Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

DEN HAAG (ANP) - Het aantrekken van meisjes is een van de manieren om meer leerlingen in de metaalindustrie in opleiding te nemen. Het werk in de bedrijfstak is de laatste jaren onder invloed van technologische vernieuwingen zodanig veranderd, dat er ook volop kansen voor vrouwen liggen. Dat zei de voormalige voorzitter van de Industriebond FNV, Arie Groenevelt, gisteren in Den Haag.

Daar maakte hij als voorzitter van de Stichting Opleiding en Ontwikkeling voor de Metaal en elektrotechnische industrie de start bekend in september van twee opleidingen voor naar verwachting honderd meisjes in de metaalindustrie. De start vindt plaats in Schiedam en in Zaanstad. Het is de bedoeling dat West- Brabant en Midden-Gelderland zullen volgen. Door het negatieve beeld van massa-ontslagen en onaangename werkomstandigheden kiezen weinig jongeren voor de metaal- en elektrotechnische industrie. De huidige opleidingscapaciteit is dan ook niet ten volle benut. Volgens Groenevelt behoort het slechte imago van de bedrijfstak tot het verleden, maar moet dat nog in brede kring doordringen. Hij zag hier een taak voor de schooldekanen. Onder invloed van de technologische vernieuwingen is het werk veel verfijnder en schoner geworden. Mede daardoor ligt er volgens hem een kans voor vrouwen. Bovendien is er weer volop werk met goede vooruitzichten.

A. GROENEVELT

Groenevelt wees erop dat bij het aantrekken van jongeren het probleem speelt dat vooral lits'ers B en C veelal doorstromen naar de mts. Bovendien haakt daar snel een groot percentage af, dat dan definitief de techniek de rug toekeert. De bedrijfstak zal deze jongeren gericht moeten benaderen, maar ook op zoek moeten naar jongeren (ook meisjes) met mavo-wiskunde. Meisjes met een lagere beroepsopleiding kunnen via een schakelcursus worden voorbereid op een metaalopleiding. De vrouwen zullen vooral opleidingen volgen voor draaien en frezen met behulp van computers, voor fijnmechanische beroepen en voor laswerkzaamheden.

ledereen is het er over eens dat het zo niet verder kan, zo zei Van de Horst. De Europese Commissie heeft dan ook een nieuw beleidsplan het licht doen zien. Dit is het zogenaamde Groenboek, getiteld 'Perspectieven voor een gemeenschappelijk landbouwbeleid. Daarin wordt een aantal mogelijkheden voor verandering aangegeven. Het melkprijsbeleid krijgt daarbij niet veel aandacht, omdat men ervan uitgaat dat dit probleem door middel van de superheffing voorlopig is opgelost. Het nieuwe beleid van de EG zou kunnen gaan in de richting van meer op de markt gerichte prijzen. Dit betekent dat de prijzen moeten dalen, want het aanbod is te groot. Een produktiedaling zal echter leiden tot een grotere druk op produkten waarvan nu nog geen overschot is. Een andere mogelijkheid is teeltbeperking voor gewassen die op dit moment teveel geproduceerd worden. Dat leidt echter ook al gauw tot overproduktie bij andere gewassen Een teeltbeperking bij voorbeeld bij graan zal wel de prijs van het graan verbeteren. Een instrument kan ook zijn de zgn. medeverantwoordelijkheidsheffing. Daardoor laat men de boer meebetalen aan afremming van de produktie. Dit vermindert wel de opbrengstprijs voor de voer, maar verlicht ook het EG-budget. Een zeer drastische maatregel is het uit produktie nemen van landbouwgronden. Dit moet in de eerste plaats gebeuren in slecht renderende gebieden. Juist in die gebieden willen de overheden de landbouw echter in stand houden om ontvolking tegen te gaan.

Er is nog een mogelijkheid, die in het EG-Groenboek niet wordt genoemd. Dat is namelijk een gemengd systeem, waarbij het deel van de produktie dat binnen Europa kan worden afgezet, een goede garantieprijs oplevert, terwijl de rest tegen de werelmarktprijs zou moeten worden afgezet. Bij de suikerbietenteelt geldt een soortgelijke regeling, met een redelijk resultaat. Om overproduktie van bij voorbeeld granen tegen te gaan, kan men uitzien naar andere gewassen,. Zo is er in Europa een tekort aan eiwithoudende produkten, zoals peulvruchten. Het valt echter niet mee die produkten te verbouwen tegen wereldmarktprijs. Dus zou de import moeten worden afgeremd, wat weer zijn terugslag zal geven op de export van andere produkten.

Er is ook nog ruimte voor hout op de Europese markt, maar het snelstgroeiende hout vraagt een produktietijd van 15 jaar. Hoe moet een landbouwer met een krimpend inkomen zon investeringsperiode overbruggen?

In het Groenboek wordt verder de mogelijkheid genoemd om van bij voorbeeld granen, alcohol te maken ter vervanging van benzine. Bij de dalende energieprijzen is dit echter geen haalbare kaart. Er is vrij veel belangstelling voor grovere tuinbouwprodukten, maar de producenten die zich hiermee bezig houden, zouden nieuwkomers niet toejuichen, want dan zouden er ook op dat terrein direct overschotten ontstaan.

We moeten bij de keuze voor de richting van het toekomstige landbouwbeleid komen tot een principiële stellingname, zo zei Van de Horst. Daarbij kunnen we ons uitgangspunt nemen in de scheppingsopdracht in Genesis 1. De aarde moet bewaard en bewerkt worden. Het bewerken heeft nu geleid tot grote overschotten, wat erop wijst dat we ons rentmeesterschap niet optimaal hebben uitgeoefend. Ook de landbouw ondervindt de gevolgen van de disharmonie die zijn oorzaak vindt in de zonde. Maar er is tegens uitzicht en hoop op verlossing voor de zuchtende schepping. Daaraan moet het beleid dienstbaar zijn. In 'Universeel en Antirevolutionair' neemt Verbrugh als uitgangspunt dat de overheid het hoofd is van de openbare samenleving. Daarmee is zij ook verantwoordelijk voor het scheppen van voorwaarden om in de landbouw zijn christenplicht te kunnen uitoefenen. Daarbij kan horen dat de overheid de vrije markt inperkt, zegt Douma in 'Vrede in de Maatschappij. Een vrije markt kan namelijk zo onbarmhartig regeren, dat de producenten in de knel komen.

Volgens Van de Horst is het onmogelijk dat de overheid van alle landbouwprodukten de prijs garandeert. Wel moet, wanneer steun wordt gegeven, deze op de goede plaats terecht komen. Dat betekent aandacht voor de kleinere bedrijven. Ook moeten beleidsveranderingen geleidelijk plaatsvinden. De overheid heeft tot nu toe een beleid van produktiestimulering gevoerd. Zij is dan ook medeverantwoordelijk voor de huidige situatie. Ze kan daarom niet nu de boeren de dupe laten worden van een abrupte beleidsverandering.

Als de prijzen meer in de richting van de wereldmarktprijzen moeten, zal er inkomenssteun nodig zijn, aldus Van de Horst. Het zal naar zijn mening heel moeilijk zijn hiervoor een doelmatig en rechtvaardig systeem te ontwikkelen. De produktie-overschotten mogen echter ook niet worden gebruikt als argument om de import uit ontwikkelingslanden dan maar te beperken. Op die manier zouden de armen in de wereld nog armer worden. Als import inkomenssteun in de landbouw noodzakelijk maakt, dan moet dat op de hele gemeenschap worden verhaald en niet speciaal op de producenten.

Tot slot merkte Van de Horst op dat er voor de landbouw altijd een plaats zal blijven. Het accent zal echter verschuiven van produktieverhoging naar kostenbesparing. Bij dit alles moeten we onze talenten gebruiken tot eer van onze Schepper en dan mogen we ook Zijn zegen verwachten, zo zei hij.

De advieskoersen (aan- en verkoopprijzen) voor buitenlands bankpa pier vandaag geldend in Amsterdam luiden:

Amerikaanse dollar 2,59-2,71 Engelse pond 3,63-3,93 Belgische fr. (100) 5,32-5,62 Duitse mark (100) 111,00-115.00 Ital. lire(10.000) 15,80 -17,80 Portugese esc. (100) 1,50-2,00 Canadese dollar 1,84 -1,96 Franse fr. (100) 35,50-38,50 Zwitserse fr. (100) 134,50-139,00 Zweedse kroon (100) 34,00-37,00 Noorse kroon (100) 34,50-37,50 Deense kroon (100) 29,00-32,00 Oostenr. sch. (100) 15,88 -16,38 Spaanse pes. (100) 1,71-1,96 Gr. drachme (100) 1,35-2,05 Finse mark (100) 48,75-51,75 Joegosl. dinar (100) 0,40 -1.10 lerse pond 3,26-3.56 Zuidafr. rand 1,15-1,40 Austr. dollar 1,81-1,90 Indon. rupiah (100) 0,22 - 0.32

Dinsdag 18 februari

Actieve aandelen noteringen 16.30 u. 17/2 18/2 Aegon ƒ 104,00 ƒ104,10 Ahold ƒ 77,40 ƒ 78,00 Akzo ƒ 162.10 ƒ162,10 ABN ƒ 565,00 ƒ561,00 Alrenta ƒ 145,30 ƒ145,50 Amev ƒ 79,10 ƒ 77,90 AMRO ƒ 106,00 ƒ106,80 Assur. RDM ƒ 132,00 ƒ131,50 BührmannTett. ƒ 141,00 ƒ141,00 Dordt. Petr. ƒ 160,00 ƒ 160,00 Elsevier-NDU ƒ 168,00 ƒ164,00 Fokker ƒ 82,00 ƒ 81,70 FGH ƒ 43.00 ƒ 42,50 Gistßrocades ƒ 268,00 ƒ268,50 Heineken ƒ 225,50 ƒ224,50 Heineken Holding ƒ 205,00 ƒ204,50 Holl. Beton Groep ƒ 151,00 ƒ152100 Hoogovens ƒ 87,00 ƒ 87 20 KLM ƒ 61,50 ƒ 61,70 Kon. Olie ƒ 169,40 ƒ169,60 Nat.-Nederlanden ƒ 77,50 ƒ 76 10 NMB ƒ 220,00 ƒ2lBlOO Nedlloyd Groep ƒ 184,20 ƒlBl5O Océ-v.d. Grinten ƒ 429,00 ƒ42950 Ommeren (v.) ƒ 33,30 ƒ 33J10 Pakhoed Holding ƒ 79,10 ƒ 70 50 Philips ƒ 65,70 ƒ 65.00 Robeco ƒ 85,30 ƒ 85,50 Rodamco ƒ 137,00 ƒ135,70 Rolinco ƒ 73,30 ƒ 74,30 Rorento ƒ 47,70 ƒ 47,80 Unilever ƒ 376,00 ƒ 377*30 VNU ƒ 276,00 ƒ276,00 VolkerStevin ƒ 35,90 ƒ 35,30 Wessanen ƒ 248,50 ƒ249,00 Westl. Utr. ƒ 46,50 ƒ 45,70 Handel, md., div. noteringen 16.00 u. ACF Holding ƒ 287,00 ƒ287,00 Audet ƒ 158,50 ƒ156,50 Bam Holding ƒ 89,10 ƒ 89210 Beek AL. van ƒ 237,00 ƒ237,00 BeersZonen ƒ 279,00 ƒ274,00 Berkei's Patent ƒ 39,00 ƒ 36,80 Blydenst.Willink ƒ 822,00 ƒBOO,OO Bols ƒ 124,30 ƒ124,00 Borsumij-Wehry ƒ 649,00 ƒ676,00 Boskalis Westm. ƒ 19,40 ƒ 19,50 Bredero ƒ 203,00 ƒ200,00 Brink/Molyn ƒ 65,30 ƒ 66,50 Ceteeon.-rCert. ƒ 339,50 ƒ347,50 Cindy-Key ƒ 87,50 ƒ 86,50 Cr. Lyon. Ned. ƒ 106,30 ƒ104,70 CSMn.-rCert. ƒ 253,50 ƒ252.10 DeliMij. ƒ 184,00 ƒ183,00 Desseaux ƒ 150,00 ƒ148,00 Dordt. Petr. pref. ƒ 156,00 ƒ155,00 Econosto ƒ 106,00 ƒ104,00 Eriks ƒ 290,00 ƒ290,50 Furness ƒ 63,80 ƒ 63,00 Gamma Holding ƒ 273,00 ƒ272,50 Grasso ƒ 205,00 ƒ207.00 GTI Holding ƒ 96,50 ƒ 96,00 Hagemeyer ƒ 58,50 ƒ 58,20 Hoek ƒ 146,00 ƒ147,00 Holec ƒ 273,00 ƒ271,80 Hunter Douglas ƒ 71,00 ƒ 70,00 IHCCaland ƒ 25,20 ƒ 25,70 Intern. Muller ƒ 71,10 ƒ 71,00 Industr.-My ƒ 98,50 ƒ 97.50 KBBIO% C.Pr. ƒ 83,50 ƒ 82,00 KBBn.-rCert. ƒ 83.00 ƒ 82,00 Kluwer ƒ 212,00 ƒ216,00 Kon. Papier ƒ 133,00 ƒ129,80 Macintosh ƒ 91,80 ƒ 91,80 Medicopharma ƒ 281,00 ƒ282,00 Meneba ƒ 129,00 ƒ128,00 Naarden ƒ 39,00 ƒ 54,60 Nagron ƒ 40,50 ƒ 39,30 NBM-Bouw ƒ 13,00 ƒ 12,70 Norit ƒ 222,00 ƒ220,50 Nutrician.-rCert. ƒ 212,00 ƒ213,00 NutriciaGß ƒ 202,00 ƒ201,00 Nijverdal-T. Cate ƒ 117,50 ƒ117,30 Ned. Scheepshyp. ƒ 200,00 ƒ 00,00 Otra ƒ 280.00 ƒ278,80 Palthe ƒ 134,00 ƒ134,00 Pont.Houth. ƒ 85.20 ƒ 85,00 Sarakreek ƒ 39,70 ƒ 39,20 Smit Int. ƒ 36,20 ƒ 36,50 Telegraaf ƒ 319,00 ƒ316,00 Thomassen _ Dr. ƒ 56,50 ƒ 55,60 Twijnstra-Gudde ƒ 83,00 ƒ 81,00 Verto ƒ 84,00 ƒ 83,80 VMFStork ƒ 295,00 ƒ293,00 VRG ƒ 116,00 ƒllB,BO Wegenern.-rCert. ƒ 74,00 ƒ 74.00 Wolters Samson ƒ 360,00 ƒ356,00 Wyers ƒ 80.20 ƒ 81.00 ANP-CBS koersindi.es 17/2 18/2 Algemeen 252,60 252,20 Algemeen-lokaal 266,80 266,10 Internationals 237,20 237,10 Industrie 243,90 243,60 Scheep- en luchtv. 235,90 234,70 Banken 405,00 401,60 Verzekering 653,20 643,50 Handel 247,60 248,60 CBS-oblig. index 111,20 111,20 Rendem. Staatslen. 6,80 6,80 waarvan 3-5 jaar 6,48 6,48 waarvan 5-8 jaar 6,84 6,84 waarvan 5 langste 6,85 6,85 Rendem. BNG-len. 7,00 7,00 Rendem. Banklen. 6,85 6,84 Rendem. Pandbr. 6,77 6,77

NIEUWEGEIN (ANP) - Premier Lubbers vindt de uitspraken van het PvdA-congres van het afgelopen weekeinde inzake het bijzonder onderwijs erg merkwaardig en ook onverstandig. Het verkiezingscongres van de socialisten besloot afgelopen weekend dat de laatst overgebleven school in een regio in ieder geval een openbare moet zijn. Dit als antwoord op de dreigende sluiting van veel scholen als gevolg van bezuinigingen.

Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Nieuwegein zei de premier het uiteraard aan de PvdA over te laten om het bijzonder onderwijs een stapje lager te zetten en als het ware minderwaardig te vinden. Dom vond hij de uitspraken op het punt van de zuinigheid, omdat de betrokkenen het als iets van zichzelf beschouwen.

Premier Lubbers riep op tot samenwerking bij de bestrijding van de werkloosheid, waarbij het gehele onderwijs een belangrijke rol kan spelen.

(van een correspondent)

ZWOLLE - De Europese landbouwpolitiek zoals die vanaf 1954 vorm kreeg, was gericht op produktiviteitsstijging en moest leiden tot een redelijk inkomen voor de boeren. Daarbij werd gestreefd naar niet te hoge consumentenprijzen en een stabilisering van de landbouwmarkt. Het uitgangspunt was een goede voeselvoorziening in Europa. Verschillende doelstellingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid werden bereikt, zoals een goede voedselvoorziening en redelijke prijzen voor de consument. De laatste jaren zijn echter de nadelen van de gestegen produktiviteit duidelijk geworden: overschotten bij melk, boter en granen. De vraag wat er nu met het Europees landbouwbeleid moet gebeuren had de aandacht van de jaarvergadering van de Beroepskring Agrariërs van het GMV, vorige week in Zwolle. Spreker was de heer D.J. van de Horst te Almen, zelf veehouder en lid van de commissie algemeen landbouwbeleid van het GMV.

De landbouwoverschotten zijn zo groot, dat we ons daar moeilijk een voorstelling van kunnen maken, zo zei Van de Horst. Wat zegt het nog als een miljoen ton boter ligt opgeslagen? Het is in ieder geval veel meer dan de normale buffervoorraad, die nodig is, en er komt elk jaar meer bij. Er ligt bovendien meer dan een half miljoen ton melkpoeder in de opslagplaatsen en in de vrieshuizen ligt 750.000 ton rundvlees. Voorts is er een groeiend overschot aan graan, waarvan al 16 miljoen ton ligt opgeslagen.

Niet allen kunnen dergelijke hoeveelheden niet meer door de markt worden opgenomen, aldus Van de Horst, bovendien kosten ze jaarlijks meer dan twee miljard gulden aan opslagkosten. Er zullen dan ook maatregelen moeten worden getroffen, te meer omdat de overschotten structureel zijn. De voorzieningsgraad van verschillende landbouwprodukten is namelijk ver boven de behoefte uitgegroeid. De landbouwmarkt is geheel uit balans geraakt. Dit is het gevolg van de doorlopend lage prijzen, waardoor de produktiviteit zeer hoog werd opgevoerd.

Met 25 vluchten worden van Schiphol 2025 koeien en stieren naar Irak geëxporteerd. Het Nederlandse bedrijf Ploeg en Terpstra kaapte deze order van ruim 7 miljoen gulden onlangs weg voor Westduitse mededingers. Door de superheffing op melk, gecreëerd om melkplas en boterberg te bestrijden, is er thans een ruim aanbod van slachtvee, reden waarom men de Iraakse order van harte verwelkomt.

DEN HAAG (ANP) - Van de huidige werkloosheid (rond 750.000) is ongeveer een tiende deel te wijten aan te vermijden starheden in de werking van de arbeidsmarkt. Het grote probleem van de Nederlandse arbeidsmarkt is daarmee niet zijn functioneren, hoewel dit minder flexibel is geworden, als wel het enorme tekort aan arbeidsplaatsen in bedrijven. Dat tekort smoort elke poging om de arbeidsmarkt flexibeler te maken in de kiem.

Dat zegt prof. dr. W. Driehuis, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en lid van de Commissie van Economische Deskundigen van de Sociaal-Economische Raad in een voorstudie over het flexibeler maken van de arbeidsmarkt.

Driehuis stelt vast dat de arbeidsmarkt niet kan functioneren als een perfecte markt. Dat komt door factoren als gebrekkige informatie, tijdsvertragingen, machtsposities, verschillen in soorten arbeid en delen van de arbeidsmarkt, en door het economische en politieke streven niet alleen aandacht te geven aan doelmatigheid, maar ook aan rechtvaardigheid. Driehuis constateert verder dat de loonvorming weinig wordt beïnvloed door vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.

Om de starheden op de arbeidsmarkt te verminderen zijn volgens Driehuis zowel algemeen economische maatregelen noodzakelijk als maatregelen ten aanzien van de arbeidsmarkt.

Wat het eerste betreft, moet het streven naar een stabiele economische expansie voorrang hebben. Bedrijven kunnen dan gemakkelijker doelmatige beslissingen nemen. Daarnaast moeten Nederlandse exporteurs weer voldoende aansluiting krijgen bij de internationale vraag. Dat kan volgens de hoogleraar alleen als er meer wordt geïnvesteerd.

Ten aanzien van de sociale voorzieningen zijn er naar de mening van Driehuis maatregelen nodig die erop neerkomen dat er voldoende prikkels blijven bestaan om actief te blijven op de arbeidsmarkt. Hij noemt voorts het bevorderen van om- en bijscholing en verbetering van de informatie over bij voorbeeld vacatures, opleidingen en arbeidsvoorwaarden.

AMSTERDAM (ANP)

Schuitema (levensmiddelengroothandel) denkt ook de komende jaren het huidige groeitempo te kunnen volhouden. In een niet meer groeiende levensmiddelenmarkt is de afgelopen paar jaar een omzetgroei behaald van 35 procent. Bovendien is sinds het begin van het Centra-Schuitemaprogramma in 1981 het consumentenprijspeil bij het vrijwillige filiaalbedrijf, dat opereert onder de namen ClOOO, Centra, Mikromarkt en Paraat, gedaald met 4 procent.

Anderhalf procent hiervan komt voor rekening van het automatiseringsprogramma,

waarvan gisteren de derde fase inging. Deze fase moet leiden tot een daling van het prijsniveau in de winkels met nog eens 1,5 procent, aldus algemeen directeur van Schuitema I.J. Vos tijdens een bijeenkomst in Amsterdam.

De derde fase voorziet in de koppeling van de microcomputer van de ondernemers met de centrale computer van Schuitema in Bodegraven, waardoor rechtstreeks computerdienstverlening in verschillende vormen aan de winkelier mogelijk wordt. De verwachting is, dat in de komende twee jaar 400 van de 455 aangesloten vrijwillig filiaalbedrijven op eigen verzoek gekoppeld zullen worden.

UTRECHT - In het eerste halfjaar van het bestaan van de Rabobank Stimuleringslening is aan 234 ondernemers een lening toegezegd. Hiermee was in totaal bijna 8,5 miljoen gulden gemoeid. Behalve nieuwe bedrijvigheid maakte de stimuleringslening naar schatting 550 arbeidsplaatsen mogelijk.

De Rabobank Stimuleringslening geeft door haar achtergestelde karakter, aan ondernemers de mogelijkheid een bredere vermogensbasis te vormen voor het aantrekken van vreemd vermogen, met name bankkredieten. Tot nu toe kon voor ƒ 65 miljoen aan bankkredieten worden aangetrokken. In afwijking van de voorwaarden bij risicokapitaal dat door particuliere participatiemaatschappijen in de vorm van aandelenkapitaal wordt verstrekt, bedingt de Rabobank bij de stimuleringslening geen zeggenschapsrechten en winstdeling. De stimuleringsregeling is verstrekt aan 30 agrarische ondernemers (voor een totaalbedrag van ƒ 1,5 miljoen) en aan 204 ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (in totaal ƒ 7 miljoen). Ongeveer 60 procent van de aanvragen werd goedgekeurd. De verdeling over de verschillende bedrijfstakken (handel, industrie, dienstverlening en horeca) ligt ongeveer gelijk. Circa 16 procent van de ondernemers is een vrouw. In grofweg de helft van de gevallen gaat het om echte starters. De stimuleringslening is in principe beperkt tot 100.000 gulden en er gelden normale rente- en aflossingsverplichtingen.

AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse effectenbeurs moest het gisteren alleen zien te klaren, omdat de Amerikanen maandag een vakantiedag hadden. Bij gematigde handel was de stemming wat verdeeld. De internationale aandelen konden wat aantrekken, maar de uitgevers, Nedlloyd en ook de ABN moesten inleveren.

KLM, die een belang van een derde gaat nemen in de Belgische luchtvaartmaatschappij Delta Air, trok ƒ 0,40 aan tot ƒ 61,90. Unilever was ƒ 1,50 beter op ƒ 377,50 en Akzo steeg ƒ 1 tot ƒ 163,20. Koninklijke Olie golfde rondom ƒ 170 en was hiermee ruim een halve gulden beter.

Van de bankaandelen was ABN aan de flauwe kant met een verlies van ƒ 3,50 op ƒ 561,50. De bankaandelen zijn op het ogenblik wat uit de gratie door berichten over aflossingsmoeilijkheden die Mexico en Venezuela hebben in verband met de dalende olieprijzen. NMB was ƒ 2 lager op ƒ 218 en Amrobank ƒ 0,70 op ƒ 106,30. Westland/ Utrecht bleef zakken en leverde op ƒ 45,70 bijna ƒ 1 in. FGH verloor ƒ 0,40 op ƒ 42,60.

De uitgevers moesten opnieuw een veer laten. VNU gaf ƒ 4 prijs op ƒ 272 en Elsevier ƒ 3 op ƒ 165. Nedlloyd verloor ƒ 2,70 op ƒ 181,50.

De obligatiemarkt stond in het teken van de inschrijving op de 6,75 procent staatslening. De stemming was opnieuw prijshoudend.

. De lokale markt werd gekenmerkt door een grote mate van vermoeidheid en lusteloosheid. De actieve markt gaf later praktisch geen verandering meer te zien. Het wachten is op de opening van Wall Street en vooral op een eventuele discontoverlaging in Duitsland en Nederland in de tweede helft van de week

_r _ANP)" Particurt C£rden zullen dit fer. hun gewone premie gaan bei<*'?__ van bejaarden » ktt ziekenfonds zijn tf _ tkerd._-!. __n _. _-".

■• de oie° — «*« ° riektekostenyer- KLOZ, zal de toei*seer2s gulden bedra*

ffERDAM - De directie Pakhoed Holding heeft de jchtingen over 1985 ne[ bijgesteld als gevolg nverwacht grote verlizen jchteronderneming Panii de Verenigde Staten, jjectie verwacht nu een linst van ongeveer ƒ 28 8 gulden tegen ƒ 36,3 o over 1984. In augustus bij het halfjaarbericht [verwachting uitgesprojatde winst over 1985 hoou zijn dan die over het pande jaar. Inmiddels tij Pandair de vereiste welen genomen op opekl en administratief

LSTRICHT - De omzet KMedical is vorig jaar ; tlim 58 procent _ ongeveer ƒ 30 e_T-e winst over 1985 Met bekend. In Neder- B het daarmee wel [«blijkt uit een mede- I van Pie Medical, lilde Verenigde Staten kternaar uit dat de ves|Pie Data Ine, waarin -ical een belang heeft sprocent, in de verlie_ raakt.

WRKT GRONINGEN

ft: Stieren (resp. Ie en 2e . .70-8,10 7,10-7,70, vaarzen een2ekw.)6,4o-6,606,10-6,--*>öi (resp. le, 2e en 3e kw.) * 5,90-6,10 5,60-5,90, worst"s,oo-5,80, schapen 5,50-7,50, ****> (resp. rammen en ooien) Jf» 8,20-10,20, varkens 2,90--««en Ie kw. 2,30-2,50, melkbaarzen (resp. Ie en 2e "'5O-2350 1450-1750, melk- en jtoen (resp. Ie en 2e soort) ™ 1350-1550, guste koeien B°. Pinken 800-1175, gras*» 500-800, nuka's voor de ."■artbont stieren 225-375, **'en 125-225, weidelamme" 2°o, aanvoer: slachtvee "J"en 35, gebruiksvee 90, * ». nuka's 1555, slacht* en lammeren 256, ge- en lammeren 30, , 23. bokken en geiten 7, ?A totaal 3253. Stemming "pjael en prijzen): slachtvee ' 'e's lager, stieren redelijk - «ebruiksvee rustig - gelijk, * «roef - geiijki nuka's tiert6""' schapen en lamme«jk - gelijk, varkens goed -

iDEV-SHAL

(van een medewerker)

k*.»-.^ " Aan de maandagij X* aangevoerd: 25.643 kg •tonau tarDOt en Briet; 192 . 12 _fs,char; 197 kisten kabel•_■ 2 .i_ ," schelvis; 788 kisten »^r ,?gisten schol; 131 kissen _V_ISten naring; 18 kisfer^O kisten diversen. Radens: Per 1 kg: tar- F ____.'■ grote tor>g; 21.33- F Se_.m _del tong 21,04- Unß 2lddel 20,67-->» -_17Ï 19.94-18.55; tong _ -beHrbot !2.24-629; griet *ï» Wa,UQ^één 196-182; ka-6f; kabeljauw *«-_,, bel)auw vier 162--•* l£!,V,if 180"144: schel_*-tin_ - wiJtir»8 drie 96--'^ l_le. 7°-27'20- sch°i iolïïS? twee UB-102: -R-t. ; schol vier 106- Lkr^M9_26_kUitl32-112: !vl7B r_„ hammen met R^O ' r°ggen 108-80; haring

PÖ Tv- _ fcfiuS-^^ruari-Prij. ___-75<>. v__Goud«"bewerkt K2__*rkte"s! 28-150-28.650. if* 1«^P 7-190 laten, vo- K_ _or_e '.fsV_. onbewerkt P 57° laten "5 Bewerkt dlen. vorige 570 la-

De metaal- en elektrotechnische industrie heeft op dit moment iets meer dan tweeduizend leerlingplaatsen. Nog geen vol procent daarvan wordt door meisjes bezet. In West-Duitsland en Frankrijk ligt het percentage vrouwen op vijf respectievelijk zeven. Groenevelt schat dat voor de opvang van het natuurlijk verloop in de metaalsector jaarlijks 4 a 5000 vaklieden nodig zijn. Bovendien moeten er in de bedrijfstak jaarlijks 15- a 20.000 werknemers worden bijgeschoold.