Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

FRANEKER — De politie is er ir geslaagd nog eens twee vermoedelijke daders van de roofoverval, die zondagavond werd gepleegd op he»-gezin van Sparwinkelier Willem de Boer aan de Prof. Holwerdastraat te Franeker, aan te houden. Het zijn de dertigjarige zeeman J. van R. uit Sneek en de 27-jarige H. C. F. uit Leeuwarden. Geen van beiden heeft nog een volledige bekentenis afgelegd.

Zoals bekend werd zondagavond, meteen na de overval, al de 22-jarige M. J. H. uit Leeuwaarden gearresteerd, De man sprong bij zijn poging te vluchten in een sloot en werd aan de overzijde door de politie gegrepen. Voorts leidde de roofoverval indirect tot nog twee arrestaties en wel van de antiekhandelaar R. R. uit Sneek, bekend bij politie en jusbitie vanwege zijn kraken van de zuivelfabrieken te Grouw en Tolbert en het postkantoor te Apeldoorn en van de 28-jarige glazenwasser T. M. B. . uit Sneek, De politie zoekt naarstig naar nog minstens twee man.

De politie beschikte na de overval in Franker over zeer behoorlijke getuigenverklaringen. Mevrouw De Boer was, zoals bekend, toen de overvallers met nylonkousen foyer hun hoofden de woonkamer binnenkwamen, naar het plat achter het huis gevlucht en had geroepen: Moord! Moord! Op haar hulpgeroep waren verscheidene mensen afgekomen. Zoon Gerard de Boer van dertien, die juist naar zijn slaapkamer was gegaan, had kans gezien het huis uit te komen en was naar een vlak bij gelegen telefooncel gehold.

LEEUWARDEN — Op het ogenblik wordt onderzocht, of er mogelijkheden bestaan de Openbare Leeszaal en Bibliotheek onder te brengen in het Beursgebouw. Het bestuur van de bibliotheek heeft hiertoe een schriftelijk verzoek ingediend bij het college van b. en w. Het college belooft de raad in de memorie van antwoord, dat aangaande de huisvesting zonodig voorstellen zullen worden gedaan. Zoals bekend is de bibliotheek momenteel gehuisvest in een veel te klein pand aan de Tweebaksmarkt. Het ruimteprobleem wordt al vele jaren als nijpend ervaren, maar alle pogingen om een andene huisvesting te vinden (ondermeer aan het Oldehoofsterkerkhof, op het terrein van het voormalige hotel De Nieuwe Doelen en op de Willemskade) zijn tot nu toe gestrand.

LEMMER — Twee broertjes van zes en vier jaar oud hebben zaterdagmorgen op de oude, gemeentelijke begraafplaas in Lemmer met hun schepjes drie grafzerken vernield. De schade wordt er ongeveer 1000 gulden geschat. De ouders van beide kinderen zijn door politie ingelicht en zullen via hun WA-verzekering vergoeden.

LEEUWARDEN — Het water is er al — ondergelopen land bij de Grote Wielen — nu nog een paar nachtvorstjes en de natuurlijke ijsbanen bij de Friese hoofdstad kunnen de schaatsenthousiasten weer ontvangen. Overigens levert dit landschap ook zonder de „toverkracht" van koning Winter een leuk plaatje op.

LEEUWARDEN — „Gjin antwurd" van het college van b. en w. op een vraag in de Memorie van Antwoord over het Drachtsterplein. „Fryske skriuwers jowe elts jier de oardelsintspriis oan in skriuwer fan de meast ünnoazele publikaesjes. Soe it kolleezje net yn oerweging nimme wolle om san soarte fan Ljouwerter kulturele priis üt to rikken oan de üntwerpers fan it Drachtster plein?" Het complete antwoord van b. en w.: „It liket üs net nedich op dit soarte fan fragen in antwurd to jaen".

AMELAND — Met algemene stemmen heeft de raad van Ameland maandagavond de door het raadslid Theo Metz ingediende motie aanvaard, waarin met de meeste spoed werd aangedrongen op verbeteringen in het vervoer van passagiers van en naar Ameland via de veerdienst. Van te voren was de motie echter nog aangevuld in die zin, dat ook verbeteringen voor het vrachtvervoer worden bepleit. Tevens werd aan de motie een zinsnede toegevoegd, waarin er op wordt aangedrongen dat de boottarieven tot een aanvaardbaar bedrag worden teruggebracht.

Minder eenstemmig was de naad over andere zaken, waaronder de nieuwe verordening voor de toeristenbelasting. Na een vrij uitvoerige discussie en onder meer een schorsing voor nader beraad was het eind van het liedje echter toch dat het voorstel van b. en w. met 4 tegen 3 stemmen werd aangenomen. Behalve de beide wethouders steunden ook de henen Klaas Akkerman en Theunis Kiewiet het voorstel.

Voor het publiek houdt dit in dat volgend jaar voor hotels, pensions, kampeerboerderijen en kamerverhuur de toeristenbelasting via het nachtregister zal worden geheven op basis van 40 cent per overnachting, met uitzondering van de kampeerboerderijen, waarvoor een kwartje geldt. Vaste jaarbedragen zullen gelden voor zometrwoningen (ƒ200), caravans en tenthuisjes (beide ƒ80) en tenten (ƒ3O). De toeslag van een kwartje op de boottarieven blijft van kracht.

LEEUWARDEN — Wij begeven ons per auto naar het stadhuis omdat wij die auto voor onze taakuitoefening regelmatig nodig hebben". Het college van b. en w. schrijft dit naar aanleiding van (Axies)vragen naar aanleiding van de begroting. Axies is van mening dat het college niet het goede voorbeeld geeft voor de burgerij in het algemeen en het gemeentepersoneel in het bijzonder. De fiets is gezonder voor mensen die veel aan bureaus of vergadertafels zitten, aldus deze raadsgroepering.

SNEEK — „De andere EEG-landen moeten als een gebaar van solidariteit ons helpen", zei drs. Jaap Scherpenhuizen Tweede Kamerlid van de VVD gisteravond in een prima bezet politiek trefpunt „'t Singeltsje" in Sneek. PvdA-Kamerlid Ko Wierenga had wegens ziekte af moeten bellen. Er werd vrü lang gepraat over het Midden-Oosten en de sancties van de olie-exporterende landen tegen Nederland. lemand wilde als gebaar tegenover de Arabieren minister Van der Stoel laten aftreden. De heer Scherpenhuizen vond, dat men dat bepaald niet moest doen. Hü betreurde de sancties en vond, dat Nederland momenteel wat uitgerangeerd is, „maar in de toekomst hebben wij nog een grote taak om een betere verstandhouding tussen de volkeren onderling te bewerkstelligen".

Sprekend over het Noorden merkte het VVD-Kamerlid op, dat subsidievoorwaarden niet op de eerste plaats bepalen, dat een bedrijf zich hier of in het Oosten gaat vestigen. „Wij schieten er geen ene moer mee op als wij er maar meer geld impompen". Het gaat de ondernemer in de eerste plaats om het belastingklimaat, en dat is in Nederland zodanig dat hij in vele gevallen besluit naar België te gaan. „Dat belastingklimaat is overigens van 1958 tot en met vorig jaar mede bepaald door de WD", wierp een PvdA-man tegen. De baat die het Noorden heeft bij een selectieve investeringsheffing is volgens de heer Scherpenhuizen erg gering. Zijn fractie zal dan ook niet voor zon wetsontwerp stemmen.

Bij tal van vragen na de pauze waren de confessionele partijen betrokken, vooral ook na de uitspraken van VVD-senator mr. Harm van Riel recentelijk gedaan over de ARP. De heer Scherpenhuizen: Van Riel is niet de hele VVD. Ik neem aan, dat hij die uitspraken over de AR gedaan heeft om de leegloop uit die partij aan te geven.

De opmerking van de inleider dat de confessionelen nu maar eens opgesplitstmoéten worden in een linkse en een rechtse confessionele partij zat CHU-er Joeke Baarda niet lekker. „Hoe zou u het vinden als wij zouden zeggen: er moet nu maar een linkse en een rechtse liberale partij komen". De heer Scherpenhuizen: „De confessionele partijen varen een zwevende koers". Een ARman: „Mag ik het soms eens niet met eigen partij eens zijn? Mag dat nog? U wilt toch niet zeggen, dat ik dan een klootzak ben. Bij de WD maakt Wiegel de dienst uit en anders wel die dame". De heer Scherpenhuizen: „Niet Wiegel en mevrouw Van Someren, maar de ledenvergadering maakt bij ons de dienst uit". De heer Baarda vond, dat de heer Scherpenhuizen achterliep wat betreft zijn kennis over de confessionele partijen: „Ze kiezen namelijk voor een politiek-programatische opstelling".

Het Tweede Kamerlid vond, dat de oppositie in de VVD wordt opgeblazen. Hem was de laatste tijd tijdens spreekbeurten niets van oppositie gebleken. De overwegingen waarom de Amsterdamse VVD-er drs. Frijlink voor alle functies in de partij bedankt had, doch niet voor het lidmaatschap, waren hem overigens wel bekend. „Hij leeft in duidelijke onvrede met bepaalde uitspraken van Van Riel. Van Kiel zegt soms zinnige dingen". Een PvdA-man: „Van Riel wil dat mensen met veel kritiek uit de partij verdwijnen". Scherpenhuizen: „Van Riel zal niet zeggen, tegen iedereen, die opposite wil voeren, dat hö oprotte". Hü vond het niet erg dat er van de buitenkant tegen de VVD werd aangetrapt.

LEEUWARDEN — Houw van bejaardentehuizen in de wijk Westeinde wordt door het college alleszins verantwoord geacht, hoewel vanuit de raad het punt geluidshinder in dit verband wordt aangehaald. De initiatiefnemers hebben ook nooit bezwaren geopperd. Het college meldt nog, dat bij de bouw materialen worden gebruikt (bijvoorbeeld thermopane-glas) die de geluidshinder beperken.

Twee honderd en drie en twintig Leeuwarder bejaarden zijn sinds de instelling van de centrale opnamecommissie opgenomen in tehuizen buiten de gemeente. En dat is nogal een lijst plaatsen: Buitenpost, Bolsward, Surhuisterveen, Bergum, Oenkerk, Kollum, Dokkum, Emmeloord, Assen, Veenwouden, Noordbergum, Almelo, Koudum, Vlieland, Hardegarijp, Zwaagwesteinde, Apeldoorn en Oudkerk. Lichamelijk gehandicapte bejaarden, die door de Sociaal Geriatrische Dienst zijn geplaatst, konden worden ondergebracht in de Friese hoofdstad, maar psychisch gestoorde bejaarden konden helaas alleen buiten Leeuwarden worden geplaatst.

LEEUWARDEN - De Perkschool hield de vorige week een goed bezochte ouderavond onder leiding van de vicevoorzitster van de ouder-commissie, mevrouw Veldman. Na de opening deelde de directeur, de heer J. A. Tolsma, mee, dat het aantal leerlingen van de laatste jaren zeer constant blijft. Wel bezoeken steeds meer buitenleerlingen de school. Over de examenresultaten sprak hij zijn tevredenheid uit. Van de tachtig kandidaten voor mavo-111 en mavo-IV kon in 1973 aan 75 het diploma worden uitgereikt. Over het niveau van de mavokandidaten merkte de heer Tolsma op, dat hat hem duidelijk te ver gaat als men beweert, dat dit lager zou zijn als het niveau van de ulo-kandidaten. Volgens hem zijn er ook nu nog, net als in het verleden, voldoende leerlingen met een dusdanige aanleg en inzet dat ze met succes na het behalen van het einddiploma een verder voortgezette studie kunnen volgen. Wel valt op te merken dat van een aantal leerlingen ijver en motivatie onvoldoende zijn. We zullen er voor moeten waken, dat we het deze leerlingen niet te gemakkelijk maken. De nieuwe regels voor het vaststellen van de eindcijfers gaan duidelijk in de richting van een meer deugdelijke selectie, aldus de heer Tolsma.

Hoofdmoot van de agenda was een inleiding van mevrouw mr. Martijn de Goede-Lodder over het onderwerp „Mijn werk als kinderrechter". In een ongedwongen en uiterst boeiend betoog gaf zij ons inzicht in haar werkzaamheden van alle dag. Hierbij bleek duidelijk, dat het belangrijkste werk van een kinderrechter niet bestaat uit rechtspreken, doch eerder uit opvangen, begeleiden en bijsturen van tal van probleemgevallen met kinderen in de leeftijd van twaalf tot achttien jaar. Oorzaak van veel ontsporingen (misschien wel in 80 pet. van de gevallen) moet gezocht worden in de gezinssituatie. Dit werd toegelicht met treffende anonieme voorbeelden. De toenemende jeugdcriminaliteit kan in veel gevallen moeilijk bestreden worden door onvoldoende opvangmogelijkheden in daartoe geschikte inrichtingen.

LEEUWARDEN — Uit het jaarverslag van de Dienst Sport en Recreatie in Leeuwarden over 1972 blijkt nog eens duidelijk, dat er een groot tekort aan sportaccommodaties in de gemeente Leeuwarden bestaat. En deze achterstand neemt nog steeds toe. Sedert 1968 is het veldenarsenaal toegenomen met twee en een half verhard trainingsveld, terwijl het aantal wedstrijden en trainingen in genoemde periode steeg met 50 pet.

Het aantal voetbalwedstrijden nam toe van 1698 tot 2457, de trainingsuren voor voetbal van 4407 tot 7099, het aantal hockeywedstrijden van 92 tot 125, trainingsuren hockey van 192 tot 560, korfbalwedstrijden van 118 tot 187 en trainingsuren voor korfbal van 84 tot 225. Het tekort is, als men dit in ogenschouw neemt en weet, dat de achterstand in 1968 al groot was, onrustbarend. Gelukkig zijn er enkele projecten in voorbereiding. In het plan Kalverdijkje komen negen voetbalvelden en vier trainingsaccommodaties, in het plan Aldlan drie voetbalvelden voor bedrijfsvoetbal en in het plan Hemrik drie voetbalvelden en een trainingsveld. De gemeente is de grootste sponsor op sportgebied. Voor een scholier wordt ten bate van die lichamelijke opvoeding op de sportvelden ƒ 24 per jaar betaald, per voetbalelftal ƒ 1045, per veldhamdbalteam f 1330, per hockeyelftal ƒ 1460, per korfbaltwaalfteil ƒ 1795 en aan het kaatsen op haar velden ƒ 4245. Op de atletiekbaan wordt per dag verenigingsgebruik ƒ 410 toegelegd, per dag schoolsport ƒ 390 en per trainmgskaart ƒ 260. Óp de tennisbanen voor één vereniging een bedrag van ƒ 39.405 en op iedere zwemmer in de opemluchtba-den wordt ƒ2,44 toegelegd.

De cijfers wat dit betreft zijn voor de sporthallen: ƒ 53 per scholier ten bate van de lichamelijke opvoeding per jaar, aan buitenschoolse schoolsport ƒ 5275, aan handbal ƒ23490, aan badminton ƒ 18045, aan volleybal ƒ 11235, aan korfbal ƒ 10215 en aan basketbal ƒ 10045. De gemeente wiaiagt, aldus het rapport, niet om uitingen van dankbaarheid van de verenigingsbesturen, omdat de overheid een dienende taak heeft, maar wel verzoekt men zorgvuldiger omgang met de beschikbaar gestelde accommodaties, gebouwen en het spelmateriaal. Het zwembad De Kleine Wielen had in 1972 een totaal bezoek van 101.535 tegen 102.770 in 1971. Voor zwembad Nijlan bedroegen deze getallen resp. 177.239 en 213.400. In beide baden dus een teruggang van de bezoekersaantallen. Ook het bezoek aan de Overdekte liep terug (van 456.783 naar 452.358), maar hierbij kan worden aangemerkt, dat het bad drie weken gesloten moest worden wegens veranderingen. Het aantal kuip- en douchebaden steeg aanmerkelijk Het aantal abonnementen op de baden steeg met 13 pet en er konden in totaal 1368 diploma's zwemmen vorden uitgereikt en 5074 diploma's scboolzwemmen.

Het aantal kampeerders op De Kleine Wielen steeg in de laatste jaren aanmerkelijk. Er zijn in 1972 34.415 seizoenkampeerders geweest en 13.747 toeristische kampeerders. Het aantal bezoekers van de midgetgolfbaan liep in 1972 terug (9.347 in 1971 en 8.532 in 1972).

De totaalinkomsten van de dienst stegen met 5,7 pet. tot btJna ƒ1.310.000, waarmee 30 pet. van de exploitatiekosten werden gedekt. De grootste stijging deed zich voor op het kampeerterrein met ƒ24.680. Het nadelig saldo van de dienst is ƒ2.970.935, waarvan 26 pet. ten laste van de sportvelden, 3,5 pet. ten laste van deatletiekbaan,l,3pct. ten laste van de atletiekbaan, 1,3 pet. ten laste van de tennisbanen, 23,2 pet. ten laste van de openluchtbanen, 7,6 pet. ten laste van het overdekte zwembad, 22,9 pet. ten laste van de recreatiegebieden, 2,1 pet. ten laste van de Frieslandhal, 7,5 pet. ten laste van de beide sporthallen en 5,9 pet. ten laste van het kampeerterrein.

LEEUWARDEN — Ruim dertig belangstellenden woonden de jaarlijkse ouderavond van de Sint Anthonyschool bij, die de vorige week in Irene werd gehouden. Nadat onder leiding van voorzitter Klazinga de verschillende jaarverslagen waren goedgekeurd en mevrouw Drost als nieuw lid van de oudercommissie werd benoemd, gaf het hoofd van de school, mejuffrouw D. de Boer, een overzicht van de gebeurtenissen tijdens het afgelopen schooljaar. Extra aandacht kreeg hierbij de grootse inzameling van kranten, die gedurende een week plaatsvond en bijna f 1000 opbracht. Het aantal leerlingen van de school steeg relatief flink en bedraagt nu 115.

Daarna kreeg mevrouw Kooistra- Travaille het woord over het onderwerp: „Televisie in het gezin". Na de constatering, dat veel jongere kinderen, vaak en veel televisie zien en daarbij het oudergedrag imiteren, ontspon zich een levendige discussie over de begeleiding van de kinderen door de ouders op dit punt en werden diverse tévé-programma's kritisch doorgelicht. De inleidster bleek van mening, dat begrijpelijkheid en het ontbreken van geweld eigenlijk voorwaarden zijn voor goede kinderprogramma's en dat de ouders hier een belangrijke verantwoordelijkheid hebben.

LEEUWARDEN — Plaatselijke bouwbedrijven die werkzaam zijn gefeest bij de woningbouw in Goutum, «"ij gen een nieuwe kans als er weer bouwterreinen beschikbaar komen. B. f*l w. vinden dat een redelijke zaak. Het lot zal dan beslissen. Onlangs is dat eveneens gebeurd, hoewel toen ook bedrijven van buiten Friesland meedongen. Toevalligei^wijs kreeg toen geen der Leeuwarder en Friese bedrijven een

Omdat de jongen naar bed zou, had hij geen beurs bij zich. Hij vroeg een kwartje aan een man, die juist uit de telefooncel stapte. Waarschijnlijk is dat de man~~geweest, die naar het huis van de familie De Boer belde met de vraag hoeveel doperwten er in een blik gingen. De man gaf Gerard geen kwartje en de jongen kon dus niet bellen. Dat deden wel omwonenden. Het politiebureau van Franeker is dag en nacht bezet. Sommigen draaiden nog het oude nummer 2424 en kregen de informatietoon, anderen draaiden het goede nummer 222% en de politie kwam ogenblikkelijk in beweging. Een gealarmeerde politieman op de fiets zag het gehol in de. straat en sneed een stuk af om de stoei tegen te komen. Zijn inzicht werd onmiddellijk beloond: hij pakte één van de daders.

Op straat werden verscheidene at-' tributen van de overvallers gevonden: het mes, waarmee de negentienjarige dochter Henny de Boer was bedreigd, een stuk nylonkous, een petje en een ijzeren bandenlichter. Voorts is bekend, dat de heren reden in een oude Opel Kadett blauw metallic. lemand noteerde het kenteken: MF 17—36.

De recherche in Leeuwarden deed de twee volgende arrestaties. Men postte in de Friese hoofdstad bij een huis, waar een Ford Mustang stond, die gebruikt werd door personen, die de politie wel eens aan de tand wilde voelen. De mannen, J. van R. en H C. F. werden op straat aangehouden. Men zoch ze al in verband met enkele tegeldiefstallen. In de nacht van 6 op 7 oktober werden een vierhonderd tegels gestolen bij handelaar Mandemaker te Balk. Ze vertegenwoordigen een waarde van drie- tot vierduizend gulden. In de nacht van 11 op 12 oktober werd een tableau, het Laatste Avondmaal voorstellende en bestaande uit 88 tegels, ontvreemd uit Doniastate te Sint Nicolaasga. De waarde van het tableau wordt geschat op f 25.000.

Op IS oktober verkocht antiekhandelaar R. R. uit Sneek, dlie dus nu ook gearresteerd is, de gestolen tegels uit Balk aan iemand uit Breda. Hij bood ook het Laatste Avondmaal aan, maar zegt dit tableau niet in zijn bezit te hebben. R. R. zei de tegels gekocht te hebben van J. van R., die verdacht wordt van de overval in Franeker en van wie de Ford Mustang was. Die Ford Mustang was bij Doniastate in de buurt gezien, toen daar het tegeltableau werd gestolen. In verband met de tegeldiefstallen werd ook genoemde T. M. B. aangehouden.

De politie zoekt nu in elk geval nog twee man. In de eerste plaats één van de vier overvallers, die de woning van de familie De Boer binnendrongen en voorts de man, die uit de telefooncel de familie De Boer opbelde. In totaal zijn dus nu vijf arrestaties verricht.

LEEUWARDEN — De NV Stadsherstel Leeuwarden is nog steeds niet formeel opgericht, aangezien nog geen verklaring van geen bezwaar is binnengekomen van de minister van justitie. Binnenkort zal het zijn, hopen b. en w. Er zijn al wel werkvergaderingen gehouden als voorbereiding van de eerste restauratieplannen. De uitvoering van die plannen zal dan ook spoedig aan de orde worden gesteld als de goedkeuring binnen Is. Een ander hoopvol binnenstadsbericht: er wondt een onderzoek Ingesteld naar de mogelijkheid om speelgelegenheden te scheppen ln de binnenstad. Een projiectgroep bereidt plannen voor om het binnienstads gebied noordelijk van de Grote Kerk te rehabiliteren. Monumentenzorg is daarin vertegenwoordigd. Het college wil ln het gebied achter de Harmonie de woonfunctie bevorderen. De doorbraakplannen bij de Prins Hendrikstraat zullen aan de orde komen bij de doeletodennota binnenstad. De toekomstige verkeersbelasting in deze straalt speelt bij de plannen ook een rol, aldus het college. De stadshuiscommissie zal (mede) moeten oordelen over de vraag of de herbouw van een deel van de gevel van het voormalige Friesch Dagblad-gßbouw op het Gouverneursplein kan plaatsvinden. Het structuurplan voor de binnenstad moet bovendien ook nog worden vastgesteld.

LEEUWARDEN — De automobilist J. J. Hellema, die gisteravond zijn wagen voor pand 18 in de Carel Fabritiusstraat parkeerde, ontdekte vannacht om kwart voor drie, dat de auto aan de linkerzijkant was aangereden. De veroorzaker van de schade is spoorloos. Vandaar, dat de politie graag getuigen wil horen.