De tijd : dagblad voor Nederland

ADVERTENTIE De Mercedes voor de man die niet wil wachten op een Mercedes. "'V'' : '• ./; ; * *'" -• * " '* V.'"/ ■" •' i' - V'V'.' ''' ... '.ï [r-''■■■]:/-.vv'-':. $-*['. V Ook op levertijd-regels zijn uitzonderingen Elk verhaal heeft de kans, al te eenzijdig aandeel hiervan proberen wc wel eens te een uitzonderlijke auto.Dat blijkt wel uit de begrepen te worden. Zo vroegen wij onlangs vergroten door extra-royale bestellingen. En dicp-gaande brochure (die wij u graag begrip voor het feit dat uw geduld nog al dat is ons nu gelukt. Zodat het vermeldens- toesturen) of een ver-gaande proefrit (die de eens op de proef wordt gesteld als u op waardige feit zich voordoet dat deze riante dealer graag met u maakt). aflevering van uw Mercedcs-Benz wacht. automobiel momenteel (afhankelijk van uw In de Mercedes voor de man die niet wil Zo gaat dat nu eenmaal met een auto die voor wensen) vrij vlot tc leveren is. Een aspect dat wachten op een Mercedes. 101% aan uw persoonlijke wensen wil trouwens in deze hele klasse vaak als ecu voldoen. Maar we kennen ook hier de pluspunt geldt... uitzondering die dc levertijd regel bevestigt. Wanneer u dus al in deze klasse aan het *** EHCEDES'BENü! We bedoelen de Mercedcs-Benz 28Ü Sof zoeken was (of als u bereid bent wat meer >^7*^ SE. De grote 6-cilinders. Indrukwekkende geld dan wellicht uw bedoeling was zéér f i voorbeelden van de manier waarop Mercedes- verantwoord te investeren) èn als snelle / Bi Benz-pcrfcktionisten over exclusiviteit denken, levering voor u een "must" is, dan adviseren I j . Typisch een auto die zich in een kleine maar wij u niet tc wachten met uw beslissing. Want Jperjeliie als "principe selecte belangstelling mag verheugen. Vandaar deze uitzonderlijke situatie zal niet lang duren. \. J dat hij in kleine series wordt gemaakt. Ons Dc Mercedes-Benz 280 S of SE is namelijk t Imp. N.V. A G.A.M. Amstardam. Afd. Verkoop: Stadhouderskade SO-00, Tel. 620-71 05 55

GEMENGD DUBBEL bij Centrum ligt in het lichte genre. Met in het komische vlak twee uitschieters. Eerlijk verdeeld over de twee spelers-paren, die de avond vol afwisseling rtlaken.

De ene: Hennv Orri en Frans Vorstman als 'n traag en slonzig biygerechtpaar dat sarcastischvnendelijk tegen elkaar blijft maar binnensmonds de vreselijkste hatelijkheden mompelt — een mooi stukje werk van de man die ook het succesblijspd „Slippers" schreef, Alan Ayckborn. Dit noemde hij „Nulpunt". Het ande-

re grote lachsucces was voor Elsje de Wijn en Jules Hamel, zij het schaapachtige jonge vrouwtje, dat afscheid neemt van haar jonge minnaar, nadat haar man om haar overspel gehuild heeft: „Norma" van Alex Owen.

Maar echt de aandacht waard was het korte stukje „Nacht" van Harold Pinter, wonderlijk van milde tederheid met slechts kleine stekeltjes finder het gras, in een zuivere toon gespeeld door Hennv Orri en Frans Vorstman. GEK PROGRAMMA alles bij elkaar, een dubbel vier keer anders (als men even aan het „4 x anders" van de Haagse Comedie wil denken) en nog een keer anders, omdat het niet van Fransen boulevard-huize is, maar uit acht verschillende Engelse schrijverskokers komt. Dat geeft wel heel andere tonen. De twee genoemde spelers-paren speelden om beurten een man-vrouwverhouding — van een pas getrouwd paartje af, dat in de trein tussen huwelijksmaal en hotel van pure zenuwen ruzie krijgt, tot een stokoud stel op een kerkhof toe. Sleur en slijtage van de liefde komen veel voor, een restje tederheid is er meestal toch even over, soms als een nauwelijks smeulend vonkje, maar in volle bloei nog bij Pinter — of is dat alleen maar de milde stemming van de late avond? De voorstelling zat, onder regie van Walter Kous, met op vele manieren bruikbare leuke zetstukjes van Floris Guntcnaar. ANDRÉ RUTTEN Gemensd dubbel: acht Engelse eenacters. Vertaling en regie: Walter Kous. Spelers: Henny Orri en Frans Vorstman: Elsje de Wijn en Jules Hamel. Decor: Floris Guntcnaar. Gezelschap: Centrum. Première: Stadsschouwburg Haarlem, 5 sept.

Elsje de Wijn en Jules Hamel in „Norma", een van de lachertjes uit „Gemengd dubbel" bij Centrum.

AMSTERDAM, 6 sept. — De rector magnificus van de Universiteit van Amsterdam, Prof. mr. A. D. Belinfante, wil dat het universiteitsbestuur over problemen openlijk met gekozen vertegenwoordigers van alle geledingen in een gemeenschappelijk orgaan (universiteitsraad) zal spreken en beslissen. In Amsterdam kan zo'n raad worden ingesteld zonder wetswijziging omdat de bestuursstructuur* van de Universiteit van Amsterdam in een verordening van de gemeente geregeld is. „Wij kunnen niet wachten totdat de minister over de structuurrapporten van alle universiteiten en hoge scholen heeft beslist", zegt prof. Belinfante „wij kunnen, in onze Amsterdamse situatie, veel sneller, na Kerstmis, een eigen interimregeling hebben." Willen wij onmiddellijk iets bereiken dan moet dat geschieden binnen de bestaande grenzen. Die raten een redelijke speelruimte. Als wij die speelruimte gebruiken hebben wij kans in het nu begonnen studiejaar een experiment van samenwerking te beginnen, dat onze universiteit tot voordeel en andere universiteiten tot voorbeeld kan strekken", aldus de rector magnificus.

BRF.DA, 0 nept. (KNP) — De gebouwen van het voormalig klein .seminarie IJpelaar zijn verkocht aan (lc sociale academie Markendaal. Do koopsom bedraagt 3,6 miljoen Kulden, voor welk bedrag onmiddellijk een rentegevende rekening is geopend. Het geld is in zijn geheel bestemd voor vorming van een pensioenfonds voor priesters van het bisdom Breda, dat hiermee een gedeeltelijke basis heeft gekregen. De sociale academie Markendaal die de laatste jaren sterk is gegroeid, zal zo spoedig mogelijk de gebouwen betrekken. Het gymnasium IJpelaar. waarvan het bestuur eerder in het jaar besloten heeft tot samenwerking met de stichting ter bevordering van het r.k. hoger voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs te Breda, zal in afwachting van het gereedkomen van andere lokaliteiten, in het huidige gebouw onderwijs blijven geven.

Ray Staakman was nog veel vernuftiger. Die wilde een gigantisch machien, een complete vijver leegzuigend om deze daarna als een w.c.- doortrekker weer te laten volstromen, alle kleine Japannertjes in haar geweld wegwerpend. Dat gaat niet door. Hij krijgt nu wel de kans om in die vijver tweeduizend zwartgeschilderde klompjes, elk bestoken met Hollandse vlaggetjes, via een enorme föhn te laten bewegen. Deze föhn beweegt zich met een grote arm over het water. Frans Peeters maakt een plasticbal die in het water pas zijn vorm krijgt en Woody van Amen blaast je bij inwerp van een yen lauwe lucht in het gelaat via een automaat. Een stom grapje wat ze beter aan Boezem hadden kunnen toevertrouwen. Maar lachen kan je wél uiteraard. Of een ansichtaart van Volendam óf een hap blauwe lucht met kersenbloesem-geur — oi, oi. PETER STRUYCKEN is uiteraard de meest serieuze, die heeft een aanpak welke de topic van het paviljoen zal worden, misschien zelfs wel van de hele Expo. Hij is met een computerprogramma te werk gegaan om zijn aluminiumschermen vorm en plaats te geven. Het komt mij als iets ongelooflijks voor. Maar het schijnt te passen in de bizarre film- en diacomposities van Jan Vrijman. Ik heb mij daar wel eens wat cynisch over uitgelaten ook in verband met de opgedreven post voor airconditioning, maar het geheel lijkt me oorverdovend goed.

Hij filmt zelfs uit de lucht met drie of vier camera's tegelijk en op het scherm komt dat over als via bromvlieg-ogen die onmenselijk veel zien. Al met al een zeer aardig zaakje, dat Osaka. Gaal u er eens een weekeindje naar toe. Er valt beslist iets te beleven. Voor de samenstellers is er een stel witte muizen, hersenschimmen op de achtergrond aanwezig. Alles kost immers drie keer tot vier koer zo duur als in Alkmaar. Maar dat wist u al lang. Dat is altijd zo. Een Benelux-pavilioen zat er niet in want na vijfentwintig jaar samenwerking zijn we .ïog- niet verder en de gordel van smaragd of het heerlijk Insulinde ligt nu eenmaal dichter bij Japan dan de Kongo, heerlijk jachtgebied van Leopold I. Of niet? MARIUS VAN BEEK

SALZRURG, 6 sept. (APA) — Elf Deense en Duitse toeristen zijn gisteren door een vallende boom getroffen. Enkelen van hen liepen ernstige verwondingen op. Het gezelschap bezichtigde de waterwerken van Hellbrunn bij Salzburg, toen plotseling een 33 meter hoge boom omviel en tussen de toeristen terecht kwam. Elf van hen zijn in ziekenhuizen opgenomen. I

SEDERT ENIGE dagen is het kleurenpatroon op het Nederlands paviljoen te Osaka (Japan — Expo '70) bepaald. Dit hebben de architecten Bakema cn Weeber via tekeningen en maquettes onthuld. De onderruimten hemelsblauw, de rest aluminium-zilver en er door heen een menie-oranje baaierd van vlakken die de vorm in de architectuur nader bepalen. Dit. lijkt me wel vrolijk. Het oranje is toevallig en heeft niets te maken met onze liefde tot het koninklijk huis, noch met de oranjeminnaars die alleen omdat ze „blanda" waren de Japanse terreur hebben moeten doorstaan tijdens de oorlog in de Pacific. Commissarisgeneraal mr. J. Cals heeft uitvoerig gereageerd op het tumult dat op het ogenblik iedere kunstenaars-manifestatie omhult. „Beeldende kunst is een aanhangsel geworden" staat in de open brieven van kunstenaars, ..een aanhangsel waarmee nogal naar willekeur kan worden omgesprongen." Zelfs in een tijd waarin de communicatiemiddelen tot e<-n top van perfectie uitgroeien, blijkt er onnoemelijk veel „Wahrheit und Dlchtung" te schuilen in de berichtgeving. Zo ben ik op het ogenblik in het bezit van drie of vier verschillende versies over de medewerking van kunstenaars aan de Expo Osaka. Een en ander te verifiëren is een boeiende zaak, ofschoon het als een zeer klein stormpje in een zeer klein glas water bestempeld kan worden wanneer het feest-spektakel eenmaal onder de Japanse hemel losbarst. Wij beseffen immers te weinig dat die wereldtentoonstellingen eigenlijk een soort mondiale Walt- Disney-parken zijn. Sedert 1850 zijn het mijlpalen in de geschiedenis van de menselijke rancune cn evolutie, van Christal-Palace in Londen, via de Eiffeltorcn en het Atomium lot de Habitad in Montreal toe. Maar goed. Het hele commissariaat, Bakema incluis, heeft bij het zoekeh van kunstenaars alleen naar schenen-schoppers gezocht, het soort jongens waarbij Jan Vrijman vergeleken een serieuze burger wordt. Die schenen-schoppers hebben zich grandioos geweerd, zoals Wim Schippers die de Nederlandse maagd in de omvang van een Scheveningse visvrouw, constant stofzuigend in het restaurant haar gang wilde laten gaan. . Ongeacht de drukte zou zij constant moeten stof-zuigen waarmee een typisch, Hollands trekje wordt gedemonstreerd. Ook had hij een Hollandse vlag, fier wapperend over de wereldzeeën, gemaakt. Een vlag van plastic met een mechaniek erin. waardoor hij fier kon wapperen, slan hangen, zich uitvouwen naar oost en west, begeleirl door kreunende geluiden die zo'n vlag in een soort reumatiek-ouderdom-koorts moet hebben. Dat is niet doorgegaan. MARINUS VAN DEN BOEZEM had een fijn idee door in een van de vijvers (Hollandse paviljoens liggen altijd in het water omdat ze dat willen) een 9x9 meter grote geplastificeerde foto van een tot windkracht 10 opgezweept Noordzeetje te leggen op aluminiumpootjes. Midden in die orkaan kwam een twee meter ronde spiegel die de elegische Japanse hemel zou weerkaatsen en op de hoeken ouderwetse toeters met geluiden van stormgeweld en het krijsen van meeuwen.

Na inworp van een yen blaast deze „computer" van Woody van Amen de bezoeker lauwe lucht in het gezicht.

DEN BOSCH, 6 sept. — De demi-finale van het Vocalistenconcours voor de sopranen leverde voor de fijnproevers een sensatie: de Australische Geraldine Hackett-Jones. We moeten ver in het verleden teruggaan om ons een vocaliste van dergelijk kaliber te herinneren. Immers zij zingt een piano dat deed denken aan legendarische castraten, voor

zover 'we ons daarvan dan een voorstelling kunnen maken, en met een artisticiteit die aan de hoogste maatstaven voldeed in een lyriek die onherroepelijk deed denken aan die stem, welke Toscanini de schoonste stem van dit tijdsgewricht noemde, die van Elisabeth Rethberg. Toegegeven dat Geraldine Hackett- Jones nog niet dat volume heeft, maar wat een charme, wat een dramatiek, wat een grandioos geschoolde stem!

Bovenal dit: zij wist van de waanzinnig moeilijke aria van Fiordiligi uit Mozart's „Cosi fan tutte" een dramatische gebeurtenis van de eerste rang te maken, liet voornemen van een in haar deugd belaagde jonge vrouw, die vast het voornemen heeft „come scoglio" als een rots, in de branding var. do verleiding te blijven staan. Geraldine Hackell-Jones zong een lied „The Estuary" van Michel Head op zuil een overrompelende wijze dat het publiek, en naar we moeten aannemen ook de jury, als ze niet doof was geworden van de flinke sopranen die Wagner zeer habiel in Elsa uit „Lohengrin" deden klinken, ademloos toeluisterde en op de rand van de stoelen zat om dit wonder van zangkunst en interpretatie te beleven. Zij zong „Aida", een partij die nicl tot haar vak behoort, zeer lyrisch, ól te lyrisch, maar op een zo persoonlijke wijze dat de Ethiopische slavin voor allen zichtbaar werd, met de ragfijnste pianissimi en in het hoge forte nergens scherp of ook maar één seconde geforceerd. Geen wonder dat haar in de pauze van deze demi-finale, waarin het reeds overduidelijk was dat het gehalte van de mededingers en mededingsters een flink stuk boven dat lag van vorige jaren, een concert in het Concertgebouw werd aangeboden benevens een radio-recital. Verder was er de Zwitserse Barbara Martig-Tüller die, hoewel de stem niet bijzonder mooi is, Wolf's lied „Kennst du das Land" op tekst van Goethe aangrijpend schoon zong en ook in het Haydn-oratorium uitblonk. Dan was er het innemende zilveren, draad-dunne geluidje van de negerin Klesie Kelly. Deze sopraan had evenwel bijzondere moeilijkheden met de intonatie die, opgeteld bij de uiterst langzame tempi in Mendelssohn en Mozart haar eigenlijk niet predisponeerde voor de finale. Maar de jury wilde haar kennelijk nog een kans geven cn liet haar met de Roemeense Maria Slatinaru, die haar wet in de opera zeker zal vinden, plus de van stem zeer wankele Branka BeretoVac uit Joegoslavië met een flinke hoogte voor 't „jugendlich-dramatische" vak, de gelegenheid vandaag te tonen wat ze waard is.

Kr bleven maar liefst vier tenoren over voor deze 'nale, van wie ik Geoffrey Shovelton de meeste kans geef op een prijs. De andere, meer lyrische zangers, zongen vóór alles keurig. Maar of dat genoeg is? In ieder geval in Frunz Lukasovsky zeer bruikbaar in alle klassieke oratoria. Sn waar er van de bassen en baritons maarliefst vijf promoveerden, zullen we zaterdag naar 10 finalisten moeten luisteren. Maar ik denk, met genoegen, want al dezen bleken ofwel een gave techniek ófwel een stem te hebben die voor de toekomst iets kan beloven. Van de Nederlanders verkoos de jury Hubert Waber, de bas boven de nog zeer jonge John Broecheler. die inderdaad veel minder bij stem was dan toen hij de eerste prijs veroverde bij het Nederlandse Vocalistenconcours. Dat de jury de twee echte „colorateuses" zou laten vallen moest een ieder dadelijk duidelijk zijn, hoewel ze voorzien waren van een respectabele toonladdertechniek. Dat Leslie Johnson ook nog mee moest, is een raadsel want zowel het timbre van de grote vibrerende stem als de techniek waren bepaald irriterend. JAN WILLEM HOFSTRA

ZOP DE TWEEDE DAG van do demifinale van het Internationaal Vocalistenconcours te 's-Hertogenbosch heeft de jury tot de finale toegelaten de sopranen Branka Beretovac (Joegoslavië), Barbara Martig-Tüllcr (Zwitserland), Leslie Johnson (VS), Geraldine Hackett-Jones (Australië), Klesie Kelly (VS) en Maria Slatinaru (Roemenië) alsmede do tenoren Franz Lukasovsky (Oostenrijk), Geoffrcy Shovelton (Engeland), Anthony Roden (Australië) en Kar! Markus (Duitsland).

AMSTERDAM, 6 sept. — Het centrale stafbestuur van de Universiteit van Amsterdam heeft in een rapport voorgesteld het predikaat „cum laude" alsmede de stellingen bij promotjes af te schaffen. De staf wil ook dat deskundigen van buiten de universiteit aangetrokken worden om tot een meer objectieve beooVdeeling van een proefschrift tet komen. Het rapport wil ook het promoveren op artikelen mogelijk maken.

Het predikaat „cum laude" zou moeten worden afgeschaft omdat de criteria vaag zijn en veelal niet objectief. Wil men de toekenning toch handhaven dan moeten er voorzieningen getroffen worden om de objectiviteit te waarborgen, b.v. door deskundigen van buiten de universiteit te raadplegen Met betrekking tot de stellingen bij promoties is het rapport van oordeel dat deze wettelijke verplichting dient te vervallen. De stellingen fungeren slechts als discussie-element bij de openbare verdediging. De derde wijziging betreft de bevoegdheden en verantwoordelijkheden bij de promoticprocedure en de positie daarbij van de wetenschappelijke star. Het proefschrift zou onderworpen moeten worden aan de goedkeuring van promotor en co-referent.