Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

DEN HAAG — De actie voor de door droogte geteisterde Sahellanden in Afrika heeft tot nu toe een bedrag opgeleverd van 1,5 miljoen gulden. Dit heeft de NOVIB maandag bekend gemaakt. Bij de NOVIB was een bedrag van ongeveer 900.000 binnengekomen en bij de andere deelnemende organisaties een bedrag van f 600.000.

Landelijke computer-vooruitzichten van het KNMI voor woensdag en ïonderdag: droog, zonnig en marmer. Meer over het weer op pagina 7.

Jurbe: De tapers wurde nel fet fan ac molfce.

NIXON HEEFT OPNIEUW een gok verloren. Zijn publicatie van een groot aantal, maar lang niet alle, uitgetikte teksten van gesprekken In het Witte Huis heeft zich tegen hem gekeerd. De eerste klap was voor Nixon, maar hij was geen daalder waard. Toen de Amerikaanse kranten en weekbladen lange uittreksels publiceerden en de inhoud van de teksten analyseerden deden zij Nixon meer kwaad dan goed. Steeds meer politici en bladen keren zich van hem af; steeds lager wordt het percentage Amerikanen, dat zich bij onderzoekingen naar de publieke opinie nog te zijnen gunste uitspreekt. Nixon heeft sinds Watergate publiek werd steeds meer terrein verloren ondanks al zijn pogingen de loop der gebeurtenissen naar zijn hand te zetten. Het is een benauwende gedachte dat deze man, die een van de machtigsten ter wereld is, zulke blunders kan begaan, zich keer op keer zo kan vergissen ta de uitwerking van daden en woorden.

De indruk dringt zich op dat de uitwerking van de teksten niet correct is geweest en dat opzettelijk bepaalde woorden en zinnen zijn verdonkeremaand. Er is berekend dat 1.075 keer zinnen of woorden van Nixon als „onhoorbaar" of „onbegrijpelijk" zijn weggelaten, tegen 595 van zulke gevallen bij andere woordvoerders. Bovendien zijn in de uitgetikte teksten op 35 plaatsen delen van de conversatie van niet aangegeven lengte weggelaten, omdat zij volgens het Witte Huis niets met Watergate hadden te maken. Op 146 plaatsen zijn vloeken, scheldwoorden of scherpe karakteriseringen van personen geschrapt, voor 80 procent in teksten van Nixon. De weglatingen komen vooral voor ta passages, die de Indruk wekken om de presidentiële verantwoordelijkheid te draaien.

De ergste schok heeft de teneur van de gesprekken gegeven, de politieke maffiatoon, het schaamteloze praten over het geven van zwijggeld en het verlenen van gratie aan de Watergate-inbrekers. Vice-presldent Ford heeft openlijk afstand van Nixon genomen. De „Chicago Tribune", tot dusver een van Nixons felle verdedigers, heeft zich van hem afgewend met de woorden: „Wij zagen de openbare figuur ta zijn eerste regeringsperiode en wij waren onder de indruk. Nu zien wij ta 300.000 woorden de man binnenskamers en wij zijn ontzet." Verklaring na verklaring haalt de Amerikaanse televisie, radio en dagbladen en zij zijn praktisch allemaal tegen Nixon gericht. De post van de senatoren en afgevaardigden, altijd een teken in de Amerikaanse politiek, richt zich de laatste dagen met 10 tegen 1 contra de president.

De cynische, platte, zich nooit met morele achtergronden bemoeiende gesprekken treffen Amerika te meer, omdat Nixon altijd naar bulten toe van zichzelf een heel ander beeld heeft gegeven. Met een verwijzing naar de gepeperde manier, waarop Truman sdch soms uitdrukte, zei Nixon in 1960 er trots op te zijn, dat president Eisenhower de waardigheid en het fatsoen en het behoorlijke taalgebruik ta het presidentiële ambt had hersteld. Hij zou dat voorbeeld willen volgen, „opdat iedere moeder en vader, die met hun kind spreken, kunnen opkijken naar de man in het Witte Huis en ongeacht hun oordeel over diens politiek kunnen zeggen: Zie, daar is een man, wiens persoonlijke niveau je tot voorbeeld kunt nemen." Die uitspraak is in het licht van wat de president nu zelf over zijn handel en wandel heeft geopenbaard een klassiek voorbeeld van schijnheiligheid. Zij is in alle Amerikaanse kranten herdrukt

De dialogen tonen veel onzekerheid, twijfel, gezanik en gestumper en nooit vastbeslotenheid, zelfs niet ta negatieve zin. Er zit telkens weer een groepje betrapte^ leugenaars bij elkaar, dat maar één opgave kent: de schade zo klein mogelijk te houden. En dat alles gebeurde voor microfoons, waarvan de president wist dat ze aanstonden. Nixon was als een dief, die alles onder de vingerafdrukken zet en niet eens de gelegenheid benut om ze uit te wissen. Wanneer hij bij zijn redenering van een jaar geleden was gebleven, dat het ambt van president op zijn grondvesten zou schudden wanneer de gesprekken tussen de president en zijn raadgevers publiek zouden worden, dan had hij een kans gehad. Hij had niet met banden moeten knoeien, geen uitgetikte teksten moeten verminken, geen banden moeten achterhouden, hij had ze allemaal tegelijk kunnen vernietigen, zogenaamd om het ambt te beschermen. Maar voor zon coup miste Nixon de durf en verbeeldingskracht.

Het beeld van de Amerikaanse president is dat van een kleine boef, die alleen groot is ta zijn leugens, van een samenzweerder, die nog geen complot kan leiden, van een smalle geest, die niet begrijpt hoe hij anderen schokt met zijn scheldwoorden en vulgaritelten. Dat wanbegrip is wel de merkwaardigste kant van zijn karakter en ook de meest onrustbarende. Hoe zal deze onberekenbare man handelen ta een crisis, helemaal nu hij in de hoek is gedreven en de afzettingsprocedure op gang is gekomen? Er is ook nog de vechter Nixon, de terriër, die niet aflaat en die ook ta ons land hier en daar enige sympathie geniet. Maar die man verdient evenmin steun of begrip; hij kan zijn verlies niet erkennen en het belang van het land niet boven zijn nog altijd brandende eerzucht stellen. E

LEEUWARDEN — Tussen de melkinrichtingen in Nederland is een moordende concurrentie gaande om de afzet van drinkmelk via de winkels. De melkinrichtingen geven steeds groter kortingen aan de winkeliers, die melk in hun zelfbedieningszaken willen opnemen. Onder invloed van deze concurrentiestrijd is er sprake van een grote daling van de omzetten bij de melkboeren. Melkinrichtingen, die zich baseren op de afzet via de melkboer, hebben dit voorjaar te maken met een drastische daling van de omzet, soms tot tien procent vergeleken met het vorige jaar.

De melkboeren verweren zich op het ogeniblik tegen deze ontwikkeling dooide verhogingen van de drinkmelkpojs, waartoe de minister van Economische Zaken toestemming heeft gegeven met ingang van maandag niet te berekenien. Met namme in het Westen; van het land hebben de melkboenen gisteren de oude prijzen (plus een cent) berekend voor hun produkten^ terwijl ze de melkinrichtingen, die hen leveren ook de oude prijzen willen betalen.

De Agrarische en Voedingsbedirijfsbonid (AVB) van het NW maakt zich ernstig zorgen over de ontwikkelingen in de consumptiemelksiector. Het vakgroepsbestuur voor de bedrijfstak zuivel van de bond spreekt van een onverantwoorde concurrentie, die elk moment kan leiden tot het wegvallen van werkgelegenheid. De AVB vreest met name, zio deelde vakgroepvoorzitter Folkert vam der Meer, mee, dat melkinrichtingen afzet naar winkels aan andere bedrijven gaan verkopen., waardoor weer andere me_k___richt_ngen plotseling zonder afzet komen te zitten. De AVB neemt de melkinrichtingen in heit bijzonder het stunten met de melkprijs kwalijk.

De AVB lijkt ta het bijzonder de situatie in het Westen van het land op het oog te hebben. Over de situatie in Friesland maakt men zich nog geen zorgen. De afzet van melk via de winkels neemt zo snel toe, dat De Volharding in Nijkerk, die als eerste geheel op het zogenaamde winkelkanaal overschakelde, haar afzet ziet verveelvoudigen. Vier jaar geleden ging er nog slechts vijftien miljoen kg melk in het „wikelkanaal", dit jaar reeds .5 en 80 miljoen en voor het volgend jaar rekent men op 100 miljoen.

LEEUWARDEN — Gedeputeerde Pieter van der Mark heeft gisteravond in de Kurioskerk in Leeuwarden een aanmoedigingsprijs voor het Friestalig toneel uitgereikt aan de schrijver Josse de Haan te Schagen (Noord- Holland). De heer de Haan was de enige deelnemer aan de toneelprijsvraag 1973, die voor een prijs in aanmerking kwam, vond de jury. Niet eens eenstemmig trouwens, één lid was van mening, dat er helemaal geen prijs uitgereikt zou moeten worden. Omdat het een aanmoedigingsprijs betrof, kreeg de heer de Haan f4OO .(zie ook pag. 17).

(ADVERTENTIE 1.M.) /^N. IJIIUUI. iJÉlill-P!rmillnr"W_l|l|IBIIlllii-MIW •**»■■»-■ ~--^-/mTV.I ■fe:J%: voorwie 'psp \"f_^_B Üll l___Tl _E__ k%.'t'ALLERBESTE;^. /^S^-L _T __r__L_^_2^__^ L.!..^**'"" GU.NT"';~:' uWn'/filï«jf Iï\ll_«jßl_«■ I>)A ______Ul__B X^d^>^ wji %J^v%_>^

(ADVERTENTIE 1.M.) WAARDE 3300.- VOOr I VkmW iJ-F ■ desgewenst zonder aanbetaling voor 45.- per maand p.I. TCHAIKA-PIANO'S WAARDE 5700.--voor^___r^7^7^__P *"* Gratis thuisbezorging. Vijf jaar garan- Itie. Stemmen door geheel Nederland. _■___. 111 _H _^ _H 111 \ _Ji_T

(ADVERTENTIE 1.M.) MODEL WONING Fioringras 81 - Leeuwarden (Aldlan-West) Geopend maandags t/m vrijdags 4—B uur zaterdags 2—6 uur.

(ADVERTENTIE 1.M.) f meubelen /chrans 23-25 leeuwarden teL 27415

BOLSWARD — De fraktievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer, mr. Harm van Riel vindt dat minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking zo snel mogelijk „uit de politieke circulatie moet worden genomen. Hij is een gevaar. Hö verdedigt de zaak wel goed en is wel intelligent, maar zijn exhorbitante manier om revolutionaire zaken te steunen, maakt dat een groot deel van de Nederlandse bevolking zich afwendt". De senator zei dit gisteravond op een verkiezingsbijeenkomst van zijn partij in Bolsward.

Hoe sneller minister Pronk verdwijnt, hoe beter dat volgens de heer Van Riel is voor de toekomst van de maatschappij. De WD-er koppelde zijn opmerkingen los van de SNV-kwestie, waarover vorige week tijdens het mondelinge vragenuurtje in de Tweede Kamer werd gesproken. „Drs. Pronk moet een baan krijgen, die meer bij zijn mentaliteit past en waarin hij geen kwaad kan aanrichten. Verstand heeft hij blijkbaar wel", was een uitspraak die de senator wel op papier had maar in Bolsward niet deed. Zie verder pagina 17.

VEENHUIZEN — Vier gedetineerden zijn gistermiddag ontsnapt uit de strafinrichting Veenhuizen met de auto van een personeelslid. Tijdens het bijvullen van zand en cement in de silo van het betonbedrijf te Esserheem, een van o e gestichten in Veenhuizen, hebben zij kans gezien een autosleuteltje te bemachtigen. De vier ontsnapten zijn de broers P. J. N. (32) en R. N. (25) alsmede de 22-jarige G. H. en de 32-jarige P.B. Zij zaten in Veenhuizen wegens diefstal en heling, aldus het ministerie wan Justitie. Het is nog niet bekend, hoe zij het autosleuteltje te pakken hebben gekregen.

METZ — De baby die op 18 november jl. uit een kraamkliniek in Moyeuvre-G_ande bij Metz in Oost-Frankrijk werd ontvoerd, is gisteren gezond en wel teruggevonden in een dorp in een

aangrenzend departement. De ouders

van de kleine Christian Tousch die toen hij verdween pas acht dagien oud was, hadden zelf voor de ontvoering gezorgd. Zij verkochten de jonigen voor ongeveer f 4800 aan een vrouw in de plaats Piennes in het depaortement Meurthe en Moezel. Deze vrouw had het tegenover haar man doen vcwrlke-men dat zij Christian ter wereld had gebracht. Zij deed dit uit vriees dat haar echtgenoot haar zou verlaten als er uit hun huwelijk geen kinderen zouden worden geboren. Uit een eerdier huwelijk had de vrouw al drie kinderen.

De in november ontvoerde baby Christian Tousch is gisteren teruggevonden.

GROUW — „Weersverwachting: boyematig gunstig voor deze tijd". Dat staat op het mededelingenbord van het rekreatieoord Vn 'e Lijte, en het betekent dat de honderdtachtig gasten van het Rode Kruis het weer uitstekend treffen met hun „Lijtewike". Gisteren, de eerste dag van de jaarlijkse week voor chronisch zieken en gehandicapten, stond als eerste punt een staatsieportret op het programma. Amateurfotograaf Jac. de Winkel (links) schoot bij alle 42 huisjes plaatjes van de tijdelijke bewoners. Op de foto die wij weer van dat tafereel maakten, is hij bezig de families Jellema uit Peins en Inia uit Grouw te vereeuwigen.

De heer en mevrouw Jellema (rechts) hebben met hun zoon Sikke alle acht weken op Vn 'e Lijte al meegemaakt. Mevrouw Tryntsje Inia-Bethlehem komt nu al voor het vierde jaar. Dankzij de meer dan honderd vrijwilligers, een bijdrage van f3OOO uit de puzzelpot van deze krant en de vele bijdragen in natura van deze en gene kan de afdeling Mld-Friesland van het Rode Kruis, bestaande uit de gemeenten Idaarderadeel en Rauwerderhem, het zijn gasten nog steeds in alle opzichten naar de zin maken. „We worden hier verwend, hoor."t beaamde mevrouw Jellema.