Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

v HAAG (ANP) - Het vt van het land -in het (■^"benoorden Zwolle - Cbi ~ sinds het einde van P .htend met een om- storing in het telefl^Xeer De oorzaak was defect aan de twee zo!<• llie draaggolfkabels f* Zwolle en Meppel. Dit l*f "oen woordvoerder van «. deze kabels wordt vrijl het telefoonverkeer tus'hPt noorden van het land f) rest van Nederland afge- Ehkeld, inclusief het interna- T**. 'telefoonverkeer via 'nieten en het semafoon-, telefoon- en mobilofoonvan en naar Noord- Ériand. Volgensde PTT is mogelijk een gevolg r kabelbreuken verhaakt door mechanisch ge"rv, pTT stuurde twee repaaeploegen op weg om het JLt te lokaliseren en zo tódig mogelijk te herstel- L Getracht werd een deel . det telefoonverkeer via \htK routes om te leiden. De "bels die over de Afsluitdijk \1 en waarover al een deel Jphet telefoonverkeer met wordt afgebeld is zon alternatieve [Jte, aldus de woordvoerder.

■ Merkvervalsing

DEN HAAG (ANP) - De politie heeft in zeven panden, verspreid over Den Haag en Leiden, ladingen valse merkjes en honderden kledingstukken in beslag genomen. Twee mannen werden aangehouden.

Vanuit de panden hadden al veel kledingstukken, voorzien van vervalste beschermde merknamen, vooral via markten hun weg naar de consument gevonden, aldus de Haagse politie.

DEN HAAG (ANP) - Het aantal aids-gevallen in ons land stijgt. Betrof het in 1982 nog slechts drie personen, in 1984 werden in totaal 29 gevallen geregistreerd en voor dit jaar (tot 1 oktober jongstleden) werden 36 aids-patiënten gemeld. Het aantal sterftegevallen als gevolg van de ziekte nam ook sterk toe: van drie in 1982 tot 12 dit jaar.

De cijfers zijn ontleend aan (schriftelijke) antwoorden van staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) op vragen vanuit de Tweede Kamer. Volgens de staatssecretaris is bovendien het aantal geregistreerde gevallen „slechts het topje van de ijsberg".

Tot dusver werd in ons land uitgegaan van een verdubbeling van het aantal aidspatiënten in een jaar. Op basis van die berekeningen, en uitgaande van 125 patiënten op 1 januari aanstaande, zou het totaalaantal omstreeks 1990 op ongeveer 2000 en in 1991 4000 moeten uitkomen. De staatssecretaris houdt echter in ziin antwoord zelfs al rekening met een verdubbeling per half jaar. Hij becijfert dat er - uitgaande van een gemiddelde sterfte van 60 procent van alle geregistreerde gevallen - in 1990 ongeveer 1200 patiënten (vrijwel allen mannen) aan de ziekte zullen zijn overleden.

De staatssecretaris concludeert dat op grond van de huidige schattingen de sterfte aan aids de derde plaats zal gaan innemen op de lijst van doodsoorzaken bij mannen in de leeftijd van 20 tot 59 jaar. Een andere conclusie is dat de ziekte aids thans in Europa vaste voet heeft gekregen.

GRONINGEN (ANP) - Onbekenden hebben gisteren in Groningen de rechtbank beklad en beschilderd met leuzen uit protest tegen de vrijlating van de 27-jarige A.P.J. uit Haren die er van wordt verdacht zes vrouwen te hebben verkracht. „Justitie laat verkrachters vrij", luidt de tekst van een van de leuzen.

De verdachte werd begin november aangehouden door de Groninger politie op aanwijzingen van een 19-jarig meisje dat in oktober door de man zou zijn verkracht in zijn auto. Na zijn aanhouding heeft de man bij de politie een gedeeltelijke bekentenis afgelegd. Tot de slachtoffers van de man behoren ook enkele prostituees die de man oppikte in de stad. Op last van de rechtercommissaris werd de man na de bekentenis in vrijheid gesteld. Het openbaar ministerie in Groningen noemde dat in een reactie „een vreemde beslissing".

DEN HAAG (ANP) - Vertegenwoordigers van de stichting Lekker Dier hebben gisteren in de hal van het ministerie van landbouw en visserij volgeblazen met stro. Ze willen bereiken dat er een verbod komt op roostervloeren voor mestvarkens.

Deze beesten - het zou gaan om 20 miljoen mestvarkens per jaar - moeten hun korte leven gewoon op stro kunnen slijten, vindt Lekker Dier. Volgens een woordvoerder gebruiken de meeste boeren in ons land op het ogenblik roostervloeren. Die zijn handiger, omdat de uitwerpselen van de dieren door roosters vallen.

In de nota 'Emerging Technologies' van de minister staan zowel de nieuwe NAVOstrategie als de globale aanduiding van de bijbehorende nieuwe wapensystemen beschreven. Het gaat daarbij onder meer om conventionele rakettechnieken, die geheel zelfstandig een tweede golf vijandelijke tanks achter het front kunnen opsporen en vernietigen. Het gaat daarbij om zeer kostbare en technologisch erg ingewikkelde wapens. Nederland wil in ieder geval de mogelijkheid behouden om nauwkeurig af te wegen welke wapens wel en welke niet zullen worden aangeschaft.

In het debat in de Kamercommissie is gebleken dat een ruime meerderheid wel voelt voor een Europees anti-raketsysteem. Daarbij gaat het volgens minister De Ruiter beslist niet om een soort ruimteschild van Europese makelij naast het Amerikaanse Starwars-programma. Hooguit is er een communicatiesatelliet in de ruimte noodzakelijk.

Maar de eigenlijke raketten zullen vanaf de grond worden gelanceerd en zijn bedoeld voor de vernietiging van doelen op kortere afstand. Overigens gaat het om conventionele wapensystemen, die misschien nucleaire kernwapentakenkunnen vervangen. Maar minister De Ruiter liet zich daar maandagavond uiterst voorzichtig over uit. Onder meer vanwege de enorme kosten zal Nederland het NAVO-beleid uiterst nauwkeurig volgen. Niet elk voorstel zal ook worden overgenomen. Maar eventuele extra kosten op het defensiebudget zullen pas na 1990 blijken.

Overigens ontkende de minister dat de NAVO ook zou overwegen conventionele taken toe te bedelen aan de Pershing-11, die in West-Duitsland is opgesteld in het kader van het NAVO-dubbelbesluit over kernraketten voor de middellange afstand. „Dat zou bij het Warschau Pact grote verwarring kunnen zaaien, omdat niet duidelijk is of de Pershings geladen zijn met een conventionele of een atoomlading. Aan die verwarring werken wij niet mee", aldus de minister.

DEN HAAG (ANP) - PvdAfractievoorzitter Den Uyl meent dat het afwijzende PvdA-standpunt over de kruisraketten geen blokkade behoeft te betekenen bij besprekingen na de verkiezingen over de formatie van een nieuw kabinet. Op een in Den Haag gehouden persbijeenkomst zei hij ervan overtuigd te zijn, dat na die verkiezingen daarover 'in alle redelijkheid' onderhandeld zou moeten kunnen worden.

Volgens Den Uyl behoeft niet te worden verwacht dat de PvdA het eerder ingenomen standpunt zal verlaten, maar dat er „met enige vindingrijkheid" een oplossing is te vinden. Den Uyl verwees naar de 'voetnoot' in het regeerakkoord tussen CDA en PvdA en onderstreepte dat pas tegen het einde van 1988 definitieve plaatsingsbesluiten moeten worden genomen. „Er zijn talloze modaliteiten voor het bereiken van een oplossing", aldus de PvdAfractievoorzitter. In dit kader zei hij te denken aan het uitstellen van de voorbereidende werkzaamheden op de luchthaven Woensdrecht. Den Uyl gaf een toelichting op het definitieve ontwerpprogramma van de PvdA voor de komende verkiezingen. In het ontwerp blijft de PvdA zich verzetten tegen de plaatsing van kruisraketten in ons land.

In de toelichting op het advies van het PvdA-partijbestuur wordt gesteld, dat de strijd om de plaatsing van kruisraketten 'niet ten einde' is. Geconcludeerd wordt dat de overeenkomst met de VS op 'verschillende wijzen' kan worden herzien en ook, dat een dergelijke herziening tussen democratische staten 'dient te worden gerespecteerd.

DR. J.M. DEN UYL

CDA-fractieleider De Vries heeft fel uitgehaald naar de PvdA wat betreft het 'star' dan wel 'krampachtig' vasthouden aan de standpunten zoals bij voorbeeld over het vraagstuk rond de kruisraketten. Volgens De Vries, tijdens een partijbijeenkomst in Zuidwolde, maakt een voetnoot' in het regeerakkoord zoals ten tijde van het tweede kabinet-Van Agt geen schijn van kans in een volgend kabinet. Volgens De Vries is een voetnoot zinloos, gezien de problemen waarin het land inmiddels is komen te verkeren. Het kan zich na de verkiezingen een dergelijke ingebouwde crisis niet permitteren. „Heronderhandelen is een toverwoord bij de PvdA, maar ze denken toch niet dat het CDA bereid is te gaan heronderhandelen met de Verenigde Staten over een verdrag dat we drie maanden eerder hebben goedgekeurd" aldus De Vries.

MIDDELBURG (ANP) - De ■.jarige F.P. uit Middelburg uft zich gisterochtend vroeg i het passantenverblijf van tt politiebureau in Middelirg van het leven beroofd. ij had zich met zijn broeken verhangen, zo heeft een «rdvoerder van de politie ■ «gedeeld. s De politie had maandag- I nnd na problemen bij de I rotiing van de man al contact Éad met P. die geestelijk in ' (problemen zat. Hij is toen i negenomen voor een gesprek ar het politiebureau. De vn kalmeerde tijdens dit ge, pk en werd naar huis ge(ird. Enige tijd later belde Blf de politie en vroeg of Éeer opgehaald kon worbeen gesprek met politiesen is hij op eigen verzoek het passantenverblijf te .: gelegd. Hij vertoonde jwi geen zelfmoordneiginai,aldus de politie. J Rond vijf uur dinsdagmor• «bleek dat de man zich met ju broekriem aan een raam| uiting had opgehangen. ; Op verzoek van de officier I in justitie in Middelburg zal Wie worden verricht.

DEN HAAG (ANP) - De 53- Mge D. de J. uit Nieuwkoop ■ft voor de Haagse rechtuit. 40 weken, waarvan 37 torwaardelijk, met een Mtijd van drie jaar tegen tt horen eisen. Dit wegens R plegen van ontuchtige «delingen met ten minste !>van zijn vier dochters.

ZWOLLE - In onderwijsjnngen wordt over een noodsituatie gesproken, omdat er «innen het voortgezet onderw'Js een groot tekort aan lera- Jn Vo°r exacte vakken dreigt e ontstaan. Vooral voor het *« economie is het een nijver .e situatie, want voor dat k 2Sls blJna geen leraar te

°IJC' van Boven van de 8e~ Vaö Zufn escholengemeenschap f !f bevestigt dat er wat hem «e kan erdaad van een noodsitua- VacatvrWorden BesProken. „In een selijjj ,v,e econ°mie te voorzien, is vre

krijgen een onbevoegde leraar aan te

trekken. Dat kan iemand zijn op SPD- of MBA-niveau. De inspecteur van onderwijs moet daarvoor in een dergelijk geval toestemming geven. Ook de inspecteurs realiseren zich heel goed, dat er sprake is van een zorgelijke situatie. Misschien dat zij zich daarom soepel zullen opstellen. De gereformeerde scholengemeenschap van Amersfoort heeft met dezelfde problemen, zij het in mindere mate, te maken. Rector G. J. van Middelkoop: „Voor economie blijft het moeilijk docenten te vinden. Dat is een algemeen probleem. Ontstaat er voor dat vak een vacature, dan moet je zo snel mogelijk adverteren, zodat ook mensen die misschien vanuit het bedrijfsleven naar het onderwijs willen overstappen, de tijd hebben daar eens rustig over te denken. Maar het zijn maar enkelingen die een dergelijke stap overwegen, omdat men er in de meeste gevallen wel van overtuigd is, dat men in het bedrijfsleven beter af is. Meestal moeten we voor de vakken economie en wiskunde de gaatjes in het rooster met enig kunsten vliegwerk dichten. Vaak worden studenten aangetrokken, die nog niet zijn afgestudeerd". Rector E. de Jong van de gereformeerde scholengemeenschap van Groningen zegt net uit de economieproblemen te zijn. „Hoe lang dat duurt, weet ik niet, want er hoeft er maar een in het bedij f sic ven te stappen en wij zijn in de aap gelogeerd. Wij hebben dan nog het geluk dat wij in een universiteitsstad zitten, zodat wij soms een student kunnen aantrekken die net zijn kandidaatsexamen economie achter de rug heeft. Maar als het bedrijfsleven nog langer aantrekkelijker blijft dan het onderwijs, zullen de problemen steeds groter worden". Bij verschillende scholen in Rotterdam is het onmogelijk geweest een bevoegde leraar economie te vinden. De gereformeerde scholengemeenschap van Rotterdam heeft daar niet mee te kampen, maar volgens rector J. Meijer zijn vacatures bijna onvervulbaar. „Vroeger wemelde het van de afgestudeerde economen, die in het onderwijs wilden, maar daar is nu de klad in gekomen. Daarbij speelt de HOS een grote rol, want daardoor ben je als school niet in staat nieuwe mensen naar wat zij waard zijn. Bovendien is het tegenwoordig geen lolletje meer voor de klas te staan. ledereen is er intussen van overtuigd, dat dat heel wat inspanning en energie kost. Voor wiskunde ligt de zaak iets minder moeilijk, maar we zijn toch erg blij dat wij iemand voor dat vak hebben kunnen vinden"

(van onze politieke redactie)

DEN HAAG - De PvdA-fractie in de Tweede Kamer is er niet zeker van dat na de polarisatie rond de kernbewapening (met name over de kruisraketten) de brede overeenstemming in de Nederlandse politiek over de conventionele bewapening kan blijven bestaan. De toepassing van moderne technologie binnen de NAVO-strategie van de toekomst (de zogeheten 'emerging technologies') kan conventionele wapens met een dermate gruwelijke uitwerking opleveren dat het niet ondenkbaar is dat de Partij van de Arbeid daarvoor geen verantwoording wil nemen.

Volgens defensie-woordvoerder H. van den Bergh zal ook Nederland zich volgende week tijdens een vergadering van de NAVO-ministers van defensie in Brussel in vergaande mate binden aan de aanschaf na 1990 van dergelijke uiterst moderne wapens. Maar minister mr. J. de Ruiter (defensie) ontkende dat maandagavond tijdens een uitgebreide commissievergadering van de Vaste Kamercommissie voor defensie over zijn eind juni verschenen nota 'Emerging Technologies'. De Nederlandse regering zal volgende week instemmen met sen nieuwe NAVO-strategie, maar de beslissing tot aanschaf van nieuwe wapens zal pas later worden genomen.

Gisteren zijn de werknemers van de DOMO-zuivelfabriek in Beilen (350) en Kolderveen (40) in staking gegaan uit solidariteit met de collega's van de met opheffing bedreigde kaasfabrieken in Koekange, St. Nicolaasga, Donkerbroek en Dokkum. Foto: Werknemers van DOMO laten zich inschrijven als staker.

Zoals mocht worden aangenomen, kreeg het kabinet in de Eerste Kamer lof voor zijn beleid van CDA, WD en (overwegend) de kleine christelijke fracties, en kritiek van de linkse oppositie. Ruim aandacht werd door de meeste fracties besteed aan de vergrijzing in ons land. De WD'er Zoutendijk vroeg zich af of, bij een teruglopend aantal jongeren, de dertien universiteiten in ons land in stand moeten blijven. Hij pleitte verder voor maatregelen ten aanzien van de bejaar, denzorg thuis en opperde een deel van de verwachte economische groei te gebruiken voor fondsvorming ten behoeve van de AOW.

Volgens PvdA-fractievoorzitter Vermeer zal de vergrijzing, in combinatie met de individualisering in de leefvormen, leiden tot een steeds groter beroep op professionele hulpverlening, terwijl het kabinet die juist wil terugdringen.

van de kleine christelijke fracties was RPF-senator Schuurman het meest kritisch in zijn beschouwingen over het kabinetsbeleid. Hij verweet het kabinet een beleid te voeren gegrond op materialistische uitgangspunten, zonder een samenhangende visie op de cultuur. Het ontbreken daarvan kan leiden tot een technologiebeleid dat de mens en de Derde Wereld schaadt, een gezondheidsbeleid dat de rechtsbescherming van het leven loslaat, een cultuurvernietigend emancipatiebeleid dat mensen losmaakt uit hun verbanden, en tot een weinig inspirerend werkgelegenheidsbeleid, aldus Schuurman. De GPV'er Van der Jagt had vooral kritiek op het uitblijven van overheidsinvesteringen, en op het beleid op immaterieel terrein (financiering van abortus, individualisering). SGP-senator ds. Abma verweet het kabinet te ver te gaan in het aanpassen van beleid aan maatschappelijke ontwikkelingen.

Ook het kruisrakettenbesluit van 1 november ontmoette in de Eerste Kamer de gebruikelijke reacties. Wel was WD-senator Zoutendijk opmerkelijk kritisch over de afstoting van twee extra kerntaken. Hij eiste dat de magere compensatie daarvoor, een extra conventionele inspanning in de luchtverdediging, dan in ieder geval zal doorgaan. D66-fractievoorzitter Glastra van Loon verweet het kabinet de plaatsing van kruisraketten geheel uit het verband van de totale defensieproblematiek te hebben gerukt. Het plaatsingsbesluit werkte daardoor polariserend. In felle bewoordingen hekelde hij de opneming van een looptijd van vijf jaar in het plaatsingsverdrag met de Verenigde Staten, waardoor de oppositie voor die periode aan het besluit wordt vastgebonden. „Nederland keerde na een ruimtewandeling van enkele maanden terug in de shuttle van de NAVO", zo luidde het commentaar van ds. Abma (SGP). De GPV'er Van der Jagt had kritiek op de afstoting van twee extra kerntaken.

(van onze politieke redactie)

DEN HAAG - Senator Christiaanse (CDA) heeft gisteren de VVD opgeroepen in immateriële zaken niet naar believen gelegenheidscoalities met de oppositie aan te gaan. Regering en parlement vormen samen de wetgevende macht; in geval van initiatiefwetgeving vanuit het parlement (zoals inzake euthanasie) is de regering medewetgever en hebben de regeringspartijen dus ook een bijzondere verantwoordelijkheid.

Christiaanse, voorzitter van de senaatsfractie van het CDA, sprak deze waarschuwende woorden gisteren in de algemene beschouwingen in de Eerste Kamer. Hij waarschuwde de WD in dit soort zaken niet aan te sturen op een conflict met de regering. „Wij zijn er niet alleen voor vrede en veiligheid en sociaal-economisch beleid", zo zei de CDAsenator. Zijn collega en coalitiepartner, de WD'er Zoutendijk, sprak zich uit voor voortzetting van het sociaal-economisch beleid van de CDA/VVD-coalitie op basis van een nieuw regeerakkoord. Maar als het kabinet bij voorbeeld ten aanzien van gelijke behandeling en euthanasie niet met voor de VVD bevredigende voorstellen kan komen, staat het de liberalen vrij samen met de oppositie initiatieven te nemen, aldus Zoutendijk. Hij wees erop dat ook het CDA wel eens op deze wijze zaken doet met de oppositie, zoals in het mediabeleid. De loyaliteit in een coalitie mag niet ten koste gaan van het realiseren van beleidsvoornemens op immaterieel terrein, waarvoor in de samenleving een ruime meerderheid bestaat. „Daarvoor zijn de liberale beginselen voor ons te belangrijk," aldus Zoutendijk.

MR. GLASTRA VAN LOON

DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kame wil snel een regeringsstandpunt over het advies van de Ziekenfondsraad en de raad voor de volkgezondheid om thuishulp aan gezinnen met een gehandicapt kind financieel mogelijk te maken. Geadviseerd wordt om experimenten in die richting te financieren via de ziekenfondsen.

Een kamerbrede motie die maandag werd ingediend tijdens een uitgebreide commissievergadering over het gehandicaptenbeleid gaat verder dan het advies van de ziekenfondsen. De beperking dat er eerst nogmaals geëxperimenteerd zou moeten worden laat de Kamer vallen. Eerdere experimenten met thuishulp, gefinancierd door het rijk, zijn inmiddels gestaakt.

Staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) toonde zich tamelijk terughoudend tegenover het verlangen van de Kamer. Hij vindt dat plannen voor landelijke invoering van gefinancierde thuishulp eerst weer moeten worden voorgelegd aan de adviesorganen. Dat nadere advies zou op zijn vroegst eind 1986 binnen kunnen zijn.

Die voorzichtige opstelling wekte wrevel bij mevrouw Muller-Van Ast (PvdA). Zij betoogde dat de Kamer er al sedert 1978 op aandringt om het probleem van opvang van gehandicapte kinderen thuis financieel op te lossen. Tot dusver zijn ouders met gehandicapte kinderen thuis aangewezen op het Kruiswerk - dat komt neer op 's ochtends snel aankleden en voeden - of hier en daar in het land de gezinszorg.

Een uniforme landelijke regeling ontbreekt. De Kamer zal over dit aspect van de gehandicaptenzorg nog nader in de slag gaan met Van der Reijden tijdens een mondeling overleg dat binnenkort plaatsvindt.