Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

nEN (AP) - De verkla- P Hie de Oostenrijkse pre*'. Rudolf Kirchschlager Kg afleg-de over het oor- F*_rWden van presidents- SSlat Kurt Waldheim, fristeren bij voor- en te- Pj/nders van Waldheim ge- Jj^je reacties losgemaakt. Langers meenden dat Schlager hun kandidaat ST vrijgepleit van het be- Ln van oorlogsmisdaden. Enstanders merkten op dat Pvoornaamste vraagstuk, ' m Waldheim zijn oor- Lrleden geheim heeft ge- Een, allerminst is opgehel- Echschlager verklaarde Ejagavond in een toey, voor de televisie dat Ejnenten van de commissie «ogsmisdaden van de Ver- Le Naties onthullen dat Eheim kennis moet heb- L»had van vergeldingsactjan de Duitse Wehrmacht U Joegoslavische partiza[maar niet geweten heeft Lde deportatie van Griekse pilaar vernietigingskamfKirchschlager verzocht Me documenten in een pofepheldering te verschaffcver Waldheims oorlogsden, teneinde een einde wen aan hoog oplopende pingen rond de presifejcandidatuur van de jnalige secretaris-genejan de Verenigde Naties, [dagblad 'Kurier' zei dat ischlager weliswaar heim noch heeft ver•eld, noch vrijgesproken, [dat zijn oordeel futidajsel positief' voor de contieve kandidaat is uitgei. Terecht, vond de [ „want Kirchschlager ï zich ervan onthouden t_ntaar te geven op de lof Waldheim iets in zijn

biografie heeft weggelaten. Dat was evenwel het voornaamste verwijt...van de Oostenrijkse socialistische partij". De partij steunt de kandidatuur van Waldheims grootste rivaal, Kurt Steyrer. Walheim verklaarde dinsdagavond in een commentaar op de toespraak, dat door Kirchschlagers conclusie zijn onschuld is komen vast te staan. „Ik ben blij dat de zaak eindelijk is opgehelderd", aldus de presidentskandidaat. Simon Wiesenthal, het hoofd van het Joodse documentatiecentrum, zei er niet van overtuigd te zijn dat Waldheim onkundig was van Joodse deportaties uit Saloniki (Griekenland). „Ik geloof nog steeds dat Waldheim, gezien zijn functie, van alles op de hoogte was. Ook - hoewel de president dit niet zei - van de deportatie van Joden."

'Arbeiterzeitung', het orgaan van de socialistische partij, verklaarde dat de kwestie niet Waldheims vermeende betrokkenheid bij oorlogsmisdaden was, maar zijn „jarenlange stilzwijgen ten aanzien van inhoudelijke delen van zijn biografie". Intussen verklaarde in Washington de Amerikaanse afgevaardigde Gus Yatron, voorzitter van de subcommissie internationale organisaties van het Huis van Afgevaardigden, dat waarschijnlijk tot na de verkiezingen van 4 mei wordt gewacht om de kwestie aan de orde de stellen hoe het mogelijk is geweest dat Waldheim een decennium lang als secretarisgeneraal van de Verenigde Naties heeft gediend, zonder dat iemand ooit zijn thans zo omstreden oorlogsverleden in het openbaar aan de orde heeft gesteld, (zie ook pag. 5)

■ «■■mr btYKEJI. (ANP) - Zowel ktl als winst van Akzo zijn Ie eerste drie maanden van jaar minder geweest dan in ierste kwartaal van vorig '. De omzet nam met 13 mt af tot ƒ 4,1 miljard. lettowinst daalde met 15 bt van ƒ 256 tot ƒ 219 hen of per aandeel van ■ tot ƒ 5,49. Dit is giste[«eegedeeld in de aandeellersvergadering. pdanks dit lagere resul- K de raad van bestuur tefci over de gang van za- I omdat de winstmarge feterde van 8,6 tot 9,1 pro- P'De afstoting van Ameriffaka heeft daartoe bijgeven. Het bedrijfsresultaat ge met 8 procent tot ƒ 372 B«n. De grotere daling van [nettowinst is grotendeels Njte voeren tot een bijzonpbate van ƒ 28 miljoen in perste kwartaal van 1986.

WKeugie/Onderwijs 'Ken door banden met dP° in de problemen Nüand ge geneeskunde is sSdracht ontrouw Reien"

md 'geschaft in ln/°»

AMSTERDAM (ANP) - Onder het motto 'Een speelplaats is geen kinderdump' start de stichting Consument en Veiligheid in Amsterdam volgende week een landelijke campagne met de bedoeling ouders van jonge kinderen en leerkrachten attent te maken op onveilige situaties op kinderspeelplaatsen. Dat heeft de stichting gisteren bekendgemaakt.

Met de arrestatie van een in West-Berlijn wonende Palestijn is bewijsmateriaal boven water gekomen voor de Libische betrokkenheid bij de bomaanslag op een discotheek, waarbij op 5 april een Amerikaanse militair en een Turkse vrouw gedood werden, zo hebben de plaatselijke autoriteiten bekend gemaakt. Hasi lijkt niet de hoofdverdachte te zijn inzake de bomaanslag van 5 april op de discotheek 'La Belle. De politie „beschikt over aanwijzingen dat het spoor naar Libië leidt", aldus woordvoerder Kahne.

De bondsrepubliek zal een scherpe beperking instellen van de grootte van de Libische ambassade in Bonn. Ook zal de staf van de Westduitse ambassade in Tripoli worden verkleind. De maatregelen maken deel uit van een gezamenlijke Westeuropese actie tegen het bewind van kolonel Kadhafi, zo is in welingelichte kringen in de Westduitse hoofdstad vernomen.

Libië zal het aantal functionarissen op het Libische volksbureau (ambassade) in Bonn moeten terugbrengen van 41, onder wie 11 diplomaten, naar minder dan 15. De Westduitse staf in de Libische hoofdstad zou naar een vergelijkbare grootte worden teruggebracht, zo is in Bonn vernomen. Op dit moment zijn er 22 Westduitsers, onder wie eveneens elf diplomaten, aan de ambassade van de bondsrepubliek in Tripoli verbonden.

In regeringkringen in Bonn is vernomen dat de bondsrepubliek de staf van haar ambassade in Libië zal terugbrengen naar het absolute minimum dat nodig is om de belangen van de 1500 Westduitsers in dat land te behartigen. De Libische ambassadestaf zal dan precies even groot mogen zijn.

Ook Denemarken heeft een beperking van het aantal Libische diplomaten aangekondigd. De Deense minister van buitenlandse zaken, Uffe Elleman-Jensen, heeft bekendgemaakt dat Denemarken een aantal Libische diplomaten zal uitwijzen. ~We zullen de uitwijzingsbevelen zo spoedig mogelijk verzenden", aldus Elleman-Jensen. De dan nog resterende Libische diplomaten zullen in hun bewegingsvrijheid worden beperkt.

De ministers van buitenlandse zaken van de EG besloten maandag in Luxemburg de activiteiten van de Libische volksbureaus in de EG te beperken als vergelding voor vermeende Libische steun voor terroristische aanslagen op Amerikaanse en Europese doelen.

DEN HAAG (ANP) - CDA-fractievoorzitter De Vries heeft gisteren het debat in de Tweede Kamer over het opvangen van de daling van de aardgasbaten volgend jaar, aangegrepen om de PvdA flink op de korrel te nemen in verband met de kritiek van deze partij de afgelopen jaren op het financieel-economisch beleid van het kabinet. De kritiek van de PvdA is voos, onterecht en ongeloofwaardig, zo concludeerde De Vries. Hij daagde PvdA-leider Den Uyl uit om, in het verlengde van de geventileerde kritiek, het standpunt in te nemen dat de PvdA de bezuinigingen die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd, ongedaan wil maken.

Volgens de Vries zal de PvdA niet met een dergelijk voorstel komen, omdat men weet dat het terugdraaien van de bezuinigingen funest zou zijn voor de economie. „De bezuinigingen waren dus nodig, maar dat geeft Den Uyl niet toe".

miljard gulden aan ombuigingen en lastenverzwaringen wordt voorgesteld, stelde De Vries zich enigszins terughoudend op. Voor het CDA is het voorgestelde pakket een belangrijk gegeven bij de komende formatiebesprekingen, zo zei hij. De Vries wilde niet zo ver gaan als VVD-fractievoorzitter Nijpels, die onlangs al meedeelde dat wat hem betreft de kaderbrief zonder meer de financiële paragraaf van het nieuwe regeerakkoord kan worden. Het CDA heeft vooral moeite met de voorgestelde bezuiniging in 1987 van 600 miljoen op de volksgezondheid.

De PvdA kondigde onder andere aan dat door het bezuinigingsbeleid van het kabinet de overheidsfinanciën onbeheersbaar zouden worden en dat de werkloosheid zou oplopen tot 900.000 dit jaar en wellicht 1,5 miljoen in 1990. De oppositie heeft achteraf echter volstrekt ongelijk gekregen, aldus De Vries.

Wat betreft de zgn. kaderbrief van minister Ruding van financiën, waarin voor volgend jaar een pakket van 9,3 Wat betreft de VVD vreest De Vries dat deze partij in de volgende kabinetsperiode toch weer wil gaan bezuinigen op de sociale uitkeringen. Op een andere wijze zijn de financiële wensen van de WD namelijk niet te realiseren, zo zei hij. Hoewel het CDA vorig jaar nog dacht aan een ombuiging van 11 miljard gulden in de volgende kabinetsperiode, denkt De Vries nu, na het inzakken van de olieprijs, aan een pakket van 13 tot 14 miljard gulden.

De VVD zou het een goede zaak vinden als wettelijk wordt vastgelegd dat de verhouding van het hoge btw-tarief van 19 naar 20 procent ongedaan wordt gemaakt, als de olieprijs weer boven de 60 gulden per vat stijgt, zo stelde fractievoorzitter Nijpels tijdens het debat over de kaderbrief. PvdA-leider Den Uyl meent dat de bezuinigingen die het kabinet voor volgend jaar heeft aangekondigd, geen uitzicht bieden op een wezenlijke vermindering van de werkloosheid. Volgens hem wordt onvoldoende ingespeeld op oproepen van de Europese Commissie en de OESO om de daling van de energieprijzen te benutten voor het verder aanzwengelen van de economische groei.

Den Uyl zei verder dat het kabinet en de werkgevers moeten ophouden de werkloosheid verder „omlaag te praten" (zie hierover pagina 3). De discussies daarover noemde hij heel naargeestig, omdat er geen enkele werkende door bijkomt. In een motie riep de oppositieleider Kamer en regering op het belang van een 36-urige werkweek te onderstrepen.

Iets buiten het dorp Goppenstein aan de treinroute Duitsland-Italië-Frankrijk, werd het spoor deze week bedolven onder een sneeuwlawine. Het kostte een hele dag om het traject weer sneeuwvrij te maken.

TRIPOLI (AP) - Alle journalisten van media uit de Verenigde Staten en de Europese Gemeenschap hebben gisteren in Tripoli te horen gekregen dat zij Libië onmidellijk moeten verlaten. Libische functionarissen verklaarden dat de uitwijzing een vergelding is voor de maatregelen van de EG om de handels- en diplomatieke vertegenwoordiging van libië te beperken en het besluit van de Britse regering om 21 Libiërs wegens vermeende ondermijnende activiteiten het land uit te zetten.

De journalisten kregen bij het ontbijt in het Al Kabir-hotel in Tripoli te horen dat ze hun koffers moesten pakken en zich gereed moesten maken om met bussen naar het vliegveld te worden gebracht. In het hotel waren de 250 buitenlandse correspondenten in Tripoli ondergebracht. De maatregel werd bekendgemaakt door functionarissen van het ministerie van voorlichting die een oogje op de journalisten moeten houden.

De functionarissen vertelden dat de order van toepassing is op journalisten werkzaam voor media in de VS en de 12 landen van de EG. Oosteuropese, Canadese en Japanse journalisten mogen blijven, evenals journalisten uit de niet-EG-landen Zweden, Noorwegen, Finland, Zwitserland en Oostenrijk, ook niet- Amerikaanse medewerkers van media in de VS moeten vertrekken.

De lobby van het hotel was spoedig verstopt met journalisten die de hotelrekening probeerden te betalen. Dat moest contant gebeuren, omdat het hotel geen credit cards accepteerde.

De woordvoerders van SGP, RPF en GPV gaven het kabinet een complimentje voor de moed om in het zicht van de verkiezingen deze bezuinigingsvoorstellen te presenteren. „Het kabinet blijft tot de laatste snik trouw aan zijn uitgangspunten," zo zei het GPV-kamerlid Schutte.

De drie fracties onderschrijven de noodzaak van de bezuiningen, maar hebben vooral moeite met de voorgestelde ombuiging van 3 miljard op de ambtenaren, sociale uitkeringen en volksgezondheid. Zij vroegen zich af waar het kabinet 1,2 miljard bij de salarissen van ambtenaren wil halen, zeker na de resultaten van de pakketvergelijking. De kleine christelijke fracties hebben ook moeite met de extra bezuiniging van 600 miljoen op de volksgezondheid.

Het GPV-kamerlid Schutte zei dat wat de sociale zekerheid betreft de kinderbijslag in ieder geval buiten schot moet blijven. Evenals SGPwoordvoerder Van Dis sprak hij de vrees uit dat een hogere omzetbelasting het zwarte circuit zal doen toenemen. SGP en GPV hadden liever een hogere benzine-accijns gezien dan een hoger btw-tarief. Schutte pleitte voor een verlaging van de btw op dienstverlening, omdat „alle middelen te baat dienen te worden genomen om de werkgelegenheid te bevorderen".

Het RPF-kamerlid Leerling vond het voorgestelde totale bezuinigingsbedrag te laag, omdat het financieringstekort volgend jaar toch nog een half procent oploopt. Hij vond ook dat defensie en ontwikkelingssamenwerking bij de bezuinigingen mogen worden betrokken, gezien de ook daar doorwerkende daling van de energieprijzen.

Met het pakket maatregelen dat het kabinet nu heeft voorgesteld, zal het financieringstekort volgend jaar stijgen tot 8,5 procent, terwijl het eigenlijk op 8 procent zou moeten uitkomen. Om dat te realiseren, zal waarschijnlijk later in het jaar nog tot een aanvullend bezuinigingspakket besloten moeten worden, zo zei premier Lubbers tijdens het debat over de kaderbrief. Overigens sloot hij niet helemaal uit dat aanvullende maatregelen achterwege kunnen blijven, bij voorbeeld als gevolg van positieve effecten van de olieprijsdaling op de economische groei.

De bezuiniging vari 1200 miljoen gulden op de sociale uitkeringen denkt het kabinet te realiseren door het bevriezen van de koopkracht van de uitkeringen en door de effecten van de herziening van het stelsel van sociale zekerheid.

Dinsdagavond werd in de Heinenoordtunnel een grote oefening gehouden van een gecompliceerde aanrijding met een autobus, diverse personenwagens en motoren. Aan de oefening deden 50 gewonden'; diverse traumateams, brandweer, gg en gd. politie, rijkswaterstaat, ziekenhuizen en het ministerie van WVC mee. Foto: overzicht van de 'ramp'in de Heinenoordtunnel.

V olgende week dinsdag komen voor het eerst de gemeenteraden in nieuwe samenstelling bijeen. Dan ook zullen de nieuwe wethouders uit het midden van de raad moeten worden verkozen. Die verkiezingen zijn in de meeste gevallen een formaliteit geworden. Door sommige of alle fracties in de raad zijn van te voren afspraken gemaakt over de samenstelling van het college en over het program dat in de komende periode van vier jaar zal moeten worden uitgevoerd.

De verschuivingen die zijn opgetreden in de samenstelling van de gemeenteraden zullen dan merkbaar worden bij de nieuwe samenstelling van de colleges van burgemeester en wethouders. Maar dat zal op veel plaatsen niet geheel een afspiegeling zijn. Eén van de belangrijkste gevolgen van de winst van de Partij van de Arbeid op 19 maart is, dat ook de socialistische opvattingen over de collegesamenstelling versterkt naar voren zullen komen.

Natuurlijk heeft elke gemeente zo haar eigen verhaal ten aanzien van de collegevorming. Maar er tekenen zich toch wel een paar landelijke trends af. In de grote steden in het westen, oosten en noorden van het land kan de Partij van de Arbeid als veruit grootste partij de collegevorming naar zijn hand zetten. Uit de onderhandelingen tot nu toe blijkt dat daarbij samenwerking tussen socialisten en liberalen in sterkere mate van de grond komt dan vier jaar geleden. Opmerkelijke uitzondering is tot nu toe Den Haag. Het lijkt alsof deze stad twaalf jaar achterloopt. Want tot nu toe was vanwege de relatief sterke positie van de VVD in deze ambtenarenstad, het college samengesteld op basis van afspiegeling. Nu 'links' voor het eerst een krappe meerderheid heeft lijkt er in Den Haag een links programcollege op smalle basis uit te rollen, zoals die in de jaren zeventig niet zou hebben misstaan.

I n de andere grote steden heeft de PvdA inmiddels zoveel leergeld betaald dat zelfs in Rotterdam nu weer samenwerking wordt gezocht met één van de andere grote partijen. Dat is opmerkelijk omdat de PvdA daar de verkiezingen is ingegaan met een lijsttrekker die verklaarde het liefste met een links college te willen doorregeren. PvdA-wethouders die een college op bredere basis wensten, kregen in Rotterdam een lagere plaats op de lijst.

In het zuiden ligt de situatie iets anders. Ook daar een sterk winnende PvdA. Maar zowel vanwege de volksaard als vanwege het fenomeen 'zwevende kiezer', dat daar naar verhouding nog sterker dan elders aanwezig is, willen de socialisten hier voorzichtig opereren. Vandaar dat men wel versterkt in de colleges zal terugkeren, maar toch veel meer ih de richting van afspiegeling heeft gewerkt dan elders.

Deze ontwikkelingen bij de collegevorming hebben hun wortels in het rond 1970 ontstane streven naar politisering van het gemeente bestuur. Vooral als gevolg van het optreden van 'Nieuw Links' in de PvdA werd toen het standpunt verdedigd dat er een frisse wind door de gemeentehuizen zou moeten gaan waaien. De aloude afspiegelingscolleges waren daartoe in rode ogen niet geschikt. De machtsvraag kwam zodoende ook in de gemeenten volop op tafel te liggen. Linkse programcolleges op smalle basis werden het symbool van een nieuw, zogenaamd democratischer gemeentebestuur.

Inmiddels heeft men daar ook de nadelen van ingezien. Veel bestuurlijk talent bij andere partijen werd niet meer betrokken bij het bestuur van stad of dorp. Fractiediscipline leidde tot vervelende vormen van stemdwang. En individuele gemeenteraadsleden konden niet meer voldoen aan de controlefunctie die het lidmaatschap van de raad ook meebrengt. Maar bovenal kan nog steeds met recht de vraag worden gesteld of deze ontwikkeling in overeenstemming is met de Grondwet, waarin staat dat de gemeenteraad aan het hoofd van de gemeente staat.

/Anderzijds heeft deze ontwikkeling ook positieve effecten gehad. Gemeente bestuurders van alle partijen werden met de neus op de feiten gedrukt. Men was wel gedwongen na te denken over het program dat men zou willen verwezenlijken. Tal van gemeenteraden gingen ook werken met beleidsprograms.

De meest gehoorde vraag in deze dagen is echter in hoeverre de toenemende samenwerking tussen PvdA en VVD op plaatselijk niveau zal doorwerken op landelijk niveau. Die vraag laat zich niet zo gemakkelijk beantwoorden. De belangrijkste verklaring die in dit verband wel wordt gehoord is, dat de kloof tussen deze partijen op landelijk niveau - gelet op de vraagstukken die daar spelen - veel groter is dan op plaatselijk niveau. Aan de andere kant leren vertegenwoordigers van deze partijen op plaatselijk niveau elkaar beter kennen. En dat kan wel degelijk invloed hebben op de bereidheid in beide partijen om ook landelijk tot meer samenwerking te komen. Zon ontwikkeling is niet de gunstigste die zich laat denken. Maar voorlopig zal vooral de PvdA na 21 mei wel de wrange vruchten plukken van het uitsluiten van het CDA in tal van grote(re) gemeenten. Het maakt de kansen voor de socialisten om betrokken te worden bij de kabinetsformatie er niet groter op. jwvh

DEN HAAG (ANP) - Om de opsporing van zeeschepen, die niet aan de internationale veiligheidsnormen voldoen of een gevaar voor het zeemilieu opleveren, te vergemakkelijken, willen de ministers van veertien Europese landen een internationaal kenteken voor deze vaartuigen invoeren. Zij gaan samenwerken met de internationale maritieme organisatie IMO om een systeem voor de identificatie van zeeschepen uit te werken.

Dit is één van de besluiten van de ministersconferentie over veilige schepen en schone zeeën, die gisteren in Den Haag werd gehouden. De landen, die zijn aangesloten bij het zogenaamde memorandum van overeenstemming inzake havenstaatcontrole van 1982, besloten voorts de inspectie van schepen onder vreemde vlag in hun havens te versterken en waar mogelijk uit te breiden. Het in de afgelopen jaren opgebouwde onderlinge informatiesysteem over geïnspecteerde of" te inspecteren schepen zal verder worden verbeterd en geharmoniseerd.

De bewindslieden spraken zich uit voor samenwerking met andere landen buiten Europa. Zij gaven de commissie voor de havenstaatcontrole opdracht, contact op te nemen met de maritieme autoriteiten van de Verenigde Staten en Japan, die hebben laten weten met de Europese landen van het memorandum (alle EG-lidstaten met uitzondering van Luxemburg en de Scandinavische landen) samen te willen werken.

In de slotverklaring spraken de ministers hun voldoening uit over twee uitbreidingen van het Marpol-verdrag van de IMO. Een daarvan betreft de voorkoming van olieverontreiniging op zee, die kort geleden van kracht werd. De andere bepaling heeft betrekking op de vervuiling van de zee door schepen met vloeibare, giftige chemicaliën, die op 6 april 1987 van kracht wordt.