Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(Over ingezonden stukken kan niet worden' gecorrespondeerd. Ze kunnen ook niet worden teruggezonden. Anonieme inzendingen of stukken zonder duidelijk adres van de inzender worden niet in behandeling genomen. De redactie behoudt zich altijd het recht voor de stukken in te korten. Red, LC.) Naar aanleiding van het televisieprogramma op dinsdagavond prijswijzer ben ik nu eens in de pen geklommen Het is een schandalige manier om op deze wijze de consument prijsbewust te maken. Neem b.v. de verschillen in de broodprijs, die is vrij groot, maar is het dan ook niet beter om de beoordelingscijfers van het TNO of van het Station van Maalderij en Bakkerij er bij te vermelden? Zelf ben ik bakker van beroep, en voel dit als een rechtsstreekse aanval op de kleinere middenstandsbedrijven, die door de minimum jeugdlonen, en prijsverhogingen van grondstoffen, welke volgens onze regering niet helemaal mogen worden doorberekend, al zwaar genoeg worden getroffen. Moeten wij hier in ons „vrij" Nederland naar het zelfde systeem als in Rusland van allemaal grote Staatsbedrijven? Sterft de kleine middenstand dan nog niet hard genoeg uit? Wat zijn er al veel kleine dorpen waar al geen bakker of slager meer bestaat. Het moet toch voor de grote zaken zijn: schoenmaker hou je bij je leest. Probeer je eigen branche artikelen goedkoop te verkopen maar gebruik niet een ander zn rug. Bergum. J. V.

Beste meneer Stroes H.(allo). Als fietser bent u verplicht om oren en ogen altijd open te houden om de verkeersveiligheid (en niet, om te horen of de buren nu wel of geen ruzie hebben). En als uw buren wel ruzie hebben is dat de normaalste zaak van de' wereld, of u bent een uitzondering, of u bent niet getrouwd. En als kinderen ruzie hebben, u bent toch ook jong geweest, maar toen gaf u natuurlijk iedereen gelijk om maar geen ruzie te krijgen. Een teken van zwakte. Niet dat ik vaak in Sneek kom, maar dat daar nou de bestrating zo slecht is kan ik niet zeggen, maar ik zal toen wel de verkeerde weg langs zijn gereden neemt u die ook eens, of u moet een betere fiets kopen. En als u een fietstocht wil gaan maken moet u natuurlijk niet in een drukke plaats of stad geen fietsen, maar daar buiten. Het VW of de ANWB zullen u graag die plaatsen bekend maken. En toen ging onze eenzame fietser de hoek om, en wat zag hij toen, een grote logge vrachtwagen (dat zijn ze meestal). Met piepende banden kwam onze fietser tot stilstand. Die alle tijd had om even te wachten. ... Of niet? Dan vraag ik mij af hoe hij er dan toch langs is gekomen. Luidruchtige bellen en de chauffeur duidelijk maken, dat hij zijn wagen beter moet parkeren, en dat hij niet zo haastig hoeft te wezen, want dat doet hij toch ook niet. Eindelijk is meneer dan toch op de plaats van bestemming aangekomen. En gelijk 008 bellen om een nummer aan te vragen, want waarom zou u dat zelf doen, na zon fietstocht ben je toch niet in staat om een telefoonnummer op te zoeken, en die mensen zitten daar nou eenmaal voor, en zodoende bellen honderden mensen per dag dat (gratis) nummer, omdat ze zo moe zijn. Oh .. u had geen telefoonboek, nee u moest een nummer hebben buiten Friesland, wat een rare juffrouw om dan zo onvriendelijk tegen u. . te doen. Als ik u was zou ik dat nummer nooit meer draaien . . bah.

Met uw (vrijwillig) adviesbureau wens ik u veei sterkte en als de mensen u dan bellen kunt u ze tenminste het fietsen afraden, of ze moeten 's nachts willen fietsen maar dan hou je die rot bestrating wel, dus toch maar niet fietsen. En daarom kan ledereen op zijn vingers natellen, dat we in een rot wereld leven. Open uw ogen en oren en probeer dit rot leven op deze rot wereld te aanvaaarden. Ja, maar die straatstenen, en ruzie van de buren, dat is me toch wat. Slapeloze nachten. U moet zich eens proberen aan te passen, en niet over die onbenullige dingetjes vallen. Op die manier loopt u uzelf in de weg. Niet overal problemen van maken.

Uw buren hebben die ruzie waarschijnlijk allang bijgelegd, maar u zit er mooi mee. En met uw adviesbureau zie ik het nog niet zo zitten. Want u heeft waarschijnlijk meer problemen dan anderen, probeer die eerst maar eens op te lossen. Dan kun je pas andere mensen gaan helpen, maar niet als je zelf in de knoop zit. En bel in plaats van 008 eens SOS: 32000(05100). Dat zijn leuke nummers voor de mensen.

Leeuwaarden,

D. Güth

De LC plaatst een personeelsadvertentie, waarin een leerlingverslaggever wordt gevraagd. De hooggeleerde heren hoofdredacteuren doorzien in een persoonlijk gesprek onmiddellijk de bedoelingen van de sollicitant. Het is er één, die wil profiteren van een sociale uitkering en die nog in groepsverband opereert ook. Een slechte mentaliteit en we moeten hem dan ook maar geen afschrijvingsbrief sturen. De persoonlijke sollicitatiebrief wordt vervolgens afgedaan via een advertentie. Het is natuurlijk misbruik maken van het communicatiemedium dat krant heet. Persoonlijke brieven behoren persoonlijk beantwoord te worden. De hoofdredacteuren van de LC gedragen zich als slechte psychologen en hun mentaliteit is die van regenten, ongeacht of de reflectanten hun sollicitatie ernstig namen of niet. Ik prefereer dan maar liever de sociale uitkering en ik heb medelijden met de aangestelde leerling-verslaggever. Hij is er wel ingetrapt! Sneek. J- M. C. Roest.

Ten onrechte wordt in de laatste „Veemarkt" de schijn gewekt als zou het PEB het belastingkantoor van Friesland worden en zouden de grondeigenaren buiten Friesland geen opcenten behoeven te betalen. De schrijver blijkt door deze stelling namelijk niet goed op de hoogte te zijn met de werkwijze van de zuiveringsbelasting.

Alle gezinnen betalen een vast bedrag, dat inderdaad door het PEB wordt geïnd. Een hoger of lager bedrag maakt dus weinig uit. Bedrijven ontvangen eerst een voorlopige aanslag, waarna aan de hand van een ingevulde vragenlijst, eerder door de bedrijven zelf ingevuld, de definitieve aanslag volgt. Deze wordt rechtstreeks gezonden van het provinciehuis, zonder tussenkomst van het PEB naar het betreffende bedrijf. (Over '73 wordt alleen maar een definitieve aanslag ontvangen.)

Door de vragenlijst uit te breiden tot iedereen met een bepaalde hoeveelheid grond en met de vraag hoeveel grond de ontvanger van de lijst heeft, kan men zonder meer de hoogte van de aanslag vaststellen. Bij verrekening van de huur of pacht kan men het bedrag in mindering brengen bij de eigenaar onafhankelijk of die nu binnen of buiten Friesland woont. De genoemde „bezwaren" zijn dus geen bezwaren, maar produkten van onwetendheid.

Hemert,

Siebe.

VIER JAAR GELEDEN kwamen ze ook langs. De kandidaten voor de Provinciale Staten. Het was toen 1970. Ene heer Zorab uit Langweer had het plan gelanceerd voor de bouw van een stad in het Tjeukemeer, de Friese Mij kwam met de lege-beurzen-aktie en onheilszwangere boeren wilden zelfs het Provinciehuis bezetten. Zover is het niet gekomen. De Staten konden gekozen worden en gaan vergaderen. Romantische tijd eigenlijk. Met Binding Rechts, lijst Kooiker, voor het eerst het PAK en de CCP en een nieuwe commissaris van de koningin.

Dat werd mr. Hedzer Rijpstra, ondanks het idee van Klaas Helmholdt (Binding Rechts, na in 1968 al voor de Boerenpartij een blauwe maandag aan de Staten te hebben geproefd) om Prinses Margriet daarvoor in te huren. Die zou pas boven de partijen staan, zei hij. Overigens was hij wel tevreden met Rijpstra. Hij had hem in elk geval liever dan Vondeling. Die zou hem politiek te zwaar belast zijn.

gezet worden, want men laat het nu maar een beetje liggen. Geen Cóte d'Azur, maar wel een gebied waar het toerisme goed wordt aangepakt. De heer Tichelaar is bovendien voorstander van het plan-Zorab. „It sil foar guon protterlju hwat sneu wêze, as se dit misse moatte (Het Tjeukemeer. Red.), mar..." De heer Tichelaar ziet bovendien grote mogelijkheden voor de tweede woning, die later eerste woning kan worden en wil verder de mogelijkheid laten onderzoeken voor een net van volkswagenbusjes als middel van openbaar vervoer voor de bewoners van de kleine dorpen. ★ DE PSP, die met de PvdA het PAK vormt, stelt voor, d?.t het provinciaal bestuur regelmatig hoorzittingen organiseert, vindt, dat de leden van Provinciale Staten als regel géén funktles bij hogere en lagere openbare lichamen mogen hebben, wil de flatbouw beperken en de Friese landschapsgebieden en recreatiegebieden moeten volgens deze partij gemeenschapsbezit worden. * MEVROUW DIEUWKE DE GRAAFF-NAUTA, voorvrouwe van de CCP is voor openheid, goed overleg en samenspel en haar partijcombinatie voegt daaraan toe: extra aandacht voor hoogwaardige trekpaardindustrieën, aanwijzen van een aantal superkernen, een vierstrooksweg van Friesland door de IJsselmeerpolders naar het Westen, een vierstrooks van de Afsluitdijk via Leeuwarden naar Groningen een onderzoek van de mogelijkheden van een verbinding Staveren-Enkhuizen. Verder is de ARP-CHU-KVP-combinatie voor De PSP liet voor 18 maart 1970 — de verkiezingsdag — nóg een ander geluid horen: geen commissaris van de koningin, maar een voorzitter van het college van Gedeputeerde Staten, die uit de Provinciale Staten wordt gekozen. De PSP voerde als argument aan dat op die manier „het gemanipuleer rond de benoeming van deze funktionaris zonder werk wordt voorkomen". De commissaris is er, ondanks het PSP-program, toch gekomen en kennelijk heeft hij ook wel werk, want meestal verlaat hij bijeenkomsten voortijdig en dat wijst op een drukke winkel.

VOOR HET PAK schittert even de naam van ir. Pieter Tichelaar van Makkum aan het politieke firmament. Hij is lijsttrekker in de kieskring Sneek en hanteerde het motto: „Hwat leve, hwat frette, hwat drinke en as men oer de tachtich is net al to bidonderd it gref yn. Dêr giet it dochs om". Het PAK komt via de heer Tichelaar det onder andere het volgende plan voor de recreatie: actief stimuleren van de toeristenindustrie langs de hele kust van het IJsselmeer tussen Breezand en TJrK. Daar moet behoorlijk veel kracht achter aanleg van een verbinding met Ameland. Mevrouw De Graaff e vindt ht olan Twellegea te groots, maar wil het als praatplan wel accepteren. De recreatie moet zich concentreren langs de meren; niet erin.

DE BOERENPARTIJ dient zich aan bij monde van Pieter Leffertstra uit Wyckel, die eens een tijdje Kamerlid voor die partij is geweest. Hij heeft net als de andere BP-kandidaten tweeduizend gulden moeten storten als waarborg om de wegloperij uit de partij, — een toen heersend verschijnsel — tegen te gaan. Geen schappen en rapporten, is één van de stellingen van de BP. Bezuinigen op nutteloze statussymbolen, waaronder in zekere zin ook It Frysk Orkest wordt gerekend, partikulieren moeten de recreatie op poten zetten en het aantal ambtenaren moet omlaag. De BP hoopt op twee tot drie zetels. (Het werd niet één). ★ DE HEER KLAAS HELMHOLDT van Binding Rechts staat belastingverlaging voor, vindt dat de overheid veel onnodige uitgaven doet, wil een reserve vormen door het zand dat voor het opspuiten van de eilanden bij Heeg en Gaastmeer is gebruikt te verkopen aan aannemers en wil de recreatie bevorderen. ★ FRIESLAND ÉÉN GEMEENTE laat de FNP weten. Dat wordt dan de vijfde gemeente qua grootte van ons land en dat levert f 53, miljoen op. Het samenvoegen van drie tot vier gemeenten lost niets op, vindt Jan Bearn Singelsma in 1970. Hij voorspelt verder, „dat de rékréaesje aenst njoggen moannen yn it jier wurk jaen sil". ★ WD-ER MR. BINNE van der Veen hoopt dat de pers „ons image van betreurenswaardige achterbuurt niet verder opbouwt" en is tegen meer inpolderingen. D'66-er Klaas de Wit stelt een reeks demokratiseringen voor: ambt van commissaris van de koningin, Kultuerried en Opbouworgaan. Verder wil D' 66 streven naar een grootstedelijk milieu. „Niet dat Friesland één grote stad moet worden, maar wel dat wij de oude angst voor de stad kwijtraken". D' 66 rekent zon beetje op vier è zes zetels. (Het werden er twee, later zelfs één). ★ WISSE BRON van de SGP ziet de kans groter dan ooit voor zijn partij in de Staten te komen. Ook die kans bleek te klein. Zijn partijgenoot ds. K. van den Belt deelt op een tijdrede in Drachten mee (28-1-1970): „Laat men ons maar verdoemen met: „de zwaren", „de duisternis" en met „mensen, die altijd in de put zitten". Laat men het maar doen, want wij verwachten na Zijn belofte een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, ook al zullen de duivels de dakpannen van onze huizen zijn".

DE NAAMLOZE LIJST wordt aangevoerd door Wiebe Kooiker uit Bakkeveen. „It PAK wurdt in greate fechtpartij" profeteert hij. Hij hoopt in de Staten te komen en later in de Tweede Kamer. Die hoop is ijdel. Hij wil geen industrie erbij, „maar wat er is, mag blijven". Dat houdt in: geen vestigingspremie en geen andere wervingssubsidie. De werkloosheidsuitkering moet honderd procent worden. Verder wil hij geen energiekolossen op plaatsen waar agrarische en recreatieve bestemmingen worden vernietigd.

GPV-ER GERRIT Gerritsma is in 1970 voor betere verbindingen met het Westen. Dan kunnen hier forenzen wonen en dat maakt het bed wat op voor industrievestiging hier. Verder wil hij meer mogelijkheden voor de watersport, maar geen wilde ontwikkeling. Zijn GVP beschouwt hij als de ARP van vroeger.

MEVROUW JANKE DIJKSTRA- Bethlehem verklaart vóór de verkiezingen van 1970 dat haar partij — de CPN — in de lift zit. Zij krijgt gelijk. De CPN gaat van één naar twee zetels in de Staten. De werkgelegenheid baart haar de meeste zorg, maar ook de dreiging van recreatiewoningen, die alleen maar door de bovenlaag betaald kunnen worden. Verder is zij van mening, dat er in de dorpen meer moet worden gebouwd. Mevrouw Dijkstra wil niet zeggen, hoeveel leden de CPN in Friesland heeft. Wel, dat het meer zijn dan D' 66 (200).

VEEL VAN WAT voorgenomen was voor de verkiezingen van 1970 is niet, dan wel anders uitgekomen. Achteraf praten is gemakkelijk, ik weet het. Achteraf zeggen dat ze het lekker niet waar gemaakt hebben is ook gemakkelijk, maar dat neemt niet weg, dat je het niet zou mogen doen. Politici leiden bewaarders van kranteknipsels soms zo gemakkelijk in verzoeking.

Nog eenmaal en dan beslist voor de laatste keer wil ik nog even reageren op het tweede stukje van de heer H. Rijpstra te Tzummarum omtrent het gratis reizen per spoor op 65plus 60plus Kaarten. Zijn kritiek op NS was geheel onjuist wat intussen reeds is bewaarheid, want de NS hebben net bekend gemaakt dat het gratis reizen op de 65plus en 60plus kaarten vanaf 5 februari (dagabonnementen) zonder enige beperking weer mogelijk is. Heer R. wees nou eens eerlijk en beken ronduit dat U ongelijk hebt gehad. In uw laatste stukje schrijft u al weer een paar hatelijkheden. Ik bedoel Uw opmerkingen over die koffie in thermosfles en inzage van een woordenboek.

Ik kan U echter naar waarheid verzekeren, dat ik nog nooit een thermosfles voor koffie of iets anders in een trein heb meegenomen. En dat hoeft ook niet. Mijn vrouw en ik hebben in de trein of stationswachtkamers veel kopjes goede koffie gedronken, zelfs in een trein een volledig diner en ontbijt meegemaakt. Immers in vele treinen is een goed buffet in ons land aanwezig. U kunt dat in het spoorboekje vinden. Het bekende teken (kop en schotel) onder de treinnummers op vele baanvakken geeft dit duidelijk aan.

Van Leeuwarden naar Zwolle lopen er ongeveer 37 treinen waarvan 10 stuks met koffie, van Groningen naar Zwolle lopen er 56 treinen met 24 stuks waarin koffie, van Zwolle naar Amersfoort lopen 65 treinen waarvan 26 met koffie. Amersfoort-Amsterdam bijna alle treinen met koffie en nog veei meer treinen naar het Westen, Zuiden en Oosten waar veel gereisd wordt per spoor.

Natuurlijk kan WL (Wagons—Litz) niet in elke trein een buffetafdeling exploiteren. Dat is commercieel niet mogelijk, als er te weinig gebruik van wordt gemaakt. U zegt ~Wagon-Litz". Maar weet u wel dat de juiste naam van deze onderneming luidt „Compagnie internationale de Wagon Lits et de voitures restaurants" met hoofdkantoor in Brussel met bijkantoren in alle grote steden van Europa (ook in Amsterdam) of kent U geen Frans? Het is dus geen NS instelling. Zij verzorgt dagelijks vele reizigers in slaaprijtuigen encouchettes enz en levert alle maaltijden ook voor de KLM-vliegtuigen. Ook een prachtig bedrijf net als NS.

Verder wil ik u opmerken dat mijn stukje (200 regels) geheel waarheid is en geen enkele onjuistheid bevat. Waarschijnlijk heb ik u veel nieuws verteld, dat u nog nooit eerder hebt geweten. Het was dus ook leerzaam. Hebt u het allemaal wel goed begrepen? Weet U thans het verschil tussen het reizen per trein en per autobus? Hebt u verleden jaar de speciale vacantietrein op het station alhier bezocht? Van de vele reisbureaus in Nederland. Neen, dan hebt u iets gemist en niet het luxe reizen (o.a. doucheafdelingen voor apart dames en heren, electrisch scheren en bioscoop met prachtige kleurenfilms van vele toeristplaatsen zelf een danssalon en heerlijke slaapgelegenheid enz) in een trein gezien. Dat was iets geweldigs. Heb je in bussen niet.

En dan over dat woord „monopolie" wat u komisch vond. Ik ken dat woord heel lang sinds ik op de Muloschool en de RHBS ging. Ik was toen plusminus 13 jaar en behoefde het dus niet in een woordenboek op te zoeken, zoals u moest doen. Het betekent alleenhandel zonder enige concurrentie. U gebruikte dus dit woord foutief, want de NS is geen handelsonderneming, doch de spoorwegen hebben alleen een dienende taak in het algemeen belang. Ik had geen woordenboek nodig. Wel bezit ik nog al mijn woordenboeken o.a. Nederlands, Frans, Duits en Engels van mijn studiejaren. Ook een Winkler Prins heb ik wel.

Maar gelukkig hoeft u thans niet meer te klagen nu het gratis reizen per trein voor 65plus en 60plus weer zonder beperking mogelijk is. Ik gun het u en al onze ouderen van harte. Waardeer het dan ook maar. Ik heb verder geen lust meer om met u te discussiëren. Daarom tenslotte veel gezondheid en veel reisgenot per NS aan alle 65 plussers en vele anderen gewenst en bedank de NS daar dan voor. Salut. Leeuwarden. 65 plusser

Minister Van Agt ontwaakt nu het nog kan/Onze vrouwen en kinderen, zij worden bang./ Wat is ons leven u nog waard/Voor de bescherming van dees aard?/Schoten vallen in de nacht/Er valt een hoofdagent in onmacht. Slechts één en veertig jaren oud, het laat de wrede schutter koud./ Een burenruzie in het klein/Wordt voor die man een waar festijn/Dreigend gaat hij daar te keer/Gewapend met geladen geweer./De agent moet psychologisch zijn. Nu ligt hij daar dan toch in zwijm/Bewapend met een vuurpistool./Niet schieten leerde hij op school/Slechts praten en doorredeneren/Zal het tij weldra doen keren/- Wietze, kerel, beste vriend/Je had een beter lot verdiend./Dees goed beschermde onverlaat/Loopt over enige jaren weer vrij op straat/Hij wordt geholpen en gereclasseerd,/Jij slechts begraven en geëerd./Je vrouw en kinderen blijven achter,/ Hun leed wordt door de jaren zachter/Doch zij vergeten nimmer het schot in de nacht./ Wat zegt u dit, minister Van Agt? Leeuwarden. Een hoofdagent

Een celdier, uiterst primitief, had toch een tweede celdier lief. En telkens als hij in een cel de charmante Marcelline belde had elke cel met ieder dier een celdrementse boel plezier. TRIJNTJE FOP

(Van onze correspondent)

BRUSSEL — De bijeenkomst van min of meer rijke, olieverbruikende landen in Washington, maandag en dinsdag aanstaande, lijkt te zullen ontaarden in een nutteloze internationale vingeroefening. En de EEG verschijnt daar, met negen voogden, als een bloedarm baasje dat wel naar een feest mag, maar geen kleren heeft om aan te trekken. Elke vergelijking met ene Assepoester houdt daarmeee op: de barre werkelijkheid van de internationale politiek gedoogt geen goede feeën.

De Europese Gemeenschap kortom gaat naar Washington met een mandaat dat voornamelijk dank zij Franse bemoeienissen een bekentenis van beangstigende onmacht is geworden,. De Gemeenschap had overigens geen andere keus- Er moest een mandaat-komen met negen handtekeningen eronder, hoe negatief ook, óf de lidstaten zouden tot op misschien wel niet meer te overbruggen afstand uiteendrijven.

kaanse verhoudingen zo beïnvloeden, dat daarmee de nieuwe inhoud van een Atlantisch bondgenootschap, waarom Nixon en Kissinger vragen, ook zal worden gedefinieerd.

Van Amerikaanse kant ligt het voor de hand de leiding te nemen bij het organiseren van de olieverbruikers: het heeft zelf ruimschoots uitzicht op onafhankelijkheid van olie-import en het heeft te maken met gesprekspartners, die hun verlangen om niet tussen ka en schip te vallen, hebben uitgebouwd tot een belachelijke spreidstand. Dat geldt voor de Japanners evenzeer als voor een aantal van de Europese partners. Het gaat om het voortdurende conflict tussen de eisen van het Atlantisch bondgenootschap en de noodzaak om de olievoorziening veilig te stellen.

Maar de hartelijke, positieve reacties, die het initiatief van niet onverdachte zijde in Washington aanvankelijk bij vrijwel alle lidstaten, behalve Frankrijk, teweegbracht, staan wel in schrille tegenstelling tot het bloedeloze document waarmee het naar eenheid strevende Europa van de Negen nu zijn schamelheid poogt te bedekken.

De Washingtonse invitatie had al direct tot argwaan kunnen leiden, omdat Nixon zich bij het schrijven van de brieven naar de staatshoofden-regeringschefs niet heeft opgehouden met de vraag of van de EEG vijf dan wel negen lidstaten moesten worden uitgenodigd. Hij heeft het daarentegen aan Europa zelf overgelaten om zijn eenheid zo nodig te bewijzen, met als resultaat dat de conferentie nu een nogal vage aangelegenheid moet worden.

Zodoende beweert Europa als unie te willen bijdragen tot vrede in de wereld, maar de mannen die deze identiteitsverklaring opstellen, reizen intussen naar hun olieleveranciers met een griezelige collectie oorlogstuig. Niet zonder reden noteert de Britse Guardian dan ook dat Europa zich misschien iets minder identiteit, doch iets meer waarheid zal moeten aanmeten.

Het mag er in Washington dan ook niet om gaan in hoeverre de rijke verbruikers een soort oliekrijg tegen de veeleisende producenten kunnen beginnen. Zon confrontatie lijkt wel te winnen, maar zij veroordeelt grote delen van deze wereld dan toch tot een minimum van leven. Niet zonder reden heeft EEG-commissaris Cheyson vastgesteld dat het afschuwelijk zou sijn wanneer er naast de toch al arme Derde Wereld nog een „vierde wereld" sou ontstaan: die, waarin de mensen alleen nog maar sterven-

Géén frontvormins: tegen de olieproducenten, hebben de Fransen gezegd. En hoewel de Westduitse minister Scheel als raadsvoorzitter nog zei dat „frontvorming" niet als een vies woord moet worden beschouwd en dat de Arabieren dat toch óók hadden gedaan, besloot de EEG van frontvorming af te zien.

De uitkomst van de Europese worsteling met eigen onmacht kan dan ook op zn best een gedachtenwisseling worden over de methoden die moeten worden gevolgd bij het grote gesprek met de olieproducenten, de rijke olieverbruikers en de arme olieverbruikers. Wanneer dan ook het Parij se dagblad Le Figaro schrijft dat de Negen het erover eens zijn de instelling van een permanent Atlantisch comité voor energiezaken af te wijzen, dan raakt het aan de grondslag van de Franse bezwaren.

Als de conferentie in Washington niet verder komt dan de procedures en wellicht een gezamenlijk onderzoek naar alternatieve energiebronnen, wat gaat er dan wel gebeuren? Het is vrijwel zeker dat reeds begin maart een speciale algemene vergadering van de Verenigde Naties bijeenkomt om niet slechts over het energieprobleem, doch over het gehele vraagstuk van de grondstoffen te beraadslagen. Daar zullen dan de rijke landen, die hun industrieën zon driekwart eeuw op goedkope grondstoffen hebben laten draaien, een nederlaag moeten lijden.

Parijs vreest namelijk dat de Verenigde Staten zich aanmerkelijk sneller dan Europa op energiegebied onafhankelijk kunnen maken. Dit is trouwens een van de doelstellingen waarmee Nixon paradeert. Doch wanneer de VS dan wellicht ook als energie-exporteurs zouden optreden, ziet Parijs aan de horizon al een nieuwe Atlantische slavernij opdoemen van het soort, waartegen het zich in de EEG èn in de NAVO zo nadrukkelijk verzet. Washington mag in geen geval de Europees-Ameri- Het dagend besef dat schaarse grondstoffen een verschrikkelijk wapen kunnen vormen, moet een pijnlijk stabilisatieproces inleiden. Wanneer daarbij niet met de uiterste omzichtigheid te werk wordt gegaan, komt het misschien ooit nog wel eens zo ver dat een krant in Koeweit foto's vertoont van kindertjes met dikke buiken en dunne armpjes in bijvoorbeeld Staphorst.

(Van onze correspondent)

WASHINGTON — Voor Washington ligt het belang van de aanstaande energieconferentie minder op het praktische dan het diplomatieke vlak. Ondanks een ogenschijnlijk zakelijk-praktisch georiënteerde agenda hoopt de Amerikaanse regering, om het maar bondig te zeggen, zowel in West-Europa als in sommige Arabische landen verloren diplomatiek aanzien te herwinnen.

Voor zover het landen als Saoedi- Arabië betreft, die Amerika een gezichtsverlies hebben bezorgd dat ook andere ontwikkelingslanden niet ontgaan is, was de komende energieconferentie op zichzelf al als wapen bedoeld. De Amerikaanse regering hoopte kennelijk dat de Arabische olielanden hun oliekranen weer zouden opendraaien, alleen al bij de gedachte dat „het machtige Westen" een gezamenlijke vuist zou gaan maken.

Dit eerste schrikeffect werd duidelijk niet bereikt, vooral niet toen zelfs de EEG-landen geen gemeenschappelijke vuist konden ballen en hun afgezanten als concurrerende marskramers met hun voordelige westerse aanbiedingen van wapens en ontwikkelingshulp de olieboeren lieten afreizen in ruil voor enkele extra druppels olie.

de prijzenkast van one-man-upmanshlp bij te zetten.

Bij een beoordeling van het mogelijke nut en effect van deze energieconferentie moet niet uit het oog worden verloren dat het initiatief ertoe uitging van het land (Amerika) dat het minst van de olieboycot te lijden had, en dat het de Verenigde Staten dus inderdaad om andere redenen van belang is dit front van westerse eensgezindheid te tonen, al is het maar even welgemeend als de lachjes op een geposeerde groepsfoto.

Dit wil niet zeggen dat Washington niet oprecht hoopt op zo kort mogelijke termijn een eind te kunnen maken aan de olieblokkade, maar wel dat het terloops nog een paar puntjes op de i heeft kunnen zetten. Een goed resultaat van de conferentie kan dr. Kissinger bijvoorbeeld geen kwaad wanneer hij straks weer in het Midden-Oosten is en moet proberen in Damascus te bereiken wat hem in Cairo al lukte — een regeling die voor Syrië en Israël aanvaardbaar is.

Kissinger noemde voortgezette olieonthouding zonder meer „chantage", en duidelijk was dat de olie-Arabieren gevraagd werd aan de vreselijkste gevolgen van hun slecht gedrag te denken, vooral nu de geïndustrialiseerde westerse landen dan eindelijk maandag om de tafel gaan zitten in Washington.

Een tweede punt voor Washington zal zijn dat het tegenover de Arabisch- Russische of Chinese buitenwacht weer even heeft laten zien dat het nog steeds ondanks Watergate en het onzekere lot van Nixon, initiatiefnemer voor het Westen kan zijn. Dat zijn geen kleine bijverdiensten voor een conferentie die op zijn best een gemeenschappelijke pas op de plaats zal opleveren, totdat er zekerheid is wal de Arabieren nu werkelijk van plan zijn. nationalisatie of geen nationalisatie. En dat, uiteindelijk, is het niet zo geheime codewoord voor alles wat zich maandag en dinsdag in Washington gaat afspelen.

Het tweede punt waarom deze conferentie goed in Washingtons kraam te pas komt, olie of geen olie, is dat er door de weerbarstige EEG-landen en NAVO-partners die zich tot nog toe zo weinig gelegen hebben laten liggen aan Nixons „jaar van Europa" en zijn voorgestelde nieuwe Atlantische handvest, vergaderd wordt op uitnodiging van de Verenigde Staten, met een door de Amerikaanse regering opgestelde agenda en bovendien ook nog op Amerikaans grondgebied. Dat is in diplomatieke kringen geen kleine trofee om ln