Haagsche courant

Hedenochtend omstreeks half zeven had op ri hestraatweg ter hoogte van „Marlot" aanrijding plaats tusschen een vrachtauto, afkomstig uit Wassenaar, een uit Diemen afkomstige ■ 'iuto. en een bakfiets. welke onverlicht reed. De bestuurd le vrachtauto, die de bakfiets op het laatste oogenblik opmerkte, wilde nog uithalen, teneinde g te voorkomen, en kwam daar ! met de bakfiets als met de uit de teg richting ko- Zo< ■- -I de b< stuurdi r van rie personenauto, de 34-iarige V.' J. van I. te ie bakfii I -der. de 10-jnrige P. J. M. uit de Hekke'aan. werden gewond en zijn n dienst vervoerd naar het ziekenhuis ..Bronovo". dat de bestuurder van de Ving had bekomen: de' inwoner uit Diemen klaagde ■ De rir-.i- voertuigen kn zen ernsi ge hade en werden door een der kraanwagens van de politie naar het hoofdbureau gesleept..

IX don polder Rijswijk en lv.*;. aan den Broekmole . roep rweTï, il.-. Ivermaaril instituul II -t rii. jk, - lijke feit op de In. v. . hier in eien I des wxirds opgevat, draagt van kenis van het complex, dat . vlakke land. H< n zijn muren - - dt, is van geen eiire t -r de -f • -.1, schoon zij er inder laad zonder de groote voor . kt. . op alli ■•■ r . v. at ri berkt, e r wij de ervarmg opri. - . gordt, waarvoor de gebouwen .. e ' wijdverbreide faam g op het • happij en de a.;: g tot ermee is gei in hit feit, dat morgen de - .. De chef van den pc der Ba.dde. . B i van het Pn n, stelde ons in de gelegenheid ijke. iritot in i wel, als gezegd, de :.ard der onkingen, welke i. .eren haar resu or het g k niet van onmiddellijke beteematerie, waarom het r gaat: benzine. Diesel- en smeerum c-n andei leen rdolieproducten, van volom hi'. r iets te van wa chede physici en wie er verder ■ i of handen arbeiden, aan nuttig ■ ms baanhrek k verrichten. De olie machtige stof. daarzijn we het hoogs twaar schijn I van ■.! t r ron aan en hier op te n, zou si mig - voeren. r met de verschaffing van olii ■vat dies meer zij, acht de Bataafhaar taak niet geëindigd. Zij

heelt, om twee voorbeelden uit een kiezen, haar i-nurmc e-hemisehphysische laboratorium aan de overzijde van het V bij Amsterdam, waar ca. 1200 emj verken, voor wie r dan rie- helft tot den wetenschap■ en haar technisch brand I meerminte D Dr - men kul men B.P.M. gi I Hier worden cl. S den» machini worden ver

— Onmogelijk! U zou direct opval- Vertelt u mij eerst eens, wat ik .unnen doen om u uit de handen dien Pjotr te verlossen. ierom haalde zij haar schouders op. — Dat lijkt mij hopeloos. Ik moet nu eenmaal hier blijven, omdat mijn ren hier zijn. Zonder pas e.d. ik het nergens in Rusland langer drie dagen uithouden. — U zou dus het liefst uit Rusland -.villen? -- O ja! Tij vlocht haar handen ineen, alsof zij zichzelf tot kalmte wilde 2cn. — En uw broer? Zij bloosde. — Die zou er zich alleen misschien beter doorheen slaan. Hij is immers een man. — En als u nu eens een pas voor het buitenland had...? — Maar ik heb er geen! — Denkt u niet, dat zooiets te krijgen is? — Als men zeer veel geld heeft, misschien. Hoewel het toezicht op het oogenblik zeer streng schijnt te zijn. — Kent u d?n weg, welken men daar- i bij moet bewandelen? — Neen, ik weet alleen, dat een

vriendin van mijn moeder een of anderen ondergeschikten ambtenaar heeft weten te bewegen haar een buitenlandschen pas te verstrekken en dat zij daarmee inderdaad over de grens is gekomen. Zij schijnt op het oogenblik in Parijs te wonen. — Weet u niet, wie die ambtenaar — Neen. Ergens sloeg een klok. Lisa» luisterde. — Mijn hemel, het is al dag. De menschen in het hotel zullen weldra r.p de been zijn. Hoe kom ik er nu uit? Hij overlegde even. — U blijft voorloopig nog hier. In die kleeren, u houdt mij ten goede, iudig niet door het h- Doet u mij een genoegen, probeert U wat te slapen op de sofa hier. Ik sluit dan de kamer van buiten af, zoodat e-r niemand binnen kan komen. Zoodra de winkels open zijn. zal ik u dan e-en paar kleedingstukkcn bezorgen. U kunt dan in den loop van den ochtend rustig het hotel verlaten, zonder dat 'net opvalt. Als men u wat vraagt, zegt u eenvoudig, dat u bij kennissen op bezoek bent geweest. — Neen, neen, dat kan ik onmogelijk aannemen, protesteerde ze haastig. — Dat kunt u wel! sneed hij gedecideerd haar bezwaren af. — Ik kan u niet in dezen toestand laten. U hebt u aan mijn wil te onderwerpen. Gelaten boog zij haar hoofd. H I eerste licht van den naderenden dag viel op haar glanzend zwart haar. Met eenzelfde deemoedig gebaar had ook Annegreet eens haar hoofd gebogen, toen zij hem haar liefde bekende.

H.: is een indrukwekkende i kaliteiten en zalen, waar men ons len, wat hier -•dt om fouten up te sporen, te ii e-f te vocTkorro Daar is. om enkele grepen te doen. allereerst bet gebouw, waarin het laboratorium voor olieverwarming, alsmede de installatie van de centrale verwarming zijn ondergebracht. Verende ketels, ingericht voor oüestooken, zi.in hier opgesteld. Tevens wórden hier vervaardigd en onderzocht oliebranders van den meest uiteenloopenden aard. tot de huiselijke ..oliestellen" toe. welke aan zeer minutieuze onderzoekingen worden onderworpen. Wij zagen er o.m. vol•natische petroleum-geysers en prachtig geschikt voor plaatsen, waar gas en electriciteil ontbreken. In de hal der benzine-motoren, waar de eigenschappen van de- verschillende ten benzine (automobiel- en vliegtuigbenzinei bestudeerd worden.is éér. drie' moderne proe aang- waar n o sp motor, uitgerust met een enktien cyr van een vliegtuigmotor, onder ndigheden beproefd kan worden. Zoon proefstand kost een IOG aan bouwkoste-n en mir. dit bedrag per jaar aan bedrijfskosten Een vierde- proefstand is in aanbouw. Ook bevindt zich in deze- ha: een motor, waarvan men de verbrandingsve-r--n door kwartsvensters kan gadeslaan, fotografeeren en spectrogram zoodoende de wetten te leeren kennen. - verbranding verloopt. ander opmerkelijk apparaat is een z.g. chassisdynamometer, men zou n ..hometrainer" voor autobinnenshuis kunnen worden onderzocht op vermogen en andere metor-eigenschapp • lan.-ij kleine ééncylinder n ifomstande-n. lange tijde-n draaien om aan den tand te voelen en waarbij d:e motoren worden onderworpen aan z.óei z.ware be-prrvevmgen als -aan ze. in de practijk. wel nauwelijks zuilen blootstaan. In de nieuwe Dieselmotorenhal. bede modernste motortypen. trekt een groote één-cylinder proefmotor, welke een. 350 p.k. kan ontwikkelen, zeer de aandacht. Deze motor, van type. zooals voor di .aart gebruikelijk, is door één der bekend te motorfabrieken spee-iaal voor het Proefstation vervaardigd. Dit t; | we-l de- samenwerking tusschen motor• n olie-indusl De- . D oliën. Deze zijn in opgeslagen i r de diverse- proefstanden te voeren, In éen der oude hallen toonde men ons de apparaten e>m smeerolie tandwieltransn proeven, w.o. het z.g. \-. rkoge i-apparaat, een uitvinding van ir. Be>erlage, waarmede op zeer eenvoudige wijze het draagvermogen van een smeerolie kan worden bestudeerd. Hierbij kan de smeerolie aan zóó hooge belastingen worden blootgesteld, dat ze haar smeerwerking verzaakt en de kogels in korten tijd compleet aan elkander ltnsrfrwv Een apart anaiy. om de dagelijks voorkomende mon gebruikte olie te an aan motoronderde Ven door weging te controleeren. Te:. • van onzen, te vlucht . rondgang cijfers, welke een indruk geven van de u Iheid der installa He: totale motorvermogen is na dan 2000 pk., verdeeld over ruim 50 proefmotoren. H wordt een ge- I bestreken van een motortje H pk .IV voor mi ■•.>:. tot aan een 350 pk. scheeps-Dieselmotor-e der van ruim 1 hectoliter inhoud. Dentallen der mot . ..jken een ■ri van 200 tot 6000 omwentelingen per minuut. Een ander cijfer is de totale capar van 1.250.000 ca per uur van proefbranders voor hu Ml het r • aan peciale centr armingsbranders voor zware stookolie. * * Bij gelegenh . van het nieuue Ki.tiplrx wordt namens de B.P.M, eon gedenksteen geplaatst en namens de- voormalige medewerkers een • herinnering aan wijlen ir. G. D. Boer-

Onder voor ap van dr. Joh. H. van Burkom heeft de afdeeling 's-Gravenhage van de Neder;. Natuurhistorische Vereeniging g .ri in Diligentia een vergadering belegd, welke de bed orzat. te kon. oprichting van een natuurwachtver ging- In zijn openingswoord I dr. van Burkom de vertegenwoordigers van van de gi wi.:k alsmede de verschillende hoo van dienst hie-r ter stede. Vervo de voorzitter aan de hand van ee:i ei uit het tijdschrift „Natuurwa overzicht van den toestand, waar;:. natuurschoi'n in ons land verkeert : is van zoodanigen aard. dat in M< i enkelen in den lanri. achtten om aan rie sti vernieling pa. n. waarin zij door de oprichting van een comité tegen de verontreiniging van natuur en stad het juiste middel zagen. In M van he-t vorige jaar werd dit col in den grooten landelijken bond. deze zaak behartigt, omgezet. Vervolgens nam het woord de heer W. A. M. Wcstcroüwen van Meeteren. de secretaris-penningmeester van den Bond tegen verontr g van na' en stad en \-an de nat i enigingen. Spreker zeide'. dat de bond zijn . ,n voor i •-!'. er ' aan het initiatief van de Neder!. Natuurhistoris he Vereeniging te danken heeft. Dl actie van den bond werd ingezet met h>-t tenen vi | :;anda en het Inen \an natuurwacbten. De propaganda on zeer uitgebreid g' aan;1 -ir de be .n de rtding eer natuur — ri he-t gevolg van onnadenkendheid — geen alaan. paganda van I ■ :t zich direct met I en tenor en tramv zich in beginsel bereid verklaard hun medewerking te verkenen. Het effectiefst treedt de werking van den bond in het licht door de instelling van de natuurwachten, welke voorlichting geven ten aanzien van de wijze, waarop men het meest van de natuur kan genieten zonder dat dei:e hiervan schade ondervindt Ir. W. Burdet, de hoofdleider van de natuurwachten in Neeierland, sprak ve-r--volgens over V t ontstaan, de taak en de •nsatie de-r natuurwachten. Zij zijn taan uit een - tte in ons n.l. het z.ie'h aesthetisch gek. :i bij V. bouwen van ver.iscl natuurschoon. De taak van de natuurwachten is de op het publiek ter hand te nemen, I van redelijke gevoelens op een wijze, dat het geweten wakker wordt geschud. Een op het juiste moment kozen woord za! :-.:eer effect sortei-ren dan maand nadat een overtreding p'aats vond ; de natuurwachl voor de men van den mensen, rnanisatie, die temt met de afzonder •mgen. kan de/e mentaliteitsverheffing het 'rest worden bewerr. ft zich uit de vereenikern gevormd, die de bchartide natuurwachten op zich za! nemen. Tot voorzitter van deze natuurwacb {ing is dr. A. Schierbeek benoemd.

V X- ri. Chri ionge'iiodengehf' ..De Schart op 1. 2 en 3 Februari a. = . een bazar in he I r Tehuis van het Haa ü Brandweer venstraat 93. De e.- van de ba/.ar is bestemd voor het landelijk congres van deze vereen::: ng, dat met Paschen te dezer zal worden gehoudewi.

n ontving ir. c. D. Boerlage. lector aan de Technische m de het naar de oorzaJ .-• hinderlijke verschi ms bij D • rm nl. het kloppende >f bonken ri ■ van in verband :t met i ppen van bc] randr de hela- de.' Ji: maa' van de n • e-rs en n . rs. Ir op n schaal "p Van rie fabr veld werden • r Pu'" orte maken met het onderzoek naar de de hinderlijke verschijnselen. Zoo vormde zich een kern voor tcchdez.e kern er eenmaal was, bleken er veel meer de- ordi 'on worden. In snel tempo kwamen allerlei vraagstukken motorpeum, de klopwaarde van benzine. het -. tegen van bepaalde typen ndacht De doelstelling van bet proefstation is in ai die jaren dezelfde gebleven, n.l. bel van brandstoffen en smeermiddelen (eerst voor motoren, la• re doeleinden ) op zuiver technische wijze, d.w.z. inden motor ,ii het apparaat), waarvoor zij dictaten van den r op te maken, in hoeverre het pre> • en in welke opzichten het H Hi ■ waarop • kint ' ' geve er - zijn t. in het van vraagstukken een* den kring van de ppfj en al . :i de- grenzi n van het ■ van D. . later v • -r. voor • «.erden I . wekten in ri. n deze methoden zijn in der: loop d .ren algemeen - od< rzj-i k groeiden de staf en de bonoodigde ruimte. Een nieuw complex werd geprojecteerd, doch vóór dit in gebruik kon worden men, overleed helaas ir. Beie-rlage, -. grondvester van het instituut.

Proefstand voor een één-cylinder vii<

De hal van het hotel was nog bijna leeg. toen Eschbcrg beneden kwam. In Moskou begon het leven niet zoo vroeg. Een paar Amerikanen zaten aan een tafeltje, over berekeningen en plannen gebogen. In het voorbijgaan ving hij een paar woorden op. Het waren kennelijk Amerikaansche ingenieurs, die naar de nieuwe fabricksstad achter den Oeral gingen stampte daar de steden eenvoud den grond. Vandaag een stuk st was het morgen reeds een bouwterrein en nog een paar maanden later nd er een stad met scholen, werkplaatsen en vereenigingshuizen. Imponeerend was dat alles ongetwijfeld, maar alleen voor menschen, die blind bleven voor de ..Potemkinsche dorpen", welke ook deze steden tenwaren. Wie achter de coulissen keek. wist wel ti !ken achtergrond zich dit alles afteekende. Tegen een achtergrond van menschelijke ellende, welke- zoo goed vi rborgen werd gehouden, dat men he>t in Europa nog ■da niet wild< n. Achter dit s stonden de honger, de nood en de wanhoop van duizenden, die zelfs de kracht om te klagen niet meer konden opbrengen. Ach neen, wie deze toestanden ook maar gedeeltelijk doorzag, die liet zich niet verblinden door het fantastische karakter van dezer, forceerden opbouw. felle zon wierp haar stralen r de nog Verlaten stad, toen Eschbcrg het hotel verliet. Hij overlegde een oogenblik. alvorens verder te r kocht hij het noodzakelijkste voor een Lisaweta von Berne-

kamp? Had hij gisteren niet in de omgeving van het Derjinckiplein een Amerikaansch of een Fransch modehuis gezien? Waarschijnlijk zou de zaak nog we! gesloten zijn. Wie haalde het nu in zijn hoofd 's morgens om acht uur al te gaan winkelen? Maar hij had nu eenmaal haast. Hij moest er niet aan denken, dat Lisaweta daar alleen, opgesloten in een kamer van hotel, op hem wachtte. Tenslotte kon zij door een of anderen ongelukklgen samenloop van omstandigheden toch nog ontdekt worden. Het beste -, dat hij direct maar een taxi nam. Misschien liep het hem mee en was de zaak toch al open. Juist wilde hij in een der weinige, op den hoek van de straat geparkeerde huurauto's stappen, toen hij achter zich iemand hoorde roepen. — Hallo meneer, neemt u mij niet kwalijk. Hij keerde zich om en keek in het zicht van den man, die hem op de markt het heiügenbeeldjc had verkocht. Hij hield zijn vuile muts deemoedig in zijn hand, maar in zijn brutalen blik lag toch iets van zelfbewustheid en een verborgen dreiging. — Wat wil je? Maak. dat je weg komt! Robe-rt Eschberg voelde een zinnelooze woede in zich opstijgen. — Een oogenblikje voor een armen man, meneer — De smalle spleetoogen loerden hem van onder de borstelige wenkbrauwen aan. — Ik had alleen maar willen vragen: weet meneer misschien iets van mijn meesteres, Lisaweta'' Zij is gisteravond gegaan en niet meer thuis gekomen.

De man sprak kruipcrig-onderdanig, maar een valsch lachje om zijn lippen bewees, dat hij meer wist. Robert zou hem het liefst een klap in zijn gezicht hebben gegeven. —Ik weet niet, wat je wilt. Pascholl! Snel stapte hij in de eerste de beste auto. Toen de wagen reed. keek hij onwillekeurig nog eens door het achterruitje. De man stond er nog, zijn verfrommelde muts in de hand. Maar het infame lachje bleef Robert tijdens den geheelen rit bij. Het liep Robert inderdaad mee. Het modehuis van ..Belette" had de rolluiken reeds opgetrokken en de deur half geopend. In de étalages glinsterden de kostelijkste zijden stoffen, een dure bontjas van hennelijn lag naast een kort jasje van donker fluweel en in een hoek waren een paar bont gekleurde halskettingen uitgestald. Een goed gekleede vrouw stond achter de toonbank. Een jong meisje hanteerde op een kleerenhanger een I tig en ondefinieerbaar gewaad van blauwachtigen kant en tafzi.ide. Zij droeg het als een heilig reliquie. Robert wrong zich door het half geopende ijzeren hek. De beide vrouwen keken verbaasd op. — Ik zou graag een japon van u hebben voor een — e — Robert wist plotseling niet. wat hij moest zeggen. Nog nooit bad hij . zoo onzeker gevoeld. Hij e'rgorde- zich over zichzelf. Haastig vervolgde- hij: — Een van mijn vrouwelijke cmployé's is aan de grens haar bagace kwijt geraakt. Zij voelt zich niet goed en kon daarom zelf niet meekomen. Wat we noodig hebben is een wandeltoilet, wat lingerie, enfin — u begrijpt wel. het allernoodigste. De eigenares ran ~Belette" glimlachte onmerkbaar. O ja, zij begreep het volkomen, al was zij dan wel zoo verstandig, dat niet te laten blijken. In sommige opzichten liepen Parijs en Moskou nu eenmaal niet zoo heel ver uiteen. — Zeker, meneer. Hoe groot is die dam Robert overlegde even. Zoo groot Annegreet? Misschien een tikje grootcr. Grooter en slanker. Arme- I had ook geen honger geleden. Maar Lisaweta — — Wij zouden misschien met een collectie in het hotel kunnen komen, meneer? onderbrak Madame Belette zijn gcdachtengang. schrok op. — Ik zei u toch, dat die dame zich niet goed voelt! Ik D en ander voor haar uitten. — Zooals u wilt. mer.eer. — Ninette, wandeltoiietten! Madame Belette had een stem als een veldheer, die zijn troepen in den strijd aanvuurt. Ninette haastte zich naar een kast. — Het is een geluk, meneer, meende madame Belette intusschen haar i 1 te moeten onderhouden, — dat wii re-ed.s hier waren. Louter toeval! Wh hebben een paar robes voor de gron' | Amerikaansche af te leveren en nog een : der te veranderen. Anders zouden wij natuurlijk niet zoo vroeg open zijn. Onze clientèle komt gewoonlijk wat later op den dag. ( Wordt vervolgd.)