Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

lil V£ \^AC_l«___ L_l—l '*'■' . _p>t *TC \iHi\3"• "**2^_ i ~.mi-i'i1*'11" u lt 1»^ _-_s^—'—^7__^—-='*ï^?^S2ja. _L_- '^TZT\ * TT "-TT__iE-^-" *v_o*9s=st-T 2A.0O0««l__i—V—\ a _*r Wff TTirt» öo-""^. 1 k—\——1 f \ óvé^_!__^———' ___-L-L--^

(advertentie) Houdt monden fris en mensen monter Ë__&m_m v*****2 — —-

HEERLEN (ANP) - Uit protest tegen de openstelling van de winkels in Heerlen op koninginnedag, 36 april, hebben personeelsleden van de plaatselijke warenhuizen en winkelsmaandagmiddag een petitie aangeboden aan burgemeester Reijnen van Heerlen.

Zij protesteren daarmee niet alleen tegen de openstelling van hun bedrijven, maar ook tegen het feit dat zij door de verschillende ondernemersverenigingen niet zijn gekend in het besluit om de winkels op koninginnedag geopend te houden. De petitie is door vijfhonderd personeelsleden ondertekend.

Burgemeester Reijnen kon de aanbieders van de petitie weinig of niets toezeggen, aangezien de gemeente de vergunning om de winkels op 30 april normaal open te houden inmiddels al heeft verleend. Dit is gebeurd omdat die dag in de binnenstad van Heerlen een grote oranjemarkt wordt gehouden.

In principe moeten op koninginnedag de Nederlandse winkels dicht. Gemeenten hebben echter het recht om per jaar voor vier zon- en feestdagen (naar keuze) ontheffing van de verplichte winkelsluiting te verlenen.

ZEIST (ANP) - In het natuurpark Lelystad is zondag voor het eerst een przewalski merrie geboren. Deze heeft de naam gekregen van Nyam. Dit betekent in de Mongoolse taal Zondag. Nyam is een jong van de hengst Apoll, afkomstig uit Keulen, en Laura uit Bradford on Avon.

Het Wereld Natuur Fonds en de Stichting Reservaten Przewalski-paard deelden gisteren mee erg verheugd te zijn dat nu voor het eerst een merrie is geboren.

Toen aan het begin van de Algemene Vergadering van het GPV in Arnhem voorzitter Blokland de aanwezigen verzocht niet te roken(voor zover van toepassing), klonk er een luid applaus. Er was ook enig gemompel van ontstemden te horen, maar dat was te verwachten. Typisch eigenlijk dat zon verzoek iedere keer weer opnieuw moet worden gedaan. Hoe het ook zij, door het optreden van de voorzitter bleef het openbare karakter van deze vergadering gehandhaafd. Sommige rokers 'vergeten' namelijk dat door hun toedoen de atmosfeer in kamers, vergaderzalen en andere vertrekken al snel alarmfase 3 en hoger bereikt. Alleen maken de meldkamers van de milieudiensten er wegens het ontbreken van meetinstrumenten ter plekke nooit melding van. CARA-patiënten, hartpatiënten, mensen met een verminderde longcapaciteit, allergiepatiënten, mensen die gewoon snakken naar frisse lucht en dergelijke (bij elkaar miljoenen landgenoten) wordt het door een aantal rokers geheel of gedeeltelijk onmogelijk gemaakt aan het sociale leven deel te nemen of men bijt telkens door een wel zeer zure appel heen. Zelfs in hun eigen huis zijn de slachtoffers van de rookterreur niet altijd veilig. Alleen als ze de moed kunnen opbrengen bezwaar te maken tegen roken, levert dat althans thuis meestal het gewenste resultaat wel op. Er zijn trouwens gezinnen en huwelijken te gronde gegaan aan onoverbrugbaar gebleken verschillen van mening overhet roken.

Het probleem is dat een compromis uitgesloten lijkt. Rookpauzes lossen niets op als de rokers tijdens zon pauze in hetzelfde vertrek blijven en hun schade proberen in te halen. Het is net zoiets als een beetje zwanger of een beetje abortus. De vraag is natuurlijk waarom het een probleem moet zijn. Als roken geen verslaving is, waar praten we dan over? Dan ligt het voor de hand dat er niet gerookt wordt in gezelschap. Alleen rokers onderling zitten elkaar niet dwars. Als het wel een verslaving is, dan ligt daar het probleem en moet dat aangepakt worden. Maar het gaat niet aan met dat probleem mensen op te zadelen die het zo al moeilijk genoeg hebben. We werden bij deze kwestie bepaald door de firma R. in De Bilt Deze onderneming zond onlangs een viertal pakjes 'ter recensie' op, bevattende tabakswaren en kauwgom. Uit het opschrift bleek dat drie van de vier pakjes schadelijk voor de gezondheid waren. Daarop is de afzender bericht dat er niet aan zijn verzoek om 'recensie' kon worden voldaan. Het zou trouwens een zeer negatieve recensie geworden zijn, want de lucht alleen al was om onpasselijk van te worden en toen brandde het spul nog niet eens.

Toch staat R. niet geheel onverschillig tegenover de gezondheid van zijn afnemers; de meegestuurde kauwgum was suikervrij en dat schijnt tandartsen deugd te doen. De reclameleuze van R. waarmee hij zijn produkten wil slijten, luidt: Let's go West. Dat is duidelijke taal, want kwamen de wijzen niet uit het Oosten? Overigens betekent "go West": naar de bliksem gaan en het is de vraag of R. dat niet wist. Je moet maar Hunrpn'

Zanger Johnny Jordaan (r), die de Westertoren meer dan eens bezongen heeft, praat maandagavond in de Westerkerk in Amsterdam met de huidige predikant ds. Ter Linden tijdens een NCRV-radioopname voor de actie 'Red de Amsterdamse Wester'. In het midden burgemeester Van Thijn. Doel van de actie is geld te verwerven voor restauratie van de kerk.

Onze gezamenlijke gouden kiezen nemen een groot deel van de jaarlijkse goudafname voor hun rekening: enkele tienduizenden kilo's. Het edelmetaalbedrijf Drijfhout en Zoon's is ook nauw betrokken bij de tandheelkunde. Het bedrijf heeft, samen met een 'volle dochter', een gepatenteerde uitvinding op zijn naam, waarmee een slepend probleem in de tandheelkunde is opgelost: het transmandibulair implantaat. Via een operatie wordt in de onderkaak een plaatje edelmetaal geplaatst, waarop een anders niet te bevestigen onderprothese kan worden vastgezet. Ernstige problemen bij het dragen van een kunstgebit, veroorzaakt door slinkend kaakbot, kunnen er definitief meer verholpen worden.

Bijna de helft van de jaarlijkse wereldgoUdopbrengst (450 ton) gaat op aan sieraden en aanverwante zaken. Maar de grens is niet zo nauwkeurig te trekken; vooral in het Midden en Verre Oosten gelden eenvoudige sieraden ook als beleggingsobjecten die tegen dagprijzen worden verhandeld.

In 1983 werd 575 ton van het 'wereldgoud gereserveerd voor beleggingsdoeleinden. Het privébezit van goud verschilt per land sterk. Frankrijk is koploper; naar schatting een derde deel van het totale particuliere goudbezit bevindt zich daar. India is een goede tweede met 4000 ton. In de ■ Balkan wordt onroerend goed nog volgens traditie met goud betaald.

In het geografische midden van ons land woedt een winkeliersslag. De Hoekse en Kabeljauwse twisten mogen dan inmiddels beëindigd zijn, de rust is daarmee nog niet teruggekeerd. Wel zijn zwaard, knots, strijdbijl en boog vervangen door het meer eigentijdse rapier van tong en pen. Dat maakt het geheel aanzienlijk minder bloedig. Wat is namelijk het geval? Zowel in Tiel als in Veenendaal trachten neringdoenden hun klantenbestand uit te breiden. Een middel daartoe is adverteren in regionale huis-aan-huis-bladen. Zo kun je als Veenendaalse winkelier wellicht een inwoner van Tiel in de buurt van je kassa krijgen. En dan hopen dat die dan gaat rinkelen. Volgens de Tielse middenstand is de Veenendaalse concurrentie daarbij veel te ver gegaan en zijn de grenzen van het oirbare overschreden. Onlangs verscheen er namelijk een annonce van de Veenendaalse middenstandsvereniging in een ook in i iel verschijnend periodiek. Daarin wordt aan de

hand van vergelijkende cijfers de Tielenaren voorgehouden dat het meer dan de moeite waard is om voortaan in Veenendaal de

boodschappen te doen in plaats van in de eigen woonstede. Want, aldus suggereert de advertentie, Veenendaal heeft van alles meer en dat is nog overdekt ook.

In Tiel is de middenstand laaiend. Het komt er op neer dat men de Veenendaalse concurrentie verwijt onder de Tielse duiven te schieten op een manier die niet is toegestaan. Tegen Veenendaalse reclame bestaat geen bezwaar, maar wel tegen de vergelijking die is gemaakt met naam en toenaam. Er is al gedreigd met stappen bij de Reclame Code Commissie. Een reclamevliegtuigje vloog na de Veenendaalse steek onder water boven Tiel met de leuze: 't Is in Tiel te doen. Misschien kan het

medeverantwoordelijke huis-aanhuis-blad Tiel verder beter maar vergeten. Je zal als advertentieacquisiteur van het desbetreffende blad bij de Tielse winkeliers moeten aankloppen om je diensten aan te bieden. De gedachtengang in Tiel is: het zwaard waarmee de buurman je het vel over je neus probeert te halen, ga je toch niet nog eens extra oppoetsen?

(van onze correspondente)

AMSTERDAM - We moeten zuinig zijn op onze edelste metalen. Volgens Zuid-Afrika - 's werelds grootste goudproducent - kan er nog hooguit veertig jaar goud aan de aarde onttrokken worden. Vandaar dat men op zoek is naar alternatieve goudwinning, bijvoorbeeld uit zeewater. Want het zeewater bevat een goudmijn

In de loop der eeuwen is, naar schatting, zon 80.000 a 90.000 ton goud uit de aarde gehaald. Jaarlijks wordt daar ongeveer 1000 ton goud aan toegevoegd.

meer dan waard

Een andere manier om pond terug te winnen is via het zeewater. In 1 km3 zit 4 kilo goud. Om dat eruit te halen zijn momenteel tal van plannen in studie. Men zou bijvoorbeeld gebruik kunnen maken van een met zink bekleed nylongordijn, waarop het goud kan neerslaan; of goud winnen via kunsthars of 'goud-etende' zeediertjes. Voorlopig is echter recycling nog de enige methode om goud terug te krijgen.

Sinds 1973 is de goudprijs vervijfvoudigd. Het wordt de kunst op zoveel mogelijk wijzen tot recycling van het kostbare goud te komen. Oude sieraden en munten zijn één bron van terugwinning. Bij het Amsterdamse edelmetaalbedrijf Drijfhout en Zoon's worden van tijd tot tijd zelfs de stofjassen verbrand. Uit gebruikt spoelwater worden zorgvuldig alle metaaldeeltjes teruggewonnen. Alle stof, ontstaan bij vijlen of polijsten, wordt opgevangen, verzameld en gezuiverd. De greintjes goud, zilver en platina die dit oplevert, zijn al deze kosten Het terugwinnen van zilver gebeurt o.a. uit fotografische afvalstoffen. Ziekenhuizen en grafische bedrijven hebben hier een blijvende bron van inkomsten aan. De fixeerbaden en de ontwikkelingsvloeistof worden in gratis ter beschikking gestelde containers aangeleverd. Filmafval in bakken levert puur zilver op.

Ernstige problemen bij het dragen van een gebitsprothese, veroorzaakt door slinkend kaakbot, kunnen nu definitief verholpen worden.

Oud goud en zilver wordt op diverse manieren aangeboden om weer geaffineerd te worden tot zuiver edelmetaal.

Het Herinneringscentrum Kamp Westerbork mag zich verheugen in een grote populariteit. Het centrum werd twee jaar geleden geopend nabij het terrein waar in de oorlog het kamp Westerbork heeft gestaan, van waaruit vele Joodse gevangenen naar Duitsland zijn gevoerd. Het herinneringscentrum is één Van de initiatieven die er op uit zijn de herinnering aan die gebeurtenissen levendig te houden. Het centrum in Hooghalen moet worden uitgebreid. Verwachtte men voor de start ervan per jaar 10.000 bezoekers te zullen ontvangen. De uiteindelijke cijfers vallen maar liefst vijf maal zo hoog uit. Daarbij is het centrum voor het publiek aan het begin van dit nieuwe seizoen uitgebreid met een nieuwe bezienswaardigheid. Er is namelijk een grote landkaart van Europa gemaakt, met daarop aangegeven alle 'Joodse' concentratiekampen die er in de Tweede Wereldoorlog zijn geweest. De kaart maakt onderdeel uit van een door het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie vervaardigd paneel. Dat paneel bevat tevens een register van werkkampen voor Joden, doorgangskampen voor Joden, concentratiekampen voor Joden en vernietigingskampen voor Joden; totaal 1250 kampen waaronder Westerbork zelf. De tentoonstelling „Getekend in Westerbork", bestaande uit tekeningen van twee Joodse kunstenaars gemaakt in het kamp Westerbork, is met ingang van dit nieuwe seizoen blijvend in het herinneringscentrum kamp Westerbork gevestigd. Het centrum is dit seizoen tot 1 november geopend op maandag tot en met vrijdag van 9.30 tot 17.00 uur en op zaterdagen vanaf 13.00 tot 17.00 uur.

De gemeente Steenwijk startte vorig jaar een opmerkelijke actie. De gemeentelijke overheid besloot namelijk de bevolking in te schakelen bij het oplossen van het probleem van het braakliggende industrieterrein, een probleem overigens waarmee veel meer gemeenten worstelen. Besloten werd dat tips vanuit de bevolking, die zouden leiden tot vestiging van een nieuw bedrijf in Steenwijk, zouden worden beloond. Wie een bedrijf kende dat plannen had voor nieuwbouw of verhuisplannen, die kon dat via een officieel formulier doorgeven aan de gemeente, waarna de gemeentelijke meesterspeurders op het spoor van dat bedrijf werden gezet. Zij zouden vervolgens hun best moeten gaan doen dat bedrijf in Steenwijk te krijgen. Na twee jaar blijkt dat de gedachte van het Steenwijkse gemeentebestuur om de bevolking voor tips in te schakelen, niet zo dom is geweest. Niet alleen vier nieuwe bedrijven hebben Steenwijk van stukken onrendabele industriegrond afgeholpen. Ook tien leegstaande bedrijfspanden elders in de gemeente zijn inmiddels bezet met nieuwe industrieën. Verder is men in onderhandeling met nog enkele bedrijven.

Bij de actie werd beloofd dat die tips die zouden leiden tot vestiging van nieuwe bedrijven ook daadwerkelijk zouden worden beloond. Vijf procent van de opbrengst van de verkochte industriegrond zou als tipgeld aan de tipgever worden uitgekeerd. Dat heeft de gemeente tot nu toe 20.000 gulden gekost. Binnenkort verwacht Steenwijk met nog twee andere bedrijven 'rond' te komen. Daarbij moet bedacht worden dat de gemeente Steenwijk de vijfjaar voorafgaande aan de actie Tipgever in het geheel geen industrieterrein heeft verkocht. De actie Tipgever, die in eerste instantie voor een jaar gold, is door de gemeente inmiddels voor onbepaalde tijd verlengd.

AMSTERDAM (ANP) - Aan het tussen de middag overblijven op scholen in Amsterdam mankeert nogal wat. De gemeente kan daar iets aan doen door dat overblijven op zich te subsidiëren en niet alleen geld te geven voor een overblijfruimte, wat nu het geval is. De Raad voor de Kinderopvang in de hoofdstad zegt dit in een rapport dat gisteren is aangeboden aan wethouder Wolffensperger van onderwijs.

Naar schatting 9000 Amsterdamse schoolkinderen eten elke dag tussen de middag hun boterhammen op school op. Dat komt jaarlijks neer op anderhalf miljoen wat wordt genoemd overblij fbezoekjes. Dat overblijven is vooral slecht geregeld op scholen waar de ouders noch het schoolteam invloed hebben. Het komt voor, zegt de raad, dat kinderen staan te eten in een onverwarmde tochtige gang van een noodgebouw. Door het overblijven „algemeen" te subsidiëren kan de gemeente voorwaarden stellen, aldus de raad. Een dergelijke vorm van kwaliteitsbewaking is volgens het rapport heel gebruikelijk bij andere voorzieningen van kinderopvang. De raad vraagt in zijn rapport ook om maatregelen die ~de geïsoleerde, soms wat

geheimzinnige positie" het overblijven binnen ri V,t meenschap van scholen* heft. Vrijwel alle van de 4451.1 ter- en lagere scholen in 7* sterdam deden mee aan 1^ onderzoek dat aan het ran ten grondslag ligt. Qebfi is dat de Amsterdamse _« len zich wat overblijven? treft laten verdelen int sterk gescheiden groepen*?

a-scholen waar gemiddeld _• procent overblijft (400 Jj* len; 500 kinderen) en «R scholen (streekscholen) » vrijwel alle kinderen ovpru' ven (36 scholen; 4000 _J ren). Tot de toezichthouders t_ dens het overblijven beho^. onderwijzers, ouders (ookv oud-leerlingen) en buhf staanders. Het overbl.iv wordt vrijwel geheel door! ouders zelf betaald. De oud. bijdrage is in Amsterdam o? geveer 1,50 gulden per dag 1 kind. De gemeente betaalt^ middeld een dubbeltje per da, per kind voor het huren va. de overblijfruimte.

Uit het onderzoek kwa_ verder nog naar voren dat _ veel onzekerheid is over _, vraag of de kinderen tijdens het overblijven zijn ver.. kerd. Er bestaan daaromtret. veel misverstanden, aldus ds raad voor de kinderopvang.

BARNEVELD - Het jaarlijkse ND-sjoeltoernooi wordt ditmaal voor het eerst in de kantine van het ND-gebouw gehouden. Het dezer dagen officieel geopende nieuwe NDgebouw aan de rand van het Barneveldse industrieterrein Harselaar-Oost, biedt daartoe alle gelegenheid. Ook de bereikbaar van de tijdelijke sjoel-arena werkt mee.

De deelnemers (en toeschouwers) van het toernooi worden zaterdagmorgen verwacht aan de Hermesweg in Barneveld. Het ND-gebouw is (nog) het enige gebouw aan deze weg, die ligt aan de buitenkant (oost) van Barneveld, althans van het industrieterrein Harselaar-Oost. Vanaf de autoweg Amersfoort-Apeldoorn is het terrein het eenvoudigste te bereiken via de afslag Voorthuizen. Komende uit de richting Amersfoort (Hoevelaken) dient dus de afslag Barneveld- Ede genegeerd te worden.

Het ND-gebouw bevindt zich aan de zuidzijde (Barneveldse kant) van de autoweg. Men rijdt dus in zuidelijke richting (Barneveld) en slaat bij het eerste het beste verkeerslicht linksaf. Dat verkeerslicht staat op enkele honderden meters vanaf de autoweg. De ingeslagen weg volgt men tot de rand van b*. industrieterrein. Vervolgens rijdt men rechts, maar dan is .het ND-gebouw al te zien. Er) 'is voldoende parkeerplaats nabij het gebouw. Automobilisten die uit de richting Ede komen, kunnen kiezen uit drie routes. De langste, maar eenvoudigste is de route via de EB/Al 2. Men rijdt Barneveld voorbij de grote weg en er meteen bij de afslag Voorthuizen weer al Men kan ook door Barneveld heenrijden en de borden volgen waarop het industrieterrein Harselaar-Oost staat aangegeven. De derde mogelijkheid is de route over het industrieterrein te volgen.

Omdat het ND-gebouw op loopafstand van het station _3arneveld-Noord ligt, kunnen ook treinreizigers het gemakkelijk bereiken. De stoptrein Amersfoort-Ede/Wageningen stopt bijna bij het ND voorde deur.

Wie zich nog niet bij organisator A. Ronner heeft opgeg* ven, kan dat aan de zaal nol doen.

(Van onze noordelijke redactie)

MARUM - Het beste regionaal beleid is een goed algemeen beleid. Wanneer het landelijk beleid succesvol is profiteren de zwakke regio's daarvan mee.

Dit de zei CDA-fractieleider in de Tweede Kamer, dr B de Vries, maandagavond tijdens een vergadering van Jong Management NCW-Noord in Ma mm. De CDA-leider wees er op dat wanneer het Nederland weer goed gaat, het ook beter gaat in de zwakke regio's Hii voerde tijdens zijn redeeen krachtig pleidooi voor een goed nationaal beleid, waarin onder meer de loonmaSg wordt voortgezet, de w?r? oosheid wordt teruggebracht £!»»££ ___.ada"k «">*« «s

naai beleid hnnH. g natl°" het regioïa^tS "** -et worden afgestalSL" een goed regionaal be heeft pas waarde in com^ tic met een goed algemeen ciaal-economisch beleid' Het regionaal beleid: » als doelstelling houden■,<&* sterking van de sociaal-e^ mische structuur van a gio's en het wegwerken het verschil tussen het r« nale en het landelijke Wj. loosheidscijfer. Dat regi beleid dient echter we'ts£Cts£Cgericht te zijn op de mar* „te tor. In het verleden is er zwaar accent gelegd op "^ ging van het voorziening .^ veau en verbetering van frastructuur. Een bel* •„ƒ.»• richt op verbetering v." enpistructuur en voorziening, veau gaat ervan uit da ven uit de zwakke reg|°^ blijven omdat voorzie" en infrastructuur on; fis maat zijn. En of t\^ betwijfel ik, aldus C^g.bf De Vries. Het is niet zo tf drijven bij bosjes na noorden zullen kome» di» neer daar maar veel » wordt gepompt. cP^' Kritiek leverde d^g fractieleider op de dn delijke commissariss Koningin, die vc-H^^V een groot deel van hun steden aan het elkaar gen van vliegen.