den heetwateroven, deze beide laatste gestookt met cokes of steenkolen.

De vele bezwaren verbonden aan den gewelfof houtoven zijn geleidelijkaan oorzaak geweest dat op de markt verbeterde oventypen kwamen in den vorm der reeds genoemde heeteluchten heetwaterovens, welke als hoofdvoordeel reeds konden boeken tegenover den houtoven het zindelijker bedrijf, de tijdsbesparing doordat een continuverhitting werd ingevoerd, en bij gelijk grondvlak een grootere bakcapaciteit.

Ik hoop U straks nader aan te zullen toonen, dat de heetwateroven met gas gestookt wederom belangrijke voordeelen aanwijst tegenover den met steenkolen gestookten heetwateroven.

Doch om niet af te dwalen zullen wij na deze kleine uitweiding eerst de voordeelen van den met gas gestookten houtoven tegenover dien met hout gestookt behandelen.

Deze voordeelen zijn:

De gerieflijkheid. Houtvoorraad, houttransport, en het drogen van het hout vervalt. Eveneens het zagen, kloven, enz.

De zindelijkheid. Immers vervalt het uitdweilen van den oven, het stof en de asch in de bakkerij, de rook welke vaak tot onaangenaamheden met buren aanleiding geeft en tegenwoordig door de bouwpolitie in elk stadsgedeelte ook niet meer toegestaan wordt. Eveneens vervalt de roetplaag, het schoorsteenvegen, enz.

De veiligheid. Het gevaar van schoorsteenbrand en gewonen brand vervalt. Buitengewoon solide geconstrueerde gasbranders geheel zonder gevaar, waarvan men de bediening aan een ieder kan overlaten gaan de plaats van het hout innemen.

De eenvoudigheid. Geen bepaalde scholing is noodig om met deze branders om te kunnen gaan. De behandeling van den brander is zoo eenvoudig, dat de eerste de beste werkman er na enkele minuten onderricht mede kan werken.

De ruimtebesparing. Daar de houtopslagplaats vervalt, kan dit vaak, voor het eene bedrijf meer, voor het andere minder tot belangrijke besparing aan huur of rente aanleiding geven. (Of ander gebruik van de houtopslagplaats).

Snelheid van stoken. Daar het uitdweilen vervalt en het op temperatuur brengen van den oven al belangrijk minder tijd vordert dan bij het stoken met hout, ontstaat een

belangrijke tijdwinst, welke door sommige bakkers bij 3 a 4 baksels reeds op a 2 uur wordt geraamd.

Het gevolg hiervan is, dat ook op het personeel bespaard kan worden.

Broodkwaliteit. Het brood is in elk opzicht perfect. Het heeft geen enkele lucht welke het niet mag hebben, is zoowel boven als onder evengoed gebakken en heeft wat het wittebrood betreft een prachtige goudachtige kleur. Nooit is het onder grijs of heeft het zwarte plekken.

Behoud van den oven. Daar het oppoken en het stooten en schuren van het hout over en langs en tegen het oven metselwerk vervalt en de regelmatigheid van verhitten zoo buitengewoon groot is, worden de onderhoudskosten van den met gas gestookten oven tot bijna niets teruggebracht.

Hygiëne. De lucht in de bakkerij is vrij van stof, de oven is vrij van asch, de werkzaamheden zijn minder langdurig en veel lichter, de bakkers behoeven de bakkerij niet meer te verlaten zooals bij houtstoken voor het aanhalen van hout en zijn dus minder aan de plotselinge groote temperatuurswisselingen blootgesteld, zoodat sterke afkoelingen van het lichaam vermeden worden.

Deze voordeelen welke ik hier opsomde, waren die van den met gas gestookten gewelfof houtoven tegenover de oude stookwijze met hout.

Alvorens thans over te gaan tot de andere oventypen met gas gestookt, komt het mij meer gewenscht voor den gewelfoven af te handelen.

De ontwikkeling van de branders voor het met gas verhitten van den gewelf- of houtoven dateert van 1907 toen Méker te Parijs begon met zijn proefnemingen. De groote vorderingen en ontwikkeling van dit type ovenverhitting door middel van speciale branders zijn aati de veelvuldige toepassing o.a. te Parijs door bijzondere plaatselijke omstandigheden als daar zijn: Kelderbakkerijen (dus beperkte plaatsruimte voor houtopslag) duur houttransport en vooral hooge houtprijzen te danken.

En al kan dan gezegd worden, dat de MÉKER-branderals bakovenbrander wel ongeveer heeft afgedaan, er zijn verbeterde brandertypen op de markt gekomen, zoodat men thans in