De Gooi- en Eemlander : nieuws- en advertentieblad

Met wrevel heeft men In republikeinse kringen le Batavia kennis genomen van het besluit der Nederlandse regering om volgend jaar nieuwe troepen naar Indonesië te zenden ter vervanging van de gerepatrieerde.,. Men legt er in deze kringen de nadruk cp, dat het zenden van een infanterie-brigade en drie bataljons in het komend voorjaar, gevolgd door drie andere bataljons in de herfst, „iet te verenigen is met het doel \an de R.r.t welke de som ereiniteitsoverdracht aan Indonesië voor eind 1949 beoogt, i len vraagt zich af of de Nederlanders deze overdracht niet nog wensen uit te stellen.

In Nederlandse kringen te Batavia meent men, dat de enige verklaring hiervoor zou zijn, dat de Indonesische afgevaardigden in Den Haag zouden hebben toegestemd, dat de Nederlandse troepen in Indonesië gestationneerd blüve.i met het oog op de verdediging. Men stelt deze mogelijkheid echter terzijde en brengt het besluit van de Nederlandse regering in verband met (niet bevestigde) informatoie, volgens welke de Nederlanders bereid zou den zijn hun troepen niet eerder terug te trekken dan twee jaar na de vorming van de R.1.5., terwijl de Indonesiërs zouden vragen de evacuatie te doen geschieden gedurende de zes maanden na de vorming van de R.I.S. De woordvoerder van de republikeinse delegatie te Den Haag heeft het volgende verklaard: In verband met publicaties van de Nederlandse regering omtrent schema's betreffende de terugtrekk' van Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië wordt hierbij verklaard, dat uiteraard na de souvereiniteitsoverdracht eon geheel nieuwe toestand zal ontstaan, die vanzelfsprekend van invloed zal zijn op het tempo van h-t afschepen der Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië. Een van de agendapunten ter R.T.C. is de terugtrekking der Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië en er zal conform de besprekingen op de R.T.C. een totaal nieuw schema worden opgesteld voor het afschepen van die Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië. De huidige publicaties van de Nederlandse regering hebben generlei verband met de besprekingen der R.T.C. over deze kwestie.

De secretaris-generaal van de Partai Nuslonal Indonesia, Gatot Mangkupradja, deelde aan de vertegenwoordiger van Aneta te Djokja mede, dat de te Namen bereikte overeenkomst een bewijs is voor het zwakke standpunt van de republikeinse delegatie op de Kondetafelconferentie. Hij zeide: „Wij veroordelen de houding van Moh. Hatta, die de andere leden der delegatie, die onder het volk een hechte politieke achtergrond hebben, bij deze besprekingen niet gehoord heeft". Van nu af aan is bet de plicht van het Indonesische volk, om een wakend oog te houden op de handelingen der delegatie, aldus Mangkupradja. Eveneens te Djokja legde de republikeinse minister van buitenlandse zaken, Hadji Agus Salim, een verklaring af tegenover de vertegenwoordiger van Aneta.

Hij zeide: „Onze strijd is niet alleen afhankelijk van het slagen of het mislukken van de Rondetafel-conferentie. Wij moeten beseffen, dat onze strijd op de R.T.C. niet is de strijd van een nog niet onafhankelijk land, doch een strijd tussen twee reeds vrije landen. Wij kunnen deze strijd vergemakkelijken door onze binnenlandse potenties te onderhouden en te organiseren en door het uitoefenen van de nodige druk op onze delegatie ter R.T.C.", aldus Salim, die voorts verklaarde, dat mogelijk vicepresident Moh Hatta naar Djokja zal worden ontboden indien op de R.T.C. de besprekingen te verward zouden worden. De minister voegde er aan tce, dat met een „lichte unie" wordt Bedoeld een instelling, die lager staat dan beide betrokken landen, welke instelling geen enkele bevoegdheid bezit. De republiek kan geen unie-ministers accepteren, doch wel een byeenkomst van ministers der beide landen.

Tenslotte heeft Mohamad Saleh, de secretaris-generaal van „Masjumi" te Djokja aan de vertegenwoordiger van Aneta medegedeeld, „dat in verband met de uiterst stroeve gang van zaken bü de besprekingen ter R.T.C., het hoofdbestuur van „Masjumi", dr. Sukiman, heeft teruggeroepen, met het doel, gegevens uit de eerste hand te kunnen verkrijgen over alle problemen, die zich op de conferentie voordoen, voornamelijk over de geheime besprekingen te Namen". Hij verklaarde, dat de Masjumi de te Namen bereikte overeenkomst betreffende het uniestatuut niet kan goedkeuren, omdat dit niets anders inhoudt dan een andere vorm van kolonisatie. De Masjumi houdt vast aan het standpunt, dat de politiek van de staat dient te worden bepaald door Djokja en niet door de delegatie in Den Haag. Tenslotte deelde Moh, Saleh mede. dat de Masjumi zal aandringen op een verkleining van de bevoegdheden der delegatie.

Een markante tegenstelling vormt hiermee een artikel in de' „New-York "fimes", die o.m. schrijft, dat de Nederlanders hun bereidheid hebben getoond om op grote schaal concessies te doen en daarmede blük hebben gegeven van hun goede trouw* voor wat de souvereiniteitsoverdracht betreft. Deze goede trouw diende door de Indonesiërs, wilde er sprake zijn van een mogelijkheid tot oplossing van het geschil, te worden erkend. De overeenkomst, die thans ten aanzien van het uniestatuut is bereikt, bewijst nu zowel deze goede trouw aan de ene- als de erkenning ervan aan de andere kant. Ook is deze overeenkomst een rechtvaardiging van de mening der gematigde elementen, zowel aan Nederlandse als aan Indonesrsche zijde, dat er voor een overeenkomst wel degelijk een basis is te vinden en dat als «er maar op een kalme en doelbewuste wijze kan worden onderhandeld, een succesvol resultaat mogelijk is.

Het artikel besluit als volgt: „De Nederlanders kan men gelukwensen met de door hen betoonde geest van geduld en brede visie, en de Indonesiërs met hun vermogen tot conceptie en politieke wijsheid. Uit de combinatie van dit alles kan een overeenkomst en een nieuwe staat worden geboren".

Het bestuur van het Ned. Verbond van Middenstandsverenigingen heeft aandacht besteed aan de gevolgen welke voor het middenstandsbedrijfsleven kunnen voortvloeien uit de devaluatie van de gulden. Het is van mening, dat door het stijgen van de prijzen der goederen het financieringsvraagstuk, dat toch reeds grote moeilijkheden vertoont, voor het middenstandsbedrijf niet eenvoudiger zal worden en het gevaar van een sterke uitbreiding van het leverancierscrediet, zoals dit voor de oorlog 'bestond, niet denkbeeldig geacht moet worden. Het acht het voor de ontwikkeling van een gezond middenstandsbedrijfsleven wenselijk, dat een dergelijke credietontwikkeling wordt tegengegaan en daarom noodzakelijk, dat de verschillende bestaande vormen van middenstandscredietmogelükheden, zoals borgstellingsfondsen, werktuigcrediet e.d. op een soepeler wijze in de ontstane behoeften gaan voorzien dan tot heden het geval ls. Het bestuur is verder van mening, dat de algemene prijsstop, als eerste maatregel tegen ongemotiveerde prijsopdrijving begrijpelijk, geen andere betekenis mag hebben dan het tegengaan van ongemotiveerde prijsopdrijving. Een prijsstop die een rechtvaardige verhoging van de prijzen, ontstaan door een hogere inkoop, tegenhoudt, zou neerkomen op het gedeeltelijk afwenden van de gevolgen der devaluatie op het middenstandsbedrijf, hetgeen zou leiden tot een extra terugdringen van het materiële bestaanspeil van de middenstand. Overigens doet het bestuur een dringend beroep op de middenstand zich af te houden van iedere ongemotiveerde prijsopdrijving en geen aanleiding te geven tot het langer dan strikt noodzakelijke handhaven van de afgekondigde prijsstop.

Een gecombineerde luchtmacht van 500 Britse, Amerikaanse, Nederlandse, Franse en Belgische bommenwerpers en straaljagers oefende gisteren boven Engeland in het kader van de eerste grote luchtmanoeuvres sedert do aankondiging dat Rusland een atoomexplosie heeft bereikt. Deze atoomaankondiging verleende speciale betekenis aan deze manoeuvres, waaraan ook wordt deelgenomen door ongeveer tienduizend Britse luchtdoelkanonniers en burgers, die tot taak hebben naar vliegtuigen uit te kiiken. Verder is ieder radarstation in Engeland bemand. De gehele nacht dreunden RAF-bommenwerpers over belangrijke steden in Engeland en Schotland, trachtend langs radar-schermen te glippen en escadrilles straalvliegtuigen te ontgaan, die de lucht in waren gezonden met de opdracht: „Haal ze neer — laat geen enkel Vliegtuig passeren". Bij het aanbreken van de dag gingen bommenwerpers van de derde Amerikaanse luchtdivisie, die !n Engeland gestationneerd is, op grote hoogte aan de aanval i.-°edoen.

Uit Samarinda wordt gemeld, dat thans ook in Oost-Borneo de situatie zich in ongunstige zin ontwikkelt. Tc Samarinda werd een rondschrijven onderschept, waarin het landschapspersoneel, het lands-overheidspersoneel en het personeel van de K.P.M., de P.T.T. A van de belastingen wordt bedreigd indien het niet met ingang van heden, 25 September, het werk neerlegt. De B.P.M. in Balikpapan heeft bereids maatregelen getroffen voor het voortzetten van de arbeid met noodformnties van Europees personeel. p Uit Bandjerniasin wordt gemeld: De staking in Zuid-Borneo duurt voort. Op 23 September deed zich een incident voor, toen nabij Kandangan een militaire patrouille uit een hinderlaag met automatische wapenen en geweren werd beschoten. Te Kandangan werden pamfletten verspreid van de Laskar Rakjat Murba niet een sterke communistische tendenz, waarin de strijdgroepen worden aangespoord, geen wapens in te leveren bU de A.L.R.1., „daar deze wapens nodig z\jn voor de strijd tegen het Nederlandse kapitalisme en de bourgeoisie".

De tentoonstelling „Jeugd van Nederland" welke gedurende 35 dagen voor het publiek in het RAI-gebouw te Amsterdam te bezichtigen was, is Zondagmiddag gesloten. Het totaal aantal bezoekers bedroeg 104.500. Per dag namen gemiddeld 2SOO personen een kijkje op de expositie.

De prinsesjes namen deel nan het Concours hippique te Eindhoven Als sluiting van het seizoen organiseerde de Stichting Concours hippique Eindhoven Zaterdag een Nat. Hippische Dag, waaraan ook door de prinsesjes Beatrix en Irene werd deelgenomen. Links: Prinses Irene neemt met haar paard „Polly" een hindernis tijdens 't springconcours in het kindernummer Rechts: „Peggy", het paard van Prinses Beatrix, wordt bij de prijsuitreiking van een rozet voorzien

Nadat Zaterdagavond de speedway-wedstrijden te Rijswijk wegens het onweer en de zware regenval moesten worden stopgezet en de vele bezoekers zich verspreidden om een veilig onderdak te vinden, is in de omgeving van de baan de bliksem in een motorrijwiel geslagen. De 35-jarige N. B. uit Leiden werd door de bliksem gedood.' De duo-passagier kwam met de schrik vrij. Een ander motorrijwiel ging in vlammen op. Hierbij waren geen slachtoffers te betreuren.

Te Nieuwerkerk op Schouwen werd een elf jarige jongen door de bliksem, welke na de electrische geleiding het ouderlijk huis binnendrong, getroffen en gedood.

Over het verschijnsel van het zeer lange weerlichten op Zaterdagavond, verklaarde De Bilt ons, dat dit een voor ons land zeer zeldzaam verschijnsel is. Meestal ontlast een onweersbui zich in kort tempo. Het laatst dat zich een dergelijk verschijnsel boven ons land voor deed, was op 22 Augustus 1944. Toen heeft het 's avonds, na een drukkende dag, ook zo lang geweerlicht.

Per zomer, zo vertelde ons de onweersspecialist, komt een lang weerlichtverschijnsel gemiddeld niet eens eenmaal voor.

Omstreeks 8 uur Zaterdagavond kreeg de Bilt telefonisch uit Engeland bericht, dat er radio-storingen waren, veroorzaakt door een centrum dat vermoedelijk op de grens van België en Nederland lag. Dit klopt met de zware bui, die zich op dat ogenblik boven Zeeuws-Vlaanderen samentrok. Volgens De Bilt was de onweersbui echter nogal hoog.

Twee en veertig personen vonden Zaterdagavond de dood bij een autobusongeluk in de buurt van Brno (Tsjechoslowakije). De bus zou van een steile heuvelhelling omlaag gestort zijn. Volgens niet bevestigde berichten bevonden zich zeventig inzittenden in de bus.

De Sovjet-Unie laat de Westelijke \ve-

reld gissen over de vraag, of de Russen inderdaad een atoombom tot ontploffing hebben gebracht. In een bericht van het officiële Russische persbureau Tass wordt gezegd, dat Rusland het geheim van het atoomwapen reed» in 1947 heeft opgelost. Echter wordt daar niet met zoveel woorden aai» toegevoegd, dat de Russen inderdaad een atoombom tot explosie hebben gebracht, waardoor de buitenwereld nog niets wijzer is geworden dan Vrydag j.l. toen de Verenigde Staten, Engeland en Canada bekend maakten dat z|j over bewijzen beschikten dat zich in de afgelopen weken een atoomontploffing in Rusland had voorgedaan. De Russen zelf komen in het bewuste bericht met de suggestie dat de*>ntplof. fing, welke door de geallieerden is waargenomen, haar oorzaak kan vinden in een explosie die zich bij constructiewerkzaamheden heeft voorgedaan. Tass zegt, dat Rusland de „meest technische middelen" gebruikt bij het construeren van hydro-electrische energiestations, mijnen, kanalen en wegen, waarbij „opblazen" dikwijls noodzakelijk is met behulp van genoemde middelen. „Het is mogelijk", zo constateert Tass, „dat dit de aandacht heeft getrokken buiten de grenzen van de Sovjet-Unie".

De verwijzing naar de „meest moderne technische middelen, heeft sommige waarnemers tot de speculatie gebracht, dat Rusland bij de ontwikkeling der atoomenergie reeds tot het punt gekomen is, waarbij atoom-ontploffingen worden aangewend ten behoeve van constructiewerkzaamheden in vredestijd. Algemeen wordt deze opvatting echter verworpen op grond van het feit, dat de radio-activiteit, die het gevolg is van atoomontploffingen, elke werkzaamheid van arbeiders aan een dergelijk constructieobject nog maandenlang onmogelijk zou maken, aangezien daarbij hun levens in de waagschaal zouden worden gelegd. Niettemin wordt het uitgesloten geacht, dat een ontploffing met dynamiet of een andere gebruikelijke explosieve stof, aardtrillingen teweeg zou kunnen brengen van een dergelijke kracht, dat zij duizenden mijlen verder geregistreerd zouden kunnen worden.

De verklaring van Tass heeft aldus aan de wereld een raadsel voorgelegd, waarover men zich totnutoe vergeefs het hoofd breekt.

In sommige militaire kringen te Londen helt men over tot de veronderstelling, dat de mysterieuze ontploffing eerder aan een ongeluk dan aan een beraamde poging om een atoombom tot ontploffing te brengen, toe te schrijven is.

Het bericht van Tass, dat Rusland sinds 1947 over het geheim van de atoombom beschikt, heeft velen in Rusland de overtuiging geschonken dat de wereld op dit ogenblik dichter bij de vrede is dan ooit sedert de afgelopen zeven jaar het geval is geweest.

In een artikel, getiteld „Geweren en Bijbels worden naar Indonesië gesmokkeld" beschrijft R. Rowan in het Amerikaanse tijdschrift „Life" hoe in een verlaten haven van het eilandje Phuket ten Zuidwesten van de kust van Thailand een schip de Straat van Malakka overstak. De kapitein van dit schip is een in Indonesië geboren Christen-Chinees, genaamd John Lie. Op de commandobrug heeft deze kapitein twee bijbels: een Engelse en een Nederlandse. De wanden van zijn hut zijn met godsdienstige leuzen bedekt. Twee jaar lang heeft Lie nu wapens van Malakka en Thailand naar Atjeh gesmokkeld. Hij is de hoofdfiguur van een uitgebreide organisatie van wapensmokkelaars, die zich uitstrekt van de Philippijnen tot India. Deze organisatie heeft hoofdkwartieren in Manilla, Singapore, Penang, Bangkok, Rangoon en New Delhi en haar leden bestaan uit idealisten zoals Lie en uit vrijbuiters, die door het geld aangetrokken worden, zowel Amerikanen als Europeanen en Oosterlingen, uit piloten, opium- en wapenhandelaren enz. Op het hoogtepunt van de actie, eind 1917 werd er maandelijk ter waarde van 3 millioen Amerikaanse dollars aan militaire uitrusting, van machinegeweren tot transportvliegtuigen toe, door de Nederlandse blokkade heen gesmokkeld. Sindsdien is een aantal gedood, anderen bevinden zich in de gevangenis. De wapens, die per vliegtuig naar Java worden gesmokkeld of die met het schip van Lie naar Sumatra worden gebracht werden in Malakka gekocht. In de Chinese wijk van Singapore waren agenten, d e voo reen flinke prijs bereid waren, de geheime bergplaatsen in de rimboe van Malakka te onthullen, waar Engelse wapenvoorraden waren verborgen en (Ie Engels waren maar al te ingenomen met het feit, dat op «leze wijze de wapenen buiten het berril kwanw van de plaatselijke oommunistisehe organisaties. Zij lieten deze smokkelarij oogluikend toe, tot zij ongeveer eert jaar geleden, naar aanleiding van de steeds krachtiger wordende vertogen van Nederlandse zijde, er tegen gingen optreden en een afdeling politiemensen uit Singapore, die zich voordeden als soldaten van de republiek Indonesië, aan het complot lieten deelnemen. Het resultaat hiervan was de slag, die aan deze smokkelarij werd toegebracht door de arrestatie van Carlton Hire en zijn medeplichtigen bij Aer Aboe.

Hiermede is de smokkelarij echter nog niet de kop ingedrukt. Onder leiding van een voormalige medische student uit Batavia, de 27- jarige Izak Mahdi, die in deze als vertegenwoordiger van de republiek, te Bangkok optreedt, bewegen republikeinse agenten zich thans ln de onderwereld van deze stad en zoeken en krijgen zij contact met sluwe Chinese tussenpersonen en branie-achtige Siamese leger- en luchtmachtofficieren, die wapenvoorraden welke indertijd door de Japanners in Siam waren opgeslagen, onder hun berusting hebben.

Voor kapitein John Lie is het Gods wil en zolang de Nederlanders in Indonesië nog het bewind voeren, zal hij met zijn schip blijver, varen, zegt hij.

Niet minder dan een en dertig brandweerbrigades hebben gisteren te Wenen 3>2 uur gestreden tegen een brand, welke een terrein van ongeveer een vierkante kilometer teisterde bij de Reichs-brug over de Donau in de Sovjet-sector. Deze brug bevindt zich niet ver van het begin van de hoofdstraat, die door het Prater loopt. In deze wijk liggen voornamelijk warenhuizen en andere zakengebouwen.

De brand brak uit in een autobusgarage van de gemeente en sloeg snel over naar zeven blokken gebouwen, waaronder houten gebouwen van de Siemens-Schuckert-Werken. De papierfabriek van Bunzl en Biacii werd onder meer door het vuur vernield.

De Amerikaanse omroep deelde mede van zijn correspondent in Zweden, Birger Jacobson, uit betrouwbare Zweedse bronnen te hebben vernomen, dat op 14 September nabij de Krim een tweede atoom-explosie in Rusland plaats vond. Jacobson zegt dat de atoombom die bij de explosie gebruikt werd, was uitgevonden door drie Russen en drie Duitsers. De namen der Russen waren volgens zijn zeggen Kapitza, Semjenov en Joffe en die der Duitsers Pose, Myer en Hertz (H.P.)

Een vroeger Brits landingsvaartuig, dat geschikt is om vijftig personen te vervoeren, is Zaterdagavond stilletjes de haven van Gothenburg (Zweden) uitgeglipt met 400 Baltische vluchtelingen, waaronder bijna 50 kinderen. De bestemming is Canada. De vluchtelingen vertoefden al meerdere

De vluchtelingen vertoefden al meerdere maanden in Gothenburg, waar zij wachtten op een certificaat van zeewaardigheid voor het vaartuig. De autoriteiten weigerden het certificaat voor zulk een groot aantal pas-, sagiers uit te reiken. De nervositeit en rusteloosheid onder de vluchtelingen, waaronder zich verscheidene Russen bevinden, nam voortdurend toe en Zaterdagavond werd zonder vergunning uitgevaren.

Een kotter van de kustwacht werd uitgezonden om het landingsvaartuig op te vangen en bereikte het in open zee. De vluchtelingen weigerden echter gevolg te geven aan het bevel om terug te keren.

(Speciale- berichtgeving)

Bij Leverkussen is de met kalksteen beladen, 680 ton metende, Nederlandse rijnaak „Willem" door het Zwitserse motorschip „Via Mala" aangevaren en gezonken. Het schip brak middendoor en zonk zodanig dat zowel het voorschip als het achterschip op de schotten hieven drijven. De opvarenden, schipper Snijders en zijn knecht, konden met hun gezinnen aan boord blijven wonen. Alleen hebben zij niet via het gangboord, doch met een roeiboot communicatie met elkaar.

(Speciale berichtgeving)

Sedert het einde van de oorlog zit in "de Rijn bij Biserich het 1700 ton metende sleepsehip „Walsum 31", dat daar is gezonken. De maatschappij „Walsum" staat onder beheer van het Nederlandse Beheersinstituut. Nu eindelijk is uitgemaakt aan wie het wrak toebehoort en aan een Nederlandse bergingsmaatschappij opdracht is gegeven het schip te lichten en naar een Nederlandse werf te brengen, hebben de Duitsers, zo vernemen wij, de berging gesaboteerd door het schip vol stenen en zand te storten, waardoor als het ware een eilandje in de Rijn is ontstaan. Het zal nu interessant zijn om te vernemen hoe deze „oorlogsschade" weer geregeld wordt.

H.M. de Koningin heeft hedenochtend op het paleis Soestdijk de gezant van Ethiopië te Londen ontvangen, die namens de keizer van Ethiopië een boodschap aan de Koningin heeft overhandigd.

HET MORELE EFFECT van Trumans onthulling over de atoomexplosie in de Sovjet- Unie was in Amerika zo sterk, dat het wel leek of de bom in Amerika zelf ontploft was. Het Amerikaanse volk is er door uit zijn zelfverzekerdheid opgeschrikt. Daar dacht men het monopolie van dit duivelstuig te hebben en nu blijkt plotseling dat ook de grote concurrent — om dit woord maar te gebruiken — een atoomwapen heeft. Maar wat had men dan gedacht? Had men werkelijk het geloof dat dit een privé-bezit van Amerika zou blijven, waarvan dan hoogstens de bondgenoten in een eventuele oorlog mee zouden mogen profiteren? Een zo naïeve opvatting moge de massa er op na gehouden hebben, de mensen die er direct bij betrokken zijn, weten wel beter. Zij wisten drommels goed, dat op een of andere dag de Russen ermee zouden komen, want een grote uitvinding wordt gewoonlijk door meerderen tegelijk of ongeveer gelijktijdig gedaan. Men heeft zich gehaast de openbare mening in de V.S. gerust te stellen, maar heeft daan-oor argumenten, die ronduit kinderachtig zijn. Zo schrijft men dat Amerika's voorsprong op atoomgebied niet in te halen is. Dat is natuurlijk slechts een kwestie van tijd. Amerika moge dan reeds een voorraad van tweehonderd atoombommen hebben, het ligt slechts aan de productiesnelheid ■ der Russen om dit „in te halen". En misschien hebben zij middelen om dit tempo snel op te voeren, nu zij het geheim eenmaal kennen. Toen de oorlog begon, hadden de Duitsers een enorm aantal vliegtuigen, waar de geallieerden niet aan konden tippen, maar toen de eerste stoot was opgevangen en uitgehouden kwam de geallieerde productie op gang en in korte tijd overvleugelden zij de Duitsers op luchtvaartgebied totaal. Delangrijker is hoe nu de ontwikkeling zal " zijn. Krijgen wij nu een atoomwedloop zoals wij voorheen een bewapeningswedloop hadden? Het bericht dat het Amerikaanse congres het atoomprogram wil versnellen wijst reeds in deze richting. Het komt er dan op neer, dat de eerste klap het weer zal moeten doen, zoals de Duitsers en de Japanners deden. Maar dan: arme wereld als die atoombommenregen gaat vallen! Terecht kon De Gaulle gisteren in Bordeaux verklaren, dat het Atlantisch Pact in zijn huidige vorm veel van zijn waarde heeft verloren door de Russische atoombom. Dat is reeds het eerste gevolg. De Amerikanen zullen nu wel niet langer gaan beknibbelen op de Amerikaanse bijdrage aan dit pact, wat zij tot nu toe konden doen in het veilige weten dat zij altijd „hun" atoombom achter de hand hadden in geval van oorlog. De veiligheid en de vrede zijn nu ineens op een wankel voetstuk komen te staan. Dat is de overweldigende betekenis van Trumans onthulling. De atoombom in handen van een land, dat altijd nog aan zekere regels van moraal en recht vasthoudt, was — hoe paradoxaal het ook moge klinken — een soort garantie voor de vrede, een garantie, berustend op vrees. Maar nu ook een land zonder scrupules of gewetensbezwaar ditzelfde wapen heeft, valt deze garantie weg! Minister Stikker heeft dit in New York aldus geformuleerd: „Het gevaar is nu veel dichter bij en kan zich nu aan weerszijden openbaren. Ik blijf er echter het beste van hopen". „Hoop" is echter geen vaste garantie en men zal zich nu moeten bezinnen op andere mogelijkheden voor een nieuwe garantie, of men zal nog nieuwe uitvindingen moeten doen om het atoomgevaar te neutraliseren ofwel een nog helser wapen moeten construeren. Maar waar gaan we dan heen? Vrees gaat weer de wereld beheersen, de vrees, die we wilden uitbannen door Duitsland voorgoed te verslaan. Vrijdom van vrees was immers een der vier vrijheden van Roosevelt! Op die manier komen we er niet.

We zullen moeten trachten het oorlogsgevaar te ovenvinnen door nu pas goed alle krachten te richten op een menswaardig bestaan voor iedereen; op het uitbannen van wantrouwen, haat, afgunst, machtshonger; op het opbouwen van een waarlijk nieuwe gemeenschap; op het bestrijden van het extremisme, zoals zich dat in het Stalinisme openbaart; op het maken van vrede in, de ruimsto zin. Hier helpen alleen de hoogste menselijke en ethische waarden. Deze alleen kunnen de duivel zijn macht over de wereld ontnemen. Gebed en goede wil, God en mens in innige verbondenheid kunnen de vrede op aarde garanderen. En die alleen'. SUB LUNA

Op 2 Octobcr zal de winterdienstregeling van de Nederlandse Spoorwegen ingaan. Blijkens het nieuwe spoorboekje wijkt de nieuwe dienstregeling weinig af van de zomerdienstregeling. Er zijn slechts enkele wijzigingen van regionale betekenis, welke echter voor Gooi- en Eemland van practisch geen belang zijn.

JONGETJE uit een raam van de derde verdieping van zijn ouderlijke woning op de markt te Gouda op straat neergevallen. Enige uren later is het slachtoffertje aan de bekomen verwondingen overleden.

In de afgelopen nacht om 24 uur was de stand 76S mm en vanochtend om 6 u. 763,5 nm.

Hedenmiddag om 2 uur was de temperatuur 21 gr. C. 27 Sept. ZON komt op 6.33, gaat onder 15.28 MAAN komt op 13.44, gaat onder 20.30