Jaren geleden broedden bij ons in de school een paar vliegenvangers op een lijst boven de schuifdeuren; en later een paar roodborstjes in een pan met tradescantia’s boven op een boekenkast. Wat hebben ons deze vogelhuishoudens een genot opgeleverd en een stof voer aardige opstellen! En het gadeslaan der zorgende vogelouders, gedurende eenige weken was betere propaganda tegen het nestjes uithalen der jeugd dan onze beste welgemeende vermaningen van vroeger!
Laten we er op uittrekken met onze leerlingen naar een gewone weidesloot en er met een stevig net, zelf op de handenarbeidles vervaardigd, de spinnende waterkevers, de roofkevers, de waterspin en de stekeltjes uit ophalen. Overgebracht in ons schoolaquarium zullen de pikzwarte kevers voor onzen neus hun drijvend bootje spinnen, de eieren erin leggen en tenslotte er nog een mastje op zetten; de waterspinnen zullen haar zilveren duikerklokken weven tusschen de stengels van waterpest en hoornblad; het bloedroode stekelmannetje zal op den bodem zijn nestje bouwen uit plantenvezels, het vrouwtje dwingen er hare eitjes in te leggen en als
een getrouw vader later de uitgekomen jongen beschermen tegen alle gevaar!
Op onze tochten naar buiten met onze leerlingen verzamelen we ook de goede gaven der natuur ten eigen bate! In het voorjaar leeren we hun vogelmuur, melde en jonge paardenbloembladeren als goede groente ook voor menschelijk gebruik kennen, In den herfst rapen we de oliehoudende beukenootjes en verzamelen de voedzame paddenstoelen, waarbij we de juiste kenmerken leeren kennen der goede en der vergiftige soorten.
En bestellen we het hahdige boekje „Geneeskruiden van eigen bodem” bij de uitgevers Van Holkema en Warendorf te Amsterdam, dan organiseeren we met onze leerlingen het verzamelen van deze kruiden ten bate van onze lijdende volksgenooten. Als ze de geneeskruiden goed gedroogd hebben, ontvangen de kleine inzamelaars daarvoor ook nog een geldelijke vergoeding.
Zou er wel een machtiger opvoedingsmiddel bestaan dan de omgang met dieren en planten, onder leiding van een toegewijd kenner der natuur en der jeugd? CHR. H. J. RAAD
DE WERELD
I – I BOEKBESPREKING
KURT PASTENACI: Van Jutland tot Byzantium. De 500-jarige strijd der Germanen tegen Rome. La Rivière en Voorhoeve, Zwolle. Een goed boekje, speciaal voor onze opvoeders. Wij zien na lezing de geschiedenis van den strijd der Germanen op een geheel nieuwe wijze voor ons. En dat is noodig, vooral voor de onderwijsmenschen, die nog veel te veel in de oude sleur vastzitten. Dit werkje van Pastenaci behoort, en dat is door den lagen prijs ook mogelijk, in de boekenkast van iederen opvoeder. J. HETTEMA
MAX BLOKZIJL: Ik was er zelf bij. Uitgave Nenasu. Soms uit men wel eens de verzuchting: „Ik wou, dat ik daar ook eens bij kon zijn.” Ziehier een boek van iemand, die er zelf bij was. Wij zien den opbouw van het nieuwe Duitschland voor onze oogen voltrekken. Een vlot en lezenswaardig boek. Ook de uitgeefster verdient allen lof voor deze welverzorgde uitgave, waarvan nu een tweede druk verschenen is. J. HETTEMA
H. F. BLUNCK: Koning Geiserik. Uitgave Roskam, Amsterdam. Het aantal romans, dat het leven van onze Germaansche voorouders tot onderwerp heeft, neemt in den laatsten tijd toe. Zoo ligt hier voor ons „Koning Geiserik”. Het kleine volk der Vandalen spreekt wel het meest tot onze verbeel-
ding tusschen alle volkeren der voTltsverhuizing. Op school reeds hunkerden wij naar meer bijzonderheden. De eenige daad van belang, die wij van hen mochten onthouden, was de plundering van Rome. Hierdoor ontstond het begrip „vandalisme”. Daarmee was dan ook net genoeg gezegd over deze wilden. Bij het lezen van Bluncks roman rijst een bont beeld voor de oogen. Niet een wereld van wilden, onbehouwen en onbeschaafde barbaren, doch een wereld, waarin de wil leefde om een ouden verganen tijd af te breken en een nieuwe orde te stichten. Voor cns, menschen uit een nieuwen, even grootschen tijd, is dit alles zeer belangwekkend. Wij maken den tocht van dit kleine volk mee en zien voor ons den leider, den dienaar van zijn volk met zijn taak groeien. Het Vandalenvolk ontplooit zijn groote gaven en maakt zich na zwaren strijd vrij van Rome. Het is Koning Geiseriks zwaarste zorg om zijn volk voor ondergang in het heete Afrika te behoeden. Wij kunnen in dit korte bestek niet verder op de kwaliteiten van dit boek ingaan, doch bevelen het ieder ter lezing aan. Het werkt zeer zeker verhelderend op ons geschiedenisinzicht. De vertaling is goed en het werk ziet er verzorgd uit. J. HETTEMA
DE A.V.L.O.N. BIBLIOTHEEK
Zij, die een boek uit de bibliotheek in bruikleen willen ontvangen, melden dit aan het districtshoofd voor de vorming
van het A.V.L.O.N. Deze zorgt dan voor de rest. De catalogus is in verschillende nummers van Opvoeding in Volkschen Geest verschenen. Nieuwe aanvullingen verschijnen van tijd tot tijd in hetzelfde blad. Voorloopig is het ons wegens de papierschaarschte onmogelijk een specialen catalogus te laten verschijnen. De districtshoofden voor de Vorming zijn echter in het bezit van een catalogus. Zij kunnen dus een ieder op de hoogte stellen of het gewenschte boek in de bibliotheek aanwezig is. Als het niet in ons bezit is, dan trachten wij het, indien het een veelgevraagd werk is, zelf te verwerven of het onze lezers op een of andere wijze te bezorgen.
Nieuwe Aanwinsten. A 40 Sven Hedin: Amerika in den strijd der Kontinenten. A 46 Dr. A. Kessen: De Historische Schoonheid van Maastricht. A 47 K. ter Laan: Nederlandsche Overleveringen. I. A 48 K. ter Laan: Nederlandsche Over-
leveringen. 11. A 44 Dr. E. Neurdenburg: Schoonheid van Groningen. A4l A. Sanders: Oost-Europa vanKontinentaal Europeesch standpunt gezien.
A 42 Otto Scheel: Opkomst en verval van het Britsche Rijk. A 43 W. H. Schukking: De oude vestingwerken van Nederland. A 49 J. de Vries: De Wikingen in de lage landen bij de zee. A 45 Th. H. P. Wortel: Alkmaar.
B 1105 Dr. D. A. G. Bruggeman: De kleuteropvoeding. B 1107 J. A. Comenius: Didactica magna. B 1108 Fr. W. Foerster: Schule und Charakter. B 1106 K. Groos: Das Seelenleben des Kindes. B 11C4 G. Kerschensteiner: Begriff der Arbeitsschule.