Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

help ze handje!*

Teveel mensen lezen het ND nog niet U kunt daar iets aan doen

STRAATSBURG - Op twee punten ft het Europese Hof voor de Men van de mens in Straatsburg *_Lrl»nd in he ongelijk gesteld ™ de ■ k welke vijf Nederlandse dienst- tegen de staat hadden aan__!•■«. h** ftof deed -*fa,eren een «nraak in „de zaak-Engel en ande' ■• Zij beschuldigden Nederland ""«o in l-*7l toen *® dienstplichtige "Ilitairen waren met hun berechting * europese verdrag van de rechten D de mens te hebben geschonden.

Het vijftal (Engel, Dona, Schul, De 1 en Van der Wiel) waren toen „straft voor verschillende inbreuken o de militaire krijgstucht. De straf?n die in de diverse instanties werden ogelegd varieerden van enige licht test tot plaatsing in een strafafde- JLg Met deze uitspraak van het Hof iordt in eite een uitsPraa-< gedaan wer het al of niet geoorloofd zijn van Lffen als licht arrest, verzwaard aestt streng arrest en de militaire tuchtklasse. Daarnaast wordt de trijgstuchtprocedure in discussie gesteld.

Het voorlopige arrest dat Engel werd opgelegd (onder meer wegens onwettig afwezig zijn) is, aldus het Europese Hof voor de rechten van de mens, niet in overeenstemming met artikel 5, lid 1 van het „Europese verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden". Het artikel stelt dat een ieder recht heeft op persoonlijke vrijheid en veiligheid en dat niemand van zijn vrijheid mag worden beroofd, behalve in een aantal met name genoemde gevallen. Door deze uitspraak gaat het Hof mee met de bewering van de vijf verzoekers dat hun bestraffing tijdens hun diensttijd een „vrijheidsberoving" is. Daarnaast is het Hof van oordeel dat de krijgstuchtprocedure welke in 1971 'tegen de heren De Wit, Dona en Schul werd gevolgd in strijd is met het eerste lid van artikel zes van het verdrag. Daarin staat dat ieder recht heeft op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie. Hiermee komt het Europese Hof tot de conclusie, dat de procedure welke door de militaire autoriteiten is gevoerd, in strijd is met het Europese verdrag. Het Hof in Straatsburg ging echter niet mee met de vijf, die van mening waren dat hun gevangenzetting discriminerend was.

GRONINGEN - In het kader van de spreiding van rijksdiensten zal nog dit jureen begin gemaakt worden met de „verplaatsing van de centrale directie tan de PTT naar Groningen. Of dat (tl overbrengen van functies of een overplaatsen van mensen zal zijn is «og niet duidelijk. Verwacht wordt dit het in eerste instantie alleen nog miar om functies zal gaan. Wel zal deze start van de spreiding nog de nodige problemen geven met het personeel.

Dat heeft de staatssecretaris van verkeer en waterstaat, dr. M.H.M, van Hulten verklaard na afloop van een oriënterend werkbezoek dat hij samen ■net PTT-directeur Leeman aan Groningen heeft gebracht. Hij maakte een rondrit door de gemeente, onder meer langs de gebieden waar mogelijkerwijs de kantoren voor de centrale directie van de PTT gebouwd kunnen worden. Over de woningmarkt in Groningen zei de staatssecretaris dat hem van gemeentewege ten sterkste verzekerd was dat die voldoende te bieden had voor de opvang van PTT'ers uit Den Haag. „Of dat ook werkelijk zo is, kan ik op dit moment niet zeggen", aldus de staatssecretaris, „maar er zal nauwkeurig worden nagegaan of het woningbestand in de stad ook werkelijk voldoende is".

Over de bereidheid van de PTT'ers «it Den Haag om mee te gaan naar Groningen wilde de staatssecretaris niets zeggen. Er zullen ontegenzeglijk problemen komen maar om hoeveel mensen dat Baat is niet na te gaan. In de periode van tien maanden nadat de regering beslist heeft dat de spreiding doorgang zou vinden zijn er een kleine vierhonderd mensen nieuw bij de PTT-directie in dienst gekomen. Die weten in ieder geval dat ze de kans lopen om mee te gaan naar het noorden. De gehele operatie zal zeker vijf jaar duren. Wellicht zijn er dan al veel meer mensen bij de PTT in dienst die wel naar het noorden willen.

Overigens verwachtte de staatssecretaris niet dat de overplaatsing van de directie in vijfjaar rond zal zijn. Er is momenteel een reorganisatie binnen de PTT gaande. Voordat dat dat allemaal gerealiseerd zal zijn en de centrale directie volledig in Groningen zal draaien, kon er nog wel eens een kleine vijf jaar voorbij gaan.

Dr. M.H.M. VANHULTEN

DEN HAAG -De Werkgroep Radi- pile Politiek van de PPR en de ac,fis"sch Socialistische Partij (PSP) i'n samen proberen de linkse krachv ,n ons land te bundelen. „Om de ise i_dheid van links op ,e hetfen ■. r behoefte aan een bundeling van chten op Dasis van een gemeen- aPPelijk minimumprogram van ac

fpR tWRP treden oa- op het oud" t|) K-Tweede-Kamerlid Van Gorkum «etrln" drietal uit het PPR-bestuur ■erl bestu"rsleden. Van Gorkum Prot'et de Tweede-Kamerfractie uit va|)est tegen het achterwege blijven mjn 'kerkelijke structurele hervordrie 1" 'n onze maatschappij", de ?ij h estuursleden traden af omdat •omn "let eens waren met net bereikte' nemi r°m,s inzake de wet op de onderm, Bsraden.

DEN HAAG - Het kabinet zal a.s. vrijdag (11 juni) praten over de half open dam voor de Oosterschelde. Minister Westerterp van verkeer en waterstaat heeft dit gezegd in antwoord op vragen van het Tweede- Kamerlid Schakel. Vóór vrijdag zal er over deze zaak nog een gesprek plaatsvinden tussen de meest betrokken bewindslieden, aldus de minister.

Het is nog niet bekend of de vijf een schadevergoeding zullen krijgen. Bij de hoorzitting in Straatsburg eind oktober vorig jaar vroeg de president van het Hof of de vijf prijs stelden op een schadevergoeding.

Volgens het Europese verdrag heeft ieder die het slachtoffer is geweest van een arrestatie of gevangenhouding in strijd met het verdrag, recht op een schadevergoeding. De Europese Commissie voor de rechten van de mens (een groep onafhankelijke rechtsgeleerden uit elk van de lidstaten van de Raad van Europa) liet toen namens de vijf soldaten weten dat zij de mogelijkheden niet uitsloten dit wel te doen, wanneer het Europese Hof zou beslissen dat er inderdaad sprake is van een schending van het verdrag door Nederland.

DEN HAAG - Op korte termijn, wellicht binnen een jaar, zullen het Catharinaziekenhuis in Eindhoven en het Academisch Ziekenhuis in Utrecht de hartchirurgie hervatten. De staatssecretarissen Klein [onderwijs] en Hendriks [volksgezondheid] hebben dit in een notitie aan de Tweede Kamer meegedeeld. Daaruit blijkt verder, dat het Wilhelminaziekenhuis in Utrecht toestemming is verleend een begin te maken met de kinderhartchirurgie.

Volgens de beide staatssecretarissen kan dit worden gezien als een eerste aanzet tot reactivering van de academische hartchirurgie in Utrecht. De beide bewindslieden onderschrijven

„met nadruk" de visie van deskundigen, dat het inschakelen van buitenlandse centra als een noodmaatregel moet worden gezien. Uit de notitie blijkt verder, dat de permanente begeleidingscommissie voor de hartchirurgie in ons land op korte termijn zal nagaan langs welke weg de uitbreiding van de hartchirurgie capaciteit tot ongeveer 2100 open-hartoperaties kan worden bereikt. Verwacht wordt, dat dit jaar in totaal ongeveer 1870 hartoperaties zullen worden uitgevoerd.

De Gezondheidsraad zal nog adviseren over de verdere ontwikkeling van de hartchirurgie in ons land. De beide staatssecretarissen zeggen zowel te denken aan een verder uitbouw van de bestaande centra als aan een mogelijke oprichting van enige nieuwe hartchirurgische centra. Zij wijzen er op, dat een eventuele verdere uitbouw van de bestaande centra evenwel op evenwichtige wijze moet plaats hebben.

ROME - Het indexcijfer van de Italiaanse industriële produktie is in april gedaald met 2,7 procent tot 120,8 (basis 1970). In maart stond het cijfer op 124,2. Ten opzichte van april 1975 heeft zich een stijging voorgedaan van 5,9 procent.

BRASILIA - Maandag heeft Brazilië voor de achtste maal sedert het begin van dit jaar de koers van de cruzeiro verlaagd. De nieuwe koers is 10,60 cruzeiro per dollar (voorheen 10,50 cruzeiro per dollar). De totale devaluatie in 1976 tot dusver is hiermee gekomen op 17,5 procent.

De Amsterdamse brandweer heeft in de buurt van de kazerne aan de Utunnelweg een demonstratie gehouden, waarbij de uit 1899 daterende stoombrandspuit „Cerberus" zijn kunsten en mogelijkheden weer eens mocht tonen. Links de modernste spuitwagen van het Amsterdamse brandweercorps.

LUNTERÉN - De Christelijke Vereniging van Militairen (CMV) vindt het onjuist, dat de regering de (militaire) ambtenaren niet wil laten meeprofiteren van de vermogensaanwasdeling (vad). Een en ander zit de CVM des te meer dwars, gezien het verlangen binnen een aantal politieke partijen om het trendbeleid ten aanzien van de ambtenarensalarissen om te buigen om op die manier de overheidsuitgaven te kunnen drukken.

„Een deel van politiek Nederland is klaarblijkelijk van oordeel, dat de ambtenaar tweemaal de dupe moet zijn", aldus CVM-voorzitter G.E. Baas gisteren op de algemene ledenvergadering in Utrecht. „Politici die zon krom beleid voorstaan ontzeggen wij ten enenmale het recht om ten aanzien van zichzelf te verklaren dat zij een rechtvaardig beleid voorstaan".

De CVM vraagt zich af waarom bijvoorbeeld aanpassingen van bepaalde vergoedingen en toelagen in verband met prijsstijgingen achterwege blijven en waarom er nog steeds geen goede compensatieregeling is voor „overwerk". De huidige compensatieregeling - die er overigens na jaren geharrewar kwam - is volgens de CVM niet meer dan een fooi.

Wat de actiemiddelen betreft wijst de CVM overigens het stakingsrecht voor militairen af. Het grootste deel van de achterban doet dat, omdat men vindt, dat de overheid het recht heeft eenzijdig beslissingen te nemen wat betreft de rechtspositie van het personeel. Een minderheid leidt uit de Bijbel af dat staken van overheidsdienaren taboe is.

De CVM wil dat er een grondig onderzoek wordt ingesteld naar de oorzaken van het ziekteverzuim van militairen dat nogal aan de hoge kant is. Voorts stelt de vereniging zich op het standpunt, dat de dienstplichtige militairen op den duur netto hetzelfde moeten gaan verdienen als beroepsmilitairen in dezelfde rang.

ARNHEM • Dat de Arnhemmer Harm Dost [28] vorig jaar aan de Duits-Nederlandse grens zou zijn gearresteerd wegens zijn activiteiten voor jonge Duitse heroïneverslaafden in het voormalige Release-,,afkickcentrum" in Arnhem, is een „grote vergissing". Tegen Dost werd een arrestatiebevel uitgevaardigd wegens zijn omvangrijke handel in hasj. Hy verkocht grote hoeveelheden van bet spul in Duitsland.

Dit verklaarde zaterdagavond voor de WDR-televisie Dr. Dieter Posser, minister van justitie in de Westduitse deelstaat Noordrijnland-Westfalen. In het actualiteitenprogramma „Hier und Heute" verklaarde de minister dat Dost in de afgelopen jaren winst heeft gemaakt met de verkoop van Hasj aan Duitse handelaren. „Ook in Nederland is de verkoop van grote hoeveelheden verdovende middelen strafbaar. De reden van zijn arrestatie waren niet zijn therapeutische activiteiten, maar alleen zijn verkopen in Duitsland", aldus dr. Posser.

De Arnhemmer Dost werd in mei door het Landgericht in Kleef veroordeeld tot drie jaar en negen maanden gevangenisstraf wegens de bewezen geachte verkoop van hasj. Dost leidde voor zijn arrestatie het afkickcentrum van Release in Arnhem en trachtte vooral jonge Duitse verslaafden van hun heroïneverslaving af te brengen door het laten gebruiken van hasj als ontwenningsmiddel.

De actiegroep „Harm Dost moet vrij", die al verschillende protestacties organiseerde, verzorgde zaterdagmiddag in het Arnhemse park Sonsbeek een nieuwe actie door de oplating van duizend ballonnen. De westenwind dreef de ballonnen met een in het Duits en Nederlands gesteld stencil naar de oosterburen. „Laten allen die zich beijveren voor grensoverschrijdende contacten tussen Duitsland en Nederland beseffen dat eerst de grensoverschrijding van de Kleefse rechter ongedaan moet worden gemaakt", zo viel onder meer te lezen op het stencil.

„Tegenover de Nederlanders wil ik zeggen dat bij ons correct is gehandeld volgens internationaal overeengekomen verdragen. Wij staan hier eenmaal anders tegenover dergelijke praktijken. In Nederland kan men de hasj als hulpmiddel tot ontwenning zien; wij zien het gebruik van dergelijke verdovende middelen als stap op weg naar sterkere vormen van verslaving", aldus dr. Posser voor de Duitse tv.

De minister van justitie van de Westduitse deelstaat Noordrijnland- Westfalen dr, Dieter Posser.

DEN HAAG - Minister Vorrink heeft in de nacht van 19 op 20 mei gemeend geen positief antwoord te kunnen geven op de vraag of de bezetters van de Bloemenhovekliniek konden worden weggestuurd.

Deze vraag was haar gesteld door mevr. mr. Goudsmit, voorzitter van het bestuur van de kliniek, nadat de minister haar omstreeks 03.45 uur vanuit het Catshuis had meegedeeld dat de actie die om 04.00 uur zou plaatsvinden was afgelast.

In antwoord op schriftelijke vragen van GPV-fractievoorzitter Jongeling schrijft zij: „Een bevestigend antwoord zou immers worden uitgelegd als een garantie van de zijde van de regering dat van justitieel optreden definitief werd afgezien", een uitleg die de minister van volksgezondheid niet voor haar rekening kon nemen.

De heer Jongeling had de vraag opgeworpen of het wel juist was dat een lid van het kabinet bezetters van een abortuskliniek aanraadt zodanig te handelen dat een eventueel te verwachten justitieel optreden zoveel mogelijk gedwarsboomd kan worden.

DEN HAAG - De orderportefeuille van de Nederlandse scheepswerven is in een jaar tijds tot de helft geslonken. Eind 1975 beliepen de gezamelijke uit te voeren orders nog 945.000 bruto register ton tegen 1,9 miljoen BRT eind 1974 en 2,3 miljoen BRT eind 1973.

Volgens het jaarverslag van de Cebosine (Centrale Bond van Scheepsbouwmeesters in Nederland), waarin dit wordt meegedeeld, werden in het afgelopen jaar nieuwe orders voor 82 schepen met een BRT. van 102.100 bij de Nederlandse werven geplaatst, terwijl 159 schepen van in totaal 1070.800 BRT. werden afgeleverd, waaronder vijf mammoettankers. De nieuwe orders maakten dus nog geen tien procent uit van de aflevering in 1975, die op zich een recordproduktie vormden.

De achteruitgang van de ordeportefeuille is een wereldwijd verschijnsel. De Cebosine schat, dat er, uitgedrukt in manuren, een overcapaciteit in de wereldscheepsbouw van ongeveer dertig procent is. Er zal, ook in Nederland, niet aan een aanpassing van de produktie te ontkomen zijn, meent de organisatie. De Nederlandse werven raken snel door de resterende orders heen en er dreigt onderbezetting. De besprekingen over steunmaatregelen zijn „bepaald niet aan de vroege kant begonnen", merkt de Cebosine op.

Overigens heeft de scheepsbouwindustrie in ons land in 1975 eigenlijk nog weinig terugslag ondervonden van de sombere vooruitzichten. De financiële resultaten, die op de uitgevoerde orders konden worden behaald, waren in de meeste gevallen positief. De totale omzet van de scheepsbouwindustrie beliep 5,4 miljard gulden (waarvan 3,43 miljard voor export) tegen 4,6 miljard (mcl 2.87 miljard voor export) in 1974. In deze totale omzet is 987 miljoen gulden aan scheepsreparatie begrepen (971 in 1974).

[Van onze soc. econ. redacteur]

DEN HAAG " Het Nederlands Christelijk Wergeversverbond [VCW] is niet erg entousiast over het CNVplan voor bedrijfstakraden, zoals de christelijke vakcentrale dat heeft neergelegd in haar recente nota „Sociale groei" voor het sociaal-economisch beleid in de periode 1977 - 1980. Het NCW beziet de CN V-voorstellen met gemengde gevoelens, zo blijkt uit het jongste nummer van zijn orgaan „De werkgever".

De plannen van het CNV behelzen o.m. de invoering van een overlegorgaan voor in moeilijkheden verkerende bedrijfstakken, waarin zitting hebben vertegenwoordigers van overheid, wergevers en wernemers. De bedrijfstakraden zouden vergaande bevoegdheden moeten krijgen op het terrein van investeringen, capaciteitsbeheersing, orderverdeling, research, verkoopbevordering en arbeidsomstandigheden.

Het NCW heeft enerzijds waardering voor het uitgangspunt van gezamenlijke verantwoordelijkheid en voor de Överlegfilosofie van de vakcentrale. Ook beoordeelt het werkgeversverbond de koppeling aan al bestaande overlegorganen als bedrijfschappen en structuurcommissies van de Nederlandse Herstructureringsmaatschappij (Nehem), omdat daardoor een wildgroei van adviesraden en commissies kan worden voorkomen. «Anderzijds vindt het NCW het CNV-program rijkelijk vaag over de wezenlijke kwestie hoe ver de bevoegdheden voor de bedrijfstakraden precies moeten gaan. In een opzet waarbij overlegvormen dwingend kunnen worden opgelegd, is het niet onwaarschijnlijk dat de overheid geroepen wordt - na overleg met de bedrij f stakraad - een aantal zaken dwingend op te leggen, aldus het werkgeversverbond. Onder de vlag van gezamenlijke verantwoordelijkheid gaat dan dwangmatigheid schuil. Het NCW is echter niet bereid essentiële zaken als investerings- en researchbeleid en sociaal beleid zo maar over te hevelen naar een grijze massa van bedrijfstakraden.

Sprekend over de CNV-nota als geheel stelt het NCW de vraag of de „brede opstelling" van de vakbeweging (waarbij men zich ook uitspreekt over zaken die niet direct op het terrein van belangenbehartiging van de werknemers liggen) zijn beste tijd niet heeft gehad. De natuurlijke rol van de vakbeweging - aldus het werkgeversverbond - is de directe behartiging van de belangen van de werknemers. Aan zon beperkte beleidsopstelling zijn volgens het NCW ongetwijfeld voordelen verbonden. Zo zou het actieprogram aan herkenbaarheid en overzichtelijkheid winnen, terwijl het stellen van prioriteiten ten aanzien van verschillende verlangens uit het program zou worden vergemakkelijkt.

GROESBEEK • Ongeveer zestig demonstranten uit het westen van ons land hebben tijdens de weekwisseling een demonstratie gehouden voor het voormalige huis van minister Van Agt (Justitie) in het Gelderse Groesbeek. De actie was gericht tegen de door minister Van Agt ingediende Antikraakwet. De jongelui, 10 tot 35 jaar, zijn volgens de groepscommandant van de Rijkspolitie in Groesbeek als vandalen te keer gegaan.

De woning waarop de Randstedelingen het hadden gemunt wordt echter al enkele jaren niet meer door de minister bewoond. Hij woont thans elders in Groesbeek. De huidige bewoners waren ten tijde van de demonstratie afwezig. De groep, die in twee bussen naar Groesbeek was gekomen, gooide alle ruiten van de woning in, besmeurde het huis met menie, vernielde de zonneschermen en trapte de voordeur in. De schade loopt volgens de politie in de duizenden guldens. Ook werden de banden van auto's in de omgeving met spijkers lek gestoken.

In samenwerking met de gemeentepolitie van Arnhem werden de twee bussen bij Arnhem aangehouden. De gehele groep werd voor verhoor naar het hoofdbureau van politie in Arnhem gebracht.

Elf personen werden in hechtenis genomen wegens openlijke geweldpleging. De Rijkspolitie heeft minister Van Agt van het gebeuren op de hoogte gesteld.

Eerder tijdens de weekwisseling hebben ongeveer 400 mensen in de Nijmeegse binnenstad gedemonstreerd tegen minister Van Agt en zijn beleid ten aanzien van de abortuskliniek Bloemenhove in Heemstede. De demonstranten waren voor het merendeel vrouwen. Zij eisten „vrije abortus opgenomen in het ziekenfondspakket en het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw over haar lichaam."

MEXICO-STAD - In Mexico heeft zich een aardbeving voorgedaan, waarvan het epicentrum 300 km ten* zuiden lag van de hoofdstad in de provincie Puebla. Volgens de eerste berichten heeft de schok geen doden of gewonden veroorzaakt, terwijl de schade gering zou zijn.

In het gebied van Puebla kwamen in augustus 1973 bij een aardbeving ruim 800 mensen om. Het centrum van de beving lag bij de kust in de omgeving van de toeristenplaats Acapulco.