De tijd : dagblad voor Nederland

Van onze verslaggever

AMSTERDAM/MAASTRICHT, 24 okt. — Van Gelder Papier en de Koninklijke Nederlandsche Papierfabriek, Nederlands grootste twee papierfabrikanten, gaan bekijken of een nauwe samenwerking of fusie voor hen voordelen kan bieden. Bij dit onderzoek, dat waarschijnlijk enkele maanden in beslag zal nemen, wordt ook het Amsterdamse papierconcern Proost en Brandt, grootafnemer van de KNP, betrokken. De steeds verdergaande concentratie in de Europese papierindustrie vormt de aanleiding voor de samenwerkingsplannen. Als er een volledige fusie tussen Van Gelder, KNP en Proost en Brandt tot stand komt, ontstaat één van de grootste papierindustrieën van Europa met een omzet van rond de 850 miljoen en ruim 10.000 werknemers. In West- Europa zal deze combinatie wat grootte betreft alleen nog worden overtroffen door de Britse concerns Bowater en Reed en door het Duitse Feldmühle-concern.

I)e plannen van Van Gelder en KNP zyn in een zeer vroeg stadium bekend gemaakt, niet alleen vanwege de fusiecode, maar vooral ook omdat beide concerns belangrijke bindingen hebben met grote buitenlandse papierindustrieën, Met het oog hierop acht men „open onderhandelingen" zeer gewenst. Van Gelder heeft een nauwe samenwerking met de Amerikaanse papierfabriek Crown-Zellerbach. KNP werkt samen met de Canadese groep Macmillan, Bloedel Ltd. die een belang van 36 pet. in de Maastrichtse papierproducent bezit. Ook heeft KNP bindingen met Feldmühle door middel vafn twee gezamenlijke deelnemingen, waaronder de Nederlandse papierfabriek Van Gennep (Page).

Het nieuwe hoofdkantoor van Van Gelder Papier in Amsterdam-Zuid

Van Gelder en de KNP hebben deze week al een eerste gesprek gehad met vertegenwoordigers van de vakbonden. De vakbonden nemen voorlopig een afwachtende houding aan, omdat men nog niet weet in welke richting het overleg zich zal ontwikkelen. De bonden hebben van de directies de toezegging gekregen dat zij in het overleg worden betrokken zodra er sociale elementen ter sprake komen. Over het aspect van de monopolievorming zegt de heer A. B. Geurts, hoofdbestuurder van St. Willibrordus, de katholieke bond van werknemers in industriële bedrijven: „Die monopolies spelen in het buitenland al een veel grotere rol. Daar hebben wij in ons land ook mee te maken. Het is dus alleen maar een Nederlands belang als onze papierin-

dustrie zijn positie weet te versterken ten einde de buitenlandse concurrentie het hoofd te bieden."

Naast een eventuele combinatie Van Gclder-KNP zullen er in Nederland nog maar twee grote papierfabrikanten bestaan te weten: Gelderland-Tielens in N'üniegen, die een samenwerking heeft met de Amerikaanse W'eyerhauser Company, een van de grootste papier en houtbedrüven ter wereld (van Gelder en Weyerhauser hebben plannen voor een gezamenlijk pulpproject hr Suriname) en de Nederlandse Exportpapierfabriek (Nefa), eveneens in Nijmegen, die begin van dit jaar is overgenomen door IJührmann-Tetterode in Amsterdam.

Van Gelder is de grootste producent in Nederland van kranten-, druk-, schrijf- en pakpapier, 24 pet. van de produktie wordt uitgevoerd. De omzet was vorig jaar 460 miljoen gulden. Van Gelder heeft ruim 6500 man in dienst, die tezamen voor een nettowinst zorgden van ruim 16 miljoen gulden. Dezer dagen werd bekendgemaakt dat de resultaten dit jaar waarschijnlijk belangrijk lager zullen zijn en dat met een aanzienlijke dividendverlaging rekening moet worden gehouden (over '69 werd 9 gulden betaald). Van Gelder is opgericht in het jaar 1900, in 1962 kwam een fusie tot stand met de Berghuizer Papierfabriek, terwijl in 1968 de Leeuwarder Papierwaren fabriek werd overgenomen. Het concern heeft papierfabrieken in Apeldoorn, Rcnkum, Velsen en Wapenveld. verpakkingspapier fabrieken in Wormer en papierverwerkingsbedrijven in Apeldoorn. Arnhem, Franeker, Leeuwarden, Rotterdam, Rhoon en Westzaan. In totaal zijn bij Van Gelder 22 pa- Ditrmachines in bedrijf waarvan 16 volcontinu draaien, de papierproduktie bedroeg vorig jaar 415.900 ton. Van Gelder heeft samen met het Amerikaanse Crown-Zellerbach-concern opgerichte Crown-Van Gelder Papierfabrieken in Velsen (o.a. ponskaarten), een verkoopmaatschappij in Zwitserland en Crown-Van Gelder Plastic Film Industrie in Apeldoorn. In het laatste jaarverslag van Van Gelder werd geschreven dat het bedrijf, naast de banden met Crown-Zellerbach, open staat voor andere mogelijkheden van samenwerking die de rentabiliteit kunnen verhogen. KNP, opgericht in 1975, is fabrikant van kunstdrukpapier, wit schrijf- en drukpapier, specialiteiten zijn zeer dunne papiersoorten als bijbeldrukpapier en sigarettenpapier. Het bedrijf heeft twee fabrieken; één in Maastricht en én in het Belgische Lanaken. Vorig jaar werd een omzet behaald van ruim 233 miljoen gulden en een nettowinst van 8 miljoen. Bij KNP werken 2800 man. Het Canadese concern Macmillan Bloedel kreeg begin 1966 een belang van 30 pet. in het kapitaal van KNP. Macmillan zal de grondstoffenvoorziening van het Maastrichtse concern garanderen. KNP verkreeg begin van dit jaar een belang van 49 pet. in het kapitaal van de Papierfabriek Gennep (Page: toilet- en ander hygiënisch papier), de overige 51 pet. is in handen van het Westduitse concern Feldmühle Düsseldorf). Do omzet van Gennep wordt voor dit jaar geschat op 45 miljoen gulden. KNP en Macmillan hebben ieder een .'57,5 pet. belang in Celupal, een Spaanse fabriek van wit papier.

AI'I'INGKIïAM, 2J okt. — I)c coöperatieve karton- en papierfabriek „l)c Eendracht" Appingedam heeft ra overleg niet de vakbonden aan 38 personeelsleden in vaste dienst en aan 20 personeelsleden met een kort dienstverband, ontslag aansezegd Door de slechte stro-oogst van dit jaar ontstond voor deze industrie een nijpend tekort aan slro-cellulose, wat betekende dat de produktie van één machine geheel moest worden stopgezet. Komende week zal nader overleg plaatsvinden over een voor betrokkenen zo gunstig mogelijke afvloeiingsregeling. Meer ontslagen worden, gezien de gunstige vooruitzichten voor 1971, niet door de directie verwacht.

Proost en Brandt werd opgericht in 1950. De oorsprong van het bedrijf gaat echter terug tot 1742, toen Hendrik Brandt zich als bijbelbinder enverkoper in Amsterdam vestigde. Bij het bedrijf werkten eind vorig jaar 800 man, in 1909 werd een omzet behaald van 156 miljoen gulden en een nettowinst van ruim één miljoen. Het bedrijf omvat nu: papierhandel en -export, papierverwerkende industrie, kunststoffenindustrie, boekbinderij, een verzendhuis en bouwmaterialenhandel. De vervaardiging van bijzondere papiersoorten o.m. van bankpapier gebeurt door de Kon. Papier-, fabriek v/h Pannekoek en Co, die in 1953 werd overgenomen. In 1968 werd Kusters Binders in Weèsp overgenomen.

De fusie is tot stand gekomen doordat Droste de aandelen van Ringers heeft gekocht van het Britse concern Cavenham Foods. Cavenham had Ringers indertijd overgenomen met de uitdrukkelijke bedoeling meer Nederlandse bedrijven in deze sector erbij te kopen en zo via fusies en rationalisaties een levensvatbare chocolade- en suikerwerkgroep te vormen. De aankoop van andere ondernemingen is echter onmogelijk gebleken. Aangenomen mag worden dat Cavenham vooral na het tot stand komen van de fusie tussen Kwatta en Van Dungen besloten heeft zich uit de Nederlandse markt terug te trekken. Cavenham is er wel in geslaagd een al vrij omvangrijke gedistilleerd-groep in Nederland te vormen, onder leiding van de in eerste aanleg overgenomen distilleerderij De Olifant (Melchers) in Schiedam.

De samenvoeging van Droste en Ringers kan de winstgevendheid van beide bedrijven zeer ten goede komen, zeggen de beide directies. De twee partners vullen elkaar goed aan. Bij Ringers ligt het accent behalve op chocolade vooral op bonbons en couverture, terwijl ook hoogwaardig suikerwerk wordt gemaakt. Droste maakt behalve bonbons en chocolade ook cacaoboter en -poeder. Met haar cacaopoeder — in klein- en grootverpakking — heeft het Haarlemse bedrijf een zeer belangrijke marktpositie. Het liKt in de bedoeling dat de produktics in Haarlem en Alkmaar nauw op elkaar zullen worden afgestemd. De verkooporganisaties van Droste en Kingers blüven zelfstandig. De exportactiviteiten zullen waarschijnlijk wel worden gecoördineerd. Itingers en Droste hebben grote exportbelangen, in de landen van de EEG, maar ook buiten Europa, vooral in de Verenigde Staten en in Canada.

Van een corresponder

DÜSSELDORF, okt. — l)e bewoners van Westduitse gebieden, die getroffen worden door luchtverontreiniging, moeten maar veel melk drinken, vindt de zuivelindustrie van de Bondsrepubliek. Om het verbruik te bevorderen moeten de mensen in het getroffen gebied de melkkosten in mindering kunnen brengen van hun belastingen. De wetenschappelijke raad van de stedelijke zuivelfabrieken heeft besloten dit advies als een officieel voorstel aan de regering over te brengen. Een woordvoerder van de raad verklaarde dat er een onderzoek wordt ingesteld naar de mate, waarin melk kan dienen als wapen tegen de smerige lucht. Zolang dit onderzoek nog niet achter de rug is lijkt het voorstel van de raad nogal voorbarig. De plannen worden iets ■begrijpelijker als men bedenkt dat ook Duitsland met een overschot aan melk en melkprodukten kampt.

AMSTERDAM. 24 okt. — AGO verzekeringen (Algemeene Friesche-Groot- Noordhollandsche-Olveh) zal een bod in contanten uitbrengen van 190 pet voor de aandelen A en 180 pet. voor de aandelen B van De Autofinancier in Groningen. De directie en alle andere medewerkers van De Autofinancier n.v. kunnen in dienst blijven van de maatschappij. De huidige commissarissen van De Autofinancier hebben hun zetels ter beschikking gesteld. Een overplaatsing vun de zetel van de maatschappij naar Amsterdam wordt overwogen.

Van onze verslaggever HAARLEM, 24 okt. — Kort na het samengaan van Kwatta en Van Dungen heeft er een nieuwe grote fusie plaatsgevonden in de chocolade-industrie. Ditmaal zijn het Droste in Haarlem en Kingers in Alkmaar die elkaar gevonden hebben. De combinatie van deze beide bedrijven gaat behoren tot de grootste chocoladeproducenten in ons land. Samen nemen Droste en Ringers een leiderspositie in op het hoger geprijsde en gekwalificeerde deel van de markt. Rij de twee bedrijven werken in totaal ongeveer 141)0 mensen. Droste heeft rond 850 man in dienst, Ringers telt 350 personeelsleden. Directeur Savrij Droste van liet Haarlemse bedrijf zegt dat de fusie de werkgelegenheid nauwelijks in gevaar brengt. Bij Droste zuflen er in het geheel geen ontslagen vallen, in Alkmaar zal dat wellicht in een enkel geval wel noodzakelijk blijken.

Van onze verslaggever

DIEREN, 24 okt. — De Gazelle rijwielfabriek, in grootte dc tweede fietsenfabriek in ons land, zal worden overgenomen door

Gazelle heeft ongeveer 850 mensen in dienst, verspreid over de fabrieken in Dieren, Aalten en Apeldoorn. De directie verklaart nog eens clat de werkgelegenheid, voorzover op dit tijdstip te voorzien, door de overneming geen gevaar loopt. De vaklx>nden zijn volledig op de hoogte gebracht.

Gazelle maakt fietsen, bromfietsen, driewielers en motorcarriers. In de binnenlandse markt, die per jaar zo'n 700.000 fietsen opneemt, heeft zij een aandeel van ongeveer 25 procent met de merken Gazelle, Simplex, Locomotief en Juneker. Het bromfietsenmerk van Gazelle is Eerini. Op bromfietsgebied werkt het bedrijf samen met Laura Motoren in het Limburgse Egelshoven. Laura is voor de helft van de Anker Kolen Mij. in Rotterdam, die op haar beurt weer eigenaresse is van de grootste rij wiel producent in Nederland, Batavus.

De Britse Raleigh is vele malen groter dan Gazelle. De fietsenproduktie van Raleigh over de hele wereld bedraagt 2,5 miljoen stuks per jaar. Het Britse concern heeft een jaaromzet van 258 miljoen gulden en een totaal personeelsbestand van 9000 man. De totale omzet van alle bedrijven van Tube Investments was vorig jaar 2580 miljoen gulden.

VEENDAM, 24 okt. — I)c tricotagefabriek F. li. Wilmink in Vecndam gaat sluiten. Door de steeds hogere lonen en verdere kosten ziet de directie zich hiertoe genoodzaakt. Aan de collectieve overeenkomsten zal worden voldaan. Binnenkort zal een bespreking met de vakorganisaties plaatsvinden. In het bedrijf, waar kousen en sokken worden gefabriceerd, werken ongeveer 80 personen, waarvan 30 mannen en de rest meisjes. Het ziet er naar uit, dat vooral de

meisjes wel in de omgeving te werk gesteld kunnen worden. Wanneer de fabriek officieel gaat sluiten is nog niet bekend, doch dit zal wel op zeer korte termijn gebeuren.

Van onze verslaggever VELDHOVEN, 24 okt. — De Tabaksindustrie v/h Gebr. Philips in Veldhoven, (fahrikante van de sigarenmerken Vclasques, Duc George, Martinez, Uiltje en H'ascajia) gaat definitief over in handen van de ISritish American Tobacco Co. in Londen. Dit concern

zal het bedrijf van I'hilip.s Tabak, waar ongeveer 800 mensen werken, voortzetten.

Volgens de directie van Philips zijn de verliezen van het bedrijf in de eerste helft van dit jaar dusdanig opgelopen dat het hoe dan ook noodzakelijk werd maatregelen te nemen. Men is dan ook zonder aarzelen op de voorstellen van British American ingegaan, ook al wordt op de aan de BAT over te dragen bezittingen een boekverlies geleden. De BAT neemt van Philips naast onroerend goed in België, de machines, de inventaris en de sigarenfabricage en de voorraad voor zover die betrek-

king heeft op produktie en verkoop van sigaren, alsmede de rechten op de merken over. De overblijvende bezittingen van Philips zullen in hoofdstaak bestaan uit onroerend goed in Nederland.

De directie van Philips zegt dat een verder doorgaan op eigen kracht tot ten volledig uithollen van het bedrijfsvermogen zou hebben geleid.

22/10 23/10 22/10 23/10 Admiral C. B', 8% Ford M. 50% 4!T%d Air. Red. 17% 17% Fruchauf 26 * Allegh. P. 19 18% Gen.Cig. 33.* 33, a All. Chem. 18 18 U Gen.El. 83Vb 86 Alcoa 52% 53% Gen. Food '* Am.Brandt 39% 39% Gen. Mot. Am.Can. 40 40 Gen.P.Ut. 19»» Am.Cyan. 30% 30% Gen. Tel. 24'» A.ELPow. 24% 24% Gctty Oil. 67',* 70 Am. Enka 29% 29% Gillette 42% 42 A Am. Met. 32% 33 Gimbel 30% 32 Am. Mot. fi».« 6% Goodyear Am. Rad. 34% 24»» Grace 2' * *■» Am. Smelt 27 26% guil Oil. 29% 29 Am. S.Air. 46% - Heller WE U) . Am,wat 31.. 31 Am.T.T 43-* 43", 79u,b 79% b AmpexC. 17% 1.8.R-3,» 79/ aD 295 Anaconda 20% 20% I «W A. Louis G 27 !* 28% Int. Hav. 62% 62^ ArmcoSt. 21% 21 }nJ- H?r.v* ?i'* Ashland O 24 24% ïni- £lck- i,',? Atl. Ref. 56 56 Int- PaP- 153 35 4 8a1t.0.4% 52'/o 60 Control D. 48% — N.A.Aviat. 17 16% Corn. Prod 29% 29-; N.A. Philip 233. 23 Curt Wr. 10', 11 Oceid.Peir 19% 19% Idem A. 24 24b Olln.Math. 17T» 16% Dart. Ind. 31% 31% Oppenhein 7.50 1 7.511 Delmonte 24% 24% Pac. Gas 26% 27 Dow Chem 65% 65*4 Pac. Light 21% 21% Du Pont 118% 118 Penn. Cen. 7% 7% Eastman 68 65% Pepslcola 46% 47 El Paso 16% — Phelps D. 37% 37% Enterprise 5.65 6.19 Phil Morrli 43% 43% Fairchild C 25% — Phil. Petr. 29% 29% Fed. Pac. 10% 10% b Polaroid 71% — Fidelity F. 15.07 115.10 J Proct.Gam 54% 53% First NCB 63% 63 Publ.Serv. 23 23% Fluor Corp 21% 21%Hep. Steel 27% 27%

22/10 23/10 22/10 23/1 Rad. C. 23% 23% Texas Gulf 17% — Revlon 63% — Texas Utü. 53% — Reyn. Tob. 46 47% Transam. 13% 12- R. Dutch 47% 49% Unilever 27% 27b Santa Fe 20 20 Sears R 70 69' h Un. Carb. 35% 35' lecurity E.i 358 1 1!'" Elec- 18 18 Shell 47 46% Un. Acc. F. 6.791 «.83 South. Col. 20% 21% Un. Pac. R. 38 38 South. Pac 31% 32% t i