Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

GENÈVE — De eerste fase van de vredesconferentie over het Midden- Oosten is zaterdag in Genève geëindigd in een verrassende sfeer van hartelijkheid en optimisme. Het einde kwam na een slechts 15 minuten durende ontmoeting tussen de vijf ministers van buitenlandse zaken. Zij besloten tot de instelling van een militaire werkgroep die zich moet bezighouden met het probleem van het scheiden van de Egyptische en de Israëlische strijdkrachten langs het suezkanaal.

een verbitterde sfeer zoals vrijdag ontstond na felle aanvallen over en weer tussen de Israëlische minister van buitenlandse zaken Abba Eban en zijn Egyptische en Jordaanse collega's, was zaterdag niets meer te bespeuren. De Amerikaanse minister Henry Kissinger, de voornaamste architect van de conferentie, zei „zeer tevreden" te zijn over hetgeen tot nu toe ls bereikt. „De weg naar vrede in het Midden-Oosten zal lang zijn en soms pijnlijk maar op wat we hier hebben gedaan mogen de voornaamste partijen en de Verenigde Naties trots zijn. We hebben bereikt waarvoor we hier kwamen, de eerste fase is beëindigd", zei hij voor zijn vertrek naar Washington. Een Egyptische gedelegeerde verklaarde: „Het ijs is gebroken en eindelijk kunnen de Egyptenaren en Israëli's bij elkaar gaan zitten om de langdurige vete op te lossen". De Egyptenaren waren vooral verheugd omdat zij meenden op twee fronten een overwinning te hebben geboekt: dat de scheiding van de troepen langs het Suezkanaal het eerste punt van bespreking wordt in Genève en dat de ministersconferentie was gehouden onder auspiciën van de Verenigde Naties. Abba Eban van zijn kant was eveneens goed gestemd. „Er is een glimp van hoop in een overigens duistere positie en we willen die hoop vergroten". Het standpunt van Eban werd op hetzelfde moment nog eens verduidelijkt in een interview dat hij had met het Franse tijdschrift Le Point. Hij zei daarin dat „de staat Israël niet uit Genève zal komen zoals hij er vandaag uitziet", daarbij doelend op het Palestijnse probleem en de eventuele terugtrekking uit de bezette Arabische gebieden. Het voornaamste i probleem voor Israël in Genève is „dat we de Verenigde Staten niet in een positie moeten plaatsen waarin de twee elementen van hun politiek — steun aan Israël en vriendschap met de Arabische wereld — onverzoenlijk worden. Als we onszelf uit veiligheidsoverwegingen extremisten tonen in onze territoriale eisen brengen we Washington in een moeilijke positie". Overigens zijn niet alle uitlatingen even gematigd. De Egyptische minister van buitenlandse zaken Ismail Fahmy heeft in een interview met het Oostenrijkse blad „Kurier" gezegd, dat erkenning van Israël door de Arabische wereld het enige compromis is. waarop Israël tijdens de Geneefse vredesconferentie mag rekenen. Hij liet onder meer duidelijk uitkomen, dat Israël zich ook uit het bezette deel van Jeruzalem zal moeten terugtrekken- Fahmy zei tijdens het onderhoud, dat zijn Amerikaanse ambtgenoot Henry Kissinger „constructief gesproken en gehandeld heeft op een uitzondering na: Jeruzalem. Ten aanzien van dit vraagstuk heeft de Amerikaanse politiek een ongelukkige wending genomen. Ik wil daaromtrent niet in details treden", aldus Fahmy.

BEIROET — De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie heeft meegedeeld, dat Koeweit de kapers van de Westduitse Boeing nog niet heeft uitgeleverd. Het Palestijnse persbureau Wafe in Beiroet, dat de berichten over uitlevering tegensprak, voegde er aan toe dat als de autoriteiten van Koeweit de commando's willen vasthouden, de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie zal meewerken aan het onderzoek naar de identiteit van de kapers en hun achtergronden.

AMSTERDAM — Tijdens de tweede dag van de landelijke partijconferentie van de CPN, die door ongeveer 500 leden werd bijgewoond, heeft CPN- Kamerfractieleider Marcus Bakker premier Den Uyl verweten „terug te wijken voor chantage van rechts en te handelen uit angst vootr de intimidatiecampagne van de rechtse partijen". Het effect van deze politiek is volgens Bakker geïllustreerd bij de „stormrampbehandeling van de Machtigingswet." Hij karakteriseerde deze wet als een operatie voor bestedingsbeperking onder uitschakeling van de vakbeweging. De eis van VVD-leider Wiegel dat het parlement bij wet de lonen en andere arbeidsvoorwaarden moet vaststellen, schetste hij als een poging om een rechtse parlementaire meerderheid de functie van de vakbeweging te laten overnemen. CPN-voorzitter Henk Hoekstra had zaterdag in zijn openingswoord gezegd, dat „de energiecrisis kunstmatig is opgewekt om de prijzen omhoog te jagen. Hoe brutaal men te werk gaat blijkt uit het feit, dat de concerns aanpassing eisen van de aardgasprijzen aan de stijgende olieprijzen", zo zei hij. Dc houding van de Nederlandse regering in de crisis werd door hem bekritiseerd.

..De CPN is nog harder nodig dan anders. Wij willen in geen geval hulptroep zijn voor het kabinet-Den Uyl als dat verder terugwijkt voor de druk van rechts," zo zei de heer Hoekstra. Volgens hem zijn de confessionele ministers de grote boosdoeners in het kabinet- Den Uyl. „In ruil voor een constructieve oppositie van de CPN eisen wij dat de ministers Boersma en Lubbers door progressieve socialisten worden vervangen," zo zei de CPN-voorzitter.

LEERSUM — De 61-jarige zakenman C. Koudijs uit Leersurn is zaterdagnacht in zijn woonplaats het slachtoffer geworden van een vijftal „bandieten", zoils de politie hen kwalificeerde. Hij schoot zijn zoon Wim (36, verwarmingsmonteur) te hulp, toen die door de jongelui uit Amerongen bedreigd werd. Van de 20-jarige A. van R. kreeg hij daarop zon klap dat hij ruggelings achterover op de bumper van een auto sloeg. Kort daarna stierf de heer Koudijs. Sectie door patholoog-anatoom dr. J. Zeldenrust heeft inmiddels uitgewezen dat de man waarschijnlijk is overleden aan een door de heftige emoties ontstane hersenbloeding. De vijf jongelui, allen bekend bij de politie wegens vernielingen en geweldpleging, hadden zaterdagavond enkele café's in Amerongen en Doorn bezocht. Om half twee 's nachts wilden ze de bar „Old Dutch" in Leersurn bezoeken, maar de toegang werd hen geweigerd omdat de ober één van de bezoekers herkende die hier kortgeleden moeilijkheden had gemaakt. Het vijftal gooide daarop de ruit van de voordeur kapot en ontwrichtte de deur. De hulpober van de bar, die de ruziemakers met twee slagersmessen te lijf wilde gaan, werd met een motorketting verwondingen aan zijn hand toegebracht en moest vluchten. Op dat moment kwam Wim Koudijs. een zoon van het slachtoffer, de woning van zijn ouders uit. In het halfduister zagen de jongelui hem voor de barkeeper aan. Ze overvielen hem. Koudijs sr. rende daarop naar buiten om zijn zoon te ontzetten.

(ADVERTENTIE 1.M.) Tm S\l W,NG FLAMB J^^ GERUISLOOS HETELUCHTKANON (olie) 40.000 Kcal. f 450,- 80.000 Kcal. f 750.- Volautomatisch 55.000 Kcal. f 850,— idem 110.000 Kcal. f 1150,- Garagekachels 35.000 Kcal. f 595,- Industrie verwarmers 35.000 Kcal. f 95,— Volautomatische installaties staand of hangend 35.000 Kca1.~300.000 Kcal. v.a. f 1295,- METAALWARENFABRIEK R. GROOT & Zn. B.V. Graffermeeistr. 61 industrie terrein Hoofddorp (N.H.) Tel. 02503-6074-5419-3510 ■ 023-242168-242982

CVilfo Voor mij blijft het r^sM^^ mooiste Kerstverhaal *-^^^sT nog altijd dat van „Jim- C//V»' sy's kerstfeerst" uit de verzamelde Kerstsproken van mevrouw N. Basenau-Goemans, dat verscheen bij Beclit in Amsterdam. En nogal lang geleden verscheen, zeker een dikke dertig jaar her, want waar koop je tegenwoordig nog een prima gebonden boek van 385 bladzijden met illustraties van drie tekenaars voor f 2,90? Jimsy is een psycologisch onverdedigbaar maar heerlijk sentimenteel verhaal van een Londense achterbuurtvondeling, die met een clubje straatfcornuitjes door bemiddeling van de zondagssschooldominee Kerstmis mogen vieren bij goedwillende lieden in een plattelandsdorp. Jimsy, die een onverwoestbaar goed humeur, een groot hart en een ongeschokt optimesme heeft, komt terecht ten huize van een bankdirecteur en diens vrouw, kinderloze mensen wier bestaan materieel geborgen is maar verder zonder warmte en geluk. U snapt het, met de onbevangenheid, die ook de beroemde Kleine Lord tegenover zijn barse Britse adellijke grootvader toonde, slaagt Jimsy er in de door haar man als een sloof behandelde gastvrouw op slag voor zich te winnen en ook het ijs om het hart van de als een Stastok levende, ogenschijnlijk niet te vermurwen, bankdirecteur te doen smelten. Als -ij in het geheim ondanks het veto van haar man toch een kerstboompje op haar heiligdom, de naaikamer, heeft opgesteld met echte cadeaus blijkt hij — onder de druk van de voor hem zeer onthutsende omstandigheden — enorm te hebben uitgehaald en een loeier van een boom in de zitkamer te hebben aangekleed. Enfin, de vrieskou in het al tientallen jaren gestokte huwelijk ziet u smelten en iedere getrainde lezer voelt aankomen, dat de levenswens in vervulling zal gaan: Jimsy mag voor altijd blijven. Doch hoe knap voert de schrijver de spanning op: de dominee :et zich met zijn Londense groepje schooiertjes weer in de trein voor de terugreis, de trein vertrekt en dan: „Een bevende hand werd op de arm van de conducteur gelegd. „Laat de trein stilhouden," zei John Sawyer met rauwe stem. Hij zag doodsbleek. „Het is van belang. Ik zal de boete betalen, als het moet". Het was in Lindon nog nooit gebeurd, maar de conducteur blies driemaal op zijn fluitje en een seconde later stond de trein stil. John Sawyer haastte zich naar de coupé, waar de dominee groote oogen opzette, waarin echter dankbaarheid te lezen was, toen hij de kleinen jongen en zijn reistasch van de bank haalde en zoo vlug hij kon met hem wegliep. „Wat is het oom John?", vroeg Jimsy. toen hij hem ih het wagentje tilde „heb ik iets vergeten?" John Sawyer sloeg zijn arm om het kind heen en zei: „Weet je nog, dat je zei, dat tfc tnnte Judith wat moest geven voor haar Kerstmis? Ik zal haar jou geven."

Een enorm verhaal in zestien bladzijden en het enige in het boek waarbij de auteur niet vermeld staat. Dat is jammer want ik heb elke Kerstmis wat aan hem te danken: een poosje ontroerd leesplezier.

SNEEK — Het zware transport van vier grote portaalkonstrukties van Bergum naar Sneek is gisteren zonder mankementen verlopen. Om negen uur vertrok de PAK BV bij de Konstruktiewerkplaats Bergum en gistermiddag om één uur was men bij Hubert in Sneek „to plak". Men was op vervoer over de weg aangewezen omdat men de plaats van bestemming moeilijk per schip kon bereiken. Men kreeg vergunning, maar dan moest men wel op zondag rijden. Op de foto: het transport op de Peter Stuyvesantweg in Leeuwarden.

TEL AVIV — De chef van de Egyptische generale staf, Gamassy, heeft een geschenk van zijn Israëlische gesprekspartner bij kilometerpaal 101, generaalmajoor Yarif, niet aangenomen. In Tel Aviv werd zondag meegedeeld dat Gamassy het geschenk, een oude uitgave van het oude testament in de Arabische taal, met zilver bewerkt, aan Yarif liet terugsturen. De Israëlische generaal had zijn dank voor de vriendschappelijke sfeer" bij de onderhandelingen willen uiten.

DEN HAAG — Het verhogen van de olieprijs door de oliestates aan de Perzische Golf, betekent dat de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), waar ook Nederland toe behoort, volgend jaar voor haar invoer van olie dertig miljard dollar of meer zal moeten betalen op basis van de situatie van dit moment en ruim vijftig miljard dollar als men uitgaat van de toestand voor de prijsverhoging van oktober jl. Tegelijkertijd zullen de olielanden ongekende monetaire reserves opbouwen. De twee verhogingen betekenen dat zij dertig tot veertig miljard dollar extra ontvangen aan inkomsten uit olie. Het internationale monetaire bestel dat dringend hervorming behoeft, krijgt er dus nog grote moeilijkhe'.en bij, zo wordt verwacht.

Voor de ontwikkelingslanden is ac prijsverhoging een verniietiigende slag te noemen. Zij hebben al geen monetaire reserves van betekenis en zij zitten zwaar in de schuld bij de ontwikkelde landen. De armere landen zullen meer voor olie moeten betalen en zulllen ook tot de ontdekking komen dat alles wat zij voor de versterking van hun economie uit het buitenland moeten betrekken, ook duurder wordt als gevolg van de olieprijsverhoging. De sjah zei gisteren dat probleem te onderkennen en daarom stelde hij voor een internationaal fonds of een internationale bank te stichten waarmee de rijke olielanden de landen van de „derde wereld" zouden moeten helpen. Al met al betekent de nieuwe olieprijsverhoging dat de wereldeconomie het op korte termijn zeer moeilijk zal krijgen, dat de strijd tegen de inflatie nog meer problemen zal opleveren dan nu al het geval is en dat het internationale monetaire systeem in een nog precaider toestand zal komeu dan op het ogenblik. De gevolgen van de verhoging zullen volgens deskundigen buitengewoon ernstig zijn, zij zullen alles en iedereen treffen.

APELDOORN — Max Koot maakte deze foto van prins Bernhard, de tweede zoon van prinses Margriet en mr. Van Vollenhoven, ter gelegenheid van zijn verjaardag. Bernhard wordt morgen vier jaar.

DEN HAAG — Gisteravond hadden zich al twaalf deelnemers aan toto 23 bij de Stichting Sporttoto in Den Haag met dertien goede uitslagen gemeld.Zij komen voorlopig in aanmerking voor eerste prijs van f 108.550 en de premie van eenzelfde bedrag. Ook voor de tweede en derde prijs is een bedrag van f 108.550 beschikbaar- Aan de toto namen 450.360 mensen deel, die voor een inleg van f 1.026.481 zorgden.

ROME - Paus Poulus de Zesde ontving zaterdag in Vaticaanstad keizer Hatle Selassie van Ethiopië. Zij bespraken de situatie in het Midden- Oosten en de toekomst vau Jeruzalem.

IT BARDE nou yn dy dagen dat fan kening Feisal in gebot ütgyng om de hiele wrald soberearje to litten. De oalje waerd krap, de stêdden leine yn 't tsjuster en der ried gjin auto mear. It wie buten krekt sa kald en sa wyt as it yn 'e krystnacht heart to wezen. De krystklokken hongen klear om let to wurden, de krystbisten stienen klear om bret to wurden, de krystminsken lemen klear om fet to wurden. Hja hiene hair krystwachttsj Lnsten bawn en resten nou üt foar it greate preek-, sjong-, yt-, beam- en bisitefeest. Allinne yn'e herberch „De trije dwazen" barnde noch ljocht en waerd it „Stille nacht" lüd balten. Oan 'e ranne fan'e stêd gyng in boer mei syn feinten op paed nei syn skiep, dy't er buten rinne litten hie. „Wy moatte se der dochs noch mar ynhelje", sei de boer. „Der kin fannacht nochris ien lamje." Efkes buten de stêd bigoun de houn oan to slaen en by de doar fan in ald skuorke op to springen. „Der sit grif wer fan dat hippyfolk yn", grommele de boer. En jawol hear, doet hja de skuordoar iepen raemden sieten der in frommeske mei san burdman en in lyts bern noch wol. „It is dat it de krystnacht is", sei de boer, „oars helle ik de plysje der by. Mar moarn moatte jimme fuort wêze, oars krije jimme lést." De boer en syn feinten hellen de skiep op oer de dyk. Trije greate sliden fan auto's mei frjemde nümerboarden moasten derfoar stopje. Der stoepen trije Arabieren üt mei trije ingels fan froulju yn greate büntjassen by har „How nice! How romantic! Hwat is dit romantysk," bearden de froulju. „Al dy skiep midden yn'e nacht." Se rounen nei it skuorke en üntdieken dêr it jonge pear mei it berntsje. „In echt krystbern yn 'e krystnacht", röpen de froulju. „Dêr hearre geskinken by." En hja joegen de mem in dj üre flesse parfum, de heit in fikse sjek en foar it bern hellen hja in waerme tekken üt ien fan 'e auto's. De boer en syn feinten dreaunen de skiep fierder nei de pleats ta. De trije echtpearen gyngen wer yn har sliden sitten en strüzden fuort, it Easten yn. De léste trochsakkers kamen üt de herberch „De trije dwazen" wei stroffeljen en settermei hüs ta. Doe waerd it stil oer de stêd. It bern yn 'e skuorre gülde net mear. It bigoun wer to snijen lykas dat heart yn 'e krystnacht. De wrald waerd ien greate krystkaert.

Vn 'e skuorre sei de burdman hwat dróf tsjin syn jonge frou: „Al hast wer in krystnacht foarby sünder dat de wrald hwat fan de berte murken hat. Allinne in pear skieppeboeren en trije oalje-Arabieren üt it Easten." „Mar moed halde," glimke it frommeske. „Wy wachtsje ommers al 1973 jier. Wy redde it sa wol wer in jier. Hwa wit merkt de wrald it takomme jier. Sjochris, it bern libbet as in hert. Moed halde."

DEN HAAG — Winkels mogen hun nachtverlichting aanhouden. Het blijft echter verboden 's nachts de volledige etalageverlichting te laten branden. Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken meegedeeld. De nachtverlichting is toegestaan om beveiliging van de winkels mogelijk te maken. De controle van de politie op het verlichtingsverbod zal voorlopig nog een waarschuwend karakter houden.