Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.) \ dienol van Red Band natuurlijk.

(ADVERTENTIE I.M j w 1 ElO SPECIAAL EEN HEERLIJKE CrmUSDRANK

| 4 FTTH J Sparen met variabele-termijn bij de bondsspaarbank gegarandeerd ! _ FRIESE £ J BONDSSPAARBANK Hoofdkantoor: Zaailand (beursgebouw) Leeuwarden

LEEUWARDEN — De vorige week heeft de rijkspolitie in Friesland IG7 i s op de bon »•■ ciclm in totaal 7200 auto's geeontro lutomobili du bOOderd kilometer per uur (de hoogst gei was 150 kilometer per uur), achttien ha en 140 ■ i .lui de 50- of 70 km-borden. D •hln- Mi, del i nelier gereden werd. Ben probleem vormen, aldus de polil die op de • e-gen (voi» BOkm) 1 tn mogen. Daardoor vormen er ioi Imanoero ■

LEEUWARDEN Het smeulend COoffid tuiten de twee Leeuwarder scholen voor motorisch gehandicapten en de gemeentelijk»- sociale werkplaats lijkt zijn e-inde- te naderen. De • sek nebben vertegenwoord de Dienst Sociale Werkplaatsen (DSW), de bijzondere en neutrale school en Maatschappelijk Werk voor Geestelijk Gehandicapten uitgebeld overleg gepleegd ove« de beswaren, die bij de schoolhoofden leven tegen de werkplaats. De beet [an Nieowenkamp, sinds 1 augustus van het vorig jaar hoora van de bijzondere school „De Schutse": ..Al den laar lang Kaan et geen pupillen van dóe school meer naar de sodah werkplaats, boewei wij echt wel goede candidaten voor de werkplaats hadden en nebben. De oorzaak ligt in de opzet van de werkplaats: de slee. is te- fabrieksmatig, de nadruk ligt op de prestatie terwijl er weinig waardering is voor mensen die de te hoge nor men niet kunnen halen, de factor ontspanning komt niet aan bod, kortom, de sociale werkplaats is weinig sociaal."

door een \ ,ng mogelijk, ook de n uit de B-Kroep permanc-nt binrkplaats te houden. Zij kreeen rechtspositie, die tot dusver ontbrak. Toch had dat in Leeuwarden niet I dat meer pupillen van ir de werkplaats gingen. De heer Jan Speller, maatschappelijk werker bij de Stichting Maatschappelijk Werk voor Geestelijk Gehandicapten: ..Wij zijn een intermediair tussen de scholen en de werkplaats. De scholen melden kandidaat-werknemers bij ons n wij kijken dan wat de mogelijkheden bij de werkplaats zijn."

De uitstekende ervaringen met cle s,« i.li- werkplaats in Alphen aan de Itiin. waar de heer Nieuwenkamp werkte voor hii naar Leeuwarden kwam. deilen hem m brikken can het slechte contact tussen de scholen voor tili.inclicapten en de werkplaats in de hoofdstad. „Ook hier nf ik kinderen, die na ome school eigenlijk zeer m se hikt /emden lijn voor een betrekking in ile so. i.ile werkplaats. De normen zijn. dat ze de arbeidsfeer niet verstoren en een redelijke mate zelfstandigheid bezitten. Die pupillen hebben wii, maar tot nu toe verdwijnen ze allemaal naar de dagverblijven. Het zit hem niet in het werk op de werkplaats, want mits het goed wordt voorbereid, kan een imbeciel ook bijvoorbeeld puntlassen en electrotechnisrh \M-rk doen. Maar nadat we jarenlang ons hoofd restoten hebben, melden we ze nu al niet meer aan."

„We ;aten de laatste tijd tehti een vicieuze cirkel: door de slechte ervaringen met de werkplaats we enorm huiverig geworden voor plaatsing van imbecielen. De vrij zwaar gehandicapte heeft een lange periode nodig om aan een veranderde situatie te wennen, en de overgang van school naar werkplaats is geen kleinigheid. Als je dan verwacht, dat het op de werkplaats niets wordt, ben je al snel geneigd de pupil direct maar aan te melden bij het dagver-

De heer Nieuwenkamp zegt grote verwachtingen gehad te hebben van de zogenaamde „permanente B-regeling", waardoor ook de „zwakkere broeders" een betere kans binnen de werkplaats zouden krijgen. ..Er is evenwel niets veranderd. Ik erken, dat een wei-k--een werkplaats is, en geen speelplaats. Maar hier in Leeuwarden ligt nog té veel de nadruk op de produktie. Als je een imbeciel domweg acht uur per dag in een fabrieksachtige hal zet met de opdracht aan he: gaan, kan ik dat moeilijk sociaal vinden. Een rustige proefperiode, een paar uur sport en ontspanning per week, een goede overlegsfeer met de school mis ik hier. Het moet toch zonder meer mogelijk zijn dat ik zomeer, midden in de week. met een paar jongens de werkplaats kan bezoeken, om tegen mijn jon^. zeggen: kijk, hier kunnen jullie straks na de school komen, het gaat hier zus en zo en bekijk het maar eens rustig." Binnen de Dienst Sociale Werkplaats bestaat begrip voor de problemen van I hoolhoofden. De heer Eelke de Jong, personeelsfunctionaris: „Uiteraard doen wij onze best om de sfeer zo _ mogelijk te houden, maar de nadrm ons nu eenmaal op de productie. De wettelijke eis is. dat onze n derde presteren van wat in normaal beschouwd k ii. Daarnaast zitten er bij ons 250 mensen in de werkplaats: innen niet bij iedere werknemer een persoonlijke begeleider zetten."

Tot in 1965 viel de werkplaats onder het bestuur van een stichting. In dat werd de gemeentelijke dienst opgericht, die onder meer de werkplaats ging beheren. Gehandicapten, die moeite hadden met het aanpassingsproces, verdwenen vrij snel uit de werkplaats. ■ terke groei van het aantal dagverblijven voor geestelijk en lichacapten. Volgens de wettelijke regeling werden tot vorig jaar de betrokkene doorgaans plaatsing in mensen ingedeeld in de categorieën A en B. De B-groep vormden zij, die de norm van „een derde arbeidsprestatie" «inden halen, die niet regelmatig ten en mogelijk de arbeidssfeer verstoorden. Kon één van deze bezwaren worden weggewerkt, dan werd de r ingedeeld in de A-categorie. Bléve: waren, dan werd het md verbroken, hetgeen voor de betrokken e doorgaans plaatsing in . i f tot gevolg had.

In juli van het vorig jaar werd het

In de bijeenkomst tussen de betrokken instanties werd als mogelijkheid om uit de tot dan onuitgesproken problemen te komen, een stage-periode voor aspirant-werknemers genoemd. De heer De Jong meende, dat de DSW hier niet afwijzend tegenover zou staan. Bovendien werd door alle aanwezigen de noodzaak onderschreven van een regelmatig overleg tussen de scholen, de stichting en de gemeentelijke dienst. De heer Nieuwenkamp ..Het is goed, dat we eindelijk eens rond de tafel zijn gaan zitten, na enkele jaren zonder enig overleg. Ik weet uit ervaring, dat hte anders en beter kan. dan dat het hier gaat. En uiteindelijk is een goede verstandhouding niet in ons belang, maar in het belang van de pupillen."

LEEUWARDEN — Kerkuilen zijn zeldzaam geworden, stelt onze vogelkundige medewerker Gerrit Bosch vast. Ze broeden nog hier en daar in Friesland, bijvoorbeeld in Pietersbierum en Westergeest. Het is die oranjekleurige uil met een hartvormig gezicht en donkere bruine ogen. Ze worden ook wel „goudüle" genoemd. Vroeger werden ze nog weleens gedood omdat ze zo mooi waren om opgezet te worden. Zwaluwen namen ze 's nachts wel van de 'i, maar we hebben gelukkig nog zwaluwen dan kerkuilen.

Steenuiltjes. die kleine met grote gele ogen, zijn ook zeldzaam geworden, vooral in het noorden van ons land. nerichtte ons dat de Turkse tortel al zat te broeden in het begin van maart in Franeker. Turkse tortels met een zwart ringetje in de nek zijn winti. Ons eigen tortelduifje, dat vooral in de bossen broedt, is een zui.'.omervogel en moet nog uit het •i terugkomen

1\ GRONINGEN heelt een vijftal jaren ..'t Swieniegeltje" besta., tijdschrift dat gewijd was aan de schrijverij in het Gronings. Simon van Watturn, één van de bekendste Groninger dichters, heeft er heel wat ven schreven. Niettemin is 't Swieniegeltje al een jaar ot vijftien van hel I verdwenen. En er is geen nieuw blad voor in de plaats gekomen.

Toch wordt er af en toe nog wel iets ondernomen bij de buren. Zo is er sinds kort „De Pennevogel". een probeersel van studenten van de rijksuniversiteit te Groningen. Het is een Gronings-Ov. r ii.sselse-Stellingwerf se-Twentse koproduktie en er staan bijdragen in van Henk Bloemhof uit N'iieberkoop. Tim Scherings uit Ezinge, Janny Rietman uit (.enemiiiilen en Nen Sö^er uit Enschede. Vier streektalen alzo in één boekje.

De Fries Mozaicklczers zijn getraind in het ontcijferen van alle mogelijke van het ABN afwijkende talen, dus zullen ze met dit versje van Tim Scheiiit Aizing (Ezinge) geen moeite hebben:

guster ston 'k op diek. storm, loienkracht negen. 'k zag 't wad en hoge golven achter 't sliek, meeuwen warren vot; der bluide niks. allennig ik op diek. 'k veraanderde: 'k heurde Bach en Bartok. 00. 'k nuim 't moar Die en God. Nou, en het StelUngwerfs is natuurlijk helemaal gesneden koek. Hier komt Bloemhoff uit Ni-jberkoop: een dichterkien uut Spongehoeke donkt een hiele toeke) ..Dat riemen, volk, is uut de AJliend gevuuln-. meer ok ai toodt et zo gauw En dan Janny Rietman uit G;illemuden (Genemuidetn): 'i om-ie toe tegen mi-j zeden ek olie niet van oe kank mi-j wel niet begriepen mar 't is tot door an toe ' taan-ie de zunne mee zollen nen "iet edacht van oe En tenslotte Nen Söker uit Enschede, ke wordt ge■ i id: i/,' ilu-li urndak i nich loaten kan > los. niimaol

wat hek der an veul ik mie) noew dan lichter en zin ik dan noew nen dichter schriewen schriewen schriidat mie) dat wa zo goed Er staat overigens ook proza in De Pennevogel, maar dat laat zich minder gemakkelijk citeren, dat sadwaende. Het bundeltje, waarvoor Sietske Bloemhoff het hierbij afgedrukte omslag maakte, wordt in een oplage van 300 exemplaren verspreid en kost maar krijgen op het adres Oosterwcg 41-1 te Groningen. Het hangt van de verkoop af of er nog meer nummers zullen verschijnen.

WY HAWWE ta dieredei, to he memmedei. in himmeldei, mar foar üs boeren wie 't wol nedich, dat ek in plastic-dei kaem. Lyk as nou aenst mei Peaske. it feest dat alles prut en him ünt.:owt. soe it dan net moai wêze, as it hiem en höf en soms ek it lan en de sleatten fan plastic üntdien wiene. Dêrom woe ik foarstelle om de sneon foar Peaske ta plasticdei to forklearjen en dat dan de boer mei frou en bern alle ünnoadige plastic opromje om sa in stientsjc by to dragen oan it bihald fan de natuer. (Doarpsskille, Boazum)

ONS DORP heeft de I. ir jaar een behoorlijke uitbreiding ondergaan, wat tot gevolg heeft dat het inwonertal hierdoor ook is gestegen. Dat dit allen geen Friezen zijn zal U bekend zijn en dat verschillende van hen onze ..Fryske tael" niet of nauwelijks verstaan. Terecht worden zij brj verschillende activiteiten door de leiding welkom geheten. Verschillende verenigingen profiteren van deze nieuwe bewoners, doordat zij lid worden. Wat mij nu opvalt is dat deze mensen veelal in het „Frysk" worden toegesproken, waarvan ze dan meestal geen woord verstaan. Toch willen we graag dat ze ook in onze dorpsgemeenschap worden opgenomen en deelnemen aan de activiteiten, die in ons dorp plaatsvinden. Mijns inziens is het dan ook niet meer dan billijk, dat zij ook eens worden toegesproken in de taal die wij, maar ook zij, verstaan. (Nijsl&n, Nijland)

de training aan de Leeuwarderweg trok de groep van 13 man, van buiten blakend van zelfvertrouwen, maar van binnen toch wel iets angstig, op naar de sauna van de heer Ketelaar. Deze liet ons eerst zien wat nu wel de bedoeling was, bij het openen van de zweetcabine ontlokte dit bij Siemen al de uitroep: „Der kom ik fan myn 11bbensdagen net yn, der kinst wol yn smore". Inderdaad de temperatuur was vrij hoog, n.l. 80 graden Celsius. Maar na een minuut of tien was iedereen toch al lekker aan het douchen en daarna stapten de eersten zonder angst en beven de zweetkamer binnen. Nu volgcli hels, maar toch ook wel verukkelijk kwartiertje. ledereen wist wel een leuke opmerking over de situatie te maken, hetgeen natuurlijk tot grote hilariteit leidde. Aan het slot van het eerste kwartier gooide de heer Ketelaar nog een paar lepels vol water op de gloeiende stenen, hetgeen Germ bijna van cle bovenste planken deed storten, met de voor hem typerende woorden: „Ik krij gjin lucht meer, smyt dy doar iepen, ik moat derut, ik gean hjir hardstikke dea." En daarmee stortte hij zich de cabine uit. Inderdaad door die paar lepels vol water ontstond er een enorme door alles heen dringende dennengeur, wat je bijna de adem benam. (Nijslan, Nijland)

LEEUWARDEN — „Het centen — in plaats van procenten — idee van de vakbonden wijs ik af Het is gebleken, (volgens een rapport van drs mevr. Vissen dat bij loonsverhogingen in prtK-enten het hogrr personeel sceu overcompensatie krijgt in vergelijking met het lager personeel." Dit zei professor \id van Doom, hoogleraar aan de juridische fakulteit van de Vrije t'niversiteit in Amsterdam gistermiddag in het „Oranje Hotel" tijdens een bijeenkomst die was belegd door het ../aken» eiitrum Leeuwartlen".

„Sinds 1965 zijn de prijzen van het verbruikspakkot van het hoger personeel een paar procenten mer dan de prijzen voor het lager personeel. Daarom is het onzin bij loononderhandelingen iedereen hetzelfde bedr; bij te seven."

De heer Van Doorn sprak tijdene de bijeenkomst over het probleem van de inflatie. Hij vergeleek inflatie- mr pijn: ..Het is vervelend, maar er zijn ergere dingen, zoals kanker en tbc." Bestrijding van de inflatie is volgens hem in theorie niet zo moeilijk. ..Er een centrale loon- en inkomenspolitiek worden gevoerd. In een geleide ekonomie kun je gedurende een aantal jaren iets dikteren en dan ben je zonder meer van de inflatie af. In onze demokratische samenleving is dat niet mogelijk. Onze politici moeten rekening houden met opinie-onderzoeken en wanneer hun populariteit is gedaald dan liggen ze nachten wakker."

Deze uitspraak betekende echter niet dat de heer Van Doom pleit voor een ander maatschappelijk bestel in Nederland, „want inflatie is niet erg zo lang het binnen de perken blijft." Een te sterke stijging van de inflatie is noemde hij gevaarlijk omdat je in zon situatie kans hebt op grote sociale onrust. De mensen gaan roepen om een sterke man en je hebt kans op een diktatuur", aldus de heer Van Doorn.

+ Ju Opper)

* ~Dc cilci bril Vries ■ itsterhaule il dood. Zondagmorgen el 35 jncir oude paard tut u-at vermoedelijk een hartaanval is ge. overleden. Een nutuurüjkr odat de alige baas in vervulling is gegaan.

„De dld brune erdere mol ,s- geweest. Na eem stuk Mozaiek van november 1972 is het • de dier opgenomen «■ „De Paardenkamp" te Soest, het tehuis voor rde paard- peciale v 'ichoeven. Jitse de Vries was erg blij met deze oplossing, want anders had d/d brune moeten laten ajn

etl dat stond hem I rum had mr gediend. Talrijke diere in Fries Mo:aiefc ingespcirtnen om de ald brune opgenomgen. Jitse de Vries weet wil deze eme helpen graag nog eenmaal weg bedanken. OP DE FOTO: De ald bn Pn bacw.