Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.) restaurant NynkePleats ■.[■& in een unieke omgeving JILaiS vindt u rust en sfeer. /' |^§| Kom eens genieten van _mfi! |Ol|B de gerechten die _*mlzt L >üfl van oudsher op de vi7 k boerderij thuishoren. I * ___-_mT^_ *J^ —i er restaurant mjnkc pleats .Piaam-Tel 05158-707-sMaandags gesloten

(Van een onzer redacteuren)

SURHUISTERVEEN — „De sport is der hwat üt mei de berneweinen," zegt directeur Sjouke Riemersma van de gelijknamige fabriek in Surhuisterveen. Hij bedoelt met die woorden, dat de vraag naar kinderwagens daalt. Men kan als fabrikant streven naar het vasthouden van het marktaandeel en dat lukt Riemersma redelijk, maar de tijd dat men na een bepaalde campagne duizend wagens extra afzette is voorbij. De sport is eruit.

Voor een ondernemer wordt het dan tijd te kijken, of hij zich niet op een andere markt moet storten. Riemersma heeft de eerste voorzichtige stappen in die richting gezet. Het nieuwe produkt is een stacaravan in de prijsklasse van ongeveer 9000 gulden. De Riemersma's hebben het volste vertrouwen dat de recreatie zich nog verder zal uitbreiden, met andere woorden dat er nog genoeg afzetmogelijkheden zijn.

Riemersma heeft naar buiten toe de naam vooral fabrikant van kinderwagens te zijn. Dat is een wat eenzijdig beeld. Het bedrijf is namelijk voor liefst 75 procent afhankelijk van de produktie van luxe meubelen. De bekende slagzin „Voor het liefste het beste" zou wel eens de oorzaak kunnen zijn van het verbinden van de naam Riemersma aan kinderwagens.

Het slapper worden van de kinderwagenmarkt is volgens de heer Riemersma jr. (vader Albert zit ook nog in de zaak) niet uitsluitend te wijten aan het dalen van het aantal geboorten. Vroeger was de kinderwagen een statusartikel, waarvoor de mensen graag een fikse prijs betaalden. Dat is de laatste jaren veranderd. Men is eerdier bereid genoegen te nemen met de oude wagen, die al een paar jaar op zolder heeft gestaan. De kinderwagen is geworden tot een vervoermiddel voor de baby, aldus de heer Riemersma.

2.0 wordt er in Surhuisterveen gewerkt aan de Riemersma-caravan.

Diep in de achterhoofden van de Riemersma's zweefde het woord caravans al enige tijd. Voordat de eerste spijker in het hout ging, vond er een eigen marktonderzoek plaats. De uitkomsten daarvan waren zeer bemoedigend. Weliswaar kan men nu al zien, dat de concurrentie vrij zwaar is en dat er nogal wat caravans geïmporteerd worden, maar, bij Riemersma is men daar niet kapot van. „Wy hoege gjin topoandiel," asegt Riemersma jr., „mei in reedlik stikje fan de merk binne wy tofreden." Met name in de prijsklasse van 9000 tot 9500 gulden leek er nog ruimte te zijn: niet uiterst goedkoop, maar zeker ook niet verschrikkelijk duur.

De recreatie zet door, daarvan is de

heer Riemersma overtuigd. In anderhalfuur kan men tegenwoordig van Amsterdam naar Gaasteriand rijden en hij gelooft stellig, dat steeds meer mensen dat zullen ontdekken en ook gaan doen. Onder meer in Groningen en op de Veluwe zijn plannen voor een paar grote projecten. Bovendien hoeven wij geen grote aantallen te verkopen, aldus de heren Riemersma.

Enkele weken geleden heeft het Feanster bedrijf de eerste caravan afgeleverd. In een veel later stadium zal men eventueel ook toercaravans gaan maken. Thans heeft men iets meer dan een week nodig om twee -caravans te maken. In een latere fase denkt men aan één per dag. Ook dan zal de produktie echter nog niet rendabel zijn. om dat te bereiken zal men volgens Riemersma jr. per jaar minimaal 500 wagens moeten maken en liever nog 1000.

Als de produktie een dergelijke omvang gaat aannemen, doemen er nieuwe problemen op. Dan zullen er meer mensen moeten worden aangetrokken en zal er meer ruimte moeten komen, niet alleen voor de produktie, maar ook voor de opslag. Het industrieterrein van de gemeente Achtkarspelen is nog niet volgebouwd en men verwacht bij Riemersma dan ook niet, dat uitbreiding problemen zal opleveren.

Men werkt in Surhuisterveen op dit moment aan een proefserie van 50 wagens. Aan de hand daarvan wil men komen tot een rationele produktie. Vragen als: hoeveel tijd gaat er in één wagen zitten? en: welke werkwijzen zijn het geschiktst? moeten aan de hand van deze proef beantwoord worden. De prijs van zeg maar 9000 gulden is onaantastbaar. Zijn de plannen haalbaar, dan gaat men verder en zal men eventueel aan het investeren gaan. Lukt het niet, dan zal men niet aarzelen te stoppen.

Toen de plannen vastere vormen gin-

non, heeft Riemersma contact opge:v l tien „betere dealers". Van hen kwam de suggestie om te gokken op de middenklasse. Een prototype werd door deze groep voorzien van op- qn aanmerkingen en de huidige proefserie van vijftig stuks gaat naar dezelfde tien verkopers. Een van hen heeft meteen tien stuks besteld, aldus de heer Riemersma jr. Hij is van plan contact te houden met de eerste mensen, die een Riemersma-caravan kopen om zo nodig nog wat veranderingen aan te brengen. Men. wilde de caravans aanvankelijk onder een nieuwe merknaam verkopen, doch de dealers vonden het verstandiger de naam Rieoa te handhaven, aangezien die volgens hen al een goede klank heeft.

Tot dusverre werken er een man of vijf aan de eerste caravans. Ook als de, produktie wordt uitgebreid, zullen er nauwelijks investeringen in machines nodig zijn. V/el heeft men nu al een paar houtbewerkers extra aangetrokken. Als de stoutste dromen werkelijkheid worden en de produktie een paar duizend exemplaren per jaar bedraagt (zeg maar 3500 tot 4000), zullen er bij Riemersma zon 350 mensen werken. Tegen die tijd zal er een speciale caravanfabriek zijn, waar men volledig in een lopende bandsysteem werkt.

De Riemersma's geven volmondig toe, dat zij gokken op uitbreiding van de recreatie. Zij weten dat het tij d« laatste tijd wat lijkt te keren, doch zijn verder bepaald niet onder de indruk van het niet doorgaan van enkele grote projecten in Friesland. „Se ha üs faek bang praet", zegt de heer Riemersma sr. „Doet wy bigounen mei üs meubels ek. En dat is nou üs greatste sektor." En onder instemmend geknik van zijn zoon: „As jo bang binne, kin jo it beste mar amtner wurde."

(Van een redactrice)

STIENS — Tineke Helmhout, getrouwd, twee zoons — Karst van vier en Jelmar van anderhalf — is blij, dat zij nooit helemaal met werken is opgehouden. Van huis uit is zij lerares kinderverzorging, kinderopvoeding en handenarbeid en als zodanig werkte zij vier jaar in Leeuwarden. Zij woont nu in nieuw-Stiens en omdat ze vanwege de kinderen wat meer thuis wilde zijn stapte ze over naar K. en O. Opvoedingsvoorlichting, waar zij een parttime baan als voorlichtster kreeg.

Toen de „taaicommissie" van de Bond van Plattelandsvrouwen in Friesland K. en O. om assistentie vroeg was Tineke één der eersten, die inzag hoe belangrijk het zou zijn als de plannen van de commissie uitgevoerd konden worden. Nu doen er 23 speciaal daarvoor opgeleide voorlichtsters van K. en O. Opvoedingsvoorlichting mee aan het taaiproject. Er is gebeurd wat de initiatiefneemsters anderhalf jaar geleden hoopten te bereiken: het taaiproject loopt ,als een rode draad door de hele provincie. Plattelandsvrouwen en vele anderen doen er aan mee. Allemaal mensen, die inzien, dat een goede taalontwikkeling voor het opgroeiende kind van het allergrootste belang is. „Elk kind moet tot zijn recht kunnen komen", zegt Tineke Helmhout. Een goede taalontwikkeling kan daartoe geweldig bijdragen.

Tineke Helmhout met haar twee zoons Karst van vier en Jélmar van anderhalf.

Tineke is voor het taaiproject een paar avonden per week op stap. Ze leidde cursussen in Wolvega, Grootegast, Stiens, Appelscha en Hijum. Ze moet voor sinterklaas nog naar Steggerda en Surhuisterveen. Ze vindt het heerlijk, temeer daar deze „taaiavonden" duidelijk naar twee kanten werken. Tineke, met haar N XX-opleiding, weet echt wel zon beetje hoe ze kinderen moet opvoeden. Toch zegt zij: „Zelfs de meest perfecte moeder doet nog wel wat op tijdens zon avond. Ik word zelf ook steeds weer gestimuleerd. Het is in zon groep een wisselwerking met elkaar".

Op ouderavonden en dergelijke hoorde Tineke veel over de taalproblematiek. Ze gaf voorheen ook peuter- en kleutercursussen en ze praatte veel met moeders over de ontwikkeling van het kind. Toen de „taaicommissie" gevormd was, werd het aantal voorlichters bij K. en O. verdubbeld. Dat moest ook wel, want 23 dames hielden zich voornamelijk met het taaiproject bezig. Zij hebben allemaal een parttime-functie en zij hebben veel kennis aangedragen gekregen via bijeenkomsten in Het Baken te Leeuwarden en dankzij vormingsweekends in Witmarsum. „De meesten hebben het met hart en ziel gedaan", zegt Tineke, die zelf zulke goede herinneringen heeft aan deze op sensivity training gelijkende bijeenkomsten. „Je kunt enorm veel van elkaar leren". De nieuw gevormde voorlichters gingen bovendien eerst samen op stap met de dames, die al wat ervaring hadden opgedaan.

De voorlichtsters zorgen voor de praktische uitvoering. „Wij werken met ouders, meest moeders trouwens", vertelt Tineke, „er zijn niet zo veel vaders bij. Maar dat heeft ook een praktische kant, één van beiden moet oppassen". Vaders zijn trouwens van harte welkom.

De groepen bestaan uit twaalf tot zestien ouders. Vaak worden zij gevormd vanuit een afdeling van de Bond van Plattelandsvrouwen, maar ook anderen kunnen het initiatief nemen, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen dat deed in Grootegast. In Steggerda heeft de kleuterschool de groep geformeerd. Nieuwe groepen kunnen pas in het voorjaar op een voorlichtster rekenen. De agenda is voorlopig helemaal vol.

Opbouwwerker Dré Thewissen en andragoog Roel Vos schreven een handleiding, waarmee de voorlichtsters heel plezierig kunnen werken, al zijn zij helemaal vrij in hun cursusopbouw. Een taalcursus bestaat uit vier avonden en één middag. Een aantal Friese gemeenten subsidieert deze initiatieven.

Het effect is moeilijk meetbaar. Wel is merkbaar, dat veel moeders met jonge kinderen de leeszaal steeds belangrijker gaan vinden. Het voordeel van het werken in kleine groepjes noemt Tineke vooral het feit, dat iedereen dan wel mee moet doen. Zij vindt de avonden gezellig en leerzaam. Er zijn heel wat ouders, die daar net zo over denken, getuige het aantal aanvragen voor vervolgcursussen.

De eerste avond is een informatieavond. Er wordt gesproken over wat taal nu eigenlijk is en waarom het beheersen van een taal zo belangrijk is. Dat wordt verder uitgediept via avonover speelgoed, kind en boek-en emotionele ontwikkeleing bij het kind. Tot slot is er een spelmiddag, vaak in de plaatselijke kleuterschool, waar ouders en kinderen zich verdiepen in het spel en in spelletjes.

Tineke neemt de emotionele ontwikkeling altijd al de tweede avond. „Daardoor krijg je een enorme binding in de groep", zo leerde haar de ervaring. „Het is één van de belangrijkste dingen. Taal en emoties zijn zeer nauw verbonden. Je kunt het duidelijk merken als je bijvoorbeeld over het Fries spreekt. Taal is niet los te koppelen van je emotionele gesteldheid. Vooral als ouders over hun eigen kinderen praten". Voor haarzelf is dat ook altijd weer een hele moeilijke avond. „Ik doe het in gespreksvorm. Het kan ook anders, via rollenspel bijvoorbeeld. Ik begeleid het gesprek door nieuwe impulsen te geven".

De spelmiddagen zijn overal een groot succes. Vaak kennen de kinderen elkaar niet. De moeders bewegen zich zo onopvallend mogelijk tussen de naast en met elkaar spelende kinderen. „De meeste moeders willen dat graag nog eens meemaken", zo is Tineke's ervaring.

Dat ze zelf jonge kinderen heeft voelt Tineke als een extra voordeel. „Ik geloof, dat ik veel moeders daardoor nog beter kan aanvoelen", zegt ze. Ze is blij, dat Marian Lolkama en Kiek Postma deze zaak via de Bond van Plattelandsvrouwen in Friesland hebben aangespannen. Tineke's man is het daar helemaal mee eens. „Dat moet ook wel", zegt ze, „want als ik bijvoorbeeld naar Appelscha moet, zit hij met de kinderen en de afwas". Hij is ambtenaar op de landmeetkundige dienst. Het werk van zijn vrouw en haar 22 collega's van K. en O. Opvoedingsvoorlichting is zelfs voor hem niet te meten, maar hij ziet de noodzaak ervan in. „Hij is al eens met mij meegeweest ook", zegt Tineke. Ze is over „haar" vaders in de cursusrouwens heel tevreden. „De vaders zijn vaak nuchterder. Ze doen hun zegt ze.