8.0.
Vóór me ligt een advertentie met het volgende plaatje: twee jonge vrouwen (of zeg dames) staan met elkaar te smoezen en hebben hierbij de blik gericht op een vertwijfeld mensekind op de voorgrond, dat zich blijkens de tekst afvraagt: „Zou het 8.0. kunnen zijn?” Onder het plaatje staat dan verder:
„Natuurlijk voelt zij, dat ze niet geliefd is. Niemand kijkt naar haar om. Zij wordt gemeden, zelfs door haar beste vriendin. Als er dagen voorbijgaan, zonder dat hieraan iets verandert, kan zij zich maar niet losmaken van deze gedachte: „Zou het 8.0. kunnen zijn?” Zoals verderop in de advertentie onthuld wordt, betekent dat B.O.: body odour of op zijn Hollands: lichaamsluchje. In de advertentie raadt men u in gemoede aan u hiertegen alsmede tegen het onverwachte verlies van uw vrieridenkring te hoeden door Rexonazeep te gebruiken.
Het geheel is tamelijk smaakbedervend en ik wU mijn kanttekeningen daarom kort houden en puntsgewijze formuleren:
10. Dit is niet het werk van een winkeliertje in een onbezonnen bui; het is één advertentie uit een weloverwogen campagne van de fabrikante van Rexona, niemand minder dan het wereldconcern Unilever. Het geldt voor een stukje moderne reclametechniek.
20. De advertentie is veelzeggend voor het peil, waarop de fabrikant ons, de krantenlezers (tevens de geachte cliëntèle) taxeert. En het is pijnlijk, maar die taxatie zal wel goed zijn. Blijkbaar kan het resultaat van een dergelijke campagne zijn, dat men Rexona gaat gebruiken.
30. Ongetwijfeld zijn veel mensen bereid hier de spot mee te drijven. En als de Clinge Doorenbossen van een aantal kranten dat deden, ware er misschien iets bereikt. Maar het is aan gerechte twijfel onderhevig of genoemde functionarissen dat mogen. De Unilever geeft véél geld uit aan dagbladreclame, en iedereen weet hoe volkómen het redactionele en het advertentiegedeelte van onze kranten gescheiden zijn: wat heeft de redactie ermee te maken?
40. Blijft over: helpt u zelven. Geef blijk van uw tegenzinl op de enige manier die doel treft: niet kopen!
D. TINBERGEN.
Vervolg van hlz. 5
geheim-woord: waar men spreekt over dingen, die men niet aan de volle openbaarheid prijs wil geven. Het zijn bepaalde kledingstukken, die men met vreemde woorden aanwijst: pantalon is er een van. Ook door de dokterstaal is een vreemde-woorden-gebruik ontstaan, die zinvol is om de zelfde reden. Men kan door deze vreemde woorden spreken over dingen, die men gewoonlijk slechts in bedekte termen aanduidt. Juist het niet-doorzichtige vreemde wordt komt hier te hulp, om het aanstotelijke onaanstotelijk te zeggen.
Zo kom ik tot de samenvatting. In de ergernis over het vreemde woord liggen enkele redenen, die men wèl, maar vele, die men niet kan aanvaarden.
Wèl te aanvaarden is die ergernis, als men duidelijk kan aantonen, dat het den schrijver begonnen is, om te geuren met zijn stand; om te koop te lopen met zijn kennis; oni den lezer door in een eerbiedige stemming te brengen. Maar ook het Hollands van zulk een schrijver zal meestal niet de moeite waard zijn.
Niet te aanvaarden is zulk een ergernis, wanneer de vreemde woorden naar gebieden wijzen, die inderdaad .vreemd” zijn. Dan mag de schrijver van den lezer vragen hem, terwille van het betoog, te volgen. Dan getuigt het vaak van lezersluiheld, als men zich laat afschrikken door het vreemde woord. Een Stel-
selmatige onderzoek naar vreemde woorden maakt den lezer vertrouwelijk met gebieden, die hij op andere wijze niet te betreden vermag.
Slotsom: als de schrijvers hun luiheid overwinnen, en niet al te gemakkelijk hun kringtaal gebruiken, puur uit gebrek aan ijver om zich te verdiepen in hun lezers, dan mag van de lezers verwacht worden, dat zij plezierig meedoen. Want niet alleen Multatuli, maar allen, die in moeizame zelfonthulling tot openbaarmaking van hun gedachten komen, zeggen hetzelfde: wij willen gelezen worden!
L. H. RUITENBERG.
Johannes Rietveld t
Op Vrijdagavond 22 Maart overleed in het ziekenhuis te Utrecht Christianus Johannes Rietveld, onze trouwe vriend, in de ouderdom van 70 jaar.
Zij, die hem gekend hebben en dat vooral de Utrechtenaren zullen gevoelen, dat een woord van herdenken in „Tijd en Taak”, in de kring, die hem zo lief en zo vertrouwd was, op zijn plaats is.
Rietveld was één van de oude garde in de socialistische beweging: hij heeft Troelstra, colporterende met vlugschriften op de Utrechtse straten meegemaakt, hij behoorde tot de spoorwegstakers van 1903; steeds een trouwe makker.
Die trouw gold later niet het minst het religieus-socialisme. Regelmatig bezocht hij onze bijeenkomsten en cursussen, met ijver las hij „Tijd en Taak” en gaf het door, dankbaar dacht hij terug aan Bentveld en het was daarom zo gelukkig, dat hij de laatste Kerstviering daar nog heeft mogen meemaken.
Altijd stond hij voor dienst aan onze zaak ter beschikking; waar te colporteren viel, waar lezers voor „Tijd en Taak” te winnen waren of voor het Bentveld-spaarfonds te werken was, overal was onze trouwe Rietveld te vinden.
Op hoge leeftijd was deze goede mens nog zo merkwaardig jong van hart; zo fris van geest en het stemt weemoedig, dat zijn laatste weken hem nog zoveel lijden hebben gebracht. Wij zullen Rietveld niet vergeten! H. J. B.
Verenigingsleven
R.S.C. – AMSTERDAM
Er zullen waarschijnlijk w’el vele van onze leden en belangstellenden cursus VI te Bentveld willen bijwonen, waar het boek van Dr. W. Banning „Een weg opwaarts” wordt besproken. Voor deze vrienden zal het goed zijn dit werk van tevoren door te lezen en het zeer belangrijke onderwerp ev. met anderen te bestuderen. Het bestuur van de Amsterdamse Gemeenschap heeft daarom gemeend een oproep te moeten doen aan diegenen, welke bovengenoemd voornemen hebben, om, indien hiervoor een voldoend aantal zich opgeeft, de vraagstukken, welke Dr. B. aanroert, met elkaar te bespreken op drie daarvoor vastgestelde avonden. We komen dan bijeen bij mej. M. Koster (Zuider Amstellaan 11), op 17, 24 April en 8 Mei. ’t Spreekt vanzelf, dat men zich hiervoor tevoren opgeeft bij den secretaris (Sperwerlaan 38) en wel vóór 10 April.
Mag de secretaris tevens die leden, die een half uurtje per week over hebben, verzoeken hem dit op te geven? Het gaat om wat lichte arbeid in het belang van ons werk en ons blad Tijd en Taak. Het is werk hetwelk door een ieder verricht kan worden en geen speciale eigenschappen behoeft.
Na voorlopige bereidverklaring aan Buys, Sperwerlaan 38, worden nadere gegevens verstrekt. Laat niemand zeggen: ik weet niet waar ik de tijd vandaan moet halen, het gaat om hoogstens één half uurtje per week!
Onze wijdingsbijeenkomst aan de vooravond van de eerste Mei vraagt weldra onze belangstelling. Zorgen de leden vooral, dat de zaal in de Vrije Gemeente tot de laatste plaats bezet is? Dr. Banning voert het woord. Nadere gegevens volgen.
R.S.C. – ARNHEM
Zaterdag 6 April a.s. om 8.15 uur komt Drs. B. W. Schaper uit Amsterdam spreken over: „De oorlogs- en vredesdoeleinden” (dei verschillende oorlogvoerende staten). Deze inleiding, welke zeer interessant belooft te worden en waarop een onderlinge nabespreking volgt, wordt gehouden in een van de kleine zalen van het VolksuniversLteltsgebouw. Rijnstraat. Alle belangstellenden zijn hartelijk welkom; toegangsprijs 15 ct., werklozen vrij.
R.S.C. ENSCHEDE
In de best.-verg. van 18 Maart werd besloten binnenkort een T. en T.-propaganda te beginnen. Gaarne zouden we daarvoor de medewerking hebben van T. en T.-lezers, die hiervoor wat tijd over hebben. Ook houden we ons aanbevolen voor het toezenden van adressen, waar we met enige kans op succes proefnummers zouden kunnen sturen. Opgave hiervoor Perikweg 23.
Verder hoopt onze Gemeenschap op Dinsdag 16 April, ’s av. 8 uur, in zaal 3 van „Ons Huis”, een openbare bijeenkomst te houden, waar S. de Jong zal spreken over „Een weg opwaarts”.
T. en T.-lezers, komt allen en brengt vrienden en kennissen mee.
R.S.C. – ROTTERDAM
Ter bespreking van ..Een weg opwaarts” worden de deelnemers aan de Rechtermaas verwacht op Zaterdag 30 Maart, ’s avonds 8 uur bij J. v. Rhijn, Doezastraat 8. Voor de Linkermaas op Zaterdag 6 April bij E. Schouten, Lange Geer 97.
J. K.—B.
R.S.C. – SNEEK EN OMSTREKEN
Onder leiding van dr. H. de Vos hopen wij het nieuwe boek van dr. W. Banning; ~Een weg opwaarts” te bespreken. De bijeenkomsten zullen worden gehouden op de Maandagavonden 8 en 22 April en 6 Mei, telkeirs 81 uur, ten huize van fam. Sikkes. Aanschaffing van het boek (ing. ƒ 1.75) is gewenst, niet verplicht.
In aansluiting hiermee zal in Mei in Kortchemmen een weekeinde worden gehouden, onder leiding van ds. D. Bakker. Hiervoor kan nog gespaard worden. Kosten ƒ 2.— p. p.
Opgaven zo spoedig mogelijk bij B. Jonkman. Parkstraat, of H. Sikkes, Hartelust, IJbrechtum, Bolsward en Deersum. Van harte welkom.
H. S.—H.
R.S.C. – UTRECHT
Op de bijeenkomst op Zondag 31 Maart a.s., des avonds 7 uur, In gebouw „Harmonia", Ambachtstraat 12. zal voor ons spreken: Ds. D. Bakker te Drachten en wel over: „De strijd om de vrijheid”. Entrée 10 et., voor werklozen vrije toegang.
Het bestuur heeft besloten enige cursusavonden te houden ter behandeling van het nieuwe boek van Dr. Banning, „Een weg opwaarts”. De bijeenkomsten zullen worden gehouden op de Woensdagavonden 10 en 24 April, 8 Mei en zo nodig 22 Mei. Aanvang des lavonds 8.15 uur. Cursusleider is D. A. Walhout. Voor deelname gelieve men zich vóór 5 April op te geven bij den secretaris, H. Donia, Prinses Julianaweg 6A.
Schoiingscentrum
Al gauw na onze vraag om ons boeken te lenen, kregen we van alle kanten pakken met boeken gestuurd. Bij elke bestelling kwamen er een of meer Jaapjes mee! Onze cursisten zijn geholpen. Zo gauw we kunnen sturen we ieder zijn of haar eigendommen weer terug. Nu alvast onze hartelijke dank voor alle hulp.
INHOUD: Blz. Voorwaarden der nieuwe orde, W. B 1 Buitenland: Gandhi's boodschap. B. W. Schaper 2 ..Gij zult niet begeren ” 3 Binnenland: Toekomstgeloof, De vier zuilen. Dansende weldoeners, J. A. Bruins 4 O. die vreemde woorden! 5 Over poëzie en poëten, M. H. v. d. Zeyde 6
Emile Zola herdacht, H. Roland Holst 6—7 Wijsgerige en godsdienstige literatuur, W. B. 7 B. 0., D. Tinbergen 8
J. A. Rietveld t 8 Boekbespreking 8 Verenigingsleven 8
Gelegenheid
voor juffrouw om !- 4 maanden in bosrijke omgeving te vertoeven (Wapenveld), tegen matige vergoeding. Kuiselijk verkeer. Brieven onder no. A 7502, bur. v. d. blad.