Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

HUIZEN (ANP) - De Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk heeft een plan ontwikkeld voor een MO-opleiding voor catecheten en godsdienstleraren in Zeist onder verantwoordelijkheid van de Gereformeerde Bond. Als de kerkelijke en ministeriële erkenningen spoedig worden verkregen, zal deze opleiding in september dit jaar beginnen.

De hervormde synode besloot vorig jaar de bestaande opleiding voor catecheten in Zeist op te laten gaan in de opleidingen MO-theologie aan de Vrije Leergangen te Amsterdam en de Noordelijke Leergangen in Leeuwarden en Zwolle. De kerkelijke verantwoordelijkheid van de Hervormde Kerk voor de catechetenopleiding zou onverlet moeten blijven. De synode meende dat zo een betere theologische vorming van het middenkader van de hervormde kerk wordt gegarandeerd. Synodeleden, afkomstig uit de Gereformeerde Bond, waarschuwden de synode toen al voor vervlakking van het geestelijk gehalte van de catechetenopleiding, omdat deze voortaan aan niet-kerkelijke instellingen zou worden gegeven.

Op verzoek van de docenten van de catechetenopleiding in Zeist benoemde het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond vorig jaar een commissie die zou moeten onderzoeken of er een catechetenopleiding in Zeist zou kunnen blijven bestaan. De motieven waren onder meer dat de Zeister opleiding de afgelopen jaren gemiddeld 150 studenten had en dat er behoefte is aan een opleiding 'volgens de gereformeerdetraditie.

De opleiding in Zeist zal een zogeheten 'V-model' hebben. Dat betekent dat men er niet alleen voor catecheet kan worden opgeleid maar ook voor een kerkelijke functie in het pastoraat, het diaconaat en het apostolaat. Mocht de nieuwe opleiding voor 1 september nog niet zijn erkend, dan wordt in elk geval begonnen met een nieuw cursusjaar catechetenopleiding oude stijl.

UTRECHT (ANP) - Aartsbisschop Simonis van Utrecht noemde zijn verheffing tot kardinaal een verrassing. Vorige week vrijdag, toen de Utrechtse aartsbisschop voor het pausbezoek in Rome was, had paus Johannes Paulus hem bij het binnengaan van een kapel apart genomen en gezegd dat het tijd was dat Simonis kardinaal werd.

Simonis zei gisteren in Utrecht dat hij weliswaar met de mogelijkheid rekening had gehouden ooit kardinaal te worden, maar nog niet bij deze lichting. „Omdat ik genoeg problemen aan mijn hoofd heb, had ik bovendien geen tijd om daar over na te denken. Ik moet ingroeien in het aartsbisdom, dat al zo ontzettend groot is. Verder geeft het komend pausbezoek mij veel zorgen."

Over de betekenis van een en ander zei Simonis dat het 'niet niks' is en „voor het land een zekere eer".

„Hoe kan in dit verdeelde land deze aanwijzing tot kardinaal als steun voor mijn beleid worden beschouwd," vroeg Simonis zich af. „Kritische katholieken zullen wellicht zeggen dat ik voor mijn gezag wat meer steun van de paus nodig had. Aan de andere kant zou het bij sommigen ook vreemd zijn overgekomen als ik niet tot kardinaal was verheven. Die zouden kunnen denken: We liggen er zeker uit. Maar wat de paus met dit besluit voor heeft, weet ik niet," aldus Simonis. Hij zei het niet als een versterking van zijn macht te zien. „Ik heb zelf nooit begrepen dat een kerk macht zou hebben. Daar associeer ik wapengekletter en een leger bij. Bovendien voel ik mij vaak machteloos. Als ik verzoeken krijg om maatregelen te nemen en ik dat niet kan." In Nederland moet het gezag zich waarmaken, aldus Simonis. „In dit verdeelde land is dat nogal moeilijk. Wat voor de een als zodanig geldt, geldt voor de ander niet". De Utrechtse aartsbisschop zei dat zijn niveau niet deugdelijk genoeg is om ooit paus te worden. „Een kardinaal die paus wordt, moet een zeer hoog niveau hebben. Zowel wat betreft zijn spiritualiteit als zijn kennis van theologie, kerkrecht en de menswetenschappen". Omdat Simonis nooit docent is geweest, heeft hij volgens eigen zeggen weinig gelegenheid gehad om zijn vak (Nieuwe Testament) bij te houden.

De actie 'Hart voor Israël', die de EO op 9 april is gestart, heeft tot nu toe ruim anderhalf miljoen gulden opgebracht. Dat is meer dan het dubbele van het bedrag dat tijdens de rechtstreekse tvuitzending op 9 april werd toegezegd. De EO hoopt in ieder geval de twee miljoen nog te bereiken.

De actie 'Hart voor Israël' wordt gehouden voor de psychiatrische kliniek Kfar Shaul in Afrika. Hier wonen zon 400 patiënten, van wie veertig procent slachtoffer van de Tweede Wereldoorlog is. De EO wil met deze actie op concrete wijze gedenken dat ons land veertig jaar geleden bevrijd werd.

Bij het bedrag van anderhalf miljoen is niet de opbrengst van de lp 'Hart voor Israël' gerekend. Deze lp is speciaal voor dit doel gemaakt door onder anderen de koren 'Song of Praise' en 'Deo Cantemus' onder leiding van Arie Pronk, en de Ridderkerkse kinder- en tienerkoren onder leiding van Jennifer van der Hoek. Op het ogenblik zijn er ongeveer 15.000 verkocht, wat per exemplaar tien gulden voor Kfar Shaul oplevert.

Op 9 mei wordt het geld dat tot dan toe is binnengekomen, overhandigd aan de Israëlische minister van volksgezondheid, Mordekai Gur. Deze plechtigheid, die zal plaatsvinden in Jeruzalem, zal onder anderen worden bijgewoond door de Israëlische president Chaim Herzog, premier Sjimon Peres en Jeruzalems burgemeester Teddy Koliek. De tv-opnamen hiervan worden op 21 mei uitgezonden.

Deze week is in Katwijk een eind gekomen aan iets dat men zou kunnen noemen een bijzonder stuk kerkgeschiedenis in materiële zin. Na 24 jaar is het kerkgebouw aan de Willem de Zwijgerlaan 1 weer volledig het eigendom van de Gereformeerde Kerk in die plaats, nadat het eerder, door een gerechtelijke uitspraak, was toegewezen aan de twee gemeenten die via een scheuring in 1961 waren ontstaan: behalve de Geref. Kerk ook de (overigens pas later onder die naam bekendgeworden) Nederlands Geref. Kerk.

Na de scheuring volgden eerst tien moeizame jaren van kerkelijke strijd, waarbij de beide gemeenten elkaar op meerdere kerkelijke vergaderingen betwistten de wettige voortzetting van de kerk van voor de scheuring te zijn. Daarna werd via de rechter de kerkelijk in het gelijk gestelde partij het recht op de kerkelijke goederen betwist. In 1971 begon deze gerechtelijke procedure en ze eindigde in 1976 met een uitspraak van de Hoge Raad, waarbij de kerkelijke goederen in gezamenijk eigendom van beide par:ijen zouden blijven, tenzij Tien onderlng tot een schikking kon komen. Het overleg over een dergelijke schikking nam opnieuw een aantal jaren in beslag. Al die jaren was het kerkgebouw niet alleen eigendom van beide partijen, maar kerkten zij er ook allebei. In 1985 kwam aan deze situatie tenslotte een eind, toen men aan beide kanten akkoord ging met een Akte van scheiding en deling, die op 22 april werd gepasseerd. Feitelijk kwam dit compromis erop neer dat de Nederlands Geref. Kerk werd uitgekocht.

Vanaf zondag 5 mei zullen allen de gereformeerden nog in het (nu hun eigen) kerkgebouw kerken, om 9.30 en 17.30 uur. Deze gemeente telt zon 120 leden, ongeveer evenveel als de Nederlands gereformeerden die (tijdelijk?) gaan kerken in een (syn.)geref. kerkgebouw in Katwijk.

Het lang betwiste kerkgebouw in Katwijk

De tweede zin betrof die, waarin wordt gezegd dat „elk verbond twee delen heeft, nameiijk een belofte en een eis". Laatstgenoemde woorden, namelijk een belofte en een eis, zijn door de synode van Hattem (1972-1973) toegevoegd.

De commissie had bezwaar tegen deze 'Hattemse' toevoeging, omdat die naar haar mening de betekenis van 'delen' ernstig vereenzijdigd en bovendien niet de schijn vermijdt van een 'vrijgemaakt' zinnetje te zijn. Het was in deze inhoudelijke kwestie geen voorstel, maar wel een dringende wens, die de commissie aan de vergadering voorlegde, om de zin als volgt te lezen: „Omdat elk verbond tweezijdig is, worden wij door G0d..." De commissie bepleitte dus in elk geval de schrapping van de woorden 'namelijk een belofte en een eis.

De adviseur, prof. J. Kamphuis, had op kerkelijke gronden bezwaar tegen de weglating van bedoelde woorden, onder meer omdat er na de vaststelling geen bezwaren tegen waren ingebracht. Hij adviseerde de synode met sterke nadruk bij de huidige redactie te blijven, aangezien hiermee op bevredigende en duidelijke wijze wordt weergegeven, dat het de Here is die het verbond stelt, waarin twee partijen zijn begrepen. Hij kon namens prof.dr. C. Trimp mededelen dat deze van hetzelfde gevoelen is.

In Jeruzalem heeft een groep van honderden Armeniërs een demonstratie gehouden ter herdenkina van de zeventia-tc _._*._._.«._,„ Xft ■££££* Inmiddels hoogbejaarde overlevenden van de m«.ïïïSsi^Tr^« 5^ n^^JoJ °VerltVen-deren T"rkVe™et de verantwoordelijkheid voor 1.500.000 slachtoffers op zichnemen' P' foto^^^

De synode, die besloot bij de huidige tekst van de zin te blijven, ging akkoord met de conclusies van het rapport en bracht slechts zeer geringe wijzigingen van taalkundige aard in het formulier aan

Als voorbeeld van het schaven', dit wil zeggen het taalkundig gelijk maken van de teksten van de belijdenisgeschriften en formulieren, noemen wij de wijzigingen van het verouderde woord verdoemenis' in 'het eeuwig oordeel', van 'leer van de zaligheid' in 'leer van de verlossing' en vervanging van het woord 'sleur' in 'gewoonte.

Het woord 'sleur' valt qua niveau uit de toon van het formulier en is ook naar het oordeel van de commissie teveel telkens ongemotiveerd handelen van één persoon, terwijl 'gewoonte' ook gedragpatroon in de lijn van geslachten kan betekenen, of zelfs 'kerkelijk gebruik.

Donderdag was voor de Heemser synode een herdenkingsdag. De praeses, ds. C. J. Smelik, memoreerde dat de synode precies een jaar geleden haar eerste vergadering had gehouden. Hij merkte op dat het werk goede voortgang mocht hebben en hij sprak de bede uit dat dit in de_ kracht van de Here tot een goed einde zou mogen worden gebracht.

'Heemse' wordt niet de langste synode na de Vrijmaking, verwachtte de praeses. Die van Hoogeveen (1969-1970) blijft tot nu toe met 29 vergaderweken de langste.

Opnieuw stelde de synode woensdag acht psalmen vast, waarvan wij reeds vermeldden de psalmen 79 en 85.

In psalm 83, een gewijzigde DR-versie, werden via amendementen nog enkele veranderingen aangebracht, waarna deze met algemene stemmen werd aanvaard. Psalm 86 wordt die uit de IKB-bundel (2 stemmen tegen). Het voorstel over psalm 87 verwierf de instemming van de synode, het is een veelal naar de Proefbundel teruggebrachte versie van het deputatenrapport. Ook psalm 88 wordt als een IKB-versie in het nieuwe kerkboek opgenomen. Wel werd nog gepleit voor de berijming uit het deputatenrapport, maar een desbetreffend voorstel werd tijdens de bespreking teruggenomen. Het besluit over de IKB viel met 1 stem tegen, plus 1 onthouding.

De IKB-versie van psalm 89 ondervond geen bestrijding en het voorstel van de commissie ging er vlot door. Het commissievoorstel om psalm 90 eveneens uit de IKBbundel te kiezen werd niet unaniem aanvaard. Ds. S.S. Cnossen meende, dat de synode de commissie opdracht moest geven om de DR-versie nader te bezien. Het voorstel kwam niet meer in stemming, want met 2 stemmen tegen en 3 onthoudingen nam de synode het voorstel van commissie I aan.

Opnieuw is bewezen dat dé Nederlander niet bestaat. Je hebt twee soorten nederlanders. De ene soort gelooft in spoken, buitenaardse wezens en kabouters; de andere soort gelooft daar niet in. Wat dat betreft vertelt de Nederlandse Stichting voor Statistiek (NSS) niets nieuws als ze met de resultaten naar buiten komt van een opinie-onderzoek over Nederlanders en het paranormale.

Het is wellicht voor het eerst dat een dergelijk onderzoek naar de gedachten van Nederlanders over geheimzinnige krachten' wordt verricht. Vroeger kon je wel gaan staan tellen bij bepaalde kermiskramen, maar dan was het nog maar de vraag of de waarzegster of spiritist werd opezocht in ernst of alleen maar voor de 101. Nu dus een enquête met rechtstreekse vragen over het geloof in de toekomstvoorspelling, genezing door handoplegging, contact met overledenen, telekinese reïncarnatie, geestesverschiimngen, tovernarij, bezetenheid, ongeluksgetallen en meer van die heerlijk mysterieuze, onalledaagse griezel dingen. Wilt u ook nog weten wat de Nederlanders antwoordden? Wel, 41 procent gelooft in wichelroedelopen, 29 procent in spoken, 30 procent zal het niet in zn hoofd halen onder een ladder door te lopen, 32 procent weet zeker dat gedachtenlezen geen fantasie is, 8 procent denkt in een ander lichaam na zijn dood op aarde terug te keren en ook 8 procent is bang zich op plaatsen te begeven waar vroeger een misdaad werd begaan.

lets interessanter wordt het als blijkt dat rooms-katholieken heel wat meer geloof hechten aan paranormale verschijnselen dan protestanten. Maar de rooms-katholieken worden weer ruimschoots verslagen door de groep gelovigen zonder kerkgenootschap. Waarschijnlijk is de NSS er niet helemaal naast als ze u_t dit laatste concludeert dat de 'uitbarsting van occultisme' in de jaren zeventig iets te maken heeft met de afbrokkeling van het geloof in 'traditionele religieuze zin.

In feite leert de Bijbel het ons niet anders. Wie zich van de enige ware God afwendt, zoekt zijn heil elders en dat elders kan zijn bij de geesten van de doden en waarzeggende geesten, van wie in Jesaja 8:19 vol ironie wordt gezegd dat ze 'piepen en mompelen. Deze goddelijke ironie bevat overigens ook de toorn van een jaloers God: „Zal een volk niet zijn God vragen? Zal men voor de levenden de doden vragen?"

Twee manco's signaleren we in het opinie-onderzoek van de NSS. Ten eerste wordt geen onderscheid gemaakt tussen mensen die hun leven laten bepalen door paranormale zaken en degenen die weliswaar niet alle bovennatuurlijke krachten ontkennen, maar zich van die krachten - als ze niet uit God zijn - verre houden. Geloof' in het paranormale kan op twee manieren gestalte krijgen.

In de tweede plaats krijgt in het onderzoek naast het geloof' ook de 'eigen ervaring' van mensen met paranormale verschijnselen ruime aandacht, maar wordt volkomen voorbijgegaan aan een in dit verband belangrijk en onbetwist gegeven, namelijk dat in veel onderzochte ervaringsgevallen bedrog dan wel suggestie kon worden aangetoond. lets meer zorgvuldigheid had de NSS wel gepast. Of wilden ze ons alleen maar een beetje laten griezelen?

(van onze correspondent)

HEEMSE - De generale synode van Heemse ging woensdagmiddag verder met de behandeling van het zogenaamde schaaf-rapport. Het gedeelte dat nu aan de orde was betrof de liturgische formulieren en gebeden, met als eerste het formulier voor de bediening van de Heilige Doop aan de kinderen der gelovigen.

De bespreking van het rapport van commissie 111 hierover spitste zich toe op suggesties om twee zinnen in het formulier iets te veranderen. Dit formulier begint met een uiteenzetting over de leer van de doop. Hierin komt de zin voor: „daarom worden wij gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest". In het formulier van 1566 was in de daarop volgende zin opgenomen, dat de doop wordt bediend 'volgens het bevel van Christus. Het ontbreken van deze woorden in het huidige formulier werd in het algemeen als een groot gemis gezien.

De 'schaafdeputaten' en commissie 111 brachten in hun rapport de dringende wens naar voren dat de ontbrekende woorden alsnog in het formulier zouden worden opgenomen. Gelet op de discussie hierover maakte de commissie er later een voorstel van, waarmede de synode unaniem akkoord ging. De betreffende zin komt nu als volgt te luiden: 'Wij worden immers volgens het bevel van Christus gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

DS. C.J. SMELIK

DS. S. S. CNOSSEN

De generale synode te Heemse behandelde donderdag een tweede revisieverzoek van de afgezette predikant van Grootegast J. Hoorn. Deze beriep zich ditmaal op artikel 31 KO, waarbij hij verwees naar besluiten van de synoden van Assen-1926 en Kampen-1951. De synode achtte het beroep op deze besluiten in dit geval niet terecht. Het besluit van 'Kampen' spreekt van een volgende gelijksoortige kerkelijke vergadering. Dezelfde vergadering kan niet twee keer rechter in een zelfde zaak zijn.

CINCINNATI (UPD - Procter en Gamble (wasmiddelen e.d.) gaat de komende jaren geleidelijk over tot verwijdering van haar handelsmerk van verpakkingen wegens de telkens weer de kop opstekende geruchten dat het merk te maken heeft met satansaanbidding.

Dat heeft de onderneming donderdag bekendgemaakt. Het merk toont een mannetje met een baard op de maan met daarom dertien sterren omgeven door een cirkel.

In de afgelopen vier jaar heeft Procter en Gamble 100.000 vragen moeten beantwoorden naar aanleiding van geruchten dat het al honderd jaar in gebruik zijnde merk te maken zou hebben met aanbidding van de duivel.

De maatschappij heeft een zestal gerechtelijke gedingen aangespannen tegen personen

van wie zij dacht dat "zij de geruchten hadden verspreid. Al die zaken zijn buiten de rechtszaal tot een oplossing gebracht.

Vorige week werd de mogelijkheid geopend om de onderneming gratis per telefoon te benaderen met vragen over het merkbeeld omdat de geruchten weer sterk in omloop kwamen in het gebied van New Vork, New Jersey en Philadelphia. Verder heeft P en G twee detectivebureaus in de arm genomen om uit te zoeken waar de geruchten vandaan komen.

Het vignet verdwijnt dan wel van de verpakkingen maar wordt gehandhaafd op netbnepapier en verslagen en het blijft staan op gebou wen van het bedrijf, zo deelde een woordvoerder mee.

Helaas is er ook bij de graf ische verwerking van het artikel Mensen levend houden is het minste' (een artikel over Etiopië op pag. 5 van gisteren) vierde kolom en de eerste 14 regels in de vijfde kolom zijn ™kT\d en behoren als laatste deel van het artikel gelezen te worden.

Beroepen te ZutpheT^ StolteteGoes.

Beroepen te H.I a- J.J. van Eckeveld te 7 Barneveld: E. Venemt delburg-Centrum. l ■■' Bedankt voor Hilver..,,.. Bac te Bodegraven.

Bedankt voor WeesD- W i der Geer, te Woerden.

AMSTERDAM - Gisten, vond aan de Universiteit va. Amsterdam de pronwtj, plaats van de heer S. de Mari. tot doctor in de geneeskunde Het proefschrift dat verd. digd werd handelt over hei voorkomen van nekkramp i. Nederland over een tijdspt. riode van 23 jaar (195_-1981)ti heeft als titel 'Epidemiolop of meningococcal disease ii the Netherlands".

De heer De Marie is 31 jaar en lid van de Geref. Kerkte Breukelen-Maarssen. Na het diploma Gymnasium-B da: aan de Gereformeerde Scholengemeenschap te Ame_ foort behaald werd, studeeie hij van 1971 tot 1978 geneeskunde aan de Rijksuniveisi teit van Utrecht. Als militai: arts werd hij gedetacheerd op I een microbiologisch laborato I rium in Amsterdam, waar onderzoek verricht wordt naai bacteriële hersenvliesont steking.

Vanaf 1980 is hij in opleiding tot-internist, aanvanke-i lijk in het ziekenhuis 'de Lidtenberg' te Amersfoort er vanaf 1982 in het Academisi i Ziekenhuis te Utrecht. I

Een buiten zijn onderzoeksgebied vallende stelling bij zijn proefschrift, luidde „Aanvaarden van de zogenaamde antidiscriminatiewet', die bedoeld is tot heil van de samenleving, zal leiden tot discriminatie van christ. nen, die geloven dat te Woord van God Heil biedt zon der aanzien des persoons.

Zaterdag 27 april 1985: OMMEN - Wegens omstandi? heden gaat de jaarvergaderü. van de grote jeugdverenign gen niet door. De opyoerii. van l,^t Oranje-spel 'Ik * hand iven' komt derhalve" vervallen.

ST. PHILIPSLAND - VBOKbazar in het pakhuis bij de f ven. Activiteiten 0.a.: schijten, grabbelton, tweedehafli kinderkleding, ronunelmarf e.a. Van 10.00 tot 16.00 uur.

BAARN - De ondertejj; naars van de vorig i*31 kend gemaakte 'OP"*?^ Inkeer' hebben het ini«^ genomen op de dag van o denherdenking, * mti' # nieuw een bijeenkomst f verootmoediging en ge" laten plaatsvinden.

Déze nieuwe bijeen*" „ wordt in de Jorisker^ Amersfoort gehouden." mité vraagt zich af # veertig jaar na afloop Tweede Wereldoorlog.

werkelijk bevrijd "J";.-^ ' „Dagelijks zijn de W» geopend, waar onge°°ff"-$ demensen meedogenloo den vermoord, terwijl a, ten kunnen worden ver" In de grote steden g»B^ zenden verloren aan ne . f tolerantere beleid op -^ bied van de dnigsve^V^. De alcoholverslaving J^r vijand nummer 1- £>e o*it liteit maakt de straten^ j. lig. Is dit de vrijhei?' doeld is? Nederland "^ lijk bezet gebied. WU a^ tenen van Nederlan0 '. ons voor de Here Go° ootmoedigen om onz te heliiden.", aldus comité, .f v waarvan EO-voorz» p/1 Dorenbos de stuwend