de vrouwen wel zullen gehoord hebben van het Sanatorium „Zonnestraal” in Hilversum, het levenswerk van onzen vriend Jan yan Zutphen. Daar, in bosch en hei, bevinden zich tientallen onzer kameraden die genezing zoeken van de gevreesde t.b.c. Er is echter voor de instandhouding van deze onmisbare instelling geld noodig, veel geld. Want de zieke arbeider die zich komt melden, moet een kans krijgen op genezing, ook al kan hiji zelf zijn verpleging niet betalen. En om dit ontbrekende maar toch zoo 'noodzakelijke geld bijeen te krijgen, daarvoor dient deze collecte, die zich, wij constateeren dat met vreugde, mag verheugen inde steeds groeiende sympathie van de Amsterdamsche bevolking. Wij verzoeken U dus den collectant of de collectrice die U verzoekt om een bijdrage, niet tevergeefs te laten vragen. Elk bedrag, hoe klein ook, is welkom, want, zegt Oome Jan, „vele kleintjes maken pok een groote”. Ook op andere wijze echter is steun aan dit schoone doel mogelijk. Namelijk door zich op te geven als collectant of collectrice. Alle mannen en vrouwen van 18 jaar of ouder zijn daartoe welkom. Komaan makkers, is Uw vrouw, Uw dochter of Uw meisje inde gelegenheid zich daarvoor disponibel te stellen ? Dat zij het niet nalaten. Kunt gij zelf of Uw zoon, allen zijn welkom. En kan men niet den g e h e e 1e n Zaterdag, enkel ’s middags is ook goed. Maar helpt zooveel ge kunt! U kunt zich daarvoor opgeven bij het Comité voor de „Zonnestraal”-collecte, p.a. Gebouw Bank van Leening, O. Z. [Voorburgwal 300, of op ons kantoor: 2e Jan van der Heijdenstraat 101. Kosten zijn daaraan voor de collectanten niet verbonden, terwijl op den dag der collecte voor een goede verzorging van de medewerkers wordt zorggedragen. Komaan kameraden, toe dan vrouwen en meisjes, voor dien eenen dag aan het werk yoor „Zonnestraal” onder de leuze De Sterken voor de Zwakken! v * * De Amsterdamsche Arbeidsmarkt in Juli 1930. Uit het jongste nummer van het maandbericht der Amsterdamsche Arbeidsbeurs blijkt, dat in Juli in tatool zijn behandeld 35409 aanbiedingen van werknemers, 9873 aanvragen van werkgevers, terwijl tot stand gebracht zijn 6147 plaatsingen. Aan het einde van de verslagmaand stonden als niet geplaatst nog bij de Gemeente-Arbeidsbeurs ingeschreven 22942 werkzoekenden, waarvan 13405 werkloos naar eigen opgaaf. De overige 9537 stonden ingeschreven om via het arbeidsmarktorgaan van betrekking te veranderen. Voor het metaalbedrijf boekte He Arbeidsbeurs 3244 aanbiedingen van .werknemers, 639 aanvragen van werkgevers, terwijl tot stand gebracht zijn 414 plaatsingen. Aan het einde der maand stonden voor dit bedrijf nog ingeschreven 2225 werkzoekenden, waarvan 953 als werkloos naar eigen opgaaf. Voor het electrotechnisch-, film- en radiobedrijf luiden deze cijfers: 541 aanbiedingen van werknemers, 137 aanvragen yan werkgevers, 103 plaatsingen, terwijl aan het einde der maand voor dit bedrijf nog stonden ingeschreven 323 werkzoekenden, waarvan 122 als werkloos naar eigen bpgaaf. * ♦ * Aan het Gemeente Bureau voor Beroepskeuze te Amsterdam, Tesselschadestraat 9, meldden zich inde maand Augustus aan 1363 jongens en 445 meisjes, totaal 1808. Hiervan vervoegden zich aan de Advies'afdeeling 1029 jongens en 336 meisjes, totaal 1365 en aan de Nazorg-afdeeling (de Nazorg-afdeeling is belast met de nazorg over hen, die na ontvangen advies een beroep hebben aanvaard) : 334 jongens en 109 meisjes, totaal 443. Van diegenen, die om advies kwamen, kwamen voor het eerst ‘(eerste aanmeldingen) 481 jongens en 244 meisjes, totaal 725. Aan 780 jongens en aan 358 meisjes werd een advies verstrekt. Bij de Plaatsings-afdeeling voor Jeugdig Personeel (behoorende tot de Gem. Arbeidsbeurs) lieten zich inde maand Augustus inschrijven 737 jongens en 308 meisjes, totaall 1045. Geplaatst werden 302 jongens en 179 meisjes, totaal 481. GRONINGEN. Gasfitterscursus. (W. H. S.) De directie van de Gem. Gasfabriek deelt ons het volgende mede omtrent den cursus voor gasfitters. „De volledige cursus duurt volgens ons plan 3 jaren (van October tot April) en Wordt gehouden inde ambachtsschool.

Eenmaal! per 2 jaren wordt te Utrecht het examen afgenomen door de Vereen, van Gasfabrikanten in Nederland. De reiskosten worden aan de candidaten gedeeltelijk vergoed. Inde jaren, waarin te Utrecht geen examen wordt gehouden, kan te Groningen een diploma worden uitgereikt, dat gebaseerd is op de Utrechtsche eischen. Het ligt inde bedoeling, houders van het Groningsche diploma dan inde gelegenheid te stellen, na een beknopten repetitie-cursus het examen te Utrecht te herhalen voor het Nederlandsche diploma. Het lesgeld bedraagt ƒ 5.— per cursusjaar, terwijl het aantal lesuren 8 per week bedraagt.” Het spreekt wel vanzelf, dat wij onze leden-loodgieters opwekken dezen cursus te volgen. Uit het bovenstaande blijkt, dat deze cursus meer uitgebreid is dan die van het vorige jaar en dus van grooter beteekenis. Tevens kunnen wij mededeelen, dat nu niet alleen met de patroonsvereeniging overleg is gepleegd, maar dat ook met vertegenwoordigers der werknemersorganisaties een bespreking heeft plaatsgehad, terwijl op ons voorstel een commissie gevormd wordt, samengesteld uit vertegenwoordigers der werkgevers en werknemers, welke commissie ter zake regelmatig besprekingen met de directie der Gem. Gasfabriek zal houden. Mochten er onder de cursisten van het vorige jaar zijn, die wenschen, wenken of opmerkingen meenen kenbaar te moeten maken, laten zij deze dan zoo spoedig mogelijk schriftelijk indienen bij den secretaris, Dr. D. Bosstraat na, waar ook nadere inlichtingen zijn te bekomen. LEIDEN, (de R.) Zaterdag 30 Augustus organiseerde onze afdeeling een excursie naar het Veiligheidsmuseum te Amsterdam. Een 25-tal deelnemers had zich daartoe opgegeven. En zij zullen zeker geen spijt hebben gehad van hun bezoek aan gemelde inrichting. Bij onze aankomst, pl.m. 3 uur, werden wij ontvangen en rondgeleid dooreen der suppoosten, die ons een duidelijk overzicht heeft gegeven van de verschillende beveiligingen welke aan machines op de meest doeltreffende wijze moeten en kunnen worden aangebracht, bij gebreke waarvan men aan de ernstigste gevaren blootstaat, zooals trouwens ook bleek uit verschillende, zeer duidelijke foto’s en andere voorbeelden. Niet alleen echter op het gebied der machines, ook bevat dit Museum voorbeelden en beveiligingen bij het gebruik van electrischen stroom. Verder een uitgebreide collectie instrumenten, niet te vergeten de voorzorgsmaatregelen die bij electrische en autogenische lasch-apparaten moeten worden gebruikt. Een fraaie collectie onderdeden van verschillende apparaten toonde ons hoe men wel en hoe men niet moet werken. Het zou te ver voeren hier een uitgebreide uiteenzetting te geven van al hetgeen daar te zien, maar bovenal te leeren is. Wij volstaan dan ook met te zeggen dat een bezoek alle aanbeveling verdient. Een woord van dank voor onzen geleider en vertolker, die zeker heeft medegewerkt aan het welslagen van deze excursie en daarbij zelfs eenige uren van zijn vrijen tijd aan ons heeft geofferd. * * X Wij herinneren onze leden er aan, dat onmiddellijk na de groote demonstratie op Zondag a.s. te Rotterdam hier een aanvang wordt gemaakt met het huisbezoek inzake ons petitionnement tegen de vlootplannen der regeering. Werkers kunnen er niet genoeg zijn en daarom raden we een ieder die maar even tijd heeft aan, zich beschikbaar te stellen en zich op te geven bij den secretaris van den Bestuurdersbond. LEKKERKERK. (Corr.) Kameraden! Wanneer dit vakblad onder uw aandacht komt, staan wij aan den vooravond van de groote demonstraties, welke gehouden zullen worden door de S.D.A.P. en N.V.V. te Amsterdam en Rotterdam. Behalve dat wij gaan demonstreeren voor onze urgente eischen inzake de sociale wetgeving, doen wij dat ook tegen het militairisme en vóór ontwapening. De Nederlandsche Regeering heeft het aangedurfd een wetsvoorstel in te dienen tot uitbreiding van de oorlogsvloot. Het vlootplan zooals de regeering dat aan de volksvertegenwoordiging voorlegt, beteekent een belasting onzer staatsuitgaven inde komende tien jaar met minstens 120 millioen gulden. Dit geld heeft de regeering beschikbaar, terwijl er voor behoud en vergrooting der volkskracht geen geld is. Wij denken aan verbetering yan het yolksonder-

wijs, verbetering van de volkshuisvesting en sociale wetgeving. Kortom kameraden, gij hebt dat alles kunnen lezen inde manifesten die huis aan huis zijn verspreid, gij hebt dat kunnen hooren uit den mond van onze propagandisten, die met den rooden auto een propagandatocht maakten door Lekkerkerk. Welnu, laat dit dan de laatste oproep zijn aan den vooravond van de groote demonstraties. Allen, vrouwen en mannen, achter de vlag van de metaalbewerkers naar Rotterdam! Onze eischen, ze zijn alleen gericht op het geluk van de groote massa van het volk en daardoor gericht op het geluk van de menschheid. Deze wetenschap geeft ons de kracht voor onze schoone arbeidersbeweging den strijd voort te zetten en met toenemend vertrouwen. Met dit idealisme allen Zondag 14 September naar de wapenschouwing te Rotterdam. De boot vertrekt ’s morgens 9.30 uur van Lekkerkerk. De kosten zijn voor volwassenen 50 cent, voor kinderen beneden 16 jaar 30 cent. Kaarten alsnog verkrijgbaar aan den aanlegsteiger. UTRECHT. (G.) Ledenvergadering. Dinsdag 2 Septemberwas door het bestuur een ledenvergadering belegd, welke goed bezocht was. Na lezing van de notulen en het doen van eenige mededeelingen, behandelde de secretaris eenige loopende acties, waarbij hij niet naliet te wijzen op de houding van de betreffende werkgevers, die meenen geen rekening te moeten houden met de organisaties, hetgeen natuurlijk tot zoolang mogelijk is als de onverschilligheid en laksheid van de arbeiders duurt. De secretaris tipte ook nog even aan de houding, helaas ook vaneen deel onzer leden, bij de fa. Frans Smulders, die maar al te gauw geneigd zijn voor een of andere gelegenheid, welke langs de arbeiders heen moest gaan, te willen verzuimen en de uren dan op andere dagen in te halen. Laat men toch het gevaar niet binnenhalen inzake verzuimde uren. Wanneer wij straks met 1 Mei, onzen feestdag, zooiets zouden willen doen, zou men allerlei moeilijkheden voor den dag halen. Wie feest wil vieren, die spaart dan maar, doch blijft daarmede de menschen van het lijf die daarvan tegenstanders zijn. Nadat tot leden van den bondsraad gekozen waren N. A. Zachte en W. F. J. Breurken en als eerste plaatsvervanger A. de Jong en als tweede J. J. Net, werd aan den secretaris gelegenheid gegeven een korte inleiding te houden over de 14 Septemberbetooging. Ineen krachtig slotwoord wekte hij op tot deelname aan de betooging en voortdurenden strijd tegen het alles verslindende militairisme, terwijl de andere eischen, zooals die van de vacantie, medezeggenschap en staatspensionneering, ons aller belangstelling verdienen. Het was een prettige, geanimeerde vergadering en door meerdere leden werd op zakelijke wijze aan de discussie deelgenomen. Geen wonder dan ook, dat onze voorzitter Zachte met genoegen dank bracht aan de leden voor hun opkomst. Vermeld dient nog, dat door de leden besloten werd om de aanwezige werklooze leden op kosten van de afdeeling aan te wijzen als delegatie naar de 14 Septemberbetooging. Utrechtsche Machinefabriek. Het moet voor het personeel een koudwaterdouche zijn geweest, zoo kort na de viering van het 50-jarig bestaan van de fabriek de mededeeling te ontvangen dat het geheele personeel 16 uur korter gaat werken. Ook wij hadden liever gezien, dat men niet zoo spoedig de moeilijkheden op de arbeiders zou afwentelen. Intusschen ontvangen nu de ongeorganiseerde arbeiders de resultaten van hun klaplooperij wel in heel erge mate. Zouden zij deze les ter harte nemen als straks weer opleving komt inden toestand? We zullen het hopen, ook in hun eigen belang. VAASSEN. (Corr.) Zaterdag j.l. hield onze afdeeling een ledenvergadering ter bespreking van de winterpropaganda. Besloten werd dit jaar nog een propagandafeestavond te geven. Voor onze kinderen zal een St. Nicolaasfeest gehouden worden. Daarvoor rekenen wij op de medewerking van allen, opdat het feest evengoed slaagt ais verleden jaar. Verder werd er door onzen vriend Hilberink op gewezen, dat wijde 36.000 leden bereikt hebben. Spr. wekte allen op mede te helpen de 40.000 te bereiken. Vrienden, aan het werk voor den uitbouw van onze organisatie! Bezoekt allen de vergadering die wij binnenkort houden ter bespreking yan het winterwerk.

Boekbespreking. Bij de N.V. ~De Arbeiderspers” is de vierde druk verschenen vaneen werkje, dat den titel draagt: „Doe het veilig”. Het is een boekje, door Ir. Gorter uit het Amerikaansch bewerkt en voorzien van een voorwoord van den heer Zaalberg, Dir.-Gen. van den Arbeid. Sedert de verschijning van den derden druk zijn reeds 15.000 exemplaren van dit boekje verkocht en daarmee is wel bewezen dat het ineen behoefte voorziet. Terzake van ongevallen en het voorkomen daarvan moeten wij, zooals met elke andere zaak, de waarheid onder het oog durven zien. ’t Is wel heel eenvoudig, maar daarom nog niet in het belang van de arbeiders, om alle in fabrieken en werkplaatsen voorkomende ongelukken eenvoudig weg op rekening van „het kapitalisme” te schuiven. Die zich rekenschap geeft van de werkelijkheid, zal ervaren, dat zeer veel ongevallen aan eigen roekeloosheid, onvoorzichtigheid en nalatigheid te wijten zijn. Daarom juichen wij het toe, dat met uitgave vaneen vierden druk van dit practische en nuttige boekje bij herhaling gepoogd wordt de arbeiders op de hen bedreigende gevaren te wijzen. Het boekje kost slechts 35 cent, zoodat ieder belanghebbende het zich kan aanschaffen. De N.V. „De Arbeiderspers” deed met de uitgifte een nuttig werk. Verantwoording. Onderstaande afdeelingen droegen af in de maand Augustus 1930 over Juli 1930: Alphen a/d Rijn ƒ 172.15, Alkmaar ƒ 95.50, Almelo ƒ 137.74, Amersfoort ƒ 324.25, Ammerstol-Bergambacht ƒ 19.50, Amsterdam ƒ6941.07, Apeldoorn ƒ 400.06, Arnhem ƒ 250, Bergen op Zoom ƒ 86.18, Bussum ƒ 121.05, Capelle a/d IJsel ƒ 71.55, Delft ƒ 752.69, Delfzijl ƒ 120.58, Deventer ƒ 459.22, Dieren ƒ 120, Doetinchem ƒ 31.49, Dordrecht ƒ741.20, Ede ƒ 36.62, Enschedé f 419.55, Goor ƒ 16.73, Gorinchem ƒ 322.80, Gouda ƒ 212.43, Gouderak ƒ 46.78, Grouw ƒ 111.89, Den Haag ƒ 3403.67, Haarlem ƒ941.74, Hardinxveld ƒ 20.97, Harlingert ƒ 87.05, Hengelo ƒ 1370.96, Hilversum ƒ 198.77, Hoogezand-Sappemeer ƒ 145.15, Kinderdijk ƒ 139.98, Krommenie-Wormerveer ƒ 238.52, Leeuwarden ƒ 342.56, Leiden ƒ 333.89, Lemmer ƒ 63.12, Maastricht ƒ 61.31, Middelburg ƒ 156.99, Oude-Pekela ƒ 57.81, Pernis ƒ 46.13, Rotterdam ƒ5265.80, Schiedam ƒ 1697.58, Schoonhoven ƒ 104.34, Stadskanaal ƒ 120.35, Tilburg ƒ 132.84, Utrecht ƒ 1203.26, Vaassen ƒ377.95, Veendam ƒ 200.70, Venlo ƒ 146.50, Vlaardingen ƒ 200, VHssingen ƒ 2315.58, Voorburg ƒ 89.50, Wageningen ƒ 96.86, Weesp f 309.20, Westerbroek ƒ 77.07, Ijlst ƒ 62.61, IJmuiden ƒ 582.40, Zaandam ƒ 357.38, Zaandijk ƒ213.88, Zeist ƒ 130.11, Zutphen ƒ 237.90, Zwolle f 206.65, Verspreide leden' ƒ297.80. Onderstaande afdeelingen droegen niet af, doch behielden hun afdracht voor uitkeeringen : Baarn, Beverwijk, Breda, Culemborg, Eindhoven, Enkhuizen, Geleen, Groningen, Helmond, Hendrik Ido Ambacht, !s-Hert.ogenbosch, Hoorn, Krimpen a/d Lek, Krimpen a/d IJssel, Lekkerkerk, Maassluis, Meppel, N.-Lekkerland, Nijmegen, Oudewater, Papendrecht, Ridderkerk, SliedreCht, Sneek, Terborg-Gaanderen, Tiel, Velp, Winschoten, IJsselmonde en Zaltbommel. De Bondspenningmeester: J. G. SIKKEMA. Advertentiën. Op 29 Augustus overleed ons lid J. A. OLIVIER. Namens onze afdeeling betuigen wij hiermede onze deelneming aan de weduwe en verdere gezinsleden. Rust zacht, kameraad! Het bestuur der afd. Leiden. Leert electrisch lasschen! vóórdat de groote vraag daar is, aan de Eerste Ned. Vakschool „De Lasohboog”. Theorie plus practijk welke onder voortdurende controle staat. Alle lessen zijn privé. Per cursus / 70.—. Bij inschrijving f s.—< vooruit te betalen (komt in mindering). leder wordt diploma practijk verstrekt. Aanvang der lesuren en betaling te regelen tusschen 9 en 12 uur v.m., 2 en 4.30 uur n.m. en ’s avonds van 7 tot 10 uur, Overtoom 3, Amsterdam (W.). Methode „De Laschboog” verleert nooit. Attesten ter inzage. N.V. Arbeiderspers. Amsterdam, Keizersgt. 378.