Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

Un wat muuurliik gisteravond voor ied< slikken en een wegpinken, omdat de grote doorbraak naar links of rechts of

het midden is uitgebleven en omdat zeven miljoen Nederlanders hun pooefening van stampen op de in hechte eensgezindheid heb' i nu al haast 24 uur achter de rug en nnlt wc< m aan de Inderdaad. . ■ namelijk ei

ali tweede de bek verlag< -ert, kan de eerste gemakkelijk overtroeven en zo vervolgens. Van deskundige zijde is geopperd om de FNP als w het eerste voorstel te laten doen, maar dat is te gevaarlijk, want dan zal de volgende partij reeds de fiscus geld moeten laten terugbetalen om nog enigszins m de kiezersgunst te In ieder geval, by de Jcomen- Uen Wiegel en Den Uyl de Ne ra wel weer diets proberen te maken ilnt 'jet om een procent meer of fn '■enteraden zich op de toep al o htpmi

..

Hl N ll\\«. - Wanneer er gisteren Tweede Kamerverkiezingen waren gehouden in plaats van st.itciiv erkn/m jjcii. /on dr l'vdA /ijn positie als grootste p.u tv iiii/ienlijk hebben \erslerkl llooiil.it in vijf provincies de KVP. \i:r ,ti ( 111 nul Mm \ lust zijn uitgekomen, ter\vi|l dr progressieve line. I'vd\. D' 66 en l__t, in ile provincie riri'ihl s.imen gingen, is het niet mogelük een vollediit betrouwbare vergettjkini Ie maken tuisen dr/e Statrn \ erkic/inuen en dr T-teede Kamerverkn /meen van 1972.

De v D' 66 •'" len samen 55 van de 150 tl in 1972. es dat ■ van zes zetels op éen 1 de Pl'!, /ich !: op 7 De WD zou ach'

l SO Uitkot na de PvdA, omdat het aa_

democral rven, Mn mi mv.! ■chuivtng aki' naar CRU DS'Ti ï 6 rwnr 2 zetels.

t-Der Uvl 7i van 0 D' 66 i-n pm samen), De < KVP WD. ARP. CHU en DS'7O 7.011 op meiTneerrlerheid hel pa it ij en 71

Onder alle voorbehoud /on de Tm, ét Kamer er als volgt uit/i,n. als gisteren Kamer Mrkie/ingen «aren gebonden: r.d \ it (wh IS), TVD • k\ r 11 ïl \i:r II (14), (in nut; 1 (6), PPR 7 (7). < pn PSP • I lts f| ~, BT l'■ BOP ._>. <;PV Z (2). RKPN 0 (1).

BREENDONK — De Westduitse president Gustav Heinemann heeft een bezoek aan België gebracht. Hij legde een krans aan de i'Oet fan de earecutiepalen in het oude lort van Breendonk. In de Tweede Wereldoorlog hadden de na:i's hier een gevangenenkamp.

■ nitge- Den

_ kinaar. Als k hlixitC' I 'g bij \;inge■

' zonder reden, ouw in i "opgemeen! laagst betaalden te Ut zo een sopbouw door

10.5 pn>•n in de •ord moet ligt I

_n allo lr__n__»n ntstaan t groepering . .:,■ burgera uit opperste voorzichtigheid |eboden npdat niet over vijftien -chap bevan grote :ie te weikening houd Ie wensen van ac gebredken, en die (i:iarrirr. beter n zijn. Bij het aantal rie oorspp ramingen a ten Er is v:,n de

tuur■ ■ogisch I» len betrokken. t er, zon mist.-e «___-,_ __.. i \ oor fte •|) die "osdoortewiM

LIVERPOOL — De Britse marine ■ ''(lil '

(Van onze parlementaire correspondent)

DEN BAAG — „Ik kreeg zo langzamerhand een trauma. Bij de Statenverkiezingen van 1966 verloor de PvdA toen men in de regering zat. Nu hebben we gewonnen. Daar ben ik diep dankbaar voor. Het kabinet is sterker dan ooit". Aldus premier Den l \ I in Eindhoven, terwijl hij bijna onder de voet werd gelopen door partijgenoten. „Alle verhalen over de VVD, die over zn hoogtepunt heen zou zijn blijken niet uit te komen", zei een enthousiaste Hans Wiegel, de VVD-leider, die kort daarvoor op handen was gedragen door feestende VVD'ers in het Haags Congresgebouw.

De winnaars bij de Statenverkiezingen reageerden tevreden. „Links Nederland zal op den duur steeds verder achteruit gaan", zei Wiegel, die in het s van de ARP een aanduiding zag, dat de achterban van de ARP een oproep zal doen aan oud-premier Biesheuvel om weer terug te keren in de politiek (Biesheuvel is een tegenstander van AR-steun aan het kabinet-Den Uyl)- Oud-staatssecretaris Vonhoff (WD) voorzag op langere termijn spanningen binnen de regering.

CHU-leider Kruisinga: „Onze duidelijke opstelling is beloond", zei hij in een eerste reactie. Zijn christen-democratische partners van KVP en ARP hadden het iets moeilijker, omdat ze verloren. ARP-leider Aantjes, die flink wat stemmen kwijtraakte, noemde het verlies voor zijn partij onmiskenbaar, hij was wél blij over de consolihet CDA. de samenwerking van KVP. ARP en CHU. Ook Andries- KVP) toonde zich zeer verheugd over de stabiliteit van het CDA. Hij zag drie hoofdstromingen zichbaar worden Nederlandse politiek: de socialistische, de liberalen en de christendemocratische. Temidden van all, heugde commentaren van chirstendemocratische politici viel een opmerkelijke uitspraak van CDA-voorzitter prof. Piet Steenkamp te noteren: „Het CDA is hard op weg om de grootste politieke combinatie van Nederland te word»

De grote verliezers, D' 66 en DS'7O, reageerden verslagen. Vooral in D'66-kring waren de mm, ties bedroefd. PvdA en PPR hadden toch wel gelijk toen ze de gedachte van de progressie.e volkspartij afwezen, zij hebben tenslotte ecHmiiicn. Wü /iin waarschijnlijk le - geweest", zei Tweede Kamerfractievoorzitter Terlouw.

Bij DS'7O 11 partijvoo. De Brauw: „Onze nieuwe kandidaten voor de Provinciale Staten waren wellicht te onbekend. We hebben tenslotte voor het eerst meegedaan". Fractieleipartij zich r zal moeten prott! lid Beix ■ ■over het net heeft WD geen Wlndeleren gelegd- Dat kan bij ons ook wel helpen". PvdA fractieleider Van Thijn zei over de winst van zijn partij: „We hebben het kabinetsbeleid inzet van de verkiezingen gemaakt. Daarover hebben de kiezers een gunstig oordeel geveld. Overigens is de stabiliteit van het CDA hoogst opmerkelijk". Partijvoorzitter André van der Louw toonde zich zeer enthousiast over de uitslag. Ondanks de tegenvallende winst van zijn partij, was PPR-leider Bas de Gaay Fortman enthousiast. „Het is een uniek resultaat, omdat we een moeilijke boodschap en het kabinetsbeleid hebben moeten verdedigen".

Een andere, zij het wat minder naar voren komende, winnaar is Boerenpartijleider Hendrik Koekoek. Hij was verheugd met de wi_st van rechtse pa - tijen. „Wij wisten wel, dat we ons zouden verdubbelen, want er is een slecht kabinetsbeleid gevoerd" zei hij slecht

PSP-fractieleider Bram van der Lek was „wat teleurgesteld" over het lichte verlies van zijn partij. Hij lijkt niet uit het veld geslagen, want de pacifistische voorman verwacht bij de komende Kamerverkiezingen (1977 of oerder) weer winst. Bram van der Lek is bereid te zijner tijd in een coalitie met de huidige progressieve drie te gaan zitten.

De CPN beschouwt de verkiezingsuitslag „bepaald niet" als een versterking van de positie van het kabinet-Den Uyl. In een voorlopig commentaar op de uitslagen verklaarde fractie-voorzitter Marcus Bakker in Amsterdam dat de winst van de WD wijst op een „duidelijke rechtse druk, die grote gevaren inhoudt voor de werkende mensen."

GPV-fractievoorzitter Jongeling noemde de verschuivingen niet bijzonder groot. Hij zei te denken, dat de voor de WD misschien wat minder was dan de voorspellingen hadden doen vermoeden. „Het einde van D' 66 lijkt langzamerhand gekomen en dat van DS'7O is niet ver meer." Nu bet GPV zich wist te handhaven zal de bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen ongetwijfeld zotelwinst boeken," aldus Jongeling.

DEN HAAG — Het landbouwschap verwacht dat het kabinet deze week zal besluiten voor een bedrag van ruim 100 miljoen ondersteunende maatregelen te nemen voor de Ned tuinbouw. De tuintx grote moeilijkheden •ten door de sterke stijging van de olieprijzen en de hot' lijzen uari 1974.

EINDHOVEN — De PPR loopt volgens staatssecretaris Van Dam (PvdA) van VolkshHt.srestino op de rnnd ron de afgrond. Dat is ook het geval met D' 66 en DS'7O. De bewindsman, die bij voorgaande verkiezingen nauw betrokken was bij het onderzoek naar het stemgedrag van de kietrok gisteravond uit de uitslagen de conclusie, dat de PPR een buitengewoon ontrouwe aanhang heeft. „Vaststaat, dat een groot deel van de kiezers, die in 1972 de PPR stemden, thans op een andere partij hun stem uitbrachten.

DEN HAAG — De eerste stembusuitslag in de verkiezingen voor de Provinciale Staten is uit Asperen (bij Gorinchem) gekomen. Om tien ot gisteravond was de uitslag daar bekend.

Kort na twaalf uur kon de volledige uitslag van de Statenverkiezingen worden berekend. Dat was nadat om zeven over twaalf de stembusresultaten van Rotterdam bekend ir tevoren war- 'lagen van alle overige j; in Nederland al I I bij d. van het ANP.

(.komm.i \ ii. i GraJacer i lid S. Broeken,., XII \ ,1„. ?r\{ hoofd van een stembureau was heeft aan de burgemeester van Groningen schriftelijk vragen gesteld over de slechte kwaliteit ..in de ..-mini ietten in Groningen Ir kv amen in de gemeente Groningen hij de slemliiirraus nogal wat klachten binnen van kie«ers die meenden dat het stempotlnod niet goed «.is /ij konden hun hokje niet goed rood krijsen Ond, wees al snel uit d.it lioeuel ile potloden een iets lichtere kleur rood opleverden dan bij vorige \ • en de moeilijkheden toch voorn.imeiijk ontiden door de papierku.ilitcit van het stembiljet Dit papier zou te vettig rijn De heer Broekema stelt in zijn brief aan de burgemeester I met name oudere mensen en degenen met togen daardoor ngen van hun hadden. Hij vraagt wat de reden ergang op and

GRONINGEN - en oud-wethoudei Groningen, die door de ledenvergadering van de PvdA i gemeenteraad s\ stemmen de ledenvergadering in i zijn hand' ■in alsnog een plaat Hendriks op de G lijst werd, ring net afgestemd van de stad Gron. Hendriks net totaal op de Pvd achte stemt;

DKN ll\.\(. — „Zeer triest. Ik had vel verlies verwacht voor D' 66, ook in het Noorden, maar niet zon opdonder." Dat is het commentaar van PvdA-Kamerfractieleider I (I van Thijn op de verkiezingsuitslag. Reactie van een terneergeslagen D'66-fra< tielcider lui Terlouw: Zo zie je dat het niet helpt als je de Waddenzee wilt beschermen " Hij vond het vooral zeer teleurstellend voor de Statenleden die nu moeten vertrekken. „ZU hebben veel maakt in de provincies en moeten nu weg om landelijk-politieke redenen." zei hij.

voor de PvdA in het Noorden vindt Van Thijn „een van verheugende dingen," omdat vo hem het Noorden tot nu toe abij de landelijke ontwikkeling van het kiezerstal. Hij vond het — gezien de onrust over de gewestvorming — \ verrassend dat de FNP in Fm winst boekte: „Wij hebben gelukkig tijdig duidelijk gemaakt wa: wachten van de bestuurlijke toekomst voor Friesland", zei hij. CH-frar der Kruisinga was „fantastisch tevreden" over de noordelijke cijfers. „Het is geweldig wat er voor ons is gebeurd," zei hij.

De VVD-winst is in verhouding in het Noorden wat minder dan elders in liet land. Haai \ \ l> K.niieiliil Vonhoff vindt dat toch wel meevallen. „In friesland stond ile V\l» tra, tioneel altml /wak. Kr was zelfs een teruglopende tendens. Die lijn is nu spectaculair omgebogen. Dat is voor ,1, I riezen een enorm su,, ,■_. Verdere doort. /iin te verwachten.' .ililn _ ,lr heer Vonhoff