Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.) oliestook ombouwen op gas bij GTI in goede handen bel (05100) 2774** _-f_-j9t[ ji A GTI Warmtetechniek ,_H-L_-fl Leeuwarden bv v/h van der Woude Leeuwarden Sneekertrekweg 89 telefoon (05100) 27744

In het vijfde internationale Suikerdamtoernooi gaven twee Russen de toon aan. Hoe de Russische kampioen Gantwarg combinatief van de Italiaanse kampioen Laporta won, zien we op het eerste diagram. Gantwarg

Laporta 2, 4r—6, 8, 10, 12—15, 17, 18, 20, 25, 26/23, 24, 27—29, 33, 34, 38—45. Wits laatste zet was 48—42? Zwart won nu door (17—22) (32) (18) (23) (36) (14). Een uitermate boeiende partij speelden: Wit: A. Gantwarg. Zwart: F. Hennelink 1. 32—28 20—24 24. 28—23 18—23 2. 34—30 18—23 26. 33—28 10—15 3. 30—215 23 x 32 26. 39—34 12—17 4. 37x28 13—18 27. 38—33 24—29 5. 41—37 17—21 28. 33x24 14—20 6. 37—32 21—26 29. 25 xl 4 9x 40 7. 40—34 26 x 37 30. 45 x 34 19—24 8.32x4111—17 31.30x19 23x14 9. 36—31 17—21 32. 34—29 14—20 10. 41—37 7—ll 33. 29—23 20—26 11. 46—41 21—26 34. 42—3® s—lo 12. 31—27 9—13 35. 38—33 10—14 13. 38—3. 4— 9 36. 43—39 13—19 14. 43—3® 11—17 37. 33—29 B—l 3 115. 34—30 18—23 38. 39—34 14—20 16. 49—43 17—21 39. 23x14 20 x 9 17. 44—40 2—7 40. 47—42 9—14 18. 41—36 12—18 41. 29—23 3— 8 19. 40—84 7—12 42. 42—38 13—19 20. 45—40 6—ll 43. 38—33 19—24 21. 50—45 I—6 44. 48—43 16—20 22. 34—29 23 x 34 45. 34—29 B—l 3 23. 40x20 15x24 46. 43—39 De stand is nu: Hennelink

Gantwarg

6, 11, 13, 14, 16, 17, 20, 21, 24—26/22, 23, 27—29, 32, 33, 35—37, 39.

Hier ging de Nederlander in de fout mat (25—30?); er volgde 23—18 (13—19) 29—23 (26) 34, 44 (29) (31) (23) (37) (31) (41) 18 (47) 4 (11) 13—8 (17) 2 en zwart gaf op. Het is interessant na te gaan, of zwart zich had kunnen redden door in diagramstand te spelen (gedwongen): (14—19) (9) (14). Een enkele variant:

a. 30 (13—19) dreigt (31) (23) (37) (31) met remise, dus 36—31 (20) 25 (24) 34 (24—30) 34—29 (35) 24, 34 (14) 33—29 (19) 29—23 (24) 23—18 (29) (40) en er kan nog heel wat speurwerk worden verricht, voordat het analytische resultaat vast staat. b. 29 (20) 30 (19) 34 en nu weer (31) (20—24) (23) (37) (31) remise. Wie geeft de definitieve uitkomst? Hoe onze in de mfeestergroep teleurstellende ex-wereldkampioen P. Roozeruburg in een eenvoudig valletje liep, zien we op' het laatste diagram. Roozenburg

Baissirou Ra

2, 6, 7, 9, 11, 13, 14, 16, 18, 19, 24, 26, 35, 27, 28, 30—33, 37—39, 41, 42, 44, 45.

Zwart had (8—13?) gespeeLd en overzag de winnende daimzet: 44—40, 50, 23, 33, 1. Een „negatief staaltje" van onze nationale trainer en KNDB-bestuurder, dat waarschijnlijk uniek is in zijn carrière.

Alsnog met de beste wensen voor het reeds begonnen 1974,

R. BERGSMA, Terhorne.

In de vorige rubriek hebben wij o.a. zowel overeenkomsten als verschillen van het Friese spel ten opzichte van het hollandse spel aangehaald. Wij dachten met een en ander de heer Bergsma voldoende te hebben beantwoord, waarbij nog wel zij opgemerkt dat het eindspelletje g uit diezelfde rubriek een sof was, wat ook Bergsma niet was ontgaan. Daar Bergsma het niet kon laten om nog een paar opmerkingen tegen ons te maken, welke op één punt na, in onze rubriek van toen reeds werden achterhaald hier, op dat ene punt nog een kort antwoord: Wat de bewuste stand tegen Hoogland betreft, namelijk: 10 (15) (35) (45), daarvan schrijft Bergsma, dat het wel een uitzonderingsgeval betreft, maar dat zonder schijf 10 zwart niet verder kwam dan remise.

Wij menen dat dit laatste heel vanzelfsprekend is, daar men in het Friese spel wel horizontaal en vertikaal mag slaan, maar natuurlijk zo niet mag zetten. Het geval is dan net zo eenvoudig als men in het Hollands spel vier zwarte dammen plaatst op 13, 23, 32 en 43 en een witte dam op 28, wat dan eeuwig remise is.

Daar ondergetekende overigens heel sportieve darm-betrekkingen met Bergsma onderhoudt, zou hij hem, benevens de heer Band-tra uit de daimirubriek Fries Dagblad, onderstaande vijf probleempjes en/of eindspelen ter oplossing willen aanbieden.

6—lo, 12, 14, 17—20, 23, 25/26, 32, 34, 36—40, 46—50.

Dit is wed wat een aparte stand: de beide kanten van zwart en wit staan bijna gelijk. De heer Bergsma, ook als Fries spel-probleem-compondst zal tegen de afwikkeling wel bedenkingen hebben, nou, ondergetekende had het ook wel wat anders gewild, maar de oplossing vergoed veel. Verder hopen wij later bepaalde regels in de Fries speldam-problematiek aan te voeren.

Het volgende is eenvoudiger, maar het eindspel niet.

2, 4, 6, 8, 9, 11, 13, 18, 19/24, 26—28, 30, 36 37 40 43, 47. In deze stand mag wiit een schijf méér hebben, omdat ogenschijnlijk w: 39 of 28—22 gedwongen is, waar zwart in het eerste geval 19—23 op laat volgen, en in *t tweede geval 18—23, beide met schijfwinst.

k. 3, 26/16, 45. De heer F. Fokkema van Menaldum speelde hier met wit en won. Eenvoudig maar toch mooi.

1. 2, 4, 6—B, 10, 11, 26/18, 26, 32, 34, 35, 41, 49. Ondanks een schijf achterstand beslistte wit de partij hier in zijn voordeel.

3, 4; 6—9, 12, 19, 22, 23/15, 16, 34, 35, 38, 40—42 44 49.

Zijn er eindspelletjes aan verbonden, dan dienen die wel eveni uitgewerkt te worden. De oplossingen worden verwacht voor 26 januari 1974. Zouden de heren B. en B. er zorg voor willen dragen, de oplossingen niet eerder te plaatsen?

Oplossingen van de vorige keer: e. 5, 45 (46) (47)/6, (7) 17, 20. Opl.: 15, 7—40 (x 34) 1, xö, x 46. f. 6, 8 (9) 10, 115, 16, 17 (19)/(l) 26, 33, 36, 44, 45. Opl.: 39 of 31, 31 of 39, 28, lx 40, x2l, xl.

g. 36,43/(1), 30, 47. Daar hier verschillende oplossingen in zitten, wordt deze niet meegerekend voor de ladderwedsitrijd. De bedoelde oplossing was: 42, 6, (46) 24 (41) 19 (47) 50 en wint. De zwarte zetten waren allen gedwongen.

h. 1, 4, 5, 7—9, 11—14, 16, 18, 19/15, 25, 31—35, 38, 41—43, 49. Opl.: 20, 41—37, 26, 31, x2l, 30, xll, 32, x 5, (28 of 27) 10 (31) 44, juist nü, 10—46, (48) x5O (37) 28 (42) 46 en wint.

Dit waren ze weer,

W. F. Bakker, Hemelum.

LEEUWARDEN — Halbertsma BV te Grouw heeft een bedrag van 2500 gulden gestort in het Fries Schaatstrainingsfonds. Het betreft hier een éénmalige bijdrage. Het bedrag vaa Halbertsma BV zal worden aangewend voor de Friese schaatsjeugd. Voorzitter Wierd S. Wrjnia uit Cornwerd van het Gewest Friesland van de KNSB toonde zich zeer verheugd met de financiële steun uit Grouw.

ZEIST — De tuchtcommissie van het betaalde voetbal heeft twee trainers gestraft. Hennie Hollink van Roda JC kreeg een boete van 500 gulden en daarnaast is hem voorwaardelijk, met een proeftijd van een jaar, het recht ontzegd gedurende een maand zijn functie als trainer uit te oefenen. Dit naar aanleiding van zijn houding tegenover scheidsrechter Berrevoets na de wedstrijd Utrecht-Roda JC. Trainer van Baaren van Fortuna VI kreeg een boete van 250 gulden. Hij gaf bij de wedstrijd Vitesse-Fortuna VI herhaaldelijk kritiek op scheidsrechter Weerink. Verder werden nog twintig voetballers bestraft.

NOORWEGEN vierde het tweehonderdjarige bestaan van de geografische dienst met de uitgifte van twee fraaie zegels, een van 100 öre oftewel 1 kroon met een topograaf in aktie in het noordelijk deel van het land en een zegel van 140 öre met een deel van een kaart uit 1851 met hooggebergte in het zuiden van het land.

ND3UW ZEELAND, uitgeefster van niet al te vele en vaak wat ouderwets aandoende postzegels, kwam met een serie van vijf waarden, gewijd aan berggezichten. De waarden zijn: 6 cents Mijtertop, Bc. Vulkanische berg Ngauruhoe, 18 c. Besneeuwde Seftonberg en 23 c. Burnett range in zuidelijke Alpen.

DE WK-voetbal, die in 1974 in West-Duitsland worden gehouden vormen een dankbaar object voor de landen, waarin de economie voor een niet onbelangrijk deel op de filatelie drijft. West-Duitsland zelf is er nog niet zo druk mee, maar landen als Dahomey (zie afbeelding) en Mauritanië kwamen al met uitgebreide series.

Het is voor elke competitiespeler een beroerde zaak wanneer het falen van zijn team aan een door hem begane misgreep te wijten is. In het bijzonder is dat natuurlijk het geval wanneer die speler een grote reputatie heeft.

Oud-internationaal Henk Helleman kreeg met deze spelers-tragiek te maken in de meesterklassewedstrijd Buitenhof (Den Haag)—AßC (Amsterdam). De match eindigde precies in een gelijkspel (10—10), ABC werd weer Nederlands kampioen maar Buitenhof zou de degradatie ontlopen zijn wanneer Helleman de juiste, moeilijke weg had bewandeld in dit hoogst interessante spel:

Zuid gever, niemand kwetsbaar. Zuid (Almefclnders) één schoppen — west paste — noord (Blsfat) paste — oost (Boender) twee rulten — zuid paste — west twee SA — door oost verhoogd tot drie Sansatout — waarna tenslotte noord doubleerde! Noord had op één schoppen vrij veilig kunnen passen, omdat NZ de sterke klaver (Schenken) speelden en zulds spel gelimiteerd was tot 16 punten. Noord startte met schoppenvrouw, west won met de heer. Harten twee volgde naar de heer en zuid maakte hartenaas. Zuid speelde nu schoppenaas en de tien na, noord deed een hartentje en de tafel een klavertje weg.

West was aan slag en wanneer hij nu de ruitenvrouw ,vindt' maakt hij tenminste tien slagen. De vraag was echter: waarop heeft noord gedoubleerd? Helleman besloot de ruitenvrouw bij noord te veronderstellen, speelde ruiten tien en sneed: twee down!

De nakaarters vonden de volgende analyses: niemand bood klaveren, maar noords doublet moet zeker op enige kracht ir. die kleur gebaseerd zijn. Gaat men ervan uit dat noord klaverheer zal hebben dan moet zuid — die opende — behalve twee azen toch wel de ruiten vrouw hebben. De betere speelwijze zou dus zijn: in slag 5 de ruiten zeven naar ruitenaas van tafel, dan ruiten na en snijden met de tien. Andere critici vonden dat west ruiten^as en heer had moeten spelen — valt de vrouw dan Is de winst er. Valt de vrouw niet dan drie hartens maken (de tien valt) en snijden in klaver. Hoe dan ook, in het laboratorium is de doodsoorzaak gemakkelijker vast te stellen dan dat het gevaar erop aan de tafel te onderkennen valt.

ZWEDEN zet 1974 in met de uitgifte van een postzegelboekje, waarin tien zegels van elk 65 öre zijn opgenomen. Het boekje kreeg de naam „wintersport op ski's" mee. De serie, waarin vijf verschillende motieven, wordt uitgegeven ter gelegenheid van de wedstrijden om de wereldkampioenschappen op ski's, die van 16 tot en met 24 februari in Zweden worden gehouden. Op de zegels zijn de volgende onderdelen afgebeeld: lange-afstandlopen voor zowel dames als heren, estafette, springen en afdalingen.

OOST-DUITSLAND is de eerste natie, die uit solidariteit met het Chileense volk een serie postzegels uitgeeft. Het gaat hier om twee zegels, n.l. een van 10+5 pf. met Luis Carvalan en een van 25 + 5 pf. met Salvador Allende.

In het buitenland staat ons land bekend als het „Schachparadis Holland". Afgezien van de Sowjet-Unie worden er in geen land ter wereld zoveel schaakwedstrijden gehouden als in Nederland. Het begint elk jaar met het Hoogoventoernooi in Wijk aan Zee, een gebeuren dat overal ter wereld de aandacht trekt. In het voorjaar komt het Friesche Vlagtoernooi om het kampioenschap van Nederland en in juli is er het jaarlijkse IBM-toernooi in Amsterdam. In deze rij hoort ook het Niemeyer schaaktoernooi om het Europees jeugdkampioenschap thuis. Van 17 december tot en met 4 januari wordt het twaalfde toernooi gehouden waaraan 32 jonge spelers uit Europa meedoen. Er is ditmaal ook een Zuid-Afrikaan bij waartegen de Russen terecht protesteerden. Europa heeft tenslotte zijn grenzen.

Van de belde Nederlandse deelnemers, Meindert van der Linde en Hendrik Koopmans, haalde de laatste de finale. Hendrik Koopmans werd op 16 mei 1954 geboren en hij deelde in 1973 de eerste plaats in de wedstrijd om het jeugdkampioenschap van Nederland. Hieronder zien we hem in duel met de Russische vertegenwoordiger, de twinitig-janige Sergei Makwrychev. Wit: H. Koopmans. Zwart: S. Makarychev. (Groningen 1973/74). Siciliaanse verdediging. 1. e2—e4, c7—cs; 2. Pgl—f3, Pb»—c6; 3. d2—d4, 05xd4; 4. Pf3xd4, FgB—f6. 5. Pb'l—c3, d7—d6; 6. L_l—c4, Lc®—d7. (In de beroemde vierde partij Fischer- Spassky, Reykjavik IÏW2 kreeg zwart met 6 , e 6, 7. Lb3, Le7, 8. Le3, o—o, 9. o—o,0—0, a 6 bevredigend tegenspel).

10. Ddl—e2, (Er dreigde 10 , Db-+, 11. Khl, Pf2f). 10 , I_fB—g7; 11. a2—a4. (Op het voor de hand liggende 11. h 3 had de zwartspeler vermoedelijk 11 , Db6t, 12. Khl, hS willen spelen). 11 , DdB—es; 12. Tal—a 3! (Stelt de toren in staat via de derdie lijn in te grijpen).

12 , Das—fos; 13. b_V-*3, Lg7— d4t; 14. Kgl—tol, o—o.

7. O—o. (Gooit zijni kaarten! wait al te vlug op tafel. Een goede zet is 7. Lb3 naar het voorbeeld van wereldkampioen Fischer).

7 , g7—g6; 8. Pd4xc6. (Hierna mag wit niet meer op voordeel hopen). 8 , b7xc6!?; 9. f2—f4, Pf6—g4!?; 15. f 4—135!, Pg4—f6; 16. De2—el! (Dreigt de vijandelijke dame door 17 Le2 in> onoverkomelijke moeilijkheden te brengen).

16 , g6—gs; 17. Del—dJ2!, LdA— e 5. (Hij schrikt terug van 17 , L-CcS, 18. Dxc 3, Pxe4, 19. De 3, dJS, 20. Ld 3 waarna wit de geofferde pion terugwint De zwarte rochadestelling blijft echter lelijk verzwakt). 18. Dd2xgsf, DhSxgö; 19. LclxgS, LeJJx c 3; 20. Ta3xc3, Pf6xe4. (Nu lijfct zwart tóch nog aan het langste eind te trekken). 21. Lgsxe7, TfB—eB; 22. £s—_6!, Pe4x c 3; 23. b2xc3, d6—dö; 24. Lc4—d3, TeBx e 7. (Geeft het gewonnen materiaial teluig waarna echter een duidelijke rémisestelling ontstaat. De vraag is of zwart meer heeft. Hij moet rekening houden met de dreiging 26. Tfl—f4-h4. Te proberen is 24 , 05 waaima 25. T£4 te laat komt wegens 25 , c 4. Na 25. Lxcs, Te 6, 26. Ld 4!, Lxa4, 217. T_4 zijn de kansen evenwel eerder aan de kant van wit). 25. _6xe7, TaB—eB; 26. Tfl—bl, aff— a 5; 27. Tbl—b7, TeBxe7; 28. Kgl—h2, KgB—fB; 29. Tb7—a7, c6—cs; 30. c3—«4. (Want 30. Txa6, c 4, 31. Lxh7?, Kg 7 kost een stuk). 30 , dsxc4; 31. Ld3xc4, Ld7xa4; 32. Ta7xaS, I_a4xc2; 33. Tasxcs en na 33 , Le4; 34. ToSf, Kg 7; 35. TdB, Tc7; 36. LdS, LxdS; 37. TxdS, Tc3; 3«. h 4, h 6, 39. Td6, Tb 3, 40. GS, Ta 3, 41. Kh3, Ta 4 werd tot remise besloten). Een pittige vechtpartij! Probleem nr. 11S6 van Jac. Haring. (Opgedragen' aan deelnemers en organisatoren van het Niemeyer Schaaktoernooi).

Wit: _MB, Ddl7, Ta 6 en f 2, Lal, Pd 4 en f 4, pionnen dö, h 4, h 6 (10). Zwart: Kf6, DJSS, Tel en e 5, Lbl, PgB, pionnen d 2, e 6, g 4 (9).

Wit speelt en geeft mat in twee zetten. Oplossingen tot 16 februari 1974 aan Toernooicomité Niemeyer. Schaaktoernooi, ta.v. de heer J. Zwanepol, Oosterzoom 40, Peize. Onder de goede oplossers worden tien toernooiboeken uitgeloot. Oplossing probleem nr. 1195 (Kaiser): mat in 5 zetten door 1. Lf7, Pd 2, 2. Ld£>, Pc 4, 3. Lf3, Pe3, 4. Le4 enz. Correspondentie:. D.S.V. te Leeuwarden. Bedankt voor Uw brief. Probleem nr. 1194 van Ellerman was niet zo gemakkelijk. De sleutelzet is 1. Pes—c6. Na 1. TdB—eB kan zwart 1 , Lh6—f4! spelen waarna geen mat op de tweede zet mogelijk is. H. KRAMER, Waling Dijkstrastraat 7, Giekerk.

ENGELAND gaf vijf in horizontale rij samengedrukte zegels van 3 p. en 3