Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

(van onze red. kerkelijk leven)

KAMPEN - De voormalige Duitse hoogleraar Nieuwe Testament aan de Philipp-universiteit van Marburg, mw. prof. dr. Eta Linnemann, spreekt aanstaande donderdag op een openbare vergadering in de aula van de theologische Hogeschool te Kampen over "Die Denkweise der Historisch-kritischen Theologie". Eta Linnemann was een alom gerespecteerd vertegenwoordigster van de moderne theologie. In haar leven voltrok zich echter een ommekeer, waardoor zij zich nu van haar vroegere opvattingen, boeken en artikelen distantieert. Behalve studenten, zijn ook andere belangstellenden welkom om deze lezing bij te wonen. De avond begint om 19.30 uur.

Eta Linnemann schreef één van de weinige standaardwerken die over de gelijkenissen uit het Nieuwe Testament bestaan. Ze liep college bij theologen als Rudolf Bultmann, Ernst Fuchs, Friedrich Gogarten en Gerhard Ebeling. Haar studie verliep vlot en na het verschijnen van haar eerste boek werd ze al gauw benoemd tot hoogleraar theologie en methodiek aan de theologische faculteit te Braunschweig. In het verlengde daarvan lag ook haar benoeming tot hoogleraar Nieuwe Testament aan de theologische faculteit van de Philipp-universiteit van Marburg.

Eta Linnemann was er heilig van overtuigd dat ze met haar Schriftkritische opvattingen en boeken God een grote dienst bewees en op die manier een bijdrage leverde aan de verkondiging van het Evangelie.

Prof. dr. Eta Linnemann

Gedetailleerde onderzoekingen en een grote dosis zelfkennis leerden haar echter, dat bij deze "wetenschappelijke arbeid aan bijbelteksten" de waarheid niet naar voren komt en dat dit werk dus de evangelieverkondiging niet dient. Ook kwam zij tot het inzicht dat deze moderne theologie in plaats van in Gods Woord geworteld te zijn, filosofieën tot haar fundament heeft gemaakt. Gods Woord als bron van waarheid wordt daarbij uitgesloten.

Deze onderzoekingen brachten haar eerst in verwarring. Eta Linnemann raakte verslaafd aan alcohol en televisic. Uiteindelijk nam zij, beïnvloed door christenen die haar verteld hadden wat God in hun leven had gedaan, de beslissing haar leven onder Gods leiding te stellen. Een maand later kwam ze tot het inzicht dat God nog steeds in mensenlevens Zijn beloften waarmaakt. Ze werd geraakt door de woorden van een tolk, werkzaam voor Wycliffe in Nepal, die in de gevangenis was beland omdat hij christen geworden was. Ze concludeerde dat hij de antwoorden die hij tijdens zijn verhoor gegeven had, nooit uit eigen kracht had kunnen geven. Een bijbeltekst schoot haar toen te binnen: „En wanneer zij u wegvoeren om u over te leveren, weest dan niet van te voren bezorgd wat gij zeggen moet, maar zegt wat u in die ure gegeven wordt; want gij zijt het niet die spreekt, maar de Heilige Geest" (Marcus 3:11).

Tot dusver had zij deze tekst slechts met academische belangstelling bekeken.

Eta Linnemann begreep dat zij voor haar studenten een blinde leidsvrouw was geweest. Ze moest kiezen: öf de Bijbel door haar verstand laten beheersen, öf haar denken onder het gezag van de Heilige Schrift stellen.

Zij koos voor het laatste. Ze leerde de goddelijke inspiratie van de Heilige Schrift erkennen en dientengevolge ook levendig ervaren. Daarom zegt Eta Linnemann nu duidelijk „nee" tegen de moderne Schriftkritiek en verwerpt zij haar boeken "Gleichnisse Jesu..." en "Studiën zur Passionsgeschichte", alsmede haar bijdragen in tijdschriften, verzamelbanden en feestbundels.

LEIDSCHENDAM (ANP) - In het zogenaamde LIMA-rapport over doop, avondmaal (eucharistie) en ambt van de Wereldraad van Kerken is het deel over het ambt onaanvaardbaar. Daarin ontbreken essentiële gereformeerde elementen.

Dit schrijft de gemengd hervormd-gereformeerde commissie, die voor de synodes van beide kerkgenootschappen het LIMA-rapport heeft bestudeerd. Volgens de commissie zijn in de delen over doop en avondmaal (eucharistie) wezenlijke elementen van het geloof van de kerk door de eeuwen heen te herkennen. Derhalve zijn deze delen wel aanvaardbaar.

Het rapport over het ambt bevat volgens de commissie te grote lacunes en legt te eenzijdige accenten. De commissie miste onder meer de visie op een niet-hiërarchische ambtsstructuur, zoals die van kracht is in de kerken van de Reformatie. Het rapport gaat uit van de meer rooms-katholieke rangorde van bisschop, presbyteren diaken, en besteedt geen aandacht aan de gelijkwaardigheid van de drie protestantse ambten.

De commissie zou graag als aanvulling op dit rapport duidelijke uitspraken willen over de plaats van het volk van God bij de verkiezing van de ambtsdragers en de plaats van de ouderling, de diaken en de kerkeraad in het kerkelijk leven. Tevens is het gewenst dat in het rapport aandacht wordt besteed aan de toelating van de vrouw tot het ambt, de getermineerde ambtelijke bediening en de boven-plaatselijke ambtelijke representatie, met andere woorden het primaat van de paus.

De hervormde synode zal in maart, de (syn.) gereformeerde synode in april en de gezamelijke combi-synode in mei de Lima-teksten bespreken. Deze bevatten een verregaande overeenstemming inzake de drie onderwerpen, die vele eeuwen als kerksplitsend zijn ervaren. De commissie voor geloof en kerkorde van de Wereldraad stemde begin 1982 in Lima, de hoofdstad van Peru, in met deze teksten. Van deze commissie zijn ook enkele rooms-katholieke theologen lid. Het is de bedoeling dat op de wereldraadconferentie over geloof en kerkorde, die wellicht in 1989 wordt gehouden, de reacties van de kerken aan de orde komen.

De hervormde synode heeft in 1984 voor de eerste maal over de Lima-teksten gesproken. Toen werd besloten om zo mogelijk net de gereformeerde kerken op deze teksten te reageren. De hervormde leden van de commissie zijn prof.dr. CP. van Andel, mevrouw dr. E. Flesseman-van Leer, dr. L.A. Hoedemaker en mevrouw ds. L.W. van Reijendam-Beek. De (syn.) gereformeerde leden zijn prof.dr. G.P. Hartvelt, dr. H. van der Lanen, prof.dr. K. Runia en prof.dr. H. Weijland.

De commissie vergeleek de inhoud van de Lima-rapporten met de Nederlandse interkerkelijke overeenkomsten en verklaringen over doop, eucharistie en ambt. Dat zijn de doopovereenkomsten van vier protestantse kerken met de rooms-katholieke kerk, de verklaring over het gemengd huwelijk van deze zelfde kerkgenootschappen, en de gemeenschappelijke verklaringen van acht Nederlandse kerken over de viering van het avondmaal en het kerkelijk ambt.

Aanvankelijk ging de discussie vooral over de door de commissie als centraal beschouwde teksten Rom. 16: 1 en 1 Tim. 3: 11. Prof. D. Holwerda ging uitvoerig op de uitleg van beide teksten in. Ten aanzien van Rom. 16: 1, waar de dienares Phébe genoemd wordt, stelde hij dat het hier gaat om een status van deze vrouw, omdat er letterlijk staat „Phébe, onze zuster, zijnde diaken". Het woordje 'zijnde' kan volgens hem ook weergegeven worden met 'bekledende de functie van'. Zij bekleedde dus het ambt van diaken. Ten aanzien van 1 Tim. 3: 11 („Evenzo moeten de vrouwen zijn, etc") stelde hij dat het hier niet gaat over de echtgenotes van diaken, noch over vrouwelijke helpsters, maar over vrouwelijke diakenen. In de hierop volgende discussie werden verschillende exegeses voor het voetlicht gehaald, waarbij de ene spreker vóór, de andere tégen de vrouwelijke diaken concludeerde. Verschillende afgevaardigden meenden dat de zaak nog lang niet genoeg bekeken was en dat de discussie zich teveel beperkte tot de beide genoemde bijbelteksten. Bredere studie zou dringend noodzakelijk zijn en voor besluitneming achtten zij de tijd nog niet rijp. Tot de verklaarde tegenstanders van de figuur van de vrouwelijke diaken behoorde ds. O. Mooiweer. Hij stelde dat een positief ingaan op de eerder vermelde vraag van Amsterdam- Centrum zou betekenen dat daarmee een independistische neiging binnen zijn kerken geëikt werd. Dat zou voor hem onoverkomelijke bezwaren opleveren en zijn eigen functioneren binnen de Ned. Geref. Kerken zou dan zeer problematisch worden, zo verklaarde hij.

"Het is volkomen duidelijk dat de Geest ook voor pinksteren werkzaam is geweest onder het volk Israël. Toch wordt in het Oude Testament ook een rijkere werking beloofd. Die wordt verbonden aan de verschijning van de Messias."

Jesaja zegt dat de Messias de drager is van de Heilige Geest. „Jezus kon niet zondigen, omdat hij helemaal vervuld was van de Heilige Geest. Alles wat hij doet, doet hij door en met de Heilige Geest. En zo door volmaakt Zijn werk te doen kon Hij de Heilige Geest

voor de zijnen verwerven."

„De Drager van de Geest is tevens de Gever van de Geest. Johannes zegt dat Jezus met dè Heilige Geest doopt." De Heilige Geest en de Christus kunnen niet gescheiden worden. De Cathechismüs zegt bijvoorbeeld ook dat „Christus ons door Zijn Geest vernieuwt".

„Als we geloven dat ons lichaam een tempel is van de Heilige Geest, kan seksualiteit niet onrein zijn en kan ons lichaam niet onheilig zijn. Dat de dopersen zoveel moeite hebben met de seksualiteit, komt doordat men nooit heeft nagedacht over de Heilige Geest zoals de Bijbel daarover spreekt."

De Geest komt het heil in Christus toeëigenen. Het ligt voor ons klaar. Het moet ons alleen eigen gemaakt worden, aldus dr. Hendriks.

De mens wordt dan wedergeboren. Dat is het afsterven van de oude mens en het opstaan van de nieuwe mens. Dat is een levenslang proces en is pas gereed op de jongste dag.

Dr. Hendriks zei „dat de

pinkstergroepen en de charismatische christenen de heilshistorische plaats miskennen van de buitengewone gaven van de Geest. Die opzienbarende gaven horen bij de doorbraak van de Heilige Geest. Zijn komst werd daardoor versterkt. „Het waren tekenen en wonderen als bij Israëls uittocht."

„De grote vraag is, wat doen wij als gemeente eraan om zo opvallend anders te zijn, dat men gaat zeggen: daar moeten we zijn. Hoe is het met onze persoonlijke levensstijl, onze toewijding aan God, onze blijdschap? Zetten wij al onze talenten in, getuigen we volhardend? We mogen nooit vergeten dat we de Pinksterkerk zijn.

Soms lijkt het erop dat we onszelf verboden hebben spontaan te zijn tijdens de dienst of wanneer het gaat over dingen van het geloof. Dat evangelisatiewerk gedaan wordt door een klein groepje mensen, vinden we vanzelfsprekend geworden, maar zelf houden we vaak' onze mond."

Er zou dus in onze mentaliteit, door de week, tijdens, voor en na de kerkdienst, een en ander moeten veranderen.

Ds. Hagg noemde enkele concrete zaken die eventueel zouden moeten veranderen.

Hij noemde onder meer het ter kerke gaan. „Hóe vrolijk gaan de stammen op?" Heeft het gebouw een klok, een welkom, is er een mededelingenbord eventueel aan de buitenkant van de kerk waarop men kan zien dat men welkom is en wat er in de gemeente wordt gedaan9 Hoe worden vreemdelingen opgevangen, wordt er na de dienst ook nog met ze gepraat? Hoe is de houding van de predikant ten aanzien van gasten: heet hij ze welkom, legt hij uit wat en waarom iets gebeurt9

Ook moet duidelijk zijn dat de kerkdienst een feest is.

„Zoals prof. Trimp het ooit eens zei: een feestelijke ontmoeting van God die zijn kinderen thuis ontvangt."

Ook plaatste ds. Hagg en kele kanttekeningen bij de lic derenschat die we hebben

„We zijn nu zon twintig eeuwen onderweg naar de eeuwige bruiloft en naast de psalmen hebben we nog maar veertig andere liederen. Dat zijn er twee per eeuw.''

En dan onze houding tijdens de dienst: Hoe zing je, hoe luister je 9 Wat doen we met steeds terugkerende zaken als wet en belijdenis

Al met al leverde deze inleiding stof genoeg om over te praten. Een van de belangrijkste zaken die tijdens de groepsbesprekingen naar voren kwam, was dat men behalve de houding tegenover 'vreemden', ook nog veel moet bijschaven aan de houding ten opzichte van andere gemeenteleden. Men moet zich als gemeente ook bij elkaar thuis voelen, en daar mankeert het nogal eens aan. In dat geval gaat er ook weinig aantrekkingskracht van een gemeente uit. Dit speelt met name in grotere gemeenten, waar men elkaar vaak niet goed meer kent.

Tijdens de vergadering werden ook verkiezingen gehouden. Tineke Klapwijk bleef coördinatrice kinderwerk/ jeugdwerk, Jan Mul werd gekozen als secretaris en René de Wolf werd gekozen als coördinator winterstudiewerk en lectuur.

ASSEN (ANP) - De 26-jarige P.H. Besselink uit Assen is overleden ten gevolge van een ongeval in zijn woonplaats. Dat heeft de politie van Assen meegedeeld. Besselink werd op zijn fiets op een kruispunt in zijn woonplaats door een auto geschept die hem geen voorrang verleende. Het slachtoffer werd zwaargewond overgebracht naar het academisch ziekenhuis in Groningen waar hij overleed.

(van onze correspondent)

ENSCHEDE - De landelijke vergadering van de Ned. Geref. Kerken kwam er afgelopen zaterdag niet uit. De vraag die ter tafel lag, namelijk „of het schriftuurlijk verantwoord is zusters der gemeente te roepen tot de bediening van het diakenambt," werd niet beantwoord, met 'ja' noch met 'nee. De besluitvorming werd uitgesteld tot de volgende vergadering op 22 maart a.s. Te oordelen naar de gevoerde discussie zal men dan waarschijnlijk besluiten eerst nog maar eens bredere studie van het onderwerp te maken.

Oorspronkelijk was deze zaak vorig jaar aan de orde gesteld door de gemeente van Amsterdam-Centrum, die de landelijke vergadering verzocht had uit te spreken „dat het een zaak van christelijke vrijheid is, als een plaatselijke kerk onder biddend opzien tot de Heer een zuster tot het diakenambt roept". In deze gemeente ziet men geen bijbelse bezwaren tegen de figuur van de vrouwelijke diaken.

De landelijke vergadering had vervolgens een commissie benoemd om haar van advies te dienen vanuit de Schrift. Deze commissie legde een meerderheids- en een minderheidsrapport op tafel. Het meerderheidsrapport concludeerde onder meer: „Als wij zusters daartoe roepen, tot het diakenambt, dan gaan we in een richting, waarin onze Heer en zijn apostelen ons niet zijn voorgegaan". Het minderheidsrapport concludeerde onder meer dat de Schrift de vrouwelijke diaken wel kent en dat het schriftuurlijk verantwoord zou zijn zusters der gemeente te roepen tot de bediening van het ambt van diaken. Dit dubbele rapport werd afgelopen zaterdag besproken.

DRS. O. MOOIWEER

De discussie werd gaandeweg onduidelijker. Wél duidelijk was dat men geen besluit kon nemen over het al dan niet schriftuurlijk zijn van de vrouwelijke diaken, maar intussen lag ter tafel nog steeds de oorspronkelijke vraag van Amsterdam-Centrum of ze het nu als haar christelijke vrijheid mocht beschouwen, vrouwen tot het diakenambt te roepen of niet. Met andere woorden, hoeveel particuliere vrijheid hebben de afzonderlijke gemeenten in dit opzicht? Aangezien niemand hierover een behandelbaar voorstel indiende, geraakte de vergadering in een formele impasse. Besloten werd niets te besluiten, doch naar huis te gaan en goed onderbouwde voorstellen te formuleren.

Op de volgende vergadering van 22 maart kan de zaak van afgehandeld worden. Twee punten zullen dan in ieder geval aan de orde moeten komen: 1. Is de figuur van de vrouwelijke diaken schriftuurlijk? Hiervoor zal men waarschijnlijk opnieuw een commissie instellen met een bredere studieopdracht. 2. Is het een zaak van christelijke vrijheid wanneer een gemeente intussen wel vrouwen tot het diakenambt roept? Het antwoord op deze vraag is nog zeer onduidelijk, zo er al een antwoord komen zal.

(Van onze noordelijke redactie)

GRONINGEN - "Veel onzekerheid vloeit voort uit de scheiding die mensen vaak aanbrengen tussen Christus en de Heilige Geest. Uit Romeinen 8:9 blijkt dat 'van Christus zijn' en 'de Geest hebben' voor Paulus één is. En bij de uitstorting van de Heilige Geest (Hand.2) wordt er niet een betoog gehouden over de Heilige Geest, maar is alles helemaal gericht op Christus."

Dat zei dr. A.N. Hendriks afgelopen zaterdag op de Groningse ouderlingenconferentie, die gehouden werd in de Morgensterkerk in die plaats. Centraal stond in zijn toespraak „De ouderling en de Heilige Geest".

Reden voor dit onderwerp is het feit dat doperse invloed, de pinksterbeweging en de charismatische beweging niet aan de gemeenten voorbijgaan. Over de Heilige Geest is er ook veel onkunde bij de gemeente, aldus de Amersfoortse predikant. En juist ook tegenover de moderne theologie zal het werk van de Heilige Geest aandacht moeten krijgen.

We moeten het werk van de Heilige Geest niet beperken tot de wedergeboorte en levensvernieuwing. We vergeten zo vaak dat dat werk veel breder is. De Heilige Geest vernieuwt het gelaat van de aardbodem. De mens dankt zijn leven aan Hem (Gen. 6:3). „Abortus en euthanasie zou je dan ook zonde tegen de Heilige Geest kunnen noemen." Verder schenkt de Geest gaven van wijsheid, inzicht en kunstvaardigheid. En ook de toerusting tot het ambt hoort bij dat werk.

Dr. A.N. Hendriks

„De Heilige Geest werkt met en door het Woord. Het Woord is het Woord van de Geest. Het getuigenis van de apostelen is het getuigenis van de Geest. Het Schriftwoord is ook door de Geest ingegeven. De prediking en de sacramenten worden in de Heidelbergse Cathechismus ook besproken onder het opschrift van het werk van de Geest. Dat is pastoraal heel belangrijk. De prediking is de 'bediening van de Geest. Door het woord doet de Geest Zijn werk. Om de Geest te ontmoeten, moeten we naar de kerk gaan."

„We zullen de mensen moeten vermanen vervuld te zijn met de Heilige Geest. Dat schrijft Paulus ook in zijn brief aan Efeze aan mensen die de Geest al hebben! We moeten helemaal onder het beslag komen, beheerst worden door de' Heilige Geest. Dan openbaart zich het kindschap Gods en groeien de vruchten van de Geest. Dan kunnen we bidden. Het gebed is tenslotte het voornaamste van het kindschap Gods", zo zei dr. Hendriks op de ouderlingenconferentie in Groningen.

RODEN (ANP) - In Roderesch (gemeente Roden) is een gasfles ontploft door een mogelijk bevroren drukregelaar op de fles. Hierdoor raakte een schuur in brand en kwamen drie pekinezen in de vlammen om. Dat maakte de rijkspolitie bekend.

De 74-jarige bewoner van het huis had in de schuur de gasfles opengedraaid om een kachel aan te steken die zijn drie hondjes in de schuur moest verwarmen.

AMERSFOORT - „Als er aan de thuisbasis iets hapert, moet je je wel afvragen waar je mee bezig bent. Een project van E en R is een soort prikactie van de gemeente. Zon actie heeft alleen maar zin wanneer de gemeente als geheel daar achter staat." Ds. J. Hagg zei dit tijdens de voorjaarsvergadering van E en R (Evangelisatie en Recreatie) afgelopen zaterdag in Amersfoort.

'Wat heet welkom', noemde hij zijn inleiding. Ds. Hagg constateerde dat er de laatste tien jaar meer mensen „vanuit de kerk naar het niets" verdwenen, dan dat er „vanuit het niets naar de kerk toe" kwamen. „En dat zet aan het denken. Het kan aan de tijdgeest liggen, maar het is ook heel goed mogelijk dat we er zelf mede schuldig aan zijn. De werfkracht van de gemeente is over het algemeen niet erg groot."

Ds. Hagg vergeleek de gemeente met een oosterse stad op een berg, een bijbels beeld. De zon zendt zijn stralen en de huizen weerkaatsen het licht. De stad geeft schaduw en heeft een bron voor degenen dieer rust zoeken.

De gemeente moet zijn als die stad. lemand die de gemeente aandoet, moet er werkelijk rust vinden, er moet gastvrijheid zijn.

Karakteristiek voorde E&R-vergadering: ~We gaan zingen

Beroepen Voor maal te KraY Krimpen a/d Ij'r" mnkteMussel

Bedankt voor D^Nt T.deßoerteH^^l

Aangenomen naJ » sluis: D.J. vanna,a.r lX Leerdam n Y^*X,

Beroepen te Fortv* (Canada): J.J. v°aJ t . te .Zeist die bedarl M Emmeloord. Te sffH Bac te Bodegraven0» voor Spijkenisse-' c_F rinck te Oostkapelll: fi St. Annaland: P Bin.'»* pelle a/d IJssel

Beroepen te WaddinvT1 (toez ): H. SchipaanboS Everdingen; te Niiv_2r E.S. Klein Kranenfif nende te Ter Aar; te Dj? A.J. Schalkoort te St! kerk; te NoordoostorX (Bant en Rutten)- Gj Beek, kand. te Harder. te Varsseveld (toez.)-W f - terhof te Balk (Fr) Aa nomen naar Well-Amme den (toez.): N. Mels, kand" Lopikerkapel; naar y nendaal (deelgemeente $, Fide): J. Alma te Schl nebeek. Bedankt voor OJ (toez.): J. Westland te M voor Westkapelle: F « Slooten te Sint Pancras T. c gelaten tot evangeliebedi I ning: mw. O.C. Bonnema Groningen; mw. T.H Za te Leiden. Toegelaten t evangeliebediening en k roepbaar: J. Eek te Hik. sum; J.C. Minnema te H:| ten.

Beroepen te Leiden: IJ. Hm jus te Hengelo. Bedanl voor Eindhoven. O. o\öJ burger te Henge\o.

(van onze red.kerielijkleven) AMERSFOORT • De Stk* ting voor Reformatorische Wijsbegeerte houdt op zater dag 15 maart a.s. een contra tic over 'literatuur en geloof , Sprekers op deze conferentii, zijn prof. dr. L. Strengholt t hoogleraar in de Nederland* Letterkunde van voor ln drs. F. Dijkstra, directeu Centrum voor Reformator sche Wijsbegeerte, S. Bakk< leraar Nederlands en schr van literaire kritieken, en ®: K. de Jong Ozn, voorzitten' de Unie School en Evangf Ter voorbereiding vanj ( conferentie kan het decöjW j, nummer van het blad ging' worden gebruiKt_ , sprekers van de voo.aar^ gadering schreven n de kerk. Grote Haag s^e foort,vanlo.ootoU6^ ! ROTTERDAM (ANP)nja| steekpartij in een *"^H deNijenrodewegino dis| damse wijk Bever* aar J 24-jarige GK. om heUe.J komen. Volgens de pWjJ de steekpartij vaneen bestaande familievet*!

Woensdag 26 februari DEN HAAG -Lunchcop door studenten va" „.' ninklijk Conservator > de nieuwe aulnateoluS^ Haags Gemeenten» Aanvang 12.40 uur. rtinj DEN HAAG - Conje nieuwe aula van Gemeentemuseum Wendela Bronst* praan) en Tan Croje j^r Werken van o- G.J. van Eyken e.a-