De Sumatra post

Bii een brief van onxen medewerker Blanda over Douwes Dekkers propaganda**! oidr&cbfaü in Nederland, teek«nder. wq aan, dat wü op D. D.'s optrfcd.B een anderen kqk h»bb*n can Blanda. ï>t_n verheugde zich over de goede bezadigdheid, waarvan D.D. in suijs* twee. s voordracht had blqk gegeven en meelde dat diens voorafgaande revolutionairs uitingen maar woordgcepeel waren, btrekecd om meer indruk te maker; terwijl het onze mseioing is dat D. D.'s bezadigdheid jnist woordgespeel is cc zijs ravolatia-prediking gemeecd. De leider van de nu officiéél-doode Indische Partq beeft van stoi>da aan een tak» tiek van oprui.ggevoerd. Werd hy daarover openlijk geattabeerd, dan putte hij zich uit in verzekeringen, dat bq hetsoo niet had bedoeld, dat zijn streven zuiver was, dat bq evolutie wenschte en geen revolutie, sn dat hij een loysal onderdaan wenschte te sijn. die langs iqnen van ge- Wifiolijkht-ri aiin politieke idealen hoopte te bereiken. Deze dnbbelsinnige bonding is ook door ons gesignaleerd bq D. D.'s g.eren voor rechtspersoonlijkheid ten behoeve van sqn Indische Partq. Toen het eerste revolutionair getiute ste' sta uten door de Regeering was afgekeurd, boodbq onesiddeliqk ,/bezadïgde« statuten aan, dm goeden verstaanders onder zqn partqgenootet duidelijk te kannen gevend, dat hst eigenlijke doel van de Partq anders was dan het in do statctes nu ffpour le beeoin de la CBU«e« werd omschiepen. D. D. heeft een Janus-krp: het eene aangezicht is gericht & aar de Reg. e. ngen do weldenkende -mer-d*n van Ind ë, het andere naar de Indiërs, en er is tusichen do beide aan gezichten «en ate?k contrast. ; In hot Scheveningsct. «Zserust' wees d. hszadigds D. D. op «en in retro toekomst door intellectueels ontwikkeling tot selfstandigbsid uitgegroeid Indië —in de Bandoengsche Expres verschenen terzelfder tqd artikelen van zqn hand, welk® in den vorm van een historische schets van de staatkundige ontwikkeling der Filipppei oen peniepiga opruiing ?an hs 't Indische volk vorsr>d.n. Hq vertelde van den opstand der Filippino. — en mgrkte op : jDat is gewonnen, de vrijheid, cle on afhankelijkheid, door revolutie ca oorlog. De middelen waren bard en droef, maar de resultaten zijn alleszins den prijs waard." ,W ij in ons vaderland zullen nog wel tientallen van jaren vechten met den mond en met het papier en ges verdedigen, wat zoo i.ooddoos is, tegen een ons niet dienectde Europeesche pers. En dan nog altijd onrijp heeten." Daarop dsed hij «enige l.srsame verbalen Uit do revolutie—in èsmn trant: „Te Imua werden dertien priesters gevangen genomen. Een dezer sneed men in kleine stukken. Een ander werd levend geroosterd, nadat men hem een bamboe dwars door het lijf had gepriemd. Een requiem-mis werd bij deze plechtigheid pezongen. Te Naig werd de weduwe van een gedocden luitenant met h»ar elfjarig dochtertje gevangen generaen. Het kind werd vcor de oogen der moeder misbruikt, tot de dood er op volgde. De trouw zelf was men bezig levend te begraven, toen zij, krankzinnig, door een ontzettingstroep bevrijd werd. *Zulke dingen zijn verschrikkelijk. Zij herinneren aan de beestachtige tooneelen j tijdens de Frar-sche revolutie. Zij does u het ! bloed in de aderen stollen, reeds bij het le- ; zen daarvan. ,Wie zal de beestmensebes willen ver- l gcelijken, wie zou niet in opbruisend rechts- | gevoel wenschen dat eea dadelijke dood deze j beulen achterhaalde. Maar gelukkig kunnen \ zulke schandelijke wandaden geen verduistering brengen over de groote za&k van de r rij beid. ,Oe Spasjaarden zelf echter leerden van de feiten. Toen ook zij zieb iv de latere maanden van de revolutie onthielde» vaa w?et aardige uitingen van dierlijke barbearschhei . en wellust, kwamen ook van de zijde der revolutionairen dergelijke afs chuwelijkheden niet meer voer. , Al s wij nagaan hoe ook in Nederlandsch Indië de schandelijkste mishandelingen bedreven zijn door Hollandsche tioepai?, in Boni, in Korintji, op Celebes, op Soemba etc, ook daar geraffineerde roostermartelingen, verkrachtingen vaa vrouwen en meisjes plaats hadden—ach, en laten wij er niet aan denken, hoe belachelijk licht, of ganschelijk niet, gestraft werden dergelijke wreedheden — dan behoeft het niet te verwonderen, dat de tf.t a 11 ist i ti volgt, zoodra de andere, immer verdragen hebbende partij, de gelegenheid daartoe bekomt. ,/Zoo wreekt zich alles.' Zoo vergiftigt deze would-be-Aguinaldo de gemoederen van zijn lezers —en zsl . raks niettemin ontkennen dat hij sqn Filippijnse he historiën tor opruiing schreef. # * * Dëz_ kwast-caisve vorm van ophitsing treft men ook vaak aau in do I landechs peis. Er worden onschuldige fabeltjes verteld, die esn werking hebben als kanker. Een opmerkelijk en actueel voorbeeld van deze tak ti ek gaf het te Bandoeng gevestigde ,/Inlandsch Comité tot Herdenking van Nffiderland's Honderdjarige V.qheid", waarvan de heeren Tjipto Mangoenkoesosmo (redacteur van De Expres) en Saewardi S'.e'jarißgrat respectievelijk voorzitter «n secretaris sqn. Dit comité heeft het uitgesproken loyale doel om de heugelijke gebeurtenis, ffdie voor bet Nsderiandsche volk van het grootets gewicht k", te Bandoeng fsestsiqk te herdenken en aan H. M. de Koningin een telegiam aan te bieden van don volgenden isboud: Mevrouw! Uw Indische onderdanen bieden U hierbq hun gelukwenseheu aan op den dag, dat herdacht wordt de honderdjarige onafhankelijkheid van Nsderland. Wij huldigen U als Vorstin van een vrjj volk, dat sinds een eenw zich zelf mag regeeren. Wg smeeken u, ons volk, dat door de feesten hier tot het bewustzijn is gekomen, dat ook ons land behoeften heeft waarin de bevolking zelf kan voorzien, in de gelegenheid te stellen, om zjjn gevoelens tot uiting te brengen. Het verlangen naar eea opheffing van artikel 111 van het Regeer.ngs Eeglement en een Volksvertegenwoordiging wordt algemeen gevoeld. Geen waardiger geschenk kan bij ons de herinnering aan dezen dag levendig dosn blijven. Hop is het mogeiyk— zal mon vragen — dat d. R*geen. g aanleiding heeft k nen vinden om, zooals ten telegram in dit blad gisteren meldde, geschriften van comité to ffachteihale .*! Hoo het mogslqk is? Omdat ook dit Inlandseh Comité twee sangeaichten heeft. Welko uitdrukking or ligt op het aan gezicht, dat tot de Inlandsche bevolking i is gekeerd, kan men zien uit de volgende i aanhalingen uit een door hot comité ver\ spreid pamflet, dat het Bat. Hb 1. in I handen kreeg: Als ik Nederlander was, zou ik nog niet tot alles in staat zgn. Ik zou inderdaad wenschen, de komende onafhankelijkheid»* feesten zoo uitgebreid mogelijk te organisee* ren, doch ik zou niet willen, dat de inboorlingen dezer landen aan die herdenking mee deden, ik zou hen verbieden mee te jubelen bij de festiviteiten, ik zou zelfs het feestter. rein wenschen af te zetten, opdat geen in« lander wat zoude kunnen zien van onze I uitgelaten vreugde bij deae ksrdenkii.g van onzen vrijheidgdag. ligt, duükt me, zoo iets vaa onwelvoeg .rjkheid in, het lijkt me soo ongegeneerd zoo ongepast, indie. wij—■ ik ben nog j I TSederlandar ia varbe.' .ag — de inlanders laten mede j .ahen \\ de herdenking o_er onafhankelijkheid. Wij kwetsen hen „ doordat -jj in -~ i e. .aas.-schen, onze .gen vrijtiêid herdenken. Wij jubeles thans, omdat we honderd jaren geleden verlost werden van eea vreemde heerschappij, en dit alles zal uu plaats hebben ten aanechouwe van hen, die nu nog sieeds onder onze heerschappij sts*a. Zouden wij Liet denken, dat de arme geknschten ook niet snakten Daar het oogenblik, dat ze, evenals wg nn, eenmaal zulke feesten zouden kunnen vieren ? 1 Of meesden wg soms, dat wij door odzB lasg doorgezette, geestdoodende fuuik-politiek den inboorlingen alle menschelijke zielsgevoelens hadden gedood P Dan zouden wij toch zeer zeker bedrogen uitkomen, want zelfs do wabeschaafdsts volken verwensenen allen vorm van overheerseliing. Als ik Nederlander w*s, zou ik dan ook geen onafhankelijkheidsfeest vieren in eea land, wa*. wij het volk zijn onafhankelijkheid onthouden. Geheel in de lijn van dezen gedachteagaug is het onbillijk niet alleen, maar ook ongepast, om de inlanders te doen bijdragen ten bate Taa het feestfondg. Beteedigt men ze reeds door 't idee der feestelijke herdenking zelf van N. -lands vrijheid, thans ma&kt men ook hun beurzen ledig. Voorwaar een moreele en stoffelijke beleediging!" Wg weten op dit stukje geen beter antwoord dan hetgeen ond*.«iident Westenberg, hier welbekend, deser dagen in het liberale Haagiobe Vaderland naar aanleiding ran D. D. '• aotia, heeft ge* •chreven : nWat zou Indië heden te «en geven, wanneer wij oni niet, zij het dan ook met geweld, van dia schoone eilanden hadden meester gemaakt ? ffDan zonden wq daar nco gruwelen zjhder (al, schandelqk despotisme op Java, we du wen verbranding ep Bali, koppB&sn.ilsrg op Borneo en Nias, kanibahsma in de Bataklanden, ontzettende martelingen op Zaïd Calebfs, geen recht voor do kleinen, ongebreidelde willekeur vaa ds grooten, overal nimmer eindigende onderling» oorlogen, overal telkens weer brand tn moord en verwoesting, overal zee- en manie, enroof en slavenhandel. „Vergeleken met de hel op aarde, waartoe aan eigen krachten overgelaten halfbeschaafde volk«n iich zalven en elksat het laven maken, is wat wq Nederlanders, ondanks al onse tekortkomingen, aan de Inlanders gebracht hebben, zaoal gsen pa radijs, dan toch op zqn voo-z chtigst gesproken een meer dan draaglijk bestaan.-'' De menschen met de d bbele aangezichten weten dit wel. Maar het komt ai» t met hun persoonlijke eersuebtigheden overeen, zich naar die wetenschap te gedragen. * * * E

Ik weet niet waar ik sterven zal. Ik heb da Garnival Show gezien op het Koningsplein aan den Noordkant, Toen ik daar was met mijn -vader om koekjes te eten; En ik zag dat een mijner broeders geslagen . erd door een Kliogalees, Een . I'Dgalees, die zoo laf was, ons meteen (gloeiende pook van het lijf te houden toen we hem dooden wilden^ Dat eischt wraak ! Nu mog er niemand meer in den zweefmolen. O wee, als er Adinda's komen met fuseliers. En de randen van haar sarongs zullen zachtkens voortschuiven langs het gras van het Koningsplein. Ik 2al het hooren! Zoo zou Malta!uli godicht (en das niot verdicht] hebben, all hq ia 1913 geleefd had en een Saïij» h in ego co nan wilde vereeuwigen.

Ei . 'Süchsen son bij niet eens gedicht > eo de z*ftk in _m<*er proza, zander hst mimti -hy hs*e hebben afgehandeld, want ik ben heilig ove .uigd, dat toij mn wafebddiiftveod m%n was, en alleen e, waa. .ij he» »ojdig achtte ■'a . «a.b .

Want of 8 ï j\k op hat Koningsplein, — toen hq de Aiin. a's molesteerde, en Ruempol, den h. c. v. p., met goed-mikkend gazelleoog een steen tegen zijn kop gooide —, soo erg poëtisch was aangelegd, dat hij ook dat alles in dicht a-ast o.erd.oht, bttwqfel ik zeer.

Misschien tojnt de bruine broeder zija p ë.ischen aav.l»2 niet zjoseer naar buiten en dicht ook mijn sepen, a

En zeer zeker zou Batavufi Droogstoppel geantwoord hebben: «West ja niet waar js sterven sal . Dat weet i k ook niet, en het is heelemaal niet goed te weten waar js sterven snit. M g dunkt,... ale je hut dan soo .raag weten wil, wel, steeden op het Koningsplein. Dat is aen net plekj* en heel wat sindelqkcr dan in een mv .e kampong. Bovendien, je valt er zacht.... en met het nieuwe mode! geweer wor ji op da meest humane en j ijolooze wqsc neergelegd. Seit op het Koningsplein !•* En ik beloof u, iszsr, Batavus Droogstoppel zou da eenige niet geweest zqn, die dit den Inlander gewensoht bad, toen bij daar op het Koningsplein eenvoudig spette mat het N»ê>*landsch gasag... hetwelk daar op ongelooflijke wqse met tich spotten liat!

De kranton nit Batavia zullen u er genoeg over gemeld hebben, hos de politie teruggedrongen werd... Eu noo bet slappe optreden van die politie en later der militairen deu schijn wekte, dat men bevreesd was een beetje hardhandig op te treden tegen ecu troep rapaille, dat de orde verstoorde, andere vrqe burgers beletten wilde do Carnival Show binneu to gaan, dat do politie mot steenen «ie p. Als het in Holland gebeurd was, —ge- do groote staking—, was erop geschoten. Daar durft men wèl do orde te handhaven, desnoods met geweld. Of is dit schieten (in Indië) niet christelijk? Dat bq den bruinen broeder het respect voor het Nederlandsch gssag hierdoor niot geitegou is, hoeft geen betoog. De relletjes en ongeregeldheden zitten hier dan ook in do lucht.

Do bruine broeder gaat sich voelen... raakt overtuigd dat sqn bloed to boste- Iqk is om vergoten to worden... Hij is h< den laatstsn tqd soa schrikkelijk gauw op sqn vuilo teemjss getrapt, dat hot hoog noodig wordt om onzsn koffiekleurigen bloedverwant eens oen paar heel goed aankomende meppen toe te dienen... van dia meppon, sooals men se in Holland toediende, dio hq begrijpt en tion jaar lang onthoudt 1

Ëa dit in sijn eigon voordcel, want oen paar dozijn doodon op hot Koningiplein hadden hem zskor ton paar honderd * dooden in een meer of minder nabije toekomst geepaard. Het was een heel nstte en zindelijke plaats geweest om te sterven, sou B&tavus Droogstoppel gezegd hebben, an men had meteen den Inlander getoond, dat ar nog een groota Hee? te Buitenzorg zit, die een klein graadji hooger staat dan da President van den Sarikat Islam, ook al draagt die President Ugenwourdig... manchettan 1 * # * De uitslag der Gemeenteraadsverkifzia* gen wss voor de //Heeren' van Batavia aen verrassing. Tot nu toe had het «onder-onsje* vau de Vrijzinnige Kiesvaroeni» g i u g hier allerlei vriendjes, die beloof» den zoet te sgn, aan een setelf je geholpen. Ue Kiesvereeniging stelde candidaten aan... er werd een bee-je gestemd door de vriendjes onderling, desnoods mat behulp vau wat ondergeschikten, en het saakje liep. Zoo laat mogelijk kwam gewoonlijk het bsstuur van de Kiesvereeniging, — liefst enkele dagen véór den uitersten termijn, — met een paar candidaten op de proppen, waarvan niemand iets wist, en die sich ook vol*tr«kt niet verwaardigden iets ?an sich te doen weten. D«t -o > waren da heeren (btkilva da h e J_n F bncïus, dia al jaren basig is, z n vigsn kwaliteiten in sqn blad op ta h«m bi)) ta hoog. Dia peremptoire manieren van de Kiesvereeniging bevielen da menschen niet. En de malle dingen, die enkele supporters dier vereeniging hebben uitgehaald, bevielen nog minder. Daar had je bijvoorbeeld dan heer Mr. J. L eftinck, die verre van kalm bij den tegancandidaat vau Dr. van Ghrko m, den bear Mr. A. H. van Ophuissn, op kantoor kwam en hem trachtte te nopen, op da manier die de Engelschen bv 11 yi n g fcoemen, sqn candidatuur in ta trekken, met het betoog: Ja staat met een stel minderwaardigen op het Iqsrje... allemaal halfbloedjes... dat moest je beschamen 1 Van sulke betoogen sqn de Indische menschen niet gediet-d, en het wss dan ook geen wonder, dat al degenen die zich door zulks uitlatingen beleedigd voelden, da moeite samen eens te gaan ttemman. Als gevolg daarvan viel natuurlek he heele Iqstje, door da kiesvereeniging ïoo netjes opgesteld, als een baksteen, an kon de viqsinnige kiesvereenigicg (waar kaalt die vereeniging toch dien gekken naam vandaar f j met hangende pootjes naar huis gaan, terwql Indische jongens hun zeteltjss innemen. _sar ik uit gosda bron verneem zint de vsreeniging, nu hat haar niet gelukt is met deu naam „v rijzin n i g" eandida* ten in dsn gemeenteraad te bombardaeren, op een anderen saam. Een kleine meerderheid moet er voor zqn den ouden naam te vervangen doof „Biqsinnige Kiesvereniging. Het komt toch op hetzelfde neer, ook al klonk de naam: . zwakzinnig*' en desnoods t «krankzinnige' Als het maar ycinnigt', au de kifzers niet soo flauw sqn op andore candidaten te gaan stemmen, en het spel bsderven. He.iri van Wermeskerk^w.