De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Nadat onze gewapende burgermacht vele jaren geweren heeft rondgedragen, die allerwege, als voor oorlogsgebruik ten eenenmale ongeschikt, zijn afgekeurd, waarom dan ook in het leger sedert lang geen enkel exemplaar van dat model meer te vinden is, en nadat, ter verbetering der bewapening, sedert eenige maanden eene enkele kompagnie —■ welwillend keurkompagnie genaamd — van een soort getrokken geweer was voorzien, van onbekende constructie en werking, welks model, naar den naam te oordcelen, in West-Indie is opgedaan, /al thans ten aanzien harer uitrusting een radicale maatregel worden geuomen. Het geheele corps zal thans voorzien worden van afgekeurde geweren. Zal men aldus hare strijdvaardigheid verhoogen, de ambitie om bij het corps ingelijfd te zijn of te worden, opwekken of aanvuren? 't Is niet te verwachten. De geweren toch, die thans aan de schutterij als nieuwe, als volmaaktere wapening zullen worden uitgereikt, behooren in de eerste plaats tot geen enkel der bekende stelsels van getrokken geweren en voldeden als zoodanig dan ook zeer slecht, in de tweede plaats is het een categorie van vuurwapens die in alle legers, als niet meer voldoende aan de eischen van den tijd, zijn ter zijde gesteld om voor de achterladers plaats te maken.

Toen de spuitvormige geweren, waaruit met ronde looden balletjes op niet grooteren afstand dau 150 en 200 passen gevuurd kon worden, zolder eenige zekerheid waar het schot treffen aou, plaats moesten maken voor de vinding van Minié, die zijne spitse kogels tot op 1200 passen met betrekkelijk groote zekerheid, in het doel wist te brengen, gevoelde de Indische regeering de noodzakelijkheid om de algemeene beweging te volgen en ook haar leger van getrokken geweren te voorzien. "Wij leefden echter destijds nog onder het régime der batige sloten, waarbij de voorziening iv de behoeften van Indië de laatste factor was in de overwegingen der Kegeering, en dus woog de geldelijke uitgaaf, die noodzakelijk aan de verstrekking van lieusche Minié-geweren verbonden was, iv hare schatting zóó zwaar, dat zij besloot zich met een huismiddeltje te behelpen. De oude gladde loopen werden van trekken voorzien, de ronde kogel werd spits gevormd, de buskruitl.iding verminderd, en aan de wereld werd gezegd dat ook het Indisch leger van getrokken geweren was voorzien! fin dat was ook zoo, maar de transformatie had niets te voorschijn gebracht dan een ongelukkig vuurwapen, op verre iv niet voldoende aan de eischen die overal elders aan de getrokken vuurwapens waren gesteld. Stonden met deze gewereu de manschappen in kalme stemming voor de schijt', dan werden met de vuuroefeningen betrekkelijk bevredigende uitkomsten verkregen. Dat wil zeggen: indien op niet vooraf bekend gestelde afstanden, op het schijfschietterrein werd geschoten, waar de manschappen toch altijd ïi peu pres weten op welke hoogte zij zijn, werd ongeveer een derde der verschoten kogels in eene schijf ter breedte van ongeveer vijf en hoogte van 1 % el gebracht, op afstanden die vau 100—1000 passen verschilden, naarmate de manschappen meer of minder waren geoefend. "Waren echter de voorwaarden waaronder werd geschoten minder gunstig, d. w. z. verkeerden de manschappen in minder kalme stemming, tengevolge van een aan de oefening voorafgeganen marsch van eenige palen, dan werd niet meer dan een vierde der verschoten kogels in het opgestelde doel gebracht. Het leger echter deed het met die geweren, en men vraag niet, hoe het gedaan werd. Zeker is het zeer gelukkig dat het nimmer tegenover een met ware Miniébuksen gewapenden en geoefenden vijand heeft behoeven te staan; het zou niets dan een treurigen afloop van de ontmoeting hebben beleefd. De berichten uit den laatsteu ernstigen strijd van ons leger hebben ons trouwens nog geleerd dat pas vier en meer schoten op een tandakkend naderend Atsjinees voldoende wa•n om hem eenmaal te treffen.

Die pseudo-Minié-geweren, voor verder gebruik bij hot leger onmogelijk gekeurd, ontvangt nu de schutterij. Het heeft ergernis verwekt dat, bij de vorige zoogenaamde betere bewapening van de .infanterie bij het leger, de schutterij in het bezit der onbruikbaar geachte gladloop-geweren werd gelaten; het zal opnieuw ergernis verwekken, zoo men dit corps niet in het bezit van gelijke wapens als de infanterie stelt, maar hel voorziet van de geweren die deze afgeeft. De dienst bij de schutterij staat, vooral in de laatste jaren, niet hoog bij de burgerij aangeschreven. Talloos zijn de listen, die te baat worden genomen om er zich aan te onttrekken. En dit is niet onnatuurlijk. Hare geoefendheM eu hare uitrusting zijn v^rre ten achteren, znodnt haar gewapend optreden meer een spel, een charge op het leger gelijkt, dan een ernstige handeling, in het belang van de plaats harer inwoning ondernomen. Daargelaten liarc bedrevenheid om op den maatslag van den tamboer of de toonen der muziek in rij en gelid te loopen en op kommando harer officieren te zwenken of to wenden, en aldus op eenige parade een dragelijk figuur te maken, ontbreekt haar alle militaire waarde. Geen wonder, dat vele ernstige mannen in dat corps niet wcnscheii te dienen, dat de ambitie voor inlijving in hare gelederen, zoo goed als dood is. De Regeering hecht echter aan haar bestaan. Maar dau is het ook aan haar om de ambitie voor den schutten! ienst op te wekken, door er degelijke bruikbare corpsen met militaire waarde van te maken; corpsen die hare kracht gevoelen, die zich zelven vertrouwen. Eerst dan zal er nuttige aanwending van te verwachten zijn. Maar dat doel wordt niet bereikt, door haar aan den spotlust over te geven, wanneer liet eene onbruikbare wapen wordt ontnomen, om er een ander afgekeurd voor in de plaats te geven. Aldus gaat de Regeering voor het denkbeeld van spel op te wekken en te voeden, e:i het idee van ernst te verwijderen. Militaire inrichtingen moeten volmaakt zijn, zal men er eenig nut van kunnen verwachten, half werk is ten deze niets. De schutterij moet in staat zijn tegenover den vijand te dienen; dat ook is blijkens het Reglement liet doel dat de Regeering er zicli van voorstelt, (leen bevelhebber echter zal haar in die uiterste gevallen, waarin van hare diensten gebruik moet worden gemaakt, d. i. bij een aanval op de koloniën, in het vuur duiven brengen, en geen schutter zal, wetende dat zijne bewapening verre beneden de eischen is, anders dan aarzelend aan liet bevel gehoorzamen. De slecht bewapende schut ter, zal meer moeten vertrouwen pp zijn beenen dan op zijn geweer. De jongste verwisseling van wapens bij onze schutterij is dan een geheel nuttelooze maatregel. Zij heeft niet eens de verdienste, de schutters te bevredigen. Met liet oog op de tegenwoordige eischen der wapening, kon zij even goed in het bezit gelaten worden der gladloopgeweren als vau de pseudo-Miniés te worden voorzien. Beide ziju even onvoldoende, even slecht, eveu ongeschikt om haar vertrouwen in te boezemen. Wil de Regeering iets doeu ter vermeerdering van het militair gehalte der schutterij, wil zij er co rpsen van vormen, op welke in tijd van nood gerekend kan worden, zij beginne dan haar te bewapenen, zoo als de tijd dat eischt, zoo als zij thans hare infanterie van het leger bewapent. Aan die bewapening voege zij verder eene oefening toe, onder de leiding van mannen die zelven eene militaire opvoeding genoten hebben en, der zake kundig, indachtig zijn om die oefening met ernst te doen leiden en zoo weinig drukkend mogelijk te maken. Wordt aldus aan het corps de militaire waarde gegeven die het voor zijne taak geschikt doet zijn, dan zal de lust om er in te dienen zich van zelve openbaren, dan zal de ambitie voor de oefeningen grooter zijn, want dau kan de tijd daaraan besteed, niet als verloren worden beschouwd.—

Engelsche M__lT_. Via Batavia, Muntok, Riouw en Singapore. In de ma:'nd Juli, den le, 15 en 29e. Fransche MAIL, Via Batavia en Sinoapore. In de maand Juli „ 10e. en 24e. „ „ „ Augustus „ 7c. en 21e. „ „ „ September „ 4c. en 18c. „ „ „ October „ 2e. en 19e. „ „ „ November „ 2e. 16e. en 30e. „ „ „ December „ 14e. en 28e. Siini atra"s-~\Vestk:ust. Hen 4en en 19en van elke maand Palembaiig. Den 17en van elke maand. Bonieo's "Westkust en BiJliton. Den len van elke maand. H.mdjerinasin en Bawean. Dan 21cn van elke maand. Macassar, Timor-Koepang en de Molnkken. Den 16en van elke maand. Het uur van sluiting is steeds des avoüds te 7 ure. Intuasclien wordt aan belanghebbenden vrijgelaten, ook op andere dagen hunne brieven aan het postkantoor te doen bezorgen. De doorzending van hier heeft steeds plaats pee eerst vertrekkende post. Svmarano, den lOden Maart 1873. De Postmeester. U. A. KLERKS.

Uren van vertrek voor clen dienst. aanvang nemende clen lOden Juni ÏST'S "•_ Samarang naar Kcdong-Djattie Van Djorjacarta naar Soeracarta. Soeracarta en Djoejacarta. Kcdon|i-Djattie en Samarang. Gcmengde-Treinen. Gemengde-Treinen. STATIONS. ! 4 16,7 STATTONS. ~i s ' 5 8 v.m. v. m. n.iii. ii.in. v. m. v.ni.;v. in. n.m. 8.20 1. . bol° | rat» 1.10 Salem „ 11.40 5. 2 Kalie-Osso „ 7.17 1.32 Kalie-Osso „ LI.H 6.Ï8 Salem „ 7.58 l.f.u «,,i„ 1 aal,k- 12-14 SM I.awang „ 8. 6 2, 8 5,010 vertr. 7.30 12.36 Slr'Goend,l, laankIaank- 88, *** Poerwodadie „ 7.311 12.1; S2l '><"•"<"" | vertr. 8.4 l 2111 Delangoe „ s. 2 1. 8' 3.47 Serang „ ». 1 door licppri' „ 8.16 1.20 4. 1 Telawa „ 9.26 8.19 iruif.n I aank- BS2 1-86 4.17 I'adas ' „ 9.53 3.40 11 vertr. 8.38, 1.42 4.28 4 aank. 10. 3 8.49: '^"-"J""'! vertr.'lo.lB 3 69: Srowot „ 8.5.". 1.55 4.38 Brambanan „ 9. 6 2. 6 4.51 Tangoeng „ 10.42 421 Kalassa „ 9.19 2.17' 5. 4 Brocmboeng „ 11. 7 4.4] DjOCja aank.'9.3s 2.34 5.12 Samarang aank. 11.34 5.6 Van Willem I naar Kcdoeng-Djartie. | Van Kedoeng-DjattienaarWilleml. Gemengde. Gemengde STATIONS. "Tin- STATIONS. trein-1 | 2 v. 111. v. m. Willem 1 vort! 7.18 ked.-Djatt. vertr.' 10.15 ! Toantang „ 7.38 Tcnipoeran „ i 10.36 : Bringin „ 8.20 Gogodalem „ j 11. 8 Gogodaleni „ 8.88 Bringin „ j 11.34 Tcmporraii „ y. 2 Toentaug „ j 12.13 Krd.-li.att. aank. 9.20 Willem 1 aank.] 12.30 Pc tijd is de telegraaftijd van Samarang. De treinen 1, 2, 3, G, 7 en 8 meer speciaal voor goederen vervoer bestemd zijnlc zoo kunnen de tijden van aankomst en vertrek eenigszins verschillen. k De treinen 1 en 6 houten te DJENKILON en GEDANGAN halt Op alle stations en halten zijn verkrijgbaar offieicele gidsen en tabellen van den loop der treinen tegen betaling respectivelijk van 50 en 10 centen per stuk.—

Diefstal. In den nacht van Zaterdag op Zondag jl. ia een diefstal, gepaard met inbraak en ondergraving, gepleegd, bij een op Simpang wonend Europeaan in de nabijheid van de wacht van het hospitaal, (van een gardoe — vacht.) De dieven hebben zich onderscheiden door beleefdheid, want daargelaten, inbraak eu ondergraving, namen ze niets anders meê dan keurig lekkere Havanna sigaren. De bestolene is kalm, want li ij berust in het zeker vertrouwen, dat ofschoon Suerabaia's Ass. Kes. voor de politie niet ver van hem woont, het dieventuig wel niet, door politie, op Simpang vertegenwoo 'digd, zal gevat kunnen worden.

Militabia. De troepen die lieden te 11 ure van hunne militaire wandeling wederkeerden, zijn van af 4 ure in den morgenstond ep marseli geweest. l)e ochtenduren zyn te genvvoordig aangenaam koel, maar de Indische zon herneemt spoedig haie rechten van ondragelijke hitte. Men kan nagaan hoe het den soldaat te moede is, wanneer hij zeven achtereenvolgende uren aan zonnehitte wordt blootgesteld. Deze maatregel dient dan ook zeker om de troepen bij de ophanden expeditie eenigszins een voorsmaak te geven van het heete weTk dat hun wacht. (Soer. (jourt.)

— Ekm spoorweg beambte maakt ons opmerkzaam op de groote bedrijvigheid die thans onder de Hadjies heerscht. Geen trein gaat of vertrekt of er gaan er eenigen van dat goedje mede en van beider kunne, te-wijl men verzekerd is dat even als de spinnen, de wijfjes nog gevaarlijker dan de mannetjes zijn. Als men die lieden eens blokkeerde en terdege, dan was veel onrust en opstokerij aan banden gelegd. (Vorslenlanden )

Men' vraagt ons of het tegenwoordig geoorloofd is, dat door inlandei-s huizen worden gebouwd, zonder daartoe vooraf verlof te hebben gevraagd en gekregen, van de gestelde autoriteiten. In de kampong Malang zijn dezer dagen twee huizen verrozen waarvoor dergelijke toestemminoaiet is verleend. De loerah heeft den bouw toegelaten en aangezien, en thans-, nu de woningen>ijn voltooid, \ e.-tigt hij de aandacht der eigonaars op de vereischte gezegelde permissie. Hij heeft echter aangenomen voor elk der eigenaars, tegen tegemoetkoming van een rijksdaalder, het permissie-billet, dat op zegel van vjjftig cents moet geschreven zyn, te bezorgen. Zijn plicht ware het geweest, bij den aanvang van den bjuw te waarschuwen, daar de eigenaars misschien niet eens wisten dat dergelijke gezegelde toestemming vereischt werd. Maar dan had hij geen vrees kunnen inboezemen en geen f 4 kunnen verdienen.

Heden eerst zijn twee compagniën van het derde bataillon met achlerladers bewapend; wanneer aan liet geheele bataillon Beaumont-geweren uitgereikt zullen zy'n, is nog niet bekend.—

Politiezaak. In de laatste dagen zag men op publieke venduties geen politie-oppasser. Het gevolg is altijd, dat de koelis, met het wegdragen der goederen belast, op de meest ongeregelde wijze heen en weder loopen, wat storend op de vendutie werkt, eu het gevolg is somtijds bovendien dat er goederen gestolen worden, 't Laatste gebeurde gisteren nog.—

Het concert, gister avond in de groote zaal der Sociëteit Amicitia gegeven, was zeer goed bezocht en heeft algemeen bijzonder veel byval gevonden. De dames en heeren die hun medewerking verleenden hebben hun stadgenooten heerlijke oogenblikken doen beleven. Zeer veel genoegen onder andere werd door de voordracht van Levbachs Solo voor de piano verschaft, en nooit werden 'te Samarang Pranz Abt's Lieder meer gewaardeerd, da-i toe zy gister avond ten gehoore werden gebracht

Het examen of de openbare fes op de eerste gouvernement lagere school heeft de gunstige verwachtingen, welke men sedert de optreding van den Hoofdonderwijzer Polderman daarvan koesterde, nog overtroffen. De Resident die bijna den geheelen morgen in de school doorbracht, sprak een woord naar ieders hart, toen hij het onderwijzend personeel lof toezwaaide. Tot de leeilingen der eerste en daarna tot dh der tweede klasse richtte het Hoofd van gewestelijk Bestuur bij de prijsuitdeeling een bevattelijk, hartig woord om hun te doen beseffen, dat de tegenwoordige eeuw kundigheden vordert van ieder die vooruit wil komen, en om hen aan te sporen van de uitmuntende gelegenheid tot het opdoen van kennis zooveel mogelijk partij te trekken.—

Met het 000 op de behoefte aan soldaten, die zich tegenwoordig bijzonder doet gevoelen, ook by de Inlandsche kompaguieo, niettegenstaande het militair departement in zijn jongst koloniaal verslag stofte op een overcompleet aan Inlandsche soldaten, heeft de legerkommandant de vereischte lengte voor Javaaasche roeraten van 1,57 Ned. el teruggebracht tot 1,55 Ned, el. Wij gaan voortaan met kleinere soldaten vechten!

Journalistiek. Het weekblad de Vorstenlanden zal voortaan des Dinsdags èn Vrijdags verschijnen. Het couranten lezend publiek wordt op hoe langer hoe zwaarder proef gestell.—

Eex onzek vendumeesters is genoodzaakt wegens ziekte eenigen tij! elders, in het koel gebergte, te gaan doorbrengen. Ter zijner vervanging is een ambtenaar ter beschikking aangewezen, echter zonder uitdrukkelijke bepaling, dat de credieten door dezen vervanger te verleenen, voor dien., verantwoording komen. Voor den vertrokken vendumeester is het lot als zieke reeds hard genoeg. Daarbij de verantwoordelijkheid nog te dragen van credieten die een ander aan volkomen vertrouwbare venduloopers verleenen zal, in de aangename zekeiheid voor de non-valeurs niet te zullen worden aangesproken, dat kan nooit de bedoeling zijn geweest. Eene wijziging in die bepaling is dan ook nog^te verwachten, te meer daar in de Instructie voor de vendukantoren staat voorgeschreven, dat bij onUtentems van een der vendumeesters, de boekhouder van het vendu-departement in diens plaats zal optreden, waaruit volgt, dat geen ambtenaar ter beschikking daarvoor worde aangewezen.

Morgen vertrekt de hier aanwezige ingenieur der 1 klasse naar Salatiga, om aldaar een verlof wegens ziekte te genieten. De Hoofd-ingenieur, nog niet van zijne ziekte beviyd, verblyft eveneens in htt gebergte; de overige hier behoorende ingenieurs zijn mede nog afwezig. Die toestand van ziekte, waardoor onze ingenieurs beheerscbt worden, is den waterstaatswerken aan te zien. De vermaarde sluis aan het havenkanaal, waaraan leeds ongeveer vier jaren gebouwd wordt, scheen twee jaren geleden hare voltooiing veel meer nabij dan thans. Zij gaat thans bepaald achteruit.

.I.STITIE. De Bechter.commiBB.riB heeft het cijfer van de gelden welke door een ingenieur, die vroeger met den bouw van het Havenkanaal belast was, per wissel naar -Nederland zijn overgemaakt, reeds tot / 80,000 zien stijgen.—

1 fuif DJOCJA mochten w„ hedea morgen de yoï?enie be_ > richten ontvangen aangaande de laatste ketjoepartij. Wederom staan wij voor een treurig feit dat tce-evoegd moet worden aan de vele waardoor zich de laatste jaren hebben gekenmerkt, en die meer en meer eene goede politie < gebiedend eischen. Het was in deu nacht yan Zondag Qp Maandagj 22 en li dezer, dat de eigenaar en administrateur van de on■ derneming Djewiring omstreeks 2 uur door een verschrik-1 keiijk leven in zijn slaap gestoord werd. Het venster openende, om de reden daarvan te weten, zag hy het * geheele erf helder verlicht. Zijne eerste gedachte was: brand. " Nog in de ontsteltenis over dat denkbeeld zag hij de [ voordeur geforceerd, en eensklaps vond hy voor zich ■ een ketjoe, en kreeg hij de ontzettende overtuigino- dat het tier weder was een dier ver.carikkelijke roofpartijen, zoo dikwerf ,epa«rd met moord. Met zijn revolver in de hand vvilde hy van dit wapen gebruik maken, doch tot twee maal toe ketste h„. Wanhopend liep hij uu naar de slaapkamers en zyne vier van scurik half verstyfde kinderen l verzamelende, verliet hy in aller ijl het huis, het overlatende ten prooi aan de roofzuchtigen. . Doodsangsten werden dooigestaan in de bamboezen woning van een staljongen, waarin hy met de zynen zich schuil hield. Het wachtvolk, ten getale van 16 man, waaronder 2 hekels, en een met achterlating van zijn piek, had op het gezicht van de met fakkels aankomende ketjoes, plus minus ten getale van 30 man, in aller ijl de vlucht genomen naar de dichtbij gelegen kampong, van waaruit zich nn. onmiddellijk de onheilspellende litir deed hooren en in weinig oogenblikken werd het signaal door omlijnde dessa's tot op palen distantie overgenomen. Door "zulk een spoedig alarm verrast namen de ÏOOVers de wijk met medeneming van eene geringe waarde aan goederen waarvan nog verschillende stukkeu werden terug gevonden op den. weg, dien aj aftrekkende genomen hadden. In de woning teruggekeerd, vond de Hr. v. A de kast opengebroken; de daarin aanwezige goederen waren over den grond verspreid. Op de ontvangst van het bericht dat des nachts om % uur door een goed begeleide jongen werd gezonden, vertrok de Kesident vau Solo per eersten trein met den Hoofd Xe gent van Politie naar Delangoe, eu begaf zich van daar te paard naar Djewiring waar hy te 8j/2 uur arriveerde. Alles weTd in huis en op den aftochtweg onderzocht en cevondeu zooals de ketjoes het verlaten hadden, en na zich van den omvang van het feit goed overtuigd te hebben, werd liet onderzoek naar de daders begonnen. Het waelitvolk werd dadelijk in verzekerde bewaring genomen, en tengevolge van het onderzoek, dat tot half vier werd voortgezet werden ook nog andere personen naar de hoofdplaats opgezonden. Met klem gaf de Kesident aan den Hooidregeiit en andere politie-beambten zijne bevelen, en het was hem aan te zien dat zy'n wil ernstig was. Met nadruk eischte hij dat binnen weinige dagen de zaak tot klaarheid moest gebracht worden. Aan zijn krachtige houding zullen wij het dan ook zeker danken, als spoedig de roovers in verzekerde bewaring zullen zijn. Ik eindig met hulde en dank voor den wakkeren "Resident.—

Uit Batavia schrijft men ons-. De voortdurende aangroeiing van de Europeesche bevolking heeft eene steeds voortgaande uitbreiding der wijken waarin deze buist tengevolge. Kampongs verdwijnen successivelijk om voor nette woningen voor Europeanen plaats te makea. Zoo is de van Djambattan boesoek tot aan Goenong Sahari, het zoogenaamde Sawa-besar, tegenwoordig aan beide zyden van den weg, byna geheel bebouwd met kleine propere huizen, allen bestemd voor woningen van Europeanen, wier inkomsten niet veroorloven hooge huurp yzen re betalen. Vooral dit soort Europeanen neemt hier zeer toe. Nu is het echter onbegrijpelijk waarom hier de fiscus htt bouwen zooveel kostbaarder maakt dan elders. Te c-amarang b. v. wordt de toestemming tot het bouwen van huizen uitgereikt op een zegel van ƒ 0,50, te Batavia daarentegen op een zegel van f 20,00. Waarom dat velschil van ƒ 19,50 bestaat, is vry onbegrijpelijk.