Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.) oliestook ombouwen op gas bij GTI in goede handen bel (05100) 27744 _4_jgti A A GTI Warmtetechniek Am\\Am\ Leeuwarden bv v/h van der Woude Leeuwarden Sneekertrekweg 89 telefoon (05100)27744

DEN HAAG — Voor amateurcompetitiewedstrijden die elders moeten worden gespeeld, worden geen extra benzinebonnen verstrekt. Als de clubs niet met het openbaar vervoer kunnen, aldus het ministerie van Verkeer en Waterstaat, moeten zij maar auto's of touringcars huren. De wedstrijden van amateurclubs worden niet, zoals die van professionele clubs, als woon-werkverkeer beschouwd, zo is gisteren door een woordvoerder van het ministerie meegedeeld. „Dit betekent dat de hele competitie voor 800.000 amateurspelers in het honderd loopt," zo verklaarde de heer J. Wagenaar, algemeen secretaris van de afdeling amateurvoetbal van de KNVB in een commentaar op deze beslissing.

„De beslissing van Verkeer en Waterstaat vormt voor sommige districten, zoals Amsterdam waar voldoende openbaar vervoer is, misschien geen probleem. Voor een district als Zwolle, dat zich uitstrekt tot de Duitse grens is de kans echter groot dat er clubs failliet zullen gaan. Pc. zaterdag of zondag moeten clubs daar soms afstanden van 250 kilometer afleggen", aldus de heer Wagenaar. „Vooral voor de spelers onder de achttien jaar wordt het vervoer meestal door enkele vaders met drie of vier auto's verzorgd. Vooral voor de junioren is dit een ramp". De heer Wagenaar had in het blad „De KNVB-er" geopperd, dat er goede gronden waren voor extra benzinebonnen om de totoformulieren op te halen en om de van de KNVB te laten verspelen. Aanwijzingen voor • het verkrijgen van de bonnen waren gegeven. De heer Wagenaar baseerde zich daarbij op een telefonische uitspraak van een ambtenaar van CRM, die, aldus de heer Wagenaar, had gezegd dat er „een gerede kans" bestond dat er alsnog een toewijzing zou komen voor de amateurwedstrijden. De elf grote sportbonden: KNZB (zwemmen),..Nevobo (volleybal), KNVB (voetbal), KNSB (schaatsen), KNWV (watersport), NKGB (gymnastiek), KNKV (korfbal), KNLTB (tennis), KNHB (hockey), NHV (handbal) .en KNGV (gymnastiek), hebben vrijdagmorgen in verband met de benzinedistributie de ministerraad telegrafisch verzocht te bevorderen, dat het mogelijk wordt de activiteiten voort te zetten voor de ongeveer 2,2 miljoen leden, die zij vertegenwoordigen.

Minister Westerterp heeft de commissies voor Economische Zaken en voor Verkeer uit de Tweede Kamer toegezegd dat zal worden nagegaan of aan artsen en geestelijke ambtsdragers — aan de hand van concrete gevallen — een extra benzine-toewijzing kan worden gegeven. Het onderzoek heeft plaats als gedurende de eerste distributie-periode enige ervaring daarmee is opgedaan. De minister heeft de leden van beide Kamercommissies gistermiddag nadere inlichtingen gegeven over het systeem van de benzine distributie. Hij noemde de getroffen regeling „voldoende voorbereid".

De bewindsman deelde nog mee dat de gezamenlijke verzekeringsmaatschappijen medewerking hebben toegezegd in geval nieuwe bonkaarten moeten worden uitgereikt. Die medewerking heeft betrekking op de opgaaf van een afgesloten WA-verzekering. Minister Westerterp zei het te betreuren dat de spreiding van werktijden bij het bedrijfsleven „nog niet helemaal" is overgekomen.

AMSTERDAM D'66-Tweede-Kamerlid Anneke Goudsmit is gister'i in het Amsterdamse stadictrouwd met mr. N. Kingma, advoaiut i.i de hoofdstad. Het paar Baat wonen m het grote huis van Claus aan de Raamgracht. en ook de druk bezochte e werd gehouden.

DEN HAAG — De oliemaatschappijen hebben de regering gevraagd de prijs van de benzine met tien cent te mogen verhogen. Een liter superbenzine zou daarmee op 97,7 cent komen. De maatschappijen hebben hierom gevraagd omdat de voorraden goedkope 511 e nu zijn uitgeput. Het ministerie van Economische Zaken heeft enkele weken geleden al verklaard dat de benzine en olieprijzen omhoog mogen, wanneer dit het geval zou zijn.

0 „Veel van wat Merijn- OXlfi t.je Gijsen en zijn vrien~__.l^^ den in de tweede afle- V^l^T verma zeiden, bleef voor de leek van boven de eren onverstaan- Klaagt de televisiemeden NRC-Handelsblad. Ook °":e eigen Nico Scheepmaker heeft •i'ite mee er. eist ondertitels. Draag ik me in gemoede af: is '"'' taatjfeuoel van de Hollanders zo sIec.it outtuifcfceld, dat ze dat mondjevol Limburgs of Brabants niet aankunnen? Ik heb namelijk nog geen enkele Friestalige Merijntje-kijker ontmoet, die het niet begreep. Volgens een vriend komt het, omdat wij zo getraind zijn in bevatten van vreemde talen en dialecten. Dagelijks, zo betoogt hij, krijgen wij immers via radio en televisie onze portie Amsterdams, Rotterdams, Haags e,i wat verder voor ABN door gaat. Misschien is dat het wel.

BRUSSEL — Een Trans Europa Expres Brussel—Frankfort kwam gisteravond bij Brussel in botsing met een lege Belgische trein. De restauratiewagen van de TEE-trein werd vernield. Twaalf personen raakten gewond.

LEEUWARDEN — Bij de Arbeidsinspectie in Groningen zijn sinds het begin van de oliecrisis 87 aanvragen van bedrijven binnengekomen om arbeidstijdverkorting. Van deze 87 bedrijven waren 76 van benzinepomphouders en garagebedrijven, elf aanvragen kwamen van overige bedrijven. Ruim de helft van deze aanvragen is nu afgehandeld: 42 in de automobielsector, vijf in de sector „overige bedrijven". De Arbeidsinspectie kon niet meer inlichtingen geven, omdat het vrijwel tegelijkertijd indienen van zoveel aanvragen om werktijdverkorting de dienst zeer zwaar belast. Het is ook praktisch niet te doen, aldus een woordvoerder van de Arbeidsinspectie, om te zeggen om hoeveel mensen het gaat. Er zit te veel variatie in de aanvragen en „wij hebben nu niet de tijd om alle dossiers door te gaan.

Minister Lubbers van Economische Zaken heeft gisteren aan de Kamercommissie voor Economische Zaken meegedeeld, dat de garages de kosten van de onderbezetting mogen doorberekenen in de prijzen. Het is de eerste bedrijfssector die deze toestemming kreeg.

(Van onze correspondent)

DOETINCHEIW — „Naar mijn mening heeft de olieboycot zijn doelstellingen bereikt. De Arabische wereld heeft aangetoond zich politiek niet te laten provoceren door wie dan ook en wat mü betreft mag de boycot ophouden. Ik zal deze mening volgende week in een gesprek met de Arabische regeringsautoriteiten kenbaar maken." Dat zei gistermiddag de heer Rabbani, consul-generaal van Koeweit. In een discussiebijeenkomst met enkele honderden leerlingen van de scholengemeenschap in Doetinchem.

De heer Rabbani voegde aan zijn woorden onmiddellijk toe: „Zo de autoriteiten in de Arabische wereld van mening mochten zijn dat de boycot nog niet aan de doelstellingen heeft voldaan, dan zal ik hen wel verzoeken de landen welke de boycot treft, in te lichten wat zij te verwachten hebben."

De heer Rabbani stelde vast dat er, mede door de manipulaties van de oliemaatschappijen, thans meer olie in Nederland is dan ooit te' voeren. Hij zei ook dat, als de Arabische landen werkelijk kwaad zouden willen, Nederland niet meer dan 20 procent olie zou ontvangen. De boycot was evenwel bedoeld als een protestactie, zoals een staking van arbeiders in een fabriek een protestactie is. Men wilde Nederland niet serieus economisch treffen.

Volgens hem was de boycot niet een reactie op de publieke mening in Nederland. Dat publiek is ook al misleid, riet als bij de Palestijnen, zei hij. De boycot was wel een reactie op bijvoorbeeld het feit dat ons land in volkerenorganisaties als de Unesco steeds maar tegen de Arabische staten ageerde, ondanks de paar broodjes die Mansholt de Palestijnen wel wilde toeschuiven. Maar daarmee heft men het Palestijnse probleem niet op.

Nederland juicht het voorstel van president Nixon toe, op 11 februari in Washington een conferentie van ministers van buitenlandse zaken van zes Westeuropese landen (w.o. Nederland), Canada en Japan te beleggen om over Jiet olietekort te spreken. In een later stadium moeten ook de olieproducerende en ontwikkelingslanden in het overleg worden betrokken, aldus Den Haag. Tot dusver heeft alleen Frankrijk zich gereserveerd getoond over de topconferentie. Nixon heeft gezegd desgewenst ook een vertegenwoordiger van de EEG pc willen uitnodigen. In lijn uitnodigingen wees de Amerikaanse president er op, dat het energietekort de voorspoed en de stabiliteit in de wereld bedreigt.

De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Henry Kissinger, heeft gisteren in Washington indirecte kritiek geleverd op Frankrijk, toen hij zei dat individuele landen die bilaterale afspraken maken met olieproducerende landen, „zich aan hun internationale verantwoording onttrekken." Frankrijk heeft een olie-overeenkomst gesloten met Saoedi-Arabië. Engeland heeft inmiddels aangekondigd hetzelfde te zullen nastreven. Over dit soort bilateriale afspraken met olieproducerende landen zei Kissinger dat Amerika wel in de beste omstandigheden daartoe had verkeerd, maar het niettemin niet van plan was.

UTRECHT — Minister Lubbers van Economische Zaken voelt niets voor de afkondiging van een prijsstop. HU meent dat de prijsstijgingen bestreden moeten worden door veel meer consumentenvoorlichting met prijsvergelijkingen, waar de overheid zelf aan mee wil werken. Hij verklaarde dat gisteravond op. een KVP-vergadering in Utrecht: Prijzen bevriezen, aldus de minister zou zinvol kunnen zijn als die prijzen van nul plotseling op drie of vier procent stijging zouden zijn gekomen, maar met een feitelijke stijging van in te voeren grondstoffen, die 15 procent bedraagt is een prijzenstop niet mogelijk. Voor het behoud van de rentabiliteit en de werkgelegenheid is het noodzakelijk deze prijsstijgingen door te berekenen in de consumentenprijzen, aldus de minister.

Minister Lubbers gelooft niet, dat de prijzen dit jaar met 14 a 15 procent zullen stijgen, zoals het Planbureau heeft berekend. Door beleidsmaatregelen moet dat minder kunnen worden, aldus de minister. „We moeten er een beetje hard tegenaan", zei hij. De Economische Controledienst zal aldus de heer Lubbers, aanzienlijk uitgebreid dienen te worden. Volgens hem worden per maand ruim honderd gevallen van ongemotiveerde prijsverhogingen voor de economische politierechter gebracht.

De minister vindt dat de werkgevers „overvragen" in de onderhandelingen met de vakcentrales over de prijscompensatie. De werkgevers vinden dat de 30 gulden per maand die de werknemers erbij krijgen na afloop van hun cao, na 1 juli gekort moet worden op de prijscompensaties. Lubbers: „Dat klopt niet met ons beleid. Wij willen juist de koopkracht zo goed mogelijk op peil houden, zeker voor de laagstbetaalden."

De voorzitter van de Industriebond NKV, Piet Brussel, doet in het orgaan van zijn bond „Industrierevu" een felle aanval op het kabinet-Den Uyl wat betreft het punt van de prijsbeheersing. „Waar zijn die vroegere voorstanders van een krachtdadig prijsbeleid, onder wie Den Uyl, die in tijden dat er heel wat minder prijsstijgingen waren als oppositiepartijen om een prijsstop schreeuwden?" De heer Brussel meent dat de prijsopdrijvers hard aangepakt moeten worden'omdat anders deze regering ongeloofwaardig wordt, zoals wij gisteren al in een deel van onze edities hebben gemeld.

Over de benzinedistributie verklaarde ministers Lubbers, dat die in elk geval door moet gaan en niet te snel moet worden opgeheven. „Want het kost veel moeite hem weer in te stellen". Hy noemde distributie „in een moderne samenleving bijzonder moeilijk uit te voeren".

Door de licht verbeterde aanvoer van olie draaien de raffinaderijen thans op 76 procent van hun capaciteit, tegen 68 procent in december. „Het overgrote deel van de automobilisten zal de komende drie weken, mits ze verstandig rijden, toekomen met hun rantsoen", aldus minister Lubbers.

Als bijzondere moeilijkheid bij de extra toewijzingen, vermeldde de minister, dat de gemeenteambtenaren „zich niet als een computer kunnen beschouwen". „De essentie van dit systeem is, aldusj de bewindsman, „dat de burgers eerlijk aanvragen en dat de ambtenaren de aanvrager ook geloven. Anders kweek je overspannen ambtenaren".

STOCKHOLM — Het algemeen ziekenhuis in het Zweedse Malmoe biedt iedere bloed-donor die met zijn eigen auto komt om bloed af te staan, drie liter benzine aan. De directie vreest dat de op 8 januari in Zweden ingevoerde benzinedistributie donors er van zal weerhouden naar het ziekenhuis te komen.

LOS ANGELES — De Britse acteur Richard Harris (il) in een tedere pose met de actrice Arm Turkel, met wie hij in april in New Vork hoopt te trouwen. Het paar ontmoette elkaar bij de opnamen van de film „99,44 procent dood". Het zou Harris' tweede huwelijk worden, voor Arm is het de eerste maal.

DE JONGSTE cijfers over de werkgelegenheid in Friesland zijn verontrustend: Het percentage werkzoekenden onder de mannelijke beroepsbevolking is van 4,3 in november gestegen tot 5.8 in december, wat een procent hoger is dan december 1972 en twee procent hoger dan het landelijk gemiddelde. Van de 1761 werkloze mannen die er eind december '73 in Nederland méér waren dan eind december '72 zit meer dan de helft in Friesland. In de districten Dokkum en Buitenpost is de werkloosheid al opgelopen tot rondde tien procent. Friesland toont ook een ongunstiger beeld dan Groningen en Drenthe.

Deze werkloosheidscijfers zijn de zoveelste symptomen van een situatie, die zich al tientallen jaren voortsleept: er zitten fouten en tekorten in de economisch-sociale structuur in deze provincie, die niet met tijdelijke lapmiddelen zijn te verhelpen. Het voortduren van deze toestand en het bestuurlijke gemodder erom heen kan zonder overdrijving een nationale schande worden genoemd. Het wordt helemaal onduldbaar onder een progressief kabinet, aangezien het hier gaat om een stuk sociaal onrecht. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten mag dit schandaal de landelijke partijen, die ook in Friesland opereren, worden aangerekend.

MINISTER LUBBERS wil de consumenten-organisaties helpen, de mensen prijsbewust te maken, hoewel hij zelf zowat de enige Nederlander is, die zich niet bewust is van ongeoorloofde prijsopdrijving. Hij wil met „bloed, zweet en tranen" tegen de prijsstijging gaan vechten. Maar een prijsstop vindt hij nog niet zinvol. Het bloed, het zweet en de tranen worden al lang geleverd door de zwakkeren in de samenleving in hun dagelijkse strijd om het bestaan. Veel kleine beurzen zijn de Elfgelopen weken al prijsbewusteloos geslagen. Het kabinet lijkt zich met de Machtigingswet op zak als een machteloze tegenover de prijsopdrijving te gaan gedragen. Een triest gezicht voor hen die al echt prijsbewust zijn.

MET EEN TANK boordevol twijfel hobbelt Nederland vannacht het distributie-tijdperk in. De voorbereiding van deze benzine-distributie is onhandig geweest en de motivering ervan onvoldoende. Als bezuinigingsmaatregel lijkt zij ondoelmatig, gezien de olie-situatie in ons land en de wereld onnodig en economisch gezien onverstandig. De distributie is vooral bedoeld om de werkgelegenheid veilig te stellen. Maar zij dreigt het klimaat waarin die werkgelegenheid moet gedijen eerder kwaad dan goed te doen. Er gaat vannacht méér op de bon dan benzine: het prestige en de geloofwaardigheid van het kabinet-Den Uyl. N. 1 i—