Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

TE KOOP A. 2500 m 2 uniek gelegen bos- bouwgrond te Heerde (Vel.) voor uw villa of bungalow prijs/56,—per m 2 B. Hoekwoning te Hasselt (bij Zwolle) met vrijst. garage, o.m. 4 slaapk. cv. open keuken, alles nieuw gestoffeerd prijs / 106.000— K.K. (met royale hypotheekmogelijkheid). C. Supercraft motorkruiser met 2 dieselmotoren (85 pk elk) lengte 13.5 m. breedte 4 m diepgang 1.30 m. Dit schip is 8 jaar oud, is in staal uitgevoerd met teakhouten dekken. Uw bungalow op het water. Vr.prijs ƒ 135.000 Uw contactman is: Intermediair Spijkerboer-Elburg Kantooradres: Meeuwenmaatstraat 5, Elburg. Tel. 05250 -1751 N.B. Hebt u onze gratis documentatie „percelen bouwgrond in de Belgische Ardennen" al aangevraagd? Echt iets voor beleggers.

bouwbedrijf van brummelen voor al uw timmer en rioleringswerken; zowel nieuwbouw als verbouw, vraagt vrijblijvend prijsopgave polstraatO bunschoten telefoon 03499-2417 / 033-13582 / 03438-3038 INDIEN U II VERHU|SD OP EEN van ADVERTENTIE Troelstraweg 35 ONDER Zuidhom NUMMER naar SCHRIJFT Hoofdstraat 37 LET U ER DAN NIEZIJL VOORAL OP Arme Martini DAT U HET Janny Martini JUISTE van Breden NUMMER OP Henk er» E'ise UW BRIEF ZET

_-^-^"_^L_J ÜPUUT, de "atuur" in het Den Helder "-^ SnÊÊm bosrijke Beerze bij Mamm / / f\\ riënberg, Te huur van 1/8 t/m 14/8 VakantÏP //1 PRACHTIGE stenen eengezinswoning aJ>myU/ l \ ZOMERHUISJES met tuin in rustige omge- I te huur, met douche, ving aan rand van stad, PENSION te FIRFRr pn *5°elkast en .verwarming, dichtbij het strand. Nette r*™fyNA«*BJ«*JK-*N Nog wat vrij na 14 augus- bewoning vereist. (Gld. Achterhoek) ,„, - _.. . 7 . - Tel. 02230-24792 j G.Bijvank Zwarteweg? na 18.00 uur ! Nieuwstraat 55 Beerze Tel. 05454 -1649 Tel. 05235-266 * 1- ■ _ Voor *akantiebewdi_>r ! Camping „de Kleine Belties" Moderne Nog STANDPLAATSEN beschikbaar »oor 3/7 EENGEZ'^WONING ( en na 24/7. van 24/7 t/m 6/8 in bos- Nog CARAVANS .= buar voor 3/7 e„ „a 7/8. 2_rS_?tt | Voor- en naseizoen belangrijk goedkoper. Reser- vereist veer zo spoedig mogelij k. * „ ~ Tel. 08370 -10216 Fam. Hakkers t Rheezerweg79 - Hardenberg - Tel. 05232-1303 ATTENTIE!! ATTENTIE! ! I Vanaf heden, gehele seizoen nog vrij, TE HUUR » GROTE STA-CARAVAN een ruime woning van 3-7 l voor 7 personen t/m 16-7 met 4 sl.k., van j. Volledig ingericht al,es voorzien, dichtbij ƒ Camping „De Kleine Belties", £* Si. l Rheezerweg 79, Hardenberg. Tel. 05232-1303 «entheim* Tel* °5233-702 \ , S______! L — i

Vakantiegangers, \ nog even serieus \ voordat de pret begint. j Misschien kunnen we nog iets voor u doen- X Irf!nndfa'-e reisverzekerin9 afsluiten . een rechtsbijstand- ■ CaSrT^mu9SVerZekerin9 re9elen * of een aanvullende * dan hprfh'09 ™" ** BUtO '" °rde br 6n9en * u 9aat naar ï bH nsonnp ? W.!voordeli9e benzinebonnen . u kunt zich dij ons opgeven als lid van de Wegen- «i wacht en de ANWB «we kunnen Jflp fc zorgen voor vreemd I I geld. reischeques, __^_______^_______HMb___ Eurocheques en JÉ de Internationale fl , Reis- en Krediet- WfÊ K^™l \, brief van de ANWB ___T>^9 _^___ri_i • en voor een safe- wOè*» C loket waarin uw I "^ kostbaarheden en T^ __B <2 waardepapieren KL^^gril Ai veilig zijn. j, BH ■*V- 's B. Van belang voor u? _L. _| öl Dan zien we u voor L|| HÉB P^l t vertrek vast nog % fc wel even bij de w -; [^^ér Rabobank! M\ i' ''~ k Ne i Rabobank Q I \ geld en goede raad / f*

BOVEN-SMILDE • De dag van vandaag zal voor vele Zuid-Molukkers een historische dag zijn. Want, vanmiddag zal hoofdonderwijzer J. Kuiper de deuren van de christelijke Zuidmolukse lagere school voorgoed sluiten. Op dat zelfde moment zal hij een brok Zuidmolukse geschiedenis beëindigen, want dan zal ook het laatste brokje Moluks onderwijs in .Nederland verdwenen zijn. En dat terwijl men deze maand nog het vijfentwintigjarig bestaan van de school mocht vieren.

Tot op vandaag is men in het gebouwtje aan de Schoolstraat in Boven-Smilde nog druk bezig om de vele boeken, kaarten, materialen, gereedschappen en dergelijke in te pakken. Alles is verkocht.

Voor hoofdonderwijzer J. Kuiper een trieste dag? Deze vraag legden we hem voor in zijn woning aan de Dijkstrastraat.

„Ach, je leeft naar deze dag toe. In 1969 wisten we al dat het zover moest komen. Bovendien nadert de vakantie en dat lokt ook wel. Maar ja, je wordt er wel steeds weer bij bepaald: de laatste ouderavond, het laatste schoolreisje en noem maar op".

Over de noodzaak van de sluiting zegt hij: „In november 1969 moesten de Zuid-Molukkers het kamp Schattenberg, waar ze vanaf 1951 gewoond hadden, verlaten. Ze moesten wijken voor de radio-telescopen. Een groep ging naar Assen en een ander deel verhuisde naar Smilde. Met die laatste groep ben ik ook meegegaan. De school verhuisde mee. Zon honderdvijftig leerlingen kwamen naar Boven- Smilde en daardoor konden we hier de „Schattenberg-school" voortzetten. Het werd een zes-mansschool. Maar op den duur gingen er steeds meer stemmen op om de kinderen naar de Nederlandse scholen te sturen. Het zou niet juist zijn om de hele school ineens op te heffen en alle leerlingen tegelijk te verwijzen naar de andere scholen. Dan zouden er taalproblemen rijzen en ook zou het voor de Zuidmolukse jongeren niet goed zijn om hen in één keer tussen de Nederlandse jongeren te plaatsen. Daardoor zou je het accent van de school verleggen. We hebben in dat jaar, het was in 1971, dan ook besloten om een afvloeiingsregeling in te stellen. Er zouden vanaf dat moment geen nieuwe leerlingen meer worden aangenomen. Daardoor kwam er ieder jaar een klas minder op school. En met de klas verdween er ook steeds een leerkracht. Het laatste jaar bleef ik alleen over met de laatste klas. Dat was wel erg saai".

De heer J. Kuiper temidden van zijn leerlingen.

MAAR „guru" Kuiper denkt toch met tevredenheid terug aan de acht jaar Zuidmoluks onderwijs: „Het is een ontzettend mooie tijd geweest. Vooral in het kamp Schattenberg. In 1951 toen de Zuid-Molukkers hier in Nederland kwamen werden ze naar dat voormalige concentratiekamp gebracht. Daar werd ook de school opgericht. Ik heb me altijd al aangetrokken gevoeld tot dat volk. In Assen ben ik lid geweest van de werkgroep „Door de eeuwen trouw", en ook daardoor leerde je het volk kennen".

De overgang van Nederlander naar „blanke Zuidmolukse leermeester" is echter plotseling gegaan. „In mei 1967 kwam ik uit de militaire dienst. Daarna ben ik een tijdje naar Canada gegaan en op 29 september van dat jaar kwam ik terug in Nederland. Toen hoorde ik van een vakature op de school in Schattenberg. Twee dagen later stond ik er voor de klas. En sindsdien ben ik er middening gerold. In die tijd was het een grote gemeenschap. Alleen al op de lagere school in Schattenberg zaten zon 600 leerlingen, verdeeld over ruim twintig klassen. Het taalprobleem viel mij erg mee. Veel bewoners spraken wel Nederlands en ik leerde steeds meer maleis".

De hoofd-onderwijzer zakt terug in zn stoel en het is even stil. Dan zegt hij: „Ja, dat was een erg fijne tijd. Ik geloof dat die tijd de mooiste is geweest van mijn leven. Ik voelde me er onmiddellijk thuis. Je werd ineens lid van een hele grote familie, want iedereen kende iedereen. Je had ineens erg veel „ooms" en „tantes". ledere dag aten we rijst en je leerde de Zuidmolukse gebruiken. Ja, je kon je daar thuis voelen in de „Ambon op de Drentse hei".

EEN minder mooie tijd was volgens de heer Kuiper de periode van de Molukse volksverhuizing: De trek van Schattenberg (bij Westerbork) naar Assen en Smilde: „Men vertrok in groepen en velen zagen er tegenop om het kamp te verlaten. Want daar had men nog een grote vrijheid, temidden van de uitgestrekte bossen en heidevelden. Bovendien was men daar als Zuid-Molukkers onder elkaar".

Maar de radio-telescopen moesten er komen en de Molukkers verhuizen: „De school werd in Smilde voortgezet en dat betekende voor ons, dat we in de overgangsperiode pendeldiensten moesten instellen. Want veel woningen waren nog niet klaar, de kerk was nog niet afgebouwd en ook jeugdgebouw moest nog worden voltooid. Daarvoor moest men in groepen verhuizen. Wij moesten daarom de leerlingen iedere morgen uit het kamp halen. In het begin reden we met drie grote autobussen, later konden we volstaan met een Volkswagenbusje. Zelf ben ik met een college het laatst uit het kamp vertrokken. De laatste nacht, die we daar doorbrachten was erg avontuurlijk. We zaten er alleen. En de barakken waren voor een deel al afgebroken, waardoor we in de open lucht moesten slapen."

Over de overgangsfase vertelt hij verder: „Op een keer werd er midden in de nacht aan de deur van mijn woning in Schattenberg geklopt. Tot mijn grote verbazing stond er een leerling van de vijfde klas voor de deur. Die jongen had groot verdriet. Hij was een paar dagen geleden met de zijn ouders naar Smilde vertrokken en daar voelde hij zich niet thuis. Zn vrienden zaten nog in het kamp en in Smilde was niets te beleven. Er was geen voetbalveld en ook de grote bossen en heide was niet aanwezig. Daarom was hij naar het kamp gelopen. Kijk zoiets zegt je toch wel wat. Nog steeds heeft het woord „Schattenberg" bij de Molukkers een bepaalde klank. Nog regelmatig gaan er groepen heen om herinneringen op te halen."

Dat is volgens de heer Kuiper ook goed te begrijpen: „Want Schattenberg en Smilde zijn totaal anders. In het kamp was men nogal ver verwijderd van de Nederlandse samenleving en in Smilde zat men er midden in. Ook de vrijheid werd veel beperkter. Daardoor begon de jeugd zich te vervelen en dat leidde wel eens tot vervelend doen."

Volgende week zal de onderwijzer met zijn laatste klas gaan kamperen en dan is het ook voorgoed voorbij.

Wat de heer Kuiper dan gaat doen? „Nou, eerst maar eens vakantie houden. Ik wil graag weer naar Israël en daarna ga ik verder met mijn studie voor de akte M.0.-Nederlands. In januari van het volgend jaar wil ik graag naar Curitiba in Brazilië. Daar is een zendingspost van de Gereformeerde kerk uit Assen en ik wil daar graag eens een kijkje nemen. Daarna zal ik waarschijnlijk wel weer het onderwijs ingaan."

De heer Kuiper is belijdend lid van de Gereformeerde kerk in Smilde en daarnaast leidt hij een jeugdvereni ging van de kerk uit Assen. Volgens hem zijn de Nederlandse kinderen anders dan de Zuidmolukse: „Wan neer je overdag Zuid-Molukkers les geeft en 's avonds de jeugdclub hebt dan zie je een levensgroot verschil. Je komt dan in contact met twee totaal andere culturen".

Vast staat dat „gum" Kuiper zijn Zuidmolukse periode nooit zal vergeten. Ook veel Zuid-Molukkers zullen nog vaak terug denken aan hun schooltijd bij de „blanke gum» Want in die acht jaar is er een hechte band gegroeid tussen de „gum" en zijn „moerid - moerid".

Tamilieberichten Erkent dat de Heere God is; Hij heeft ons gemaakt, en Hem behoren wij toe. Ps. 100: 3a De God van het verbond zegende ons huwelijk door de geboorte van een zoon ROELOF TJAMME VIS GERDA VIS-Bandstra De Knipe, 23 juni 1976 Ds. Veen weg 64 Tijdelijk: ziekenhuis „de Tjongerschans" Heerenveen, kamer 1112.

Heden nam de Heere tot Zich onze lieve moeder en oma FREDERIKA OLTMANS-De Vries weduwe van Andries Oltmans in de ouderdom van bijna 87 jaar. Johannes 5:25 Groningen, 18 juni 1976 Taco Mesdagstraat 45a A. OLTMANS R.H.É. OLTMANS-Suurd E. OLTMANS »■» E. OLTMANS-Klamer L. OLTMANS en kleinkinderen De teraardebestelling heeft in stilte plaats gehad.

Dankbaar en blij ontvingen wij uit Gods hand een zoon en broertje KORNELIS Wij noemen hem René. D. SMIT H. SMIT-Weessies Jolanda Uithuizen, 24 juni 1976 Borgstraat 12 Blij en dankbaar delen wij U mede, dat God ons een zoon geschonken heeft. Wij noemen hem FOKKE JAN KOOS BROERSMA JANNIE BROERSMA- Oudekerk Rotterdam, 23 juni 1976 Wilgenlei 62d Tijd. adres: ziekenhuis Eudokia, Bergsingel, Rotterdam. Dankbaar en blij berichten wij U dat de Here ons een zoon toevertrouwde MARCUS CHRISTIAAN (Mare) HARRO BEUGELINK HENRIËTTE BEUGELINK - Bolhuis Den Helder, 21 juni 1976 Heiligharn 80.

De Here verblijdde ons opnieuw met de geboorte van een dochtertje en zusje HENNY D.J. VAN FAASSEN S. VAN FAASSEN- Vogel Barbara Groningen, 23 juni 1976 Dr. C. Hofstede de Grootkade 1 Ps. 105 De HEERE dankbaar berichten wij u de geboorte van een zoon en broertje AREND REINDER J. BUIST R.H. BUIST-Boddeüs Klaas-Jan Jaap Nienke Thezinge, 22 juni 1976 Bovenrijgerweg 10. Overlijdensberichten uit andere bladen 21 juni - P.C. Kuijper (60 jr), Loosdrecht; M.K. Lagendijk-van der Sijs (94 jr), Oudewater; 22 juni - F.B. Wymenga (22 jr), Garijp; J. Berghoef (80 jr), Waddinxveen; J. Sikken (86 jr), Gees; J. van der Mark-Blok (90 jr), De Lier; W. Vermeer (55 jr), Poortugaal, '

ff Op 27 juni D.V. hopen K £ J. v. GELDER J A. v. GELDER-Vos 5f de Wrange 5, Hattem te herdenken, dat ze 30 jaar getrouwd zijn. jt Dat de Here hen ook in de toekomst nabij zij. J D. KRAEIMA B. KRAEIMA-Vos S J. VAN RAALTE-Vos i 4 E. BORST Il J. BORST-Vos jj *ii*'**i**»w,t'3*rW*l^

i.p.v. kaartjes tineke ensing en frans kuipers hebben zich 23 juni 1976 verloofd. _ prins hendriklaan 13 abr. kuyperlaan 60 rijs wijk groningen JAN HARWIG en IDA SCHUITEMA delen U mee, namensjvedetzijdse ouders, dat zij D.V. vrijdag 2 juli a.s. gaan trouwen. 14.00 uur: stadhuis te Deventer. 14.45 uur: kerkelijke bevestiging, die zal plaats vinden in de Geref. kerk, Graaf van Burenstr. 12 in Deventer, waarin zal voorgaan de weleerwaarde heer ds. J.J. de Vries. 19.30 - 22.00 uur: gelegenheid tot feliciteren in restaurant „de Lindeboom", Lindeboomsweg 1, Schalkhaar. U bent van harte welkom op ons adres, Meeuwenstraat 98, Enschede. Juni 1976 Enschede, Voortsweg 264 Deventer, Dreef 218. P'oofd zij God met diepst ontzag h heeft hen alle dagen overladen t Zijne gunstbewijzen. j j juni willen wij met onze geliefde ouders 3 iders < fe G.J. EILANDER 5 8 W. EILANDER-Nieuwenhof {# I dankbaar herdenken dat de HEERE hen 35 jaar * Ji door de band des huwelijks heeft verbonden. *a Dat Hij hen nog vele jaren voor elkaar en voor f| f ons mag sparen is de wens van hun dankbare kin- \ % deren en kleinkinderen. * X GERRIT en GERRIE 3 Dirna, Gert, Jolanda en Willemieke & £ JAAPenHENNIE V fi Willeke, Jaqueline en Gerwin g jk Wapenveld,Klapperdijk7. 2 Flankbaar hopen wij 27 juni te gedenken § aders en grootouders y H.H. SCHRADER J A. SCHRADER-Drent f yM 30 jaar getrouwd zijn. J 9 HENK $ L JAAP X fi MEGCHIEL en MARGREET & Gehard 9 ;ina 5 ÏEA I :orrie 2 IARIJKE fi straat 18 \ e dag op ons vakantieadres J Schiermonnikoog.