Officieel rersïag van de algemene vergadering van de Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond, gehouden op 6,7 en 8 Juni 1936, in „Natura Artis Magistra” te Amsterdam EERSTE DAG (Vervolg) Jaarverslag en beleid bondsbestuur Aan de orde komt nu het beleid van het bondsbestuur en de jaarverslagen van secretaris en penningmeester. Schu u r s (Rotterdam) spreekt waardering uit voor de verslagen en dankt namens de afdeling voor het jubileumpakket. Vander Houven brengt spr. dank voor het jubileumboek, dat een schitterend stuk arbeid is. Spr. merkt op, dat het geschenk van „De Arbeiderspers” in het verslag vergeten is. Voorts maakt spr. er aanmerking op, dat een aangenomen voorstel, waarvan de uitvoering zou worden opgeschort, niet is vermeld. De rayon-vergadering heeft nog geen recht gehad, voorstellen aan te nemen. Wat het verslag dienaangaande mededeelde is dus onjuist. Voorts is aan de toezegging van den ifondspenningmeester inzake de contributiewijziging niet voldaan. Het uniformiteitsrapport is naar spr. meent, onjuist uitgelegd. Inzake de landelijke acties merkt spr. op, dat de publicaties inzake het mailschip inde pers ons in moeilijkheden hebben gebracht. De arbeiders werden voor een voldongen feit geplaatst en dat bracht ontstemming onder de leden. Gelukkig is men op de ingeslagen weg niet voortgegaan en wij zullen moeten trachten zo spoedig mogelijk wat verloren is, terug te winnen. Vooral bij de Droogdok-maatschappij dient dat te gebeuren. Deze werkgever kent thans de kracht der organisatie. Daarvan moet, als de positie gunstig is, gebruik worden gemaakt. Spr. zegt dat overeen stemming, blz. 26 van het verslag, de uitslag van 1935 niet is opgenomen. Dat dient alsnog te geschieden. Zor g e (Den Haag) brengt namens de afdeling geen critiek naar voren. De acties voor de klein-lndustrie zijn naar aller bevrediging gevoerd. Daarvoor dank, evenals voor het jubileum. Het pakket en de feestavonden sloegen verbazend in. Vander Houven verdient dank voor zijn mooi boek van grote waarde. Hij heeft wel inde voorrede geschreven, dat zijn werk is samengesteld, meer als een bezitting voor altijd, dan als een proefstuk voor dadelijk genot bij het lezen, maar het is èn een genot om het te lezen èn een bezit voor altijd. Het blijft een boek voor alle tijden. Wat de Internationale betreft, ondanks het werk van den bondsvoorzitter, is de verbetering van de financiële positie van de Internationale uitgebleven. Toch dient deze positie verstevigd te worden. De secretaris en ook de Engelsen willen daar niet aan. Spr. neemt een voorbeeld aan de 1.T.P., die veel hechter en sterker is dan onze „ijzeren” Internationale. Aan contributie-verhoging zal de Internationale niet kunnen ontkomen. Spr. weet, dat zijn stem hier weinig zal uitwerken, maar hij wilde toch niet nalaten, te zeggen wat hij te zeggen had. La g en d ij k (Pernis) spreekt ook over het mailschip „Prinsendam” en sluit zich aan bij de critiek van Rotterdam. Het heeft aan voldoende leiding van het bondsbestuur ontbroken. Wacht heeft zich niet voldoende duidelijk uitgesproken en wij werden voor een voldongen feit geplaatst. Dat was het ontnemen aan de leden van het recht om over de lonen te beslissen. Waarom legde ons bondsbestuur zich bij de beslissingen van de gezamenlijke organisaties neer? Onze organisatie is de sterkste en toch worden wijdoor R.K. en Christelijke bonden overheerst. Dat dient nu eens uitte zijn. Het aannemen van jongelieden bij de Droogdok Mij. tegen 3 ets. per uur acht spr. verkeerd. Zij, die vaneen technische school komen, krijgen 5 ets. Dac acht spr. onjuist en daarin dient verandering te komen. Bij de Droogdok Mij. wordt met de jongeren willekeurig omgesprongen. Van Ark e 1 (Schiedam) brengt namens de afdeling. waardering tot uiting voor wat het bestuur heeft verricht. Voorts meent spr., dat de verslaggever teveel aandacht schonk aan de klein-industrie en de groot-industrie verwaarloosde. Verder critiseert spr. dat de werkgevers zich niet hebben gehouden aan het minimum, waar beneden de lonen niet zouden dalen. Toch zijn er arbeiders, die 4 ets. per uur minder verdienen. Daaruit is verzet opgekomen. Ineen vergadering van vertrouwensmannen is een motie aangenomen ten aanzien van de korting van 2J % in verband met het verkrijgen van grote orders, waarin gezegd wordt, dat de organisatie geen verantwoordelijkheid nam voor de ge-

volgen van de uitvoering, die buitengewoon slecht was. Oosterhoorn schreef, dat de basis zouden zijn de bestaande lonen, terwijl voor enkele ondernemingen eerst het loon weer tot de vroegere basis was teruggebracht. Daaraan is niet voldaan en dat wekte in Schiedam ontstemming, Ineen manifest schreef het bondsbestuur later, dat geen loonsverlaging zou worden aanvaard. Nu de opname van jongeren inde industrie. Onzerzijds is betoogd, dat van meer belang dan het brengen van jongeren inde industrie, was het verhogen van de lonen van de jongeren. De voorzitter was een andere mening toegedaan. Langzamerhand komt men evenwel meer en meer tot onze mening. Het lage loon der jongeren is een gevaar voor de lonen der ouderen. Spr. noemt als voorbeeld, wat bij Kwatta in Breda gebeurd is. Thans moeten de jongeren voor veel lagere lonen het werk doen der ouderen. Zij verrichten tegenwoordig zelfstandig arbeid en zelfs de regering schijnt dit gevaar in te zien, zoals spr. citeert uiteen ministeriële uitlating. De ionen van jongeren van 24 jaar in 1931 waren 68 ets.,, nu 48 ets. Ook de andere cijfers, die spr. aanhaalt, bewijzen, dat deze lonen soms met 30, 35, 32 en 38 pet. zijn gedaald. Er zijn thans niet méér jeugdigen tewerk gesteld dan in 1932, maar hun lonen zijn schandalig gedaald, De lonen der ouderen zijn met 19 pet. gedaald, die der jongeren met 38 pet Daarom moet actie worden gevoerd voor hogere lonen voor de jongeren. Van ’t Hart (Delft) sluit zich aan bij de hulde, gebracht aan het bondsbestuur. Wat het verslag aangaat, wij maken een zeer moeilijke tijd door en moeten soms rake loonsverlagingen aanvaarden. Moet dat zo doorgaan? Spr. hoopt, dat het bij de metaalbewerkers niet zal moeten gaan als bij de Antwerpse havenarbeiders. Spr. wijst voorts op Krommenie. Het verslag zegt, dat daar geen moeilijkheden meer zijn. Is dat wel juist? Naar spr. las is het nog niet in orde. Spr. constateert, dat Van Wingerden uit Dordrecht de cursus op het Troelstra-oord met succes heeft gevolgd. Spr. hoopt, dat de Bond, van wat hij daarvoor offerde, de vruchten zal plukken. Inzake de „Prinsendam” verenigt spr. zich met de houding van het bondsbestuur. De leden zouden het laatste woord hebben, zo althans heeft spr. het begrepen. Deze periode was voor de weerstandskas niet onvoordelig, zegt het verslag. Voor ons wel en spr. hoopt, dat ineen volgende periode het de weerstandskas wat minder goed en ons wat beter zal gaan. (Vreugde.) De herziening van de rechtspositie der bondsbestuurders is dooreen commissie behandeld. Met de verlaging der salarissen is spr. het niet eens. Het is niet anders dan een gebaar naar bulten. Loonsverlaging of verhoging voor bestuurders door conjunctuur veranderingen acht spr. uit den boze. Dat brengt ongewenste schommelingen, die spr. veroordeelt. De bondsraad aanvaardde een gemiddelde verlaging. Dat acht spr. helemaal verkeerd, omdat daardoor aan de top 24, aan de wortel 7 pet. vermindering ontstaat. Dat is het gevolg. Beter ware geweest een verlaging van 5 pet. over de hele linie. Houdt dit verschil verband met de wijziging van 1932? Met de voorgestelde pensionnering en de wachtgeldregeling is spr. het eens. Eveneens met de grondslag vaneen 30-jarige dienst en een dertigste vermindering voor ieder jaar minder dienst. Daarin ligt een logische gedachte. Maarde verhoging van i tot 70 pet. van het gemiddelde van vijf jaar acht spr. onbillijk. Het is ook niet in overeenstemming met het amendement der afdeling. De verhoging van het weduwenpensioen met 50 pet. acht spr. onbillijk en spr. doet daarom twee voorstellen om die onbillijkheid weg te nemen: Herstel van § pensioen en weduwenpensioen oude regeling. Borsboom (Vlaardingen) sluit zich aan bij de gebrachte hulde aan het bondsbestuur. Over de behandeling der groot-industrie is spr. echter teleurgesteld De afhandeling van de zaak der „Prinsendam” kan spr. niet goedkeuren. Het prestige van de Bond is daarbij in het gedrang gekomen. Men heeft op veel te korte termijn moeten beslissen. Bij de tankboten en de „Prinsendam” moeten ook de slechtst betaalden meebetalen om tot de drie ton vermindering te komen. Door onkunde zijnde bondsraadsleden waarschijnlijk meegegaan. Dat betreurt spreker. De vrije Zaterdagmiddag is bij de tankbotenbouw verloren gegaan. Dat acht spr. jammer. Voorts worden de grenzen van de werktijd te veel overschreden. De ploegindeling gaat dikwijls te loor tot schade van de werkloze kameraden. Deze week is dat op de „Nieuwe Waterweg” nog voorgekomen. Kon het bondsbestuur daaraan geen paal en perk stellen? Een stemming over de loonsverlaging bij de R.D.M. is niet gehouden. Dat was verkeerd; zonder overleg is beslist. Het dreigement was, dat de boot anders naar het buitenlandwas gegaan. Dat laten de arbeiders zich echter niet wijsmaken. Thans is er veel werk op verschillende werven en toch lopen honderden arbeiders te wandelen. Vele klinkers zijn zonder werk en de lonen zijn sterk gedrukt.

De kwestie der jongeren is moeilijk. Spr. maakt 1 geen verwijten, maar loonsverhoging is nodig, nu reeds, niet later. De organisatie heeft zich nergens aan gebonden. Wij kunnen wel degelijk op loonsverhoging aansturen. Het vertrouwen is geschokt en dat is alleen dooreen actie te herwinnen. Spr. meent, .dat aan de leiding van het bondsbestuur in deze wel iets heeft ontbroken. De saamhorigheid is daardoor wel wat in het gedrang gekomen. De groot-industrie in Vlaardingen wordt naar 1 spr. meent verwaarloosd. Wij moeten beter op de hoogte worden gebracht van wat gebeurt. Spr. lijkt het of wij worden genegeerd. Daarom moet het roer worden omgegooid. De premie voor de ziekteverzekering Is verminderd. Voor de industrieën was dit van meer belang dan voor de arbeiders. De vermindering der karenzdagen is echter ook nog zonder meer geaccepteerd. Is aan deze zaak wel voldoende aandacht geschonken? Zwa 1 f (IJmuiden) zegt, dat het jaarverslag op de huishoudelijke vergadering niet behandeld is. Spr. moet daarom hier spreken als persoon. Maar het maakt weinig verschil, omdat de vergadering toch slecht bezocht was. Er waren niet meer dan 23 leden opgekomen. Spr. acht het niet slim, op blz. 1 van het verslag te zeggen, dat wij ons niet tegen loonsverlaging verzetten, omdat daardoor vergroting der werkloosheid voorkomen wordt. Als wij werken, moet de Bond onze belangen verdedigen. Wie is de „men”, die meent, dat wij ons niet moeten verzetten? Als wij onze leden adviseren tot optreden, zullen zij het dan ook doen? De weerstandskas is rijker geworden. Het omgekeerde, als gevolg van ons verzet, ware beter. Waarom is over de loonsverlaging bij de „Prinsendam” op stel en sprong beslist geworden? Had men de leden niet moeten raadplegen? Het schip kost millioenen en kan de drie ton van de arbeiders de bouw van zo’n schip alleen redden? Het bondsbestuur stemde daarin toe. Waarom toch? Er waren werkgevers bij ons jubileum aanwezig. Hebben deze daarvoor ook moeten betalen? Wij moesten een kwartje betalen (gelach) en de werkgevers niets. Is dat een toestand? Dat kan niet door de beugel. Het Plan van de Arbeid spreekt over de welvaart, die het brengen zal. Maar als spr. leest wat over de lonen wordt gezegd, is spr. van die welvaart niet zo overtuigd. Spr. zal ir. Vos daarover wel vragen stellen. Spr. vraagt inlichtingen over de vermelde resultaten op pag. 67 van het verslag. Voorts vraagt spr. wat een D.R.U.-regeling is. Het verslag is overigens niet een verslag vaneen strijdorganisatie, maar meer dat vaneen financiële instelling. Van Wingerden (Dordrecht) zegt niet de enige te zijn, die als bondslid de cursus meemaakte en beëindigde. Spr. dankt hartelijk voor wat het bondsbestuur deed om deelneming aan de cursus mogelijk te maken. • Critiek heeft de afdeling niet op het verslag. Spr. vroeg het woord om de aandacht van het bondsbestuur te vestigen op enkele artikelen van het reglement, die betrekking hebben op boven 65- jarige leden. Imperatief voorschrijven wat deze zullen betalen is niet mogelijk. Beter is van tijd tot tijd de aandacht te vestigen op de mogelijke vermindering der contributie met het contributiebedrag der werklozenkas. Het jongerenvraagstuk is hier besproken. Wij moeten de jongeren inde organisatie trachten te halen. Daarbij wordt soms tegenwerking ondervonden van leden, welker kinderen wij naar ons toe willen halen. Dat staat in verband met de inhouding van de contributie van deze jongeren op de kas-uitkering van den vader. Kan het bondsbestuur niet trachten, daarin wijziging ten goede aan te brengen? Co erts (Alkmaar) sluit zich aan bij de hulde, welke het bondsbestuur is gebracht voor jubileumpakket en herdenkingsbijeenkomsten. Aan v.d. Houven komt als samensteller van het herdenkingsboek aparte hulde toe. Wat het verslag over Krommenie zegt, geeft spr. aanleiding op te merken, of wat daar staat wel juist is. De zittende penningmeester is weggewerkt en een communist is in zijn plaats gekozen. Had Van Zijll dat niet kunnen voorkomen? Over de loonkorting bij de bouw van de „Prinsendam” vraagt spr. zich af, of de hier geoefende critiek wel juist is, De leden hadden gelegenheid een uitspraak te doen. Het vergaderingbezoek was echter slecht en daaruit valt de te geringe belangstelling der leden af te leiden. Wij hebben drie vertegenwoordigers naar het Internationaal Congres te Londen gezonden. Het verslag vermeldt gemaakte kosten voor vier. Wat is juist? Bank (Middelburg) sluit zich gaarne aan bij de gebrachte hulde, maar moet speciaal hulde brengen aan den bondspenningmeester, die de afdeling antwoordde op een op het vorig congres gestelde vraag. Met zijn conclusie is spr. het echter niet eens. Een voorstel hebben wij niet gedaan, omdat wij vreesden toch geen succes te zullen hebben. Als I men had gezegd, dat het fonds wat wij willen, financieel niet kon slagen, zouden wij ons er bij neergelegd hebben. Maar als men niet het volle pond kan krijgen, behoeft men toch alles niet af te wijzen. De critiek, hier geoefend naar aanleiding van de „Statendam”, wijst spr. af. Men kankerde alleen, maar belangstelling was er onder de leden niet, j zo als hier uit de critiek zou moeten blijken. 1 VanD u y n (Assendelft) spreekt over de actie l bij de Verenigde Blikfabrieken te Krommenie, die

niet geheel juist in het verslag is vermeld. Wat Krommenie betreft, het is daar nog geen botertje tot de boom. Van Zijll is er nog altijd voorzitter. Dat is een toestand die niet deugt. Er moeten andere maatregelen worden genomen, anders zit Van Zijll er voor zijn leven. De mensen in Krommenie zijn niet voor rede vatbaar. Wil men daar een behoorlijke afdeling krijgen, dan moet er anders worden opgetreden. Politieke geschillen zijn daar nog steeds aan de orde. Het is daar nog als 50 jaar geleden, toestanden zoals door v.d. Houven in het gedenkboek beschreven. De afdeling moet worden opgeheven, anders zit er niet op. Het bestuur deugt niet, dat is bij de actie aan de Blikfabrieken gebleken. De gehele arbeidersbeweging in Krommenie lijdt onder wat de afdeling daar doet. De geschiedenis met den penningmeester aldaar is niet minder dan een schandaal. Spr. doet een ernstig beroep op het bondsbestuur om in Krommenie schoon schip te maken. Web er (Amsterdam) brengt hulde voor het verslag en het beleid. Spr. zou graag een uiteenzetting willen hebben van het geval met de „Prinsendam”. Voor de jongeren van het burgersmedenbedrijf ontbreekt een loonregeling in het verslag. In het vakblad heeft spr. nu en dan gelezen over de wijze, waarop de kameraden in Duitsland worden behandeld. Spr. dringt aan op publicatie der feiten. Polkeringa (Winschoten) heeft eveneens waardering voor het verslag. In het matrassen- en ledikantenbedrijf is het thans een verwarde boel. De lonen zijn van ƒ 30. op ƒ 18,— per week gedaald. De werktijden zijn lang en zo spoedig mogelijk worden na de voorjaarscampagne de arbeiders ontslagen. In plaatsen waar de organisatie zwak is wordt voor 28 ets per uur gewerkt. De arbeidstijden worden schromelijk uitgebreid. De arbeiders werken mee en worden, als de arbeidsinspectie een inval doet, tot opzichters gepromoveerd. Spr. vraagt daartegen maatregelen. Het antwoord van het bondsbestuur. Oosterhoorn (bondssecretaris) beantwoordt de sprekers. De tweede „Statendam” was de clou uit het debat. Er is veel gecritiseerd, maar anderzijds is gevraagd of de critiek wel juist was. Daarmee is spr. het eens en zij, die critiseerden, zullen, als spr. hier vertelt, wat van de leden zelf is uitgegaan, moeten erkennen, dat dit geen eer voor die leden is. De bouw van dit schip was een paar jaar lang aan de orde. Er waren comité’s, die de bouw bevorderden. Het N.V.V. gaf ook een stoot om de order in het land te houden. Want de indruk was, dat dit niet zou gebeuren. Afgezien van de grote werkloosheid, achtten wij het een schande voor onze scheepsbouw, als het schip in het buitenlandwas gebouwd. De scheepvaartmaatschappij, de H.A.L., kon de bouw zeer goedkoop in het buitenlarrd laten uitvoeren, maarde regering wist zodanige invloed te oefenen, dat de bouw tenslotte hier bleef. Dat alles ging niet plotseling, al moest de beslissing op korte termijn worden genomen. Dat gebeurt dikwijls, gebeurt bijna altijd. Minister Gelissen zei ons, dat de bouw hier kon blijven, als een bedrag van 74 ton nog kon worden gevonden. Het ging steeds om allerlei bedragen. Hij stond op het standpunt, dat van de arbeiders geen offers meer konden worden gevraagd. Dat moest tussen werkgevers en organisaties worden beslist. Toen kreeg spr. bericht, dat er met vijf werkgevers en de vertegenwoordigers der bonden zou worden vergaderd. Als bij deze of gene de mening bestaat, dat de Christelijken de beslissing zouden hebben genomen, of er al of niet zou worden meegewerkt, moet spr. nadrukkelijk verklaren, dat dit onjuist is; 'spr. heeft zijn medewerking onmiddellijk toegezegd, toen de zaak zo werd gesteld, dat het van deze beslissing af zou hangen of de bouw hier al of niet zou blijven. Spr. was van mening, dat er geen sprake van was, dat een andere beslissing kon worden genomen en wie er ook in zijn plaats had gestaan hij zou hetzelfde hebben gedaan als spreker. Op details kan spr, nu niet ingaan. Hier is over de Rotterdamse motie en andere detailzaken gesproken. Dat kon toen evenwel geen doorslag meer geven. Wij hadden eenmaal principieel toegestemd en moesten ons daaraan houden. Toen spr. werd gevraagd, of hij voor twee jaar de lonen zou weten te handhaven, heeft hij ontkennend moeten antwoorden. Het manifest waarover hier gesproken is kon niet eerder verschijnen, omdat daaraan allerlei besprekingen vooraf moesten gaan en vergaderingen met de betrokken personelen Spr. wil uitdrukkelijk vaststellen, dat tegenover de vrijheid, die de werkgevers zich voorbehielden inzake de lonen, de bonden en de arbeiders eveneens volkomen vrij zijn gebleven en aan geen enkel looncijfer gebonden zijn. Wij moeten hierbij goed in het oog houden, dat onze beslissing ten doel had inde allereerste plaats om dit grote werk hier te houden en dat is tenslotte gelukt. Er is hier gezegd, dat de positie van de organisatie door onze beslissing geleden zou hebben, doch spr. wenst vast te stellen, dat wij als organisatie er heel wat beroerder voor gestaan zouden hebben als wij onze medewerking hadden afgewezen. Nu de andere opmerkingen. Inderdaad is vergeten, dat de „Arbeiderspers” mappen had aangeboden. Misschien is er nog meer vergeten. Maar wat er in het verslag over het jubileum is gezegd, valt eigenlijk buiten de verslagperiode. Jullie hebt

Op weg naar het jeugdterrein te Eemnes.

De afgevaardigden passeren de ingang van ~Arlis"t