De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

EngelscHe MAIL. Vi_ Batavia, Muntok, Riouw en S.nga_o__. In de maand Januari 1874 den 2, 16 en 30. „ Februari „ „13 en 27 1 „ Maart „ „ 13 en 27 JFransclxe MAIL. Vi_ Batavia en Singapobe. In de maand Januari 1874 den 11 en 25 _ februari „ « Ben 22 Maart „ » Ben 22 Het uur van sluiting is steeds de» namiddags te 5 ure Intnsscheu wordt aan belanghebbenden vrijgelaten, ook op andere dagen hunn. brieven aan het postkantoor te doen beiorgen. De doorrending var hier heeft tteed. plaata per eerst vertrekkende post. Samabajig, den 30 December 1878 Pc Postmeester. H. A. KLERKS Uit de Batavias_h_ Bladen. _ Vrijda" morsen had het volgende ongeval plaats. Een stslionovn moest een gioot wit paard naar de kali geleiden om het" te doen baden en te reinigen; hij vond net evenwel gemakkelijker en minder ve-moe>end het dier te bestijgen zonder zich af te vragen of hij ecu genoeg erva/en ruiter was Op de hoogte van de Kijkwijksche apotheek kwamen hem twee karren te gemoet n;den, waarvan de paarden vrü stevig doorliepen; onze ruiter bltef niettegenstaande het naderen dier voertuigen het midden van den w.g houden en kon, zijn paard niet meester zijnde, niet wijken. Een der karren reed nu in volle vaait tegen het schoone dier aan met het ongelukkig gevolg dat de boom d.ep in de borst drong en het paard onmiddelijk dood ter aarde stortte. - - , - --° *" '"" paarden dikwijls al te roekeloos de zorg voor hunne dieren ■wordt toevertrouwd en die 's morgens bij het baden stout-weg zonder eenige oefening op den rug van die deren plaats nemen, is zóó groot dat het der pslitje moest opgedragen worden allen te beboeten of op te vatten, die, in "stede van het dier bij den teugel te leiden, goedvinden het te bestijgen.

Bij de regeeiiag is een voorstel in overweging om aan de presidenten der laüdraden rechtsmacht te geven Ïd burgerlijke geschillen tot een bedrag van f 500, wan neer de gedaagde een Europeaan rf met hem gelijkgestelde is. Op deze zaak, die ons uitmuntend toeschijnt, komen wij in de volgende week uitvoerig terug.

Met zekerheid kan worden gemeldt, dat de verificateurs .eeds bezig z\jn nulonderzoek te doen. Voorloopig bepalen „ij zich tot de toko's, waar gedistilleerd te vinden is.

Dk Tamerlai.e, gezagvoerder Kaïr, vau Yokohama naar New-Yoik, met 20,000 halve kisten thee en een hoeveelheid Japansche gotderen, is te 8 uur in den nacht van 22 op 23 December ep het Aicesterpf in Straat Gasper, 9 mijlen van Poeloe Lial, door verleiding van stroom'gestrand. De kapitein en de timmerman zijn aan boord gebleven tot berging van de lading. Al de overigen, 22 in getal, zijn naar Toboa'.i gezonden, waar zg tot jl. Maandag verbleven, op welken dag zij ingescheept werden ep de Nomban ge.agv. Oomkens, met welken bodem zij Donderdag namiddag te Batavia aankwamen. Er bestaat hoop het schip sf te b-engen.

£en Chinees alhier, liefhebber van opium, had van dat heulsap ongeveer .2 thail ter waarde van f 700 iv huis voor eigen gebiuik, maar ontdekte Vrydag morgen, dat men hem gedure_de dea nacut van dien voonaad verlost had. Hoe en door wien dit was geschied, wist hij nog aiet'. Door deu wjjkmeester werd de zaak onderzocht, die al dadelijk vermoeden kreeg op den zoon van den bestolene, welke dan ook spoeiig bekende de opium met een jaar makkers d^n racht ontvreemd en iieds verkocht te hebben. Twee zijner helpers zijn reeds gevonden, maar een derde is nog voortvluchtig.

Vrijdag zijn in handen der poht.e gevallen een Inlander en een Chinees, die uitsluitend van roof en diefot -.1 hun bedrijf maakten. Zjj hebbeu te saaien reeds menig voordeelig zaakje gedaan ; zoo is onder anderen uitgekomen, dat zij van drie iv den laatsten tijd voorgeiallea diefstallen de daders waren. iNaar men zegt, zijn zy' reeds beiden in bekentenis en verwacht men, dat zij mede met vreemd zijn aan eenige diefstallen der laat'te dagen, waarvan de aanleggers nog onbekend zijn.

— Hoewel aan den Greoten Boom, wegens het uitvoeren van voor Padang en Soerabaja bestemde goederen, Vrijdag buitengewone drukte heerechte, heeft in weerwil der nieuwe bepalingen alles goed gemarcheerd. By deze gelegenheid is door de biomklerktu der gezamenlyke handelshuizen een fee-tje gegeven by den heer W., beambte der recherche.

— Een der chefs vm een handelshuis alhier verzond dezer dagen een brief, waann een bankb'llet van f 25. Tot nu toe is de brief noch het geld terechtgekomen. Een heer te Solo zond eenige dagen geleden een brief naar Batavia met 2 barkbiljetteu van ƒ 25. By' aankomst alhier vond de persoen, aau wien de brief geadresseerd was, slechts één biljet, hoewel iv den brief de nummers van'beide biljetten veimeld stonden. __ Vo'gens geruchten heeft de heer Vetter, gewezen ge zagvoerder van de Tjiliwong, die gerekend üad iv Holland een hem beloofd cemmaudernent te zullen bekomen, eene .eleurstelling ondervonden, zcodat hy naar Ba;avia getelegrafeerd heeft, met verzoek om herplaatsing hier. Cholera. Blijkens de rapporten der hoofden v»n de inlandsche en daarmede gelijkgestelde natiën, heWfcfl zich in de laatst veiloopen week onder de Javanen 7 gevailen van cholera voorgedaan, waarvan 6 met doodeüjken afloop; onder de Chineezen 1 geval, doodely'k. Bij het personeel van de brandspuiten alhier hebben de volgende mutatiën plaits gehad: De brandspuitmeesteis van de spuiten No 5 en No 6 zyn beide op verzoek eervol ontslagen onder dankbetuiging voor de bewe.en diensten, Tot brandspuitmeesters zijn benoemd: Bij de spuit No 5 de heer I. Clignett <» „ „ van Sticht. „ » » » " " Op passer Krasoan vertoonde zich gister middag eeni met zorg gekleede Javaansche vrouw, schijnbaar mei hei doel om inkoopen te doen, waaTtoe zy bij verschillende uitstallingen zich ophield, eu eindelyk zich bij eene newtette waar zjj verschillende zaken übzocht en over den prijs begon te onderhandelen. Uitzoekende en pratei.de veimeesterde zy' met goccheiaaisvlugheid de geldbeurs dei vei koopster, echter niet zoo volkomen meesterlijk of d< eigenares zag de manoeuvre en hief terstond een geschreeuw aan, terwyl zij de dievegge bij haar kleeren greep. Op heeter daad betrapt hielden de gezamenlijke koopvrouwen op staanden vret rechtspleging, inkten de schuld;ge hare fraaie kleeren van het ljjf, faven haar eea voorbeeldig pak dagen en joegen haar daarna van den passer,—

Huwelijks-, Geboorte- en Doodberichten. (Uit alte Indische bladen bijeengebracht.) GETROUWD. J. F. Str.iff en M. H. Boesch, Cheribon 30 Pee-1873.

SAMARANG, 9 Januari Tuit., bark Titania, H. Lemmenntn, Amov; Gezagv. Belgisch Selica, J. Minne, Singapore, Dorrepaal & CÖ 11 Jan. Ned. Ind. Stoomboot Vice President Prins, W. A. Ber-huis van Woortman, Soerabaia, Mc Neill & Co; 12 Jan. Ned. Ind Stoomb Minister v. St Rochussen, C. van Eek, Batavia, -Mc. Neill & Co BATAVIA, 7 Jan. Ned. schip Twee Gezusters, Hofstee, Montevideo.

SAM.R-NG, 11 Jan. Zweeds, bark Am: zon, A. J. Olsson, i-cderland; Ned. California, S. Peinum, Sotrabaia; Ned. Ind. bark Kiem Tiang Hoat, Tai Hong Goan, Soerabaia; 12 JaD. Ned. lad. Stoomb Vice President Prins, W. A. Bergbuis van W'oortman, Batavia. BATAVIA 7 Jan. Hal schip Don Antioco, Bado, Soerabaia; Eng. schip Craig Ewan, Uirnie, Mauritius; 8 Jan. Eng. schip Thurso. Simpson, Liverpool; Am. tchip Yantic, Stanton, Singapore.

De heer Hoefman, gezagvoerder van het stoom«chip Holland, heeft in het Balaviaasch Handelsblad eene weerlegging geplaatst der door de met dien bodem overgevoerde passagiers gepubliceerde klachten. Volgens hem is de schuld van alle geopperde grieven grootendeels te wijten aan de passagiers zelven en aan den len hofmeester die met prachtige certificaten is giëngageerd, maar bewezen _e.fi voor zijne taak niet berekend te zijn. — Aan den bionte Batavia is het personeel der recherche niet alleen ongeoefend, maar ook te gering in getalsterkte. — Het koopen der loten in de Palembangsche loterij is gebleken gemakkelijker te zijn geweest, dan het nu js om de daarop ge. wil te Batavia niemand ze uitbetalen. — lo de Bintang Ti,nor wordt geconstateerd dat in de kampongs om Soerabaia gelegeu velen door de cholera worden aangetast maar er bijna hoegenaamd geen g.neeskuudige hulp is. Doctors Djawa z\jn er niet aanwezig en alleen de manlti besar bemoeit zich met het verstrekken van geneesmiddelen aan degenen d;e er hem om vragen. Maar, die mantri heeft zooveel andere bezigheden dat er vaa ziekenbezoek geen sprake kan zi,;n. Het yolk zou gaarne zit-n, dat een paar inlandsche ol Europeesche ge_ aeesheeren ter hulp werden gezonden. — De bekel der dessa Bètok in het district Bagi der residentie Madioen, werd oalaogs 's nachts terwijl hij rustig lag te slapen door ke'joes overvallen, waarvan eea hem een lans iv het lichaam stak, zoo dat er de dood op volgde. Ie woning werd daarna geplunderd en in brand gestoken. Het duurde ech.er niet lang of de politic had de dadc-s van dat miedrfjf ia handen en achter slo', zeer tot vreugde der b.volking, die zich voor eventueeie herhalingen van moord en brand beducht maakte. — Den Ben Januari begaven sich vele ambtenaren op wachtgeld en gepensioneerden te Batavia naar het kantoor vau den algemeenen ontvanger, om daar het hun toegekende maandelijksch quantum te ontvangen. De heer kassier was echter Dog niet ter plaatse aa.wezig, waarom de uitbetaling nog net kon plaats hebben. Toen te 10V_ ure d;e ambtenaar nog niet was gekomen, gingen de meesten onverrichter zake naar hunne bezigheden. — De prijs van het vleesch is te Soerabaia inn tien cents per katti verhoogd — D_ bemanning van het te Batavia gestationneerd wachtschip, die den brand op het schip Counly of Sulherland heeft geblu.cht, waarvoor haar door den gezagvoerder van dien bodem f 300 is geschonken, heeft van de vereenig'ug van assuradeuren een gelijke som ontvangen. — De rondbrengeis van melk te Batavia doen evenals hunne collega'? over de geheele wereld en verdunnen d:.t vocht met water, nadat het door hunne meesters en meesteressen reeds met andere ingrediënten zooveel doenlijk vervalscht is De lieer Backer Overbeek te Batavia meent dat de verspreiding der cholera door die melkflesschen z-.er wordt bevorderd en vestigt er de aandacht op van de politie. —S. 1). dij voor den Raad vau Justitie te Batavia heeft terecht gestaan wegens valschheid in onderhandseh geschrif', waarvour het O. M. vijf jaren tuchtbuisstraf eischte, is wegens door den Kaad bevonden verzachtende omstandighe len, veroordeeld tot ééu jaar gevangenisstraf en / 50 boete.—

beschouwd in haar verhouding tot de inlandsche bevolking en tot het nederlandsche gouvernement. VII. Het Districtsbe = t uur. De 81 afdeelingen, waarvan wij boven melding mahktoo, zijn verdeeld in 455 districten. De indeeling van het regentschap in districten, is een zuiver Europeesch;- nstel. ling. D: Inlander heeft dan ook voor het distr'ci £eene andere benaming, dan het badaard,voo:d kadi strick au. De districts hoofd en ontvingen van het gou.-ernement den ambtelijken titel van wedono. Oorspronkelijk echter wa* de wedono in de onafnankelykc lauden een vry' wat aanzienlijker ambtenaar. Wedt.no's waren de hoogst ge plaatste ambtenaren naden rijksbestierder (eersten m n'ster) en vormden de lajakS.'s of rijksraden — Dj iustruct c d r dijtiictshoofden, komt wat hare algemeene strekking aangaat in hoofdzaak met die der ïegenten ov< reen: „liet ds„trictshoofd is belast met de zorg voor den gereiden „gang van den diensten met de onmiddellijke uitvoeringvan „alle maatregelen van inwendig bestuur en bevelen, wasrbjj „de Inlandsche bevolking van liet district, waarover hij is „aangesteld, betrokken is." — De districtshooflen ontvangen eene maandelyksche bezoldiging van gemiddeld / 250 'smainds, wyders 12 heerendien^tplichtigen daags eu eene vrije gouvernementswouing. Slechts de regenteu en de aistrictshoofden hebben aanspraak op eene woning vau het gouvernement j de overige Inland sche ambtenaren voorzien zelven in hu-ine huisvesting — Ia sommige districten worden de hoofden bijgestaan door ouderdistiictshoofdeo », die een traktemtnt van / 100 's maands en 6 heerendienstplichtigen daags outvangea.— Die districtsbesturen nu vormen den eigenlijken band tusschen de Regeering en de b.volking- Zij vertegenwoordigen in werkelijkheid het uitvoerend gezag. Op den ijver der districtshoofden steunt den geheelen gang van z:ken. I» een regentschap zal de regent zjjne dagen in werkeloosheid kunnen doorbrengen, zonder dat er bepaaldelijk de gevolgen van zichtbaar zullen z'jn ; maar indien aan he; hoofd van reD district, een onkundig en lusteloos wedono 1» gesteld, lijdt dat geheele gewest onder de krachteloosheid van zy'n bestuur. De wegen worden slecht onderhouden; de politic is nalatig in hare plichtsvervulling, terstond blijkbaar aan de toenemende diefstallen; de gouvernp■ mentskoffie-ensuikerriettuinen wolden verwaarloosd; de padie aaDplant vangt te laat in het jaar aan; aanplant van tweede gewassen heeft of onvoldoende, of in hot geheel niet plaa+s; de belastinggelden komen nalatig binnen; het administratief werk wordt slordig afgedaan; — het zij" zoovele bewijz.n dat de belangen van hit district aan een ongeschikt wedono zijn toevertrouwd —De indeeling van Java in districten, heeft uiet, zooals de indeeling in re«■en'schappen, eenigen histor'schen grond, maar zjj '* volkomen rationeel. Zy wordt geregeld naar de b.hoefte en daarin I'gt een gfzond beginsel. De wedono 's, ofschoon 1 Het is onzen lezers bekend, dat volgens het voorstel van den Minister Van de Putte in ieder district een onderdistrictshoofd za' worden aangesteld.

volkshoofden, 7Jjn in den volsten zin des woords amb tenareu. Hunne particuliere gezindheden staan den vooruitgang uiet in den weg. De Regeering ontslaat er. verplaatst ze, het Europeesche bestuur legt ze bij nalatige plichtsvervu'li'ig arrest op, zonder dat er gewikt en ge> wogen woidt omtient de mogelijke gevolgen van dergelijke maatregelen. Men trkent het terstond, datzUlk een bestuursïnricht ng gced werken kan. Er h.ericht een zekere tucht, al wo^dt zij ook te dikwerf door de protectie verzwakt, welke de regent over zijue verwanten gewoon is uit te oefenen; want de voorbeelden zijn maar al te menigvuldig, dat in het regentschap de naaste verwanten van den regent aan het hoofd der districten staan, waarin het regentschap verdeeld is. Doch iv ieder geval ziju de elementen voor een goed gedisciplineeid kader voorhanden, en dat beteekent bj de inlandsctc bestuursinrichting reeds niet, weinig. De wedono moet werken, meet veel werken, wil hij aan de inderdaad hooge eischen zijner betrekking eenigszins voldoen. Al die dienstplichten, welke wij in de instructie der regenten vermeldden, worden door de regenten op de distiictshoofden overgedragen, en van hunne wijze van uitvoering haigt de uitslsg van den arbeid af. Het Europeesch hoofd van bestuur beveelt den regent, en de regent weder de wedono's aan. Kwam de regentensiand te" vervall.n, de districtshoof len ontvingen rechtstreeks de bevelen van de Europeesche bestuurshoofden. De regenten zij. dan ook veel meer t ussch en hoof len, dan wel volkshcofden. Zij vormen den schakel tusschen het Europeesch bestuur en de mindere hoofden; maar een schakel, die veor den gang van den dienst geheel overtollig is. De ware centrale volkshoofden, die de Regeering noodig heeft, zija de vvcdono's, Met die menschen kan ernstig worden gewerkt, omdat zij als ambtenaren beschouwd en behandeld worden. Maar men laat die „r^on_*s h.. de vervulling hunner functien genoegza.m gehetl alleen slaan, in veie uwmiuwmi uch __eu _.iu»g._o oaderdistrictshoofde.n aan. Toch moet de wedono over cultures, politie, openbare werken, koepokinenting, handel en nyverheid ecu wakend oog houden! Wee hem, indien de koflietuinei) onder het opkomend onkruid verstikken. Wee hem, indien in zijn district te veel diefstallen plaats grjjpen, die hij niet weet te ontdekken! Wee hem, indien de wagen van zijn Europeesch be3tuurshoofd in den modder blijft s.eken! Wee hem, indien hij niet. zorgt, dat de dessa bevolking voorde vaccinatie behoorlijk uitkomt! Wee hem, iudiea de belastinggelden niet tijdig zija gekomen! Boren, dien vau uit de pendoppo van het disir ctshoofd komen voort al die statistieke gegevens, betrekkelijk handel, landbouw, nijverheid, bevolking, voorde opmaking van het koloniaal verslag onmisbaar. Een schrijver, op een tracte.. mentje van f 20 's maands met 2 heerendienstplic'.tigeu daags, staat den wedono bij de opmakiug dier staten getrouwelijk by. Het is iaderdaad een vermakelijk werk, voornamelijk als men weet met welk cci ernst de statistiek, als de zuivere waarheid, den achtbaren leden der vertegenwoordiging wordt aangeboden. Wel verre dat, zij de vrucht is van nauwgezet plaatselijk onderzoek, 's zij eenvoudig het resultaat var schating: „dengen kira kira." De Javaansche statisticus bezorgt den controleerenden ambtenaar de prettigste verrassingen. Zonder eenige gewetenswroeging brengt ce wedono op zijn bevolkingsstaat 20 zielen per huisgezin, om haar een uurtje later met 5 zielen per huisgezin „verbaterd" aan den controleur temg te zenden:,,soeda bikin betooi." Met eene jaar zjjn er volgens de nultuurstater. geen klappeiboomen in htt district aanwezig; het ander jaar wil de wedono eous een onomstoot.lijk bewijs geven hoezeer hem de klapperteelt ter harte gaat eo. plaitst bjj een duizendtal vruchtdragende boomen op zijn staat, ofschooi de klappeiboom wel een tiental jaren behoeft, eer zij vruchten draagt. Zoo gaat het met de statistiek, zoo gaat het met bijna ieder schriftelijken arbeid, die eenig voorafgaand ouder/..ek noodig he-.fc. —Reorganisatie mag dus alleszins wenschelijk worden geacht.

Door de ltegeeriug is voor eeui^en tijd aan de Stateil- Generaal een voorstel ingediend tot wijzgiüg der artikelen 1197 — 1202 van het Burgerlijk Wetboek, dat bij de Tweede Kamer geen *.unstig onthaal heeft gevonden, ui haar nu, in gewijz'_,deu vorm, nogmaals is voorgelegd. Wij hopen, dat het in zyn nieuwe gedaante hy' haar genade zal mogen vinden- Het bljjkt n^et, toen sjj het de eerste maal ouderzoch', dat hare leden genoeg.aam doordrongen waren van het gewicht dezer voordracht. Wellicht kan dit u;t de samenstel! ng der Kamer worden verklaard, waarin wel ecu aantal rechtsgeleerden zitting hebben, doch onder deze velen, de de behoeften va ï het practische leven niet altoos helder Uesell-u. Ki.r'oy' komt nog, dat verscheidene onzer af-evaardigden, de les vergetende: le mteux est l' ennemi du bien. ougeneigd zyo om tol gedeeltelijke verbeteringen onz.r wetboeken ij ele te werken. Zy zouden die liever 'm hun geheel ttill.n herzien. Doch als met we^neming van verouderde en d-ardoor schadelijke bepalingen moet worden gewacht, tot aan yulko herziauiog de hand wordt geslagen, kan dat wachten misschien nog wel een eeuw duren. lutusscaen heeft d: geldhandel zich met klemmende argun enten laten hooieji ter giinste van het ontwerp, eu dit, doet oii3 vertr.uwen, dat de Kamer tot de overtu ging zal ge-aken, hoe weuschelyk de aanneming daarvan is. De hoofdreden, die den geldhandel zoozeer ingenomen duet _jji met het voorslel der Regeoiiug, is fele^en in de juistere regeling van het Pandrecht, daarin opgesloten. De wij.e, v aarop dat thans wordt toegepast en noodzakelijkerwijs toegepast, moet worden, is onregelmatig, vooral met betrekking tjt do bek.nde prolongatie-contr.tcten , waarvan er jaarlijks gesloten worden, gezamenlijk loopende over sonmen, die ettelijke m llioenen bedragen. Jn het jaar 1872 heeft de Nederland.che Bank honderd een en zestig mUloen ?p onderpand verstrekt, en uit een adres, door een armtal Amslerdam-:che bankiers en andere rechtstreeks belanghebbenden bij finantièele operatiën te dezer zake to. de Tweede Kamer gelicht, zien wy', dat het bedrag, door parljkuljaren aan de Amsterdamsche beurs op prolongatie uitgezet, nog veel aanzienlijker is. Ter. cht beweert dan ook het bedoelde adres, dat de _ekerli..id van eén aanzienlijk gedeelte van het nationaal kapitaal bjj dit voorstel is betrokken. Om duidelijk te maken, wat dit, in verband met het ;enoemde geval, beoogt, dient in de eerste plaats te worden herinnerd, dat art. 1197 van het Burgerlijk Wetboek aldus luidt: „Ten opzich'e vau schulden, meer dan honderd gulden b.diagende, heeft geen Pandrecht plaats, tenzij daarvan zij opgemaakt een schriftelijke acte, van een zekere dagteekeniug voorzien, en bevattende de opgave der verschuldigde sem, alsmede die der in pand gjgeveu voorwerpen." Het eenig formulier, dat by' transactiën van dezen aarter bsurse van Amsterdam, aan de e;schen van dit wetsartikel in alle opzichten voldoet, is dat, gebruik, lijk voor de bbleeningen bij de Nederlandsche Bank. Voor de overige bedi.nt men zich vai ove.eenkomsten, die den vorm hebben van verkoopen met recht van wederinkoop, en dus, in zekeren zin, als gefiugeerd kunnen worden aaiuezien. De rechtspraak, de beuts-usantic en de goede trouw in aanmerking nemende, heeft die, wel is waar, tot dusverre laten gelden, maar biedt geen voldoende zekerheid Het gevoelen van de eene rechtbank toch waarborgt dat van een andere niet Volgens het voorstel der llïgeering zou het aangehaalde art 1197 nu aldus komen

— De prefect van het departement du Doub., heeft den verkoop op st:aat van het dagblad la Répnblique verboden. Dit blad had namelijk een pleidooi geleverd voor de ontwikkeling du mouvement communal. De prefect, had hierin eene aanprijzing gezien du mouvement ccmunard, en van daar de straf

— Naar men z"gt, wordt de geheele Nederlandsche rijksveldwaelit gewapend met achterlaad-karabijuen (stelsel Remmiugfon).

— Uit naam van zijn stam heeft een der opperhoofden van Nieuw-Caledonië aan den Franschen consul eene kist met ratelslangeu gezonden, ter expeditie naar Frankrijk en met verzoek om deze beesten daar iv de tuinen van zijn doo.tuchtigen meester te doen verspieidea. Gij zendt ons een kolonie uwer vreeselijkste fchelmen, de communemannen, wij zenden u eenigen onzer gevaarlijkste dieren, is de lakonieke opmerking van het opperhoofd.

VII. Op een guren morgen inde re^enmoussoD kwam JuatiDe zeer vroeg in de kamer harer tante en vond deze voor hare kast staan in de houding van iemand, die in de grootste verslagenhe'd verkeert • het slot droeg sporen van opengebroken te zijn, eenige kleeren lagen op den grond verspreid, en 't raam stond open. „Ze hebben gestolen; alles 's weg; ik ben nu arm. Justine, tobat toch die dieven!" En ze reren Iv d te veenen. Justine schrikte hevig ; ze zag de kast na .^n kwam spoedig tot de overtu:ging dat alle zilveren sieraden van de toilettafel, en z=lfs de bc. roemde geldkist, verdwenen waren. Just'ne wekte haar mau, deze kwam dadeljjk toegeschoten; alles werd nog e_ns oprenom;n; men riep de bedienden die natuurlijk van niets afwisten, en toen er nists duidelijk weid nam Eveidyk zloh voor gerechtelyk onderzoek te doen naar de dieven en daa.toe alle maatregelen te nemen. Hjj was zeer driftig. „Dat komt nu van dat eeuwige potterssysteem" pruttelde hy' „in plaats or mij plezier meê te doen, strijken de dieven met dat geld en niemand heeft er iets aan. Popp;e, als je ooit rijk wordt, moet je oppassen dat de dieven er niet meê loopen." „Ik ben bang, voor de dieven. AU ze maar niet Poppie stelen," huilde het kind. „Wees maar niet bang, als ze lante's poppen hebban, zullen ze Poppie met ru-t laten. Maar ik weet wie er schuldig is!" Tante waa kalm naar omstandigheden; zy' was veel miuder opgewonden dan haar neef. „Nu ben ik arm" zede zjj „ook go^d. Nu goef niemand te vei langen, dat ik dood haat." „Tante," .prak Everdijk, nadat de uitkomt bewezen had, dat al zijn pogingen vergeefch waren geweest: „een kan er maar zyn, die uw kist heeft gestoler; 't moet iemand wezen, die fameus met de geheimen van uw kast bekend is. Das ik hoop, dat u het mij niet kwa'jjk zult nemen als ik u ronduit zeg: Niemaud dan Sarilah kan het gedaan liebb.n." „Astagal" riep tante met opgeheven handen, „dat is niet waar. Sarilah is veel te eerlijk, zij geef niet gestolen, dat weet ik wel. Allah toch Everdjjk, je mag niet zoo denken Sarilah is een hoed kind dat weet Justiue wel, niet waar JustiV" „Goed of net goed! We zullen de jonge juffrouvf eens onder handen nemen."

„Me- doen toch! Dat kind is zoo klein. Ze kan uiet | eens met de gand tot het slot komeu. Tobat, Everdyk, I je maakt zoo'n spektakel. Soedah, laat maar mijn hel weg I nu goef je niet meer verlang naar mijn dood." Tante vond dezen volzin zeker zoo mooi, dat ze djeu twee maal ter best. gaf. „Allemaal praatjes! 't Hollandsche geld is veel te mooi om er ecu paar inlandsche smearpoezen meê te laten pret maken. Sarilah, kom eens hier!" 't Verhoor gaf weinig resultaat; 't arme kind begon dadelijk hardop te hu'len en antwoordde of niets op de vragen, of toonde door hare antwoorden dat zij ze vohtrekt niet begreep. De andere b.dienden werden op hun beurt ondervraagd. Niets baatte, de dieven waren gevlogen, en niemand wist waarheen. Natuurlijk baarde die geschiedenis veel opzteD, doch, zoo als het gewoonlijk in den Oo3t gaat, een maand latei dacht niemand er meer aan dan de betrokkenen en Everdijk vooral. Hij had zyoe vermoedens en gaf ze onbewimpeld aan Justine te kennen. Ofschoon zjj dit niet bekende, was ze van het eerste oogenblik af van zijn gevoelen geweest. Hjj kon tante Jet niet goed meer zien, alles wat zjj deed h'uderde hem; ze kon niets meer doen wat hem beviel, en zelfs Justine's tegenwoordigheid belette hem niet, om nu en dan aan zy'n gevoel lucht le geven. Hjj geraakte boa langer hoe meer in een spaaning, die hem verbitterde en al zyn goede gevoelens zoo niet dood de, dan ten minste in slaap suste. G*hikk:g voor allen kwam er een brief uit Batavia. T.eonie had leeren inzien, dat het beheer van een groot Indisch huishouden Keel 'ets anders \s dan van een Europeesch bovenhuis gedurende de wittebroodsweken. Het bestier kostte haar zeer veel hoofdbreken en, wat het ergste was, vau Weijnen merkte, dat de daling van zyn maandelijksch saldo volstrekt niet in evenredigheid stond met de verbeteringen der tafel en der bediening Na lang en rijp beraad vond Leonie, dat zij voorbarig' had gehandeld, en het toch beter was, zich zelve geh.e! aan de twee kinderen en haar toilet te wjjden en voor het overige maar hei juk van tante Jet te dragen. Er weid dus een heel vleiendcn brief geschreven, wia-in Leonie op alle mogelijke wjjzen bewees, dat Justine toch niet half al de zorgen had harer ouders, en dus tante te Batavia veel uood'ger was dan te Karang-Gossoh. „Heel goed!" zei tante. „Hjerzoo ik ben toch maar last; daaizoo ook tot lok, maar oveial foltok, maar daar ze vragen mij, rn gier nu ik arm ben, ze heb nie^ meer nood'g met mij.'" En ze vertrok naar Batavia, tot groote verlichting van Everdjjk, en alleen he'reurd door de arme Justine, die zich thans zoo eenzaam en treurig gevoelde a's ware ze alleen op de wereld„Justiue," zei Everdijk hsar eens, „ik maak u ongelukkig." „O neen, Victor!" antwoordde zij. „Ontken het niet, ik zie 't aan uw gelaat, ge hebt 'n mjj den man niet gevonden, dien ge tot echtgenoot hebt gekozen." „En gij ook niet in mij, Victor?" „Justine, zeg dat niet! Wat zou 'k u verwijten! Ik wilde dat ik anders was, ik zou u zoo gaarne alles vergoeden, wat ge ginds hebt achter gelaten, maar...." ,Er is iets wat U hindert, Victor, ik weet niet wat het is. Zeg het mij ronduit] Geloof me, het zal beter zijn wanneer ge niets voor mij verbergt, dan op deze manier." „Neen Justine, ik kan het u niet zeggen, gjj kunt er niets aan doen en geloof me, er zou een groote verwijdering tusschen ons ontstaan, wanneer ik zulk een nuttelooze bekentenis deed ?' „Zeg me ronduit, Vik, is het iets onteerends!" „Gij wilt me uitvragen Justine, en ik zeg u vooraf, dat ik op niets antwoord. Alles of niets. Weet echter, dat ik meer ongelukkig dan slecht ben." „O foei, en ik kan u niet helpen, niet troosten. Waarom ben ik dan uwe vrouw, als het niet is om lief en leed met u te deelen?" „Later, als het voorby' is, maar wanneer en hoe dit gebeuren zal weet God alleen." „Ach, Viktor, is ons huwelijk er oorzaak van; is het u 'n eenig opzicht tegengevallen?" Hjj verbleekte„Justine, ik had nimmer te Batavia moeten komen, het ware voor u beter geweest en voor mij." En hy' verliet Oe galerij. Met. grenzenlooza onbedachtz_an.he.id had hij hier eenige van zyne gedachten opengelegd, zonder er aan te denken, hoe Justiue ze duizend en duizend maal in haar geest zou herhalen en gevolgtrekkingen maken, die verre van de waarheid verwijderd waren, en misschien niet lot zijn eer zouden strekken. Zij besloot eindelijk achter Everdjjk om in het bezit van zy'n geheim te komen en stelde daartoe al hare aangeboren vrouwelijke listigheid in de weer. VIII. Victor Everdijk zat alleen in zya kantoor. In zy'n hand hield hij een brief vast, en las dien herhaaldelijk over alsom er het een of ander lichtpunt in te zoeken. Het schrijven kwam van zijn voornaamsten tchuldeischer, een rijken heer op Samarang, van wien hjj tegen hooge rente een aanmerkelijke som had geleend. De brief sprak van gerechtelijke vervolging, vau korting op zijn traktement, van verkoopen der pretentie- alle verschrikkelijke dreigementen, die de beereu achter zich voeren. Meni"- ander dan Everdjjk had die zaak meer philcsophisch opgenomen, en zich daarover niet bekommerd, maar aan zjju schuldeischer de zorg overgelaten, dit met het gouvernement af te maken, maar hy' had zeer veel eergevoel; hij schaamde zich voor zy'n schoonvader, voor zijne vrienden, maar voornamelijk voor zijue vrouw; te moeten bekennen, dat hjj haar alleen had getrouwd, om dat zy' eene rijke erfenis te wachten had, dit denkbeeld alh;(