van den Staat Maine aanzienlijker dan de kracht der geheele bevolking van de Vereenigde Staten of Engeland of Duitschland of Frankrijk. Moge deze wenk behartigd worden in ons waterrijk Indië, war men het tot heden gemakkelijker vond onbetaalden menschenarbeid aftedwingen. De ingenieur J G. van Geudt Jr. heeft reeds gewezen op hst water als hulpmiddel tot het opwerpen van _...„•_»_.,. V.r »iin nno* »nd-.r« werken Waarbü dat element

Bewaring van stalin instrumenten. The Lancet beveelt tot bewaring van instrumenten aan: een mengsel, in gelijke deelen, van carbolzuur en olijfolie, dat men over d_ oppervlakte verspreidt. De officieren van gezondheid bij de Britsche zeemacht maken daarvan veel gebruik en erkennen, dat hunne instrumenten, zelfs in het vochtigste klimaat, bij die voorzorg schoon en glimmend blyveu.

Maatschappij Nederland. De stoomer Prins Hendrik die deu 8 November naar Java vertrokken is, heeft 58 passagiers, 47 soldaten en volle lading aan boord.— - Aanvoer van sust. Gisteren avond zyn voor rekening -*'van he lksam en Co uit Siugapore per stoomschip Pinang alhier aangebracht 80UIJ picois ryst, waarvan dadelijk 5000 picols ziju verkocht: de witte tegen ƒ8.50, de tweede tegen / 7.50 en de derde soort rijst tegen ƒ6.80 de picol. Genoemde firma heeft te Singapore 13,000 picols gekocht, doch het stoomschip heeft slechts BUOO picols kunnen laden. De achtergebleven 5000 picols worden per eerste gelegenheid naar hier verzonden. Tengevolge van dien aanvoer, en van dien welke spoedig hier verwacht wordt, zrjn de pryzen der rtjst aanmerkelijk gedaald.— (Aangeboden.) Ongeval. Gister avond, toen het even als de v\jf vorige dageu, hevig onweerde, sloeg de bliksem in de mast van ecu in bet Nieuwe Havenkanaal gelegen, en aan de Spoorweg-maat9chappij behoorende veertig kojangs-prauw. De top vau den mast werd afgeslagen, en verder werd er door den bliksem langs zy een zeer dikke plank uit de prauw in het water geworpen.— Om. de communicatie met de reede gemakkelijk en aangenaam te doen zyn hebben de HH. Clignett en Zaalberg een nieuw stoombootje doen aanmaken, dat over een paar da gen in de vaart wordt gebracht. Het vaartuig, Paul geheeteu, moet flink loopen en is comfortable ingericht.— Koffiepeukara. De bekende koifieperkara, waarin eenige Europeauen betrokken zijn, zal den 28sten dezer voor den Baad van Justitie alhier behandeld Worden.— Militama. By de manoeuvres die gisteren werden onuitgevoerd viel een der manschappen van het 7e Bataljon onder het beklimmen eener hoogte by de dessa Ngesep naby Samarang neer. Men liet hem liggen, en heden nacht werd door eenige Inlanders zyn lyk naar het Hospitaal getransporteerd! — Telegrafie. De Chef van het Telegraafkantoor deelt ons mede, dat de Telegraafgemeenschap tusschen Hongkong eu Shanghai wederom hersteld is.— Militabia. Aanstaanden Z_te.rdag zullen tien soldaten per Insulinde naar Nederland repatrieeien, Militaria. Niettegenstaande eerst in het laatst der vorige maand vyfug militairen voor de geneeskundige commissie zyu gekomeu om zich te doen afkeuren,moet binnenkort, en Wel morgen of overmorgen, wederom bij een zeventigtal worden onderzocht, of zy nog langer in dienst kunnen blijven.—

Rechtzaken. In de zaak van den persoon R. beschul digd van valschheid in geschrifte, heeft de Raad van Jus titie heden uitspraak gedaan; het vonnis luidt: gevogenisstraf gedurende éêa jaar.—

Politiezaken. Een spoorwegreizigster, te Kedonf Djattie aangekomen, verloor bij het uithalen van haar akdoek een portemonnaie waarin ongeveer / 165.— geborgn was, maar eerst toen zij aau het buffet het genotene wilde letalen, bemerkte zij haar verlies. E^n paar Javanen die dt dame haar portemonnaie zagen verliezen, hadden deze opjeraapt en waren er mede op den loop gegaan. Toen de dievn hun buit wilden deelen, werden zij betrapt door den schalt de Bock, die de dame het verlorene achternazond, en degelukkige doch oneerlijke vinders aan het gerecht overleverde.—

_ Hygiiïne. Het Stadsverband te Samarang moet vegens zijn ongezondheid ontruimd worden. Er is uu voorresteld een nieuw te bouwen, en wel op een van een Chiiees te koopen terrein, dat tot Pelloran behoort, en een gnot gedeelte van den Westmoessou onder water staat! Vaarom kiest men geen gouvernements-grond geheel buiten de itad?— Uit Ambarawa wordt ons gemeld, dat in den nacht van 12 op 13 dezer bij den Hoofdonderwijzer een .rutale diefstal werd gepleegd: een gouden- dames-horloge tn ve le andere artikelen van groote waarde zyn ontvreemd.—

Uit Batavia wordt ons melegedeeld, dat in onvieele kringen het bericht van de aanstaande kcrxst van Ir ns Hendrik als een canard der Rottetd Ct. wordt beschouwd —