Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADV fm 1 Jan de Harion, I I Nederlandse I I schrijver van I I wereldfaam I 1 Zijn boeken: I De kinderen van het licht 17,90 I I Het heilig experiment 17,90 fl I Hollands Glorie 18,90 I I Gods Geuzen 17,90 I I Stella-Mary-Thalassa 17,90 I I Het ziekenhuis 12,50 I I De inspecteur 12,50 I I De kapitein 12,50 I I De kleine ark (met foto's uit de film) 11,50 I I Herinneringen van een bramzijgertje 7,90 I I De wateren van de Nieuwe Wereld 9,90 I als F. R. Eckmarde detectives: I Een linkerbeen gezocht 8,50 I | Ratten op de trap 8,50 I I Drie dode dwergen 9.50 I I De maagd en de moordenaar 9,50 I I Spoken te koop 9,50 I Tot 1 mei a.s. V'" -r^s \~\ontvangt u bl| L GfcJ" „ ) aankoop van een I \ u - I) k°e van , .Ivjan de Hartog als I ItsèV^Aj geschenk zijn \\<** _ mM\ toneelstuk 'Het H Hemelbed' in een 'S^^él speciale uitvoering,^M mYmmr^tVi met een 'evens B ■ beschrijving.^^^B k BB' m** *\, BaaaaaatS : maaaaßßaaaaaaaaaaaH &&?

(ADVERTENTIE 1 M .) r irr^ittiHtW-'ii'inJMl -'-'m'»flJPVa'/a'4s»'*.,. Mjt'ai-OUi'fi ij '(■aattVt'i't'^tji ¥"' '"T" voc t iyffiiPl'rffl'if'l TjjLj\i>Vji' mt'TaiaajWi aji lé'»iaWr# iMY 'n aangename wWwrWWffK liliTOiMM p/7's arftaaaaaaaaaaaaflaal —' ~" ' * - maaaal ïf SchulfbroodtrommeL »»#■ k Mooi van bulten (oranje met wit), royaal J yan binnen.Het schuifdeksel bewaakt m m zorgvuldig do versheid van uw brood. M wjA. J Voor déze prtjs hoeft ver geen mmCT boterham minder om te eten. 4*7? W\ /alLlt.gH^HllKt Sik • '

LEEUWARDEN — De totale door het toerisme in friesland geëffectueerde werkgelegenheid bedroeg in 1970 ruim 9.000 manjaren. Dit komt overeen met ongeveer vijf procent van de totale werkgelegenheid in deze provincie. Dit blijkt uit de beleidsnota openluchtrecreatie in friesland. Gedetailleerd ctjfermateriaal over een en ander is evenwel niet beschikbaar. De cijfers in dezen zijn ontleend aan een schatting, die in het jaarverslag van het ETIF over 1969 werd gedaan.

Het betreffen hier 2.300 directe manjaren en 7.000 afgeleide manjaren pectievelijk 25 en 75 procent. Voor de landbouw, de nijverheid en de diensten komt men respectievelijk op 25.000 70.000 en 80.000 manjaren, zijnde 14, 40 en 46 procent van de werkgelegenheid in deze sectoren In Friesland.

Intensief gebruik heeft reeds op veel l tot aantasting van de flora en fauna. Hot tegengaan van deze aantasting kan onder meer plaatsvinden door het veilig stellen van oeverstroken door de overheid. Verder moet voorkomen worden dat oevers gebruikt worden als vaste ligplaatsen. Bij de inrichting van I i moet etvan worden uitgegaan, dat de eigenlijke meeroevers zoveel mogelijk gevrijwaard moeten worden van schepen.

Wat het noordelijke merengebied betreft moet het accent komen te liggen op een afronding van de ontwikkeling en op sanering van ongewenste situaties. Uitbreiding van ligplaatsgelegenheid en verblijfsmogelijkheden zijn hier niet wenselijk.

In het centrale merengebied Is enige uitbreiding van de jachthavenaccommodatie nog mogelijk. In het zuidwestelijke merengebied zijn de mogelijkheden voor uitbreiding van de verblijfsaccommodatie op het land zeer beperkt. Het gebied heeft vooral een functie wat de verblijfsrecreatie op het water betreft. Het inrichtingsbeleid dient daarop, met name ten aanzien van de ligplaatsen in de jachthavens, aan te sluiten.

Jachten in het 's zomers zo drukke vaarwater Jeltesloot tussen Prinses Margrietkanaal en Heegermeer. Volgens de beleidsnota zal het in de toekomst niet moeten worden toegestaan, dat jachten buiten de jachthaven» vaste ligplaatsen kieren. Zulks om een aantasting van de oevers en het landschapsschoon tegen te gaan. De nota acht het wenselijk, dat er voor plezierboten een belasting tcordt geheven. De gebruikers van recreatievoorzieningen zullen voor een deel voor die voorzieningen moeten betalen. De beleidsnota dient voornamelijk als een dtscussie-olatvorm voor de betrokkenen: rtjfcsinstanttes, de gemeenten en niet te vergeten de bevolking. De nota is voor f 7,50 op het Provinciehuis verkrijgbaar.

LEEUWARDEN — In de beleidsnota over de openluchtrecreatie In Friesland wordt nader Ingegaan op de gewenste ontwikkeling per gebied. Over de Waddeneilanden wordt gezegd, dat de belangentegenstellingen tussen natuurbehoud en recreatie in de komende jaren in versterkte mate aan de dag zullen treden. Behoud van de natuurlijke functies van het gebied betekent smalle marges voor de ontwikkeling van andere lectoren, aldus de nota.

Gezegd wordt, dat de ■ aantrekkelijkheid van de eilanden moet worden gehandhaafd. Gezien de toenemende recreatiedruk en de beperkte ruimte Is die doelstelling alleen te bereiken via een stabilisatie van het aantal slaapplaatsen, gepaard gaande met een optimaler gebruik van de verblijfsaccommodatie. Duidelijk is, dat een behoedzaam beleid vereist Is.

Seizoenverlenging zou enerzijds te bereiken zijn door het verbeteren van de kwaliteit van de voc het scheppen van aaniccommod o de niel t I nik.

Nog onzeker zijn echter de kivolkiii voor bel milieu KiMir een l.inmlni i»it gebruik uurilt li<-t /ocrn.i unili- n r itiewt -mogen geringer Waakzaamheid op dit punt liliitl geboden liet is denkbaar, dat uiteindelijk nlrt ontkomen kan worden aan »•■ verdere afsluiting van natuurgebirdi'ii.

Uitbreiding van de verblljfsaccommodaties op Vlieland en Schiermonnikoog zijn nagenoeg niet meer aanwezig. Hier zal kwaliteitsverbetering voorop moeten staan. Op Terschelling en Ameland zijn de capaclteltagrenzen, zoal» die zijn neergelegd in het streekplan, nagenoeg bereikt Toch zijn bier de mogelijkheden tot kwaliteitsverbetering en »eizoenverlenging — onder meer door het •cheppen van «lechtweervoorzleningen — in ruimtere mate aanwezig dan op Vlieland en Schiermonnikoog. De oplossing van het aotoprobleem kan alleen gevonden worden als er wordt gestreefd naar een beperking van het autovervoer naar Ameland en Terschelling en een Inkrimping van het autogebruik op deze eilanden. Gelijktijdig daarmee zal de verbetering van het openbaar vervoer ter hand moeten worden genomen. Er zou tot een beperking moeten worden gekomen in zoverre, dat de „koffer-functie" gehandhaafd blijft. De capaciteit van de verkeersvoorzienlngen moet niet verder worden uitgebreid dan strikt nodig is. Verder moeten er aantrekkelijke mogelijkheden worden geschapen om de auto's op de vaste wal achter te laten. Voorts zou moeten worden voorzien In alternatieve vervoersmogelijkheden naar het vakantie-adres.

LEEUWARDEN — Volgens d. toto over de recreatie in Friesland zal worden begonnen met de sanering ■f ac- I no kunnen hebben op ■ i-lnipssrhoon Merengebied tinllcn. doeling deze verorden. Daarna zal de sanering worden uitgebreid tot pi Friesland. Buiten het merengebied valt thans een onaanvaardbare toeneming van het aantal woonboten tuaar te nemen, aldus de nota.

In de nieuwe verordening kan ook worden bepaald, dat jachten geen ligplaats mogen kiezen buiten de jachthavens. Via zon regeling kan wellicht een verdere aantasting van de oevers en het landschap worden voorkomen.

Beschadiging van oevers vindt overigens niet uitsluitend plaats als gevolg van veelvuldig of onoordeelkundig afmeren aan of betreding van de oevers. Ook door het varen met te grote boten met te hoge snelheden in te smalle wateren worden de oevers aangetast. In antal gevallen is er behoefte aan een verkeersregeling in die zin, dat er htingsverkeer wordt ingesteld, lagere vaarsnelheden worden voorgeschreven of zelfs een vaarverbod wordt afgekondigd voor bepaalde categorieën schepen. In de nota wordt over de tenten en caravans onder meer gezegd, dat een provinciale tenten- en caravan-verordening een aantal voordelen zou hebben.

MAKKUM — De Slmavi-collecte heeft f 566,25 opgebracht TERNAARD — De enveloppenactle van de Chr. Muziek Vereniging heeft f 2275,05 opgebracht.

LEEUWARDEN — Getracht moet worden te komen tot een betere afstemming van wonen en openluchtrecreatie op elkaar. In het algemeen zullen het niveau en de omvang van de recreatie-voorzieningen ta en vlak bij de woonkernen verbeterd moeten worden. De aanwezdge en toekomstige voorzieningen moeten zoveel mogelijk bevolkingsgroepen ten dienste staan. Voorkomen moet worden, dat de meest geschikte ruimten en voorzieningen in feite alleen maar gebruikt Kunnen worden door bevolkingsgroepen, die zich dat financieel kunnen veroorloven. Voorkomen moet tevens worden, dat door snelle en abrupte ontwikkelingen op het gebied van de openluchtrecreatie de plaatselijke samenleving In bestaan en levenswijze wordt aangetast. Overlast, veroorzaakt door de recreatie, moet zo gering mogelijk zijn. Voordat de aanvaardbare grenzen worden overschreden moeten zodanige maatregelen worden getroffen, dat de belangen van de verschillend* bevolkingscategorieën tot hun recht komen.

Dit zijn enkele „doelemden voor het toekomstige beleid", zoaüs deze zijn neergelegd in het rapport „Openluchtrecreatie in Friesland; hoofdlijnen voor het beleid". Een door de Gedeputeerde Staten ingestelde werkgroep heeft deze beleidsnota over de recreatie In Friesland opgesteld. Deze werkgroep bestond uit vertegenwoordigers van de provinciale griffie, de Provinciale Planologische Dienst, de Provinciale Waterstaat, het ETIF, het Opbouworgaan en Staatsbosbeheer.

De nota bevat de belangrijkste conclusies en aanbevelingen van de werkgroep. Het eigenlijke proces van de verdere beleidsbepaling is daarmee op gang gebracht. Voordat de hoofdlijnen voor het toekomstige beleid definitief worden vastgesteld is overleg met rijksinstanties, gemeenten en verschillende belangengroeperingen nodig.

n het IJsselmeer bij Woricum utt de lucht u e is er voor meer zulke „verl recreatie-complexen" aan de kust van het IJsselmeer geen plaats meer.

Volgens de nota zal als hoofddoelstelling voor het toekomstig beleid gelden: „Het tot stand brengen (zowel via voorzieningen als door middel van beleidsmaatregelen) van naar omvang en samenstelling evenwichtige openluchtreoreattemogelijkheden, in harmonie met de belangen van de bevolking van het gebied, de landschappelijke waarden en de draagkracht van het milieu". In deze doelstelling liggen volgens de nota vier elementen opgesloten, te weten a. de belangen van de bevolking van het gebied, b. de aandacht voor de draagkracht van het milieu, c. de zorg voor het landschap en d. de belangen van de recreanten.

Hierop kuimen verschillende doeleinden voor het toekomstige beleid worden geüaseeid. Aaasi ue ai genoemde doeleinden worden onder meer de volgende in de nota oniscnreven. Uu net realiseren van voorzieningen en het treilen van maaUc-yWen moet aandacnt gegeven worden aan de economische belangen van de bevolking, zowel wat de werkgelegenheid als inkomensvorming betrei t.

Over het milieu wordt gezegd, dat voorkomen moei worden, dal er ingrepen plaatsvinnen waardoor de draagkracht van hel milieu overschreden wordt- Urn ecu zo stabiel mogelijk milieu le vermugeu 01 ie uedouoen — een nij.Usi.it daarvoor is de soortenrijkdom — moet veisiiipperuig van de open ruiniie worueu tegengegaan. Al dan uut ais zodanig ei Kende naluurgeDieden moeien gehanduaaid, bescbermd en-of op een voor het milieu gunstige wijze beheerd worden. De vervuiling van bodem, lucht, water en verstoring van de rust door de recreatie moet worden voorkomen, respectievelijk worden teruggedrongen.

Over de landschappelijke waarden wordt gezegd, dat het landschap één van de dragende elementen van de openlucht recreatie I». Voorkomen moet worden, dat door aantasting van waardevolle landschappen het belevingsaspect van het buiten zijn verloren gaat De aard en omvang van de voorzieningen moeten in overeenstemming zijn met de landschappelijke tolerantie. Verstedelijkte vormen van recreatie In het landelijke gebied moeten worden beperkt.

De aard en de omvang van de voorzijn op de maat en de in het omrin ndschap. Bij voorkeur moeten de voorzieningen aanleunen tegen bestaande bebouwingskernen of andere „massa's" In het landschap en qua omvang en schaal hierop zijn afgestemd. Bij het realiseren van voorzieningen moet de nodige zorg worden besteed aan een passende landschappelijke aankleding.

Inzake de belangen van de recreant wordt onder meer betoogd, dat er recreatieve mogelijkheden gewaarborgd moeten worden voor allerlei groepen, die niet altijd In staat zijn voor hun eigen belangen op te komen, zoals gehandicapten, bejaarden en minder draagkrachtigen. Ook moeten terreinen, die door aard of ligging als recreatiegebied geschikt zijn, veilig gesteld worden. De aantasting daarvan moet worden voorkomen.

NES (WD) — Ook di: de omgeving van Nes (WeJtdon volle I Oosternijkerk. Lam; weg, Paesena-Moddergat naar Nes. Via Wien. „rweg en net t kan men dan weer terug naar

LEEUWARDEN — De vrees bestaat, dat door de snelle groei van de waterrecreatie het draagvermogen van het Friese merengebied wordt aangetast. Gelet op de gehele problematiek in dit gebied zal een temporisering van de groei worden nagestreefd om op die manier tot een geleidelijke recreatieve afbouw van de recreatieve ontwikkeling te komen. Dit staat in de beleidsnota over de openluchtrecreatie In Friesland.

Een belangrijke overweging daarbij Is, zo gaat het rapport verder, dat door de toenemende welvaart en de groei van de Friese bevolking een grotere deelneming aan de openlushtrecreaitiie valt te verwachten. Voor een niet gering deel zal deze zijn gericht op de recreatie te water. Om een aantrekkelijk woonmilieu te kunnen handhaven zal het onder meer nodig zijn dat er als het ware een stuk recreatieruimte wordt gereserveerd — althans niet te snel wordt verbruikt — om de toenemende deelneming van de eigen bevolking te kunnen opvangen.

Een uitbreiding van de mogelijkheden voor verblijfsrecreatie langs de Usselmeerkust zal achterwege moeten blijven. De botsing met de belangen van natuurbehoud geeft aanleiding te streven naar een afronding van de bestaande terreinen.

Verwacht wordt, dat de toenemende watersport op het IJsselmeer een verder toenemende vraag naar Jachithavenaccommodatóe tot gevolg aal hebben. Gezocht zal moeten worden naar mogelijkheden wat het aanleggen betreft. Een zekere schelding met de waterrecroatie in het merengebied kan verwezenlijkt worden door buitendijkse voorzieningen. In ieder geval moeten er voorzieningen meer tot stand worden gebracht, die een extra belasting voor de sluizen zullen vormen.

Het Lauwersmeergebied heeft een opfiirietie voor het volle noordelijke deel van e merengebied, aan moet worden over er mogelijkheden zijn de inrichting van het gebied te versnellen om op die manier de overloopfunctie eerder gestalte te kunnen geven.

Over de Riperkrite wordt In de nota gezegd, dat bij de toekomstige ontwikkeling van dit gebied ten noordoosten van Heerenveen de landschappelijke rehabilitatie voorop moet staan. De mogelijkheden voor wonen en recreatie zullen nader worden bezien. De eventuele vooraiendingein voor de wastenrer zidlen een op zichzelf staand karakter t, Verbindingen met het te zware be- Lcekopi iarom l\e \

Wat / wikkeling het accent moet worde mogel ecreaiti in beginsel aanwezig.

Voor het behoud van de toch al beperkte recreatieve functie van de kletbouw en de kleiweldestnek is de instandhouding van de voornaamste vaarwegen gewenst

De belangen van natuurbehoud en natuurbesc' richtsnoer van e, zo wordt logd in deze I ittlng past : : van il inwe at r van

De Friese W;> ■n van een intensief gebruik. Dit houdt i meer in, dat verblijfsrecreatieve ontwikkelingen hier niet op hun plaats 7iin. Wel zijn op enkele punten bescheiden dagrecreatieve voorzieningen mogelijk ten behoeve van het achterland.