Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.) _. deze week: f\ PANTIES 189 Geschikt voor alle maten 2stuks«^HF%^ KASSLA 89 2 kroppen %0%& ■ SINAASAPPELEN 198 ËÉJ (Jaffa) 2kglW ■ GOUDREINETTEN J%

(ADVERTENTIE 1.M.) Il \*A lUeßtg^^SP))Kj K 1 ( I [«■ | magere I

LEEUWARDEN — De Friese leden van eventuele interprovinciale commissies zullen daar een Fries standpunt uitdragen. Hun optreden zal niet tegen een partijpolitieke achtergrond moeten worden gezien, maar tegen een Friese. „Wy binne gjin noardelike fraksje", aldus PAK-woordvoerder Ileine Keuning gistermiddag tijdens een vergadering van de Statencommissie voor algemene zaken. De vertegenwoordigers van de andere groeperingen konden zich voor een groot deel vinden in de woorden van de heer Keuning.

In juni vorig jaar besloten Provinciale Staten, dat de Statencommissies uit hun midden subcommissies van vijf man zouden vormen, die zich interprovinciaal zouden verenigen tot commissies ter behandeling van bepaalde onderwerpen. Het Contactorgaan van Provinciale Staten in het Noorden stelde zich later in meerderheid op het standpunt, dat de commissies uit twintig man moeten bestaan. De Friese commissie algemene zaken vindt, dat het aantal van vijftien aangehouden moet worden. GS wilden akkoord gaan met de wijze van samenstelling, die was bepleit door het Contactorgaan.

Gedeputeerde mr. Emile van Krevelen vroeg zich af, hoe de noordelijke samenwerking tot stand zal komen, als dit verschil van mening blijft bestaan. Hij voorzag het risico, dat de impasse blijft bestaan, terwijl de interprovinciale samenwerking toch zon belangrijke zaak is.

Het voorstel van GS om Miedema Pers f 10.000 per jaar te geven voor het verspreiden van gratis abonnementen op het tijdschrift „Kijk op het Noorden" werd overwegend positief ontvangen. Wel leefden er nogal wat vragen. De heer Hendrik Beuckens (CCP) vroeg zich onder meer af, of de provincie zich op deze wijze niet min of meer moreel verplicht om ook een aantal abonnementen op het nieuwe blad ..Friesland Post" te nemen. De heer Keuning vond het vreemd dat het blad zolang heeft kunnen draaien met rode cijfers, zoals die door Miedema waren verstrekt.

De heer Jan Singelsma (FNP) vond, dat Friesland in deze zaak afzijdig moet blijven. „It Noarden as ienheit bistiet net," vond hij. Geert van der Zwaag (D' 66) en Haije Boersma (WD) zagen het spookbeeld van een duur tijdschrift, dat bij de oude kranten wordt gegooid.

Mr. Van Krevelen stelde dat het hier gaat om het wegwerken van een stuk verlies. Zelfs met f 10.000 van alle drie noordelijke provincies zal het blad zichzelf niet kunnen bedruipen. Is er geen tekort meer — de heer Van Krevelen zag die situatie overigens nog lang niet — dan zou de provincie zich weer moeten beraden over de 10.000 gulden, vond hij.

KOUDUM — Vorig jaar zijn 19.900 pleziervaartuigen door de brug bij Galamadammen gekomen tegen 16.000 in 1972. Verder passeerden een honderdtal rondvaartboten de brug. In zijn jaarverslag constateert brugwachter H. Sjoerdsma, dat hij heel toat keren de brug omhoog heeft gehad voor plezierboten, die bij nader inzien ook best onder het vaste deel van de brug hadden kunnen doorvaren. Verder ging de brug verschillende keren op voor een motorboot, die bij nader inzien rustig door de dichte brug had kunnen varen als de schipper even het, siermastje had gestreken of het rubberbootje van de stuurhut had gehaald. In belang van het wegverkeer, dat geen vakantie heeft, zou de brugwachter graag zien, dat de pleziervaarders meer acht sloegen op dé doorvaarthoogte van 2.60 meter, die in grote letters duidelijk staat aangegeven.

BALK — Het werkvoorzieningsschap „Waghenbrugghe" in Sneek zal de gemeentelijke kwekerij van Gaasterland kopen voor ƒ 22.300.—. De raad besloot dinsdagavond hiertoe. De heer Gijs Overdiep (PvdA) ging met de transactie niet aceoord. Hij wilde eerst inzage hebben in het taxatierapport. Dit was nog niet binnengekomen. Wel was de taxatieprijs bekend.

Dinsdagmorgen was het bedrag van de gemeentelijke taxateur binnengekomen. Aanvankelijk was een overdrachtsprijs van 5.000 gulden voorgesteld, maar de raad nam met dit bedrag geen genoegen. In de vorige vergadering zei de raad in principe aceoord te gaan met de nieuwe taxatieprijs.

De heer Overdiep stond er echter op, te weten hoe de taxateurs aan het nieuwe bedrag zijn gekomen. „Het lijkt zo wel een leuke winst van 17.000 gulden. Maar misschien zijn ze nu nog wel 17.000 mis. Dat wil ik eerst beoordelen aan de hand van de rapporten," aldus de heer Overdiep. Hij stond echter met zijn bezwaren alleen. De rest van de raad ging met de overdracht aceoord.

HEERENVEEN — Laura en Vereniging en de Franse Velo Solex groep hebben besloten tot nauwe samenwerking op het gebied van de tweewie - ler-industrie. „Laura" is, zoals bekend, enig aandeelhoudster van Laura Motoren BV in Eijgelshoven en bezit een meerderheid in aandelen Batavus Intercycle BV te Heeren veen, de grootste Nederlandse producent van fietsen en bromfietsen. De algemene indruk bestaat dat niet alleen Laura, maar ook Batavus van deze veelbelovende expansie op Nederlands-Franse basis straks de duidelijke voordelen gaat plukken. Het Heerenveense bedrijf verschaft momenteel werk aan plm 650 mensen.

Velo Solex was destijds de eerste en grootste bromfietsenfabrikant in Europa. Het bedrijf heeft een belangrijk aandeel in de Franse markt en beschikt bovendien over een wijdvertakte exportorganisatie. Laura Motoren krijgt nu naast Batavus een tweede, grote afnemer van formaat. Voor het lopende jaar bestelde Velo Solex reeds circa 30.000 motoren, wat voor Batavus Limburgse „moeder" wordt geeien als het begin van een sterke, meer werkgelegenheid biedende expansie.

LEEUWARDEN — De Belastingkamer van het Gerechtshof te Leeuwarden heeft ongegrond verklaard het beroep van mejuffrouw J. Tocila te Amsterdam en dat van de heer H. J. Hekman te Baarn tegen de beslissing van burgemeester en wethouders van Terschelling om hun bezwaarschriften tegen de heffing van de toeristenbelasting door de gemeente Terschelling ongegrond te verklaren. De gemachtigde van de betrokkenen, de heer Gustaaf A. van Dieren te Formerum, is niet van Plan de strijd op te geven. Hij gaat nu de ambtelijke weg via het ministerie van Binnenlandse Zaken naar de Kroon.

Ten aanzien van de bezwaren van mejuffrouw Tocila en de heer Hekman merkt de Belastingkamer onder meer op, dat het Hof niet kan treden m de beoordeling van de verordening, „welke beoordeling is voorbehouden aan de Kroon". De rechter kan slechts in bepaalde gevallen toetsen, maar hier is niet gebleken van een willekeurig en onredelijke belastingheffing.

LEEUWARDEN — Er waren leden van de Milieucommissie uit de Friese Staten die twijfel hadden aan de mogelijkheid, dat het in te stellen overlegorgaan geluidshinder vliegbasis Leeuwarden, resultaat zou kunnen hebben. Maar gedeputeerde Jan Spiekhout was wel optimistisch. Hij dacht, dat in de overlegsfeer voldoende resultaat zou kunnen worden geboekt, vooral omdat verschillende zaken nu in een eerder stadium „in de burgersfeer" worden gebracht.

De heer Jan Bearn Singelsma (FNP), later bijgevallen door de heer Douwe van der Til (CCP) legde de vinger op de planologische fouten die er zijn gemaakt in de gemeenten Leeuwarden en Menaldumadeel, waardoor de woningbouw steeds dichter bij de vliegbasis is gekomen. Gedeputeerde Spiekhout erkende deze fouten. „Wij hebben het met zijn allen, gemeenten, provincie en de verenigingen voor dorpsbelang (die nu in de commissie geluidshinder vertegenwoordigd zijn) niet op tijd onderkend". „Ja. ja," zei de heer Singelsma, „mar it giet gewoan troch. Der soe nou in ein oan komme moatte". Dat vond ook de heer Van der Til.

De heer Spiekhout wees er op, dat het hier gaat om goedgekeurde bestemmingsplannen, waarin de provincie geen enkele bevoegdheid heeft. „Het gaat er nu maar om om de gemeenten te beïnvlioeden. U zegt, het gaat gewoon door, maar dat is niet waar. In Jelsum en Marssurn zal niet meer worden gebouwd. De vraag is nog, wat er moet gebeuren ten aanzien van Cornjum, Engelurn en Beetgum, daar is verschil van mening over". De heer Spiekhout wees er in dit verband op, dat het in te stellen overlegorgaan zich ook zou kunnen bezighouden met de wenselijkheid van speciale voorzieningen voor gebouwen (scholen, bijvoorbeeld) binnen het gebied in de omgeving van de vliegbasis, waar straks nog wel gebouwd zal mogen worden.

De commissie had er wat bezwaar tegen, dat mogelijk alleen burgemeesters lid zullen worden van het overlegorgaan, als afgevaardigden van hun gemeenten. Men wilde het wel uit de ambtelijke sfeer halen door de wenselijkheid uit te spreken, dat vooral aan een wethouder als vertegenwoordiger moet worden gedacht, maar ook een raadslid zou moeten kunnen worden afgevaardigd en dat is volgens het ontwerp-regeling niet mogelijk. Tenslotte was men het er wel over eens, dat dit toch maar aan de gemeenteraden moet worden overgelaten.

KOUDUM — Er is de laatste tijd kennelijk een fiks „gevecht" aan de gang tussen de gemeentebesturen van Hindeloopen en Hemelumer Oldeferd. De inzet daarvan is de vestiging van het kantoor van de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Zuidwesthoek. Onlangs deelde de burgemeester van Hindeloopen aan de raad van zijn gemeente mee, dat het stichtingsbestuur besloten had het kantoor in Hindeloopen te vestigen. In de gisteravond gehouden vergadering van de raad van Hemelumer Oldeferd werd evenwel besloten f 24.500 beschikbaar te stellen voor de verbouw van de voormalige christelijke school in Koudum ten behoeve van de genoemde stichting. Hoe het precies zit werd evenwel in deze bijeenkomst niet duidelijk. Op verzoek van enkele raadsleden werd over deze zaak achter gesloten deuren beraadslaagd.

Toen het punt aan de orde kwam merkte de heer Sijtze Piers (GB) op, dat hij door iemand uit Hindeloopen was opgebeld met de meedeling, dat de stichting reeds besloten had zich in die gemeente te vestigen. Enkele andere raadsleden heten merken een soortgelijk telefoontje te hebben gehad. De voorzitter, burgemeester Lambrecht S. Pasma, suggereerde, dat de heer Piersma zeker niet de naam zou willen noemen van de man, die gebeld had. Laat ik er mee volstaan te zeggen, zo reageerde het raadslid, dat hij behoort tot het college van burgemeester en wethouders van Hindeloopen.

De raad ging vervolgens gedurende twintig minuten in besloten zitting. Na' heropening van de vergadering voerde niemand meer het woord. Het voorstel vqn burgemeester en wethouders om het genoemde bedrag beschikbaar te stellen werd zonder hoofdelijke stemming aanvaard. In dit voorstel werd onder meer gezegd, dat een aanvankelijk plan tot verbouwing van de school als een zogenaamd ACW-object werd ingediend. Een aanwijzing als zodanig vond evenwel niet plaats. Om toch zo spoedig mogelijk de stichting aan een goed onderdak te helpen werd een kleiner plan gemaakt.

Na een korte discussie besloot de raad voorts een eenmalige bijdrage van f 14.000 te verlenen voor de aanleg van een tennisbaan te Koudum. De heer Piersma wilde zich niet tegen het voorstel verzetten, maar zei een precedent te vrezen. Als het om een sport gaat voor mensen, die overdag geen raad weten met hun tijd, moeten die mensen het zelf maar betalen, zo liet hij weten. De heer Arme Demmer (CHU) verklaarde wat dit betreft aan de kant van de heer Piersma te staan.

De voorzitter vertelde, dat er 96 namen van mensen op een lijst staan, die willen tennissen. HM verklaarde, dat er bij leraren, het kader van de Werkplaats en misschien bij sommigen van het gemeentepersoneel op dit punt een behoefte bestaat. De heer Berend Dijkstra (GB) reageerde: boeren hoeven niet te tennissen...

Ruim een uur discussieerde de raad over een complex voorstellen wat het vaststellen van het bedrag per leerling voor de scholen in de gemeente betreft. In de vorige vergadering beraadslaagden de raadsleden ook reeds zeer uitvoerig over deze punten. Evenals toen bestond er nu verschil van mening over de vraag of de openbare lagere school wegens het lage leerlingental „in bijzondere omstandigheden" verkeert en op grond daarvan een hoger bedrag per leerling moet krijgen. Een meerderheid in het college stond op dat standpunt en achtte een bedrag van f 239,61 noodzakelijk. Voor de bijzondere lagere scholen vond deze meerderheid een bedrag van f 205 redelijk gezien het feit, dat deze scholen „in normale omstandigheden" verkeren. Betoogd werd, dat deze scholen bij het rijk een extra uitkering kunnen krijgen als zij kunnen aantonen die beslist nodig te hebben.

Wethouder Theunis de Vries (AR) was het er allesbehalve mee eens. Hij vond op verschillende gronden dat het niet nodig was een uitzondering voor de openbare scholen te maken. Zijn fractiegenoot Jelle dc Jong liet weten, dat dc bijzondere scholen tekort worden gedaan met het plaatsen van de openbare tic. Zijn fractie zou daarom tegen het lagere school in een uitzonderingsposimeerderheidsvoorstel stemmen, hetgeen geschiedde. Behalve de heren De Vries en De Jong verklaarde de heer Wieger Postma zich tegen. De heer Bouke Yntema (CHU) liet niet-hoorbaar voor zijn mede-raadsleden aan de perstafel weten, dat het hier wel eens om een verkiezingsstunt van de AR zou kunnen gaan.

LEEUWARDEN. De uitslagen van de wedstrijden, gespeeld door de Leeuwarder schoolbasketbalkompetitie, luiden: Jongens: Groep A: Sted. Gymnasium—Mavo Groen van Prinsterer 4—B; BI: Mamixschool—Bak- en Horecavakschool 11—8; B 2: CTS—Mavo Groen van Prinsterer 13—4; Sted. Gymnasium—RSG 11—11. Cl: Mavo Tjerk Wallesschool—RSG 12—7. C 2: Mavo Nijlan—Bakkerij- en Horecavakschool 11—4. C 3: Lienward College—Mavo Nijehove 18—13. D 2: Rijks Ped. Akademie—Chr. MEAO B—l 6. D 3: Mariënburg—HTS 14—34. Meisjes. Groep El: Mamixschool—SSG 6—B: Sted. Gymnasium—Tweede LHNS 24—2. E 2: Mavo Nijlnn—RSG 4—o. Gl: Rijks Ped. Akademie—Agogische Akademie 14—0. G 2: Sted. Scholen Gem.—Mariënburg B—2o.

LEEUWARDEN — Dinsdag 19 februari presenteert de Onderwijsgroep Friesland zich voor het eerst naar buiten. Dat gebeurt met een bijeenkomst in Passé Partout. Alle bij het onderwijs betrokken personen (ouders, studenten, werkende jongeren, scholieren, onderwijskrachten, politici, vormingswerkers, vakbondsleden) zijn welkom.

De groep is ontstaan in 1972 uit het samengaan van een aantal mensen uit onderwijs en vormingswerk. Zij vonden elkaar in een gemeenschappelijke onvrede met de bestaande onderwijspraktijk, De groep staat op het standpunt, dat men zich bij het zoeken naar nieuwe wegen voor onderwijs en opvoeding primair moeten richten op de tendenzen in de maatschappij, die de moeilijkheden veroorzaken. ~Wij rien de onderwijsproblematiek zeer duidelijk als een maatschappelijke problematiek," zo staat op de uitnodiging.

Leden zijn: Henk Baard, Theo van Haafeh, Ellie Haye-Menist, Rimy Kirkpatrick-Krist en Edith Wouters te Leeuwarden, Bennie Bouma en Roel Klompmaker, Buitenpost, Hendrik Gaasstra, Harm de Vos en Siebe de Vries, Dronrijp, Hans van der Heide, Kollum, Nico Huppes, Vlieland, Ernst Mebius en Henk Schaapman, Menaldum, Lony Post en Nico Visser, Siegerswoude, Harm Scheffer, Drachten en Albert van der Veen. Heerenveen.

LEEUWARDEN — In een Statencommissie die de milieuzaken behartigt, hoort niet gerookt te worden, vindt de voorzitster, mevrouw Limkje Jellema-De Jong. De rokers onder de commissieleden konden haar verzoek niet weerstaan en doofden de sigaretten. Zo zal het voortaan dus zijn in de vergaderingen van de Milieucommissie. Het liep gisteren nog niet zo soepel, want de commissieleden Jan Bearn Sinoelsma (FNP) en Gerrit Gerritsma (GPV) rookten beiden een forse sigaar, toen zij wat verlaat binnenkwamen na eerst deelgenomen te hebben aan het werk in een andere Statencommissie. Statenlid Jaap Sjoerdsma (PAK), die even op de publieke tribune plaatsnam, stak daar een sigaret op. En hoofdingenieur-directeur Han Zandvoort van de Provinciale Waterstaat maakte het helemaal bont: hij stak al weer een sigaret op vóór de vergadering was afgelopen.

ARNHEM — Met 23 glazen bier achter de kiezen reed de 38-jarige sergeant-majoor G. G. uit Zuidlaren op 22 september van het vorige jaar van Assen naar Heerenveen. Daar pas ging het mis: hij vloog over de kop met zijn auto. „Ik kan me voorstellen dat u na een veertiendaagse oefening wat wilt relaxen", zei gisteren de president van de Arnhemse krijgsraad tegen de sergeant. „Maar dan moet u zich niet volgieten met bier als u weet. dat u nog naar Sneek moet." G. ging die kant op, omdat zijn vrouw tijdens de oefening daar had gelogeerd. Hij kwam er die reis niet: de politie vond hem ronkend bij een telefooncel van waaruit hij nog wel kans had gezien zijn vrouw te bellen.

De auditeur-militair eiste veertien dagen gevangenisstraf en een jaar ontzegging tegen de sergeant-majoor. Zijn raadsman bepleitte een geheel voorwaardelijke straf: „Dat krijgen burgers tenwoordig ook als ze dronken rijden. De krijgsraad veroordeelde G. tot veertien dagen, waarvan een week voorwaardelijk en een jaar niet rijden.

OUDEGA SM — In het tuintje voor de woning van de weduwe De Vries, bij de haven in Oudega is de zandstenen bekroning gevonden van een „ho-, maeije". Deze paal stond naar alle waarschijnlijkheid bij de ingang van de inrijlaan van het oude slot van de Van Haersma's, die in Oudega hebben gewoond. Het slot werd in het begin van de vorige eeuw afgebroken. Zowel het Fries Museum als de Oudheidkamer Smallingerland hebben belangstelling getoond voor deze herinnering in zandsteen aan het slot. Aan de Dwarssingel vond een bewoner de bodem van een aarden pot uit 1650.

LEEUWARDEN — In antwoord op vragen van de heren Wiebe Lageveen (PAK) en Rypke Atsma (CCP) heeft gedeputeerde Jan Spiekhout de Statencommissie voor milieubeheer meegedeeld, dat GS binnenkort bij de Staten zullen komen met een aanvraag om een aanvullend krediet van drie tot vier ton — „Ik meen zelfs, dat het nog wat lager is" — voor het maken van een stuk persleiding ten noorden van het kanaal te Kootstertille, in aansluiting op de bouw van de zuiveringsinstallatie in deze plaats-

Zoals bekend zal dit werk worden uitgevoerd als werkverruimingsobject, maar het stuk persleiding valt er niet in. Omdat het een onderdeel van het hele plan is, menen GS dat dit tegelijkertijd moet worden aangepakt. Een andere noodzakelijke persleiding in dit gebied moet er voorlopig buiten blijven, zei de heer Spiekhout, maar hij beloofde de heer Atsma wel, dat ook dit de aandacht houdt.

Hij beloofde mevrouw Mieke Andela-Baur (CCP), dat nog vóór de zomer de toegezegde herziening van het hele zuiveringsplan op tafel zal liggen, snelde uitvoering van rioleringswerken (als werkvemtiming) hebben de situatie dusdanig gewijzigd, dat er waarschijnlijk ook verschuiving in aanpak van de nog te bouwen zuiveringsinstallaties, persleidingen en dergelijke, zal moeten komen. Mevrouw Andela wees in dit verband op Tzum, dat wèl een riolering krijgt, maar niet kan worden aangesloten op een zuiveringsinstallatie. De heer Spiekhout was het met haar eens, dat dit wel eens een tijdelijke verslechtering kan betekenen, omdat nu het vuile water op enkele punten geconcentreerd op het oppervlaktewater komt. „Maar er zijn meer zulke punten in Friesland, het probleem moet in zijn geheel bekeken worden".

De commissie had geen overwegende bezwaren tegen het al aanleggen van het stuk persleiding bij Kootstertille, ook al zouden de Staten het nodige krediet nog niet beschikbaar hebben gesteld. „Het is een belangrijke zaak," aldus de heer Douwe van der Til, „dus doen, ook al is het geen regel. Neem dat risico dan maar. •."

Zes gemeenten, zo stond er in een stuk van GS. hadden geen maatregelen genomen tegen de lozing van afgewerkte olie door doe-het-zelvers. „Dy lytse protsjes, dy't min to kontrolearen binne hwat de oarsprong oangiet, mar dy't düdlik sichtber binne yn it wetter", noemde de heer Wiebe Lageveen (PAK) ze. De heer Spiekhout wilde deze gemeenten liever niet aan de schandpaal zetten, maar de Statencommissie hield aan en de gedeputeerde noemde er geen zes, maar zeven: Baarderadeel, Ooststellingwerf, Rauwerderhem, Schiermonnikoog, Sneek, Staveren en IJlst.

De commissie was het er over eens, dat het hier gaat om een beïnvloeding van de mentaliteit, in sommige gevallen ook van de gemeentebesturen. In elk geval de genoemde gemeenten, vond de heer Spiekhout, „hebben zich er duidelijk wat van af gemaakt". Afgesproken werd, dat de provincie opnieuw alle gemeenten zal aanschrijven en dat er van de kant van de provincie zoveel mogelijk voorlichting zal worden gegeven De commissie was blij met het initiatief van een aantal gemeenten, die voor de opvang van de ongewenste „lytse protsjes oalje" de garagebedrijven hadden ingeschakeld.