De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

1787—1874.- I. r zijn weinig menseben, wier beeld met zoo vaste trekken in het geheugen bewaard zal blijven, als dat T»n Guizot. De man en zijn stelsel ziju één, en de Seschiedeuis heeft beide, den man en zijn stelsel ge°°rdeeld. Bij zijn dood trachten wij ter herinnering den omtrek van zijn persoon te teekeven; een paar hjnen slechts, en de figuur staat voor ons: de puritein, "e politieke dogmaticus, de rector magnificus van *Wkrijk. Want niet de gratiën hadden bij zijn geboorte voorgezeten. Om zijn weg zweefden herinneringen aan de °ttderdrukking, die zijn Hugeuootscbe voorouders om hun geloof hadden ondergaan; het valmes van de guil'°tine tijdens de revolutie, ontrukte het kind zijn vader, fü een vreemde stad, Genève, moest de moeder met haar zoon de wijk zoeken, en daar groeide de knaap °P onder het oog der strenge vrouw, wier ernst met *e hartstochtelijkheid gepaard ging, die zij aan haar duidelijk bloed dankte.

Toen Guizot op zijn 20ste jaar in Parijs terug kwam, *as zijn karakter gevormd; volgende jaren en gebeurtenissen zouden de lijnen scherper doen uitkomen, ze bilden hem geen nieuwe eigenschappen aanbrengen.— "ilt ge den jeugdigen doctrinair kennen, stelt u «üizot voor aan tafel naast Pontanks, den grootmeester der Universiteit, die hem pas een leeranrstoel aan de hoogeschool bezorgd heeft. PontasÈs, de klassieke stylist, laat zich ongunstig uit over de Duitsche Seleeidheid. Zijn jonge buurman vat vuur, hij haalt de namen van de groote Duitsche schrijvers eu philol°gen aan, hij citeert uit hun werken, hij laat ziju tegenstander niet los, en stapelt argumenten op argumenten, totdat Fontanks zich. glimlachend naar een anderen dischgenoot wendt, en half plagend opmerkt: »Die protestanten, — nooit zullen ze een ander gelijk geven." — Hoevelen hebben in later dagen dat *oord over Guizot niet hethaald! — Den toekoinsti-Beu redenaar — misschien heeft Madame de Staël •hen ii| uem geraden, toen bij haar in 1807 een be- z°ek bracht. Er werd over een artikel van Chateaubriand gesproken. Guizot kende, het van buiten, en droeg een der welsprekendste passages voor met zulk een gloed en overtuiging, dat Madame de Staël hem "ij den arm greep, en zeide: „Ik ben er zeker van, »dat gij uitstekend tragedie zult spelen; gij moet bij »ons blijven en een rol nemen in de Andromaque."

Guizot bleef niet iv den kring van Madame de °laël, zijn eerzucht trok hem naar Parijs, want onder de stijve vormen school een trotsche hartstochtelijke §eest, die door zijn uitgebreide kennis, door zijn schijnbaar koele hooghartigheid geschikt was 4om anderen te imponeeren. En een werkkring, aan zijn talenten geëvenaard, vond hij onder de restauratie, nu eens als Politiek persoon, dan als professor in de geschiedenis aan de Sorbonne.

Welk een voldoening moest het voor hem zijn, toen ü'j op een dag die leerzaal kon binnentreden, als juist 2ljn keus tot afgevaardigde voor het Wetgevend Lichaam lQ Parijs bekend was geworden! Het geheele gehoor stond op, toejuichingen braken los. Guizot, kalm, met «ie gewichüge nederigheid, die hem eigen was, bedankte v°or dat bewijs van welwillendheid; maar vroeg met de betuiging er van op te houden in een plaats, waar 2lj alleen bij elkander gekomen waren, „om de wetenschap te beoefenen."

Het was zeker ziju gelukkigste tijd, die dagen van de Restauratie. Hij, die later op volksgunst zoo laag Neerzag, die jacht maakte op impopulariteit, hem viei '°ca een deel van de volkssympathie te beurt.

De liberale partij had haar verwachtingen op hem Sevestigd, en tegelijk vertegenwoordigde hij den roem Van de Pransohe wetenschap. Een flauwe weerschijn bestond nog van de beschaafde maatschappij van het *Icien régime, de politiek had niet alle gezellig le- Ven verdrongen, de partijen stonden niet scherp te-Ben over elkander, geen groote maatschappelijke vraagstukken, die dringend oplossing eisch ten.

In zulk een omgeving, als ze staud had kunnm houden, zou Guizot's karakter zijn scherpe hoeken j^et te voorschijn hebben gekeerd. Maar ze was niet estemd om stand te houden. Plotseling brak de Julrevolutic van 1850 los, de oude dynastie moest Piaats maken voor den jongeren tak der OelÉans. Een nieuwe tijd brak aan met nieuwe eischen, nieuwe | problemen. In de drie heete Julidagen, waai- de slrijd jin Parijs gevoerd eu beslist was, hal de geschiedenis | een geweldigen stap voorwaarts gedaan. Ongelukkig •j degeen, wier gedachten niet gelijken tred hadden geil houden! Guizot behoorde tot hen, wier horloge achterliep 1 bij den loop van dat groote uurwerk, dat men den 1 tijdgeest noemt. Louis Puilippe kenmerkte eens de nieuwe beweging, die over Frankrijk gekomen was, op de volgende wijze: „Men kan geen uitwendige middelen tegen haar gebruiken, want de revolutionaire geest is tot het hurt van de natie doorgedrongen; hij is als een demon, waarvan men bezeten is, en om de demones te verjagen zou er een profeet noodig zijn."— Guizot nu, die zich geschikt achtte, het bestuur van het land in handen te nemen, was geen profeet. Niet alleen, omdat zijn talenten eenzijdig waren, omdit hij den tact miste ziju geest te stemmen naar dien van de natie, maar omdat hij geen profeet wilde zijn. „Ik doe niet in philosophie of in historie, of in profetie," zoo liet hij zich dikwijls uit, wanneer men hem op de beteekenis van een voorval weest; „ik doe in practische politiek, die handelt naar het oogenblik." Hij loochende de macht van de ideeën, omdat hij ze vreesde, en er niet zijn werktuigen van durfde maken. Hij vond niets anders, om de nieuwe ideeën te beheerschen, dan er zich tegen in te zetten- Rover Collard had eens gezegd: „la democratie coule apleins bords en Fiance." GtJiZOT vatte het als zijn taak op, dien geweldigen stroom te leiden, hem 'in te dammen. Hij meende het middel en de rechtvaardiging daartoe gevonden te hebben in zijn doetrinarisme, dat de. wenschelijkheid van alle mogelijke vrijheden predikte, mits men de uitvoering van die wenschen in de verre toekomst verschoof. In één woord: als Minister, in zijn verschillende ministeries' gedurende de Julimonarchie stond hij de polilique de résistauce vour. Regeeren werd opgevat, als het hoofd bic.'en aan den stroom van meeuingen en verlangens, die den tijdgeest vormen. In plaats van Guizot op zijn ministeriëele loopbaan te volgen, zouden wij hem liever op ziju Lngelsche ambassade begeleiden, die hij in 1840 waarnam. Wij zouden gelegenheid hebben hem als onderhandelaar tegenover Lord Palmerston te zien optreden, en een vergelijking tusschen di beide ministers zou ons misschien duidelijk maken, welk zintuig, noodzakelijk voor een staatsman, Guizot miste. Want waar 't hem aan ontbrak, dat bezat Lord Palmerston in volle mate; moed om te handelen, om toe te grijpen, vermetel om nieuwe ideeën te exploiteeroii, zonder eerst over de verre gevolgen in de toekomst te hebben nagedacht. ' Ze speelt af als een comedie, die onderhandeling daar in Londen tusschen de beide staatslieden, een comedie, waarbij het deftige verstand van den Franschen ambassadeur moet onderdoen voor de doortastende geslepenheid vun deu Engelschen minister. Het is alsof beide uaties de rollen gewisseld hebben. Guizot heeft in zijn Mémoires aan zijn verblijf in Engeland eenige bladzijden gewijd, die tot de aantrekkelijkste van Let boek behooreu. Er is sympathie in zijn hart voor het flegmatische Engelsche karakter, voor de geordende toestanden, voor de eeuwenoude partij regeering; en die sympathie geeft kleur aan ziju beschrijvingen. Laat ons een oogenblik met hem wandelen door de Westminster-abdij, te midden der monumenten voor Engelands groote mannei.! MaCaülay begeleidt hem, eu de Engelsche geschiedschrijver met ziju welsprekende kennis deelt hem ancedotes en bijzonderheden mede over ieder der beroemde dooden, voor wiens gedenkteeken zij staan. De beiden naderden het monument van den ouden Put, Lord Chatham, afgebeeld met opgeheven hoofd en uitgestrekteu arm, als in het vuur eener redevoering; vóór hem, aan z'jn voeten, opeen eenvoudigen steen, was de naam geschreven van zijn zoon William Pitt. „Zou men niet zeggen" riep Macaulay uit „dat de vader opstaat om hiervoor Let publiek de lijkrede van zijn zoon uitte spieken?" Guizot naast Macaulay, in bewondering voor het beeld vau der grooten Enge lscheu redenaar, voorzeker ze vormen een merkwaardige groep; maar wij verlaten de Westminster-abdij, het rijk vau de schimmen, om met Guizot naar Frankrijk terug te keeren. Zijn zending was mislukt, de Fransche natie verbitterd o„

lïngeiaud, een oorlog was mogelijk, die aau de goede verstandhouding tussclieu de beide volken voor lang een eind kon maken. . In die moeielijke omstandigheden bood Louis Philippf aan Guizot opnieuw bet ministerschap aan,' met de bedoeling, dat hij den vrede 'io\i bewaren, üuizor nam de tnak op zich, (October 1 HO} en de macht, welke hij gekregen bad liet hij niet uit ztju handen, voordat de volksopstand uitbrak, ■ie monarchie maakte. Zijn stelling gedurende die zeven jaar, was ni"t benijdbaar, maar zij pa»te in de rol, die bij Itieli gekozen had. Wij herinneren slechts aan die zitting van 1544, waarin de Legitimisten, gesteund door de geheele oppositie ia de Kamer, hemtrachtten te overschreeuwen, en door hun scheldwoorden van de tribune weg te scbiikken. De geheele zaal was in oproer. Tan alle kanten kwamen de beleedt^in^en op hem af. Hij, met onbeschrijfelijke uitdrukking van toorn en verachting, het hoofd opgeheven boven zijn gebukte gestuite, worstelde gedurende anderhalf uur tegen den stroom, en niet eerder verliet hij de tribune, dan voordat hij zijn tegenstanders dat woord toegeslingerd had: On peut eu tas ser tant qu'o 11 voudra les co lè e es, .'les injures, lescalomnies; on ne les élcvera ja mais audessus de muu dédsi i n.' —

Oe:tchti- Redacteur ! Me1, veel belangstelling la-, ik het, ia uw geacht biad vanZaterdag jl oDKeuom'n, iv eionden stuk o'ir de, iv de fatale dagen too mee naaien bespreken terpachtii.g «an het hoscliperceel Trisobo o. ?. . De quaestie eter he wjird „a'iaea" daargiUten, meen ik toch de juistheid j^d daa.in .ïoo'kouie'ide beweiiagen' te mogen JbetwfcfeleD. Volgens d_ iuiendor is de Dir-cfc«ur uiat bevoegd t,« b palen, dat de bi'jetteu op gezege'd papier moeten wjrden geschreven, omdat het schrrjvoi ou ongezege d papier is va^gnsteid bij eene bihoorl^k afgekondigde od monade (s'bl. I**7o no. 39j eu den U reiiteur nergens he*, ric'it wordt toegekend bapa'ingen ta maken in lüurecbteu st yd _et een in behoorlijken voim afgekondigde en daardoor voor allen verbindbnre veroidenit>tr. Aang*Dom-_ eens dat die stelling de w*re \\ da' de Direct ur geoje bevoegdheid heef', eeuige bep dingen >ai. tood„*ige verordening huwen, werki'.g t-. «tellen, uf ta »ijdau moet duimeuier, om coux qieut ie tijn, mij toch toegeven, da', in dal geval geen voortcu ïft, in welke brhuo.-'Qk afgekondigde ordonnancia ook voorkomend,, gewurgd of wel niet toepasselijk mi.% worden ver! laard ? Dan zal de inzender het verder met mij erna ?gn dat de birtcteur ook geene bevoegdheid hkd.au. 8 § 4 i i vmbaud met aftikel 6 van meergenoemde orduunanciu (3u l. 70 no. 80) buiten werking te stellan waarbij sia»t voorgeschreven : A t. 8. luechrijviDgsbijotten z\j > niet geldig iv de volgende gevallen : le enz. 4. hg het ontbraken der. verklaring bedoeld bij het tweede lid van attikel 6 En Art. 6 Oeene inschrijving is geldig, wanneer d^arbrj niet blijkt dat de inielirij iug voldoe de waaibirgen g«'ftn dat twee gegoede pet wnen zich voor hem, als lig anunemar wcr.t houfiHylc al« borgen verbiuden. Hot, aanwezen van voldoende waarbergen ten annzicn van den iufcchrrj«er eu de gegoedh.id der p rso'ieu, die t el als borgen willen vtr^iuden, worden cestaafd door eene ve klaring van htt hoof i- vau tewe-t lijk if p aaise jjk bestuur, op-i maakt overeeDlum-uig het bij dit regkmeut gevnöid Model litt. A. De /wogste in-chrijver h-'e t zulk eene verklaring niet overgelegd, teker om ia; du Dir. cteur bij t^au bekeudrmk.ug, betrekkelijk da bier bedoelde verpacniing, de evengeuoemdo artikelen uiet van totpas.-iug heifc xeik'aard- De verwoudeiii'g van deu inzender, da- de hoogste inachruver zich niet op het onbevoegde, \oorfciuift omrem htt gebruik van gen ge d papier voor de intchryvhigi-bilje ten lierfi b roepeu zal dus ïeker ttnigsiinß vermi. derrn wan-t is het juist dat de Directeur geen 1 vera-idnrn gei-, kun iken in eene behoorlijk afgrkoLdi^de o.donnai.cie, dan ko» by evenmin artikel 7 eerste lid als Brt. 8 § 4 ie verband diet artikel 6 buiten wekiug stellen of wijeit;en, en eou alzao de bootste in-fchrijver, wanneer hij zich op die onbevoegdheid beriep, niets gewonnen hebben, daar hij by de erkenuiüg vbu de juivheid zy ier stelling toch uiet aan, al de bepahugen der ord^nnaneie had voldaan en zjjn insciryvin^bbilièt hUoo cok in dityesal niat geldig zoude zjjn. ; Ei>nc aude.e vraag is hel echio ,of de Dir.ct.ur hét . .Reglement op het houden van aanbestedingen wti toe> j passelijk mag verklaren op verpachtingen.

Verp.ieiiting en aanbesteding staan juist geheel tegen over elkander. Uij verpachten ontvangt dd verpacht-r een zekere som voor en recht, dat hij aan dan pachter afstaat; in het wezeD der zaak dus verkoopt de verpachter zyae rechten a .u den pachter. Ui) aanbtßtoding heeft juist het tegenovergestelde plaats. Uij die laat aanbestedjH betaalt den aßnnemiugsprijs, (vangt daarvoor het aanb.stede voorwerp, dus is in j dat gei al de aau besteder kooper. 'ii. juist dan kan het voorschrift van i-sie iii ii .1- urjo luaucia, waarbij vrijdom van . Zeg lrcclit n wordt toegestaan voor iisïüirjvingsbilletten by aanbestedingen, zelfj niet door den Directeur op virpachtinytn wctd. n toegepast, en was alzoo de bekendmaking dai de vrijstelling van zegelrecht uiet toepassalfyk was op een vetpaohtiug van het boschpeiceel Trisobo c. a, geheel overbodig. De ordonuancie op de heffiig van het recht van het kleineegel in N. I. (puulio. 16 Oet. 1817 No. 50) schrijft voor alle acteD d geschriften, behoudens eenige bepaalde uitiouile.iugt.-n, het gebruik van gezegeld papier voor. i-ene vrnsielling van dat recht buiten die in de zegelordonnancie orgenouni kan natuurlijk niet anders dan hij een Vcrbindeude verordening worden verleend. Kom; dus ecu vrijstelling noch in het eene noch in het andere voor dan is de betre!- kelyke acte of geschrift aan deu aigemeenen regol. dat is> aan zegelr-.cht onderworpen. By het it-jglemeut voor aanbestedingen is het getal die vrjjstel.i-jgen met eenen. 1. met het inechrfjvings'dllet, vermeerdei d. Wat bjj het Reglement van aanbestedingen voor inschrtjvingibilletten b-paald is mag als eene uitzondering op den regel niet% worden uitgebreid en kan du» nooit door den Directeur op inschrjjvingsbilletteu bjj verpachtingen toepasselnk wo'd^n verklaard. Met den iuz-nder ben ik bet geheel eens, dat de Directeur ia geen geval bevoegd is bestaande verordeningen te wjjtigcn of af te tchbtt'en. De Jirecteur had iv beter gr daan, bj verpachtingen die bepalingen, welke hij m. i. had willen vaststellen, ingaan geheel bekend te nuk-u tn uiat eenvouiig te verwijzen naar eene O'douLancio welke al.een voor aaubes ediogen in het leven is garoep^n en met verpachtingen zeker niet in de minste betrekking stant. Da inschrijmnyi'rilletltn bij verpach 'ineen zijn dus, in gevolge de erg-1 irdonuancie, aan e gelr.cbt oi derworpen en rie. hett Hudig is de eenige, welke aan de bepalingen dier veroidening hei ft voldaan — Een enkele vraag aan dou teer /eachten ineender. Moeien, indien zijn redeueeriug opgeat, niet alle vroegere toewijzingen vau boech xploitati-jn, ongeldig verklaard worde.! ? Da bij tten daarbij ingediend, waren immers ook alle ongeeigeid ? Rkb.

Nieuwe maan 9 „ Eerste kwartier 17 „ Volle maan 24 „

FaANscmt _n i, 15 en 29 not# H^SKLacHK, via Muntok k Riouw „ 4 n S 0 WIBTK.UBÏ, Tïlok-Bbtong, Bbmkoblim, Paoasq „a A.TBJIN dei Hen en ï-ten van alk* Maand Muntok en Palkmbamo , 17an BoanEo's WBBTKUBT en Bilutob „ 1_ » ■ » HA)-i>.i.KMASstr- en Bawïak „ JB»n • ■ " ■ «*ACABBAJt, TIMOKKOX- Fi-x, «de Molukke* „ 17en A'SJI" naat alt» En*, en Pr. maü.

Om de r)<.st des avonds te 5 nre. — Om de West dei morgena it 7 ure— Om de Zuid (met eiken spoortrein) des morgens te 6'/, ure dei vu. nm,i.uks te 11 ure. Vuor ge'dart kt-leo vau 'sm;rge's 9 tot '«namiddags 8 ure (op tonen tVesdgen wordt daarvo.r uiet gevaceerd) en voor 't frankeeren van breven, is het } ostkantoor geopend van '■ morgens 7 tot 'snamid. dags 5 ure.

6 Not Prios lennder vin Batavia naar Soerabaia via Samarang. 6 . i- uuingia der Necerlandea van Soerabaia naar Batavia via Bam«raog. 7 • W. Cores dn Vries van Bativia naar Singkawang via Billiton en Pontianak en terng. 10 „ Baron Bcntinct v Batavia naar Soerabaia via Knitplaataen en Samartng. 10 , Mioister Framen van da Pntte van Soerabaia naar Batavia via Samarang ca Kustplaatsen. 10 „ GoniernenrGcnfrral Mijer van Katatiataar Atsjin via Ben► o-len, lading en ovt-r die plaatsen terng. ,Ij > Min. van Ronlinwe? van Suerabaia naar Bali-Boleleng Ivii P.so-ruean, Probolinio, Bioeki. Banjoew. en terug.. 13 „ W. Kroonprijs der Nederlanden van Batavia na-r 'Jingapore via Muntok en Riouw.

15 "„ Atsjin van Batavia naar Soerabaia via Samarang en de Molukken. 16 „ Minister Fransen van de Pntte van Batavia naar Tjilatjap via Anjer en Tjilatjap. 15 , Prins Alexander vin Soerabaia naar Batavia via Samarang. 20 . Luitenant Generaal Kfoeaen van Batavia naar Soerabaia via Kustplaatsen en Samarang. 20 ■„ Baron Bentinck van Soerabaia naar Batavia via Samarang en Kustplaatsen. Pri s Aleiaader van Soerabaia n. Padang via Telok-Betong, Benkoelen en over dia plaatsen terng. 20 „ Singapore van Soerabaia naar Atsjin via Riouw, Singapore, Penang, Edi en Gigben. 23 Koningin der Nederlanden van Soerabaia naar Palembang via Mnntok. 25 „ Baron Mackay van Bataria naar Soerabaia via Samarang. 25 » Baron Sloet van de Beele van Soerabaia noar Batavia via Samarmg. 27 W. Kroonprins der Nederlanden v. Batavia n. Singapore via Muntok en Kionw. Min. van Staat Rochussen van Soerabaia naar Bandjermasiin via Bawean. W. Cores de Vrie» van Batavia naar Soerabaia via Kustplaatsen en Samarang. - Luitenant Generaal Kroesen van Soerabaia naar Batavia via Samarang en Kustplaatsen. Baron Bentinck van Batavia naar Atsjin via Telok-Betong, Benkoelen, Padang en over die plaatsen terug.