Iv Nederland wordt de oprichting voorbereid van eene maatschappij tot het verleenen van borgstelling ten behoeve van den middenstand. Het gerechtelijk onderzoek in zake de aan den Duitschen directeur der gasfabriek te Oude Tonge ten laste gelegde spionnage is gesloten; de berechting dezer zaak zal met gesloten deuren plaats hebben.
De minister van landbouw heeft een verbod op den uitvoer van thee in overweging genomen ; een beslissing is nog niet genomen.
Ingediend is een wetsontwerp om te voorkomen, dat kiezers door de omstandigheden van het oogenblik hun kiesrecht zouden ver-
liezen
De regeering beraamt maatregelen om de moeilijkheden te voorkomen, die voor Nederland voortspruiten uit het Engelsche uitvoerverbod op thee.
De nieuwe minister van landbouw Posthuma heeft een commissie benoemd, die tot taak heeft een systeem tot stand te brengen van uitwisseling van Hollandsche pretenties op het buitenland tegen buitenlandsche pretenties op Nederland.
Te Assen zyn 14 Belgische geïnterneerden ontsnapt, doch werden bij Meppel weder gearresteerd.
Volgens geruchten arriveerde de Amerikaansche gezant by het Nederlansche Hof te New-York om pogingen aan te wenden tot een Hollandsch-Amerikaanscbe interventie ten gunste van den vrede.
In verband met talrijke klachten en de ontstemming in Nederland, veroorzaakt door de onophoudelijke vertraging, die de scheepvaart ondervindt doordat telkens Nederlandsche schepen en schepen uit de koloniën naar Fran .che havens worden opgebracht, worden thans tusschen Nederland en Frankrijk officieele onderhandelingen gevoerd, ten einde een aanmerkelijke beperking van die vertraging te verkrijgen en een geregelde scheepvaart te verzekeren. De regeling zal hierop neerkomen, dat een betere definitie wordt vastgesteld van het begrip „levensmiddelen," ten einde misvattingen in zake contrabande te voorkomen.
Minister Treub heeft een ambtenaar der belastingen opgedragen een nieuw tarief van invoerrechten te ontwerpen.
De dienst der Harwichlijn is stopgezet, omdat de Britsche regeering de sioombooten opvorderde voor het vervoer van militaire troepen.
De uitbetalingen der Nederlandsche Postspaarbank over de maand October j.l. zyn meer dan een miljoen gulden boven het totaal der inlagen in diezelfde maand.
"Laatste Nieuws. TELEGRAMMEN. 28 -30 November. Nieuws uit Nederland. Nederland en de Oorlog.". "De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009
"De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009
De Morning Post verneemt, dat de Russen tusschen de Weichsel en de VVarthe twee Duitsche legercorpsen gevangen namen, en dat 48 treinen naar Lodz werden gezonden om de gevangenen te vervoeren.
In den slag aan de Yser moeten da Duitschers 200.000 man verloren hebben.
Bij het bombardement van Zeebrugge doodde de eerste granaat 17 man, behoorende tot het personeel der Duitsche onderzeeërs, terwijl buitendien verscheidene der Duitsche duikbooten beschadigd werden.
Een officieel Duitsch communiqué zegt, dat op het Westelijk oorlogstooneel geen belangrijke veranderingen vallen te constateeren. Ten Noord-Oosten van Langemarck namen de Duitschers een gehucht, waarby een aantal gevangenen in hunne handen viel; in het Argonne-district maakte de Duitsche offensieve beweging eenige vorderingen. Fransche aanvallen in den omtrek van Apremont en ten Oosten van St.-Mihiel werden afgeslagen. Op het Oostelijk oorlogstooneel werden nog geene beslissende gevechten geleverd.
De Britsche vloot bombardeerde opnieuw de positiën van het Duitsche leger in België.
De opmarsch der Turken vanaf het plateau van Armenië is in het centrum gestuit. De Turken werden teruggeworpen in de richting van Erzeroum; hun omtrekkende beweging bij Batoem mislukte. De mogelijkheid voor een nieuw Turksch offensief is afgesneden.
Ecu officieel Duit.ch communiqué zegt dat op het Westelyk oorlogstooneel de toestand onveranderd bleef eu dat Fransche aanvallen in het Argonne-district werden afgeslagen. Ten Noordoosten van Apremont en in de Vogezen werden niettegenstaande heftigen tegenstand eenige Fransche loopgraven vermeesterd. In Oost-Pruisen w erden onbeteekenende gevechten geleverd ; by Lowicz vielen de Duitschers opnieuw aan en buitendien zijn nieuwe gevechten gaande in de streek ten Oosten van Nowradomak. In Zuid-Polen werden de Russische aanvallen afgeslagen en overigens bleef alles onveranderd.
De Duitsche reservisten, die tot nu toe nog iv de steenkolenmijnen vau Westphalen werkten, zijn thans onder de wapenen geroepen, tengevolge waarvan de uitvoer van Duitsche steenkolen naar Nederland sterk verminderen zal.
Generaal von Hindenburg is tot maarschalk benoemd. Maarschalk Von der Goltz is benoemd tot speciaal attaché by den sultan van Turkye. De ziekte van generaal Von Moltke is ongeneeslijk, ten gevolge waarvan hy" vervangen zal worden door Von Ludendorff.
Uit Petersburg wordt gemeld dat er tusschen Rusland en Japan onderhandelingen gaande zyn over het toezenden van Japansche troepen. Ten gevolge van het optreden der Britsche vloot op de Belgische kust zyn verscheidene Belgen door de Duitschers als verdacht van spionnage gevangen genomen. In het algemeen heerscht bij de Duitschers iv België een groote en overdreven vrees voor spionnage.
Tusschen de Duitsche autoriteiten en den gemeenteraad van Antwerpen is een gespannan verhouding ontstaan, doordat de Duitschers hunne by de capitulatie afgelegde beloften ten opzichte van de Antwerpsche burgerwacht heb- Oen geschonden. Franck diende daartegen een krachtig protest in.
In verschillende deelen van België dreigl hongersnood uit te breken.
Volgens een officieel Duitsch bericht leden de aanvallen der geallieerden ten Zuid Oosten van Yperen en bij Lens schipbreuk.
De toestand op den rechteroever van de Weichsel is nog onveranderd gebleven. Bij Lodz werden Russische aanvallen afgeslagen; de daarop gevolgde Duitsche tegenaanvallen hadden succes, In het Zuid-Oosten van Polen viel niets belangrijks voor.
De achtervolging der bij Erzeroum verslagen Turken is geëindigd ; zij hebben zich achter hunne fortificatielijn teruggetrokken. De Russen namen thans nieuwe positiën in om tot een nieuwen aanval over te gaan. De Turken leden zware verliezen en de kracht van hun optreden is sterk verminderd door honger en koude. Honderden Turken stierven van de koude en hun terugtocht geschiedde in de grootste wanorde.
Engelsche oorlogscorrespondenten zijn van meening, dat een finale nederlaag van Von Hindenburg's leger aanstaand is.
De correspondent der Nieuwe Rotterdamsche Courant te Konstantinopel schryft. dat in Turkye vooraanstaande personen en de meerderheid vau het volk allesbehalve oorlogzuchtig zyn.
"Nieuws uit 't Buitenland. Haagsche-dienst.". "De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009
Volgens een officieel Parysch communiqué ging de dag kalm voorbij en 'h^ er niets te rapporteereu.
Het Lagerhuis is verdaagd tot 21 Februari; het Hoogeihuis komt echter den 16en Januari bijeen.
Volgens een officieel Petersburgsch communiqué verloopt de veldslag in het centrum van het gevechtsfront bij Lodz ten gunste van de Russen, terwyl de Oostenrijkers deerlijk zijn geslagen en terugtrekken naar Krakau.
Volgens een communiqué uit Bordeaux betreffende de operatiën ter zee houden de Engelsch-Fransche eskaders in de Zwarte-Zee, de Adriatische-Zee en de Dardanellen zich bezig met de verdediging van de kust van Egypte.
De Duitsche kruisers in den Stillen Oceaan hebben, naar het schijnt, sedert het zeegevecht van 1 November de Chileensche wateren niet verlaten.
President Poincaré overhandigde aan generaal Joffre de medaille voor militaire verdienste met een toespraak, waarin hij zeide, dat Frankrijk nog nimmer zoon schitterend leger had als thans, en dat dit leger, in samenwerking met de bondgenooten, de worsteling tot. het einde zou voortzetten, om Europa te bevrijden van barbarisme.
Uit Washiugton wordt gemeld, dat de Vereenigde Staten, gezamenlijk met Zuid- Amerikaansche republieken, onderhandelingen hebben aangeknoopt met de oorl.gvoerenrle partyen, teneinde te verkrijgen dat de oorlogsschepen der oorlogvoerende partijen uit de Amerikaansche wateren worden teruggetrokken in het belang der Amerikaansche kustvaart en ter voorkoming van de velerlei ueutraliteitsbisbilles. Men meent, dat Groot-Brittanje bereid zal worden gevonden, zyne schepen tegelasten, geene haven van Zuid-Amerika meer aan te doen, als ook de Duitsche schepsn zich daartoe verbinden. Enkele landen uiten den wensch dat voor de oorlogsoperatiën ter zee een neutrale zone zal worden aangenomen tot op honderd mijlen van de kust.
Volgens een bericht aan Lloyds heeft een Duitsche onderzeeër in de buurt van Havre weder twee schepen in den grond geboord, namelyk de stoombooten Malachite en Primo. De opvarenden werden gered.
Volgens een Parysch communiqué duurde het artillerie-gevecht in België nog steeds voort, zonder dat daarbij vermeldenswaardige incidenten plaats grepen. Het Duitsche zware geschut legde minder activiteit aan den dag, eu er kwam slechts één Duitsche artillerie-aanval voor, ten Zuiden van Yperen, die afgeslagen, werd.
In het Lagerhuis hield de Britsche minister van marine Churchill een indrukwekkende en opwekkende redevoering, waarin hij depositie der Britsche vloot aan een beschouwing onderwierp. Hjj begon met te zeggen dat 't voor het groote publiek op dit oogenblik eene onmogelijkheid was, zich een juist oordeel te vormen over de ernstige incidenten die plaats hebben gegrepen. Zoo spoedig mogelijk echter zou de minister de feiten betreffende de operatiën publiceereu in een vorm die het publiek
in staat zou stellen deu toestand te bestudeeren en zich eene eigen meening te vormen. En dat oogenblik zag Churchill met vertrouwen tegemoet.
Churchill zeide, voorts, dat het geen zin had, stil te staan by de afzonderlijke inciden-
ten, die toch alleen maar een klein gedeelte uitmaken van wat er in alle hoeken van de we-
reld plaats vindt. Hij gaf er de voorkeur aan, de positie der Britsche vloot van een meer algemeen standpunt te beschouwen. By het uitbreken van den oorlog werd de zeemacht geplaatst voor verschillende gevaarlijke moge-
lijkheden. Ten eerste werd Engeland met den oorlog verrast, vóór de vloot geheel gevechtsklaar was en zicb op de verschillende operatiebasissen bevond ; daarin stak wel het grootste gevaar van alle. Ten tweede was er het gevaar dat Duitsche bodems die de scheepvaart konden bedreigen naar de open zee zouden kunnen ontsnappen ; dit gevaar is men tot heden met succes te boven gekomen. Vóór het uitbreken van den oorlog had men namelyk geschat, dat Engeland in een geval als dit gedurende de eerste maanden ongeveer 5 procent van zyn koopvaardijvloot zou verliezen ; in werkelijkheid echter bedraagt het percentage tot op dit oogenblik slechts 1,9. Ten derde was er het gevaar dat de drijvende mijnen konden opleveren. Te dien opzichte pasten de Duitschers een methode toe waarvan men vpór het uitbreken van den oorlog niet gedacht had, dat ooit eenige beschaafde mogendheid tot zoo iets zou overgaan. Ofschoon nu inderdaad eenige verliezen zyn geleden, bleef de door de mijnen ondervonden schade toch binnen zekere perken, en het gevaar wordt nog steeds meer en meer beteugeld en voortdurend gecontroleerd. Ten vierde leverden vooral de onderzeeërs gevaar op; door deze toch veranderde de zeeoorlog geheel van karakter. De vry heid van beweging, die vroeger het voorrecht was van een vloot, sterker dan die van den vijand, werd nu, vooral in nauwe wateren, zeer sterk verminderd door de actie der onderzeeërs. Het is ook nu voor de veiligheid van de Britsche vloot absoluut noodzakelijk dat zij zich in volle vrijheid kan bewegen ; maar niemand zou kunnen ontkennen, dat het hier bedoelde gevaar niet nog voordurend aanwezig is. Volgens de meeningen van hen die te dezen opzichte verantwoordelijk zijn, is echter ook in zooverre de toestand bevredigend, met het oog ook op het feit dat Groot-Brittanje een veel grooter aantal onderzeeër bezit dan de l'uitschers. De eenige oorzaak van het feit, dat de Britsche vloot tot nu toe geen resultaten op groote schaal kon bereiken, is gelegen in de omstandigheid dat aan de Britsche vloot zoo zelden daarvoor gelegenheid werd gegeven door de Duitschers. Churchill sprak nog over een vjjfde gevaar, namelijk een invasie van Duitsche landingstroepen; een zoodanige onderneming echter zou het grootste gevaar opleveren voor hen die zulk ecu poging zouden willen doen. Voorts zette de minister uiteen, dat nog voortdurend op de meest bevredigende wijze economische druk wordt uitgeoefend op Duitschland; de Duitsche handei is feitelijk van de zee verdwenen, terwjil Engeland voorts maatregelen neemt om te beletten dat Duitschland en Oostenrijk in het bezit komen van allerlei dingeu, die voor militaire doeleinden zouden kunnen worden gebruikt. Duitschlands groot aantal kanonnen en oorlogsmateriaal gaf het aanvankelijk zekeren voorsprong, maar geleidelijk is dit voordeel thans naar dn zyde van de geallieerden verplaatst, voornamelijk door de overmacht ter zee, welke Gioot-Brittanje aan de geallieerden verzekert. irlijk loopt men ook nu nog altijd! kansen; militaire troepen moesten uit all. deelen der wereld over zee worden vervoerd, doch men kan zeggen, dat Groot-Brittanje tot nu toe daarin vrij gelukkig geweest i.. Aangezien de Duitsche vloot bij het uitbreken van den oorlog aiet tnt een aanvat overging, mag men onderstellen, dat zij zich niet krachtig genoeg voelt om agresief op te treden, en
liever rekent op een vermindering van de Britsche krachten ter zee door die met allerlei
bijmiddelen aan te tasten. Intusschen heeft Groot-Brittanje niet méér onderzeeërs verloren dau Duitschland zelf, terwijl de Britsche torpedovernielers een absolute superioriteit aan den dag hebben gelegd, voor zooveel betreft hun geschut. Geen van deze torpedo vernielers
is verloren, terwijl er acht of tien van de Duitschers werden vernield. Voorts verloor de Britsche vloot 6 min of meer verouderde gepantserde kruisers, tegenover Duitschland slechts twee, maar Engeland beschikt ove' di ie of vier maal zooveel van die kruise Duitschland. Van de 'moderne snelloopen ie
ichte kruisers verloor Engeland er twe,
de 36, doch Duitschland 6 van de 25. Voor de toekomst ziet de toestand en nog bevredigender uit. Binnen de eerstvolgende elf maanden zal Engeland twee maal zooveel moderne snelle kruisers bezitten als Duitschland. Churchill vestigde voorts de aandacht op de uitstekende positie die de Britsche vloot inneemt
ten opzichte van het aantal dreadnoughts. Natuurlijk mocht hij niet zeggen, hoeveel
nieuwe bodems sinds het uitbreken van den oorlog aan dat aantal waren toegevoegd, maar wel kon hij verklaren, dat in alle geval de kracht der Britsche vloot veel grooter was dan die der Duitschers. Hij zette uiteen, dat Duitschland tegen bet einde van 1915 hoogstens slechts drie schepen aan zijne vloot zal kunnen hebben toegevoegd, terwijl de Britsche vloot alsdan met 15 nieuwe schepen zal kunnen zijn vermeerderd; zonder overdrijving zou kunnen worden gezegd, dat Engeland een jaar lang één super-dreadnought per maand zou kunnen verliezen zonder dat zyn superioriteit geringer zou worden dan zij was bij het uitbreken van den oorlog. Churchill hoopte, dat deze feiten de meest nerveuse menschen gerust zouden stellen, en bracht voorts nog huidaan den patriottischen ijver van de werklieden op de scheepswerven. De gezondheidstoestand der matrozen is dubbel zoo goed als in vredestijd, en bun gedrag is voorbeeldig. Terwyl aldus de vloot zooveel mogelijk deelneemt aau deze historische worsteling, leggen — aldus besloot Churchill zyn toespraak — de soldaten te velde een ijver en een enthousiasme aan den dag, waardoor hunne officieren tot de uiterste inspanning, doch tevens tot het volste vertrouwen in hunne mannen, worden geïnspireerd.
Volgens een nader Parysch communiqué nam het Duitsche geschutvuur weder in hevigheid toe. De Duitschers vuurden echter hoofdzakelijk met hunne 7,7 c.M.-kanonnen, terwyl van hun zwaarder geschut weinig werd bemerkt. Onder deze omstandigheden verliep het artillerie-duel overal gunstig voor de geallieerden. De infanterie der geallieerden maakte zich meester van verschillende steunpunten ten
Noorden en ten Zuiden van Yperen. Drie
Duitsche regimenten deden een aanval teu Noorden van Arras, doch werden na verscheidene attaques en contre-attaques totaal verslagen.
Volgens een nader Parysch communkj-é
bleef 't op het geheele gevechtsfrout kalm, behalve in bet Argonne-district, waarde Duit-
schers opnieuw aanvallenderwys optraden, doch met even weinig succes als tevoren.
De Russen hebben Czernowitza (hoofdstad der Boekowina) bezet.
Volgeus een officieel Petersburgsch communiqué blyven de Duitschers zich handhaven in hun versterkte positiën te Strykow, Sgierz, Schadok en Zduuskavolja. By Suykow en Sgierz werd heftig gevochten, en de Russen namen daar verscheidene honderden Duitschers gevangen en veroverden buitendien kanonnen en mitrailleuses. Voorts vermeesterden de Russen een Duitsche positie op de lijn Glowno- Boeliawye-Sobata. Op den linkeroever van de Weichsel doen de Duitschers tegenaanvallen.
"Reuter-dienst.". "De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009
Het Soer. Handelsblad verneemt uit den Haag dd. 27 dezer, dat er sedert Maandag 11. een nieuwe slag woedt op de gevechtslijn van Yperen tot La Bassée. De Duitsche troepen ontvingen daar aanzienlijke versterkingen aan artillerie en infanterie. Het voornaamste doel was de vermeestering van Yperen.
Het nieuwe Fransche geschut overtreft zelfs de zwaarste Duitsche kanonnen.
In Polen blpren de Russen aan de winnende hand. Een poging der Duitschers om by Wie'un, tien mijlen ten Oosten der Silezische grens, den Russischen vleugel te omvatten, mislukte. Geen der Duitsche tegenaanvallen had succes.
De Turken hebben hetLibanon-gebergte bezet.
"Telegrammen aan Java-bladen.". "De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009
Uit Washington wordt gemeld, dat het stoomschip Penrühcastie, op reis van Galvestone naar Yokohama met een lading katoen, de route door het Panama-kanaal nam en daardoor hare reis 5280 zeemijlen verkortte en meer dan 1000 dollar uitspaarde na aftrek vau de Kanaalrechten. (Reuter.)
"Het Panama-kanaal.". "De Sumatra post". Medan, 1914/11/30 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010324754:mpeg21:p009