De Sumatra post

I_»n UKn lï#%#-%lvn Medan» Consul A. N. W. B. 2627 Te koop aangeboden: 100.000 Uganda koffiestumps 1 jaar oud. 100.000 Rambong plantjes 1 jaar oud. Billijke prijzen, adre3 Huiberse Tebing Tinggi, 2560 Buyn's Emigratie & Commissiekantoor Preanger-Vorstenlanden. Gevestigd te "VVeltevrede3i. Telegramadres „Barbados" Weltevreden. Eenige agessten voor Sumatra's Oostkust de tirma ABRAHAMS & Co. —te Medan. Q. F. B U IJ N, 2359 Directeur. ORANJE BIOSCOOP PROGRAMMA voor ZATERDAG en ZONDAG 1. Een drama in Florence (film 2. d'arte Italiana). Ah men beroemd schrijver is. Komische scène. 3. De stiefmoeder. Dramatische scène. •*!. Het oude Toledo. (Spanje). 5. De familie Purotin in het Theater. Komische scène. 6. Gaumont Graphie. 7. Andrews Junior trio act. 8. I' et meesterwerk, scène van de heeren Rumac en Genneviere. 9. Een dag verlof, schets uit het militaire leven, gespeeld door kleine Moritz en Lorrain Tot slot een exira plaat. 61 _-_-_—— i. -.-■■■»- --W» ■■...-■■-•■■. i..—,. _.. S. Kooymao heeft zijne PUI n VIOOLLESSEN 2138 WEDER HERVAT-

De N. V. Tokohandel v. h. G. A. v. d. POL hoeft ontvangen eeo party heerlgke Ëdammerkaas a f 3.80 het stuk en KoriFs Gacao en Ghocolade. De voorraad is klein. 2618 Wegens vertrek ïerloopig op WOENSDAe 29 MEI 1912 des avonds om 6 uur' van den INBOEDEL van den heer J. F. ROTH, Maaaziiiiüites.er dor Ar ïlier.e j.eainieiiiw^i^.s. O m Javaasch djatihouten ameubieme33t w.o. diverse tafels en buffet met marmer bladen, leg-hang- en dispenskaste33, bureau ministre, rotan ameublement, Symphonion met f 30 platen, pendule onder stolp geregeld op 4UO dagen. Verder bloemen en planten in potten. Te bezichtigen op den verkoopdag van af 4 uur. Met opdrachten belast zich G. BLOOKER Thzn. Commissionair- V enduhouder, 2570 ÏELBÏOOK 263 Wegens vertrek Yerkoopiog op ÜüNDEHÜAG 30 ME. I**l2 des avonds om 6 uur van den INBOEDEL van den Heer H. van der LOON, Adjudant Opnemer Gang Mantrie* O. m. Djatihouten en Jiotan meubels „Pfaff" Naaimachine, .Revolver officiersmodel enz., enz. Te bezichtigen op den vtrkoopdag van af 4 uur. Met opdrachten belast zich C. BLOOKER Thzn. Commissionair-Venduhouder, Telefoon 263. Voor üet iiouclBn van Yenduties bevelen zich De» leefd aan Lautenbach & Co. 39 Telefoon No. 68 *>**»MCM^WM***MM**3IWIMMMBMW*te*««***»M9-M«_>M« iirj-HCUi-i—AE

NOTICE. PENANG SALES ROOÜ. BV ORDER OF THE EXECUTORS OF LIM x KIM JOO NEOH, deceased. :=: Important Auction SaEe of ¥aluable Land & House Pi*op@riy, Situate at Bindjei, Langkat, in Sumatra, At 38, Beach Street, Penang, On Tuesday, lith June 1912, At 11=30 a.m. All those sixty-four pieces of land together with the following houses thereon: 26 HOUSES in Hoofd Weg beaiing Nos. 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 22, 24, 26, 28, 30, 34, 40, 42, 44, 46, 56, 58, 60, 62, 64, 74, 86, 162 and 164, 30 HOUSES in Hoofd Weg Kanan bearing Nos. 13, 15, 17, 19 21, 63, 75, 77 79 81 83, 85, 133, 135, 179, 181, 183, 185, 262, 264, 266, 268, 270, 86, 162, 164, 180, 206, 210 and 212. 5 HOUSES in Pasar Lama bearing Nos. 206 a, 206 b, 206 c, 206 d and 206 e. 12 HOUSES in Roemah Baroe Pasar Lama bearing No.s. 207 a, 207 b, 207 c 207 d, 207 e, 207 f, 207 g, 207 g 11, 207 h, 207 i, 207 j and 207 k. 9 HOUSES in Djalan Panggoe33g bearing Nos. 204 a, 204 k, 204 c, 204 d, 204 e, 204 e, 2040, 204 h and 204*1. 10 HOUSES in Kandang Lemboe beari33g Nos. 1, 2, 8, 4, 5, ft, 7, 8, 9 and 10. 5 HOUSES in Bindjei Weg bearing Nos. 227 a, 231 a, 281 b, 231 c and 231 d. 10 HOUSES in Tepie Soengei bearing iNos. 231 a, 231 b, 231 c, 231 d, 231 e, 231 e, 2310, 231 h, 23h and 231 j. ✓ And 4 HOUSES in Roemah Baroe Pasar Baroe bearing Nos. A, B, C and 1). For f urther particulars and Gonditions of Sale appiy to T. GAWTHORNE. Esq. Solicitor, Logans Buildings, Beach Street, Penang, OR TO mi KOH ENG HIN, Audioneer, 38, Beach Street, Penang,

Eerste Blad: 1. Uit de Rofs'ad: guit Delftsche studenten-sferen-, door Joris. Kol. ZakeD. Landen der Toekomst. 2. Uit het Buitenland: Het Fransche protectoraat over Marokko, I. 3. Terloops: Veillauwde herinnering. 4. Feuilleton. Tweede lad: 1. Spel en Sport: Voetbal. 2. Gemengd Nieuws. 3. Agenda. Postsluitingen. Fam.-berichten. Derde Blad: 1. Financieeie Berichten: Amsterdamsch Tabiksbericht; D. S. M.; Mr. Vissering en de Chineesche Financiën; Holland Sumatra Tabak Mij.; Wisselkoersen. 2. Uit den Archipel. 3. Ons Dageiijksch Nieuws. Laatste Nieuws. 4. Uit 't Moederland. Vierde Blad. 1. Wetenswaardigheden.

Tandjong Balei: Donderdag 30 Mei 's avonds 7 uur Godsdienstoefening in de Landraadszaal.-*'" De Java maii is hedenmiddag om kwart voor vieren te Medan aangekomen.

De Engelsche Mail vertrekt Donderdag 30 dezer des middags 4 uur naar Penang per ss. Malaya.

L_b. Roekoe 11 Ond. Sgei. Bedjankar. Medan 296 Chef 6e Post-eo Telegraaf- Afdeeling. g 297 J.H.v.Ketwichjlosp.Amsterdamsche Mij. v. Lev. Verz. , 299 Technisch Bureau W. J. v. d. Kloet.

Mei 3 seint ons uit Stboga : Het is hier een echt koortsnest. Veel Europeanen zijn ziek. De bevolking houdt optochten ter verjaging van de ziektegeesten.

Vrienden en bewonderaars van den violist Premyslav, aan wien we hier menig verkwikkend oogenblik danken, zullen met voldoening vernemen dat de jonge kunstenaar, na gedurende een concert-seizoen als eerste concertmeester verbonden te zijn geweest aan de Philharmonische Gesellschaft in Bremen, zich thans de eervolle post ziet toegewezen van coLeertmeester van het Königliche Opernhaus te Berlijn, als opvolger van prof. Fntz Struss. Hoewel de kans hem hier in 't Verre Oosten nog eens te *.ullen hooren, hierdoor sterk verminderd is, zal men zich er over verheugen, dat Premyslav's kunst ook in Europa meer erkenning vsndt.

Kortelings is de artist in het huwelijk getreden met een dochter van wijlen dr. Von Wede 3, van Ssngapore.

Onze medewerker sekt ons nog uit Siboga als aanvullende bizonderheid, dat de Waltham op haar tocht van Medan naar Siboga 500 K. M. over land heeft afgelegd en daarvoor 33 uur heeft noodig gehad. De duur van den tocht was 5 dagen, zoodat gemiddeld 100 K.M. per dag is afgelegd. De Waltham heeft van Siboga uit weer een verkenningstocht in de bergen gemaakt.

Op enkele nog te spelen wedstrijden na, is het door de Witte Sociëteit uitgeschreven biljartconcours thans nagenoeg geëindigd.

Gisteravond werd al de 0333 - wedstrijd gespeeld tusschen de heeren Wols van der Wel en Paci, terwijl in dBn strijd om aen derden prijs de beslissing vermoedelijk wel dezer dagen zal vallen.

Een spannende kamp was 't gisteren tusschen die biljart-fa7orieten. Paci kreeg 40 punten voor. Reeds bij de score van 130 had Wos zijn tegenstander ingehaald, doch gaandeweg haalde Paci weer op en bij 180 stonden de partijea zelfs gelijk.

Van dat moment af werd de kamp vooral uiterst spannend. Langzaam rezen de Bcores, tot ten slotte dan Wols onder luid applaut dfr talrijke toeschouwers 't eerst de 200 punten behaalde en zoodoende welverdiend, doch eerst na feilen strijd da match met 7 punten won. De partij was in nagenoeg ééa uur beslist. Hoogste serie door Wols in dezen wedstrijd gemaakt was 28, die voor Paci 21.

Geen van beide spelers was dien avond bi zonder op dreef.

Bij de in verband met deze concours-wedstrijden gehouden sweep-stake was de heer Wols v. d. Wel sterk favoriet.

Medan, 28 Mei.

Twee Chineesche grobakvoerders zijn bekeurd wegens het gebruiken van gewonde ossen, et een syce wegens het gebruiken van een gewond paard. Een Maleische kedehhouder nabij de halte Diski werd bestolen van eenige kedehgoederer*; een aldaar rondzwervende Javaansche koelie van de onderneming Rotterdam A, verdacht van deze en andere kleine diefstallen in den omtrek, wordt door een politiepatrouille opgespoord. Een Bioscoopbezoeker werd een zilveren horloge gerold; het werd in het pandhuis teruggevonden. Een Maleier van Pertoenboekan, die in een Chineesche kedeh alhier inkoopen deed, vergat bij het verlaten daarvan een zakdoek, waarin f 103 in zilver gewikkeld was; een oogenblik later terugkomende, was dit verdwenen, het onderzoek, der politie had geen resultaat.

Een Chineesche knaap trachtte een zwaar gonden ring te verpanden, hetgeen door een rechercheur voorkomen werd; bij het onderzoek beweerde de jongen den ring op straat gevonden te hebben.

Suppletoire agenda voor de openbare vergadering van den Gemeenteraad van Medan op Zaterdag 1 Juni 1912 des voormiddags ten 8 ure.

19. Aanbod van de Electriciteitmaatschappij „Medan" tot overname van haar badrijf bij minnelijke schikking (missive Voorzitter dd. 28 Mei 1912, in afschrift hierbij gevoegd).

De heer J. van Vollenhoven, gevolmachtigde van de Dcli Mij., zou volgens de Pin. Oaz. met het se. Trieste van Penang naar Rangoon vertrekken en vandaar naar Europa.

Maestro Mario Paci vertrekt morgen naar Java en zal twee miaudea op tournéa blijven. Bshalve klavier-concerten, hoopt hij ook enkele concerten van orkest en klavier te geven. Te Solo en Djokja zal hij mogelijk tezamen met Paul Seelig optreden.

De heer A. W. H. Gorter, verificateur te Bilawan, voelde zich gisteren tegen het middaguur ouwel worden, kon echter nog zijn maaltijd gebruiken; tegen half drie 's middags nam het ziekte-gevoel zoodanig toe, dat haasttg vervoer naar Medan gewenscht leek. Met den trein van 3 uur vertrok hij naar hier, vergezeld door een paar goede bekendaü, maar heeft Medan niet levend meer bereikt: ter hoogte van Laboeaa gaf hij den geest. De doode werd te Medan onderzocht en het bleek dat een bloeduitstorting in de hersenen de oorzaak was van dit plotseling heengaan.

De ambtenaar Gorter is ruim drie jaren te Belawan werkzaam geweest. Hij was ongehuwd, maar was de verzorger van een zuster in E iropa, die natuurlijk geen aanspraak op pensioen kan doen gelden. Wat dit sterfgeval nog treffender maakt.

Men herinnert zich ons telegram over de fabricatie van rubber uit zeevisch. Ean correspondentie uit IJmuiden san de N. Bolt. Crt. geeft deze aanvullende bizouderheden:

Te IJmuiden is men op het oogenblik bezig een fabriek voor kunstmatsgen rubber te bouwen. De fabriek wordt gebouwd door de architecten Van Roisem en Vuyk te Amsterdam, voor rekening van een naamlooze vessaootschsp, waarvan mr. Th. G. Dentz van Schaick, te Amsterdam, president-commissaris is.

Naar de heer Dentz van Schaick mij mededeelde, is men er in geslaagd een stof te vervaardigen, weike dezelfde eigenschappen vertoont als rubber en nog eenige bijzondere voordcelen biedt. Het is een uitvinding van een Nederlander, dr. van der Heyden, die gedurende een lange reeks vaa jaren hoogleeraar in Japan is.

Het patent voor Oostenrijk, België en Nederland behoort aan bovengenoemde^ vennootschap, als witr direct sur optreedt de Oostenrijker dr. R. Adler, die thans bier ter stede verblijf houdt. Als voornaamste grondstof noemde mr. Dentz visch, dit wil zeggen: versche zeevisch.

Daarbij wordt gevoegd 15 è, 16 pOt. natuurlijke rubber en aldus wordt, laugs den weg van een geheim procédé, een stof verkregen, die even buigzaam is en veerkrachtig als rubber, maar veel goedkooper. De prijsverhouding zal waarschijnlrjk zijn 1.25 : 8,

Bovendien laat de kunstmatige rubber zich in korter tijd vulcaniseeren, is deze stof onaantastbaar voor benzine en is ze bestand tegen de inwerking van hitte. Mr. Dentz vertoonde mij een stuk kunstmatigs. rubber, dat op het eerste gezicht inderdaad veel overeenkomst met rubber vertoont.

Een lichte vischlucht verraadde de voornaamste grondstof, maar deze reuk zal naar mr. Dentz mij verzekerde door ontvetting van de visch voorkomen worden.

De lage prijs van -ren kunstmatige» rubber hangt samea met de fabricage van bijproducten. Men zal namelqk uit het visch vleet ch eiwit vervaardigen. De he.fo vau de fabriek zal voorts worden ingericht voor de vervaardiging van guano.

Mevrouw Reep, dse het straks ondernemen gaat zich in de Parijsch-- muziekwereld voor een moeilijke taak te bekwamen, h^eft het Medan-publiek gelegenheid gegeven 330 g eens vol-op van haar lieven sopraan te genieten. Zij stelde voor dit afscheidsconcert een programma samen, waarin we alle kwaliteiten van haar sympathiek geluid nog eens vermochten te bewouderen. Het liefst waren ons de korte liedekens na de pauze, ,Heimkehr" van R. Strauss en „Dun prisoa" van R. Hahn vooral, waarin de zuiverheid van haar sentiment, het soepele van haar stem, het „Anspruchslose" van haar voordracht ons het meest tot hun recht leken te komen. Al zij hier niet mee gezegd, dat we geen genot zouden gevonden hebben aan de Ereisclmtz aria, of „Die Jahreszeiten". Men voelt achter haar zang een ernstig streveD, hetwelk de verwachting wekt, dat zij er in slagen zal, de plaats in de muziekwereld te bereikeD, waarvoor hare gaven baar hebben bestemd. Of die plaats niet eerder in de concertzaal dan in de opera zal zijn te zoeken P Hoe dit zij, Medan betreurt het, zulk een stem te moeten mis en en men zal haar pogen zeker zijn beste wenschen meegeven.

De heer Hamakers heeft geholpen het programma af te wisselen door viool-voordrachten. In de Legende van Wieniawski, met en train door hem gespeeld, heeft hij ona van zijn mooien vollen streek 't meest doen genieten. De heer Steen droeg met zijn aangenamen tenor eenige liederen voor en zong met mevr. Rtsep een duet uit „die Jahreszeiten".

Mevrouw van Rooyen heeft heel den avond aan 't klavier gezeten en met toewijding de executanten begeleid.

Tusschen pod3um en zaal gingen veel draden van sympathie. Den uitvoerenden, mevr. R^ep vooral, weri menige ovatie gebracht. Ean keur van bloemen werd aangedragen, terwijl de mannelijke executanten zsch bekranst zagen.

Het publiek was in zeer bBvredigeuden gatale opgekomen.

Sedert drie weken is de nieuwe regeling voor den dienst op Zon- en Feestdagen op de posten telegrasfkantoren in werking. Ze houdt in, naar men weet, dat de loketten voor aangeteekende stukken en voor postzegelverkoop op die dagen gesloten worden. Erm uitzondering wordt gemaakt, wanneer er op die dagen een belangrijke mail is: dan worden — hier te Medan gedurende twee uren — wel aangeteekende stukken behandeld en. ook postzegels verkrijgbaar g?st3]d voor het frankeeren van die stukken.

De consequentie van dezen maatregel is ge weest, dat aangeteekende stukken van de Zaterdag j.l. hier aangekomen Eigelsche Mail, waarvan de kennisgevingen des. avonds waren uitgereikt, niet vóór heden-, D nsdagochtend konden worden in ontvangst genomen. Gebeurt het, dat twee Kerstdagen door een Zondag wosdsn voorafgegaan of gevolgd, dan blijveu belangrijke poststukken meer dan drie dagen ten postkantor** liggen, tenzij het *toeval wil, dat een van die dagen tengevolge van aankomst of vertrek van een belangrijke mail het loket voor de aangeteekende stukken.gedurende korten tijd geopend is.

Ons komt dez<3 maatregel in 't belang van de Zjndagarust overdreven voor.. Er kunnen te groote belangen aan de vlotte afl -vering van aangeteekende poststukken verbonden zijn, dan dat het verantwoord kan wezen, deze zoo lang achter te houden. Wanneer twee of méér dagen vau Zondagschen dienst op elkaar volgen, behoorde in elk geval gedurende korten tijd aan het publiek de gelegenheid te worden gegeven, om zijn stukken af te halen. Ea waarom eigenlijk niet ook op gewone Zondagen gedurende desnoods maar ééa enkel uur ? De hoofdpcs'kantoren in ons calvinistisch beheerde moederland zijn op den Zondag ook gedurende zekeren tijd voor deze stukken geopend.

Ook is de algeheele sluiting van den postzegelverkoop op Zondag overdreven zoolang niet gezorgd is voor postdapós in verschillende deelen van de stad. Van de kantoren en van goedgesitueerde faurgess kan verwacht worden,dat zij postzegels in voorraad bezitten; van den kleinen man, den Inlander vooral, niet. Die kan dus op Zon- en Feestdagen geen brieven verzenden 1

Een herziening van deze bepalingen is wenschelijk. Wij gunnen ook het postpersoneel gaarne zijn Zondagsrust. Maar het modern verkeer stelt ook op Zondagen zekere minimumeischen, waaraan door de overheid behoort te worden voldaan.

Zou het niet op den weg van de Handelsvereeniging liggen om dit onderwerp eens te

bezien ?

Naar uit een bericht in deze rubriek bhjkt, zal in de aanstaande Gemeenteraads-zittiag o. m. ook nog ter sprake komen de quaestie inzake „het aanbod der Electriciteit-maatschappjj „Medan" tot overname van haar bedrijf, bij minnelijke schikking."

Bedoelde maatschappij is nl., zooals wij dezer dagen reeds berichtten, genegen, haar onderneming met al wat daartoe behoort op 1 Jan. 1913 aan de gemeente over te dragen tegen een bedrag van f 640.000, desgewenscht te voldoen in gemeentelijke obligaties groot f 50", rentende 4% 8/0 's jaars en af losbaar in 3D jaar, met d3en verstande, dat voor rente en aflossing jaarlijks f4t).oou wordt beschikbaar gesteld tot de geheele schuld is gedelgd. Als netto-opbrengst over dit jaar werd een bedrag genoemd, groot f 56.000, terwijl daarbij de opmerking werd gemaakt, dat dit bedrag gaandeweg voor vermeerdering vatbaar is. Alvorens deze kwestie van overname in den Gemeente-raad ter r-prake zou komen, had de door den Raad onlangs ingestelde Electriciteitscosnmissie een onderzoek ingesteld, ten einde den Raad tijdig vau advies te kunnen dienen.

De uitslag van dat onderzoek nu, is door haar rapporteur, den h?er Tj. Hoekstra, in eea rapport neergelegd, waarin bedoelde commissie tot de conclusie komt, „dat het wenschelijk is de onderhandelingen met de maatschappij te openen, doch dat het tevans wenschelijk is, inmiddels hst onderzoek nasr een geheel nieuwe installatie voort te zeltsn."

Er wordt dan op gewezen, dat het niet gespecificeerde bedrag van f 610,000.— een nader onderzoek vere3scht, terwijl er verder de aandacht op wordt gevestigd, dat gedurende de sflossingsperiode nieuwe uitgaven zijn te doen wegens slij.'age en noodzakelijke verbeteringen, waardoor mogelijk de in uitzicht gestelde winst belangrijk kleiner zoude worden. Maar al moge uit de boeken ook voldoende blijken, hoe de winsten worden verkregen, dan acht da heer Hoekstra het in ieder geval wenschelijk dat de Raad, alvorens op de gestelde vraag definitief te beslissen, die winsten vergelijke met de vermoedelijke resultaten eener geheel nieuwe installatie, wijl het toch zeer wel mogelijk is, dat deze laatste meer voordcelen zoude afwerpen.

De gedelegeerde der Electriciteit-Mvj. de heer Scbadee licht ia een nieuw schrijven aan den Raadsvoorzitter de bedoeling van de vraag der JSieetrische no^ eens toe, daarbij doende uitkomen, dat het geenszins de bedoeling is dat de R»ad daarop voetstootj zoude ingaan. Hij meent dat de meerderheid der raadsleden is voor eigen beheer van het electrisch bedrijf, en merkt op dat der gemeente dan twee wegen oponstaaru naasting van het bestaande bedr*jf, dan wel oprichting van een eigen centrale. Bij een gedwongen naasting moet de waarde der onderneming door deskundigen worden vastgesteld en de billijkheid brengt mede, dat men in dit geval de waarde der installatie en de vooruitzichten voor het bedrijf in voor den concessionaris gunstigen zin taxeert. De Mij. erkent als redelijk het bezwaar van hen, die tegen naasting opzien, doch acht onjuist het standpunt van hen, die het crediet en de macht der overheid willen misbruiken om, alleen ia het financieel belang der gemeente, een bastaand bedrijf, waarin een groot kapstaai is gestoken, zonder eenige consideratie ten aanz3en van de ondernemers daarvan te vernietigen (door de bestaan Is onderneming met bahulp van een eigen oèutu'.e dool te conourreefen), Zij wil daarom door haar aanbod toonen dat er nog een derde weg is, langs welken de gemeente haar doel kan bereiken, die der overname bij minnelijke schikking. Besluit de gemeente daartoe in principe, dan kan een nader onderzoek naar de waarde der onderneming door deskundigen worden ingesteld en de definitieve beslis sing daarover van hun oordeel afhankelijk worden gesteld.

De Raadsvoorzitter merkt in zijn schrijven naar aanleiding van de missive-Schadee op,dat het denkbeeld van een eigen, daarenboven winstgevend bedrijf te aantrekkelijk is, en het door de ingezetenen, immers blijkens 't in 't beginselprogram der beide plaatselijke kiesvereenigingen ten dezen uitgesproken desideratum te „massgebend" dan dat niet de meerderheid van den Raad vóór alles een oplossing in die richting zal willen zoeken. De kwestie „naasting" en „eigen centrale", dan nader besprekend, meent de Voorzitter dat de naasting op den achtergrond raakt door het aanbod tot overname bij minnelijke schikking, waarvan hij ernstige overweging aanbeveelt. De Voorzitter merkt op dat de Mij. de laatste jaren op zeer voldoende wijze haar verplichtingen nakomt, waaruit zou volgen dat ze, wat de installatie betreft, met haar tijd is meegegaan. Een technisch onderzoek zou echter eerst hebben uit te maken of de installatie tot uitgang van een gemeentelijk bedrijf zou kunnen dienen. Hierbij dient dan door deskundigen o.a. te worden uitgemaakt of een bovengrondsche leiding op het oogenblik nog van dezen tijd kan worden geacht; en dan moet nagegaan, of de koopsom van f 640.000 aannemelijk is te achten, waartoe ook boekenonderzoek door een accountant noodig ware. Levert het onderzoek een bevredigend resultaat, dan doet zich de vraag voor of er voor de gemeente geen te ongunstige verhouding bestaat tusschen die som van bijna 6y2 ton en de materieele waarde der installatie. Tegenover een commercieele waarde van 6ya ton staat een materieele waarde van f 384.000, zoodat de eerste dus 76 pCt. hooger wordt gesteld dan de tweede, een verhoudingscijfer, dat den Voorzitter niet ongunstig schijnt voor de gemeente, wanneer men het voordeel overweegt van het aanvaarden van een goed werkend en reeds loonend bedrijf boven de oprichting van een geheel nieuwe installatie. Intusschen betoogt de Voorzitter dat ten aanzien van deze kwestie het //salus publica suprema lex* mofet gelden. Gesteld dat het algemeen oordeel is dat een maatschappij, welke met haar concessie in zekeren zin een monopolie uitoefent, haar tarieven hooger heeft gesteld dan bij gezonde concurrentie het geval zou zijn, en dat de commercieele waarde van zulk een onderneming zelfs eenige malen de reëele waarde overtrof, dan zon naasting met betaling van ds volle commercieele waarde hierop neerkomen, dat de bestaande toestand werd bestendigd, hetwelk een bevestiging zou beteekenen van de eertijds door monopoliën hoog opgeloopen tarieven. De Voorzitter acht daarom de gemeente zeer zeker bevoegd om, indien het verhoudingscijfer tusschen commercieele en reëele waarde haar ongunstig lijkt, alle haar ten dienste staande middelen te benutten, zonder dat van misbruik van macht en positie sprake zou mogen zijn. De Voorzitter is van oordeel dat de Electrisehe moeilijk een lagere koopsom kon bedingen, wijl reeds meer geld in de zaak zit, maar meent dat er voor de gemeente een door hoogere belangen aangegeven grens is van tegemoetkoming en loyauteit, welke de Raad bezwaarlijk zal kunnen overschrijden.

De Voorzitter adviseert ten slotte gunstig ten aanzien van het „aanknoopen van onderhandelingen" tot overname van de onderneming, doch meent dat aan een beantwoording van de vraag of de gemeente bereid is op het aanbod in te gaan, indien blijkt dat de onderneming de »a33gegeven waarde werkelijk bezit, of dat zij aan de oprichting van een eigen centrale de voorkeur zoude geven, vooraf dient te gaan een onderzoek door een deskundige naar de technische grondslagen van het bedrijf, zoomede de overweging van de vraag of de commercieele overwaarde van 76 pet, der materieele waarde ook uit het oogpunt van het algemeen gemeente-belang aannemelijk moet worden geacht.