De Sumatra post

E. DHERS TELEFOON 65. TELEFOON 65. MEDAN-DELI DIRECTE IMPORTATIE van Bordeaux en Medoc : Grave (bornnes cotes) Pauillac Medoc (roode vatwijn) witte wijn 12 1 fl2 48 fl. f 28. Graves Superieur „ „ 16.50 Cantenac Leroy „ „ 34. "*"* Sauternes „ „ 20 Medoc Supérieur La- Vins de Bourgogne __. __ --,couture " " ff' Agenten van de beroemde firma JI ;; ii. GU.CHARD POTHERET te St. Emilion „ „ 52.- CHAMBERTIN St. Julien 2e 121 „ 20. Chambertin grand Pontet Canet „ ». 20— vin roode Wijn fl f 4.50 Chateau Bourdieu Nuits grand vin (ler vin de Medoc) „ „ 26. roode Wijn 4.- Chateau St. Louis Pommard grand (grand vin de St. vin roode Wijn 2.75 Julien) ler „ „ 26.50 Beaune grand vin Chateau Pavie (grand roode Wijn 2.50 vin de St. Emilion) „ „ 30. Morgon grand vin Chateau Cos dEs- roode Wijn 2.25 tournel (grand vin) „ „ 36 Macon Superieur Chateau Margaux roode Wijn 1.50 (Comte Pillet Will) „ „ 54. Chablis witte Wijn 2. Spaansche en Portugee_ehe wijnen, hijn- en Moesel wijnen. Champagne. Vermouth- Chiantir, Cognacs, Liqueurs. 12 Commanditaire Vennootschap „DEUVEBH" Expediteurs MEDAN KASAWAN 14 BELAWAN 5019 Tel. MEDAN 378 Tel. 1.

ADVERTENTIEN. ■'■■-■■ ' r ■ ■ i in HANDEL IN VEE MEDAN. Speciaal adr.- voor trekossen en melkkoeien. Desgewenscht gekeurd door een veearts. Beleefd aanbevelend MOHAMAD ARIF teekenaa r- opnemer 6085 Prins Hendrik-straat

De „Scharnhorst" vermeesterd Tweehonderd-en-zooveel ondernemende Delianen, aangevuurd door vrouwelijke geestdrift, zijn met de 5.0.K.-muziek op de vóórplecht, op de Chantaboon de haven van Belawan uitgevaren. .all speed over de bank gestoomd, 't lichtschip vooi bij, langszij deu Duitschen pantserkruiser gekomen - en vóór men er daar goed erg in had, was de oorlogsbodem vermeesterd. De Delianen installeerden zich op 't pantserdek verorberden ei- iv 't aangezicht der 21-inch kanonnen den lieelen voorraad haringsla, welke voor df eerstvolgende kruisvaart was ingeslagen, dronken ei' de oorlogsvoorraden bier en panje up, en kropen voor 't oog van den eskaderchef tot binnen de blindeering ran de commaudobrug. Het was een'overgave zonder slag of stoot. De pantserbekleeding der officierenharten was al vol scheuren en spleten vóór ze nog onder vuur waren genomen. Hooggehakte voetjes wipten op en af langs de ijzeren wenteltrappen der geschutstorens, rosé vingeren speelden met de zoeklicht-installatie, en doelzoekende meis.jesoogen gleden langs 't vizier vnn 't acht-und-neunzig-geschtti. ... Zóó capituleerde de Scharnhorst op 9 Februari 1914 voor de overmacht der Deligasten Een vreedzame verovering, eigenlijk, van weerskanten. Want toen we met de leutig gepavoiseerde Chantaboon de wijde open zee ingingen met de twee oorlogsschepen als groeiende silhouetten tegen een blikkerenden zonuehemel recht voor den boeg - 't grijze vlaggeschip met zn vier pijpen, zn geschuttorens en hoog-oprijzende masten met de kraaiennesten en seintoestellen, en 't donkere, wat baby-achtig kleine kanonneerbootje, bedeesdelijk op een afstand van den gróoten broer voor anker - , toen we zco regelrecht op dien pantserkerel afliepen, die er zonder gevechtsaanstalten in alle rustigheid ons lag af te wachten, toen wisten we 't wel: we gingen elkaar veroveren. Wat /.oon oorlogsschip toch zonderling is van gedaante bij zóó dichte nadering. En heel lange, heel smalle grijze balk met alderhand ijzerwerk er zoo los boven op. alsof 't zoo van 't dek in zee ware te vegen. En wat ligt zoon kanjer toch laag op 't water. Hadden we dan niet gehoord dat de Scharnhorst even 11.000 ton meet, en van 't tentdek onzer kleine Chantaboon kuunen we er warempel zóó op overstappen!

Wie werd er ooit zóó gul en hartelijk op een oorlogsschip ontvangen ? De vice-admiraal zelf met den état-major en al de jongere officieren bij den valreep en over de helft wel van de scheepslengte al 't matrozenvollc mannetje aan mannetje tegen de reeling gedrukt. En daar stonden dan meteen de wit? gedekte tafels vol kostelijke spijzen, die zich zoo best lieten smaken door ons met onze door zeewind geprikkelde magen. De marinekapel was boven op den draaibaren geschuttoren geklommen en strooide vandaar haar pittige wijzen over 't dek, waar in alle hoeken gezellige zitjes waren gemaakt als voor 'n pic-nic op een ltaliaansch meer. Dat was daar heel genoegelijk zitten, zou oni maar niet meer weg te gaan en je willig .te laten medevoeren naar 't verre Oosten, desnoods op expeditie niet die montere zee-officieren, die zoo recht

Voor 't aangename hebben we nochtans het nuttige niet vergeten. We hebben ons bij clubjes door de officieren het heele schip door laten sleepen, een kruip-door-sluip-door op groote schaal, en hebben er onze oogen en ooren wijd bij opengezet.

We noteerden dan al dat de Scharnhorst, zusterschip van de Gneisenau, in 1008 gebouwd en toch al niet meer zoo-te-zeggen modern, 11.000 ton meet. 't Is het vlaggeschip van het kruiser-eskader, dat in de Oost- Aziatische wateren de Duitsche koloniale belangen i bewaakt ca ook wel „bis Australien hinunter" komt. De Scharnhorst heeft een pantsergordel en gepantserd dek, heeft een lengte van 150 bij een breedte van 20 meter, is gewapend met acht 21 c. M. Eu zes 15 c. M.-kanonnen, voert 800 man, die om de 2 jaar worden afgelost, en kan een snelheid ontwikkelen van 22 mijlen, wat ongeveer uitkomt op 40 K. M. in 't uur.

Na deze kortademige opsomming erkennen we nu maar in leekentaal hoe 'n machtig aardig speelgoed toch die kanonnen zijn — zoolang je nog alleen maar van hooren-zeggen -u-eet, hoe die dingen zich laten bedienen. Maar sedert we een paar exercities hebben meegemaakt daar beneden in die gevangenisholen vol onbegrepen werktuigen aan zoldering en wanden als in een martelzaal ergens in een oude Bastille, hebben we iets „geahnt" van hoe 't wel wezen moet als het „nieenens" wordt. Wel een vijitien man tegelijk bedienden zoon 21-e. M.-kanon. De exerceer-torpedo's, met kettingen opgehangen aan katrollen die langs een zolderceintuurbaan voortsehuiven, worden razend vlug voortgedreven tot bij 't achterstuk van 't kanon, en dan begint een gekets en gedreun en gedender, waar hooren en zien je vau vergaat. Terwijl dc commando's schetteren, wordt er geduwd en getrokken aan hefboomen, het heele stuk komt in actie, de torpedo schiet met een pang naar binnen, een reuzepook stoot 't projectiel verder — dan 't bevel „Feuern", een harde slag, nog wrat gekink van ijzer op ijzer, en de heele kanonnenploeg keert hijgend en /.weetend naar zn plaats terug. Zulke exercitiën worden dan eenvoudig-weg toegelicht met verbijsterende getallen, gelijk alles voor den benieuwden leek een beetje verbijsterend is, al weet hij wel zooveel, dat er nog heel wat iorscher bakbeesten van schepen op do oceanen drijven met nóg geweldiger vernielingstuig.

Het ging dan 't heele schip langs, door de laagbezolderde dag-en-nacht-v. .blijven der matrozen, die daar niet in zachtyespreide peluwbedjes elk in een knussig kamertje liggen met 'n foksia-potje in de vensterbank langs de heel-bescheiden hutten tweepersoons - -

voor de officieren en de nog bescheidener vau de vaandrigs. over 't 9 achteruit", waar de matrozen zich vermaakten met 't meest primitief ineengezette orkestje, waarbij ze hun kromknieïge dansen doen, langs 't kantoor der draadlooze telegrafie — „eigen systeem" ,de admiraalsbrug, vrij en onbedekt, boven de commando-brug, — die wonderlijke commandobrug, een stalen kamer, van waaruit met handels, telefonen, roepers, hefboomen 't intense leven van zoon oorlogsschip wordt geleid, en waar toch altijd helsche dood dreigt door de open gleuven, die in de pantserhuid zijn gelaten voor 't bespieden van de omgeving Wie voelde er, na deze respectabelheden, nog roeping om 't Kanonenbötchen met zn belachelijke 900 ton te gaan bekijken....? Op enkelen na, is men op 't vlaggeschip den middag blijven passeeren, en op 't heetste siësta-uur zag men de tine-tleur der Sumatrakust dansen met de hupsche Leutnants, die na al dat staal nog maar imponeerender waren geworden. Het afscheid — ach, het afscheid. De stoomfluit van de Chantaboon loeide er maar op los, en men wilde toch nog liefst maar blijven. Want zóó sleepend en week begon die marinekapel te spelen — het werd hartbrekend. Maar 't moest. En toen eindelijk na duizend lieve afscheidswoorden de Chantaboon zich van de zijde der Scharnhorst had losgescheurd, klonk 't weemoedig en schalks van den toren: .... „Wenn i komm'. wenn i koram', wenn i wiederkouiru'. Kehr' ich ein. nieiii Schatz. bei dir...." Nog eens iv 'u boog om de Scharnhorst heen —de laatste hoera's, zakdoeken, hoeden 00gen.... Lebewohl, Scharnhor.i In „Abendsonnenscheiii" lag de kruiser en wij voeren terug naar de bako-bako. warm, tevreden en sehnsuchtsvoll. De Scharnhorst en de Tiger zouden straks 't anker lichten op weg naar Manilla. Atjö!

Het N i e u wj a a r s» feest der Klingen. 't Is maai' goed geweest, dat de beide Duitsche oorlogsschepen gisteren in den voor-avond neer vertrokken waren, want anders hadden we 't wellicht nog kunnen beleven, dat er aan boord dier booten mogelijk 'n geweldige beroering was ontstaan bij 't hooren van dat vervaarlijk gepang en geknal van vuurwerk in onze kotta. en dat de eskader-commandant graaf von Spee, wanend dat er plotseling 'n opstand in onze uitgefeeste hoofdplaats was ontbrand, zijn vervaarlijke vuurmonden eens had doen spreken, om de verhitte, opstandige gemoederen tot kalmte te brengen en den opstand door imposant machtsvertoon tijdig de kop in te drukken.

Misschien hadden we 't, dan zelfs kunnen beleven, dat enkele peletons matrozen, gewapend met karabijnen, spoorslags aan wal werden gebracht om onze regeering desgewenscht 'n handje te helpen. al betwijfelen we dan ook. ilat ons gewestelijk hoofd en onze militaire commandant die hulp geaccepteerd zouden hebben, omdat, zooals Jan Fuselier dit wellicht kernig zou uitdrukken,-we zoon zaakje best eigen zelvers kunnen opknappen.

We zeiden reeds, dat er 'nheidensch lawaai gisteravond in onze kotta was. 'u gepang en geknal van veel vuurwerk en 'n getjink en gebóem van bekkens en trommen. Want het toeval wil, dat het Tjap Go Me-fees! der Chineezen juist samenvalt niet het Taipoesatu ot' -Nieuwjaarsfeest der Klingen en dat beide tassen niet voor elkaar onder willen doen in 't uiten hunner feestvreugde.

'n Gelukkige omstandigheid is 't tenminste, dat Chineezen- en Klingen-wijk hier vrijwel van elkaar geïsoleerd liggen, zoodat 't feestlawaai wat verdeeld werd en de optocht der Hindoes zich niet verstrikte in de volte der Chineesche wijk. Velen zijn. evenals in vorige jaren, ook ditmaal weer opgegaan naar den tempel der Klingen, om er zich te vergasten aan die bonte wemeling van kleurige doeken, van klaterende gouden Boeddha-beelden met 'n sparkeling van veel diamanten, robijnen en smaragden, en er even te lachen om al die wanstaltige, helkleurige, misteekende prenten van Europeesche staatshoofden, koningen en keizers, — welke het „made iv Germany" onmiskenbaar verraden -—.en er zich door ceremoniemeesters de zakdoeken te doen doordrenken met scherpriekende odeurtjes en uit hun geoliede, zwaarberingde handen onloochenbare Amersfoorteis te ontvangen, waaraan je je lippen en keel niet gaarne wagen zou. Tegen acht uur ongeveer begon de fantastische ommetocht, zag je hun gouden praalwagen, vol symbolieke sierselen, de kwistig met kokosgroen getooide feestloods uitwieteren, getrokken door de bekende witte, heilige stieren en voorafgegaan door leuke Klingenjongens met vlaggen en banieren en ouderen, die de koperen korven droegen, waaruit de klapper-olie-vlammen hoog oplaaiden. Verder ontbraken ook nu natuurlijk de dansers weer niet, de dweepzieken, die in wonderlijken beefdans maar aldoor in beweging bleven en bijtijden met extase-gillen de trommelaars en bekken-slagers tot feller gct-ra neer opzweepten. Moeizaam schooi' de ruchtige, gloedende ei verder, tot dan eindelijk op de Esplanade eindelijk weer even gerust en 't traditioneele vuurwerk weer afgestoken werd.

Langs anderen weg ging 't daarna weer tempelwaarts, nog aldoor gevolgd door drommen nontonnende Oosterlingen.

Tot heel laat bleef 't nog ruchtig in de Klingen wijk en golfde hun monotoon gezang en wonderlijke muziek over de deels reeds slapende stad.

Vanavond volgt nu het feest der Chetties' Ook dan weer de gebruikelijke ominetocht maar.... in noggrootscher vorm.

W_ ontvingen met de jongste Java-mail het voorloopig program van het op 7, 8, 9, 10, 11 en 12 Sept. a. st. te Batavia te houden Internationaal Rubbercongre.. Daarin lezen wij, dafop Zondag 6 Sept. de Nederlandsche mailboot en verder de congresbooten uit Dcli, Port Swettenham en Singapore te Batavia verwacht worden.

Op Maandag 7 Sept. zal 't congres aanvangen en zullen dien eersten dag Prof. F. A. F. (.', Went. hoogleeraar te Utrecht en Henry C. Pearson, uit New Vork. respectievelijk spreken over „Wetenschap en tropische landbouw" en over ..Welke eischen de fabrikanten stellen aan ruwe rubber".

Voor Dinsdag, 8 September, staan op 't. program : Voordracht van Prof. Erwin Baur- Hooglecraar te Berlijn, over: „Die Fortsehritte der Vererbungsforschung und Ihre Be- Jeutung fiir die Ziichtung tropischer Kultur; pflanzen. besonders der Kautschukpflan/.en". Discussie over: „Selectie vau Hevea". Praeadvies van Dr. P .1. S. Cramer, Buitenzorg, .lava. - Discussie over: „Ziekten en plagen van Hevea". Praeadviezen van Dr. C. J. J. van Hall, Buitenzorg, Java, Dr. A. A. L. Rutgers, Buitenzorg, Java. en Mr. A. Sharples, A. R. C. S., Kuala Lumpur. F.M.H

Woensdag, 9 September: Vooruracht van Dr. Sch ii ffn e r, Tandjong Morawa, over nH y - g i è n e". — Discussie over „Catchcrops en t_ssehenkulturen". Praeadviezen van: Dr. Th. Wurth en Dr. P. Arens, Malang, Java. Dr. C. J. J. van Hall. Buitenzorg, Dr. ,T. W. Ga Ilagher, (Dcli), en Munro, Morib, Selangor, F. M. S. Discussie over „Plantverband en uitdunning; praeadviezen van: C. M. Hamaker, Kiara Pajoeng. Java. The Hon. Mr. E. B. Skinner, Kuala Lumpur, F. M. S, en een bekend planter uit Cevlon.—Discussieover „Kunstmeststoffen" en „Groenbemesters" van Hevea. Praeadviezen van : Dr. A. W. K. de Jong, Buitenzorg, Java: Mr. Callander, Kalthur. Ceylon. Mr. M. Barrowclift', F. J. C, F. C. S., Kuala Lumpur. F.M.S.. Mr. F. G. Spring. N.D.A.U.D.A.. Kuala. F.M.S. Donderdag, 10 September: Discussie over „Tap en tapsystemen". Praeadviezen van : Dr. A. W. K. de Joug, Buitenzorg, Java, Mr. F. »i. Spring. N.D.A.U.D.A. Kuala Lumpur, F.M. S-.. Discussie over „Bereiding van rubber" Praeadviezen vau: Dr. A. J. tJltée, Djember, Ja/a, Mr. B. J. Eaton, F. J. C_, F. C. S. Kuala Lumpur. F. M. S., Mr. Stafford Whitby, Kajang. F. M. S.. Mr. Sydney Morgan, F.M.S. —Desavonds voordracht van Dr. P. J. S. Cramer, Buitenzorg, Java, o\v:r -Rubberwinning in Brazilië", Vrijdag. IJ September: Discussie over „Reductie van den kostprijs der rubber. Hoe deze te bereiken'". Praedviezen van E. A. O Vervooren. Bandoeng, Java., Mr. E. Macfadyen. F. M. S., en een bekend planter uit Ceylon.— Demontratie van de „Wetenschappelijke methoden van rubber-onderzoek" op het tentoonstellingsterrein door: Mr. B. J. Eaton, Kuala Lumpur, F. M. S., eu Prof. G. van Iterson en J. G. Fol, Delft, Holland. Zaterdag 12 September; voordracht van J. G. Fol, Delft, Holland, over: „De resultaten van een wetenschappelijke toetsing van de empirische beoordeel ing van ruwe rubber"; discussie over: Onderzoekingsmethoden voor ruwe rubber" : praeadviezen van : J. C. Fol, Delft. Holland, Mr. B. J. Eaton, Kuala Lumpur. F. M. S.. Dr. W. R. Tromp de Haas, Buitenzorg. Java.

Door liet legerbestüur is. naar de ..lava-Bode" mededeelt, de volgend- circulaire gericht aan alle chefs, van wapens en diensten, afdeelings-, gewestelijk militair commandanten: „Door hoogerhahd is besloten het kazerneconcubinaat onder de Kuropeesche en christen-inlandsche militairen geleidelijk te doen verdwijnen."

Om daartoe te geraken, zal iv de eerste plaats voor tle Europeesche en de christen-inlandsche onderofficieren het verleenen van vergunningen tot het hebben van eene concubine in de kampementen moeten worden gestaakt, welke maatregel gepaard zal gaan uiet het onbeperkt openstellen voor de Europeesche onderofficieren van de gelegenheid om te*huwen. (Voor de christen onderofficieren van niet-Europeeschen landaird is het getal dat gehuwd mag zijn, reeds thans onbeperkt).

Eerst wanneer voor deze categorieën van militairen het doel geheel of nagenoeg geheel is bereikt, zal bedoelde maatregel ook op de Europeesche en christen-inlandsche korporaals en manschappen worden toegepast.

in verband met vorenstaande wordt, in afwachting van verschijning der algemeene order waarbij de betrekkelijke voorschriften worden .ewijzigd, mits deze bepaald, dat aan Europeesche en christen-inlandsche onderofficieren ïeen vergunning als boveu bedoeld meer mag worden verleend. Uitteraard zal niemand mogen worden gedwongen een concubine weg te zenden, die hij met van de bevoegde autoriteit reeds heeft.

Te Paiijs bezocht ik onlangs een thétango, schrijft een ongenoemde iv het nieuwe Hofstadperiodiek de «Haagsche Post", tn onze Hollandsche ooren klinkt die woordencombinatie nog wat zonderling, doch te Parijs is 't al weer heel gewoon en ook te Londen zijn de tango-tea's zeer populair. Ook in den Haag stellen we ons niet meer tevreden met een strijkje bij de namiddagthee; in de ..groote wereldsteden" zooals den Haag!!! is~ dat al niet meer voldoende. Men wil zelf dansen of minstens anderen zien dansen. Tango, one-step, Iwo-step. turkeytrot, in 't kort alle nieuwe, schuif- en waggeldansen. die oorspronkelijk Amerikaansche neger-dansen waren.

Jean Richepin, van de Fransche académie, doet moeite te doen gelooven. dat de tango al dateert van de Romeinen, maar dat lijkt me een .blague". Enfin, 'k zag de tango dan dansen in het Parij-che Olympia, door professional-. Kr waren er. die hel zeer gracieus deden, met smaak, met élégance. Er waren er die het deden : vulgaii

naille. er waren er die het delen : coquet schalks, geestig.

't Is een gecompliceerde dans met veel verscheidenheid van figuren en passen, maar meer dan bij eenigen anderen dans geldt bij de tango, dat ieder er zijn of haar eigen karakter aan geeft. En mag men een dans veroordeelen, omdat deze onfatsoenlijk gedanst kan worden . Ik zay hem dansen op een wijze, die ik aardig hoorde typeeren door een oud heertje naast mij: c'est le vrai embrouillement des jambes: waardoor deze dans bepaald ongeschikt voor onze bals leek. Doch een jong, elegant, zeer mooi meisje zag ik denzelfden dans dansen zonder dat de grootste puritein op het idee zou komen, et aanstoot aan te nemen. Had de Duitsche keizer haar de tango zien dansen, hij had er zeker niet zijn hooge afkeuring en zelfs niet zijn „veto" over uitgesproken. De tango brengt een revolutie teweeg in de leefwijze der mondaine Londensche en Parijsche schoonen. Zoo wordt b.v. het lunch-uur er door vervroegd. Zij. die van plan zijn op een middag-thee de tango te dansen, gebruiken haar lunch zeker een uur vroeger dan anders, dikwijls al om twaalf uur, half een. terwijl het gewone lunch-uur veel later is. Een tango-partij begint al wel om <_ uur en enthousiaste tango-danseressen, die het ei voor over hebben daarvoor vroeger te lunchen, kiezen bij voorkeur een zeer lichten lunch, niets dan wat visch of gevogelte, wat fruit er. 't een of ander mineraal water. Sa dezen lichten lunch hebben zij i I behoefte aan ecu substantieële thee met sund! . iches en allerlei soorten cakes en zoetigheden Op vele '-;ike^ staal het woord .Tango". Trouwens ailes is tango, tango eu nog tango. Zelfs zij. die dezen dans eerst onfatsoenlijk vonden, beginnen met er naar b kijken en... eindigen met er zelf les in te n

De schildwacht, - Een schildwacht staat in don Haag op post bij 't ki uithuisje en hee< acht, iedereen te verbieden met een bi tiende sigaar in de buurt te komen ; hij ziet een officier aankomen, die rookt, en dezen de sigaar weg te werpen. De officier is niet zoo goed. of hij gei zaanit aan het bevel eu werpt zn sigaar' Maar terwijl de officier zich verwijd. hij. omkijkende, hoe de schildwacht zjjn siheeft opgenomen, en lustig in het schildwachthuisje staat te dampen. Hjj keert op zjjn schreden terug, en vraagt den soldaat naar diens handelwijze. Tot zijn verbazing krijgt hij hel volg antwoord : „Luit'nt, ik moet de sigaar wel aanhouden, om straks bij het aflossen van de wa de brandende sigaar te boonen als bewijs tegen u." Gesprek op het Haagsche Binnenin >1. Eerste schooier: .Hei je geen onderkom Jaap. Waarom ga je dan niet mee naai tribune van de Kamer. Vuur en licht niks! En maffen kun je dr wat lekk> Tweede schooier (droef het hoofd schuddend): „Nee. dat gaat niet! ik snurk te ! hard:"