Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

(van onze noordelijke redactie) GRONINGEN - De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) heeft tot nu toe ruim 3,--7 miljoen gulden uitgegeven om schade, veroorzaakt door de bodemdaling in de provincie Groningen, te vergoeden.

Dit blijkt uit het jaarverslag van de commissie bodemdaling, dat dezer dagen werd gepubliceerd. De commissie bodemdaling werd ingesteld, nadat de provincie Groningen, de NAM, de Groninger waterschappen en het Havenschap Delfzijl een overeenkomst waren aangegaan, omtrent de schade die het gevolg is van de bodemdaling. De daling van de bodem wordt veroorzaaktdoor de gaswinning door de NAM in Groningen.

De schadevergoedingen zijn uitgekeerd aan onder meer de provincie Groningen (personeelskosten en aanpassingen van waterstaatkundige werken), enkele waterschappen (voor het bij voorbaat aangepast laten bouwen van waterstaatkundige werken) en ook aan een visser die door enkele waterstaatkundige maatregelen, genomen als gevolg van de bodemdaling, een deel van zijn viswater kwijtraakte.

De NAM heeft zich in de overeenkomst bereid verklaard, maximaal 650 miljoen gulden aan schadevergoedingen uit te betalen. Wanneer de kosten echter nog hoger zullen uitvallen, als gevolg van een sterkere bodemdaling dan bij het afsluiten van de overeenkomst is aangenomen, zal er opnieuw over vergoedingen moeten worden overlegd. Inmiddels is overigens al gebleken dat de daling van de bodem inderdaad meer zal zijn dan tijdens het sluiten van de overeenkomst werd verwacht, namelijk maximaal zestig a zeventig centimeter. Of de kosten de 650 miljoen uiteindelijk ook zullen overschrijden, valt op dit moment niet te bepalen.

(van onze noordelijke redactie)

LEEUWARDEN - In de provincie Friesland zullen tot 1993 450 arbeidsplaatsen uit de ouderenzorg verdwijnen. Dit blijkt uit het concept ontwerp plan ouderenvoorzieningen, dat dezer dagen door de provincie is gepubliceerd.

De daling van het aantal arbeidsplaatsen is een direct gevolg van de daling van het aantal verzorgingsplaatsen voor bejaarden in de provincie. Op dit moment heeft Friesland voor 8,5% van het aantal 65-plussers een verzorgingsplaats. De landelijke overheid heeft echter als norm bepaald dat voor 7% van het aantal bejaarden verzorgingsplaatsen beschikbaar moeten zijn.

Ondanks het feit dat het aantal ouderen de komende tijd in ons land zal stijgen, moet Friesland toch veel verzorgingsplaatsen inleveren, onder andere via sluiting van bejaardentehuizen. Dat zal Friesland niet alleen verzorgingsplaatsen, maar ook de daarbij behorende arbeidsplaatsen kosten, zo concludeert de provincie.

MASERU (RTR) - De eerste algemene verkiezingen in vijftien jaar die in september zouden worden gehouden in Lesotho, zijn geschrapt en premier Leabua Jonathan blijft zonder tegenstand' in zijn ambt. Dit is in de Maseru bekendgemaakt.

Het hoofd van de kiesraad, Mphosi Matete, deelde in een nationale radiotoespraak mee dat géén kandiaten van de oppositie waren gesteld, om het op te nemen tegen kandidaten van de regerende Basuto Nationale Partij (BNP) voor de 60 zetels in het huis van afgevaardigden.

Alle vijf oppositiepartijen boycotten de nominatiecolleges, op grond van de overweging dat zijn geen inzage hadden mogen hebben van kiezersregisters, zo deelden woordvoerders aan verslaggevers mee.

Leabua Jonathan, die Lesotho bestuurt sinds het in 1966 onafhankelijk werd van Groot-Brittannië, smoorde de enige verkiezingen sindsdien in 1970, toen het naar uitzag dat de BNP verloor aan een oppositiebeweging.

Dat is echter pas mogelijk bij enige kennis van zaken. Vandaar dat in de hoofdstukken 2 t/m 4 vrij uitvoerig wordt ingegaan op de trainingstheorie die schuil gaat achter de door de auteurs ontworpen trainingsmethoden. Centraal staan daarbij de begrippen kernspieren, stabilisering en dynamisch bewegingsbereik. De kernspieren zijn met name die spieren die verantwoordelijk zijn voor de rechtop gaande houding. Het zijn de spieren die hoofd, nek, ribben, wervelkolom en bekken beheersen. Omdat deze spieren bij zittende en staande activiteiten nooit optimaal functioneren - ze zijn immers zwaartekracht-neutraal -, hebben de schrijvers een aantal oefeningen ontworpen waarbij de trek van de zwaartekracht is ingeschakeld. Zij zijn van mening dat training van deze spieren niet alleen van het grootste belang is om -tot grotere sportprestaties te komen, maar ook een flinke bijdrage kan leveren tot het voorkomen van hoofd-, rugen nekblessures. Stabilisering speelt in dit concept ook een belangrijke rol. We kunnen het menselijk lichaam zien als een constructie bestaande uit verschillende delen. Hoe hechter deze delen met elkaar verbonden zijn, hoe stabieler het geheel is. Als nu een onderdeel van het menselijk lichaam instabiel is, ontstaan daardoor abnormale krachten en belastingen op plaatsen eronder en erboven. Als voorbeeld wordt genoemd iemand met x-benen. Hij of zij ondervindt door deze instabiele stand abnormale krachten en spanningen op enkels en voeten en de spieren om de enkels. Deze spanningen werken door op bekken en wervelkolom.

Om dergelijke kettingreacties' te voorkomen hechten de auteurs veel waarde aan structureel stabiele houdingen. Stabiliseringstraining is hiertegen een uitstekend middel. Het door hen ontworpen oefenprogramma is erop gericht de mensen stabiel te houden, óók als ze gecompliceerde bewegingen uitvoeren zoals springen of surfen. Stabiliseringstraining is ook niet alleen nuttig voor de gezonde mens, waarbij ze als preventie tegen blessures kan worden beschouwd, maar ook voor de geblesseerde sportman of sportvrouw ten behoeve van hun herstelproces.

Als derde pijler doet dienst het dynamisch bewegingsbereik (DBB). Nog altijd heerst in de sportwereld de misvatting, dat grote lenigheid voor sportprestaties een vereiste is. Onnatuurlijke rek- en strektoeren zijn daarvan het gevolg. De lenigheidscultus - als uitvloeisel van de belangstelling in yoga (?) - vindt in de schrijvers van dit boek felle bestrijders. De echte Indiase yogin (yoga-beoefenaar), zo lezen we, is in staat zijn slangemensachtige houdingen en standen in te nemen door de spanning van zn spieren (spiertonus) tot minimale waarden terug te brengen en zijn spieren tot voorbij hun normale grenzen te rekken. Bij zon tot bijna nul gereduceerde spiertonus is er nog nauwelijks sprake van spierbeheersing. Men hangt dan letterlijk in en aan zn gewrichtsbanden. Voordelen voor de sportbeoefening zijn van dit soort toeren niet te verwachten.

Dat is wel het geval als men leert zn gewrichten over het volledige in principe mogelijke bewegingsbereik te beheersen. Daarvoor is nodig evenredige, evenwichtige versterking van alle spieren om een gewricht. Rekken tot voorbij normale, anatomisch verantwoorde grenzen verhoogt de instabiliteit en daarmee de blessuregevoeligheid. Goede spierversterking is de beste remedie.

De grenzen van het bewegingsbereik zijn bij een ieder verschillend. Dat gegeven wordt maar al te vaak over het hoofd gezien. Het verschil in soepelheid hangt waarschijnlijk samen met een verschil in natuurlijke hoeveelheden elastine in onze weefsels. Met de juiste oefeningen kan wel een zekere mate van lenigheid bereikt worden, maar het gros van de mensheid is niet in de wieg gelegd voor slangemens.

De auteurs volgen met die stellingname echter niet de huidige trend in de sportwereld. In veel oefenprogramma's waar het gaat om spierversterking draait het slechts om het uiterlijk waarneembare. Het gaat dan om het 'mooie' lijf. Zo in de trant van: de borst komt altijd beter uit als de buik platter is. Dit soort 'lichaamscultuur', ook wel body-building genoemd, tot voor kort nog gezien als een wat in het halfduister zich afspelende hobby voor analfabeten, verovert in snel tempo de gezondheids- en fitheidsmarkt. Maar aan de groter wordende spier, uitmondend in een 'mooier' lichaam, hebben Dominguez en Gajda geen boodschap. Wat dat betreft stellen ze de kwalijke kanten van heel dit bedrijf duidelijfc aan de kaak. Ook hebben ze weinig goede woorden over voor een aantal moderne mar. telwerktuigen die in deze branche vaak worden aangeprezen als uitnemende conditieverbeteraars. Daarnaast ventileren ze ook een aantal zinnige opmerkingen over het funtioneren van kinderen in de sport. Ook de adviezen met betrekking tot het behandelen van blessures zijn het overdenken zeker waard.

De grote waarde van dit boek schuilt echter niet in het afwijzen van allerhande zaken die met training en prestatieverbetering te maken hebben, maar in het uitgekiende programma dat de auteurs hebben ontworpen. Geen overhaaste trainingsaanpak, maar volgens lijnen van geleidelijkheid kan de lezer zich de oefenstof eigen maken. Via gedetailleerde instructie en tekeningen wordt duidelijk gemaakt hoe de oefeningen uitgevoerd moeten woren. Dat geldt zowel voor hen die herstellende zijn van een blessure, als voor hen die hun prestatievermogen op willen vijzelen.

Een niet-gering bijkomend voordeel van de aanschaf van dit boek: Het brengt verdei nauwelijks kosten met zich mee. Geen aanschaf van dure apparatuur. De wat handige doe-het-zelver kan de voor een aantal oefeningen noodzakelijke accessoires zelf maken Over dé opzet van de tra'i ningsmethodiek doen we he< zwijgen. Dit artikel zou t< groot worden. Aanschaf is ze ker de moeite waard. We spreken uit eigen ervaring. We zijn met een aantal in het boek beschreven onderdelen regelmatig aan het 'stoeien' geweest en zijn vol lof. Deze toetsing is dan ook de reden van deze erg verlate recensie. Onze excuses daarvoor aan schrijvers en uitgever. N.a.v.: Dr. Richard H. Dominguez en Robert Gajda. 'Totale lichaamsbeweging'- Uitgeverij De Kern. Pnjs f 29,50.

DEN HAAG (ANP) - Een groot deel van Nederland is woensdagmiddag getroffen door noodweer met windstoten van orkaankracht, slagregens, donder en bliksem en hagelbuien waarin stenen vielen zo groot als duiveëieren. Er deden zich enkele persoonlijke ongelukken voor en er werd veel schade aangericht. Het verkeer ondervond grote overlast.

De 40-jarige L.H.J. van de Berk uit Vierlingsbeek kwam in Otterlo om het leven, toen een zware tak van een beukeboom tijdens het noodweer op zijn auto terechtkwam. Het slachtoffer zat in de auto met zijn vrouw en twee kinderen. Deze moesten met verwondingen worden opgenomen in een ziekenhuis.

Op het I Jsselmeer ter hoogte van Marken sloeg de 44-jarige A. Kuiper uit Eef den in stormachtig weer overboord van het jacht 'Freedom'. Het zoeken naar de man, dat woensdagavond rond half negen werd gestaakt, werd voortgezet.

Ooggetuigen zagen op het Brielse Meer een man in het water verdwijnen nadat zijn jacht was omgeslagen. De identiteit van deze vermiste was nog niet bekend.

Ttjdens het korte maar hevige noodweer woensdagmiddag raakten op het Sandelingeplein in de Maasstad drie personen licht gewond toen een boom omviel op een wachthuisje van het openbaar vervoer. Foto: de brandweer doende met het verwijderen van de boom.

Het noodweer hield ook in België flink huis. Vooral de streek rond leper in West- Vlaanderen kreeg het zwaar te verduren. Enkele mensen raakten licht gewond.

Een aantal mensen raakte licht gewond, zoals in het Gelderse Epe waar vier mensen werden geraakt door een vallende dakpan en rondvliegende glasscherven.

De door het noodweer veroorzaakte schade lijkt aanzienlijk. In het Groninger Briltil brandden twee kort na elkaar door de bliksem getroffen boerderijen volledig af. De bewoners konden zich in veiligheid stellen, maar voor zes stieren kwam de hulp te laat. In het Gelderse Beekbergen brandde een vleugel van een bejaardentehuis uit, nadat de bliksem was ingeslagen. Persoonlijke ongevallen deden zich ook hier niet voor. Een woordvoerder van de rijkspolitie te water schetste een chaotisch beeld van in moeilijkheden geraakte surfers en pleziervaartuigen. Ook het verkeer ondervond enorme hinder van het weer, vooral van de slagregens die in sommige plaatsen de straten blank zetten. In Hilversum was op een gegeven moment sprake van een halve meter water op straat. Het verkeer op de snelwegen reageerde volgens een woordvoerster van de verkeerscentrale in Driebergen 'bijzonder goed' op het noodweer, waardoor ernstige ongevallen uitbleven. Ongerief en schade ver-

oorzaakten, zoals gebruikelijk, omgewaaide bomen. Dat moeten er honderden zijn. Een onbekend aantal auto's raakte beschadigd doordat zij door neerstortende bomen werden geraakt. Verder kwamen uit het hele land meldingen binnen van omgewaaide lichtmasten, antennes, lantaarnpalen en dergelijke. Kampeerders zagen hun tent of caravan omwaaien. In Utrecht werden de daken van twee flatgebouwen gedeeltelijk vernield. Alleen Zuid-Limburg en Oost- Brabant hebben vrijwel niets van het noodweer gemerkt, aldus een woordvoerder van het KNMI.

Sportbeoefening kan een gezonde bezigheid zijn. Vrijwel niemand twijfelt daaraan. Velen rennen en draven zich om die reden dan ook regelmatig het vuur uit de sloffen. Maar het kan ook anders. De grote aantallen sportongevallen op velden en in sportzalen spreken wat dat betreft voor zichzelf. Toch schijnen de meeste mensen dit op de koop toe te nemen. Bewegen in de vorm van duurlopen, spelen in competitieverband of zo maar recreatief bezig zijn heeft de eerste belangstelling, zeker in deze tijd, nu het bewegen door allerhande technische ontwikkelingen steeds meer naar de rand van ons bestaan wordt verdrongen. Een sportblessure is in veel gevallen ingecalculeerd.

Soms lijkt het wel dat gedacht wordt, dat een flinke dosis sportieve arbeid een bijdrage levert aan een verlenging van de levensduur. De wetenschappelijke wereld blijft zich wat dat betreft vooralsnog gereserveerd opstellen. Ambitieuze pogingen deze relatie te meten zijn er genoeg, maar de bewijsvoering is nog niet sluitend, voor zover ons bekend.

boek gaan de schrijvers breed in op de theorie die aan hun trainingsprogramma ten grondslag ligt. Een heel aantal zeer dubieuze oefeningen komen in dat verband ter sprake. Daarbij gaat het vooral om een aantal aan yoga ontleende, extreme rek- en buigoefeningen. De schrijvers zijn duidelijk: „Deze oefeningen moeten zonder meer als buitengewoon gevaarlijk worden genoemd".

Wel staat als een paal boven water, dat menige vorm van sportbeoefening er een stuk gezonder op zou worden, als het geweld dat nog steeds hand over hand toeneemt, de kop zou kunnen worden ingedrukt. Maar ook als het gaat om training en prestatieverbetering, kan menige blessure worden voorkomen. Dat is tenminste de mening van dr. Richard H. Dominguez, orthopedisch chirurg en deskundige op het gebied van de sportgeneeskunde, en R. Gajda, deskundige op het terrein van spierbewegingen (kinesioloog). In het door hen geschreven boek 'Totale lichaamstraining' gaan zij breed, goed gedocumenteerd en voor iedereen duidelijk op dit soort zaken in. Op heldere en doorzichtige wijze maken zij de lezers duidelijk, dat veel sportblessures het gevolg zijn van verkeerde trainingsmethoden. In het eerste deel van hun De grote belangstelling voor oosterse godsdiensten zal ongetwijfeld er debet aan zijn, dat dit soort oefeningen zo snel in de sport zijn ingeburgerd. Al te klakkeloos wordt daar soms maar van alles overgenomen - zeker in het wereldje van de lang niet altijd vakbekwame trainers -, zonder dat men zich afvraagt of het werkelijk in het belang van de sportende mens is.

Slechts één voorbeeld uit een heel aantal. Het gaat hier om de zogenaamde Yogaploeg. Velen zullen er op hun wekelijks sportuurtje regelmatig mee in aanraking komen. Als we de yogaboeken mogen geloven, heeft deze houding een gunstig effect 'op de schildklier, lever en milt, en worden de wervels uitgerekt,waardoor de wervelkolom jeugdig buigzaam blijft. Nu komen Gajda en Dominguez ons echter vertellen dat we dit soort oefeningen maar definitief van het lijstje moeten schrappen. De ploeg is zeer gevaarlijk voor de rug. De grote druk die op de sterke halswervels wordt uitgeoefend als we deze houding oefenen, is zelfs voor deze wervels te veel. Er wordt namelijk tot scheurens toe rek uitgeoefend op de banden van de wervelkolom. De natuurlijke bescherming van de tussenwervelschijven valt daardoor weg. De kans op nek- en rugblessures met name onder in de rug is volop aanwezig. Daar komt nog bij dat deze ploeghouding ook extreme rekbelastingen uitoefent op de aderen naar de hersenen en het bovenste deel van het ruggemerg. Door het overmatig rekken van de wervelkolom kan de wervelslagader, die door de zij-openingen in de wervels loopt, afknellen, wat tot een beroerte kan leiden. We volstaan met het geven van dit voorbeeld. Meerdere onnatuurlijke rek- en strektoeren worden in dit boek aan de kaak gesteld. Menige blessure zou worden voorkomen als dit soort onverstandige oefeningen niet meer zouden worden gedaan. Het wordt tijd dat veel sporters in dit opzicht wat kieskeuriger worden.

De achterste lange band is één van de voornaamste stabiliseringsbanden van de wervelkolom. Hij zorgt ervoor dat de tussenwervelschijven op hun plaats blijven. Doordat deze band naar beneden toe smaller wordt, is de steun voor de tussenwervelschijven in de lendenstreek ook minder. Overmatige rekspanning op deze band door teenaanrakingsoefeningen en yogaploeg is de oorzaak van rugpijn bij vrij veel sporters. ligamentum longitudinale posterius (achteme lange band)

Het rekken van de wervelkolom voorbij zn natuurlijke grenzen kan leiden tot afknelling van de wervelslagader, wat een beroerte kan veroorzaken.

de veelvuldig aangeprezen Yogaploeg kan op den duur rampza lige gevolgen hebben voor het onderste deel van de rug.

DÜSSELDORF (DPA) - Het gerechtshof in de Westduitse stad Düsseldorf heeft de 68-ja rige Wiesner veroordeeld to vijf jaar hechtenis. Als Ober scharführer van de SS had hi zich in 1943 en 1944 schuldig gemaakt aan oorlogsmisda den in het concentratiekamp Riga-Kaiserwald.

Wiesner was in september a veroordeeld tot zes jaar maa de rechtbank had de zaak o] formele gronden verwezen naar het Gerechtshof. De rechter sprak bij be voorlezen van het vonnis vai •afschuwelijke misdaden waaraan Wiesner zich na< schuldig gemaakt. Hij beza eigenschappen die met die val Heydrich, Himmler en Hitl« werden vergeleken. ~ Vanwege zijn gezondheid aldus het vonnis, hoeft Wiesner zijn straf niet in de cel ui te zitten. In het vonnis wero gesproken van een 'vrijhei^ straf van vijfjaar. Het proco heeft een jaar geduurd.

(van onze correspondent)

GRONINGEN - De gemeenteraad van Groningen is met een kleine meerderheid akkoord gegaan met de verstrekking van een renteloze lening van 230.000 gulden aan de rockopera 'Ik Jan Cremer'. De tournee van de rockopera is na de verstrekking van de renteloze lening in ieder geval tot 10 september gered. In die periode moeten er wijzigingen in de tournee worden aangebracht om een faillissement te voorkomen.

Dat de gemeenteraad toch akkoord ging met de lening werd veroorzaakt door de tamelijk harde garanties die het college van B & W kon geven, dat het geld weer terug zou komen. Als de tournee na 10 scptember ook nog door kan gaan bestaat de kans dat de gemeente ook van de overige 350.000 gulden aan voorschotten nog iets terugziet. De meeste fracties hadden echter hier hun twijfels over.

Naast artistieke en commerciële motieven voor de reddingsoperatie gebruikte het college nog een motief om de lening te verstrekken: namelijk dat het faillissement voor het publiek 'een hard gelag' is. De GPV'er Tromp zei hierover: „Maar hard gelag als mede-motief voor de toekenning van een renteloze lening is een novum. Op basis van dit criterium kunnen we binnenkort een stroom van aanvragen verwachten". Voor het CDA rechtvaardigde onder andere het verloren gaan van werkgelegenheid de reddingsoperatie. Op vragen van verschillende fracties wat de consequenties waren voor schouwburgdirecteur T. Post, die op eigen houtje 270.000 gulden voor de rockopera had overgemaakt, wilde het college niet ingaan. Loco-burgemeester Barmentloo zei daarover, dat Groningen zeer zorgvuldige procedures kent als er maatregelen worden genomen, zodat er nog geen conclusie getrokken mocht worden. De rockopera zou de cultuur in de stad Groningen nieuw leven moeten inblazen. Daar blijkt nu echter weinig geld meer voor over te zijn. Vooral de amateurclubs worden hiervan de dupe. Nu al dreigt een dansgroep de dupe te worden, terwijl er volgend jaar ook nog eens voor 600.000 gulden op cultuur moet worden bezuinigd. Aan het einde van het debat dienden de fracties van PPR, GPV, WD en D' 66 een motie in, waarin de raad uitsprak dat zij „dit beleid van het college met betrekking tot de totstandkoming van de produktie 'Ik Jan Cremer' afkeurt". Met zestien tegen vijftien stemmen werd deze motie verworpen, doordat het ex-CPNraadslid N. Broekema tegenstemde, omdat het een VVDmotie zou zijn. CPN en PSP stemden voor de motie, PvdA en CDA - de collegepartijen - tegen.

Het raadsvoorstel om 230.000 gulden als lening te verstrekken behaalde net een meerderheid, omdat de PSP in dit geval met de collegepartijen voorstemde. De andere partijen stemden tegen. De GPV-fractie had financiële en inhoudelijke bezwaren. Het CDA daarentegen had de inhoud van de rockopera niet getoetst. Al eerder tijdens de vergadering had de raad besloten om 17.000 gulden uit te trekken voor een anti-kernwapf f monument. Op 8 decem* 1982 was al een motie van PvdA aangenomen, *a ,r. stond: „Gelet op de eraan * bonden gevaren, zal ac meente trachten de haar dienste staande middelen^ gebruiken om plaatsing e slag van kernwapens op „ grondgebied te voorkom , De heer Tromp (GHV) j. deze gedachte 'naïef en m» dend', omdat het gemeem Us stuur in dezen niets te sen heeft. Bovendien is { een protestzuil tegen dep sing van de kruisraketten, GPV, WDenD'eöstei^j. tegen plaatsing van nei kernwapenmonument. r_ CDA-fractie stemde wei , omdat het monument %v£-%v£eto-haar waarschuwt tegen wapens in het algemeen.