Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

Het oud-GPV-Kamerlid dr. A.J. Verbrugh stelde in zijn betoog op het congres de cultuurroeping centraal. „Onze sociale en politieke actie mag niet beperkt zijn tot het scheppen van een horizontalistische vrede. Zouden we het daarbij laten, dan wordt vrede een soort van te-vreden zijn, een bevrediging van behoeften, die door elke horizontalistische belangenorganisatie wordt nagestreefd en meestal de onvrede maar matig wegneemt. Zo zouden we de secularisatie versterken. Daarom moeten we letten op het doel dat we met de vrede nastreven, dat is de uitvoering van de cultuurroeping: de ontplooiing van het land tot Gods eer, waartoe wij zijn geroepen". Onder ontplooiing tot Gods lof verstaat Verbrugh dat ons werken er primair op gericht moet zijn God een offer te kunnen brengen (vereer de Here met de eerstelingen van al uw inkomsten, Spreuken 3: 9). „Doe je werk zo goed mogelijk en zeg na het werk bij jezelf en aan anderen: wat mijn hand presteerde, is te danken aan God die dankzij Christus, door zijn Woord en Geest aan mijn hoofd en hand kracht gaf om dit werk te verrichten", zo omschreef Verbrugh het christelijk arbeidsethos. Dat werken met het oogmerk God publiek te eren, moet de overheid stimuleren. Daarvoor is volgens Verbrugh meer nodig dan de beteugeling van de op groei gerichte markteconomie, zoals die wordt voorgesteld door Brian Griffith en de Amerikaanse bisschoppen (zie serie drs. K.B. van Popta in deze krant over de nieuwe economische politiek). Dat lijkt op het kappen van materialistische wildgroei, zonder te breken met de hoofdregel van de materialistisch consumptief gerichte politiek, aldus Verbrugh.

De advieskoersen (aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands bankpapier vandaag geldend in Amsterdam luiden:

Amerikaanse dollar 2,84 - 2,96 Engelse pond 4,06-4,36 Belgische fr. (100) 5,40-5,70 Duitse mark (100) 110,50-114,50 Hal. lire(10.000) 15,75-17,75 Portugese esc. (100) 1,50-2,00 Canadese dollar 2,04-2 16 Franse tr. (100) 35,75-38,75 Zwitserse fr. (100) 135,25 - 139,75 Zweedse kroon (100) 35,75-38.75 Noorse kroon (100) 35,75-38,75 Deense kroon (100) 29,25-32 25 Oostenr. sch. (100) 15,80- 16,30 Spaanse pes. (100) 1,72-1.97 Gr drachme(loo) 1.25-L95 Finse mark (100) 50,25-53,25 Joegosl. dinar (100) 0.50-1,20 lerse pond 3,34-3,64 Zuidafr rand 0.98-1,23 Austr. dollar 1.94-2.06 Indon. rupiah(lOO) 0,24-0,34

Om een werkelijke breuk met het materialisme te bewerkstelligen, is volgens het oud-Kamerlid een christelijk politiek cultuurprogramma onmisbaar. De projecten die in een dergelijk programma worden opgenomen, moeten vrijwel absolute prioriteit krijgen, wat mag blijken uit de naam primaire projecten (in de wandeling 'pri pro's' genoemd). Om God lof te brengen, moeten de pri pro's het verdere economische proces in het land stempelen. Voor het uitvoeren van de projecten, is het nodig dat alle produktief actoren worden gemobiliseerd. Op dit moment is met name een groot aantal werknemers beschikbaar. Bovendien zorgt de automatisering ervoor dat het aantal voortdurend groeit. De GPV'er stelde voor na te gaan in hoeverre het mogelijk is meer mensen aan werk te helpen in de gezondheidssector en andere sectoren van persoonlijke dienstverlening. Naast groei van de werkgelegenheid zou dat ook een harmonischer functioneren van de samenleving kunnen betekenen, aldus Verbrugh. Ten aanzien van de financiering van een en ander pleitte hij voor het terugbetalen van belasting aan bedrijven die dienstverlenend personeel in dergelijke sectoren aannemen. Niet alleen de overheid, maar ook de werkgevers en de werknemers moeten in de visie van Verbrugh meewerken aan de ontwikkeling van de samenleving tot lof van God. Daarvoor is een nieuw sociaal denken nodig, waarbij beide partijen streven naar een zodanige verdeling van de resultaten van het werk dat zowel het bedrijf enerzijds als de persoonlijke en gezinssfeer anderzijds de ontwikkeling van de gehele samenleving optimaal ten goede komen. Naar dat optimum moet worden gezocht bij de bepaling van de arbeidstijd en de inkomensverschillen. In een materialistisch beleid zijn bij een groeiende economie hoge beloningen nodig om leidende functionarissen aan te trekken. Een nationaal-christelijk beleid zal eerder streven naar verkleining van de verschillen; er moet meegeleefd worden met de moeiten van de laagstbetaalden met wie we in onderlinge verbondenheid een gemeenschappelijke taak uitvoeren, aldus Verbrugh. Het oud-GPV-Kamerlid vatte zijn betoog samen met de oproep om ook in het automatiseringstijdperk vast te houden aan een arbeidsmotivering die voortkomt uit de cultuurroeping. Concreet pleitte hij ervoor dat bedrijven door middel van politieksociale verslaggeving aangeven hoe de werknemers door hun arbeid meehelpen aan een ontplooiing van de samenleving die de glorie van God kan vermeerderen en kan bijdragen tot zijn behagen.

AMSTERDAM (ANP) - Philips en Ahold vielen gisteren in positieve zin op op de Amsterdamse effectenbeurs door omhoog te gaan in een aandelenmarkt, die een dalende tendens vertoonde. Onder invloed van een lager Wall Street en een dollar, die licht daalde naar ƒ 2,89, gingen de internationals overwegend terug. De obligatiemarkt vertoonde eveneens een dalende tendens.

AKZO, dat gisteren een voorlopige nederlaag meldde in de juridische strijd om de nieuwe aramidevezel, ging ƒ 1,80 terug naar ƒ 136,20. Hoogovens verloor drie dubbeltjes op ƒ 74,90, KLM hetzelfde bedrag op ƒ 50,60, terwijl Koninklijke Olie 60 cent verloor op ƒ 185,70. Unilever ging twee kwartjes omhoog naar ƒ 384, maar Philips won het meest met zes dubbeltjes op ƒ 54,20. Bij de banken en de verzekeraars was een dalende lijn. Alleen Westland-Utrecht bleef gelijk.

Bij de uitgevers ging VNU ƒ 2 terug, terwijl op de lokale markt ook Kluwer terrein moest prijsgeven. Elsevier was onveranderd.

UTRECHT (ANP) - De grafische bedrijven hebben grote moeite om de 36-urige werkweek, die in deze bedrijfstak is afgesproken, ook daadwerkelijk tot stand te brengen. Van verdergaande arbeidsduurverkorting kan dan ook geen sprake zijn. Dat bleek gisteren uit woorden van voorzitter M. Handgraaf van het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen, in een rede voor de algemene ledenvergadering van het verbond in Utrecht.

Contract is contract, aldus Handgraaf, maar de uitvoering roept bij velen van ons problemen op. De organisatorische problemen zijn groot, ondanks de overeengekomen ruimte voor flexibiliteit en voor invulling binnen de eigen onderneming. De voorzitter wees er voorts op dat het werkgelegenheidseffect door velen wordt betwijfeld, gezien de ervaring van elke dag dat er sprake is van een tekort aan arbeidskrachten. De 36 uur blijkt een zware opgave waarmee velen grote moeite hebben, aldus vatte Handgraaf samen. Zeker ook de werknemes in de bedrijven. De KVGO-voorzitter wees erop dat de haalbaarheid en uitvoerbaarheid van verdere arbeidsduurverkorting dan wat nu is overeengekomen, stuit op een volstrekte afwijzing van de leden. De - zij het voor 1986 wat afnemende - investeringsdrift van de ondernemingen wijst er volgens Handgraaf op dat men zoekt naar apparatuur en systemen om de prijs per eenheid produkt, die door de problemen met de arbeidsduurverkorting dreigt te stijgen, in de hand te houden.

De leden van Druk en Papier, de grafische bond van de FNV, zijn over het algemeen niet tegen arbeidstijdverkorting. Wel zijn hier en daar kritische geluiden van leden gehoord over het zichtbaar maken van de effecten van arbeidstijdverkorting. Dit heeft een woordvoerder van de bond gezegd in een reactie op de toespraak van voorzitter M. Handgraaf van het KVGO.

ARNHEM (ANP) - De International Trade Commission (ITC) in de Verenigde Staten heeft Enka, een divisie van Akzo, gisteren een invoerverbod opgelegd van Enka's nieuwe supersterke kunstvezel aramide. Enka en Enka's aramide maatschappij VOF mogen tot oktober 1990 geen aramide in de vorm van garen, vezel, pulp of papier in de Verenigde Staten invoeren. Het invoerverbod geldt overigens niet voor de afnemers van Enka-arami: zij kunnen hun met Twaron (de merknaam van Enka's armide) vervaardigde produkten vrij in de VS invoeren. Dit heeft een woordvoerder van Enka gisteren meegedeeld.

De beslissing van de Amerikaanse internationale handelscommissie ITC volgt op een door het Amerikaanse chemieconcern Dupont de Nemours tegen Akzo/Enkaarami aangespannen procedure. De klacht van Dupont hield in dat deze onderneming, tot nu toe de enige producent en verkoper van aramide, in de VS ernstige schade zou leiden door de invoer van op zich geringe hoeveelheden Twaron.

De beslissing van de ITC berust volgens de Enka-woordvoerder op de vaststelling dat invoering van Twaron onbillijk is jegens Dupont, omdat Enka-aramide bij de produktie in Nederland een onderdeel van een Amerikaans werkwijze-octrooi zou toepassen. „De Amerikaanse octrooiwet kan de produktie in Nederland echtpr niet verhieden en verhindert ook de invoer van Twaron in de VS in dit geval niet", aldus de woordvoerder. Dupont is er volgens hem nu in geslaagd om via de ITC-procedure wel een invoerverbod voor het Enka-produkt te doen opleggen.

Enka zei in een eerste reactie dat zij wordt getroffen door een handelspolitieke maatregel die ook ten koste gaat van de aramide-ontwikkeling in Amerika zelf. De onderneming zal alles in het werk stellen om een herziening van de ITC-maatregel door de president van Amerika te verkrijgen. Deze heeft gedurende zestig dagen de mogelijkheid om de ITC-maatregel te wijzigen. Mocht de belissing niet ongedaan worden gemaakt dan gaat Enka-arami volgens de woordvoerder bij de federale rechter in hoger beroep. Een uitspraak zal dan medio 1987 volgen.

(van onze sociaal-economische redactie)

DALFSEN — Wie alleen maar over ware vrede o geloofsgemeenschap kan spreken, zal met veel gesties snel klaar zijn. Analyseer de motieven an niet-christenen wanneer ze hebben over bij oorbeeld emancipatie, medezeggenschap of areidstijdverkorting, en er komt geen gereforleerde overtuiging uit de bus. Maar analyseer wat ■wr vrede in het sociale leven nodig is, en we kunitovaak een heel eind meegaan met hen die naar •trandering streven. De antithese moeten we «krp voor onze aandacht houden, de solidariteit Éhen die evenals wij — ook zonder dat ze dat nfvillen bekennen — de roeping van God hebben nde samenleving in stand te houden, moeten we renmin uit het oog verliezen.

Dat zei prof. dr. J. Douma het eind vorige week geaden politiek-sociaal bezinïgscongres van GMV, GPV GSEV. In zijn betoog gelikte hij het begrip vrede I invalspoort om zicht te 'igen op het sociale vraagi. De keus voor dat begrip itiveerde hij met de stelling I vrede het best aansluit bij actualiteit in ons land. Be*dan bij voorbeeld de be'ppen vrijheid, gelijkheid solidariteit die alle drie ffik gaan aan eenzijdigheid. De door de liberalen een- gestelde vrijheid heeft in s land een individualisti* invulling gekregen. Op «manier wordt miskend dat "■-jheid altijd moet samen* met gebondenheid aan en de naaste. Voor de ""nunisten en de socialisten Ageert het principe van de "jkheid als een gazon- Wier waarmee alle grasmeten even hoog/laag moe- II worden. Daarmee gaat * voorbij aan de verschei"neid - en dus ongelijkheid - 'God in de mensenwereld '?[gelegd. Ook het in chris- Jke kring veel gebruikte wP solidariteit is volgens _' Douma niet bruikbaar trefwoord, omdat daarmee |*r al te gemakkelijk de teteliiug tussen mensen op r-Q van hun keus voor of te* Christus aan de kant kan 7» geschoven. "armeer bij de uiteenzet|Js van wat vrede beoogt, Is'h yitgeBaan van de mens j°eeld van God, kan de een- Se hantering van de drie «ori,e beBrippen worden «ih;ünen*Het asPeet van de Ch krijgt aandacht, om*t r Imens isgePPlatst onj^od, de gelijkheid wordt ergeten, omdat allen zijn 'aPen naar het beeld van

God, en het feit dat we allemaal zijn geplaatst in bepaalde verbanden zorgt ervoor dat ook de solidariteit naar voren wordt gehaald, aldus prof. Douma. Bij de invulling van het begrip vrede is het volgens de Kamper hoogleraar verder van belang onderscheid te maken tussen vrede in de diepe zin van het woord en vrede in een meer oppervlakkige zin. Onder vrede in de diepe zin van het woord moeten we dan verstaan de vrede die we door Christus met God hebben. Oppervlakkige vrede houdt dan in: geen oorlog, geen gespannen verhoudingen tussen volken en groepen binnen volken, maar politieke en sociale rust. Prof. Douma herinnnerde eraan met een dergelijk onderscheid te staan in de traditie van 'onze vaderen', die bij voorbeeld spraken over goddelijke en burgerlijke gerechtigheid. Aandacht voor het dubbele aspeei van vreae voorkomt volgens prof. Douma enerzijds dat we ons ontmoedigd van het sociale vraagstuk afkeren vanuit de Doperse gedachte dat de wereld toch in het boze blijft liggen. Anderzijds bewaart het onderscheid ons voor de opvatting dat wij de wereld met onze sociale actie kunnen bekeren. De hoogleraar illustreerde zijn gedachten op dit punt met een voorbeeld. „Ongetwijfeld heeft een christen de roeping armoede te bestrijden en op te komen voor mensen die verdrukt worden. Maar hij moet nuchter blijven constateren dat opheffing van honger en verdrukking de wereld nog niet christelijker maakt. Wie de situatie in Zuid-Afrika met die in Nederland vergelijkt, moet het opvallen hoeveel beter de sociale voorzieningen hier zijn. Toch is tegelijkertijd de secularisatie hier evidenter dan in Zuid-Afrika. Dat brengt ons er evenwel niet toe de goede sociale voorzieningen die we hier hebben, van weinig waarde te achten. Juist waar het de burgerlijke, de sociale vrede betreft, zijn we met zulke voorzieningen bijzonder gediend. Het is hier heel wat rustiger dan in Zuid- Afrika, waar discriminatie en de grote tegenstelling tussen rijk en arm voor enorme spanningen, en dus voor onrust in plaats van vrede, zorgen."

In verband met de beide aspecten van vrede wees prof. Douma er vervolgens op dat we waardering kunnen hebben voor wat niet-christenen in het maatschappelijk leven presteren om goede verhoudingen onder de mensen te bewerken en te behouden. In de praktijk gebeurt het niet dat ieder God looft en het werk van zijn handen aan Hem opdraagt. En omdat het niet gebeurt, moeten er allerlei voorzieningen worden getroffen die wel met uiterlijke vrede, maar niets met diepe vrede te maken hebben. Daaraan zullen we ook als christenen moeten meewerken. Om een voorbeeld te noemen: We kunnen niet overal nee tegen zeggen omdat het niet gereformeerd is. Als op zondag een zwembad vol en de kerk leeg is, is dat een droevige situatie. Maar het is nog altijd beter dat de jeugd in een zwembad terecht kan dan dat ze uit verveling — zonder de mogelijkheid van publiek vertier — de straat onveilig maakt. We moeten de jeugd naar de kerk lokken; maar terwille van de burgerlijke vrede moeten we soms op zondag ook met onze eigen medewerking meer toelaten dan we zelf zouden wensen, aldus prof. Douma. De Kamper hoogleraar benadrukte echter dat christenen het niet moeten laten bij samenwerking met niet-christenen om het kwaad af te remmen. Hij riep op tot kritisch bezig zijn om verkeerde sociale theorieën en idealistische plannen te ontmaskeren en tot toetsing van 'eigen ' opvattingen. „Hoe vaak hebben christenen geen verkeerde ideeën gepropageerd, of kwamen ze erg laat met hun goede ideeën?" Verder wees hij op de invloed die christenen kunnen uitoefenen door sanerend bezig te zijn. Het evangelie waar ze persoonlijk, in de kerk, in de gezinnen en in andere verbanden door gevoed worden, is een 'zout' dat smaakt en een 'licht' dat schijnt, aldus prof. Douma.

VeT°rUgh: ...primaire projecten... (fotoß. Buchner)

Prof. dr. J. Douma: ...diepe en oppervlakkige vrede... (foto B Buchner)

_cTERDAM (ANP) - Een van de rdere u arkt en het EuroroP s.e id is noodzakelijk. * He Europese Commis- V*** minstens 300 stap-

Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de aramide-produktie bij Enka in volle gang. Volgend jaar komt het concern met Twaron op de markt. Het in werking stellen van de fabrieken in Emmen en Delfzijl vindt volgens de Enkawoordvoerder normaal doorgang en datzelfde geldt voor de commerciële activiteiten. Twaron is een door Enka ontwikkelde, ijzersterke maar vederlichte vezel, waarvoor volgens het concern op tal van toepassingsgebieden een grote toekomst is weggelegd.

Dupont kwam in de jaren zeventig al met een soortgelijke vezel, die onder de merknaam Kevlar op de markt wordt gebracht. Enka-arami wiist er op dat de produktie van Uuponts aramide, die in de VS plaatsvindt, onder een octrooi van Enka valt. In de VS is hierover door Enka een aanklacht tegen Dupont ingediend. Een uitspraak wordt midden volgend jaar verwacht, maar met deze omstandigheid wenste de ITC in haar nu genomen beslissing volgens de Enka-woordvoerder geen rekening te houden.

UTRECHT (ANP) - Het CNV is in principe bereid met de werkgevers te praten over het voor een deel gebruiken van arbeidstijdverkorting voor aanvullende scholing voor oudere werknemers. Het liefst heeft de christelijke vakcentrale dat voor deze scholing, nodig om nieuwe technieken bij te benen, tijd wordt vrij gemaakt los van de arbeidstijdverkorting, maar scholing als vorm van atv is niet onbespreekbaar.

Dat heeft CNV-vice-voorzitter H. Hofstede gezegd in Utrecht. De bonden van het CNV zullen volgens hem in het cao-overleg 1986 moeten uitmaken of zij extra scholing als gedeeltelijke invulling van de atv willen. Het CNV mikt met de scholing speciaal op de oudere werknemers (globaal de categorie van 35- tot 45-jarigen). De vakcentrale vreest dat hier zonder extra scholing in nieuwe technieken een verloren generatie' ontstaat.

Het CNV wil volgend jaar een begin maken met een groot om-, her- en bijscholingsprogramma, dat in 1990 moet uitmonden in permanente scholingsmogelijkheden voor vijf procent van de beroepsbevolking. De vakcentrale wil hierover in de Stichting van de Arbeid samen met de werkgevers richtinggevende aanbevelingen opstellen voor de komende cao-onderhandelingen.

Per bedrijfstak of onderneming wil het CNV fondsen oprichten, waaruit de scholingsactiviteiten moeten worden betaald. Van de overheid verwacht het CNV een bijdrage van minstens 4000 gulden per deelnemer. Hofstede schat dat in de opbouwtijd van het scholingsprogramma ('B6 en '87) ongeveer 500 miljoen gulden overheidsgeld nodig is, uitgroeiend tot 1,5 tot 2 miljard in 1990.

■ INDEVISHAL

(van een medewerker)

UMUIDEN - Aan de vrijdagmarkt werd aangevoerd: 15.515 kg tong; 50 kisten tarbot en griet; 526 kisten kabeljauw; 9 kisten schelvis; 953 kisten wijting; 905 kisten schol; 168 kisten schar; 20 kisten makreel; 1417 kisten haring; 90 kisten diversen. Prijzen in guldens: per 1 kg: tarbot 28,43-27,10; grote tong 24,15-23,32; grootmiddel tong 24,10-23,95; kleinmiddel tong 18,26-17,85; tong één 16,18-15,72; tong twee 15,37-14,89. Per 40 kg: tarbot 1024-390; griet 604-408; kabeljauw één 306-282; kabeljauw twee 286-250; kabeljauw drie 220--190; kabeljauw vier 198-174; kabeljauw vijf 190-140; schelvis drie 200; schelvis vier 192-180; schol één 196--182; schol twee 184-172; schol drie 140-116; schol vier 114-82; wijting vier 94-51; makreel twee 73-60; haring één 28,20-26,00; tongschar 290--262; roggen 200-88; bot 46-41; haai 162-124; steenbolk 60. ■ Graan Groningen GRONINGEN - Prijzen in gulden per 100 kg, tussen haakjes de vorige prijs: Tarwe 46,00-49,85 (onv.), wintergerst 46,00-48,30 (onv.), zomergerst 46,00-48,75 (onv.), groene erwten 78,00-92,00 (-) en karwijzaad 200,00-312,50 (--). ■ VEE GRONINGEN GRONINGEN - Prijzen: Stieren (resp. le en 2e kw.) 7,80-8,30 7,10--7,80; vaarzen (resp. le en 2e kw.) 6,80-7,00 6,50-6,80; koeien (resp. le, 2e en 3e kw.) 6,50-6,80 6,20-6,50 5,50-6,20; worstkoeien 4,80-5,80; schapen 170-205; lammeren (resp. rammen en ooien) 200-245 170-200; varkens 3,15-3,25; zeugen le kw. 2,55-2,70; melk- en kalfkoeien (resp. le en 2e soort) 1750-2350 1450--1750; melk- en kalfvaarzen (resp. le en 2e soort) 1550-2050 1350-1550; guste koeien 1000-1400; pinken 800--1200; graskalveren 400-700; nuka's voor de mest zwartbont stieren 260-320; vaarskoeien 175-275; weidelammeren 160-200. Aanvoer: Slachtvee 953, stieren 40, gebruiksvee 95, jongvee 157, nuka's zwartbont 1187, slachtschapen en lammeren 499, gebruiksschapen en lammeren 60, varkens 272, bokken en geiten 23, paarden 7. Totaal: 3283. ■ GOUD EN ZILVER AMSTERDAM - Prijzen van gisteren 14.00 uur: Goud onbewerkt 30.660-31.160, vorige 30.500-31.000. Bewerkt verkoop 32.720 laten, vorige 32.550 laten. Zilver onbewerkt 550-620, vorige 550-620. Bewerkt verkoop 660 laten, vorige 660 laten.

CUIJK - De directie van het vleesverwerkende bedrijf Homburg is bereid 170.000 gulden uit te trekken voor het uitvoeren van achterstallig onderhoud in de slachterij 'Salland' in Olst. Dit heeft Homburg meegedeeld aan de Voedingsbond FNV. Met het geld kan de slachterij, een dochter van Homburg waar 85 mensen werken, dusdanig worden opgeknapt dat weer wordt voldaan aan de eisen* die de Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees (RW) stelt op het gebied van hygiëne en kwaliteitszorg. Met de toezegging dat in de' slachterij zal worden geïnvesteerd, is het kort geding van de baan dat de centrale ondernemingsraad (COR) van Homburg begin deze maand tegen het bedrijf heeft aangespannen.

Dinsdag 26 november

Actieve aandelen noteringen 16.15 u. 25/11 26/11 Aegon ƒ 113,50 ƒ113,70 Ahold ƒ 73,90 ƒ 74,20 Akzo ƒ 138,00 ƒ136,20 ABN ƒ 552,00 ƒ550,00 Alrenta ƒ 150,20 ƒ150,00 Amev ƒ 80,10 ƒ 80,10 AMRO ƒ 100,50 ƒ100,70 Assur. RDM ƒ 134,50 ƒ135,00 BührmannTett. ƒ -,-- ƒ116,20 Dordt. Petr. ƒ 173,20 ƒ173,30 Elsevier-NDU ƒ 171,50 ƒ171.00 Fokker ƒ 75,40 ƒ 73,50 FGH ƒ 62.80 ƒ 62,90 Gistßrocades ƒ 242.00 ƒ242.00 Heineken ƒ 200,00 ƒ201,00 Heineken Holding ƒ 182,00 ƒ183,00 Holl Beton Groep ƒ 122.00 ƒ122.00 Hoogovens ƒ 75,20 ƒ 74,70 KLM ƒ 50,90 ƒ 50,80 Kon. Olie ƒ 186,30 ƒ185,80 Nat.-Nederlanden ƒ 80,90 ƒ 81,00 NMB ƒ 220,20 ƒ218,50 Nedlloyd Groep ƒ 200,50 ƒ202,50 Océ-vd. Grinten ƒ 381,00 ƒ379,00 Ommeren (v.) ƒ 30,10 ƒ 30.00 Pakhoed Holding f 78,20 ƒ 78,40 Philips ƒ 53.60 ƒ 54,30 Robeco ƒ 81.30 ƒ 81,20 Rodamco ƒ 135,20 ƒ135,20 Rolinco ƒ 73.90 ƒ 73,20 Rorento ƒ 47,40 ƒ 47,40 Unilever ƒ 383.50 ƒ383.20 VNU ƒ 274,00 ƒ271,50 Volker Stevin ƒ 30,30 ƒ 29,70 Wessanen ƒ 228.50 ƒ228,30 Westl. Utr. ƒ 91,50 ƒ 91,10 Handel, md., div. noteringen 16.30 u. ACF Holding ƒ 254,00 ƒ249,00 Audet ƒ 136.10 ƒ136,50 Bam Holding ƒ 63.00 ƒ 57,50 Beek AL. van ƒ 168,50 ƒ170,50 Beers* Zonen ƒ 247,00 ƒ233,00 Berkels Patent ƒ 40,80 ƒ 40,50 Blydenst.Willink ƒ 672,00 ƒ663,00 Bols ƒ 107,50 ƒ104,10 Borsumij-Wehry ƒ 484,00 ƒ480,50 Boskalis Westm. ƒ 00,00 ƒ 16,40 Bredero ƒ 207,00 ƒ187,50 Brink 'Molyn ƒ 105.10 ƒ105,30 Ceteco n.-r Cert. ƒ 347,00 ƒ344,00 Cindy-Key ƒ 66,80 ƒ 66.00 Cr. Lyon. Ned. ƒ 96,50 ƒ 96,80 CSM n.-r Cert. ƒ 196,20 ƒ188,50 Dcli Mij. ƒ 173,00 ƒ -,-- Desseaux ƒ 120,00 ƒ114.00 Dordt. Petr. pref. ƒ 168,50 ƒ168.50 Econosto f 76,00 ƒ 86,50 Eriks ƒ 239,80 ƒ237,00 Furness ƒ 61,30 ƒ 57,50 Gamma Holding ƒ 196,60 ƒ 191,00 Grasso ƒ 175.50 ƒ169,50 GTI Holding ƒ 83,00 ƒ 86,00 Hagemeyer ƒ 57,80 ƒ 52,50 Hoek ƒ 97,10 ƒ 90,30 Holec ƒ 280,00 ƒ259,00 Hunter Douglas ƒ 65,80 ƒ 63,70 IHC Caland ƒ 29,10 ƒ 28,00 Intern. Muller ƒ 67,50 ƒ 65.20 Industr.-My ƒ 76,40 ƒ 78,00 KBB 10% C.Pr. ƒ 77,00 ƒ 80,10 KBBn.-rCert. ƒ 77.90 ƒ 80,10 Kluwer ƒ 180,50 ƒ167,00 Kon. Papier ƒ 114.80 ƒ112,60 Macintosh ƒ 75.00 ƒ 78,00 Medicopharma ƒ 268.00 ƒ258,00 Meneba ƒ 99,50 ƒ 91,50 Naarden ƒ 57,00 ƒ 57,00 Nagron ƒ 36,20 ƒ 36,20 NBM-Bouw ƒ 10,90 ƒ 11.40 Norit ƒ 184,50 ƒ190,00 Nutricia n.-rCert. ƒ 183,00 ƒ170,00 Nutricia GB ƒ 170,50 ƒ161,00 Nijverdal-T. Cate ƒ 94,00 ƒ 95,00 Ned. Scheepshyp. ƒ 121,00 ƒ130,00 Otra ƒ 216,50 ƒ214,50 Palthe ƒ 117,00 ƒ117,50 Pont. Houth. ƒ 64,00 ƒ 58,00 Sarakreek ƒ 39,20 ƒ 39,30 Smit Int. ƒ 43,50 ƒ 41,00 Telegraaf ƒ 279,50 ƒ275,00 Thomassen & Dr. ƒ 63.70 ƒ 63,40 Twijnstra-Gudde ƒ 67,00 ƒ 61,50 Verto ƒ 82,70 ƒ 75,00 VMF Stork ƒ 255,00 ƒ244.00 VRG ƒ 107,70 ƒ104,50 Wegener n.-r Cert ƒ 68,50 ƒ 61,00 Wolters Samson ƒ 347,50 ƒ300,00 Wyers ƒ 64,00 ƒ 62,00 ANP-CBS-koersindices 25/11 26/11 Algemeen 239,20 238,00 Algemeen-lokaal 242,40 240,90 Internationals 235,70 234,80 Industrie 214,10 212,90 Scheep-en luchtv. 224,10 223 50 Banken 395,30 391,40 Verzekering 684,80 680,80 Handel 231,90 230,30 CBS-oblig. index 110,10 109,70 Rendem. Staatslen. 6,94 6,99 waarvan 3-5 jaar 6,67 6|67 waarvan 5-8 jaar 6,98 7JOI waarvan 5 langste 7,00 7^05 Rendem. BNG-len. 7,14 7^15 Rendem. Banklen. Rendem. Pandbr. 7,07 7.06