De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

■ v-ken wij onzen übonnés, om de toezending van de abonnement* gelden over dit eerste halfjaar van 1873. D-B üROOT. KOLFT en Co.

zwaarmoedig Engelsch dichter verklaarde, dat hij nooit een jong meisje kon aanschouwen, zonder haar — gelukkig, in gedachte alleen! — tot een geraamte te ontleden. lets dergelijks, maar tevens iets ergers, is met sommige, verstokte Indische ambtenaren het geval; zij kunnen geen jong regeeringsbeginsel zien, zonder het, zoodra de tijd van inwerkingtreding aangebroken is, tot een carricatuur te maken. Het is in Indië aldus gesteld, dat elke verbetering daar tweederlei slagboomen te verbreken heeft, eer ze in de werkelijkheid wordt opgenomen: na de aanneming van het beginsel bestreden te hebben, werpt men der toepassing nog alle struikelblokken in den weg. De vereeniging van telegraaf- en postdienst heeft (op dien regel geen uitzondering kunnen zijn. Het denkbeeld, waarvan de genoemde vereeuigiug de vrucht was, werd ter nauweinood door den Minister van Bosse aanbevolen, of het riep een storm Varj afkeerbetuigingen in 't leven. Zag men niet i") dat de samensmelting van die twee staatsfunctiën tot een, hier inzonderheid hoogst begeerlijke vereenvoudiging kon leiden? Begreep men niet, dat die vereenvoudiging voor een besparing van improductieve uitgaven mocht gelden? Nam men niet in overweging, dat uit die besparing op haar beurt de middelen moesten spruiten, om het getal telegraafkantoreu te vermeerdereu eu tevens de bezoldiging daarbij fungeerende ambtenaren te verhoogen, • zonder dat men van de vrekkige scbatkist eenige, zonder dat men althans vanhaar zware oli'ers behoefde te vragen? Het antwoord op die vnigen verblrjve den tegenstanders. Hoa hel echter ook luide, dit staat vast — en het moei vaststaan, zoolang alleen uit vriendschap voor de wet kraofat voor een volk te putten is — dat toen de Minister zijn denkbeeld doorgedreven ' liad totdat het een daad geworden was, dat toen de' tijd voor ndviseereu en paoiesteeren als verstreken moest wordeu beschouwd, dat toen de dienaren des lands naar rede en plicht gehouden waren om hun persoonlijke meeningeu ter zijde te stellen, en zich overeenkomstig hun ambtseed, met verstand eu trouw aan de uitvoering van den maatregel te wijden. Maar men heeft zich niet ontzien, om dienaangaande bijna volkomen in gebreke te blijven. Men heeft den telegrafisten niet zoo ruim mogelijk gelegenheid gegeven, om zich voor hun, in den vervolge tweeledigen, werkkring te bekwamen, maarmenheeft hen, wanneer zij zich met den postdienst gemeenzaam wilden maken, hier en daar tegengewerkt. Men heeft chefs . van telegraafkantoren met den postdienst belast, maar men heeft hun voor die vermeerdering van werkzaamheden zelfs de geringste verhooging van bezoldiging onthouden. Men heeft hun daarenboven geen uitbreiding van personeel toegekend: men heeft van hen het onmogelijke gevergd. Of wat anders I dan onredelijk zijn de eischen, welke men den chefs ! der kantoren te Ambarawa, Salatiga, Magelang, Patti en elders heeft durven stellen? Te Ambarawa bij voorbeeld heeft de chef des nachts om twee of drie uur de aankomst der post Samarang via Djocja en Magelang te verwachten; r eu een half uur later de post naar Samarang via Bringin te doen vertrekken; des morgens S uur het telegraafkantoor te openen, j en tot 11 V_ uur voor de ontvangst en verzending van telegrammen beschikbaar te blijven ; des middags weder van half vijf tot zes het telegraafkantoor geopend te houden, en tevens des middags omstreeks vijf uur de Samarangsche post te behandelen, en een half uur later de post naar Djocja te verzenden. Hoe nu kan die ambtenaar behoorlijk zijn functiën vervullen? Al werkt het bewustzijn dat hij arbeiden moet zonder betaling te erlangen niet storend of beperkend op zijn nauwgezetheid, al is hij een toonbeeld van zelfverloochening gelijk, toch zal hij niet voorkomen kwnnen, dat de geheele postdienst met de beruchte postkarren wedijvert in horten en stooten. De postkommiezen worden afgebeuld even als de postpaarden, en liet algemeen belang roept desniettemin nog altijd vruchteloos om bevrediging. Ouder gewoonte heeft het bij de invoering van de nieuwe regeling weer aan billijkheid, overleg en zaakkennis gehaperd. Terwijl den telegrafisten de taak schijnt opgegeven, om het onmogelijke gedaan te maken, heeft men ten gunste van de ambtenaren der posterij het mogelijke als onuoodig beschouwd, door het getal kommiezen niet in te krimpen, en door de promotiën geen oogenblik te stremmen. En nu kan men zich, ter wille van de bevoordeelde personen, over die inschikkelijkheid verheugen, maar wanneer men in aanmerking neemt, dat voor het beheer van bet postkantoortje te Kendal b. v. een tweede kommies beschikbaar is gesteld, terwijl te Ambarawa één enkel slecht bezoldigd ambtenaar voor telegraaf-èn postdienst aansprakelijk is, dan vrage men niel of, maar dan moet men onvoorwaardelijk erkennen, dat er met de verschillende eischen der verschillende plaatsen geen rekening is gehouden, en dat met dezelfde middelen, waardoor tegenwoordig zulke bij uitstek slechte resultaten worden verkregen, een betrekkelijk zeer goede organisatie te verzekeren zou zijn. Dit is de waarheid, dat de vereeuigiug van posten telegraafdienst die, oordeelkundig toegepast, tot een betere controle over de posterij had kunnen leiden, waardoor men het getal telegraafkantoren bijna zonder eenige onkosten had kannen vergiooten, door den post- of hulp-postkommies tegen verhooging van bezoldiging tevens als telegrafist te doen fungecren, en die het lot van vele mindere ambtenaren belangrijk had kunnen verbeteren, zoodanig tot stand gebracht is, dat hier overvloed, elders gebrek aan personeel wordt gevonden, en dat het door 't postwezen waarlijk niet verwende publiek dag aau dag overvloedig reden gevoelen moet, om over verergering te klagen. Indien men zich er toe gezet had, om tegen de verandering een algemeene agitatie in 't leven te roepen, om den maatregel volkomen te doen mislukken, had men bezwaarlijk anders kunnen handelen. 't Is te hopen, dat de Regeering thans, nu het nog tijd is, beslissend tusschen beide trede, om een schier grenzelooze verwarring te voorkomen. Het kan op haar weg niet liggen, om met de eene hand terug te nemen, wat zij met de andere heeft aangebracht. Van de Oost-Indische Compagnie wordt verteld — en de archieven kunnen bewijzen, dat het naar waarheid geschiedt! — dat zij eens, toen zij met weerzin aan een duidelijk verklaarden wensch loegeveu moest, besloot: le. om eenige muscaatboomen aan de Japansche Regeeriug ten geschenke te geven, maar ook: 2e om den scheepsgezagvoerder die met de overbrenging dier planten belast wns, te bevelen . . . ■ de boomeu dagelijks met zout water te besproeien! Zulk een gehuichel is zeker niet van de tegenwoordige Regeering van Nederlandsch-Indië te duchten.—

14 „ — Volle maan. 22 „ — Laatste kwartier. 2 8 „ — Nieuwe maan.—

Engelsche MAIL. Vift Batavia, Muntok, Biouw en Singapore In du maand Mtart den 14e. en 28e. » » » April „ 11e. Eu 21e. „ _ „ Mei „ Se. en 19e. x » „ Juui „ 2e. Eu 16e. Fransche MAJ L. Via Batavia eu Singapore. Iv de maand Maurt den 23e. » N •• April „ 6e. Eu 20e. » u » Mei „ le. 15 en 29e. h n » Juni „ 12«. en 26e. „ „ „ Juli „ 10 » ii September,, 4\ en 18e. » » » October „ 2e. Eu 19a. » » » November „ 2e. 16e. en 800. n .i » December „ 14a. en 28e. Sumatra's-Westkust Deu 4;n en 19en van elki maand. Palembang. Den 17en Tan elke maand.

Borneo's Westkust en Billiton.

üi'.n lon Tim elkn maand. Bandjermasin en Bawean. Den 24-en Tan elke maand. Macassar, Timor-Koepang en de Molukken. Den 16en T«n elke maand. Het uur van sluiting ii steeds des avonds te 7 ure. lutmtcheu wordt aan belanghebbenden vrijgelaten, ook op andere dagen bunue brieTen aan het postkantoor te doen bezorgen. Do doorzending van hier heeft steeds plaats per eerst Tertrekkende post. Samasang. den lOden Maart I 87&. De Postmeester H. A. KLERKB.

Vau Samarang naar Kedong-Djattie Van Djocjacarta naar Soeracarta, Soeracarta en Djocjacarta. Kedong-Djattie en Samarang. Gemengde Trei jien. I I Gemengde-Treinen. STATIONS. .I 4 PH~-7| STATIONS. li* pi v.m. I v m. ! n m.j 11.ru. I v.m. | r.m. j v.m.j v.m. ««■wang vertr. 8.20 1.2* .Djocja. vërt! '. 7.3010.25 2.&5 Allas-'J'oewi. » voor 1.86 iKaiassan. „ 7.6010.43 5.15 Uroemlioene . 8.42 1.81 iPramlmnan. „ 8.8 !10.54 5.28 Ttu„oeiiK , 9. 8 S.IS Sro»ot. _ 8.16 11.6 |5.41 KMI-Di.n I"1"'"- '-20 2S' Kl.it.,, I'wnl'- ! 8.28 11.17.3.6 J K«l-l>j«tt |ïer|r 98g. 94, K.1.1t.1,. |m|| | g3i n.28 3.6? Padas . 9.42 J Ï.6J. Tjepuer. -„63 11.40 4.1» leun» „ 9.69! 3.19 Del.n.cc . j 9.7 H.i2i4.S' Sernng , , door! 8.40 Poerirediul e „ 9..W12.17 4.SC „ ... laank. 10.29, 5.54 . , (aank '9 86 12.23 r , t""""1"' «rtr. 10.36 4.2 Sol° Ivert* 7. ! 12.37 U Lawang . 11- 2 4.51 Kalie Osso . 7.2*' I.— Suleui „ 11.18 4.6* t*lem . 7.44 1.18 Kalu V-*o „ U.36 6.12 Lawang , 8.7-1 1.34; *' taank. 11.63 680 P„„3T bar*. *.93 2,— TPl? lvertr. 7.80 12. b 2.66 (,ocndll' |vCrt. 8.4.1 2.6 | Poerwodadie „ 7.31) 13.19, 3.4 Serene . 8.68 : door Delamoe „ 8, *1I«; 3.27 Telafra „ BU k 2.37 Ticpper » 8.16 12.62 3.41 Padas „ 9.4 r. ,2.6 b, ... ' [aank. 8.321 1. 8 3.67 _ . _, .. [aank. «latten 1,-ertr. i 8 38' 1.14 4.S Kcd'-I)-'-,,'lvr,-tr. »" •J •->- I Srowot „ 8.86 1.37 4.18 Tangoeng „ 10 25 Prambanan „ »'.. 1-38 4*l Hwnkbieng „ '. 3!,4L AHastoewa „ 11- door»- Djocja aank. ET.I Samarang rank. TI.W \ i-l«\ Van Bringin naar Kedoeng-Djattie | Van Kedoeng-Djattie naar I'ring'n . I Gemengde STATIONS. |__.___, STiTItaS. ___*_ I V.I V. 111. I Bringin vertr i 8.30 Kcd.-Ujatt. vertr. 10.— Gogodalem „ 838 Tempoeras „ 10.21 Tempoeran . 9.3 Uogodnlcm „ 10 4» Keu..Djatt, aankj 9.20 Uringiu aank. 11,7 De tijd u de ttlogr.aftijd van Samarang. De treineu 1, 2, 'ó, 5, 7 eu 8 meer speciaal voor gutdereu vervoer bcetemd zijnde zoo kanoen d* tijden vau aaukomst eu vertrek «enigszins verschillen De tremen 1 en 6 houden te DJENKILON en GEÜANGAN hslt. Op alle stations en hallen zijn verkrijgbaar officiëele gidsen en tabellen van den loop der treineu tegen betaling icspentivclijk van 50 en 10 centen per ituk.

5 Maart. Uaron Benlinck vsn Batavia vaar Soerabaia via Samarang 5 t Singapore van Soerabaiii naar Batavia via Samarang. 7 „ Minister Fransen van da Putte van Batavia n. Singapore via Muntok en Riouw. 7 . W. Coret de Vries v. Batavia n. Singkawang via Billiton en Pontianak. 10 » Vice Prasident Prins v. Batavia n. Padang via Telok- Betong, Benkoelen en terug via Benkoelen, Engano en Telok-Betong 10 Maart Batavia van Batavia n. Soerabaia via Kustplaatsen en Samarang. 10 „ Minister van Staat Itochnssen v. Soerabaia n. Batavia via"*Samarang en Kustplaatsen. 15 „ Singapore van Batavia naar Soerabaia via Samarang. 15 • Koningin der Nederlanden van Soerabaia naar Batavia via Samarang. 20 . Minister van Staat Bochirssen. v. Batavia n. Soerabaia via Kustplaatsen en Samarang. 20 , Batavia vaa Soerabaia naar Batavia via Samarang en Kustplaatsen. 21 , Minister Fransen van de Putte van Batavia naar Singapore via Muntok eu Riouvr. 21 > Koningin Sophia van Soerabaia naar Makassar en de llolukkeu. 25 „ Kouingin der Nederlanden van Batavia naar Soerabaia via Samarang. 2ö * Singapore van Soerabaia naar Batavia via Samarang. 2» » Vice-Preßident Prins, van Batavia n. Padan" via Kroë, Engano en Benkoelen en terug via lionkoelen en Kroë. *8 » Minister vau Staat Rochussen v. Soerabaia n. Bandjermaein via Baweau. 30 t Batavia van Batavia nsar Soerabaia via Kustplaatsen en Samarang.

— Nopens den stand dn- rystpry.en en deu voorraad voedingsmiddelen zyu uit de na te noemen geweaten de Tolgeude Tyfdaagtclie telegrafische berichten out Tangen: Bantam, (4 Masrt). — De algemeens toestand 11 vrij gunstig. Aau voedingsmiddelen bestaat nergens gebrek. De rystpryzen vmiëeren iv de afdeeling Serang Tan ƒ l.—tut f B.— den pikol. Met uitzondering Tav he'. distrikt Sadjira, Tan de afdeelii'g Lebak, waar meu Toor den pikol ryst ƒ 10.— biitt'dt, zyu de noteringen elders lager. Krawang, (4 Maart). — Met ds uitdeeling van padi aan de hulpbehoevende detsa's van de distrikten Krawang en Tjabang boengin, — sic het numm-r dezer Courant van 28 Februari jl. — is men bezig. Verdere voorziening ia thana niet noodig. Preanger-Regentschappen, (5 Maart). — De Toorrsad ToediugsroiddeUu <9 Toldoende. Over het algsmeen zyn de ryst-en pad pryzen dalende. Aan de opgezetenen Tan 14 gehuchten, op de grenzen vnn Krawang, wordt arbeid verschaft, om aldus in hun ouderhoud to voorzien. De kuokkelkooits breidt zich in deze streken meer en nuer uit. Aau 57 zieken en gebrekkigen wordt ryst ver strekt. De inwonen vtn de dessa Tjikal Batoe-lokang maken y'verig gebruik Tan de aldaar opeugeateld. gelegenheid tol werken. Tegal, (3 Mant). Teu gevolge van grooten uitvoer zyn do preien een weinig gestegen. Gebrek is. er hier niet.

Japara, (3 Maart). — De stand dar voedingsmiddelen is in de af.eeling Paii en Joana nog beledigend. Hoewel de arme klasse der b volking zich moet behelpen, wordt echter niet over gebrek geklaagd. Maatregelen -ijn genomen om in laatstgenoemde afdeeling de gelegenheid tn openen, om door arbeid b|j vau bestuurswege uitgevoerde werken een middel vau bestaan te erlangen. De rijstprijzen variëeren van f 9. tot ƒ 10.— den pikol. Uit da afdeoliug Japaia ontving de resident ongunstige berichten, die echter, volgens zijn inzieu, uiet vry zjju van overdryving. Naar den toestsnd aldaar is door het hoofd van gewestelijk Lestuur een onderzoek opgedragen aan den assistent-resident van Joana; zoo noodig zal oumiddeiijk voorziening plaats hebben. (4 Maart). — In de afdeeling Koedoes is de toestand bevredigend. Ook hier wordt de beiolking iv de gelegenheid gesteld om door arbeid iv haar onderhoud te voorz en. In de afdceliug Pati is de padi-oogst aaugevangen. « Te Joana heeft groote aanvoer- Ta„ rjjst piaat, gehad. Soerabaja, (4 Maart). — Iv dit gewest heeft de bevolking gaeu gebrek aan voedingsmiddelen. Pasoeroean, (3 Maart). Iv deu stand der voedingsmiddels» on der rijstprijzen is geene verandering gekomen. Probolingo, (4 Maait). — Iv dit gewest heeft men geen gebrek aau voedingsmiddelen. Gedurende de laatste vjjl dagen is er geen noemenswaardige verandering in den stand der r(jstpr(j--.en gekomen. Bezoekt, (8 Maait). — Er btsiant gem gebrek arm voedingsmiddelen tv do prijzen ziju niet gestelij. Hanjoemat. (4 Kaart).— Da bevolking dezer lesideutie heeft gr-tii gebrek aan v-eüugsnuddeleu. . Bagelen, (3 Mtart). — De hoogste marktprijs van ds ri>t ss ƒ 9,16. dtn pikol. Nergens is gebrek. Kedoe, (S Maari). — Naar Djokdjokarta wordt veel r|jst uitgevoerd. De pr\jz,.u zyn echter onveranderd gebleven en de voorrngd voedingsmiddelen is voldoende. Djokdjokarta, (5 Maart).— Voor gebrek arm voedings•jcrddeliju bestsa'. in dit gewest geeu vrees. ■iikarta, (5 Maait)— De retideut heeft persoonlijk •je- onderzoek ingesteld naar den stand van zaken iv het regentschap Klatten. De overstroomingen hebben veel schade Berokkend, doch zoo min hier ala elders in dit gewest heeft de massa der bevolking gebrek aau voedingsmiddelen. De scliaaischte en de hooge prijktu blyveu echter aaulioiuten. Naar de oorzaak van een viertal staifgevalleu wordt onderzoek gedaan. E. it last gegeven om aan partiëele behoeften dadelijk te gemoet ie komen. In sommige streken beschadigen veldmuizen liet gewm. Madioen, (o Maart). — Lu enkels gehuchten in de afdeeling Ngau-i, viudt men eenige huisgezinnen, die moeie- Ijjk iv huu onderhoud kuunen voorzien. Hier is tegemoetkoming vau bestuurswege verleend door verstrekking vsn rijst. Orerigeus besta-t in dit gewest niet de minste vrees voor gebrek aan voedingsmiddelen. Over het algmuen zijn de rijstprijzen daleude; op vele plaatsen wordt met deu oogst een aanvang gemaakt. Kediri, (3 Maart). — Nergens besta»* gebrek, zoo min aan rijst als san andere voedingsmiddelen, die iv overvloedige mate en goedkoop ter markt zyn. De rijstprijzen variëeren nu ƒ 8 — tot ƒ 12.— den pikol.

11. Da liegeering Tan 1830 tn 1831 had het hare gedaan. Z(j toonde het besef te bezitten dat weeshuizen niet Toldoende zijn om de liefdadigheid van particulieren te vervangau, ja er soms tegeu getuigan, ook omdat zy altyd zooveel te wentellen overlateu. Daarom had zy hun, die zich bet lot Tav verlaten kiuderen willen aantrekken, de gelegenheid geopend om daartoe gemakkelyk te geraken, maar omdat particulieren waarschijnlijk niet iv alle behoeften zoudeu Toorzien, hetgeen z'J te doen oTerlieten teveus op zich genomen, zouder daarbij te reppen van al of niet inschrijving iv de regitturs van den burgerlyken stand. Masr weiira merken wy teruggang op, namelyk in de bepalingen omtrent de inToeiing Tan en den overgang tot de nieuwe wetgeTiug, hier afgekondigd dd. 3 Maart 1848. Wel werden iv lid 8 eu 4 van art. 61 dier "bepalingen de rooi schriften Tan ds resolutie Tan 31 Juli 1830 no. 8 (Stbl. no. 31) gehandhaafd, mtar slechts tot dat daarin nader zou zyn voorzien hu met deze beperking: „dat wanneer gehuwde lieden verlangen da inschrijving vau «euig buiten huwelyk verwekt kiud te Terkrijgen en zich tot de Terzorging en oproeding van hetzelvs te verbinden, de ambtenaar v«u don burgerlyken stand de daartoe strekkende akte niet zal mogen Terlyden, tenzy het kind, wtarvan de iuschryTing Terlangd wordt, vóór het huwelyk dier echtgciioolen zg geboren. De kiudereu welke op de by dit artikel bedoelde wyze z'jn ingeschreven, worden geacht tot de Europeesche bevolking te behooren." Kort daarna ging meu reedt verder. By Staahblad 1849 no. 25 komt voor hst Reglement op den burgerlijken stand, by alt. 5 vaa het Burgeriy'k Wetboek van Nederlandsoh-ludië bedoeld. Art. 42 Tnn het Reglement luidde: „De aangifte Tan een natuurlijk kiud waarvan de moeder tot de inlandsche of dsaimede geiykgestelde bevolking behoort, zal slechts dan door de ambtenaren van den burgerlyken stand worden tangenomon, wanneer zoodanig kind eenen Europeeaan of daarmede geiykgestelden persoon tot vader hetft eu de aangifte door da-en met geiyktydige erkeuning van het kiud geschiedt. Deza aangifte kan op eiken leeftijd Tan het kind gedaan worden, doch dezelve zal in geen geval mogen plaats heb.ben in stryd met het bepaalde bij de «it. 282 le. lid «u 283 [f] Tan het Burgerlijk Wetboek Eu daarmede waren de milde bedoelingen Tan de r s 1 tic van den 31 Juli 1830 no. 8 weggecyford. Meedongen' loos werden door die bepalingen alle kinderen v.n Europeeanen buiten buwelyk verwekt bij inlandsche vrouwen, wier (t) Aangifte door eenen minderjarige be^en 19 jaar en er _.&!_, van kinderen ,n over.pel ,__ |eooren> WOr_t ïï*Ut£ vadeis verzuimd hadden of belet waren geworden dia kinderen a's de hunne te erkennen, veroordeeld om gelyk de inlandsolie bevolking op te groeien, met andere woorden, zooals iv dt- resolutie van 6 September 1831 zeer juist is uitgedrukt, „verlateu in de kampougs of elders ten laste der mlandeche bevolking rond te zwervm," derhalve teu gevolge van eeue wet, door Westerlingen en christenen gems.'kt, beroofd van alle aanspraken op eeni Wettersche eu christelyke opvoeding, op de rechten en da hulp Tan deu overheersclunden stand. Daarom deiusde men er voor terug, by h. t bewustzijn van deu toestaud in Indie, om eene zoo weinig milde bepaling in toepassing te brengen. Art. S 5 van het Reglement zegt toch: „Art. 42 van dit Reglement zal niet iv toepassing treden zoo lang niet is ingetrokken het verordende by het derde en vierde lid vso art 61 der bepalingen omtrent de iuvoeriug Tan en den oTergang tot de nieuwe wetgeving." Daardoor was de toepassing tsu eene bepaling, wier «viking zoo wreed iv de gevolgen moest zya, weder voor onb-paaiden tyd uitgesteld. De wetgever huiverde voor de konsekwente toepassing van zyn eigen beginsel. Het lot der verlaten kindereu was derhalve af hankelyk van het optreden van een GoeverneurGeneraal, die den treurigen moed zou betonnen om het vive les principes! op d;u wjjzo in toepassing te brengen en dia art. 85 vsn het Reglement (Stbl. 1849 no. 25) buiten werking zou stellen. Eu die landvoogd was Mr. P. Myer, die zich bij uitlumei.dheid een godsdienstig man achtte. Het besluit, waarby tal van kinderen van de kansen op eene Europeesche vorming werden beroofd en vooral de meisjes ecu lot werd toegedacht, waarop de huiveringwekkende schets vau Alexandtr Verhue'l: „W-t er van haar gsworden is" eenmaal to-passelyk tal zyn. was een oer eerste daden vau het bestuur van den vorigen Goeverneur-Geuerna!; Staatsblad 1867 no. 3 houdt d*t in. Wel is waar was de zaak voorbereid en het initiatief door anderen g-nomen; maar het is zonderling dat zulk eeue hauiieliug grpleegd werd door den heer Myer, daar zy wel doet deuken aan het oudtestamentische: „de zoudeu der Taderen zullen b-zocht worden aau do kiuderen tot in het Tierde geslacht", niet aau de leer: „laat de kimlerkens tot my komen." Bij resolutie van 31 December 1866 (Stbl. 1867 no. 3) werd bepaald: dat de G. G. „het tijdstip gekomen achtende vour de in weikiug stclliug van art. 42 van het Reglement op bet houden der registers van den burgerlijken sti'iid voor de Kuropeesche en met deze gelijkgestelde bevolking van Nederlandsch Indië (Stbl 1846 no. 25), opdat, voortaan geen uit eene iulaudtche moeder geboren natuuilyk kiua iv de geboorteregister wordo ingeschreven, tenzij de vader Europeeaau zy en de aangifte door dezou met geiyktydige erkenning van het kiud geschiede. „Lettende op de art. 20, 29, 31 en 33, van het Reglement op het beleid der regeering van N. L; „Heeft goedgevonden eu verstaan: „Met buitenwerking stelling van art. 85 Tan het reglement op het houden der registers van den burgerlijken staud voor de Europeesche en met dtze gelykgestelde bevolking in F. I. (Stbl 1849, uo. 25), te Jbepaltn, dat art. 42 van dat reglement in werking treedt." De slag was gevallen. Aan de byzondere liefdadigheid werd een groot beletsel in den weg gelegd. Slschts weinigen zullen zich toch zoo onafhankelyk en Trtj Tan andere familiebanden achleu, dat zy, louter door belangstelling in 't lot vau verlaten kinderen gedreven, ze als de hunnen zulien erkennen. Maar ook de gestichten worden getloten. Die te Sama aug zyu thans niet iv itaat zich geheel verlaten kindereu aau te trekkeu. Het Goeveruemeut haalt daardoor een nietige uitgave uit; 't is een bezuiniging! En de reglementen van de meette audere inttelliugen van weldadigheid verbieden opneming, wanneer de kindereu niet als weezen te boek staan. Meer en meer zal by deu iulauder door deze maatregelen het geloof aau Curitteiyke liefdadigheid vernietigd worden. Ons prestige kan daardoor niet winnen. Daargelaten nog het nadeel, aan zoovele hulpeloozen toegebracht, is de maatregel onstsatkuudig. Eu dat geschiedt ouder een zoogenaamd liberale regeering voor Indie. Neen, dat is geene vryzinnigheid, maar do toepassing van de leer, dat de natuur wil, dat iv den stryd des levens de zwakke steeds zal onderdoen Toor den sterke. Men eischt van de kinderen, die het uiet kuunen helpsn dat hun valer veiiuim pl-egde of heu Terstiet, een certifikast vau braafheid vau de ouders eu men v.rbaut ze andeis uit de Wctersche maatschappy. Mtn miskent zoodoende deu (igenaa.digen toestaud in deze gewesten en maakt het heden tot ecu droevig kontrast met het voorledeue. Wie was immers op dit stuk liberaler: de Regeering van 1830 en IS3I of die van onze dagen? (De Indiër.) Ketjoes op Scmatba. — Naar wij vernemen is door de rlnke maatie ielcu van den ass.-resident Intreld en den opziener Davies 'de rutt in het Oelakkansche hersteld en zyn de ketjoes uit de afdeeling Priaman verdwenen. Intusschen hebben zy zich ook in de Vil Kottas en in Agan- laten hooren. Onder andereu is dezer dagen te Forti'u-Kock ten huize van mevr. Nettcher op brutale wyze ingebroken en gestolen, en men vermoedt dat deze daad jegens de echtgenoote vau het hoofd der kuit, met die van Oelakkan eu audere plaatsen in verband ttsat. De politib te Foit de Koek ontwikkelt tegenwoordig een ongekeud talent, veel ijver eu uog meer aktiviteit in 't opsporen van het booze volk, dat bij de echtgenoote van den gouverneur der kust heeft ingubroken en gestolen. Alhoewel het bedrag van het outvreemde een vier honderd guldens niet te boven gtat, wordt het feit toch zeer hoog opgenomen eu tav ecu crimtn laesae majeslatis gepaard met diefstal grassimileeid. Ook zyu sinds de wachten om het huis verdubbeld eu wordeu er gedurende den nscht telkens rondes in deu omtrek gemaakt. — In hoeverre een dame al is zy do vrouw van sen hoofdambtenasr — aanspraak heeft op bewaking van wege do bevolking wensch ik met te besprkeu. De aaristortiugen in bet karbouwengat hebben zich niet ma-r herhaald, maar de militaire kampong heeft meu toch motten opiuimen ter voorkoming van ougelukken. Men is hier uiet weinig benieuwd ie weten of thans de bamboezen kazernes, die byua nan den rand vau den afgrond ; staau, ook niet zullen prijs gegeven wordeu. De meeuing wint mier eu meer veld dat het geheele omliggende ter- , rein door de onderaardschi woekeringen van het karbouwengat zelve ondermijnd is, een meening die wel eenige reten : van butaan heeft en niet poiitief kan tegen gesproken wotdeu. In elk geval is het m. i. zaak om dit door des kundigtu te Dten onderzoekeu. Vau de rystkuituur koestert men dit jaar bedroevende verwachtingen. Daar de veldarbeid byua nergens gelyk tijdier begor nen ie.' hebhen veldmuizen en kapiendings de ruimste gelegenheid om hun deel vaa den oogst te nemen, terwijl de onregelmatige aanplantingen elke kontiole van wege de hoofden hebben nijt'eu onmogelyk maken. — Voor het oogenblik is de geheele onntrek, m.t uitzonde ring van enkele Tlakken als Maudi-Auging en Biroego, waar men nu de ploeg hanteert, beplant. ' Ook de koffietuinen geTen bitter weinig hoop; uw be- i scbryvii g vnn aen algemeenen toestand, tijdens uw jongste i ▼eiblyf m ao Bovenlanden gegeven, is heden nog waar en i volkomen; de produktie neemt met den dag af, gelyk ook de veilingen teu uwent duidelijk hebbeu Aangetoond. |< Naar ik verneem heeft de brand, die op den 12den Januari jl. te AUlian Faadjang ecu groot gedeelte van Saline-pat heeft Terwoest, ecu tcliade Tan ruim / 1 EO,OOO Tsroonaakt. Te bereuren it 't alweer dat het bestuur niet schijnt te beseffen, dat daar buitengewone, hulpaanbiedende maatregelen behooren genomen te worden, ten einde volksverloop te voorkomen en den noodznkelyken eerbied voor het mjjn en djjn te baudhaven. (Sum. Court.)

Uit db Bovenlanden. — Men schryft ons dd. 15 dezer het volgende: „Daar Fort vau-Capellen een zeer gunstig gelegen karbouweninarkt bezit, wordt het eens in de week door Techandelareu als overstroomd. —Vóór 1871 vigeerde aldaar de Treemde bepaling, dat elke karbouwenkoopman uiet eerder zyn waar ter markt mocht brsugen, dan na Tav een der dienstdoeude hoofden een schriftelijke vergunning — by de inlanders onder de benaming van soerat pas bekend — te hebben verkregen, waarvoor 25 centen moest betaald worden. „Deze den Tethsndel belemmerende bepaling werd echter in 1871 door den iv hst bestuur ter kust miskeuden resident Van CoeTerden opgeheven, onder bedreiging van straf aau de hoofdcu die dat stukje weer zouden iuvoereu. Doch thans verneem ik dat die so ratjes uog altoos de condttio sine qua non zijn om Tee ter markt te mogen brengen. „In 't belaug vau den inlander zou het uiet kwaad zyn, dit onder de aandacht vau het bettuur te brengen. De Redactie is bereid aan liet gcw. beat. op eerste aanvraag nadere bijzonderheden omtrent het bovenstaande te melden. (Sum. Ci.)

BogLÈLi'No 23 Februari 1873. Dinsdag middag ging hier als een loopeud vuurtje het bericht door rtc pi-rats, dat ecu paar dagen vroeger, op de grenzen van Badoang en Gianjar, ecu Blanda vermoord was. Daar zich in die streken sleohts twee Europeanen ophouden waarvan de een op't oogenblik juist hier was, kou wel niemand anders bedoeld z|ju dau de heer Spierman, die zich voor etuige maanden als handelaar, in dieuit Tav de firma Ledeboer te Makassar, in Badoeng heeft neergezet. En werkelijk bleek dit ook 't geval te zyn. Nog dienzelfden middag verschenen liie.r ecu paar honderd gewapende mannen van Gianjar, met drie stevig gebonden gevangenen — één Chinees, ééa Boegmees eu ééu Balmees — in hun midden, dia zy ecu oogenblik later als de vermoedeiyke moordeuaars van den heer Spierman aan den Ads. Resident uitleverden. Naar men zegt, zouden zy hun slachtoffer in de nabybeid van de grenzen opgewacht en verraderlijk vau kant gemaakt hebben. Allhaus daar werd het lyk, met zeven doodeiyke wonden bedekt, terug gevonden. Wat aanleiding tot dezen moord gegeven heeft, kan nog niet met zekerheid worden gezegd. Wol zyu daaromtrent gissingen iv omloop, maar er blyft in deze zaak nog zoo veel duittors over, dat 't gevaarlijk is om op geruchten af te gaan. 't li geloof ik, nog niet eens bewezeu of de opgebrachte mannen werkelijk eu zoo ja of zy de eenige moordenaars zyn. Esu onderzoek in loko zal de naaste weg ziju om achter de waarheid te komen. Om dio reden, is 't mij dan ook aangenaam u te mogen melden, dat onze ijverige Resideut, zoodia de tijding Banjoawungi bereikt had, terstond „stoom op" Het maken, eu reeds gisteren ochtend met de „Telegraaf" hier is aangekomen. Naar 't schyut zullen de gevangenen eerst hier een verhoor ondergaan, waarna de Resident zyne reis naar Badoeug en Gianjar vooitzet om daar ter plaatse een — gelijk 't zich laat aanzieu en wy ook niet anders van ZUEd. Gestr. verwachten — atreug onderzoek naar 't gebeurde in te stellen. Zoodra ik iets naders verneem hoop ik 't u te schreven. Oefen tot zoolaug geduld. Deu 25eu schryft onze corretpondent, dat na drie dagen onafgebroken onderzoek, de gevangeu Balinees eu Boegmees door de mand ichynen gevallen te zyu ; de Chinees echter blyft halsUrrig ontkennen. De retideut vertrok met den ass. resident van Boelèlèng naar Badoeng. De iugezetsnen zÖn zeer ingenomen met den ijver in deze zaak betoond; een ijver zoo noodig voor het prestige en het klsiue hoopje daar wonende Europeanen. (Soer. Hand.)

Een nieuwe ontdekking op hit gebied tan magnetismus is door den Franschman Jamia gedaan; het is ecu methode, waardoor magnetismus eveu goed als de electriciteit tav worden gecondenseerd. Iv het daarover aau de Frantcbe akademie ingedieud verslag komt het volgende voor: Tot een zeker bepaald doel had Jamin reu hoefijzermagueet, beitaaude uit tien lagen van volkomen homogeen staal, iedere laag van 10 kilo zwaarte, aan ecu hank opgehangen, die in een sterkeu balk bevestigd was. Om de twee naar beneden gerichte beenen van den magneet was koperdraad gewonden en dit laatste met ecu battery, bestaande uit 50 Bunsensche elementen verbonden, waardoor de magneet naar welgevallen iv positiveu of negativen zin kon worden gemagnetiseerd. De Tariaties werden aangeduid door ten kleine, horizontaal geplaatste uaald. Verder wat esn aantal yzeren platen Toorhauden, dio ieder op zich zelf aan iedere laag konden worden aangebracht. Vóórdat één dezer platen werd aangebracht, dreef Jamin de electrische ttroom eenige minuten lang door deu toestel. De magneet Terkreeg hierdoor een graad Tan Terzadiging, die aangeduid werd door een zekere afwykiug der naald. Hierop werd een der yzeren platen of ankers aangebracht, die een gewicht droeg vau 140 kilogram. Een tweede proef werd nu ingesteld. De stroom weid weder gedurende eenige seconden door den magneet gedreven en daarna onderbroken. De magueet kou nu 300 kilogram dragen. Het getal ankers werd nu tot vyf vermeerderd, dis te zamen in natuurlijken toestand 120 kilogram kouden dragen; het bleek du, dat na den doorgang van den stroom zy het enorme gewicht van 600 kilogram, en dat wel gedurende een week lang, droegen. Zoodra echter de ankers werden afgenomen, verkreeg de magneet zijn gewoon draagvermogen van 140 kilogram weder. Uit deze feiten maakt Jamin de gevolgtrekking, dat het magnetismus, even ai de electriciteit, voor een korten tijd kan gecondenseerd worden. Een nieuw weekblad voob indcstriëilen. Met dit jaar is ecu groot weekblad sangevaugeu, hetwelk, te oordeeltn naar het le uonimer, ecu flinke toekomst tegemoet gaat, nnmelyk de Allgemtine Deulsche Polytechnische Zeilu"9> verschijnende by Ju.ius Spriuger te Beriyn. Dit blad iv fln.k formaat, drie kol. per bladzyde bevattende, gedrukt, hetft tot redacteur den civiel ingenieur Dr. Hermaan Grothe, door meuigeu arbeid op het gebied van industrie »»n velen gunstig bekend. Het eerste nummer is 24 bladz . dvi 72 kol. groot, waarvan met adv. 87a gevuld; het bevat niet miuder dan 31 figuren, en menigte van grootere en kieinere artikels.

Litte-atuub. Uit België wordt aan de Amst. Ct. geschreven: Eere wien eere toekomt, en dan kau ik, wanneer ik voor het Ncderlaudsche publiek schryf, uiet nalaten i" de allereerste plaats het boek te vermelden, welks uitgave ik u oulhiiks aankondigde : U illem de Zwijger, naar zijne brieven en de s/aatspapieren, door Théj lom Juste. De schryver heeft zich niet vergenoegd net het copiceren van de. Nederiandsche historie, maar uit de bronnen der geschiedenis zelven geput, do werken vau Grom vaa Priusterer, Gachard 0n.., geraadpleegd, om de groote figuur vsn den stichter der Batsafsche republiek, van deu held, over wien zoo veel gesproken wordt, maar dien meu ten ouzent nog zoo onvolkomen i kent, iv al haar licht te plaatsen. Dit boekdeel levert ons i dan ook ecu tableau vivant, waaraan niets ontbreekt, en ik beu verzekerd dat zelfs iv Nederland het werk van Juste met nut en genoegen geleieu zal worden. Men heeft uog niet vergeten de schitterende feesten, iv Mei 1878 gevierd, ter gelegenheid vau het eeuwgetyde der kouiu'kiyke Belgische akademie, welke feestiw^-jor den koning werden geopend met een rede, uitgestoken ten aanhoore vau de beroemdste geleerden vau Europa. Thans heeft de akademie ecu gedenkboek in twee deelen uitgegeven, dat. behalve de beschrijving van die feesten, de uitvoerige geschiedenis vau de werkzaamheden van elke drie klassen (wetenschappen, lettereu eu kunsten) bevat, geschreven door hare uitstckendste leden. Dit werk is 'in zeker opzicht het panorama van de intellectueel?, ontwikkeling onzer provinciën gedurende een etuw. In deze opstellen zullen vwo landgenooten voornamelyk hunne aandacht kunnen vestigen op het verslag van deu arbeid der kommissie, beiast met de uitgave van de oude monumenten d>zs jeugdige, schyver — kleiuzoou van 'en generaal, bekend door da rol welke hy in de 8.-lgisoh.-. omwenteling van 1830 speelde, toont zich deu beroemden vaam zyns grootvaders waardig, eu reeds schittert hy als redenaar en schryver. Uit den titel vau zyn werk bl[kt duidelijk dat hy een voorstander van de ontwapening is, niet vau de afzonderlijk* ontwapening vau één volk, rxaar van de algemeene ontwapening van Europa, en w Ike, Volgens hem, alleen ka i voortvloeien uit de iusttlliug van een internationals rechtbank, van wier sam nstelling en werking hij een schets levert. Zulk ecu stelsel behoeft geen aaubeveling. het beveelt zich vau zelf ■■ iv, en moet de aandacht vau alle vrienden der meuschhed trekken —

CuaiOSA. Het warmste Itrnd der wereld vindt men niet onder ds keerkringen, zooals men vermoeden zou. Uit de reizen dr.r uatuurondertoeki rs blykt, dat het de bergvlakte van Thibet is, tusschen de 3ü° en 38° N. B. Men bogrypt niet hoo de inboorlingen n t uithouden in eeue temp* ratuur, welke vaak 150° Fahrenheit iv dt schaduw bedraagt. Die toestand wordt nog verergerd, als men in aanmerking neemt, dat des nachtt, zelf; in den heetsteu tyd des jsars, de thermometer daalt tot het vriespunt. In Senegal en op Guadcloupe ryst de thermometer dikwyls tot 130° eu dit is de hoogste temp-ratuur, waartegen ecu Europeaan bestand achyut; die streken worden dan ook door vele blanken bezocht en op laatstg' noemd eilaud tr. lt uien eene vr(j talrijke blanke bevolking aan. In Thibet echter zal wel nooit van eene kolonisatie vau Europeanen sprake kunnen zyu. Het koudste der bewooiide lauden is IJsland, waar de theimometer op den warmsten zomerdag slechts 45* teekeut. Op Nova-Zembla is zyn hoogste stand 34*. . De ontslagen militaiken gaan voort de b.-wouers dezer plaats tot grooten overlast te verstrekken eu hel prestige vau hun landaard, nog het weiuige te ontnemen wat er van overgebleven tras. Na eenige dagen tierende, joelende eu schreeuwende l.mgs de wegcu gezwalkt te hebben, werd heden morgeu door hen een aanval gedaan op deu geldvoorraad eener Javaansche vrouw, die a's toekang reaal hare plaats heeft, naast het militair schoolgebouw in de blinde spekstraat. Terwyl een paar hunner het geld stalen, vermaaktr-n een paar anderen zich met een daar voorbykomend Chinees een fléich stroop af te nemen, waarmede de vrouw, die haar geld trachtte te ver dedigeii, werd gedreigd hem op haar hoofd stuk te slaan. Daarna gingen de sohuikeu verder. Van politie om de rustige iuwouers te beschermen eu het geboefte te arresteeren en door ops'uiting outchadelyk te maken, was niets te zien.— Politiezaak. Outslageu militairen, die naar Nederisud getransporteerd moeten wordeu, hebben in afwachting Tan scheepsgelegeuheid, gisteren Chiueezen en inlanders die de Ileeresttaat pas-eerden met steenen geworpen, terwyl de uabijzijnde wacht alles lydelyk aanzag, Welk een hoogeu eerbied moet de Inlander Toor de Nederlanders gevoelen, als dergelijke schandalen by herhaling op klaarlichten dag in het midden der stad ongestraft bedreven kuunen worden!—

t Hït Gouvernement dibitetje. Nog altyd schyut Z. E. de Gouverueur-Generaal iv de uitvoering vau zyu loffolyke denkbeeldeu tegengewerkt te wordeu. Iv weerwil vau zyu eisch, dat do hangende zaken teu spoedigste af gedaan worden, heeft ouder anderen ecu transport-aannemer nog steeds te klagen, dat meu hem tol hedeu zelfs de 80 % van het hem over Januari toe.komeude transportloou onthoudt: wat meer zegt, hy wacht nog altyd viuclueloos op den beviudingsstaat over Januari I—

De VendUK-NTO«EN hebben bekend gemaakt, dat alle schulden binven drie maanden na het houden der vendutie voldaan moeten wordeu, by gebreke waarvan, enz. Vóór die bskeudmaking kou elke rekening loopeu tot iv de vierdo maaud, zonder dat er boete gevord«rd werd, zooals met tal van rekeningen te bewyzen is. By gevolg lyden allen die iv November eu December veuduschulden hebbeu aaugegaau door deze plotselinge verandenug schade, wat by kleine bedrageu niets beleekeut, maar bij bedragen van eeuige duizenden voor menigeen zeer lastig kan zyn. Men mag vei wachten, dat de nieuwigheid eerst vo ;r die schulden zal gelden die na het pubiictereu dar bepaling wordeu aaugegaau. De Vcudukautoren hebbeu jaren noodig gehad voordat z(j de bestaande voorschriften zóó begrepen, dat daaruit een vaststelling van het crediet op drie maanden volgen moet; licht, dat het publiek drie maanden t|jds gegeven wordt, om zich aau de nieuwe usance te gewennen.

Een Javaan, bewoner der kampong Petollongan, die zyn buurman het vreedzaam bezit van twee geiten beuydcle, haalde beide dieren gister morgen weg eu begaf er zich nietie op marsch om er door veikoop geld voor te krygen. Lang' duurde het onrechtmatig bezit eu do daarop gebouwde hoop niet, waut reeds by Wringiu Wok werd hy door deu eigenaar, die den diefstal bemerkt hsd, achterhaald, geslagou en werden de geiten hem ontnomen.— De président van den Laudraad te Samarang Mr. Dl Haas, is genoodzaakt tot herstel vau gezondheid niet biuuenlaudach verlot te gaan; geduroude zyn ziekte eu afwezigheid zal het voorzitterschap van den Landraad worden waargenomen door deu Assistent-Hesident voor de politie Mr, Deketh.— Een goed denkbeeld. Zaterdag avond heeft ter eere van hier iv garnizoen iyud-j officieren een thé-dansant in de Sociëteit Amicitia p'aatsjeen oneer stadgenooteu heeft daarop het denkbeeld geopperd om ook den minderen militairen ecu vroolyken avond te verschaffen, en verschillende ingezetenen hebben hem huu medewerking aangeboden. Ecu drietal vateu wyu en oen drietal vaten bier zullen den militairen ter beschikking staan.—

Per tulkgeaaf is gister middag hier het bericht ontvangen, dat het stoomschip de Ruijter morgen, Vrydag, hier ter reede zal komen, eu de passagiers zich gereed kunneu hou len dcnzelfdeu dag in te schepen.

Uit Solo wordt ous bericht: Deu Heu dezer werd de woning onderzocht van den seliryver der dessa Twapau^ iv het gebied van Maugkoe Negoro, en aidaar een hela: gryke hoeveelheid opium achterhaald, uiet vau den pachter afkomstig. Da vrouw des huizes, benevens uog vier d..ar aanwezige Javanen werden gearresteerd, maur Sostrotemito, rie schryver, zelf niet, daar hij afwezig was, naar alle waanchyulykheid met een hoeveelheid opium om die elders aan den man te brengen; werwaarts hy' vertrokken w;n wist men niet. Het smokkelen van opium ueemt hier hand over hand toe en wordt, zoo al uiet r dreven, dan toch betcheimd, door ejuige inlsnJsche gr. jttn, tengevolge waarvan de daaraan schuldig bevoudeneu, byna nimmer worden gestraft.

Uit Solo schrijft men oi.s: De kuokkelkoorts heerscht hier onder de Javanen nog altyd door. Do rysfpry'zen zyu tengevolge van deu aanvoer van Japansche en Chineesche ryst ter hoofdplaats gedaald, maar blyven in h.-t Soekow..tische hoog. y De diefstallen vermenigvuldigen zich op verontrustende wyze: dikwijls hoort meu in de kampongt wonende Inlanders klagen, dat meu hen, terwyl zy sliepen, bestolen heeft, en wanueer zy zelven de schuldigen niet vatten, is het gevaar voor de dieven vry gering. jA De wegen vertooneu op vols plaatsen diepe gaten; de weg naar het Spoonitg-sti.tion maakt daarop geen uitzondering. In dat opzicht ecliter it er een gur-i'^e verandering te hopen, nu de Rcs.dent zelf mot zy.i rijtuig op dien weg is blyveu stekeu, zoodat hy verplicht was een tamclyk gruoten afstand te voet aftcleggen. Dergolyke buitenkansjes makeu iv den regel do ambtenaren zeer gewillig om afdoende maatregeleu te nemen; ook is reeds de last om den w.)g in orde te brengen uitgevaardigd.—