Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

„Er is heel wat gaande in de afvalwereld. Daar zou ik uren met u over kunnen praten", zegt W. Koole. De gemeente

Amersfoort, waar hij direc-

teur van de reinigingsdienst is, vervult een voortrekkersrol op het gebied van de huisvuilverwerking, maar daar

komen we zo op. Eerst legt de heer Koole uit in welk kader we proeven met het gescheiden ophalen van huisvuil moeten zien.

„De overheid is erop uit het ontstaan van afval zo veel mogelijk te voorkomen, en daarnaast afvalmateriaal waar

mogelijk opnieuw te gebruiken. Daarom wil de overheid dat het afval zo veel mogelijk aan de bron gescheiden wordt Wat niet geschikt is voor hergebruik, wordt gecompos-

teerd en wat daarvoor niet geschikt is, wordt verbrand of opgeslagen op een stortplaats. Bij vuilverbranding wordt

dan nog wel gebruik gemaakt van de warmte die vrij komt. Het verbranden en storten gebeurt onder scherpe voor-

waarden om verontreiniging van lucht en bodem tegen te gaan. Bij verwerking van afval zullen altijd schadelijke stoffen vrij komen, maar je

kunt die tot een minimum beperken," aldus*l_e heer Koole.

Nadat de overheid dit beleid had vastgelegd, is er concreet weinig besloten en heel veel gepraat. Veel technieken voor afvalscheiding en verwerking zijn nog experimenteel; de kosten en de effectiviteit zijn vaak nog niet duidelijk. Veel is bij voorbeeld te doen

geweest over de vraag of het afval al door de gebruiker of pas na de inzameling moest worden gescheiden. De voorstanders van het laatste waren bang, dat de burgers zich alle moeite niet zouden willen getroosten. Maar na zon tien, vijftien jaar experimenteren stellen de ervaringen met afvalscheiding achteraf - onder meer beproefd door de VAM en door een 'poot' van het

V&D-concern - teleur

Dan dus maar scheiden aan de bron, maar daarbij is de vraag hoe? Nog meer bakken erbij, zoals de glasbak? Koole: „Dat zagen wij niet zo zitten." En daarmee komen we op de

voortrekkersrol van Amersfoort. Vorig jaar werd op 600 adressen een proef ingesteld met een vuilcontainer ingedeeld in twee helften, de ene bestemd voor papier, blik en glas, de andere voor de rest. Tegelijk werd onderzoek gedaan naar de inzameling daarvan, de mogelijkheden voor scheiding van de drie apart ingezamelde componenten, de belangstelling voor hergebruik en de kwaliteit van het compost dat het restafval opleverde. Die kwaliteit bleek beter te zijn, omdat er

nu veel minder zware metalen meer in voorkwamen.

In China jeukt het van de mensen. Hoeveel het er precies zijn weet bijna niemand. De meeste schattingen hebben het over een minimum van 1 miljard,mensen, maar ook 1,2 miljard wordt wel genoemd. Het huidige bewind probeert de groei van de bevolking drastisch in te dammen: één echtpaar, één kind. Zo nu en dan dringen er zelfs indianenverhalen door tot de pers in het Westen. Zo zou men op het platteland alleen maar een jongen willen hebben. Wordt er een meisje geboren, dan wordt dat vermoord en... opgegeten.

In Peking is een gesprek met Engelssprekende Chinezen over dit onderwerp niet mogelijk. Niet om politieke redenen, maar gewoon omdat er te veel mensen zijn. Ik overdrijf (dit keer) niet: er staan maar zo honderd nieuwsgierige mensen om je heen. Wie praat er dan nog zinvol over al dan niet gedwongen abortussen? Het is dan echt dringen, je voelt hun hete adem in je nek. In een restaurantje praat het een stuk makkelijker, ook al is daar ook altijd bekijks. Kindermoord? Niemand heeft daar van gehoord en mijn gesprekspartners zeggen dat niet uit angst voor geheime agenten of zo. Dat zou in Rusland misschien zo zijn, in China vallen ze toeristen daar al lang niet meer mee lastig. Nee, onze gesprekspartners nemen het van ons aan als wij dat zeggen. „Maar", zegt iemand, „Weet een inwoner van Helsinki wat zich op het platteland van Turkije afspeelt?". En men voegt er aan toe:

„Het is zeer zeker strafbaar, als het zo is". Niemand van onze gesprekspartners valt de maatregel van de regering aan. Eén kind vinden ze gewoon voldoende. Op grond van de geboortencijfers van 1971 zou de bevolking in 30 jaar tijd weer verdubbeld

zijn,. Mao Zedong wordt gezien als de boeman achter dit schrikbeeld voor elke Chinees. Tijdens de Culturele

Revolutie riep hij uit: „Het enige wat de kapitalisten

ons niet kunnen afpakken zijn onze grote gezinnen", en hij spoorde de mensen aan tot grote activiteit op dit

punt. Slechts 15% van China is bewoond en geschikt voor de produktie van voedsel. De rest is woestijn, ijs (Tibet), berg of slechts op straffe van bodemerosie te begrazen.

Toen men dU mis zag gaan, werden grote aantallen mensen gedwongen te verhuizen naar het platteland. De steden zijn immers het eerste knelpunt bij overbevolking. Anno 1985 zitten nog steeds veel van die mensen op het platteland. Niemand mag in China zonder vergunning in de stad wonen. Zo nu en dan is er in de stad een kleine demonstratie van deze bannelingen. De overheid weet niet wat ze er mee aan moet. 'Eén echtpaar, één kind' moet op den duur het stedelijke probleem oplossen. In Shanghai klaagt een 25-jarige onderwijzer ons zijn nood. ~Er zijn helemaal geen huizen meer te krijgen. In onze kleine woninkjes wonen vaak drie generaties. Ik wil wel trouwen, maar dan zal ik nog jaren moeten wachten op een huis. Ik kan er niet meer in bij mijn a.s. schoonfamilie en zij niet meer bij ons thuis. Je gaat toch niet trouwen om ieder bij je ouders te blijven! Overal zijn mensen en nergens heb je privacy".

In Groot-Shanghai wonen 12 miljoen mensen, bijna net zoveel als in heel Nederland. In het centrum van de stad is een lange kademuur, waar 's avonds de stelletjes zich verdringen om een paar vierkante centimeters te bemachtigen. Alle bankjes in de parken zijn bezet met minnekozende paren. In de krant worden de mensen verzocht zich niet meer in de bosjes te misdragen, sinds het aantal voyeurs drastisch is toegenomen. Een ingezonden stuk in de China Daily bekritiseert de schijnheilige houding van Amerika. Dit land heeft kritiek op de vele abortussen in China en wil zich terugtrekken uit een steangroep voor geboortenregeling. „Als Amerika geen g .d meer geeft voor spiraaltjes, condooms, de pil en betere voorlichting, komen er allen nog maar meer abortussen".

De abortoirs draaien inderdaad op volle toeren in China, dat het land gaat worden van de mensen zonder broertjes en zusjes. Wat moeten dat voor kinderen worden?

Kritiek uit het Westen kan men in Shanghai niet goed hebben. In het verleden was de stad in handen van Frankrijk, Engeland en was er een internationale wijk waar

o.a. Amerika zat. Uit winstbejag joeg Frankrijk ontelbaar veel mensen de opiumdood in. In 1935 heeft men het aantal lijken op straat en in de grachten geteld: 35.000. Van ellende en honger omgekomen armen en verdronken baby's, omdat de moeders niet meer wisten wat ze er mee aan moesten. Er was kinderprostitutie, kinderslavenarbeid in o.a. de zijde(borduur)fabrieken ten gerieve van afnemers uit het Westen. Gokhallen, bordelen, opiumkits, niets was de buitenlanders te gek. Nu is het leven redelijk in Shanghai, maar wel ten koste van een hoge prijs. Misschien dat er tegen de gedwongen geboortenbeperking protest komt van Chinese christenen: hoe hou je in de stad de kerk immers in stand, als er geen natuurlijke aanwas meer is? China is bikkelhard. Premies voor het gezin met één kind, maar boetes voor overtreders. Ontslag is tevens een middel, je moet dan maar zien hoe je je verder redt. Alleen op het platteland wordt de maatregel versoepeld, omdat de boer met alleen één dochter zn bedrijf niet in stand kan houden. Overigens wijzen er meer tekenen op een lichte versoepeling. Studenten, die vrij toegang hebben tot bladen als 'Time' en 'Newsweek', zijn nog niet uitgepraat over de Amerikaanse kritiek op de abortuspraktijken in China: „In Amerika is dat toch ook toegestaan? En het aids-probleem dan? Homoseksualiteit is in China verboden! (Het bestaat zelfs niet, zegt men!), seksualiteit voor het huwelijk is strafbaar in China. Al meer dan drie weken doe ik hier in China nu mijn best om kritiek op het bewind of het systeem los te peuteren. Het lukt me niet. „Als Deng Xiaoping morgen in een televisierede een grote hervorming aankondigt, wat hoop je dan dat hij zal zeggen?" is steeds mijn vraag. Met moeite komt er dan ten slotte uit: „Wat meer geld voor de mensen" of „Betere huizen". Dat is echt het enige antwoord, steeds weer.

MARIUS BREMMER

Vlak voordat wij uit Den Haag verhuisden, werd daar de papierbak ingevoerd, die in het straatbeeld van onze nieuwbouwwijk een plaats kreeg naast de al enige jaren bestaande glasbak. Op het werk staan nu in elk vertrek twee prullebakken: één voor papier en één voor plastic, blik en organisch afval. Thuis moeten we alles nog in één vuilnisemmer mikken. Het gescheiden inzamelen van huisvuil is nog lang niet overal ingevoerd, bevindt zich vaak nog in het stadium van het experiment. Maar Amersf oorts directeur der gemeentereiniging W. Koole is optimistisch. Uiteindelijk zal volgens hem een kwart van het afval (papier, plastic, glas, metaal en textiel) kunnen worden herge-

bruikt, terwijl een kwart tot compost wordt verwerkt. En financieel kan het allemaal nog uit ook.

De krant is wel het meest

klassieke voorbeeld van huishoudelijk afval dat opnieuw kan worden gebruikt. Kinderen komen al decennia langs de deur met de vraag „hebt u nog oude kranten?", zowel ten bate van het jongerenclubje in de buurt als van het zendingswerk op Irian Jaya. Via een meestal wat onduidelijke handelaar gingen die kranten dan weer terug naar de papierindustrie, die ze schoonveegde en gereedmaakte voor de nieuwe kranten. Een paar jaar geleden verschenen hier en daar op straat, meestal in de buurt van winkels, de kleurige glasbakken. Vaak tot ergernis van omwonenden, maar ook tot kinderlijke vreugde van burgers die bij het weggooien van de lege wijnflessen en pindakaaspotjes hun agressie kwijt konden. Dat glas kon opnieuw worden gebruikt, wit glas voor nieuw wit glas en gekleurd glas voor nieuw groen glas.

Het interieur van een duo-vuilniswagen

Die proef was succesvol en is voortgezet. De dwobak staat nu in 1800 achtertuinen en bijkeukens in Amersfoort, en in die ene helft moeten nu be-

halve papier, blik en glas ook andere metalen, plastic en metalen. De andere blijft over voor groente, fruit en tuinafval.

De heer Koole legt er sterk de nadruk op, dat het bij het! gescheiden inzamelen vooral gaat om deze, zogeheten

'droge' materialen. „Ik weet dat in zon duobak het vak

voor die vijf materialen het eerst vol is. Het is helemaal niet zo erg als er dan wat papier of plastic in de andere

helft komt. Als die vijf componenten maar schoon blijven, dan kun je die weer prima hergebruiken."

En zo wordt het papier uit de prullebak weer bruikbaar papier, van 'wit' glas worden weer flessen en potjes ge-

maakt, gekleurd glas wordt tot groene flessen en potjes

verwerkt, het plastic van folie en shampooflacons is opnieuw bruikbaar, uit oud ijzer wordt nieuw ijzer gewonnen (véél

goedkoper dan uit ijzererts) en textiel is opnieuw bruikbaar als poetslappen (dat was bij

ons thuis trouwens al wel bekend).

De heer Koole heeft goede

hoop dat ook verdere vorderingen zullen worden gemaakt in de techniek om de vijf componenten weer van elkaar te scheiden. Hij betreurt het

diep, dat onlangs een persbericht in de openbaarheid is gekomen, waarin werd gesteld dat het gescheiden ophalen en verwerken van huisvuil financieel niet uit kan. „De verwerking van het afval dat nu naar de VAM gaat, kost zon 55 gulden per ton. Voor het afval dat in Rijnmond wordt verbrand, is dat 105 gulden, vanwege de hoge transportkosten. Ik verwacht, en experimenten in

Duitsland wijzen dat ook uit, dat de prijs van gescheiden afvalverwerking uiteindelijk toch ergens tussen die twee bedragen komt te liggen. Met het verschil dat je er dan nog weer profijt van hebt, terwijl je het geld anders alleen kwijt bent voor het transport.''

AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse politie heeft twee mannen aangehouden in verband met een schietpartij in de Hertzspiegelstraat. Niemand raakte gewond, hoewel er volgens de politie zeker tien schoten vielen en vier geparkeerde auto's werden beschadigd. Het motief voor de schietpartij is nog onbekend, aldus de politie. Het schieten begon toen de 42-jarige R.G.R. (een van de arrestanten) voor zijn woning in een auto stapte. Vier belagers wilden de zware man eruit slepen, maar dat lukte niet. Daarop volgde de schietpartij, waar over en weer werd geschoten. Toen de politie arriveerde, waren R's belagers verdwenen. Later werd wel nog de 24-jarige G.L.W. gearresteerd. Diens rijbewijs was op de plaats van de schietpartij aangetroffen.

RUINEN - De 79-jarige R. Vos uit Hoogeveen is om het leven gekomen door een ongeval op een kruispunt in Ruinen. Volgens de politie was Vos bezig met zijn bromfiets over te steken. Een naderende vrachtwagen merkte hij niet op. De bestuurder van de vrachtwagen remde nog krachtig, maar kon de bromfietser niet meer vermijden. De man werd geschept en overleed ter plaatse aan zijn verwondingen.

DEN HAAG (ANP) - Het interprovinciaal overleg (IPO) voor maatschappelijk welzijn vindt dat staatssecretaris Van der Reijden van welzijn, volksgezondheid en cultuur een 'zigzagbeleid' voert bij de plaatsing van kinderen in pleeggezinnen. „Na een forse bezuiniging op internaatsplaatsen en gelijktijdig een bevordering van de pleegzorg om deze bezuiniging te compenseren zou er nu weer op de pleegzorg worden bezuinigd." Dat heefft volgens het IPO tot gevolg dat kinderen die door de bezuinigingen niet meer in internaten kunnen worden geplaatst nu ook niet in pleeggezinnen kunnen worden opgenomen. Het IPO vindt dat onaanvaardbaar.

Het IPO zegt dat in een reactie op de brief die de staatssecretaris aan de provinciale besturen heeft gestuurd. In die brief zegt hij het voornemen te hebben de plaatsingen in pleeggezinnen drastisch te verminderen. Ruim negenhonderd kinderen zouden niet meer in een pleeggezin kunnen worden geplaatst. Het IPO zegt dat het voorstel van de staatsssecretaris louter op budgettaire gronden is gebaseerd en dat het indruist tegen het beleid op het terrein van de jeugdhulpverlening, zoals dat in overleg met de Tweede Kamer is vastgelegd.

Het voornemen om het aantal plaatsen in pleeggezinnen te verminderen, leidt ertoe dat de uitbreiding van het aantal pleeggezinnen weer wordt afgebroken. De investeringen in pleeggezinnencentrales worden dan tenietgedaan, aldus het IPO.

ZUTPHEN - Officier van justitie bij de rechtbank in Zutphen mr. L. Montijn heeft wegens autodiefstallen twee jaar cel geëist tegen de 34-jarige R.H. uit Apeldoorn. De man wordt ervan verdacht dat hij met behulp van een babbeltruc' eerder dit jaar in totaal zeven auto's tijdens proefritten heeft gestolen. De man zocht zijn slachtoffers volgens de officier via autoadvertenties in kranten door het hele land.

ARNHEM - De Arnhemse politierechter mr. K. Kok heeft een 35-jarige medewerker van een linkse boekhandel in Arnhem veroordeeld tot een boete van 150 gulden wegens het ophangen van een oproep tot proletarisch winkelen. De Arnhemmer, E.8., heeft zich volgens mr. Kok schuldig gemaakt aan opruiing en het aanzetten tot strafbare feiten, door in 1983 een affiche met het opschrift „jat bewust" op te hangen in de etalage van boekhandel „De Rooie Arnhemmer" in Arnhem.

AMSTERDAM (ANp Noord-Holland moeten .1" mende tien jaar 14j|**£ ningen gebouwd word, *» minste 41.000 woningen T* vervangen moeten wnJi"l. 400.000 woningen moeteS den verbeterd. Daarm * ten de kwalitatieve ent** titatieve tekorten word * geheven en de toename v° * woningbehoefte worden * vangen. Dit hebben __?* teerde Staten van No2fr land vastgesteld in de bel nota bouwen en Wm.^ Noord-Holland.

Volgens de nota wordt naar gestreefd de prov nieuwbouwbehoefte geh0 ': Noordhollands grondffi> dekken. Hiervoor zou aanvullende capaciteit nl_ zijn voor ongeveer 20 000 _ ningen, voornamelijk inde gio Groot-Amsterdam Va,,* 143.000 nieuw te bouwen „ ningen ligt een deel - teZ woningen - al vast in het _T gramma tot 1990.

Het beleid van GS is €rtr gericht, de vertrekstromen. het zuidelijk deel van de i!r vincie te verminderen en .'-' streeks 1990 te laten oi in vestigingsoverscf Hoewel niet is uitgesloten Z er mensen blijven vert: naar Purmerend en Alme*r zal niet meer worden gaan van een taakstellen! woningproduktie in deze gf. meenten ten behoeve van de overloop uit Amsterdam _. dus GS. Dit omdat in Amst. dam de komende jaren een groot woningaanbod gewaar borgd lijkt. Voor de periode van 1990 tot 2000 gaat GS da ook uit van een maximale omvang van 12.000 woningen voor Almere. De voorziene bouw van 24.000 woningen van 1980 tot 1990 in Almer* onderschrijft GS.

In de nota zeggen GS verder het stedelijke zuiden van de provincie (IJmond, Zuid-Ker. nemerland en Zaanstad) te willen versterken. Tot 1990 worden hier ongeveer 12.000 woningen gebouwd en daarna tot 1995 nog eens ongeveer 13.000 woningen. In de regio's die in 1990 nog een woningtekort zullen hebben (kop vac Noord-Holland, Westfriesland-Oost, Noord-Kennemerland en Gooi en Vechtstreek) zouden de komende tien jaar ruim 35.000 woningen ebouwd moeten worden.

UTRECHT (ANP) - De reji nale instellingen voor amb lante geestelijke gezondheid zorg (RIAGG'S) kampen alg ruime tijd met een tekort a psychiaters, bovendien drei een tekort aan psychiatris verpleegkundigen. Dit kam' verdere uitbreiding van i RIAGG's in de richting vani sociale en acute psychiatr belemmeren.

De Nederlandse verenigÖ voor ambulante geestelijk gezondheidszorg heeft dit g^ schreven aan de nationa.-raad voor de volksgezond^;* naar aanldeiding van de =r partementale nota beroep krachtenplanning gezo£" heidszorg en maatschap!* lijke dienstverlening. Anderzijds is er volgens c[ NVAGG een groot aanbod v» klinisch psychologen vooren beperkt aantal vacatures de RIAGG's. De NVAGG nee-; het zelfs over een „exces1-; overschot" dat, mede door-**; er bij de RIAGG'S wachtten bestaan, leidt tot de verging van psychologen u> eerstelijns gezondheidszo*- Deze ontwikkeling hangt \_ gens de NVAGG dan ook zozeer samen met de

selijkheid van een alternat' circuit voor psychische P' blematiek in de eerste W wel met het overschot

psychologen. ujk; In de ambulante geeste*^ gezondheidszorg werken mensen in deeltijd: 61 Pjjtf van de werknemers. Zrj .. samen 44 procent van . beidsplaatsen. Van de» werkers is 43 procent :ra*» 57 procent vrouw. BiJ met een hogere opleiaw^ bij de leidinggevendenm* verhouding anders: van slechts 32 procent vrouw •

DEN HAAG-De boei- Waal bij Nijmegen W verkeersbrug en deS^ zal de komende a"de ó' worden verruimd- • terstaat zal door het geren van ondiepten nenbocht en het v - van de geul in de buit de bocht stroomW1 vaargeul zal door de wat rechter worden. manoeuvres met g pen minder hinderw^ zijn voor het overige