De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

"a» den Parijschen corr. der *Loc") Il 7 .Maar*. ÊNu,rna de kapitulatie van Paarde* |?rl en het ontzet van Ladysmith een |Ieuvr hoofdstuk begint van de tragische •sphiedenis v?n den Zuid -Afrikaanschen l0r*°8» kan men eenige punten vaststel- B*> betre.fende de houding der verellende mogendheden. Deonderhauk gBa die tot deze houdiüg 86leidl ebben zijn geheim gebleven; maar ® '°op«zelf der gebeurtenisec heef f de «en die wij gaan opnoemen in het lcJl gesteld. vooreerst. Er bestaat een entente Isschen Engeland en de Vereenigde »taten, entente die President Mac Kin* .f de handen bindt, en hem ver. injch *6*s te doen oxa *a c'Ba fjöen oorlog tussebenbeide te komsa. iefStaat tu^ eeß wtente niöt dan is Ind oQkegrijpelijk hOB de Presidomt, a^.nks de naderende presidentieel '. r*lezings-kampBgno, bij welke een glofobe houding door het Ameri- aQsch pnbliek steeds wordt toege.lc..l> niets doet om de nationale ei

f.Q iö Zuid-Afrika waarborgen. Een «euw (hoewel negatief) bewijs van het titaan van een dergelijke verstandhou«-

pg is de rede van Graat Von Bülow in Leö Rjjksdag over de resultaten der **agsche conferentie, waarvan ik in r* slot van mijn vorig schrijven kort plding maakte. Dis redevoering be« j*tte niets nieuws; de argumenten der pitsche gedelegeerden op de conté' ebtie, argumenten in der tijd door de .agbladen publiek gemaakt, werden W>r Von Bülow helder geresumeerd, re.er niet. Dat de Duitsche politiek 'hitschland als tselbstzweck'' beschouwt P daarom het voorstel van verplichte Fbitrage deed mislukken, is ongeveer röQ nieuw als de ontdekking van Mon- Pehr Joseph Prudhomme dat Napo£°h heerschzuchtig was. Maar het in«ressante was, dat het debat werd ""gelokt door een socialist, dea Heer 'radnauer, en deze beweerd had dut "dien Duitsehland naar de conferentie lödere mannea met andere idiaeën had (ezonden, het resultaat aaders zou zijn '9Weest, en de wereld thans geen geaige zou zijn van de verplettering van ,e Transvaal. De Heer Bülow nu richte zijn redevoering zoo in dat hij niet ö de gelegenheid was op de aldus föstelde vraag te antwoorden; blijkbar wilde hij geen woord zeggen, uit fees iets te veel te zeggen. Na zgn edevoering zei Bebel alleen nog Bts over de Boeren ; eeD antisemiet fierp Gecil fl hodes eenige scheldwoor» len naar het hooid, en alles was afedaan. Er schijnt te Berlijn een geiQim te zijn, dat het geheim van Jan n Alloman is en toch door Jan en Alleman zeer goed wordt bewaard. Derde feit: Italië is Engeland gun|Jig gezind: bewijs, het telegram vau honing Humbert en Koningin Mar.areta aan Koningin Victoria, na le overwinning by Paardeberg. Keizer 'rans-Jozef zou eveneens getelegrafeerd lebben, men heeft dus een soort ma* dfestatie gehad van de hoofden vau dan *r ie bond ten voor deele van Engeland: le Duitsche Keizer ging voor, en de wee andere soevereinen vjlgden, 'rankrijk en Rusland kunnen in deze 'mstandigheden niets doen, ondanks de öremiaden van de Petersburgsche en °mmige Parijsche bladen. Alleen de van het vasteland zou '"(¦geland hebben kunnen tegenhouden; 'h die eenstemmigheid bestaat niet. r Het is maar al te zeer te vreezen dat in deze omstandigheden, van ,lJh macht zooveel gebruik zal maken als Jet kan en dat een billijke regeling der Z - «rikaansche toestanden plaats zal maken 'oor de overheerschiog van het eene ras *°or het andere. Een verklaring, ouder* eekead door alle leden der Unionisti* che partij (de partjj van Ghamöariaia) onder uitzondering toont welken weg die ttrty wil inslaan. »Geen vrede ia Zuid» Afrika", zegt die verklaring, »zou aangenomen kunnen worden door het Vereenigd Koninklijk en zijn loyale koloniën, geen ps oklamatie geautoriseerd, die niet aan de Britsche Regeering, uitsluitend en absoluut, ieder Gouvernementeel gezag waarborgt in Transvaal en Oranje Vrijstaat, die beschouwd zullen worden als Koloniën der Kroon, ten minste tot het oogenblik gekomen zal zijn dat men hun zonder vrees een koloniale konstitutie kan toestaan,"

De korrespon dent van de limes te Kaapstad is blijkbaar nog niet tevreden met den rassensrijd in de twee Repu* bliekeaen wil dien zien overgebracht in geheel de Kaapkolonie. Hij beweert dat de Hollandsche kolonisten oproerige plannen in den zin hebben, indien Engeland aan de onafhankelijkheid der Republieken een einde maakt. Hij citeert een verklaring van de Nederlandsche Gereformeerde kerk in de Kaapkolonie, bepaaldelijk een passage waarin geklaagd wordt dat door de steeds herhaalde aanvallen en verdachtmakingen de Hollanders in de Kaapkolonie op een zware proef gesteld wordeo, en dat indien Engeland zoo voorgaat, desaffectie het gevolg zal zijn. Uit deze vrij onschuldige frase waot de korresponden!, een bedreiging van opstand te distilleeren en geeft aan de Regeering den raad, voor het te laat is, nog meer troepen te doen overko» men.

Deze en dergelijke berichten zullen de geestdrift te Londen wel wat verminderen. Trouwens de haarpijn die op een al te drukke feestparty volgt begint al (haarpijn is het woord, want als men dan korrespon« dent van de NewaYork Herald geloof mag scdenken, is in den nacht dia volgda op den dag van het ontzet van Lidysenita een zeer aanzienlijk gedeelte van Londen's mannelijke bavjlking tipsy ge» weest euziju de Londonsche dames uiet bepaald gesteld op de herhaling van dergelijke triomfdagen). Onmiddellijk op de tijding van het ontzet van Ladysmith volgde de aankondiging dat het budget van oorlog door de Kegeering gedeponeerd was — eu wat de bladen niervan mededeelden deed de goede Engelsche burgerij inzien, dat het oogenblik om de hand in den zak te steken — dat ïa douioureuse gekomen was. Hat oorlogsbudget is plotseling met 500 miljoen gulden verhoogd 1 Ten einda dit enorme gat te stoppen zal de income'taa, verhoogd worden; verder zullen de rechten op tabak, bier en alkohol vermeerderd worden — ook de rechten op de cbampange- en andere wijnen, waarschijnlijk ten einde de Franscae wijnboeren te strafftm voor heiligschennis, gepleegd door hun landgenooten, de Fransene karikaturen» teeicenaars.

Een karakteristiek incidant had plaats in da zelfde zitting vau net Lagerhuis Ean liberaal lid, de Heer Lloyd George, vroeg aaa Ghamberlain waarom Str Altrad Milner de laatste verzoeaende dé' pêche van Presideat Sïeyn vöör daooriogsverklariug niet in haar geaaai had ovaigeteiegrateerd naar Londen» Cbamoatlaias aatwoord was buitengemeen langdradig en »ot sofisraen. Hat was vol sóhsmen, omdat Gaamberlain wai wist dat Str Alfred da oorlogspolitiek vau hat Ministerie voortduraad ia de baad had gewerkt door alla stukkau die ecu vroadzacaaa afloop vaa het koaflikt konden doea vermoedaa te onderdrukken of te vermiütaa", het was laagdradig, omdat er weinig ieclea in da zaal waren, en Gaamberlaiu vraesda dat, werd er aanstonds gestamd, hat Ministerie in de minderheid zou zija. tijj maakte daarom ziju rede zoo soa' perig mogelijk; de whips scdarretden ondertussehen met moeite de noodige leden der meerderheid bijeen (het was Vrij dag«avond en veel Pariemantsledan waren naar de provincie vertrokken); ten laatste werd er gestemd, en de groo» to Ghamberlain was gered, met 89 tegen 36 stemmen.

De Unionisten hebben thans in het Huisder Lords een stem gewonnen : dia van Lord Rosebery, die openlijk aankondigde, dat hij opgehouden had tot de liberala partij te behooren. Hij i 3 afgetreden ais voorzitter der Scaotscne hoarale Asso« ciatie; m zijn plaats werd Sir H. Gdimpbell Bannermau gekozen. Dit is een aanwinst voor de Unionisten, Züidan wij: want Lord Rosebery, hoe talentvol ook, kan toch moeilijk ge neel uilaen ecu partij vormen Zijn aansluiting bij da partij van Ghamberlain, dieu hij oniaags too heftig kritiseerde, schijnt vroeger of later onvermijdelijk.

Men beweert dat, zoodra de twee Republieken zija tea ondar göbracnt, de laktiekder Rögeering ziju zal, hat Par lement te ontbinden, eu de verkuztugen te doea plaats hebbeu over do kwesfie van annexatie vaa Transvaal en Oranje» Vrij staat.

De Eagelschen moeten evenwel niet te vroeg triomfeeren, De twee Republieken erkennen den slag die hen getroffen beeft, maar zijn niet ontmoedigd. President Krüger heeft een bijeenkomst gehad raet President Sieyn: men had in de Engelsche bladen verwacht dat eaa vredssvooratel het gevolg zou zijo van dit gesprek; het eenige gevolg is integendeel geweest een energieke pro* clamatie van President Steyn aan de burgers van den Vrijstaat, waarin zij tot voortzetting van den oorlog worden aaisgespoord. Eeo dépêche van Dr. Lay.is aan de New-York World geeft een denkbeeld van de tegenwoordige poli» ti*jk der Transvaal: President Krüger, wordt er in gezegd, zou een arbitragevoorstel niet afwijzas ; hij wil vrede maar slechts onder voorwaarde van de onafhankelijkheid van zija Republiek. Dit is de taal niet van den vertegenwoordiger cc» ner ontmoedigde en tot het uiterste gebi acate tlegeariag,. Voegt men hierbij de loopeade geruchten vaa aiauwa oproerige bewegiagan in Natal, geruchten die in verband gebracht worden met ean herhaalde aanvraag oen hulptroepen door Gtiaaiberlaia na ir Australië en Canada getelegrafeerd, dan oatvaagt men den indruk dat de Zuid»Afrïkaanscde crisis nog niet ten einde is.

Da Manchester-Guardian publiceert eaa interview van dea Heer Theal, den bekenden geschie Ischrijvar van Zaid-Alrika. Volgens dezen leeft het Erigalsche publiek, wat betreft de Airikaaüsetie zakan, ineen Fools-Paradise. Een aceoord tusschen Engeland en da Hoeren is, volgens hem, evea oamogekjk ais een oaderwerpiag der laatsten. Blijven da Engelschen finaal owrwin naars, dan zal het gevolg ziju dat al da da gezoüde elementen der Hollmdsche bevolking de Transvaal verlaten, een üieuwea »trek" beginnen, en zich op Duusca ca Portugeeseh gebied vestigen, ouUea het bareik der gehateEngelsehea. Hat resultaat van den oorlug, de »gi ootste tragedie der eeuw", zai zijn: de blanke beschaving in Zuid-Afrika vernietigd eu Zuid»Atrika op nieuw aan da zwarten ierujgegeven te hebban. — Ais men let op da tot nu toe door de Boeren ten toon gespreide doodsverachting, op de lijkan van vrouwen ca kindereu die,bij den marsch tot ontzet van Lidystnith, door de Engelschen na het gevecbt ia de verschansingen bij vColenso werden aangetroffen, klinkt deie voorspelling niet onwaarschijnlijk. De mogendheden zullan waarschija« lijk, zooals gezegd is, kalm toezien bij de voortzetting van den menschenmoord. Ie Rome heett de oud «Minister, Admiraal Ganevaro, proieteerend als de Heer Tneal, voorzegd , dat Engeland met de Bepubheken zou kunueu aandelen naar welgevalten. Ea in Frankrijk zijn er Leekenen dat de Rageering de opinie wil voorbereiden op het onvermijdelijke. Te .>ogent la Rotson heeft dezer dagen de iiear Desehanel, de voorzitter der Kamer, ia ean redevoariag voi wijze lessen (de Haar Üiscüaaet is hoa jong ook, reeds öitju ernstig maa) voor da democratie, iets geae^d over da buitenlandsche po* luiejk. tik wil, dit punt aanvoerend", b3gpa hij, »3lecais ééu woord zeggen, wel wetend dat ik da reserve dis miju fdïiciéele functies medebrengen, mei ital oveïüchnjiaa, ca da regeermg vaü ajija laad g -en hindernissen ia dea weg dal leggen — dat zelts hai tegendeel plaati naeft- Indien mau uiet kan befluiten — de zwakken te steunen, hoa Düworvderenswaardig en beldtultig zij ook wezen mogen, is het tegelijk kinderachtig en onvoorzichtig de sterken ta tergen, ca voaral ze uit te scheiden. Wij moeten ons niet laten afbrengen van de grooie plichten die de continentale oorlogen vaa de tweede helft dezer eeuw o;.s hebbeu opgelegd."— Alet andere woorden: de Fransche pars oioal gematigder in haar toon jegens Engeland, en Frankrijk voor alles een continentale politiek volgen. Nadat hat Franseha Ministerie Vrij dag een schitteread succes had b-jhaaid naar aatileiding van een interpellatie van deu Haar Lasies (eea antisemiet van vaal geest ca wainig oordeel) is het btj* na omvargeworp m naar aaaieidiug van een incident dat zeer los met den Trans» vaalschen oorlog samenhangt. iSatioaa» lisiische en aauseuiuscae bladen hadden verhaald dat zekere Haer Philipp, ambtenaar aan het Ministerie van Marine, aan de Eageischa ambas

Da indruk door deze onthullingen gemaakt, was enorm, en het Ministerie zou gevallen zijn indien Waldeckeßoussean niet persoonlijk tusschen beide ware gekomen, en de quaestie van vertrouwen gesteld had. De tegenwoordige Minister van Marine is niet aansprakelijk voor de outdekte misbruiken, die reeds onder vorige administraties bestaan hadden ; de zaak rr takt evenwei eea panibeiea indruk.

Ia Italië is, zooals te voordien was, da obstructie begonnen. Hat Ministerie, dat da als dekreet aigekoadigde socialistinsvet door de Kamers moest doen aannemen, kraag een meerderheid van 30 stemmen toen over het begmssl van de 'wat gestemd werd; maar zoodra men tot de behandeling der artikelen wilde overgaan, maakten de socialisten met üua lessenaars die zij open» en toe sloegen zulk een lawiai, dat de zitting moest worden opgeheven. De vraag is wat het Ministerie doen 2al i pogen ean nieuw reglement voor de Kamerzittingen te doen doordrijven ot de Kamer ontbinden. Wat da positie dar Ministers niet aange* naam maakt is, dat verschillende staatslieden van naam. volstrekt geen socia« listen, bij het votum over hat principe dar wet, met da uiterste linkerzijde stemden. De Heer Viscoati-Vecosta en zija collega's kondan dus wei eens staau tegenover dü koalitie van ontevreden polüicitm, die zich tijdelijk bij de socialisten zouden aansluiten, ten einde een nieuwe uitdeeling van portefeuiles ta bewerken.

Te Berlijn üeeit Keizer Wilhelm weder het geuoegen gebad te kunnen op« treden in eaa hot-cei' jmcnio : die van de opnemiag vanden Köizeilijken Prins ia de orde van het Gulden Vlies — met wöik doel ecu geheele missie uit bpaijje naar Berlijn was overgekomen; — en ook het genoegen een nieuw stas te zien opvoereu vjn een zijner lijlpcêtec,Jjseph iuaufi, Eisenzahn, een historisch drama, waarin natuurlijk een Hohenzollern op* treedt die dreigt een oogeiuksvogti — et>a armen burgemeester vaa Berlijn, ais ik hat wel heb, — ta zerschmetterm

Aangaaamer is de tijding dat eindelijk den 21en vaa deze cuaaad, Aartshertogtn Stephanie van Oostenrijk, dan geen Aartshertogin meer, zai kunnen trouwau mÈ>t, ven man van haar keus, Graaf Lonyay, en vaarwel zeggen aan haar aanshertügelijke grootheid dij haar niet veel vreugde bezorgd heeft. öe arme mijnwerkers in Oostenrijk zultea den slryd moeten opgeven, na tögou de patroons geworsteld te hebi>eb met een hardnekkigheid niet on« ge*jjk aan die der Transvaalsche Boeren, »Hun geldmiddelen zijn uitgeput," meldt een telegram, »de ellende eu de 2!6kten beginnen slachtoffers te eischen, de hospitalen ziju vol." OadertUaschen ouder handelt de tiegeering in Oostenrijk mat da patroons over de regeling van den arbeidsduur. ttet budget is door M, Hicks Beach ' Maart geopponeerd; het komt overeen, *a* de dekking der oorlogskosten betreft, met not boven gezegde ; alleen zal, teb eiudö den last over een zeker aau~ 'al Jaren te ver deelen, een leeaing wordüu gasloten die over tien jaar atiosoaar sal zijn. Do verhooging van de tncQme*tax doet de Britsche belastingbetalers een zuur gezicht trekken: 50 percent meer te betalen, wie weet voor hoe lang, — de geïateresseerden beginnen van oordeel te zijn dat die roemrijke oorlog een duur beestje is. Maar aan wien de schold ? De enkele op po sitie-bladen die er nog zijn maken dan ook ds aptekers-rekening van hetgeen de oorlog gekost heeft en nog kosten zal: > wij hebben*', zegt de West* minster-Gazette, »ons in dezen onver* mijdelijken oorlog geworpen, ten einde de kolossale wapeningen der Boeren (die ongeveer zes miljoen pond sterling gekost hadden) te vernietigen, en de winsten der Engelschen gevestigd in ééa stad van de Transvaal te vermeer* deren. Ten eind

De verhalen der dagblad-korrespon* denten over den toestand waarin zij het gar.mosn van Ladysmith aantrof» fan na hat oot zet maken een sombe ren indruk: er zijn 800 lijders aan typheuze koorts. De volhouding van het garnizoen, in die omstandigheden, is bewonderiagswaardig: op het jogenb'ik-zelf van het ontzet, schijnt het, waren de levensmiddelen oogeveer uit. geput, en indien Generaal Buller eenige dagen langer had gewacht, had de plaats zich moeten overgeven. Men vraagt zicb af waarom Generaal Joubert niet een tweede poging heeft gewaagd om de plaats stormenderhand te nemen- D> Hoeren, zoo krachtig in een verdedigende positie, missen misschien het noodige élan voor zulk een aanval. 8 Maart. Weder nieuwe voordcelen door de Engelschen behaald : Lord Roberts heeft bij Osfontein de troepen van De Wet ca DaUrey teruggeslagen; en aan den anderen kant poogt een Eageischa ko» lonna door Zoeloeland da Transvaal binnen te dringen. Mogelijk is het tref* fen bij Osfontein alleen een voorposten - gevecht geweest, door de generaals der Boareu begonnen om de ware krachten der Engelschen te leeren kennen. Maar toch is de toestand somber, en mogelijk komt de opstaad in Griijuaiaud, hoa lastig ook voor de Engelschen. thans te laat.

Nog steeds is er geeu spoor van interventie. Personen te Parijs op de hoagte van de koloniale politie L varklaren op deze wijze de aadars onverklaarbare houding vau Keizer Wilhelm : niet alleen zou de Keizer persoonlijk in het bezit zija vau een dik pak acties van de Chartered, maar hij zou uitgerekend hebben dat niets voordee» liger voor Duitsehland zou zijn dau een nederlaag der Trans?alers. Deze, zoo zou hij redeneeren, zullen in geval vaa een nederlaag, in plaats van zich aan de ge* hate Engelschen te onderwerpen, op nieuw emigreren (men vergelijke boven het door den Hiet Theal gezegde)Daitschland zal dan zijn koloniaal gebied voor hen openstellen en zich op deze wijze in streken tot nog toe alleen door wilden bewoond, een uitstekende Europeesche en tevens aan het Afrikaansch klimaat gewende bevolking verschaf-» fen, die bovendien in een mogelijk ko* loniaal konflikt tusschen Engeland en Duitsehland onwaardeerbare diensten kan bewijzen. De gissing ziet er niet onwaarschijnlijk uit: het zou een echt Hohenzollern-plan ziju. Engelsche bladen zyn vol van da plannen van Prins Ferdinand van Bulgarije om, zoogezegd op aanstoken van rtusland, z

Ten slotte nog eenig nieuwa, uit Duitsehland, dat ik boven had moeten melden: de zaak van den privaat-docent in de fysika Arons, afgezet wegens socialistische gevoelens buiten de universiteit om verkondigd, heeft aanleiding gegeven tot een incident in den Pruistschen Landdag, waarbij de Minister van Onderwijs verklaarde dat een overtuigd socialist aan een •christelijke" universiteit niet geduld kon worden. Het besluit van een commissie in den Rijksdag die den invoer van Amerikaansch vleesch prohibitief belasten wil, heeft groote opschudding gemaakt. Zelfs de Keizer is van oordeel dat de Agrariërs ditmaal te ver gaan. Da Duitsche officieuse pers exploiteert de bovenvermelde rede van Deschanel, alsof zij een bedreiging jegens Duitsch» land inhield. G. Bvsken Hukt.