Men heeft in den laatster» tijd aan den Zeeburg : dijk bij de ruitervoorstellingen da vlugheid en lenigheid ler Bedouinen kunnen bewonderen; wij hebtven daar gezien, dat zij in velerlei zaken bedreven zijn ca cok gansch niet afkeerig waren van hunne Amsterdamscae bn>eders en zusters; dat de beill weuerkeerig was, bleek som» aJ te duidelijk uit het feit, dat menig Amsterdamsche wA de ge'egenhcid Vst nadere kennismaking met een bruioao «ooa dar zandwoestijn niet oogebruikt liat Van even twijfelachtige w al» dea» kennismaking rijn de conne.-ties, die sommie;» Europeer-rhe mogendheden ca n het bijzonder -En..eland, met de 'inlaiwvche stammen van Arabië hebben aangekn<>o]>t. H*t gevolg daarvan i» n.L, dat de Arabische ruiters buitengewivne evoluties tegen Turkije uitvoeren. Ofschoon de Porte. of juister gezegd, de Sultan als Khalief aller geloovigen, aanspraak maakt op de heerschap].ij van geheel Arabië, is deze toch slechts nominaal gebleven Alleen in He'.schas, met de heilige steden Mekka en Medina, kon de Turksche het-rsrhappij metterdaad bevestigd w.ri.-n, voor zoover de nppercheik dat goedvond. Turks- he troepen konden de bescherming van pelgrimskaravanen op rich nemen en Turkije kon hier de noodige hygiënische maatregelr»i nemen, ja zelfs betalen; de toestand zou geheel op Eur<>[>eeschen voet zijn ingericht, als da noodig.- geldmiddelen rfiapoaaibei gew-est waren. Ere khalief aller geloovigen werd in de gebeden, die bij de Kaaba werden opgezonden, rijkelijk bedacht, maar voordrvlen van m'-er stoffëlijken aard heeft de Sultan nooit Tan de Hedschas gehad, in-
tegendeel. In deze streek gebeurde het nu, dat einde Juni de Turksche gouverneur-géoeraal, de Vali Achmed Ratib Pacha, vluchtte; men
dacht eerst aan een samenzwering t het bleek echter, dat de stakkert er van d»örrrjr-?gaan was, (imdat er geen ceTl in kas was en hij de rijks- en particuliere beren niet kon betalen; de plaatselijke gouverneur van Medina liet bovendien het heiligdom ran den profeet sluiten ;de toestand moet zeer erg geweest ram; de vncrtvluchtige V.di werd te Mekka in zijn betrekking hersteld, er kwam geld voor hem uit Stamboul, en de geloovigen kunnen weer hidMen bij de Kaaba. De Porte heeft haar best geda."i om haar on'narht en geldverlegenheid in dere heilige streek zoo goed mogelijk te varbei en- Ea dit is begrijpelijk, want als de getoovigea den ongelukkigen toestand van den Sultan "te weten kwamen, rou dit rbens raak gesch.i.id en .len invloed van Enge Tand in de hand hebben gewerkt Sedert lang aast n.l. Engeland op deze kuststreek. Van uit West- Indic tracht het hier vasten voet te krijgen; na een ewentueele vernietiging van de Turksche heerschayipij zj>u het hier een direct bestuur van den opr»:rcheik kunnen instellen. Nog beter zou het van uit Egypte in Arabië kunnen komen. Volgens een Duitsche correspondentie i» het een feit, dat de Engelschen bij de aanvoerders der Bedouïnenstammen meer invloed Inzitten dan de Sultan ; niet de roebels rollen hier. maar de gouden ponden. 11 •■' gebied, dat onder direct bestuur staat van Turkije, wordt gevormd door de provneies Vemen en Assyr, in het Zuid-Westen van het land, om het klimaat misschien genoemd : het gelukkig Arabië. Vemen heeft een Jnodsche bevolking, de krachtige, echte Mnen van Israël, die geen ondergeschikte, maar een gelijkgerechtigde positie naast de Arab eren innemen, en een groote rol spelen rij den han lel en de industrie in de hoofdstad Saana en in de andere steden. De Israëliet van Vemen is door geheel Arabië, Abessinië en len Soedan bekend en wordt geacht van •leien bloede te zijn. Welnu, dit „gelukkige" Vemen is een der ongelukkigste landen der aarde wegens de «"Xrrtdurwtrte oorlogen met Turkije. Na de eerste helft der vorige eeuw is er feitelijk geen rust geweest en honderdduizenden Turksche soldaten hebben in Vemen den dood gevonden. Ook nu beeracht er sedert jaren oorlog en de hoofdstad Saana is iloor de opstaiv iel ingen onlangs ingenomen. De geheele landelijke bevolking is in opstand, ofschoon rij niet over verdrukking had te klagen: licht is het Turksche juk, waar het niet gedragen wordt. Toch rou Turkije «ie zaak wel hebben klaarges;. als het Engeland niet tot heimclijke-ü vijand had. In Aden worden de draden gesponnen, die door geheel Arabië loopen en die Enpeland'* heerschappij langzamerhand op het schiereiland weten te bevestigen. Het g■md wordt daarbij niet gespaard ; de sheiks, inians en andere grootheden krijgen vaste subsidies; moderne wa]venen en munitie. Daarvoor heeft Kngeland vrije handelswegen door Arabië, die van Aden door het sultanaat Lahatsch naar Vemen en den anderen kant uit naar Hadnmrmt en alle Zuidelijke kuststreken gaan. Wel hebben de Turken het l r een fort bij de landgrens tegen Aden geitouw !. ma ir het stond er niet lang; door de A**ab is het, in vereeniging me: i- troepen, verwoest en nu kan openlijk worden gi aldus spreekt de „Vota /tg', dat En: alleen den opstand in V Het wil de kust aan de Roode Zee hebben, sedert het Fransrhe Dschihouti voor hem machtig concurrent van Afrikaansche dreigd, maar ook Aden loopt in zijn loniineede - he en Arabi uhe I dreigt, maar ook Aden lnnpt in zij; ■ rende positie gevaar, daar Rusland alle maatregelen neemt om m.-t Frankrijk in Dschibouti een vast manu-.: Station op te rich'.n. Bovendien ligt een der Farsan eilanden aan de kust van Vemen, dat een Daatacb koien«tation geworden is, John Buil dwars in de maag.
Hij is toen op het idee gekomen, zijn invloed over land naar Vemen uit te strekken en dit direct met Aden te verbinden Een spoorweg naar Saaru en van daar paar de kilst, moet Engeland! een voorsprong geven op de Russen, Franseben en Italianen aan de Roode Zee en daarna Vemen zelf in handen leveren.
Ta Constantinopel is reeda concessie voor dien spoorweg gevraag! ; natuurlijk zal ze geweigerd worden, maar Engeland zal wel n-i lang aanhouder» en zooveel politiek geschut 'in 't veld brengen, dat de Porte zal eindigen met toe te geven. Immers, de brutale poünek van John Buil is gelukt, waarin Frankrijk eemisre jaren geleden niet kon slagen, n.l. een steunpunt te krijgen aan 'Ie Arabische kust ran de Perzische golf Van daaruit, n.l. van Mascate, beheerscht Engeland nu de handelspolitiek van het Arabisch binnenland, in het bijzonder het Wahabitenrijk in Riadh. dat weer in bloei toeneemt, sedert een afstammeling van het oude W'ahabitisch virrstengeslacht Dscheluwi. onder Engelschen invloed te Bombay gedrild, en vereenigd met den sheik van Koweit, den beheerseber van N'ejl, Abdul Aziz ben Raschid, verslagen heeft, en daardoor het geheele Wahabitenrijk, dat ge teltjk onder de heerschappij van AWul Aziz enz had gestaan, onafhankelijk heeft gemaakt De zoon van genoemden afstammeling, Ahderrahman, zwaait nu in Riadh zijn schejrter en met brnulp van Engeland zal hij zich daar wel handhaven. Tegelijkertijd roert ook de Fransche pers de trom tegen de intrige» van Engeland in Arabië. De corresrxindent van de „Déhats" bv. zendt zijn blad eenige t>è-richten over de beweging der Arabieren en de kookei.irijen der Engelschen, welke in hoofdzaak neerkomen op de qu int essence der Duitsche beschouwing, die wij hierboven verkort hebben weergegeven. Nadrukkelijk wijst hij er nog op, dat er geen twijfel meer aan is, of de regeering van EngelschTndie heeft in den loop der laatste maanden alles in het werk gesteld om de drie voornaamste Arabische hoofden aan die golf voor haar opslokkingspolitiek te winnen. Van die drie hebben de sheiken afcebareh ben Salah van Koweit en Khazaal van
Mohammerrah naar het zoet gefluit van den vogelaar geluisterd, maar de geslagen sheik Abdul Aziz ben Raschid — en men zal na 't bovenstaande gemakkelijk de reden begrijpen -- heeft Engeland den rug toegekeerd en is den Sultan trouw gebleven. De Engelschen zijn hem nu allerlei moeilijkheden in den weg gaan leggrn en bewerende, dat de Wahabitische volksstammen van J.ahoo en Nejd nooit vrijwillig het Turksche juk op hunne schouders genotnen hebben, hebben zij getracht alle ontevredenen te vereenigen, onder leiding van den boyengenoemden Abderrahman van Riadh, die te Koweit rijn veilige residentie heeft; dezen, met de Engelschen achter hun rug, werken nu tegen den Sultan. Tea otieichte van Nejd is de correspondent tamelijk optimistisch gestemd, daar Engeland hier zoo poe 1 als geen invloed heeft De Porte zal ongetwijfeld in Centraal-Arabië veel moeite helden haar positie te handhaven, maar het tegenwicht, dat Rusland en Duitschland hier tegenover Engeland strli.-n.zal ('en Zietefl Man misschien zoo ge/m! en krachtig maken, dat hot plan van John Buil. om zijn hand op de geheele Perzische Golf ta leggen, er door vet> ijdeld wordt.
"BUITENLAND. DE BEWEGING IN ARABIE.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
"De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
Hij Ving door de groote, welbekende voorhal met de vele bonte fayence-tegels aan de wanden, en betrad de leege, in den kouden avond :• hijn naargeestig .en verlaten uitziende zaal Toen hij aan da naar de naaste kamer leidende deur stond en van plan was, deze tonder meer te openen, hoorde hij plotseling een rwak geluid, als van den lichten tred van een vrouw. Lang, half aarzelend, klopte hij aan. open! Ik ben het— Sainte-Croix." Hij hoorde een haastige beweging als het rui«chen rat* een kleed, dan was alles weer stil Ma.ir hij werd niet ongeduldig. Hij leunde tegerr r.st en wachtte. Opende zich eindelijk de deur — •acht. heel langzaam, —. en Dcnna Isabella Kin I taajc hem, beide handen op de klink, «onder een woerd te zeggen, zonder hem te rten, week rij op zijde, en hij ging binnen. Ie diepe stilte om haar hoorde hij rijn groote sporen onaangenaam luid op den steeatn vice* kletteren. Uf had aicr» bij het venster terugge*jokk«-i. Slank, een weinig voorovergebogen, in een aauwshiifend, lang gewaad, de blanke armen slap l«u»rs het lichaam hangend, stond zij dooditil en onbeweeglijk onder zijn Wik, dien zij in het eerste oogenblik niet düifTile ontmoeten. Hij stond recht voor haar, het blonde hoofd, door de lucht gebruind, halt' gebogen, door den langen veldtocht gehard, en in menig opricht een andere man, dan degene, die voor een jaar van haar afscheid genomen had. In de hand hield hij den glimmencen helm, met den dichten, witten vederbos, en onder den wijden, witten dragonderm.mtel met de purperen snoeren, schitterde de ster van liet van Eer. Hij had haar als een onbekend aristocratisch vrijwilliger verlaten ; nu rag zij hem weer als een hooggqilaatst officier, ridder en rijksgraaf, als een man, wiens dapperheid en bekwaamheid algemeen bekend waren, waarin de scherpzinnige keizer, dadelijk nadat hij zijn krachten op de proef gesteld had, den geboren krijgsman en legeraanvoerder had herkend „Donna Isabetla," begon hij zacht, met een «tem, die, ondank» alle moeite, die hij zich gaf om natuurlijk te spreken, een weinig beklemd klonk.
Bij het eerste geluid van zijn item richtte zij zich onrustig op en maakte een afwerend gebaar met de hand. ~/ajt gij geheel alleen, Donna IsabeHa?" begon hij nu met groote zekerheid en hij keek haastig in de kamer rond. „Neen, sprak rij, ..pater Felippe ia bjj mij. Maar luj i» op het oogenblik ziek," voegdf zij er als verontschuldiging bij. Hij zag wel hoe rij rich inspande om natuurlijk en onverschillig te spreken en ',iar zij in het geheel geen toespeling maakte op haar stiefmoeder, waagde hij het ook niet, naar haar te vragen. „Maar uwe bedienden?" vroeg hij op een scherpen, onrustiger», bijna strengen toon; haar eenzame en verlaten toestand deed hem verwonderd staan. „De belienden? Ja. dat weet ik niet,'' antwoordde zij niet zoo geheel zeker als te voren. „De meisjes hebben rich als naar je verscholen, toen zij soldaten zagen Zij vleide zich nu weer op de lange sofa aan den wand en verzocht hem met een schuwe en moede beweging op een stoel vóór haar te gaan zitten. Zij scheen in het geheel niet verrast te rijn en liet zich met geen woord daarover uit, dat rij op deze wijze, en geheel onvoorbereid, den man terugzag, van wien zij slechts een jaar geleden onder zoo bittere tranen en zoo hartstochtelijke teederheid afscheid had genomen. Maar haar koele, beleefde aard — hij zei tot zich z.-!f, dat rij hem geheel als een ridder van Valladolid behandelde, die voor een kort bezoek was gekomen — ergerde et. ontstemde hem meer, dan hij wel wilde bekennen. „Ik kom, mevrouw, in naam van den veldmaarschalk, den hertog van Abrantes," begon hij vormelijk, zonder de plaats in te nemen, die rij hem had aangewezen. „Hij vraagt om eenige dagen gastvrijheid op Castilloblanco voor zich en zijne gade." „Vraagt?" herhaalde Donna laabella spottend, en voor het eerst «Joeg rij haar oogen geheel op. „Natuurlijk zijn zij welkom," voegde zij er daarna met evenveel zelfbeheersching als te voren aan toe. Saintc l.Toix was «er diep gekrenkt, hij vergat geheel, dat hij haar, met het oog ep zijn toekomst, zijn plannen en bedoelingen, ijk dankbaar moest zijn voor de koele manier, waarop zij hem ontving. Hij, die slechts een krijgsman was, had geen idee van de wreede macht der vrouw en in 't bijzonder di-r romantische vrouw. Het eerste oogenblik dacht hij, jn.st ;• oals zij het wenschte. dat hij haar gedurende dit jaar onverschillig was gewerden en voor haar sic hts een vreemdeling was. En deze gedachte werd onmiddellijk gei door eene andere, n.l. dat zij hem natuurlijk voor een nieuwen bewonderaar had vergeten! Hij wist hoe verhtm en op haar eigen kracht aangewezen zij den laatsten tijd was — en de kracht der vrouwen is niet zeer groot I Spoedig brak hij, ten prooi aan angst en bitterheid, zooals hij die nog nooit gevoeld had, al de beloften van terughouding en wijsheid, die hij bij zich zelf had gezworen. Terwijl hij zich tot haar nederboog. riep hij heftig, bijna grof : „Ik had gehoord, dat gij hier alleen op Castilloblanco waart, maar Ik bad geloofd " Hij hield op, zag haar doordringend, bijna dreigend aan en sprak daarna langzaam, met grooten nadruk : „Hoe kunt gij het wagen, alleen hier te blijven, Donna laabella?" Zij zag op en eerst nu herkende hij weer haar merkwaardige, donkere oogen — diep als een bron in de schaduw on wisselend als de kleuren van den hemel — en ook dien prachtigen, kinderlijken en trotschen trek van de bovenlip, toen zij bijna verachtelijk antwoordde :
„Wagen? Ik ben immers geen onmondig kind zooals mijn broer, en ik word ook niet door andere motir ven, zooals bv. Donna Eranziska, gedreven; pater Eelippe is hier en de meeste bedienden van mijn vader. Dit 19 hel huis van ons geslacht, ik heb altijd hier gewoond; waarom zki ik het dan verlaten, wanneer niemand mij daartoe dwingt?"
Hij boog ti-h nog dieper tot haar over en sprak onzeker, zonder haar aan te zien: „Ach, gij moet mij 'K-h we! verstaan, Donna laabella Waan m rijt ge zóó tegen mij? Waarom rijt ge met oprecht, zooals VTOeger?" Zij stond ep als om te vertrekken; maar snel en beslist legde hij zijn hand op haar arm. „Gij hebt toch uw geheele leven lang van den oorlog hooren spieken en boe men v. looae vrouwen geweld aar a-eet toch. hoe In-t . ;'r-': ""''*- "":ls at" — denk een*, dat het iemand ander» geweest zou zijn dan ik, die u hier alleen zou hebben aangetroffen I" de en deed in het gebed geen pogingen om ' a te zien toen zij aarzciend ar - woordde : ~lk heb niets te vn-ezen — in \ geheel niet Dit verzekerde mij ook Donna Franziska. Denk een» aan" — rij deed een heldhaftige poging nistig en waardig te apreken — „mijn man is een Franschman en ik draag een Franschen naam." Hij liet haar niet los en trok haar inregen deel dichter naar zich toe. „Hebt ge ook onlangs iets van mijnheer Des Charentes gehoord?" vroeg hij k et. ..Ja." zei ze gelaten. „Hij is altijd gewoon mij op mijn verjaardag en met Nieuwjaar te schrijven. Hij is zeer attent." voegde b| et bij. " ..Schrijft hij niet vaker?' vroeg Sainle- Croix ironisch „Neen," antw,aord
"FEUILLETON. DONNA ISABELLA. Uit het Zweedsch van Mathilde Mailing.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
Het inbonrlingenvraagstuk zal den Engelschen in 7.v. <' Afrika nog vee! te doen geven, dg van de Kaffers hebben zil dit vraagstuk i ■ kkej _ hadden zij kennisgemaakt met ordelijke, 1 zame en welvarende toestanden, maar de oormet zijn afschuwelijke wree rheden, de bewajiening dooz de Engels,-hen en bet gebrek a.m lu ht. die vor,r hen unon:!'- •♦'ijk is, hebben het besohavirigsvemisje weer weggetpoeid, zoolat zij tn hun ouden staat van wildheid zijn tenig'jevallen. Uit Johzumesbrjrf wordt nu door het Reuteragentschap geseind, dat vr-le inb'K rlincen in het bezit van vuurwapenen gekomen . -'and zeer verzwaard is Men ziet nu namelijk het gevaarlijk schouwspel, dat de door de Engelsche regeer ng ..niw.tp.-nde Boeren moeten samenleven met de K.iflers. wien zij de wapenen heeft la'en behouden, 't Is meer dan schandelijk! Verschel,len ontwapende Boeren moeten bij hun thuiskomst reeds door inboorlingen vermoord zijn. Erger nog. Groote ivondenheid is ontstaan door bet. feit. dat inboorlingen herhaaldelijk getracht hebben blanke vrouwen te verkrachten. Natuurlijk is alleen de Engelsche regeering hiervoor verantwoordelijk te stellen ; dergelijke nieuwe Hij.lr»Ben tot v.Tm.-eró.-r.ng .Ser IrffllS van "te Engeische beschavingspolitiek Vuiiner zwaarlijk ten gevolge hebben, dat de Boeren zich voor goed neerleggen bij den nieuwen stand van zaken Het zal boverHÜer» niet gemakkelijk zijn voor Rngeland. (Ie KarTér» tot de orde terug te brengen of hun de wapenen weer af te nemen. Het inboorlingvnvraagstuk kan inderdaad vor r ,1e geheele blanke bevolking een dreigend gevaar worden Men lette vooreerst op het groot aantal kleurlingen. •Ns de laatste statistieken telt de Kaapkolonie 1.059.141, Basoetoland 252,571. Natal en Zoeloeland 786,912, OranjerivieTkolonie 129.787, Transvaal 750,000, Engelsen lier-huamland t.'J.ooo. Rhodesia 321.600, Swaziland 45.000 en het Portugeesch gebied, dat af hier ook maar tot Engeland zulle rekenen. 1,500,000, dat is te zanten bijna 5 millioen. Vroeger werd het getal op 8 millioen geschat In de mijnen werken nu 38,840, vóór den oorlog 97.000 , het zal echter moeite koster om het getal mijnwerkers op de vroegere hoogte te brengen. Het totaal aantaj inlandsche werkkrachttal in geheel Z4jïd,sAfrika wordt geschat op ongeveer 300,000 a 400.000 man, een getal, dat, al werd het verdubbeld, veel te gering is om te voorzien in de behoeften van den landbouw, exploitatie en aanleg van spoorwegen, ontginning van de gouddiamant en steenkolenmijnen enz enz. Daarbij komt nog, dat de zwartjes onder het Boerenbestuur goed betaald werden en in den o rlog hebben de Engelschen hun de weelde leeren kennen, als zij maar voof ben wilden vechten. Het is te begrijpen, dat zij, na zoo roemrijk voor Engeland gestreden te hetiben, liever in hun kralen op hun gouden lauweren rusten, dan in de mijnen werken vonr een ongekend laag loon! De vereeniging tut verschaffing van inlandschfi werkkrachten ziet zich dus m het netelige geval geplaatst om vergunning te vragen, zwarten te importeeren uit Oeganda, Centraai-Afrika, Oost Afrika, den Congo en Portugeesch Angola. Al* men hierin niet slaagt, wil men blanken en Chineezen in de mijnen gaan gebruiken ;de blanken zijn in een veel ongunstiger con ide dan de zwaren ; de laatsten hebben geweren, munitie en zouden gemakkelijk hun kirst kunnen zoeken, ook al hadden de Bnarlr.raiß hen niet tot kleine kapitalisten gemaakt; en de eersten zijn daarentegen in zulk een toestand gebracht, dat rij vermoedelijk het werk zullen doen, waarvoor de Kaffers hun zwarten neus nu optrekken. Zooals men aeet, vindt het plan om Chineezen in te veeren, vee! oppositie en men eischt in elk geval, dat de gele werkkrachten na afliK.p van bel » rk weer aeggeaonden worden. " men rekening te houden met het feit, dat de K steeds blijven teren op hun ro>-m ; hunne geldmiddelen zullen eens uitgeput raken en zij zullen gedwongen zijn weet • bij de blanken te gaan werken ; men kan zich voorstellen, dat het ■ kking root hen za! zijn» als ze dan de tonen van bet Hernetsche rijk in hunne ■• rot -■_ andaard zal in elk geval zeer gedaald zijn. De onte. ontstaan, kan een nieuwe facl ariijen cesteund worden. Naar de / premier meent, zal de krijrrswet over een week | n ingetrokken, zoodnt langzamer:: deze politieke strijd op een normaal veld kan worden uitgestreden. Bas optimistisch verslag geeft de „Commercial Intelltgence" over de vooruitzichten van den Engelschen handel aan de Kaap. De j afgevaardigde van dit blad deel' 'laar zijne j indrukken mede, die hij in de havens der Kaapkolonie heeft ontvangen. Hij wijst er op. dat het in de eerste plaat* een zaak is, die de Engelschen in handen hebben en anders niets en dat de berichten, in het bijzonder over Duitsche concurrentie, zeer overdreven zijn. Wat de Amerikanen betreft, dezen hebben het thuis te druk, zegt hij, om zich veel met Zuid- Afrika te bemoeien, en missen hier de voordeden, die de Canadeesche markt hun b zooals gunstige ligging, overeenkomst van smaak enz- Gebrek aan timmerhout, de hooge prijs van steenkool, dure. slechte qualiteit van fabrikaat rijn de redenen, waarom de Kaapkolonie weinig fabrieken heeft en als men bedenkt, dat er geen vijandige en concurTeerende tarieven zijn, zal men zien. dat de Engelsche f afcrikant hier een meer open veld voor zijne waren heeft dan in Canada en Australië Als deze markt, zoo besluit hij, verloren gaat, is het de eigen schiil i van de Engelsche fabrikanten. Wat hier tot de Engelsche fabrikanten wordt gezegd, kan misschien ook In vele opzichten gelden voor de Nederlandsche. De „Petit Bleu" bericht da aanstaande terugkomst van den jeugdigen markies De Kersauson, neef van De Villebois-Mareuil, wiens ooriogsbeschrijs'ing eenige maanden geleden in het Belgische blad vele interessante bijzonderheden van óen oorlog in het Westen der Kaapkolonie heeft bekend gemaakt. Hij heeft den heldhaftigen commandant Maritr op diens beroemde tochten vergezeld, en vergezelt hem nu ook naar Europa. Nadat men in eenige maanden niets meer van den markies had gehoord, bericht deze aan de „Petit Bleu": „FunchaJ (Madeira). Generaal Mariu komt 28 Augustus te Southampton aan. Gegroet. Kersauson."
"UIT ZUID-AFRIKA.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
— De Wet itemin. Op reu naar Europa vertoonde De Wet tich niet veel op dek, omdat hij was tijn boek over den oorlog tetchrrjven. Maar eens wandelde hij op de bru; van 't schip en liet tich het kompas verklaren. Men legde het wetenschappelijk uit en toonde aan, dat de naald altijd naar het Noorden wre». »Maar<, tei de generaal, naar de ton tiende, .de naald wijst nu met naar liet Noorden. Het Noorden i* meer in deze richtr. Hij had gelijk. Onbewust had hij cc* bekerde fout in het kompas ontdekt, want het magnetische noorden vertchilt iets van het ware noorden. Weinig menschen ontdekken dit ecbtes, maar De Wet had drie jaar in de open lucht doorgebiacht. • Kijk 'vs«, tei een matroos, die aanwezig was, .nu leert hij te hoe te 't schip moeten sturen*. De Wet wa* de eerste, die met het bloote oog i ontdekt* 7i.rs rritroep brarht ter. tigtal verrekijkers te voorschijn. En toen zagen de passagiers, dat bij gelijk bad. — De Petroleumvaart te Londen. Volgens een uit New-York ontvangen T.affan's hslegTam, is de ex-Gouverneur James S. Hogg, de petiolcum-magnaat te Texa», te Londen gereed gekomen roet de formatie van een petroleumtransport-maatschappij, met een kapitaal van vele milliocnen. De nieuwe maatschappij zal concurreeren niet de Shell Corapany voor het petrolcumtransport der wereld en ook de Russische Bakuvelden betreden. Ook deelt het agentschap mede dat de Southen Padie Spoorweg-Maatschnpprj tich gereed maakt voor het gebruik van vloeibare brandstof op alle lijnen, en voornemens it 72 stalen tanks te vestigen van elk 00,000 raten inhoud, welke met de 18 reeds gebouwde, eea totale capaciteit geven van 4,4:15,000 vatea. — IJ «land in de 19de eeuw. Een der beste kenners van IJsland, die op bet eiland zelf geboren i« en nu univer&iteitsptofessor te Kopenhagen is, dr. Valtyr Gudmundsson, heeft een wetk I over .den vooruitgang van IJsland in de 19de 1 mub* d.» dooi H.\cK»»«\ rmlWskt «i» . bet ljslandsch in het buitich overgezet is. Het gelml inwoner* ta volg», dit ...» tot i 76." gestegen, De landbouw verschaft 45000 menschen brood, ld* vischrangst 12000, de handel 7000, de industrie I 1800. £r zijn een me.i.scbe en een theologische I hoojrescbool, een gymnasium, twee middelbare f se! olen, een leeraars-seminarium, een «tuurman*- schooL vier landbouwscholen, een handelssr hooi, een school voor teekrnonderwijs, drie meisjesscholen, een huishoudschool, 30 volksscbolen en 180 rondtrekkende onderwijzers. De landtbibliotheek in Reyki,.wijk telt 40 000 deelen. Er lijn negen drukkerijen en er verschijnen 32 1 dagbladen en tijdsch-iftcn. Het eenige theater op | het eiland beschikt over een personeel, dat zeer geroemd wordt. Men telde in 1596 541.000 schapen, 43000 paarden, 23000 runderen. Bebouwd tijn van de IÜÜ3 vierkante mijlen van het eiland nog geen drie vierkante mijlen. Men verbouwt hoofdzakelijk aard3ppr en, woitelen en hooi. Uitgevoerd werden in 1896 22 millioen pond visch, waarvan alleen aan zalm 87000 pond. De uitvoer van pairijten bracht 6000 kronen (1 kroon = 66 cent' op, die van ve ierdon» 55000 kronen, die van vossenvellen 2700 kronen. De industrie leverde voor den uitvoer 15.000 paar wollen handschoenen. Bijna alle handel in het land is ruilhandel, een omstandigheid, die voor de landslieden en visschers dikwijls tlechte gevolgen heeft; in plaats van baar geld geeft de handelaar hun mee' waren, dan zij gebruiken kunnen en hij borgt hen ook, waardoor tij licht ia schulden geraken. Het verkeer wordt vergemakkelijkt door nieuwe straatwegen en de geregelde «toomvaartverbindingen met Kopenhagen en Edinburg beneven* «toomvaartlijnen om he: geheele eiland. De inkomsten en uitgaven bedroegen ongeveer 1,210,01)0 krouen : «chulden beeft het land niet, De beiegde gelden bjj de spaarbank bedragen ongeveer twee millioen. Men telt 47 dokters. Melaaischheid komt veel voor, voor eenige jaren waren er 147 lijder* aan de ziekte. Het aantal der op gemeentekosten levende armen is groot, dit bedraagt 23jaar toegenomen. — De keuken van de mode. We«t ge waar de mode bereid wordt ? Waar de Partjsche •cttctdirecktera vaa de vrouwalfk* mode boa inspiratie opdoe» ? Ia het kabinet rott gravure* vaa de Rtjksbibliotheik. Ia de lange taal, ilecht verlicht door vier getraliede veastcr», die aaa één kant zijn geplaatst, lijn jong* friesche geuchtjea gebogen over oude gravures, aquarellen e* litho'». Oit tijn de teekenaartten voor d* groote naai sters ca modisten, die een ichet» maken naar het voorbeeld v»a een japoa of kapsel vaa ver vlogen tijden. Somt komt eea patioon «elf, als een generaal, die teil eea veldslag leidt. En d* heeren en dames nja Biet tevredea met he* copueien van hoeden of japonnen. Voor twee jaar kwam een groote I'arijsche mo diste de verzameling van den Hertog van Kichelieu, directeur van de Koninklijke goederen ia 1736, bezoeken, waarin albums tijn, die een groot* waarde hebben met stalen van elke stof, die b* «teld wa». Ze rond er een lichte «oupele stof, die hsar beviel ; in liet die namaken, en hel volgend jaar werd de «tof op alle hoeden gedragen. Dit jaar wordt Louii XIV' veel gevraagd, d* serie teekeningea, die de graveur Jean bapnit* Bonnart over de costumes van d« groot* eeuw heeft nagelaten, wordt herhaaldelijk bekeken. Du» vinden we dezen arinter de mand je* en slinger» weer? Waarom niet f Is de mode niet, evenals d* geschiedenis, een perpetuum mobile i
"Gemengde Mededeelingen.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
KAAPSTAD, 22 Aug. (R.0.) Sir Cordon Sprigg, de premier, verklaarde in het Huil van Afgevaardigden, dat de ajygiaet, naar hij gelooft, over een week zal «Kuilen ir etrokken.
"TELEGRAMMEN. Afschaffing der krijgswet.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
KAAPSTAD, 22 Aug. (R.0.) In tweede lezing zijn heden de wetsontwerpen, inhoudende de goedkeunng van het parlement voor regeeringsdaden (in oorlogstijd buiten het parlement om verricht) en de financieele indemniteitswet door het Kaapsche parlement aangenomen.
"Uit het Kaapsche Parlement.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
NEW-YORK, 23 Aug. (R.0.) De sic >mboo» „Dahcmé", te Castries (op San.i Lucia) Mat" gekomen, bericht, dat Doodei g een ernstige uitbarsting van den atbnl Pi ie.' plaats had. De „Dahomé" was verpli'ht van koen te veranderen, ten einde den rücnten .is hregen te vermijden, die op bet dek neerviel.
"Nieuwe uitbarsting op Martinique.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001
Ia „Het Nieuws van ctern l>i.- .oor N«*sr> landsch-ladië" besjjreekl dr- he» i G iVybrrinca», oud marine-marhirust ie kl , Ue vraag-, vaav om er meer madnnisrrm den dienst vertawn dar» er worden aangenomen Het aratwoord d.-sarip is drieledig: ie de behandeling; 20. de pensioenregeling; 3e. het tractemea* deugt I er toelichting van een en ander schrijft A- heer Wybrand»:
Her zou niet gaan, do veJe soorten van plsvgerijen irp te geven, waarmede men dea machinisten het leven aan boort! onaangenaam vreet te maJcen. Velen zouden bovendien door bode*» aan den wal niet betjrepen worcVin Het zy ge» noeg te zeggen, da* net schier aJtijd klesnighcden zijn, speldeprikixn, plagerijtjes aangaaT*- de d? tenue, het naar wal g-aan, enz , nagrmoeaj nimmer dr** dienst raket Kir die door de raaschimsten ais regel zeer goed woiYJt giedtaan Haar zulke kleinigheden, zonder opAouden herhaald, serhittoren on maken het leven op den duur orimojirelijk. Daarbij komt nog. dal men vroeg**- als hnorfdmachtaist in -' ""'gei chef der machinekamer was ui g ten minste eenige vrybcdesi -1 » begon ta krijgen, da« op eene peau ioeic, wol niet in overeens'czikming mot de zi . groote maar toch Beaieaaiaal enne positie. Doch door het gebrek aaa ondergeschikrc machinistTn is ook dit tirrgenw-oordttj triot meer- zco Op de ..Piet Hein, thans te Priok. zijn bijv. vier hoofctraachi ra-sten. die reed. jaren chef eener rnachinekanvtr hadden bchoorem te zijn, d»ch die nog steeds ais ~wachtdcener'' diïnst moetien doen. Is hert na te verwonderen, dat de jemfreren, niende hoe ook zelfs let verkrijg-n vao don rtoogaten graad geen waarborg geeft voor eenige »«lf**anidigle id. boe men tot op zijn 40ste jaavr naar liet welgevallen van een jongmenssch van niet de helft van dien 'leeftijd over ai door het schip ksui worden gejaagd, hoe men na veel studie,.
ttilwns zwiazudere examens en uitstek»'m'. piichosbetia»hting toch altijd een „niets" Uut i s het dan te verwonderen, dat de jonge miv h eisten trachten ergens anders een boteren «aait kring te vinden? Men beproeft dat thans te stuiten door daspirant-machinisten rich voor dertien jaar t. laten verbinden.
D.iaróVor kunnen ze de Maj-ine eerst op mm stens rjo-jarigen leeftijd verlaten, /midei eeni". resultaat natuurlijk, want ook op 20-jarigt:r leeftijd en toegerust met de kennis «n en-iinnj in die dertien jaar bij de Marine opg» ■ kunnen de machinisten nog steeds aan den aai een beteren werkkring vinden. De eenige af doende maarregel in die richting zou zijn de as piranten rich voor levens-lanc; te laten verbin rkm, als men dan slechts asjiiranten k liD de rwtsede plaats de . 1888 heofr ecnijren rijd ifeledem de pensioenen oVsr hoofdmaihinisten oen weinig — laar weinig — verhoogd, en is daardoor eenagseins aaide vroegere uiterst onbillijke regeling tee gekomen. Maar nog steeds is hot pensioen te laag. Een hmfdmachinis* ie klasse, die op 45- -jangen leeftiM den dienst verlaat, hooft dan gemiddeld ra. -io jrar gediend, waarvan Indië Een peauiaeai van ca / ttoo kan mor, «lan waarlifk notf goi.n !u\e noemen on hij Baak hei boven-cben dan ook mot gestolen. men dart noemt. Ook in de toekenning \ ri trensioen valt nop ve>el te verbeteren Hor> veoil maal loost men niet: ..AdHbor-ct z.-k> .m 2 \oor 5 jaar gepensionneertl t>t i.,kf ran r. maar niet dror óVin. dienst rmtstane lirhaara» gebreke*»". Het bediselde jtaage ïm-rssth I<< tr dan als rerje.l noe nimmer . Mi.-nsr" gedaan Zie daartegenover hoevele m.u hinrsr.-.n B on 10 dienstjaren, om dezelfde redend. dienst vertalende, geien cont krijgen, dr bcrjalinfiien het niet toelaten" In rte laatste plaats tvsom ik hot te tjoring»' tra» K-men* als oen óVr iidonea waarom de bbv rhin-.stem met Kun terrenwooidii"r- putiaaj vrodnn ritn. In hot algemeen hel . rhir.isren. alle machinisten, hart voor hun werk en is bot hun niet in do eerste pia dbca om de heloon-rntr- Indien rii - hohandold w.-rdon. Latliea bom»* b fatitJßß? Hot aatwoord op tSe vraag Var. raiel ziin
"BINNENLAND. Perskroniek. Merine-machinisten.". "De Telegraaf". Amsterdam, 1902/08/23 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110557569:mpeg21:p001