De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Volle maan 30 „

Bedoeld instrument is een vkugel-piano uit de gunstig bekende fabriek van dchiedmaijer, van welk fabrikaa* onze stadgenoot, de heer W. H. van der Putten, eenig importeur is.

— Volgens telegrammen uit Nederland, waarvan cns welwillend inzage is verleend is het stoomschip Koning der Nederlanden, van de My' „Nederland", deu 24en dezer te Nieuwediep aangekc meu. Dit stoomschip heeft dus, via Napels, een reis gemaakt vau -13 agen. — Wij vernemen, dat op dn boedelvendutie ten huize van wijlen den heer Janssen een piano is verkocht vcor / 1355.

De Conrad vertrok deu 16eu Mei jl. des avonds ten half 8 uur uit Nieuwediep, en kwam den 22en dezer, ten 10 uur in den voormiddag te Padang aan.

De prachtige reis welke dit schip, onder zijn nieuwen commandant, gemaakt heeft is zeer opmerkingswaard. l>e stoomer is ie mail, de Fransche mail, welke heden avond hier verwacht wordt, voor, want hy' heeft dagbladen uit Ntdetlaud aangebracht van den 21en Mei jl.

— Wjj gaan voort, zegt het Dagblad, de ongunstige berichten aan te stippen, welke omtrent Atsjin in omloop zijn, zonder daarom voor hunne nauwkeurigheid in te staan. Thans heet het n:>mjlyk, dat de AtsjineeZeu de ii»ier boven Kotta Kadjah hebbeu afgedamd, zoodat de toevoer van stroomend water gestremd is. Ook zjju nogmaals een groot aantal runderen weggevoerd en is het garnizoen dientengevolge op rantsoen moeten gesteld worden, — Den 25eu is alhier aangekomen het stoomschip Conrad, commandant de hter de Ridder, vau de Maatschappij „Nederland."

5/6 Junij. De aanval is weder uitgesteld. Volgens opgave heeft de vijand zich geconcenteerd in kampong Longbattah, reu half uur van den Kraton- (3. H. B.)

3 Juny. 's Middags kwam er biiicht dat de vyand morgen nogmaals een beslissenden aanval wil wagen, 's Nachts worden wij aanhoudend gealarmeerd d)cr zjjn kanonvuur en krygsmuziek.

Uit"jPadang. Volgens betrouwbare berichten zijn de hier loopende geruchten betrekkelijk de sterfte onder de troepen te Atsjin neer overdreven. Men vertelt toch dat er dagelijks 8 militairen bezwijken, terwyi iv de afgeloopen maand slechts 90 personen, waaronder 69 militairen, overleden zijn, zoodat het gemiddelde cijfer per dag niet meer dan 3 bedraagt. Intusschen achten wjj ook dit cijfer in verhouding tot de aldaar aanwezige troepen en dwangarbeiders nog buiten1 gemeen hoog. — De cholera, ofschoon nog niet geheel geweken, doet zich te Padang en ommelanden bijna niet meer gevoelen. Sedert verleden Woensdag hebbeu zich geene nieuwe gevallen voorgedaan. (joewaua (Japara) gelukt, om 2000 thail amfioen te achterhalen, doch het is met zekerheid bekend, dat 7000 thail zijn binnengesmokkeld en verspreid. Om dit te kunnen doen moest eerst de spion van den pachter vermoord worden. Vechtpartij. — Gisteren avond had op Kaligawé eeue verwoede worsteling plaats tusschen eenige Chineezen, waarbij één hunner met een s:uk ijzer eene verwonding aan den neus werd toegebracht, zoodat een belangrijke bloedstorting daarop volgde. Dria der belhamels werden door den Schout. P. in arrest genomen, doch het baart in die buurt verwondering, dat nirt allen die aan het gevecht deelnamen dat lot ondergaan hebben,daar zy' allen even schuldig waren. Eene gehei andere lezing van het voorgevallene luidt als volgt: De Chinees Ong jliang Hing ging 's avonds om 9 ure op ciiia 300 passen van ::jae woning sigaren koopen, en keerde na aenige oogenblik ken bedaard huiswaarts. Halverwege die kleine wandeli iq, juist voor het huis van den kepala kampong werd hy' uoir drie pjrsonen aangevallen; één hunner was met eên stuk yzer gewapend, en bracht daarmede, na eenige worsteling, genoemden O. T. H. een zóó hevigeu elag op den mus toe, dat er alle vrees bestaat dat 't neusbeen gebroken is. Iv weerwil van zjjn hulpgeschreeuw vertoonde de kepala-kampong geen bljjk van leven, en toen de naasibjzjjnde gardoe te hulp snelde, varen de daders reeds v vdwenen. De Schout heeft ze echter alle drie opgevat. — De met yzer gewapende hoofdpersoon is, naar meu ons meldt, 5 maanden geleden reeds met ƒ 10.— beboet geworden wegens vechtpartijen, en moet voortdurend tot allerlei geschillen tusschen zijne landgenooten aar, leiding geven. Wjj willen hopen, dat hy thans voor den Landraad gebracht, en volgens Art. 226 van het Wetboek van Strafrecht geoordeeld zal worden, terwijl wij de aandacht er op vestigen, dat een zijner gefortuneerde bloedverwanten rn-ret gezegd hebben, dat hy door aanwending var 't noodige „smeer" zijn soedara wel vrij zou krjjgen.— Eenige inwoners der Kampong Mboen (Karang-bidara) hebben geklaag!, dat da; r de rust zeer verstoord wordt door het nacht en dag voortgezette dobbelen, dat daar in sommige huizen plaats hei ft en het geschreeuw, hetwelk daarmede gepaard gaat. Ook schynt de reinheid in die buurt veel te wenschen o er te laten, waarop in dezen tyd van ziekte wel dubbel gelet mocht worden. Onze berichtgever zeide: „Orang Blanda trada bisa djalan di sitoe dan temtoe trada tahan darie baoe boesoek sekali." Zou de Politie aan een en ander eens willen denken? Verponding. De aanslag der verponding over 1874 bedraagt voor de geheele residentie Samarang de som van f 140,075. — Uit Batavia deelt men ons mede, dat do gepensiouneerde Kapitein van Daalen heden (30 Juni) van Batavia via Samarang naar Soerabaia vertrekt.—

Fransche Mail 12 en 26 Juni Engelsch k „ 16 en 30 „ Bumatra's westkust den 4en en 19en van elke maaud Palembang „ 17en „ „ » Borneo's westkust en

Billiton „len „ „ „ Bandjermassin en... Bawean „ 2 Oen H „ „ Macassar, Timorkoepang en de Molukken „ 17 en „ „ „ Atsjin met elke Eng. en Fr. mail. !Den 23sten Juni is go dgevondon en verstaan : Te bepalen, als volgt; I a. De ten behoeve der schuttery-kas te Soerakarta, ingevolge artikel 2 vau het besluit van 16 Juli 1841 no. 21 (Staatsblad no. 26), geheven wordende contributie, ad Y2 pCt. van het bekend vast inkorten, wordt verminderd tot % pCt. In dezelfde verhoudi g worden verminderd de overige van ambtelocze iugezete; en, wier inkomen uiet kan worden geconstateerd, geheven wordende contributien, bedoeld bjj artikel 6 \b van het reglement voor de schutterijen op Java (Staasblad 1838, no. 22). b. De bjj a hiorvoren bedoelde vermindering treedt in werking met 1° Juli 1874. Door de faktorjj der Nederlandsche Handel-Maatschappy alhier, is pp.r telegraaf liet bericht ontvangen, dat de te '* Gravenhage in dit jaa- door de Vereeniging van Fai briaks- eu Haidwerksriyvc heid to houden tentoonstelling j van houten meubeien en meubelhout geen voortgang zal ! hebben, en dat du* daarv< or geene goederen meer moeten worden afgetonden. — Blijkens eene officiële mededeeling van den Consulgeneraal van Frankrijk alhier, is door den Gouverneur der Fransche kolonie in ilochiu-China bepaald, dat de haven van Giang-dong (hoofdplaats van het eiland Phee-quoc) voor schepeu vau allo natiën i-ardt opengesteld, en dat in die haven bakengelden ca ankerage-rechten volgens hetzelfde tarief geheven zullen worden als in de haven Saigon, zullende die rechten aan den administrateur voor de inlandsche zaken op het eiland lltte-quoc betaald moeten wordeu. ■ (Jav. Ct.)

Uit de Bataviasche bladen van Vrijdag 26 dezer:

— In den nacht, van 25 op 26 omstreeks half twee uur, werd te Buitenzorg leve aardbeving waa genomen, die 30 a 35 secondcu duurde.

— Aan «en dagboek te Atsjin to* 6 dezer aangehouden ontleenen wy het volgende, dat een duidelyk denkbeeld, geeft van den toestand:

18 Mei. Nadat wjj reed eenige dagen te voren van spionnen vernomen haddeu, dat de vyand, die zich zeer stil hield, ecu algemeen aauvai voorbereidde, bc^on die dan ook des morgens te 6 uu uit honderdei lila's en kanonnen en duizenden geweret ; langs de geheele linie van de marine-benteug tot aan knupong Marassa was meu slagvaardig; aanhoudend deed de vijand woedende aanvallen op onze versterkingen, gelukki; stiet hjj overal het hoofd en kregen wij tegen 11 uur e uige verademing.

19 Mei. Na 's nachts «inhoudend geaiatmeerd te zyn, begon des voormiddags te tO uur de aanval des vjjands weder, nu ep kampong Maassa, een kwartier van kampong Java verwijderd; daar werd hevig gestreden; alles wat wy in kamporg Java konden missen, benevens een kompag lic uil Kota Kadja rukte ->p, doch alles te vergeef;; tegen J ',4 uur moesten wy diiar uit onze stallingen retiie.eren. Wy verloren vau de Afrikane die als leeuweu vochten, verscheiden aan duo teu en g kwetsten. Om één uur begon de aanval op kampoug Java, die tot 3 uur duurde, als wanneer de vijund onverrichter zake aftrok Maar . . „de oorlog is geëindigd, mijne heeren!" 20 Mei. iJoor spionnen werd bericht, dat de vijand 's morgens te 4 uur met 20,000 man zou aanvallen, en op leven en dood vechten om Oi siu zee te drijven. Wjj wareu niet op ons gemak, doch ook uiet bevreesd. De A*<[ verliep, zonder dat er vau den aanval iets kwam; toen heette het dat de vyand eerst een versterking wilde opwerpen om de rivier te b'eheerscben eu de afgelegene murine-benteug af to snyden. Om dit tegen te gaan werd den geheelen nacht in die richting gevuurd.

21 Mei. 's Morgens bleek het, dat ons vuur niet nutteloos was geweest, daar do vy'aud wel degelijk met het opwerpen der versterking begonnen was. 22/26 Mei Aanhoudend vuren door den vijand.

27 -Vlei 's Nachts aau houdend en zwaar kanonvuur, uit alle vjjandelijka versterkingen; langs hunne geheele linie hoort uien trom- en bckk< lulag, veimoedeljjk bij feestmalen eu dauspartjjeu. Weer is ons bericht, dat er morgen een beslissende aanval zal plaats hebben, ondersteund door versche troepen van Pedir. Tegen 3 uur in den nacht heeft de aau val op den Kraton plaats gehad; de eerste aanloop werd door een sergeant en 12 man afgeslagen, toen rukten de troepen uit en werd meu handgemeen. De vijand bestond voor het grootste gedeele uit bergvolk en menschen uit Pediv, allen fameuse kerels. De vijand werd met veel verlies afgeslagen.

28 Mei. De dag ging onder aanhoudende uitdaging door bekkenslag voorbij, 'a Nachts hadder, wy weder een hevigen aanval op den Kraton, waar de vijand onder de wallen was en vaar kampong Java trachtte door te dringen. 29 Mei tot 3 Juni. Aanhoudend vjjandely'k vuur.

Trouw- Geboorte- en Sterfteberichten. KEVALLEN. Beer. E.— Stibbe, Z., Soerabaia. Guij, C— van der Voort, Z, Koedoes. Morren, J C. A A.—■ van Haaaen, Z., Soerabaia. Nagel, A. M.— Bertrand, Z., Siboga. Regensburg, de echtgenoote van E., D , Batavia. Roozeboom, A.— Poppe, Makassar. Kuijs, A.— Jacometti, D., Batavia. Schuijlenburg, J. L W. P—Scholten van A schat, Siermans, L.— Groeneveld, D., Batavia. Spier, A. S.— Polack, D., Soerabaia. Sterrenburg, F. J.— Beem, Z., Solo. Verkerk' \V. E— Ohl, D., Makassar. Vlies, E. C. van der.— Van Hogeodorp, D., Fort de Koek. Westra, C. J.— van Bobbenbnrgh, D., Siboga. OVERLEDEN. Cats, J. van, Baron de Raet, 75 j., 's Hage. Francken, J. J.—Hoogenstraaten, 59 Leiden. Hooglandt, J. D., Bondowosso. Martens, R.— Cannegieter, 69 j, Plembon. Planterua, H., Cheribon.

Door den Minister van Koloniën ia het verlof naar Nederland, verleend aan den ambtenaar dr. G. Schlegel, laatstelijk tolk voor de Chineeßche taal in Nederlandsch-Indie, thans b last met de opleiding in Nederland van tolken voor de Chineesche taal in Nederlandsch- Indië, in het belang dier opleiding, tot weder opzeggens verlengd.

r _ JA,-;■■"■■-: ■•'■■■~-V'.-?

— De Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen heeft op het praeadvies eener door directeuren benoemde Commissie de groote gouden medaille-Huygens in het vak der scheikuLde toegekend aan deu heer August Kekuli, hoogleeraar te Bonn, wegens zijne verdiensten omtrent de theoretische beschouwingen over de constitutie der koolstofveibindiugen, en aan den bekroonde van deze onderscheiding door de telegraaf kennis gegeven. De Synodale Commissie der Nederl. Herv. Kerk deelt in de Kerkelijke Cl. van 16 dezer mede, dat op hare circulaire van 27 November jl. betrekkelijk de oprichting van een hulppensioenfonds vooremeriti predikanten, 469 Kerkeraden hebben geantwoord. Daarvan verklaarden 133 er geen deel aan te kunnen nemen, 60 met huu antwoord nog niet gereed te zijn en 18 dit van nadere inlichting of door hen gestelde voorwaarden afhankelijk te maken; 258 daarentegen-, en onder deze van de aanzienlijkste gemeenten van ons Vaderland, onvoorwaardelijk tot het in het leven roepen en blijven van zoodanig fonds jaarljjks de bepaalde contributie te zullen opbrengen. Ofschoon daardoor voor 336 predikantsplaatsen is deel genomen, schijnt dat getal de Synodale Commissie nog te gering toe om op grond daarvan de Synode tot het oprichten van zoodanig fonds te adviseeren. Daar zjj echter nog op meer medewerking hoopt, en het zeer betreuren zou, indien zoodanig fonds niet tot stand mocht kunnen gebracht worden, zal zy' aan twee van hare leden opdragen aan de Synode volledig mede te deelen, welke gemeenten verklaard hebben aan dit fonds te willen deel nemen.

— Naar wij met zekerheid vernemen, hebben de bestuurders der liberale Kiezersvereeinigng Grondwet te Amsterdam hun ontslag als zoodanig ingediend, op grond van de houding dezer Vereeniging, met betrekking tot het bekende ontwerp-programma voor de liberale partij in Amsterdam. Zy heeft namelijk besloten om het Bestuur wel op te dragen samenwerking te verkrijgen op eed programma, maar daartoe het voorgedragene niet als grondslag te nemen. Onderscheiden invloedry'ke leden hebben z'ch bij de discussiën eigenlijk gezegd tegen elk progamma verklaard, waarin iets meer zou voorkomen dan het in een programma rekbare woord liberaal. Mr. J. W. Tydernan (voorzitter), Joh. C. Zimmerman, dr. C. E. Heynsius, mr. N. J. Den Tex, A. C. Wertheim, Sieburgh (leden), en mr. W. W. Van Lennep, secretaris van het Bestuur, hebben gemeend onder deze omstandigheden het hun opgedragen mandaat niet te kunnen vervullen. De Vereeniging is tegen 20 Mei e. k. bijeengeroepen ominhunue plaats uit uwe keuzen te doen. Hoogstwaarschijnlijk zal door deze aftreding der meest liberale elementen dier Vereeniging, htt bestuur ia handen komen vau de fractie, welke zich haver met conservatieveo dan met de liberaie Kiesvereeniging burgerplicht wil trachten te verstaan.

Geachte Redacteur! Met belangstelling zag ik eenige dagen geleden de komst van den Generaal van Swieten, als Commissaris voor de Spoorwegeu in Indië, te Solo tegemoet, in de stille hoop dat zy' aanleiding zoude geven tot een grondig onderzoek van den toe.taud der lijn, het-beheer, etc. etc, alsmede dat er gelegenheid zoude worden gegund aan een ieder, die zich te beklagen heeft over die maatschappij, om zijne klachten in te brengen. Doch niets daarvan 1 De geheele reis schijnt een feestritje te zijn geweest, waarbij Z. E. van Swieten niet als Commissaris der Spoorweg-Maatschappij, maar als Generaal werd iugehaald, terwijl door het niet piesenteeren der particulieren aan Z. E. alle gelegenheid ontnomen werd, zich met den Commissaris te onderhouden. Van die zijde beschouwd is het, wel jammer, dat de Heer van Swieten niet bij bet Spoorweg-ongeluk tegenwoordig was. Natuurlijk, niet dat ik Z. E. eenig ongeluk toewensch, doch Z. E. bad beter kunnen oordelen over het beheer der baan, en over de noodzakelijkheid dat of de baan geheel » orde afgesloten, opdat er geene karbouwen op kunnen loopen, of meer toeziend personeel worde aangesteld om toezicht te houden, ten einde zulke ongelukken in den vervolge te voorkomen. Koor dat ongeval, dat ernrtig was, — want 3 wagens waren eehee: omgeslagen en nrgenoeg all^ passagiers met-r of minder gekwetst, terwjjl nog bovendien 7 of 8 wagens derailleerden, doch overeind bleven, — had.de Heer van Swie'en zich kunnen overtuigen : le. dat het noodzakelijk is, dat er op ieder station een telegraaf-toe-tel is; —nu moest men eerst naar Salam kennis o-even dan wel iemand te voet naar Solo zenden om een trein ter afha'ing der gewonden! 2e. dat het noodzakelijk is de toestellen goed in ordei te hebben, eu muschen aan te stollen die er behoorlijk mede kunnen omgaan; — hsd de Stationchef te Kedongdjattie uiterlijk 8 uur de tijding gekregen, dan had hij nog een trein kunnen zenden ter aftialing der passagiers voor Samaiaug, hetgeen uu niet kou, daar hy' die eerst tegen circa 10 uur ontving toen de trein van Samarang al weg was, waardoor de passagiers van kwart over" zeven tot half vier 's middags hebbeu kuuneu wachten. 3e. dat het noodzakelijk is als hal e-chefs menset eu te n-.-m.-u van tenige eutwikkeliüg, eu die dau ook noodwendig meerdere betaling gjnieten. De treiu van Samarang is zonder noodzakelijkheid ruim 1 uur te _lam opgehouden, terwijl die best direct door had kunnen rijden tot de plaats des onheils, waar reeds een h.tlf uur voor den tijd vau aankomst een trein van Solo wachtte waan;oor die trein dus op zijnen tyd had kunnen aankomen hoogstens met een 10 minuten verschil, 4e. dat het uoodzakelijk is in zulke gevallen, waariu men 's avonds laat te Samarang aankomt, goede lampen in de waggons te hebben, waar de olie niet uit loopt, opdat de passagiers zich niet nog meer, ergeren en beter op hunne bagage kunnen passen. In één woord: hjj hadde de volle overtuiging gekregen, dat het beheer der baan, waarop men ook af en toe een trtiu supprimeert, gebrekkig is, eu dat de klachten, dsaremt-ent van particulieren en lardhuurders, welk den laatsten tijd en vooral verleden jaar dagelijks in de Locomotief en andere bladen voorkwamen, volkomen gegrond waren eu ten driugend.-to voorziening vereischen. Doch helaas! het zal thans wel wed-rom gaan als altijd in dergelijke gevallen: een pleizierigreisje, ingehaald met kanongebulder en militaire honneurs, een dinétje, een thé dansant, eene aangename herinnering aai al de genoegens en eerbewjjziogen, en tot slot een gunstig rapport—de baan excellent, administratie kanniet beter — en voorstel tot meer emolumenten aan de Chefs. Hoe zal men uu de andere Commissarissen of Inspecteurs ontvangen ? X. -"* 'C-.-I'.'.iL. ' - . ■■\^.'.;. ■•'■- ' i. ■ '-■,'. :..':., M :.u. ~V"