De tijd : dagblad voor Nederland

FRANKLIN D. ROOSEVELT ging begin 1945 naar Yalta voor een topgesprck met Stalin en Churchill. Als Richard M. Nixon begin augustus naar Roemenië gaat, zal het bijna een kwart eeuw geleden zijn, dat een Amerikaanse president voor het laatst een communistische staat bezocht. Trurpan, Eisenhower, Kennedy en Johnson zijn als president nooit achter het toenmalige ijzeren gordijn geweest, afgezien van hun bezoeken aan de West-Berlijr.- se enclave in de Sovjet-invloedssfeer. Wel hadden zowel Eisenhower als Johnson plannen voor een bezoek aan Moskou, maar die visites gingen tenslotte niet door. Nixon ging als vicepresident naar Rusland en Polen en later heeft hij als particulier andere communistische landen bezocht, waaronder Roemenië, maar nu begeeft hij zich als president van de Verenigde Staten in een gebied dat door de Russen wel als hun invloedssfeer wordt beschouwd en dat althans het grondgebied is van het Warschau-pact en van de Comecon, de Oosteuropese •conomische gemeenschap. Nixons reis naar Roemenië wordt voorafgegaan door bezoeken aan vijf Aziatische landen: de Philippijnen, Indonesië. Thailand, India en Pakistan. Maar zijn komst naar Boekarest wordt wel als het meest opzienbarende feit beschouwd. Van reizen van Amerikaanse presidenten naar Azië bestaan immers verscheidene precedenten.

Nixon. wil direct in het begin van zijn eerste ambtstermijn persoonlijk in het buitenland contacten leggen. Spoedig na zijn inauguratie maakte hij een tocht naar diverse Westeuropese hoofdsteden en ■nu gaat hij naar hoofdsteden in Azië en Oost- Europa. In zijn inaugale rede verklaarde hij:

Nixon wil direct in het begin van zijn eersie ambtstermijn persoonlijk in het buitenland contacten leggen. Spoedig na zijn inauguratie maakte hij een tocht naar diverse Westeuropese hoofdsteden en nu gaat hij naar hoofdsteden .In Azië en Oost-Europa. In zijn inaugurale rede verklaarde hij: „Na een periode van confrontaties, komen wij nu in een tijdperk van onderhandelingen". onderhandelinge". Hij zei in die toespraak ook: „In de afgelopen twintig jaar heb Ik de meeste landen van de wereld bezocht", „Ik weet dat de vrede niet komt door er naar te verlangen —dat er geen vervangingsmiddel bestaat voor dagen en zelfs jaren van geduldige • en voortdurende diplomatie". Hij doof'breekt nu de vroegere koudeoorlogpolitiek van confrontatie ten aanzien van Roemenië. Hij tracht nu de vrede tussen West en Oost te bevorderen door een diplomatiek gebaar tegenover Boekarest. _i■ • t F.ICHARD M. NIXON treedt in het voetspoor van Charles de Gaulle, die in mei vcrig jaar, als president van een bezoek aan de Roemeense hoofdstad bracht. Maar de Roemenen hebben intussen ook visite gekregen uit Engeland, }n de persoon van de Blitse minister van buitenlandse zaken die in de zomer van 1968 naar Boekarest kwam.' Eerder had Wes.t- Pu:fsland een gebaar gemaakt, door met Roemenië diplomatieks betrekkiv'jjen te vestigen. Zo sluit de geste vvï de Amerikaanse p: esident aan bij "Westeuropese blijken van toenadering t'-gonover de Roemenen. Rremenië kan zich verheugen in de van Cvtst en West. Niet a;U en de Oosteuropese communistische staten, waaronder de machtige Sovjet- Unie, maar ook de Westerse mogendheden houden rekening met de Roemeense leider, Ccausescu. Bovendien heeft Boeka'fst ook nog altijd goede relaties rri"'' Feking. .Roemenië is noch een satelliet van Moskou, als bijvoorbeeld de Duitse Democratische Republiek, noch een satelliet van Peking, als bijvoorbeeld Albanië. Het is ook niet bcs's vin de westerse invloedssfeer te rfiken Roemenië toont zich haast even onafhankelijk als Joegoslavië, al zijn de Roemenen nog lid van het Warschau Pakt. Maar ondanks dat lidmaatschap heeft Roemenië zich vorig jaar, mét Joegoslavië, verzet tegen de collectieve invasie in Tsjeclyjslowakije die door Rusland geleid werd. Al veel eerder had Causescu geweigerd economische Instructies van hét Kremlin te accepteren en vooral heeft hij steeds afstand genomen van Ruslands confict met de Chinese Volksrepubliek.

NICOLAE CEAUSESCU, president en partijleider van Roemenië, is goed op de hoogte met zowel de Russische als de Chinese buitenlandse politiek. Hij zou president Nixon dus zeer waardevolle inlichtingen kunnen verschaffen over de intenties van de beide dominerende communistische mogendheden en over de spanningen tussen die Rode Grote Twee. Waarschijnlijk zal Ceausescu nog vóór Nixon de Sovjet-leiders Brezjnev cn Kosygin ontvangen, zodat hij de Amerikaanse president het laatste nieuws zou kunnen vertellen over de opvattingen in het Kremlin.

Ceausescu is een merkwaardig soort neutraal politicus. Hoewel hij in zijn eigen land nog een vrij star orthodox communistisch regime handhaaft (dat geen liberalisatie toelaat, zoals Dubcek probeerde in Tsiechoslowakije) onderhoudt hij goede betrekkingen met verscheidene niet-communistïsche staten. Hij heeft speciale contacten in diverse onderling vijandige kampen. De Roemenen worden aanvaard door zowel Israël als de Arabische staten, door zowel Oost- als West-Duitsland, door Rusland en China, door Albanië en Joegoslavië en tegelijk door Amerika en Noord-Victnam. Misschien is Ceausescu wel de knapste diplomatieke evenwichtskunstenaar in de wereld.

Ceausescu kan zich permitteren de president van Amerika vriendelijk te ontvangen zonder bij zijn communistische vrienden de verdenking op zich te laden een marionet van Washington te worden. Hij kan zich veroorloven met Brezjnev en Kosygin te praten, zonder Mao boos te maken. Zo kan hij een politieke rol spelen die ver uitstijgt boven Roemenië's geringe machtspositie in de wereld.

CEAUSESCU

Tot verbazing van de fractievoorzitter. van de DP, mr. C. E. Cathalina, heeft de NVP bij monde van de heer P. van der Hoeven deze traditie doorbroken. „Het volmachtensysteem is op Curagao, evenals in Nederland, ingesteld om degenen die ziek waren of in het buitenland verbleven toch in staat te stellen van hun kiesrecht gebruik te maken. De Democratische Partij is van het begin af bezig geweest dit principe uit te hollen," zo begint de heer Van der Hoeven zijn opzienbarende aanval op de regeringspartij. „De DP is eerst begonnen met de corrumpering van het tysteem. Zo moest men aanvankelijk een doktersverklaring hebben om bij ziekte een ander de stem te laten uitbrengen. Later werd deze bepaling weggelaten, want elke die bij de DP was aangesloten gaf zonder meer een verklaring uit. Ook voor de afwezigheid op het eiland moest getekend worden, hetgeen later niet meer nodig was." Wat er op Curacao is gebeurd om het stemmen bij volmacht makkelijk en oncontroleerbaar te maken leert een tocht door het kiesreglement. In artikel 40 van het publikatieblad 1966 no. 44 staat: „Aan de kiezer, die meedeelt vermoedelijk niet in sta?t te zullen zijn in persoon san de stemming deel te nemen, kan op zijn met redenen omkleed verzoek worden toegestaan bij volmacht te stemmen. Het verzoek wordt slechts afgewezen indien moet worden aangenomen dat de kiezer in persoon aan de stembus kan deelnemen."

Dit artikel liet voldoende ruimte over om in volmachtstemmen te handelen. De kiezer die zijn stem wilde verkopen liep niet veel gevaar dat hij van een overtreding beschuldigd zou worden. Toch was er nog een rem op dit artikel, namelijk artikel 36 waarin stond: ~De gemachtigde mag niet stemmen Indien hetn bekend is dat zijn volmachtgever zich binnen het eilandgebied bevindt in welks kiesregister hij voorkomt."

Dit artikel was natuurlijk niet" zo leuk voor degene die onrechtmatig de stem van een ander uitbracht. Zeker op zo'n klein gebied als Curagao was het niet moeilijk na te gaan of de volmachtgever al dan niet op het eiland aanwezig zou zijn. De gemachtigde liep dus steeds het gevaar dat hij in het stemlokaal aan het jasje zou worden getrokken go te horen zou krijgen

VANDAAG IS HET precies honderd Jaar geleden dat een veel-verfoeide belasting, het dagbladzegel, werd afge-

OMDAT ONS cultuurpatroon de man verbiedt te huilen zoeken allerlei spanningen bij hem een andere uitweg en leiden op die manier vaak tot lichamelijke ziekten. De vrouw, die geen last heeft van dergelijke remmingen is heel wat beter af. Dat is de strekking van een verhaaltje over huilen en tranen in het blad CÓNSU.

Als een vrouw huilt, dan brengt dat allerlei mensen in actie die iets aan de oorzaken van haar leed willen gaan doen, want haar tranen ontroeren. Mannentranen hebben geen ander resultaat dan dat de omstanders zich gegeneerd voelen. Waarschijnlijk kent de vrouw in haar onderbewustzijn de grote kracht van haartranen. Volgens . onderzoekingen van de Amerikaanse arts Rathmann kan intussen nauwelijks de helft van alle vrouwen „goed huilen". Twee grote dikke tranen die langzaam over de wangen druppelen, kunnen echter aanzienlijk effectiever werken dan een stroom zilt water uit roodomrande ogen. Wanneer een vrouw met huilen iets bereiken wil, moet ze zuinig met haar tranen omspringen. Het is overigens onjuist te denken dat men stromen van tranen zou kunnen plengen. Twintig dikke tranen komt overeen met ongeveer één cm 3. Zelfs bij .het hevigste schreien kan men in geen geval meer dan vijf cm 3 vergieten. Dan is de voorraad uitgeput. Een baby kan de eerste drie maanden niet echt huilen. Ook wanneer hij pijn of honger heeft en schreeuwt, zal dan geen druppel water uit zijn oogjes komen.

▼an onze speciale verslaggever Fons van Westerloo WILLEMSTAD, CURACAO, juli — Stemmen bij volmacht is in op Curacao. Meer dan tien procent van'het Curagaose kiesvolk heeft er bij de vorige verkiezingen gebruik van gemaakt. Dat wil zeggen dat meer dan tien procent van de ongeveer 55.000 kiezers niet aartwezig zou zijn geweest op

het eiland, of om andere dwin-| gende redenen niet in staat is geweest persoonlijk naar de stembus te gaan.

Hoe komt het dat juist tijdens de verkiezingen de gezondheid van vele eilandbewoners te wensen overlaat, of veel Curacaoënaars ineens voldoende geld hebben om een buitenlandse reis te aanvaarden? Deze vraag komt in deze weken voor de verkiezingen op vijf september in elk gesprek aan de orde.

Het antwoord is volgens sommige leiders in de krotwijken erg eenvoudig. Zij beweren dat het volstrekte waanzin is om aan te nemen dat inderdaad tien procent van de kiezers niet in staat zou zijn zelf te stemmen. Volgens hen is een groot deel van die tien procent rondweg omgekocht om zijn stem vooraf aan een bepaalde partij af te staan.

De twee grootste partijen op Curagao hebben beide veel belangstelling van de volmachtstemmer. De regerende Democratische Partij (DP) eist iets meer dan de helft van de 5500 volmachtstemmers voor zich op, terwijl de Nationale Volkspartij (NVP) het overige deel voor zijn rekening neemt. Tot nu toe hebben deze twee partijen de beschuldigingen van corruptie over zich heen laten gaan, zo vertelt een DPjj ' leider. Omdat zij beide een groot aantal volmachtstemen bij hun kiezers hadden lieten zij ook na elkaar van corruptie te beschuldigen.

P. V. d. HOEVEN van de NVP: ... „Volmachtensysteem afschaffen" ...

Er zijn verschillende objecten in ruil voor een volmacht. Ken volkswoning, een stukje grond, kwijtschelding van een krediet bij de volksbank of zomogelijk een baantje. De keus tussen een stem of een iierlichting van de zware, zorgen is voor de arme Antilliaan niet moeilijk.

Geconfronteerd met deze beweringen zegt het hoofd van de rijksvoorlichtingsdienst, de heer Braam: „Als de volmachtgever meent dat hij ten onrechte zijn stem van tevoren heeft vastgelegd, dan kan hij op de dag van de verkiezingen tot twaalf uur nog zelf gaan stemmen. Daarmee vervalt de volmacht". De heer van der Hoeven van de NVP reageert daar op: „Er wordt heus wel gezorgd dat bij de ruil ook de oproepkaart van de kiezer in bezit komt van de gevolmachtigde". Om elke schijn van corruptie tegen te gaan heeft rhen besloten bij de komende verkiezingen het- hoofdstembureau door a-politieke figuren te laten beheren. Of het voor deze mensen mogelijk zal zijn enige controle uit te oefenen op de wettigheid van de volmachtstem is de vraag. De vakbonden op Curacao willen liever dat de regering het zekere voor het onzekere neemt en het volmachtensysteem afschaft. Volgens de heer Braam van de RVD is er geen schijn van kans dat de regering ingaat op deze eis van de vakbonden.

De fractievoorzitter rnn de Democratische Partij, de heer Cathalina erkent dat er een ruime mogelijkheid tot corruptie met de volmachtstemmen is. Dat de partij uit zou zijn op deze volmachten ontkent hij met klem. Zijn partijgenoot S. Rigaud geeft toe dat het de DP verbaasd heeft dat èr zoveel mensen bij volmacht hebben gestemd. In corruptie gelooft hij niet. De Union Rejormiste Antyana (URA) en de Radicalen hebben de NVP en de DP steeds van corruptie beschuldigd. Er is zelfs beweerd dat de heer Mac Williams van de NVP mensen onder bedreiging zou hebben gedwongen hun stem af te staan. Bewijzen zijn er nooit op tafel gekomen", aldus de heer Rigaud. De beide DP-bonzen zijn er voor dat het volmachtcnsysteem wordt afgeschaft. Dat dat inderdaad gaat gebeuren verwachten zij niet. „Het nadeel van het systeem is dat je een run op de volmachten krijgt. Het is hier op Curaqao in, feite de eerste ronde van de verkiezingen", voegt hij er lachend aan toe. -Met welke middelen die eerste ronde gestreden wordt vertelt de heer Rigaud niet. Voor het antwoord op die vraag moet men naar de krotwijken, waar men na enige moeite wel wat 'betrouwbare informatie kan krijgen. Enige tijd voor de verkiezingen worden in deze wijken propagandafeestjes opgezet, waarbij de rum rijkelijk vloeit. De Antilliaan houdt van een feestje, al was het alleen maar om zijn uitzichtloze toestand iets te verlichten. Maar als men goed in de stemming is zal tot zaken gekomen moeten worden.

HERMAN STOK zal zich voortaan wel twee keer bedenken voor hij weeif eens een fotograaf plaatjes laat schieten in zijn huiskamer aan de Prinsengracht. De laatste keer dat hij weer volop in het . nieuws was, ter gelegenheid van zijn benoeming tot ploegleider van het Nederlandse team voor Singing Europe 69, publiceerden minstens vijftien dagbladen, weekbladen en tijdschriften niet alleen foto's van Herman Stok' zelf. maar ook van zijn prachtige interieur. Niet lang daarna werd er bij hem ingebroken en de politie stond bij het onderzoek versteld van de vakkundigheid waarmee de insluipers te werk waren gegaan. Alles wees erop dat ze zeer vertrouwd waren met de situatie in huis. Geen wonder natuurlijk als er foto's worden gepubliceerd, waarop zelfs het huisnummer duidelijk te lezen is. Fotografen worden nu alleen nog maar bij Herman Stok toegelaten als ze zich beperken tot portret studies, hij is niet van plan zijn hele interieur op te offeren aan zijn carriere. Corine Spoor

Van onze correspondent BAARN. 1 juli — Uit de auto van de 52-jarige Zwitserse texticlconsulcnt J. J. 11. Vöhringer zijn vijf koffers en een diplomatentas vol ivaardevolle documenten, geld en historische voorwerpen gestolen. De nog spoorloze daders hebben 'een. ruit van de voor hotel Kastanjehof te Lagevuurschc geparkeerd staande auto ingeslagen. De heer Vöhringer heeft in 1945 een groot aandeel gehad in de onderbrenging van Nederlandse kinderen in Zwitserland. In een televisieprogramma heeft de heer Vöhringer op 2 mei een beroep gedaafi op alle inmiddels volwassen geworden kinderen, die in 1945 in het Zwitserse Engelberg zijn ondergebracht, om deel te nemen aan een reünie. Vele tientallen reacties, die op de uitzending zijn binnengekomen, * bevonden zich ook in de gestolen koffers evenals alle zakelijke notities en correspondenties over de afgelopen vijfentwintig jaar. In de koffers zaten ook tal van persoonlijke documenten en herinneringen, o.a. aan een particuliere audiëntie bij de paus. De heer Vöhringer is ridder in de Orde van het H. Graf. In verband met de diefstal heeft de Zwitser gisteren zijn voorgenomen bezoek aan paleis Soestdijk moeten annuleren, omdat ook het geschenk voor de prins bleek te zijn ontvreemd. De heer Vöhringer is de laatste jaren een regelmatige gast geweest op paleis Soestdijk bij de verjaardag van de prins. Enkele jaren geleden bood hij de Koninklijke Familie zijn chalet op de Rigi aan het Vierwoudstedenmeer aan als tijdelijke verblijfplaats voor prinses Irene, kort nadat zij katholiek was geworden.

DEN HAAG, 1 juli — De exploitatie van het aan te leggen sport- en recreatiecentrum in de Haagse wijk Mariahoeve zal voorlopig een jaarlijks tekort te zien geven van 822.000 gulden. Bouw en aanleg van het centrum kosten naar schatting 9.350.000 gulden. De gemeenteraad stelde hiervoor een krediet beschikbaar. In het plan passen twee zwembaden, een sporthal, kinderspeelplaatsen en een restaurant. Hel moet binnen anderhalf jaar klaar zijn en dienst doen voor ongeveer 80.000 mensen.

schaft. Rond dit jubileum i» in de Nijmeegse universiteitsbibliotheek een tentoonstelling georganiseerd van kranten uit de periode tussen 1619 -1869. Het zegelrecht dat op de kranten drukte dateerde van de Franse tijd. Per vel papier moest de uitgever een bepaald bedrag betalen, voor dat hij kon gaan drukken. Op alle kranten van vóór 1 juli 1869 ziet men de twee stempels of, zoals men zei, ~de vuile vingers" van de fiscus. Tussen 1843 en 1869 ontstonden lilliputters of Krantjes met een oppervlakte van minder dan twee vierkante decimeter waren vrij van zegelrecht.

EEN BEPAALD soort kankeraars, dat van alles op het Holland Festival heeft aan te merken, wil ons ook doen geloven dat dat feest „internationaal" niet? voorstelt. Toch is de muziekcriticus van The Times er een paar dagen voor overgekomen. Hij bezocht onder meer „Rotterdam's prachtige en gloednieuwe concertgebouw De Doelen", waar hij Mozart en StrawinskyN beluisterde. Maar het hoogtepunt van dit culturele weekend vormde voor hem toch de uitvoering van de kinderopera van Britten „Noye's Fludde" in de Grote Kerk van Den Haag:

„De kinderen hadden zelf hun verrukkelijke maskers gemaakt en zij zongen zo vloeiend Engels dat je nauwelijks kon geloven dat het Engels hun moedertaal niet is. Zij zongen allemaal met zoveel plezier en ook erg zuiver: alle lof voor de leerlingen van de Haagse Vrije School en hun muziekleraar Wiflem Bruning (...).

Als ik Benjamin Britten was zou ik de hele zwik uitnodigen naar Aldeburgh te komen voor het festival van het volgend jaar — al was het alleen maar om Engelse mensen te laten horen hoe foutloos buitenlanders onze taal kunnen zingen."

DAMASCUS, 1 juli (Reuter) — In de Syrische hoofdstad Damascus zijn 135 personen met vergiftigingsverschijnselen in een ziekenhuis opgenomen. Ze hadden brood gegeten dat met een insektenverdelgingsmiddel in aanraking was geweest. De warme bakker is gearresteerd.

PIETER VAN Goudzwaard maakt bekend:

) Dat hij op zaterdag 5 juli 1969 van 's> morgens 11 uur tot 's avonds 6 uur, op het Jaeob van Campenplein in de Haagse schildersbuurt, een tentoonstelling van zijn werk zal geven. Hij doet dit om de mensen uit deze ellende buurt met kunst in kontakt te brengen en in het kader van het Holland festival. Maar...Nu geen honderdduizenden guldens weg smijten voor een merendeels uitgekookt stelletje koudbuffet-aaseieren,' maar kunst midden tussen het volk plaatsen. Voor niets. Sterker.. .De opbrengst van de verkoop, komt ten goede aan de menseh uit deze buurt, maar dan ook op een speciale manier. De kunstenaar zal persoonlijk die dag, in Holland festival kledij aanwezig zijn. Pietcr van Goudzwaard is autodidact, aangesloten bij diverse verenigingen. Zijn werk is in het bezit van Rijk en Gemeente (Gemeentemuseum Den Haag) en bij vele particulieren.

Naar aanleiding van de zin „Staking wordt door de raad (van leraren) wel gezien als een uiterste middel, maar men gelooft dat de ontevredenheid bij de leraren toch niet altijd in de hand te houden zal zijn". In het bericht „Raad leraren voorspelt — lange hete winter — wil ik graag eens een opmerking maken.

Wat meer duidelijkheid zou wel gewenst zijn. Wie heeft tot nu toe de ontevredenheid bij de leraren in de hand gehouden? De regering? De raad?. Dat de raad uit leraren bestaat is vanzelfsprekend, dat zij te kampen hebben met \ ordeproblemen ligt aan hun verouderde wijze van les „nemen" en lcs(je) geven. Misschien zou wat meer inspraak van de leraren-, „leerlingen" geen kwaad kunnen. OSS G. W. van Dijk.

De regering heeft beslist 1 pet. duurteloeslag toe te bennen aan o.a. AOW-ers. Deze toeslag bedraagt voor gehuwden f 52 per jaar of wel f 1 per week. Let nu evenwel op het volgende: Indien nu een AOW-trekker tevens gepensioneerd ambtenaar is wordt 80 pet van deze hele gulden ingehouden, afgetrokken van zijn pensioen. Er blijven dan nog f 0,20 of twee dubbeltjes per week over. Het is echter duidelijk dat de heren van de fiscus het hele bedrag van f 52 bij het inkomen tellen: Het kan dus gebeuren dat iemand daardoor in een hogere klasse van de inkomstenbelasting valt. waardoor ons de gulle gave van 1 pet. duurtetoeslag niets minder is dan een aanslag op de schamele inkomens van duizenden gepensioneerden. Hartelijk dank, heren excellenties. ROTTERDAM AOW-trekker

AtWERTBWTIE pil <•'.* I v jÊM-^MW spaarrente nu tot 7% bij de NMB ,Uw spaargeld levert vanaf 1 Juli 7% rente op bij een opzegtermijn van 24 maanden. Deze gunstige rente geldt automatisch voor spaarders die reeds een dergelijke rekening hebben lopen bij de NMB. Ais u uw spaargeld korter wilt laten uitstaan, heeft de NMB nog diverse mogelijkheden voor u, met naar verhouding even gunstige perspectieven. Alle inlichtingen bij het dichtstbijzijnde NMB-kantoor.,Waar men u prettig te woord staat, want persoonlijke service is eon ander woord voor NMB!1 de bank waar ook u zich thuis voelt V. 270 vestigingen In Nederland

ADVERTENTIE Bruint met en zonder zon boscharmt legen 1? zonnebrand bCTtw *tT Ull rhrrev