Hilversum. 26 Februari 1910. WelEdele Heer.
Het is voor velen duidelijk, dat er onder de Roomsch->Katholieken zeer velen zijn — vooral in Limburg — die politieke acue verlangen, onafhankelijk van hun geestelijkheiden die deze reeds voeren.
Begrijpelijk is het, dat die geestelijkheid — zpo gewend aan het dooreenmengen van godsdienst en politiek — zich daartegen met allerlei middelen verzet. Daar die geestelijkheid juist godsdienst en politiek tegen elkander uitspeelt en als dwang bezigt, kan dit ten gevolge hebben, dat, uit dezen wederkeerigen strijd, in het openbaar en ia het geheim, velen zich op godsdienstig terrein ook van de geestelijkheid losmaken, of zich daartoe gedwongen achten. Daaruit ontstaat een ander gevaar, dat dezen langzamerhand ontwend raken aan godsdienst en op den duur niets meer daaraan zullen doen.
Jammer is het daarom, dat men niet bekend is met, of dat men althans bevooroordeeld en verkeerd ingelicht is over het oudkatholicisme; had men een goed en helder begrip daarvan, dan zou men zich veilig daarbij kunnen aansluiten, vooral als dit in massa geschiedde. Het oud-katholicisme toch houdt godsdienst en politiek streng gescheiden, waardoor de godsiienst beter uit kan komen; het beweegt zich luist zuiver en uitsluitend op godsdienstig terrein en gaat juist in tegen alle overheersching en dwang, daar het zich stelt op de grondslagen van het allereerste christendom, waarom het dan ook door Rome gevonnisd werd.
Het is aan onze commissie opgedragen, om doelmatig oud-katholieke lectuur — ook onder andersdenkenden — te verspreiden en in verband met het bovenstaande, lijkt ons, vooral Limburg, in de tegenwoordige omstandigheden, een zeer vruchtbaar terrein.
Daarvoor is ons echter noodig een zoo groot mogelijk aantal adressen, speciaal voor ontwikkelde, door hun positie onafhankelijke personen, in Staat-, Provincie-, Gemeente-, Spoor-, Tram- en Mijn-dienst. Wel hebben wij reeds tientallen van adressen — waaronder ook uw adres — doch niet genoeg en daarom verzoeken wij beleefd uwe tusschenkomst en bemiddeling ons meerdere adressen te verschaften, desvejlangd onder stipte geheimhouding van uwè mededeelingen. In afwachting, aanbevelend en hoogachtend, Uw dw.dr. C. A. SPIT. Zoo wordt aldus door het reeds lang hier in Noord-Nedeiland zijn teringachtig bestaan voortsleepende Jansenisme, alias oud-katholicisme, een poging gedaan, om zieltjes te winnen in het Zuiden, speciaal in Limbuig. De circulaire wordt, naar men ons meldt, met veel zorg verspreid; alleen aan adressen van zoogen. „onafhankelijken" woidt zij toegezonden en behoedzaam uit handen gehouden van personen, die als „ultramontaansch" te boek staan. De heeren „o nafhanke 1 ij k e n" in de redactie van „De Roermondenaar" hebben, zooals men ziet, vrienden van een bijzondere sooit. Door dezen wordt hun niets meer of minder voorgesteld, dan zich „in massa" los te maken van hun geestelijkheid en daarmede van geheel hun voorouderlijk geloof, om met pak en zak over te loopen naar het Jansenislische kerkgenootschap. Wij zijn benieuwd, wat de heeren van dezen voorslag zeggen zullen, of zij inderdaad zich bereid zullen toonen, met dit bepaalde doel aan de veispieiding der oud-katholieke lectuur mede te helpen. De katholieke Limburgers kunnen intusschen zien, hoe ook door niet geloofsgenooten over de wezenlijke strekking dei onafhankelijkheids-ideeën onder hen gedacht woidt.
