hebben. Op alle overige leden doen we nu een ernstig beroep er voor te zorgen dat wede noodige adressen van on- en verkeerd-georganiseerden krijgen. Komt makkers, een ieder gaat eens na of er in zijn omgeving nog metaalbewerkers (electriciens, loodgieters, scheepsbouwers enz. enz.) schuilen, die voor een bezoek in aanmerking komen en zoo ja, geeft dan die adressen op, hetzij aan den bode, hetzij op het kantoor. Nu niet talmen, maar aanpakken. We moeten aan den slag! ROTTERDAM. Overzicht der werkzaamheden van de vakafdeeling metaalbedrijven der Gemeentelijke Arbeidsbeurs over de maand Augustus 1928. Aanvragen van werkgevers 118 volwassenen, 35 jeugdigen. Aanbiedingen van werkzoekenden 343 volwassenen, 62 jeugdigen. Plaatsingen van werkzoekenden 115 volwassenen, 15 jeugdigen. Voldane aanvragen van werkgevers 104 volwassenen, 16 jeugdigen, UTRECHT. (G.) Sfeunactie voor onze stakende bondgenooten. Daar het zich liet aanzien, dat de steunbeweging, welke voor de stakende metaalbewerkers door het N.V.V. in gang gezet werd, van langdurigen aard zou zijn, hebben wij direct alles in het werk gezet om de opbrengst zoo groot mogelijk te doen zijn. De eerste weken waren wijdoor omstandigheden genoodzaakt de steunlijsten aan onze vertrouwenslieden toe te zenden, maar bij ervaring wisten wij dat niet alle leden dan bereikt konden worden. Reeds inde 2e week konden wijde verschillende straatwijken uitzetten en dank zij onze werkers was de opbrengst direct al verdubbeld, terwijl het deze week weer beter was. üp slechts enkele fabrieken laten wij nu nog met steunlijsten werken. Dat zijnde gieterijen, welke uitermate geschikt zijn om een maximum-opbrengst te garandeeren en onze werkers weten nu wel waar zij niet aan behoeven te gaan. L. reden, dat wij dan ook nog eens de aandacht op onze steunactie willen vestigen, is deze, dat wij al onze leden verzoeken om onze werkers, die er eiken Zaterdagmiddag op uittrekken, ter wille te zijn. Elkeen, al is hij nog zoo arm, kan voor het doel, waarvoor gewerkt wordt, nog wel was missen. Waarom is het dan noodig dat men onzen werkers tracht wijs te maken dat op de fabriek gesteund wordt, terwijl dat, zooals hierboven vermeld, slechts op enkele onderdeden geschiedt en na controle ook meestentijds onjuist blijkt te zijn. Laat ook onze werkers niet twee öf drie maal terugkomen, lijd is geld en het zijn juist deze menschen die gewoonlijk meer doen voor de arbeidersbeweging. Daarom, van nu af aan, legt ieder lid een bedrag hetzij klein of groot voor de steunlijst terzijde, zoodat het werk voor ons vlot kan verloopen. Over de opbrengst zijn wij niet ontevreden, maar het kan nog beter. Wie nog een handje wil helpen, kan bij onzen zen penningmeester, Bandoeng-Straat 25 bis A, terecht. Vele handen zorgen in dit geval voor een ruimere opbrengst, * * ♦ Arbeidersontwikkeling. Door het Instituut voor Arbeidersontwikkeling zal bij voldoende deelname een cursus gegeven .worden over „Medezeggenschap” met als inleider F. P. A. Landskroon, bestuurder van de N'ederl. Vereemging van Spoor- en T ra m weg pe rso nee I. Deze belangrijke cursus wordt gegeven op drie achtereenvolgende Dinsdagen, n.l. 13, 20 en 27 November a.s. De deelpemingskpsten bedragen in totaal slechts 40 cent. Voor dit luttele bedrag wordt nog tevens een kort uittreksel van het gesprokene verstrekt. Aangifte voor den cursus staat open, onder vooruitbetaling van het cursusgeld, bij de volgende adressen : Secretariaat Instituut voor Arbeidersontwikkeling, Zuiderzeestraat 25. Kantoor Utr. Bestuurdersbond, Catharijnesinge! 47 en bij Boekhandel „Ontwikkeling”, Ganzenmarkt 18. ■¥■ * Utrechtsche Volksuniversiteit. Ook van deze nuttige instelling ontvingen wij een uilgebreid programma voor den komenden \vinler. Naast de zeer belangrijke cursussen willen wij vooral de aandacht vestigen op een cursus, welke gegeven wordt door Dr. Ir. Th. van der Waerden, met als onderwerp „Moderne problemen in onderneming en bedrijf”. Vier voordrachten, te beginnen op Dinsdag 9 October 1928, ’s avonds om 8 uur, in het gebouw Utr. Volksuniversiteit, Nieuwe Gracht 41. Cursus 1 en 2 handelt over arbeidssplitsing, ontscholing, taylorstelsei, normalisatie, psycho-techniek en glijdende bewerking. Cursus 3 over „Medezeggenschap inde onderneming en R.K. bedrijfsradenstelsel. Cursus 4 over Bedrijfsorganisatie en socialisatie. Het cursusgeld bedraagt voor de 4 cursussen in totaal f j . is hier niet iets

te leeren voor leden van fabrieksraden en. tarievencommissies en hun plaatsvervangers ? Ge kunt u ook aan ons opgeven. Laat de deelname voor dezen cursus ook van de metaalbewerkers groot zijn. Hoe ons onderwijs vroeger was. XII. De wet van 1878 was, wat Haar paedagogische opvatting betreft, gelijk aan die van 1857 en aan die van 1806, evenwel met dit onderscheid, dat, terwijl in 1806, overeenkomstig den geest en de uitdrukkingswijze van dien tijd het schoolreglement van v.d. Ende sprak van „aankweeking van zedelijkheid en godzaligheid, beide gegrond op de Goddelijke Openbaring zoo inde natuur als inden bijbel, als de hoofdzaak inde geheele onderwijzing”, na 1840 de aankweeking van „Christelijke deugden” inde openbare school op den voorgrond werd gesteld. Tegen de wei van '7B werd door de voorstanders van bijzonder Christelijk onderwijs een geweldig actie gevoerd. De strijd culmineerde in het zenden vaneen smeekschrift aan den koning van den volgenden inhoud: a. dat ondergeteekenden voor de aan hun zorg toevertrouwde kinderen „eene school met den Bijbel” wenschen, doch thans, tenzij zij gegoed zijn of door anderen bedeeld worden, geen Christelijk onderwijs kunnen bekostigen; b. dat de wijze, hoe dit doel te bereiken, geheel aan de prudentie (inzicht) van den koning worde overgelaten; c. dat velen, die dit begeerden, thans genoodzaakt zijn, hun kinderen op de openbare school te doen, die dus teekenen, en d. dat velen op de openbare school vooralsnog wel den bijbel vinden, maar in strijd met de wet; weshalve ook dezen teekenen. Wat verwachten nu de ontwerpers van dat smeekschrift? Wel, dat kunnen we lezen inde memorie ter adstructie(staving) van het smeekschrift: i° Splitsing der openbare school naar gelang van de godsdienstige gezindheid of overtuiging der schoolgaande kinderen; 20 instandhouding van de neutrale openbare school als regel met subsidiee- I ring van bijzondere scholen, onverschillig of deze al dan niet een neutraal karak- I ter dragen; 30 uitkeefing aan de gezamenlijke bijzondere scholen van de kosten die zij de gemeentebesturen uitsparen. (Restitutiestelsel.) 6° Bezoldiging uit ’s Rijks Schatkist van alle onderwijzers in werkel ijken dienst, met het door de wet te bepalen minimum. De onderteekening door 20-jarigen en 1 ouderen begon op 22 Juli 1878 en liep door tot 26 juli. Den aden Augustus werd het den koning aangeboden. Het smeekschrift was voorzien van 305.869 handteekeningen. Bovendien adressen van 306 kerkeraden van Ned.-Herv., 108 van Chr.-Geref. en 7 van de Evang. en Hersteld Luthersche Gemeenten. Eindelijk van 164.000 R.-K. Dit alles weerhield den koning niet de van '7B te bekrachtigen. Maar zooals het meer gaat bij groote volksbewegingen op den duur moet toch gevolg gegeven worden aan wat onder een groote massa leeft. De wet van '7B onderging dan ook 7 maal een wijziging. De eerste drie wijzigingen, die van 1882, 'B4, 3 Januari en 11 Juli, brachten geen wijzigingen inde verhouding van den Staat tegenover de bijzondere school; deze werden vrijgelaten, maar niet gesubsidieerd. In 1889 kwam echter minister Mackay met het vqprstel, dat aan de bijzondere scholen een rijksbijdrage zou worden toegekend op gelijken voet als aan de Gemeenten na de wet van '7B was gëschonken. Om den schoolstrijd te helpen beëindigen en de billijkheid te betrachten, werd het voorstel aangenomen. Maar nu was het hek van den dam. Tn 1895, in 1901, in 1905 steeds is het bijzonder onderwijs een groeten hap uit de Staatstaart toegedacht. In 1905 bracht Minister Kuiper het beginsel inde wet, dat de minimajaarwedden van hoofden en onderwijzers, j zoowel voor het openbaar als voor het bijzonder onderwijs, door het Rijk zou worden “ 1 betaald. In 1910 werden de subsidies voor , het M.U.L.O. aanmerkelijk verhoogd, in 1912 kwam het bouwwetje voor het bijzonder onderwijs een aanzienlijke verhooging , brengen ter tegemoetkoming inde kosten , voor het stichten van scholen. Tot geheele gelijkstelling, het doel van ; de voorstanders van bijzonder onderwijs, kon het echter nooit komen voordat het bekende artikel 192 der grondwet radicaal ; veranderd was. Om dit groote werk voor te 51 bereiden, werd de Bevredigings-Commis-

sie, onder leiding van Dr. Bos, ingesteld. En inde wet van 1920 werd eindelijk het lang begeerde verkregen. De al ge heele gelijkstelling is gekomen met de aankleve van dien. Ongetwijfeld zullen we nog wel inde gelegenheid gesteld worden de verschillende excessen hiervan aan te duiden. Wij stellen ons nu voor deze artikelenserie te beëindigen. Onze trouwe lezers zijn nu eenigszins op de hoogte gebracht van de politieke ontwikkeling van ons onderwijs; thans kunnen we aan onze taak beginnen, het wezen van het openbaar onderwijs te teekenen, waarbij we op verschillende facetten het licht zullen laten vallen. Ineen vol| gend artikeltje zullen we hiermede beginnen. Het Amslerd. prop. Comité voor de Openbare School. Algemeen Nieuws, De Directie van „Ontwikkeling” schrijft ons; Met het weekblad „Radio” in zijn nieuw formaat gaat het buitengewoon goed. Ontelbaar zijnde bewijzen van waardeering, die ons uit alle deelen van het land worden gezonden en elke week groeit het aantal abonné’s met honderden. Behalve over inhoud, uitvoering en omvang van het blad is de arbeider-luisteraar vooral in zijn schik met de gemakkelijke manier van betalen, die wij hebben ingevoerd. Deze toch stelt hem in staat zijn verplichtingen voor abonnement, organisatie-contributie en luisterbijdrage te voldoen in één bedrag. En dat niet alleen; zij stelt hem bovendien in staat zijn verplichtingen na te komen in kleine wekelijksche betalingen. Daar de arbeider zoo goed als zonder uitzondering zijn loon wekelijks ontvangt, komt dit hem buitengewoon te pas. Onze eigen waarnemingen en de berichten, die wij uit alle deelen van het land ontvangen, wijzen dan ook uit, dat zoo goed als elke „moderne” arbeider, die luisteraar wordt, zich direct organiseert inde V.A.R.A. en zich aanmeldt voor het gecombineerd lidmaatschapabonnement. Tot zoover gaat alles dus best. Er is echter één groep, waarmee het minder naar onzen zin gaat. Dat zijnde arbeiders, die vóór 1 juli 1928 a! luisteraar waren en zich uit onbekendheid met ons blad of uit mindere tevredenheid over den toenmaligen omvang en uitvoering, hadden geabonneerd op het weekblad van den neutralen omroep, „De Radiobode”. Daarnaast bestaat nog een kleine groep van personen, die

door misverstand of gebrek aan feitenkennis bij laatstgenoemd blad terecht komt. Gevolg hiervan is intusschen, dat deze arbeiders hun abonnement op dit blad per half jaar of per kwartaal moeten betalen. Doen zij dit niet, dan moeten zij het blad aan kiosken en bij radiohandelaars koopen en betalen dan 20 cent per week. Daarnaast betalen zij dan nog hun luistervinkbijdrage en daarnaast stort menig hunner nog contributie aan de V.A.R.A. Bij elkaar wordt dit alles een veel hooger bedrag dan zij bij ons zouden behoeven te besteden, waarbij dan nog komt, dat zij telkens voor hun kwartaal- of halfjaarbijdrage betrekkelijk groote bedragen moeten afzonderen. Dat vinden ze natuurlijk heusch niet aangenaam of gemakkelijk, maar .... ze zitten nu eenmaal in dit schuitje en komen er niet zoo makkelijk uit: dan hebben ze juist hun luisterbijdrage opgezonden, dan weer zooeven drie of zes maanden abonnement vooruitbetaald en . . . twéé verplichtingen tegelijk voor hetzelfde doel op zich nemen, is hun te zwaar. Dat laatste is natuurlijk juist. Maar dit behoeft nog niet te beteekenen, dat deze toestand eeuwig moet duren. De betrokkene behoeft slechts tijdig zijn abonnement op te zeggen en zich bij ons aan te melden om aan een ongewenschten toestand een einde te maken. Het is daarop, dat wij hier thans speciaal de aandacht willen vestigen. Met 1 October a.s. loopt voor duizenden het kwartaal- of halfjaarabonnement op ~De Radiobode” af. Laten dezen nu even de moeite nemen per briefkaartje aan de uitgeefster te berichten, dat zij hun abonnement niet wenschen te bestendigen en laten deze zelfde personen zich tegelijkertijd opgeven bij hoofd- en afdeelingsbestuurders van de V.A.R.A., de agenten van ~Het Volk”, ~Het Haagsche Volk”, Goudsch. Volksblad” en „Voorwaarts” om te worden ingeschreven als lid-abonné van V.A.R.A. en „Radio”. Zij betalen dan van-, af 1 October slechts 16 cent per weck, voor welk bedrag zij ons 64 pagina's dikke, uitstekend verzorgde, rijk geïllustreerde en vele rubrieken bevattende weekblad ontvangen en tegelijk hun contributie en hun luisterbijdrage voldoen. Wij zijn gaarne bereid hun, die zich thans opgeven, dein September verschijnende nummers gratis te doen toekomen. Door thans even deze kleine moeite te willen nemen, bewijzen dus de betrokkenen zichzelf een groeten dienst, terwijl ze bovendien de V.A.R.A. en „Ontwikkeling”, twee zeer DeTangnjke organen van de moderne arbeidersbeweging, sterker maken. En dèt is toch zeker wei de moeite waard I

ADVERTENTIEN.

AFDEELINQ VAASSEM Propaganda-Feestavond — op — Zaterdag 29 Sept. 1928, te 8 uur nam,, in de zaal van den beer Boer tl o het Staiton. Optreden van humoristen en luitzanger. Feestredenaar: H. WALTHER, lid van het Hoofdbestuur. Muziek. * «— <—> —■ — na. Entree op vertoon van Bondsboekje. Zaal open 7? uur. HET BESTUUR.

Technisch Bureau „Ce Boot” Reguliergracht 132 – Amsterdam SCHRIFTELIJKE CURSUS IN SCHEEPSTEEKENEN Teekengerij kan door Bureau vestrekt worden. Vraagt prospectus. MODERN-GEORGANISEERDEN. Ais gij te Eindhoven gaat werken en ge moet een kosthuis hebben, wendt u dan, tot de KOSTHUIZEN-CENTRALE van de Moderne Vakbeweging, gevestigd bij H. Gommers, Harmoniestraat 15 C, Eindhoven.

|| n ii VEREENIGING TOT BEVORDERING lf r" ll VAN ELECTROTECHNISCH W mmmm ¥ b VAKONDERWIJS IN NEDERLAND EXAMEN-VOORBEREIDING ELECTRO-TECHNISCHE WERKLIEDEN Zij, die zich wenschen voor te bereiden voor de in 1929 te houden HONTEURS-EXAHENS VOOR STERKSTROOM EN ZWAKSTROOM kunnen zich schriftelijk opgeven vóór 26 September a.s. De aanmelding voor het 2e jaar van de cursussen, die gehouden zullen worden te AMSTERDAM, DEN HAAG en ROTTERDAM, geschiedt door invulling van een formulier, verkrijgbaar vanaf 13 Sept. a.s.; te AMSTERDAM: bij de Gemeenle-Electriciteifswerken en Gemeentelefoen, Ie OEN HAAG: bij het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf. te ROTTERDAM; bij het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf. 1 Vereischten van aanmelding zijn: i Vier jaar practijk, waarvan de twee laatste in de electro-technie'k en minstens een leeftijd van 20 jaar op 16 October 1928. (Bewijsstukken van een en ander bij aanmelding ; overleggen). Verder zal de candidaat zich moeten onderwerpen aan een voor-examen, i waaruit blijkt, dat hij op de hoogte is met de grondbeginselen der electro-techniek. N.B. Ook niet geslaagden van een vorigen cursus of examen, die aan deze cursussen > wenschen deel te nemen, dienen zich door middel van het bovengenoemde formulier , aan te melden. Het Bestuur: t G. GROENEVELD. Voorzitter. ! Amsterdam, 15 September 1928 Dr. W. LÜLOFS, Vice-Voorziter. . JK-eiïerssr&oW 43U. A’daJS»