De tijd : dagblad voor Nederland

(ADVERTENTIE) OIIFANT HAD EEN STAARTJE. Hoe het mogelijk is. weet dc heer H. tc E. nu nóg niet. Maar alles zat hem gisteren tegen. Tc laat op z'n werk, doorzijn bureaustoel gezakt, thuis gekomen zoonlief een ruit ingegooid en z'n vrouw met griep op bed. Gelukkig was er nog een staartje Qliiant Vieux ia h,uisl

ADVERTENTIE Nieuw Engelaiid's Londonaii kostuums: „Ou k reuk baar Engels" Londonair kostuums: hoog genoteerd bij zakenmensen vanwege hun representatief voorkomen. Gesneden uit zuiver scheerwol, dat niet krimpt. Grijs en blauw zijn de vanzelfsprekende kleuren. Zowel in effen als in pinstripes £ * Vlf ƒ* * 1 en hairlines. 3-delig vanaf 288.- MMi Hl !• ffl ' NIEUW ENGELAND Amsterdam Koningsplein Rotterdam Korte Hoogstraat Eindhoven Rechtestraat

PIM DE LA PARRA ('29) en WIM VERSTAPPEN (32) zijn de meest besproken en drukst aanwezige filmers van de Filmweek Arnhem. Van Pim zijn er twee korte films te zien Aah... Tamara en Joop en de speelfilm Bezeten; van Wim de korte film Festival: van hen samen de Duitse televisiefilm Tag der Offencn Tür; van hun maatschappij Scorpio ook nog Body and Soul 1, geregisseerd door René Daalder. Het door film vergiftigde Dynamische Duo schreef aan hot begin van de week een verstrekkend plan naar minister Klompé „om tot. een werkelijke toekomst voor de Nederlandse speelfilm te geraken" en zijn de twee Schorpioenen niet ergens hun films aan het aanprijzen, dan rijden ze langs Arnhems dreven in hun fraai beschilderde Volkswagenbusje. Dit busje werd Versierd door Ria Rettich en zal rond Kerstmis in veertig plaatsen van Nederland aandacht vestigen op Wims nieuwe speelfilm Drop Out, of: De meester kan me nop meer vertellen. Na Drop Out volgen in 1970 twee nieuwe Nederlandse speelfilms Dutch Job (Pim) en Van de lach in de sloot tfWim). Sinds 1962 is het duo bezig aan een inmiddels respektabele produktie. Zij hebben tot nu toe 28 films gemaakt, of geproduceerd. Veel langer is nog de lijst va'n plannen die geen doorgang konden vinden, ruim 50. Daaronder zijn projecten die „zeker binnen vijf jaar worden gerealiseerd", zoals het eerste bezoek van Pim en Wim aan Hollywood. een boek over film en filmers in vier talen, films over Paramaribo, Erasmus, Rooie Sien en vele andere onderwerpen. Pim en Wim zijn zo onafscheidelijk dat een gesprek met Pim slechts mogelijk is in de vorm van een minimterview. Uitspraken, niet veel meer. Film: „Een van de makkelijkste beroepen op aarde. Een schoenmakei heeft het in principe moeilijker dan een filmer. Filmen is niet absoluut. Een film kan artistiek een flop zijn. maar commercieel goed. En net zo goed andersom. In beide gevallen kan het de maker bevrediging geven." Subsidie: „Een ontzettend moeilijk ding. Eigenlijk -is het makkelijker /.onder subsidie. De opzet is dan commerciëler, harder, meer in concurrentiesfeer. Half-talenten vallen zonder subsidie direct af. Onder half-talenten versta ik mensen die wel filmen kunnen, maar elk zakelijk gevoel missen."' Bezeten: „Mijn eerste lange speelfilm, in kleur. Draalt nu in de best lopende bioscoop van het land, Cineac Damrak, Amsterdam. In Duitsland liep hij over .de kop en de distributiemaatschappij Omnia brengt hem binnen twee jaar in alle landen van do wereld, behalve Oost-Europa." Wim: „Het is irritant als i? stipt bent. En Wim is. stipt. Erg briljant. Van Scorpio is hij het financieel genie. Hij zat een klas hoger op de Filmacademie. Ik leeidè hem kennen via Nikolai van der " Heyde. Ik hari aan Nikolai een artikel gevraagd voor een rieuw blad. Ski,op. Er kwam maar Toen vrcn■& ik aan Wim i.'l- te schrijven en waarschuwde: • Morsen s'uit de kooij' \vim 7.ei. dat hit niets kon beloven. De volgende morgen om f) uur had hij ten stuk van drie kantjes over „De ku :*heia van Jean Luc God;'id '. Wim ï- vetl betrouwbaarder dan li"" Pnn: „lk bon een beetje onbetrouwbuar." Later Wnn over Pim: „Atij is de eerste scene van Peter Setters in The I nrty, u-eet >e wel. Beter kan ik het niet zeggen.'') PETER VAN BUEREN

PIM en WIM, in omgekeerde volgorde

a. , y . JEAN LOUIS TRINTIGNANT, rechts, met FRANQOISE FABIAN (als Maud) en zijn vriend in ~Ma nuit chez Maud" van Eric Rohmer.

PIETER LUTZ en ASTRID WEYMAN in het paradijsverhaal van Frans Weisz „In den beginne, tenslotte..."

Om iets te laten zien van de uren film die in de Filmweek Arnhem zijn vertoond, hier enkele foto's. Slechts een kleine blik op wat er nu en binnenkort te genieten valt in de bioscoop.

Louis van Gasteren ontvangt hier van minister Klompé „de versierselen" van de Staatsprijs voor Filmkunst, waarmee zijn ~Bericht uit Biafra" bekroond werd.

De liftster (JUDY GEESON), die een huwelijk kapot maakt in „De man, de vrouw en de liftster".

„Laten we er oren uit-huilen ran maken", begon df. 11. S. Visser bij de ,Jlitpralerij" die een hele morgen onder zijn leiding plaats rond voor allen die icuren uitgeslapen. Kr werd weer eens fijn bijgekietst over liet Huidige Nederlandse Filmklimaat. ledereen deed z.sjn zegje, het was allemaal nuttig en soms fel. maar tot ei-li oplossing,kwam men natuurlijk niet. Behalve In t reeds ingediende plan van l'iin en W'im was er een plan van filmer Nico Crama, die in Tsjcchoslovakije heeft gezien iioe men (jaar iu productiegroepen werkt, met een belangrijke rol van een dramaturg. Het blad van de filmacademie, Skrien, stelde voor meer gelden te verzamelen door IiTW-verschuivingen en percentages van de reclame-televisie. Criticus C. Doolaard suggereerde een kostbaar vijfjarenplan met een „productie-huis" waarin alle Nederlandse filmers zelfstandig ver/ameld zijn. Filmer Krik lei pst ra had liel over een ..paraplumodel" voor een samenwerking en Jan Blokker vroeg om een commerciële aanpak met wetenschappelijk vooronderzoek. Kr klonken ook stemmen uit de hoek van de bioscoop-bond (de heerDujardin „We hebben een commissie samengesteld, geef ons maar suggesties die we kunnen onderzoken") en de overheid (de heer Van der Molen beantwoordde voorstellen met te wijzen op ~de vraag of onze constellatie erop berekend is" en „het KKG-verdrag verzet zich ertegen"). Filmer George Sluyzcr hield een pleidooi voor vertoningsplicht van Nederlands werk door de bioscopen. Dis Hes stelde: „Het grote probleem is, dat er nooit van de overheid, dat uil zeggen van de regering naar het parlement, is gekomen om de film systematisch te steunen " Samenwerking wil iedereen, maar Hein Bloem wees op de onmogelijkheid om de verschillende producenten samen te laten gaan. De enige oplossing alles in het beleidsvlak en administratief te coördineren. Kn niemand zei, door wie al de plannen zouden moeten worden gmealiseerd. Door de overheid misschien Filmer René van Nie: „Wc komen er toch niet i/it. Over twee jaar zitten we hier weer. met dezelfde mensen."

Bezeten in Cineac Damrak Amsterdam, 18 j. Ma nuit ehez Mand in Kriterion Amsterdam, 14 j. Jim Killian, de doder in Royal Amsterdam, 14 j. De man, de vrouw en de liftster in Apollo Den Haag, 18 j. Het plezierigste huis in Londen in City Den Haag, 13 j. Eiland der lusten in Flora Den Haag, 18 j.

DRIE FILMS uit de Filmwcok Arnhem gaan deze week direct in première. Allereerst Bezeten van Pim do la I'arra, de eerste Nederlandse speelfilm die zonder enige pretentie „lekker" is. Een spannend, erotisch mysterie. Over Mii nuit vhez Mand elders op deze pagina enkele aantekeningen. Een „moeilijke" film van Eric Rohmer, die bestemd is voor mensen die in de bioscoop naast kijken ook willen denken. Briljant. De man, de vrouw en de liftster tenslotte is een degelijke film van Peter Hall, met Rode Steiger, Claire Bloom en .Judy Geeson. Het verhaal van een aflopend huwelijk, waarover meer in De Tijd van donderdag i.l.

HET VICTORIAANSE tijdperk met zijn dubbele moraal, zijn technische overmoed, koloniale suprematie, kneuterig familieleven en vormelijkheid is er weer helemaal in „Het plezierigste huis in Londen" (The best house in London). Maar bij alle sfeertekening, waaraan zelfs een allerrotst luchtschip te pas komt. bevat de film veel ongein rondom een experimenteel „gesloten luns ' om de straat-prostitutie te doen verdwijnen. Een heel ingewikkelde intrige, waaraan zelfs Chinezen te pas komen die wraak nemen omdat ze willen dat dc Engelsen hun opiumplantages sluiten, krijgt eigenlijk te weinig spitse humoi mee 0111 er een daverende comedie van te maken. De protserige aankledinvan het luxe bordeel met zijn vele geneugten krijgt zoveel aandacht da' het beetje humor in dialoog en situati' hiei in helemaal ondergaat. Een eve dure als botte film. deze productie var MGM, samen met Carlo Ponti. waarin David Hemmings een geforceerde dubbelrol speelt. City Den Haag.

De warmte beheerst de sfeervolk Joegoslavische film „Horoscoop"

Van onze speciale verslaggever PETER VAN BUEREN ARNHEM, 10 okt. — Otficieel loogtepunt van donderdag was de uitreiking van de Staatsprijs aan Louis van Gasteren door minister Klompé. De minister was eerst onthaald door de Nederlandse beroepsfilmers.. ledereen nocht daar wat tegen haar zeg;en. Jongens van de filmacademie joden een nummer van Skrien lan. Reactie van de minister: Hebben jullie dit helemaal zelf geschreven?". • De heer Bosman, voorzitter van de bioscoopbond, vroeg de minister eens te ctten op de academie, „want er gaan ;ich op het stuk van de filmscholing,

het stimuleren van de creativiteit en de zakelijke kanten van de filmproduktivitcit ontwikkelingen voordoen, die in de eerst komende jaren vruchten zullen ahveroen". De minister zei, dat er momenteel een maatschappelijk gistingsproces aan de gang is en toonde zich niet bang voor onrust, ook in de filmwereld. 7.e constateerde allerlei pogingen tot vernieuwing en voegde er aan toe: „in de tussentijd zitten wij op hot departement geen duimen te draaien". De bekroonde film van Van Gasteren „Bericht uit Ilitijra" was gemaakt voor de televisie, hetgeen de minister /.eer verheugt, omdat dit aantoont „hoe belangrijk ook het televisiemedium voor een filmer kan zijn". Zowel de minister als het juryrapport tonen vooral lof voor de bewogenheid van Van Gasteren voor het lot en de bestemming van de mens. Omdat Van Gasteren vond dat projectie van „Bericht uit Biafra" op een bioscoopscherm nief haalbaar is, werd een andere recente film van hem gedraaid, de aangrijpende „Begrijpt u nu waarom ik huil?".

TUSSEN ALLE DRUKTE in werden er in Arnhem ook nog (een heleboel) films vertoond. De belangrijkste gaat deze week ook in de bioscoop draaien: Ma nuit ehez Maud van Eric Rohmer. Hierbij enkele aantekeningen. Het is de vierde van de „Moraalverhalen", waarvan we hier al de grandioze La Collectioneuse hebben gezien. Ook Ma nuit chez Maud is een briljante film. Inhoud van alle moralen is een man tussen twee vrouwen. In „Mald" zoekt n ingenieur (Jcan Louis Trintignant) zijn grote liefde, trorcff geconfronteerd met de gescheiden Maud, bij wie hij een nacht doorbrengt in alle kuisheid. De man zit vast aan allerlei principes, vooral op het gebied van geloof. Tussen hem en Maud (én niet een vriend én met het meisje dat hij vindt en trouwt) lopen zeer vergaande discussies over principes, karakters, fgolcoe en Pascal. Het zou weer pagina's vergen behoorlijk alles te analyseren. Laat ik volstaan met de opmerking dat Rohmer zeer diep doordringt in essentieel menselijke waarden en een zeldzaam zuiver gestileerde film heeft gemaakt. De uitgeplozen godsdienstige problemen van de ingenieur haken niet in op vernieuwingen, wat tot verveling kan leiden voor degenen, die deze problematiek niet interessant vinden. Een zogenaamde ~moeilijke" film voor mensen die kunnen denken en luisteren, naast kijken.

HALF DOOR DE Filmweek Arnhem heenhangend was er door het Samenwerkingsverband Film een internationale studieconferentie georganiseerd, getiteld „De toekomst in het oog". De meest strijdbare lezing kwam van dr. Arnoud van Deelen, die enkele maanden geleden in Groningen promoveerde op het proefschrift „Sinds Godard". Van Deelen hield zich bezig met de vraag: „Kan men uil het medium film toekomstige ontwikkelingen in de maatschappij aflezen?". Om duidelijk te maken, dat zijn antwoord ja en nee was, maakte hij een onderscheid lussen „symptoom" en „wichelarij". Symptoom is oen verschijnsel waaraan men een toekomstige gebeurtenis herkenl. Wichelarij wordt beoefend door hen die uit zulke symptonen voorspellingen weten te doen over toekomst ige gebeurtenissen. Symptomen ziet men in films van Godard. De toekomstvisie van Godard, neergefilmd in bijvoorbeeld „Alphaville", houdt een kritiek in op liet natuurlijke oogmerk van alle organisaties om hun rationele structuur uit te breiden. op hun voornemen de onbekende gebieden van hef onderbewuste uit te bannen, op een door computers beheerste beschaving en op een technocratische elite. In verscheidene films signaleert Godard tekenen van zulk een structuur in de huidige maatschappij. Hij ageert ertegen en kiest de uitweg van de revolutie. Aldus Van Deelen. die tegenover de mogelijkheid om uit Godadrs films een toekomstbeeld le ontwerpen. ook enkele fraaie „wichelarijen" constateerde. Van Deelen protesteert ook heftig tegen de „zie je wel"-reacties bij do moord op Sharon Tate, de vrouw van Roman Polanski. Wichelaars van de koude grond noemt hij de mensen die nu plotseling alles al in de films van Polanski zagen aankomen: „Kijk eens naar al die slachtpartijen in zijn films, de vergiftigde tussenmenselijke betrekkingen, die door en door verdierlijkte typen, die perverse levensgewoonten. Dat moest wel uitlopen op . . . ." en de verwijzing naar de moord op Sharon Tate. Een stelling die Rietiß verkondigd werd in De Telegraaf, onder meer bij monde van de schrijver Hcere Heeresma.

GLEN'N FORD, een bekeerde revolvcrheld, trekt er in de film „Jim Killian, do doder" op uit, om onder de veeboeren en schaapherders, die elkaar op leven en dood bestrijden, de vreze gods te verspreiden, met behulp van zijn bikkelharde vuisten en nimmer missende kogels. Als hij genoeg bloed heeft doen vloeien, haalt een Maria Magdalena van het Wilde Westen hem over, zijn wapens af te leggen en met steun van zijn kudde gloednieuwe gelovigen de strijdenden te scheiden. Ken klassieke, door regisseur Lee H. Katzin lang niet slecht gemaakte variant op een oeroud thema, waarin religie, rassengelijkheid en sex ongewoon sterke nadruk krijgen. Actie, geweld en hartstocht zijn echter heel wat boeiender en geloofwaardiger in beeld gebracht dan geloof, inkeer en zachtmoedigheid.